De VVD heeft giften in de vorm van dure etentjes de afgelopen jaren meermaals niet opgegeven in het geschenkenregister van de Tweede Kamer, terwijl dit wel verplicht is. Het ging om bedragen van minimaal 12.772 euro per jaar, meldt onderzoeksplatformFollow the Money (FTM) zaterdag. Code Oranje lijsttrekker Richard de Mos wil dat het OM zijn zaak seponeert.
Telegraaf 23.02.2021
Richard de Mos heeft daarom een verzoek tot verhoren van het Openbaar Ministerie (OM) afgeslagen. De oud-wethouder en fractievoorzitter van Groep de Mos zegt dat er in het onderzoek met twee maten wordt gemeten: ‘Ik ben wel even klaar met deze hypocriete klopjacht op mij en mijn partij.’
“De VVD haalt bakken geld binnen via donaties. Ook grote bedrijven doen een flinke duit in het zakje. De partij geeft deze giften niet op, terwijl dat wel van de wet moet. En ik werd van mijn bed gelicht vanwege een middag op een boot en een uitsmijter. Politieke karaktermoord die de VVD erg goed uitkwam.”
In strijd met de wet
Volgens Kars Veling, oud-Kamerlid voor de ChristenUnie en voorzitter van de commissie die de Wfpp in 2018 evalueerde, is dat in strijd met de wet: “De verplichting om giften aan politieke partijen openbaar te maken geldt ook voor giften in natura”, aldus Veling op FTM. Het Koetshuis ter beschikking stellen en gratis catering leveren, lijkt hem ‘daar zeker onder te vallen’.
André Krouwel, universitair docent politicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, is al even stellig: “Alles van waarde dat je krijgt, of het nu een goed is of een dienst, is een gift.” Organisator van de diners is de Stichting Ondersteuning VVD Tweede Kamerverkiezingen (SOV), een neveninstelling van de partij. In 2017 spekte de SOV de verkiezingskas met liefst 1,16 miljoen euro.
Corruptieaffaire volgend jaar voor de rechter
Het Openbaar Ministerie brengt de corruptieaffaire rond de Haagse oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui definitief voor de rechter. Maar een proces laat nog wel op zich wachten. Volgens zijn advocaat wordt het zeker niet eerder dan volgend jaar zomer, zegt De Mos desgevraagd. Dat is dus na de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022.
De zaak is afgerond en ligt bij de rechter-commissaris. Die geeft de verdediging van de verdachten nu de gelegenheid om in beslotenheid getuigen te laten horen. Een van hen is Richard de Mos zelf: ,,Justitie wil nu van mij weten op welke dagen in januari, februari en maart ik verhinderd ben”, zegt de partijleider van Hart voor Den Haag geërgerd. ,,Men wil mij dus midden in de campagne voor de Haagse raadsverkiezingen van maart gaan horen. Dit is een politiek proces.”
AD 23.02.2021
Seponeren zaak De Mos
Lijsttrekker Richard de Mos van Code Oranje wil dat het Openbaar Ministerie zijn zaak als de wiedeweerga seponeert. “Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben”, zegt De Mos.
Onschuldig
De Mos, die op 17 maart 2021 ook aan de Tweede Kamerverkiezingen mee doet met zijn partij Code Oranje, zegt dat de ene partij wordt gekielhaald en de andere, machtige partij, geen strobreed in de weg wordt gelegd. Ook benadrukt hij dat hij onschuldig is en dat in zijn onlangs verschenen boek ‘Mijn Verhaal’ aantoont.
De Mos wil dat het OM zijn zaak seponeert. ,,Ik werd van mijn bed gelicht vanwege een middag op een boot en een uitsmijter. Politieke karaktermoord die de VVD erg goed uitkwam.”
“Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum, de landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui.
Verschil moet er wezen maar leg mij maar uit waarom ik de Rijksrecherche op de koffie gekregen heb. “Benieuwd welke VVD’ers worden afgeluisterd en binnenkort van hun bed worden gelicht,” zegt De Mos, die er ook op wijst dat landelijke partijen verplicht zijn om donaties op te geven en lokale partijen niet.
Reactie advocaat en DDS-columnist Plasman
“Wanneer het Openbaar Ministerie van mening is dat de anonieme fondsenwerving bij de VVD geen reden is voor een strafrechtelijk onderzoek door de Rijksrecherche, dan dienen de zaken tegen De Mos, Guernaoui en anderen per direct geseponeerd te worden”, vult advocaat Peter Plasman aan.
“Of meent het Openbaar Ministerie dat gelijke monniken, gelijke kappen hier niet opgaat omdat de donaties richting VVD vele malen groter zijn dan die richting Groep De Mos?”, aldus Plasman. “De VVD-top zit bijna elk jaar in Zuid Frankrijk in de villa van top zakenman Ben Verwaayen. Maar een paar uur varen op het IJsselmeer door De Mos is corruptie.
Geen partij in Den Haag krijgt zoveel geld van donateurs als Richard de Mos: 12.000 euro
Hart voor Den Haag heeft vorig jaar ruim 12.000 euro binnengehaald aan donaties. De lokale partij is in Den Haag de enige die kan rekenen op substantiële giften, zo blijkt uit de financiële cijfers van politieke partijen.
Vorig jaar nam de gemeenteraad een voorstel aan van raadslid Peter Bos van de Haagse stadspartij over meer financiële transparantie. Alle partijen in Den Haag worden daarin opgeroepen donaties en giften boven de 500 euro jaarlijks openbaar te maken.
Van de veertien politieke partijen blijken er elf financiële gegevens over 2020 te hebben gedeeld. Alleen de Partij van de Eenheid, de Partij van de Vrijheid en de Islam Democraten lieten ondanks meerdere verzoeken helemaal niets zien.
De Partij van Richard de Mos staat met 12.170 euro eenzaam bovenaan als het om giften en donaties gaat. ChristenUnie/SGP (3120 euro) en de PvdA (700 euro) volgen op een straatlengte afstand. Geen van deze partijen hebben individuele donaties ontvangen van boven de 500 euro. Van Hart voor den Haag is dat niet bekend.
Vermoorde onschuld
Opvallend genoeg maakt de partij van De Mos haar bedrag aan donaties pas openbaar na een verzoek van deze krant. De lokale partij heeft bij de gemeente alleen een staatje met de totale inkomsten en uitgaven van 2020 ingeleverd.
Peter Bos van de HSP vindt dat ‘teleurstellend’. De achtergrond van de niet-verplichte Haagse regeling voor partijfinanciering is onder meer de corruptiezaak tegen de voormalige wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Zij worden ervan verdacht als lokale bestuurders bevriende ondernemers te hebben bevoordeeld die ook sponsor waren van hun lokale partij.
Uit het boek Mijn Verhaal dat de politicus over de kwestie schreef blijkt dat zijn partij bij de raadsverkiezingen van 2018 beschikte over zeker 80.000 euro aan donaties. De Mos en de andere verdachten in de zaak ontkennen de beschuldigingen van corruptie en omkoping ten stelligste.
Als het om de beschuldigingen gaat spelen ze de vermoorde onschuld, aldus Peter Bos
,,Door nu duidelijkheid te geven over alle giften boven de 500 euro hadden Hart voor Den Haag en De Mos kunnen laten zien dat ze financiële transparantie serieus nemen, zegt Peter Bos. ,,Als het om de beschuldigingen gaat spelen ze de vermoorde onschuld, maar ze laten bewust de kans lopen om aan iedereen te laten zien dat het ze menens is.’’
Richard de Mos vindt het onzin: ,,De raad kan vragen wat ze wil, maar de inkomsten- en uitkomstenstroom is verder toch echt aan de leden van de Vereniging Groep de Mos. En met een hypocriete, hijgerige HSP hebben zij niet veel op.’’
Vriendenclubs
Den Haag loopt met haar vrijwillige regelingen rond financiële transparantie vooruit op eventuele wetgeving voor lokale partijfinanciering. Landelijk is het zo dat elke donatie boven de 4500 euro openbaar gemaakt moet worden, maar op gemeentelijk niveau is er momenteel niets over financiële verantwoording voor politieke partijen geregeld.
Een volgende stap naar meer transparantie is ook nodig. Partijen als de VVD en ook Hart voor Den Haag hebben een speciaal opgerichte ‘vriendenclub’ waarvan de leden geld schenken dat ook als donatie meetelt, maar die nu jaarlijks niet openbaar wordt. Op initiatief van de HSP is deze maand een voorstel om deze boeken te openen, ook aangenomen.
Uit de soms summiere en soms zeer uitgebreide financiële verantwoording die elf partijen openbaar hebben gemaakt, blijkt ook dat sommige hard aan het sparen zijn voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart. Zo had GroenLinks Den Haag op 1 januari 21.700 euro voor de lokale verkiezingen in kas. ,,Dit fonds vult zich nog verder aan’’, schrijft de partij. De campagnekas van de lokale PvdA is nog net iets ruimer gevuld met 25.000 euro (op 1 januari).
AD 23.09.2021Het Openbaar Ministerie brengt de corruptieaffaire rond de Haagse oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui definitief voor de rechter. Maar een proces laat nog wel op zich wachten. Volgens zijn advocaat wordt het zeker niet eerder dan volgend jaar zomer, zegt De Mos desgevraagd. Dat is dus na de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022.
De zaak is afgerond en ligt bij de rechter-commissaris. Die geeft de verdediging van de verdachten nu de gelegenheid om in beslotenheid getuigen te laten horen. Een van hen is Richard de Mos zelf: ,,Justitie wil nu van mij weten op welke dagen in januari, februari en maart ik verhinderd ben”, zegt de partijleider van Hart voor Den Haag geërgerd. ,,Men wil mij dus midden in de campagne voor de Haagse raadsverkiezingen van maart gaan horen. Dit is een politiek proces.”
In de zaak die Den Haag al twee jaar in z’n greep houdt, verdenkt Justitie de twee oud-wethouders ervan criminele organisaties te hebben gevormd met ondernemers uit de horeca en het vastgoed. Als gulle donateurs van de lokale partij Hart voor Den Haag kregen zij volgens het Openbaar Ministerie vergunningen, geheime informatie en invloed op het Haagse gemeentebeleid.
,,Volstrekte onzin”, meent politicus De Mos, die de kans dat Justitie de zaak zou seponeren al heel klein achtte: ,,Ze zijn met 130 kilometer per uur een tunnel ingereden, hebben een staatsgreep gepleegd en kunnen nu meer niet terug.”
Opschudding
Volgens het OM zijn de verdachten in de corruptieaffaire allemaal op de hoogte gesteld van de feiten waarvoor ze vervolgd gaan worden. ,,De zaak ligt nu bij de rechter-commissaris. Als die straks klaar is met het horen van de getuigen van de verdediging komt de planning van de zitting aan de orde”, zegt een woordvoerder.
Of dat inderdaad niet eerder wordt dan volgend jaar zomer, zoals verdachte Richard de Mos en zijn advocaat Peter Plasman denken, kan de woordvoerder van het Openbaar Ministerie niet zeggen: ,,Ik heb daar geen idee van.”
De huidige onduidelijkheid bemoeilijkt de lokale politiek. Daar moeten we vanaf en daarom dring ik aan op snelheid, aldus Jan van Zanen, Burgemeester Den Haag.
Inmiddels is het bijna twee jaar geleden dat de rijksrecherche in de vroege ochtend invallen deed op het stadhuis en in de woningen van de Haagse wethouders en die van enkele bevriende ondernemers. Diezelfde morgen bracht het OM naar buiten dat de twee bestuurders worden verdacht van omkoping, corruptie en schending van het ambtsgeheim. Later kwamen daar nog de verdenkingen van meineed en deelname aan criminele organisaties bij.
Voor de partijleider van Hart voor Den Haag duurt alle onzekerheid veel te lang. En hij is niet de enige. Ook Haags burgemeester Van Zanen maande al meermaals tot spoed. ,,Natuurlijk moet het onderzoek zorgvuldig worden uitgevoerd”, zei hij vorig jaar. ,,Maar de huidige onduidelijkheid bemoeilijkt de lokale politiek. Daar moeten we vanaf en daarom dring ik aan op snelheid.”
Vraagteken
Duidelijk is wel dat de vermeende corruptieaffaire als een schaduw over de Haagse gemeenteraadsverkiezingen van maart zal hangen. Ook het vormen van een nieuw college van burgemeester en wethouders zal volgend jaar gebeuren met een groot vraagteken op de achtergrond.
,,Dat is niet goed. Niet voor ons en niet voor de stad. Justitie laat het zwaard van Damocles boven onze hoofden hangen‘’, zegt politicus De Mos. ,,Ik ga nu voor de tweede keer als een verdachte de verkiezingen in. Vorig jaar landelijk, met Code Oranje, en nu lokaal, met Hart voor Den Haag. Maar geen nood, we worden fluitend de grootste.”
AD 22.02.2021 Richard de Mos gaat vandaag niet naar het verhoor door de Rijksrecherche over zijn vermeende fraudezaak. De Mos wordt verdacht van het bevoorrechten van mensen die aan zijn partij doneren. Justitie kan De Mos niet dwingen, met bijvoorbeeld arrestatie, om alsnog naar het verhoor te komen.
,,Mijn spraakwater is even op”, zegt hij. ,,Ik wacht het onderzoek af dat het Openbaar Ministerie gaat doen naar het handelen van de VVD. Gelijke monniken, gelijke kappen.”
De Mos zegt na het lezen dit weekeinde over berichten van donaties richting de VVD ‘even klaar te zijn met deze hypocriete klopjacht op mij en mijn partij’. Het gaat om berichten van onderzoeksplatform Follow the Money (FTM) dat de VVD giften heeft aangenomen in de vorm van dure etentjes en die niet heeft opgegeven in het geschenkenregister van de Tweede Kamer, terwijl dit wel verplicht is. Het ging om bedragen van minimaal 12.772 euro per jaar, meldt Follow the Money.
Onschuldig
De Mos, die op 17 maart ook aan de Tweede Kamerverkiezingen mee doet met zijn partij Code Oranje, zegt dat de ene partij wordt gekielhaald en de andere, machtige partij, geen strobreed in de weg wordt gelegd. Ook benadrukt hij dat hij onschuldig is en dat in zijn onlangs verschenen boek ‘Mijn Verhaal’ aantoont.
De Mos wil dat het OM zijn zaak seponeert. ,,Ik werd van mijn bed gelicht vanwege een middag op een boot en een uitsmijter. Politieke karaktermoord die de VVD erg goed uitkwam.”
Afgeluisterd
,,Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt, met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben”, zegt De Mos. ,,Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum, de landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui.
Verschil moet er wezen, maar leg mij maar uit waarom ik de Rijksrecherche op de koffie gekregen heb. Benieuwd welke VVD’ers worden afgeluisterd en binnenkort van hun bed worden gelicht”, zegt De Mos. Hij wijst er op dat dat landelijke partijen verplicht zijn om donaties op te geven en lokale partijen niet.
Je kan niet worden aangehouden om iemand tot praten te dwingen, aldus Peter Plasman.
Zijn advocaat Peter Plasman staat achter de reactie van De Mos. ,,Wanneer het Openbaar Ministerie van mening is dat de anonieme fondsenwerving bij de VVD geen reden is voor een strafrechtelijk onderzoek door de Rijksrecherche, dan dienen de zaken tegen De Mos, Guernaoui en anderen per direct geseponeerd te worden”, zegt Plasman.
,,Of meent het Openbaar Ministerie dat gelijke monniken, gelijke kappen hier niet opgaat, omdat de donaties richting VVD vele malen groter zijn dan die richting Groep De Mos?”, aldus Plasman. ,,De VVD-top zit bijna elk jaar in Zuid-Frankrijk in de villa van top zakenman Ben Verwaayen. Maar een paar uur varen op het IJsselmeer door De Mos is corruptie.”
Vrijwilligheid
Volgens Plasman blijft de weigering naar de verhoren te komen zonder gevolgen. ,,De Mos heeft tot nu toe altijd op basis van vrijwilligheid mee gewerkt aan de verhoren. Maar het ongenoegen over de VVD is nu groter dan weer naar het verhoor te gaan”, zegt Plasman.
Een en ander kan niet leiden tot bijvoorbeeld zijn aanhouding. ,,Als het belang van aanhouding er zou zijn, was dat er ook geweest op 1 oktober 2019 toen deze zaak begon. Het zou heel erg mosterd na de maaltijd zijn om dat nu wel te doen. Je kan niet worden aangehouden om iemand tot praten te dwingen.
Het recht om niet actief mee te werken aan het onderzoek is een grondrecht van een verdachte, dat mag je niet doorkruisen met een soort chantage van ‘u moet verklaren, anders wordt u aangehouden’. Dat doet justitie ook niet, hoor.”
Criminele organisaties
Volgens Plasman waren de verhoren inhoudelijk ook wel afgerond, ook al stonden er afspraken voor vandaag en eind maart. ,,Dat heeft met de aard van de beschuldiging te maken. Je moet over alle beschuldigingen worden gehoord. Omdat de beschuldigingen van deelname aan criminele organisaties er ook liggen en er nu dat etiketje op zit, moet hij daarover formeel ook worden gehoord.
Maar dat gaat in feite over dezelfde onderliggende feiten als in de andere dossiers. Het is niet zo dat De Mos nu een deel van de feiten onbesproken laat. Het bleek al eerder een volledige herhaling van zetten te zijn. Het belang daarvan ziet De Mos niet en het VVD ongenoegen krijgt de overhand.”
Plasman zegt de afspraak van vandaag keurig te hebben afgebeld.
OmroepWest 22.02.2021 Richard de Mos heeft een verzoek tot verhoren van het Openbaar Ministerie (OM) afgeslagen. De oud-wethouder en fractievoorzitter van Groep de Mos zegt dat er in het onderzoek met twee maten wordt gemeten: ‘Ik ben wel even klaar met deze hypocriete klopjacht op mij en mijn partij.’
Komende Tweede Kamerverkiezingen is De Mos lijsttrekker van Code Oranje. Hoewel hij onlangs nog een boek presenteerde waarin hij zich uitvoerig verdedigde, zegt de Mos dat zijn hoofd momenteel niet staat naar het corruptieonderzoek waarin hij samen met twee partijgenoten en vijf donateurs verdachte is. ‘In afwachting op een diepgravend onderzoek naar de VVD schort ik alle ontmoetingen, met de overigens vriendelijke rechercheurs, op.’
Met dat ‘diepgravend onderzoek’ doelt De Mos op de onthullingen van onderzoeksplatform Follow The Money (FTM). Daaruit blijkt dat de VVD veel geld ontvangt uit exclusieve fondsenwervingsclubs waar veel prominente zakenlui aan verbonden zijn. De Mos staat centraal in een onderzoek naar deelname aan een criminele organisatie als wethouder van Den Haag. Onder meer omdat zijn partij donaties zou hebben aangenomen, en deze donateurs vervolgens zou hebben bevoordeeld.
‘Bataljon aan rijke lui’
Volgens De Mos doet de VVD precies dat waarvan hij door het OM wordt beschuldigd. ‘Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum. De landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui.’ Overigens ontving Groep de Mos ook voor zeker 50.000 euro aan donaties van projectontwikkelaars en vastgoedondernemers. Eigenaren van die bedrijven zijn ook verdachte in het onderzoek.
De Mos doet de oproep aan het OM om de zaak tegen hem te laten seponeren. ‘Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt. Met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben.’
Geen commentaar
Ook advocaat en Code Oranje-lid Peter Plasman is van mening dat het OM met twee maten meet. Volgens Plasman moet het OM de zaken tegen De Mos, Guernaoui en anderen per direct stopzetten. ‘Of meent het Openbaar Ministerie dat gelijke monniken, gelijke kappen hier niet opgaat, omdat de donaties richting VVD vele malen groter zijn dan die richting Groep De Mos?’
De omvang van de verhoren die De Mos afslaat is niet duidelijk. Een woordvoerder van het OM zegt tegen Omroep West geen commentaar te willen geven op het verzoek van De Mos en Plasman. Wel liet het OM recent weten bezig te zijn om het onderzoeksdossier af te ronden.
Den HaagFM 22.02.2021 Richard de Mos weigert om vandaag te worden verhoord door de Rijksrecherche. De fractievoorzitter van Hart voor Den Haag zegt alle verhoren op te schorten in afwachting van een onderzoek van het Openbaar Ministerie (OM) naar het handelen van de landelijke VVD. “De VVD doet in veel grotere omvang precies wat mij verweten wordt.” De ex-wethouder is verdachte in een corruptieonderzoek en wil nu dat zijn zaak geseponeerd wordt.
“De VVD haalt bakken geld binnen via donaties. Ook grote bedrijven doen een flinke duit in het zakje. De partij geeft deze giften niet op, terwijl dat wel van de wet moet. En ik werd van mijn bed gelicht vanwege een middag op een boot en een uitsmijter”, schrijft De Mos op de website van Code Oranje, de partij waar hij lijsttrekker van is voor de Tweede Kamerverkiezingen. De partijleider reageert op een onderzoek van Follow The Money, zij concludeerde dit weekend dat de VVD verschillende giften niet heeft opgegeven in het geschenkenregister van de Tweede Kamer.
“Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben”, zegt De Mos. “Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum, de landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui. Verschil moet er wezen maar leg mij maar uit waarom ik de Rijksrecherche op de koffie gekregen heb. Benieuwd welke VVD’ers worden afgeluisterd en binnenkort van hun bed worden gelicht.”
Haagse VVD:‘Alles is conform de regels’
Frans de Graaf van de Haagse VVD laat weten dat de fondsenwervingsdiners van vastgoedondernemer Cor van Zadelhoff uit het onderzoek van FTM op eigen initiatief van Van Zadelhoff worden georganiseerd. Aanwezigen zouden daarbij een donatie doen aan de stichting SOV. “Dat bedrag ontvangt de VVD vervolgens en die geeft dat keurig op bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, die dat vervolgens publiceert. Alles is conform de regels.”
AD 22.02.2021 Richard de Mos zou vandaag gehoord worden door de Rijksrecherche, maar hij wil eerst het onderzoek van het OM naar de VVD afwachten. De Mos: ,,De VVD doet in veel grotere omvang precies wat mij verweten wordt.”
De Mos werd in september voor het eerst verhoord. De voormalige wethouder wordt verdacht van corruptie, omkoping en deelname aan criminele organisaties. Hij wil nu alle verhoren opschorten in afwachting van het onderzoek van het OM naar het handelen van de VVD.
,,Gelijke monniken, gelijke kappen. Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben.
Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum, de landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui. Verschil moet er wezen maar leg mij maar uit waarom ik de Rijksrecherche op de koffie gekregen heb. Benieuwd welke VVD’ers worden afgeluisterd en binnenkort van hun bed worden gelicht.”
Inmiddels is Richard de Mos onder de naam “Code Oranje” op de vlucht naar de Tweede Kamer, in afwachting op de uitslag van het onderzoek naar de vermeende Fraude-affaire.
Den Haag Te Kijk ging alvast een stapje verder en ontwikkelde een heuse complot-theorie !!!!
Coup van de PvdA en CDA
“Haagse wethouders wisten van ‘verdachte’ plannen De Mos voor De Schilde. De beschuldiging van De Mos was de opmaat naar een Coup van PvdA en CDA.
Met de laatste gemeenteraadsverkiezingen werden de PvdA en het CDA gedwongen om tandenknarsend in de oppositiebankjes plaats te nemen. De landelijke CDA en PvdA waren daar natuurlijk niet gelukkig mee.
En toen de positie van Krikke onhoudbaar was geworden, zou De Mos waarnemend burgemeester worden.
Dat nooit, was de opvatting.
Nu zijn de lijntjes vanuit de landelijke politiek en justitie erg kort en werd er een plannetje uitgedacht. Er werd een inval gedaan op het stadhuis en de Mos werd van corruptie beschuldigd.
Daarmee was ook die coup een feit, zodat die niet gekozen PvdA en CDA alsnog in het college kwamen.
De Mos zegt in zijn boek ‘Mijn Verhaal’ álles te vertellen over de inval door de Rijksrecherche, de verdachtmakingen aan zijn adres, de “machten die hem van het politieke toneel wilden verdringen”, maar ook zijn jeugd en het ontstaan van zijn ombudspolitiek komen aan bod. Het boek zal in februari 2021 verschijnen.
Richard de Mos was tot oktober 2019 wethouder Economie, Sport en Buitenruimte, daarna keerde hij als fractievoorzitter terug in de Haagse gemeenteraad. Tevens is hij, met zijn advocaat Peter Plasman, actief voor de landelijke politieke partij Code Oranje.
OmroepWest 21.12.2020 De Haagse PVV wil een debat met burgemeester Jan van Zanen en wethouder Liesbeth van Tongeren over de uitruil die heeft plaatsgevonden in het vorige stadsbestuur. Dit weekend bleek na onderzoek van Den Haag FM en Omroep West dat wethouder Liesbeth van Tongeren en oud-wethouder Boudewijn Revis betrokken waren bij de plannen van oud-wethouder Richard de Mos voor een polenhotel in De Schilde en attractiepark Plopsaland in Den Haag. In ruil zou er steun komen voor de energietransitie in de stad.
‘Ik zag het bericht de hele dag tevreden rondgetweet worden door Groep de Mos-leden. Ik vind het eigenlijk echt om je dood te schamen, want dan vindt er op het gemeentehuis een uitruil plaats tussen wethouders waarbij in ruil voor een mogelijk attractiepark een vestiging van een polenhotel in Moerwijk komt’, zegt PVV-fractievoorzitter Sebastian Kruis. ‘Uiteindelijk blijkt dat hetgene wat nu door het Openbaar Ministerie van Richard de Mos wordt onderzocht dat dat mogelijk het handelen van het hele college aangaat. Het is wel een beetje raar dat nu één iemand voor de rechter staat, terwijl het hele college een levendige handel achter de schermen had.’
Hart voor Den Haag/Groep de Mos-raadslid Ralf Sluijs sprak na de reconstructie van een verdachtmaking richting De Mos ‘waar geen spaan van heel blijft’. Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij noemde het een opmerkelijke reconstructie vanuit het gezichtspunt van De Mos en Akyol: ‘Revis en Van Tongeren waren op de hoogte van de plannen van De Mos, maar de overige collega’s waren dat niet toen het college besloot tot portefeuille-overdracht van het gebouw De Schilde.’ De Mos zei dit weekend onder de bus te zijn gegooid door zijn collega-wethouders.
‘Schokkend dat je zulke grote besluiten inruilt voor klein bier’
‘Het werpt ook wel een ander licht op de situatie dat die wethouders dus weten dat er eigenlijk niks aan de hand zou zijn geweest als het gaat om mogelijke corruptie in dit dossier’, stelt Kruis. ‘Alleen daar staat tegenover – en dat vind ik een debat waard – dat dit achterkamertjespolitiek is waar de mensen dus geen zicht op hebben. En nu zie je hoe het gaat: Richard de Mos krijgt Plopsaland en de hele stad krijgt de energietransitie waar meer dan de helft niet op zit te wachten. Ik vind het schokkend dat je zulke grote besluiten inruilt voor klein bier.’
Kruis hekelt de uitruil die heeft plaatsgevonden: ‘Dat ergens een polenhotel kan worden gevestigd, zodat ergens anders mogelijk een attractiepark kan komen. En Groep de Mos stemt vervolgens wel in met de kadernota duurzaamheid. Dat is nogal wat, dat je iets weggeeft wat een van je speerpunten zou moeten zijn: een tegengeluid tegen de groene gekte. Dat dit de uitruil was vind ik extra schokkend.’
‘Politiek koehandel’
Kruis onderschrijft daarmee wat Partij voor de Dieren-fractievoorzitter Robert Barker dit weekend al schreef: ‘Bij De Schilde was sprake van doorsnee politieke koehandel: De Mos kreeg De Schilde, Van Tongeren steun voor haar kadernota duurzaamheid. Ook al is dit niet strafbaar; hier is wel sprake van ongewenst gedrag.’
‘Het is schokkend dat je instemt met zulke grote besluiten in ruil voor een mogelijk pretpark en een polenhotel in De Schilde. Dat draagt niet bij aan de leefbaarheid in een van de zwakste wijken van Den Haag en dan krijgen we ook nog een peperdure energietranstitie’, vindt Kruis. Ook Abdoel Haryouli van DENK Den Haag hekelde dit weekend de geplande verhuizing van het polenhotel van de Lozerlaan naar De Schilde.
Debat met burgemeester Van Zanen en wethouder Van Tongeren
Burgemeester Van Zanen en wethouder Van Tongeren moeten wat de PVV betreft namens het stadsbestuur tekst en uitleg geven over de uitruil. ‘Ik wil bijvoorbeeld horen waarom zij dachten dat het een goed idee was om een polenhotel te plaatsen in Moerwijk. De ondernemer krijgt zijn handel – shortstay levert klauwen met geld op – en de gemeente betaalt voor de ellende die ermee samenhangt. De leefbaarheid komt onder druk te staan en de ondernemer heeft alleen maar de kamerverhuur.’
‘Ik heb het gevoel dat ze zijn gefocust op één doel: een tweetje eruit doen. Richard de Mos wilde Plopsaland en mevrouw Van Tongeren wilde de kadernota erdoorheen jassen. Dat was het doel en daar mag alles voor wijken. Politici zijn meedogenloos wat dat betreft. Dit had voor de wijk jarenlang gevolgen kunnen hebben. Ik vind het zorgwekkend dat tegen deze achtergrond alles wordt kortgesloten. Het gaat om een attractiepark… De stad heeft wel andere problemen en prioriteiten. Richard de Mos gaat over zijn eigen keuzes, maar ik denk wel dat als je ziet wat hij heeft opgegeven voor dit prestigeproject, dan is het misschien even veelzeggend dat Plopsaland er niet gaat komen.’
Den HaagFM 22.12.2020 De Haagse PVV wil een debat met burgemeester Jan van Zanen en wethouder Liesbeth van Tongeren over de uitruil die heeft plaatsgevonden in het vorige stadsbestuur. Dit weekend bleek na onderzoek van Den Haag FM en Omroep West dat wethouder Van Tongeren en oud-wethouder Boudewijn Revis betrokken waren bij de plannen van oud-wethouder Richard de Mos voor een polenhotel in De Schilde en attractiepark Plopsaland in Den Haag. In ruil zou er steun komen voor de energietransitie in de stad.
“Ik zag het bericht de hele dag tevreden rondgetweet worden door Groep de Mos-leden. Ik vind het eigenlijk echt om je dood te schamen, want dan vindt er op het gemeentehuis een uitruil plaats tussen wethouders waarbij in ruil voor een mogelijk attractiepark een vestiging van een polenhotel in Moerwijk komt”, zegt PVV-fractievoorzitter Sebastian Kruis. “Uiteindelijk blijkt dat hetgene wat nu door het Openbaar Ministerie van Richard de Mos wordt onderzocht dat dat mogelijk het handelen van het hele college aangaat. Het is wel een beetje raar dat nu één iemand voor de rechter staat terwijl het hele college een levendige handel achter de schermen had.”
Hart voor Den Haag/Groep de Mos-raadslid Ralf Sluijs sprak na de reconstructie van een verdachtmaking richting De Mos “waar geen spaan van heel blijft“. Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij noemde het een opmerkelijke reconstructie vanuit het gezichtspunt van De Mos en Akyol: “Revis en Van Tongeren waren op de hoogte van de plannen van De Mos, maar de overige collega’s waren dat niet toen het college besloot tot portefeuille-overdracht van het gebouw De Schilde.” De Mos zei dit weekend onder de bus te zijn gegooid door zijn collega-wethouders.
“Schokkend dat je zulke grote besluiten inruilt voor klein bier”
“Het werpt ook wel een ander licht op de situatie dat die wethouders dus weten dat er eigenlijk niks aan de hand zou zijn geweest als het gaat om mogelijke corruptie in dit dossier”, stelt Kruis. “Alleen daar staat tegenover – en dat vind ik een debat waard – dat dit achterkamertjespolitiek is waar de mensen dus geen zicht op hebben. En nu zie je hoe het gaat: Richard de Mos krijgt Plopsaland en de hele stad krijgt de energietransitie waar meer dan de helft niet op zit te wachten. Ik vind het schokkend dat je zulke grote besluiten inruilt voor klein bier.”
Kruis hekelt de uitruil die heeft plaatsgevonden: “Dat ergens een polenhotel gevestigd kan worden gevestigd, zodat ergens anders mogelijk een attractiepark kan komen. En Groep de Mos stemt vervolgens wel in met de kadernota duurzaamheid. Dat is nogal wat, dat je iets weggeeft wat een van je speerpunten zou moeten zijn: een tegengeluid tegen de groene gekte. Dat dit de uitruil was vind ik extra schokkend.”
Kruis onderschrijft daarmee wat Partij voor de Dieren-fractievoorzitter Robert Barker dit weekend al schreef: “Bij De Schilde was sprake van doorsnee politieke koehandel: De Mos kreeg De Schilde, Van Tongeren steun voor haar kadernota duurzaamheid. Ook al is dit niet strafbaar; hier is wel sprake van ongewenst gedrag.”
“Het is schokkend dat je instemt met zulke grote besluiten in ruil voor een mogelijk pretpark en een polenhotel in De Schilde. Dat draagt niet bij aan de leefbaarheid in een van de zwakste wijken van Den Haag en dan krijgen we ook nog een peperdure energietranstitie”, vindt Kruis. Ook Abdoel Haryouli van DENK Den Haag hekelde dit weekend de geplande verhuizing van het polenhotel van de Lozerlaan naar De Schilde.
Het ‘polenhotel’ aan de Lozerlaan moest van @RicharddeMos vanwege electorale redenen wijken. Hij wilde de arbeidsmigranten verplaatsen naar een v/d meest onleefbare, kwetsbare en dichtstbevolkte wijken van NL: De Groente- en Fruitmarkt. Daar horen ze volgens Richard de Mos thuis.
Debat met burgemeester Van Zanen en wethouder Van Tongeren
Burgemeester Van Zanen en wethouder Van Tongeren moeten wat de PVV betreft namens het stadsbestuur tekst en uitleg geven over de uitruil. “Ik wil bijvoorbeeld horen waarom zij dachten dat het een goed idee was om een polenhotel te plaatsen in Moerwijk. De ondernemer krijgt zijn handel – shortstay levert klauwen met geld op – en de gemeente betaalt voor de ellende die ermee samenhangt. De leefbaarheid komt onder druk te staan en de ondernemer heeft alleen maar de kamerverhuur.”
“Ik heb het gevoel dat ze zijn gefocust op één doel: een tweetje eruit doen. Richard de Mos wilde Plopsaland en mevrouw Van Tongeren wilde de kadernota erdoorheen jassen. Dat was het doel en daar mag alles voor wijken. Politici zijn meedogenloos wat dat betreft. Dit had voor de wijk jarenlang gevolgen kunnen hebben. Ik vind het zorgwekkend dat tegen deze achtergrond alles wordt kortgesloten. Het gaat om een attractiepark… De stad heeft wel andere problemen en prioriteiten. Richard de Mos gaat over zijn eigen keuzes, maar ik denk wel dat als je ziet wat hij heeft opgegeven voor dit prestigeproject, dan is het misschien even veelzeggend dat Plopsaland er niet gaat komen.”
Door denhaagtekijk – 20.12.2020 De beschuldiging van De Mos was de opmaat naar een coup van PvdA en CDA.
Met de laatste gemeenteraadsverkiezingen werden de PvdA en het CDA gedwongen om tandenknarsend in de oppositiebankjes plaats te nemen.
De landelijke CDA en PvdA waren daar natuurlijk niet gelukkig mee.
En toen de positie van Krikke onhoudbaar was geworden, zou De Mos waarnemend burgemeester worden.
Dat nooit, was de opvatting.
Nu zijn de lijntjes vanuit de landelijke politiek en justitie erg kort en werd er een plannetje uitgedacht.
Er werd een inval gedaan op het stadhuis en de Mos werd van corruptie beschuldigd.
Daarmee was ook die coup een feit, zodat die niet gekozen PvdA en CDA alsnog in het college kwamen.
Hoezo Kiezersbedrog?
Tijdens die Scheveningse vuurregen werd eigenlijk een vioolspelende Krikke op het balkon van dat ijspaleis verwacht, die een stadhuis met “uitzicht op zee” wel zag zitten.
Den HaagFM 20.12.2020 De Haagse wethouder Liesbeth van Tongeren en oud-wethouder Boudewijn Revis waren er van op de hoogte dat Richard de Mos plannen had met De Schilde. De voorgenomen overname van dit bedrijfspand door Groep de Mos-donateur Atilla Akyol is onderdeel van het corruptieonderzoek door de rijksrecherche, maar uit onderzoek door Den Haag FM en Omroep West blijkt dat De Mos op dit vlak niet buiten zijn portefeuille handelde.
Gesprekken met betrokkenen en inzage in gemeentelijke documenten maken duidelijk dat De Mos niet degene was die Akyol introduceerde bij de exploitant van De Schilde en dat hij zich niet heeft bemoeid met onderhandelingen over het gebouw. Wel koppelde hij Akyol aan de juiste topambtenaar, een directeur van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling. Deze dienst viel destijds onder de verantwoordelijkheid van Revis.
Onder leiding van die topambtenaar doorliepen de plannen van Akyol en zijn adviseur – beiden zijn verdachten in het corruptieonderzoek – het juiste ambtelijke proces bij de gemeente. Betrokkenen op het stadhuis zeggen dat zij nooit signalen van integriteitsschendingen hebben ontvangen.
Niet achter de rug van Van Tongeren
In september 2018 sprak Akyol voor het eerst met de exploitant van De Schilde, dat slechts gedeeltelijk eigendom is van de gemeente. Op dat moment was Van Tongeren als wethouder duurzaamheid verantwoordelijk voor het gebouw met de kassen op het dak.
Dat moest namelijk fungeren als broedplaats voor startups die zich bezighouden met het verbouwen van duurzaam voedsel. De Mos zou volgens NRC en Den Haag Centraal stiekem in haar portefeuille hebben gerommeld met de voorgenomen verhuur of verkoop, maar dat blijkt dus niet waar.
Een ander gerucht luidt dat De Mos in juli 2019 Van Tongeren onder druk heeft gezet, om De Schilde over te hevelen naar zijn portefeuille. Ook dat gaat niet op, want uit documenten blijkt dat er eerder sprake is geweest van doorsnee politieke koehandel: De Mos kreeg De Schilde, Van Tongeren steun voor haar kadernota duurzaamheid.
De Mos kreeg steun bij een aantal economische plannen, Van Tongeren meer budget voor haar duurzaamheidsplannen. In deze documenten is ook te lezen dat Van Tongeren wist dat De Mos een andere bestemming voor De Schilde voor ogen had, plus dat de zittende, duurzame bedrijven mochten blijven.
Polenhotel
De Mos wilde De Schilde graag in zijn portefeuille, omdat het pand verlieslatend was en dit betaald werd uit zijn begroting. Wat ook meespeelde, is dat hij bij De Uithof ruimte wilde maken voor een attractie- of waterpark van Plopsa. Daarvoor moesten dan wel de arbeidsmigranten in het ‘polenhotel’ aan de Lozerlaan een ander onderkomen vinden. De Mos wist dat Akyol in zijn businessplan had opgenomen om De Schilde te gaan gebruiken voor short stay-woningen. ‘Dan is het één plus één is twee’, aldus De Mos.
De Mos mocht en kon alleen niet in zijn eentje over de bestemming van De Schilde en de arbeidsmigranten beslissen, want grondzaken en huisvesting van arbeidsmigranten behoorden tot de portefeuille van Revis. Maar ook hier ging De Mos zijn boekje niet te buiten: uit gemeentelijke documenten blijkt dat Revis in september 2019 vanuit zijn eigen ambtelijke top is gevraagd om medewerking te verlenen aan het nieuwe ‘planologische voorstel’ voor De Schilde.
Het college bevestigt dit in een antwoord op schriftelijke vragen, waarin ook wordt geschreven dat Revis op de hoogte was van de ontwikkelingen rond Plopsa. Actief was hij er nog niet bij betrokken: het was immers nog niet zeker dat de plannen voor De Schilde überhaupt door zouden gaan.
Nooit verhoord
Richard de Mos zegt dat hij van de rijksrecherche een dik dossier heeft ontvangen over De Schilde, maar dat hij er nooit over is verhoord: ‘Geen seconde!’ Het Openbaar Ministerie gaat niet in op vragen of De Schilde nog steeds onderdeel is van het onderzoek.
De Mos zegt nergens spijt van te hebben en vindt het vreemd dat er achteraf zoveel geruchten uit het stadhuis kwamen en niemand voor hem opstond. ‘Alsof mijn politieke opponenten een trap na wilde geven.’
Als Revis en Van Tongeren wordt gevraagd waarom zij nooit hebben verklaard dat ze geen misstanden hebben waargenomen, antwoordt Revis dat hij niet kan weten wat er precies onderzocht wordt, dus dat hij dat ook niet kan becommentariëren. Liesbeth van Tongeren wil nergens op in gaan, lopende het onderzoek.
Najaar 2021
Dat onderzoek is nog in volle gang. Onder meer Richard de Mos en oud-wethouder Rachid Guernaoui worden verdacht van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie. Naar verwachting komt de zaak in het najaar van 2021 voor de rechter.
OmroepWest 20.12.2020 De Haagse wethouder Liesbeth van Tongeren en oud-wethouder Boudewijn Revis waren er van op de hoogte dat Richard de Mos plannen had met De Schilde. De voorgenomen overname van dit bedrijfspand door Groep de Mos-donateur Atilla Akyol is onderdeel van het corruptieonderzoek door de rijksrecherche, maar uit onderzoek door Den Haag FM en Omroep West blijkt dat De Mos op dit vlak niet buiten zijn portefeuille handelde.
Gesprekken met betrokkenen en inzage in gemeentelijke documenten maken duidelijk dat De Mos niet degene was die Akyol introduceerde bij de exploitant van De Schilde en dat hij zich niet heeft bemoeid met onderhandelingen over het gebouw.
Wel koppelde hij Akyol aan de juiste topambtenaar, een directeur van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling. Deze dienst viel destijds onder de verantwoordelijkheid van Revis.
Onder leiding van die topambtenaar doorliepen de plannen van Akyol en zijn adviseur – beiden zijn verdachten in het corruptieonderzoek – het juiste ambtelijke proces bij de gemeente. Betrokkenen op het stadhuis zeggen dat zij nooit signalen van integriteitsschendingen hebben ontvangen.
Niet achter de rug van Van Tongeren
In september 2018 sprak Akyol voor het eerst met de exploitant van De Schilde, dat slechts gedeeltelijk eigendom is van de gemeente. Op dat moment was Van Tongeren als wethouder duurzaamheid verantwoordelijk voor het gebouw met de kassen op het dak.
Dat moest namelijk fungeren als broedplaats voor startups die zich bezighouden met het verbouwen van duurzaam voedsel. De Mos zou volgens NRC en Den Haag Centraal stiekem in haar portefeuille hebben gerommeld met de voorgenomen verhuur of verkoop, maar dat blijkt dus niet waar.
Een ander gerucht luidt dat De Mos in juli 2019 Van Tongeren onder druk heeft gezet, om De Schilde over te hevelen naar zijn portefeuille. Ook dat gaat niet op, want uit documenten blijkt dat er eerder sprake is geweest van doorsnee politieke koehandel: De Mos kreeg De Schilde, Van Tongeren steun voor haar kadernota duurzaamheid.
De Mos kreeg steun bij een aantal economische plannen, Van Tongeren meer budget voor haar duurzaamheidsplannen. In deze documenten is ook te lezen dat Van Tongeren wist dat De Mos een andere bestemming voor De Schilde voor ogen had, plus dat de zittende, duurzame bedrijven mochten blijven.
Polenhotel
De Mos wilde De Schilde graag in zijn portefeuille, omdat het pand verlieslatend was en dit betaald werd uit zijn begroting. Wat ook meespeelde, is dat hij bij De Uithof ruimte wilde maken voor een attractie- of waterpark van Plopsa. Daarvoor moesten dan wel de arbeidsmigranten in het ‘polenhotel’ aan de Lozerlaan een ander onderkomen vinden.
De Mos wist dat Akyol in zijn businessplan had opgenomen om De Schilde te gaan gebruiken voor short stay-woningen. ‘Dan is het één plus één is twee’, aldus De Mos.
De Mos mocht en kon alleen niet in zijn eentje over de bestemming van De Schilde en de arbeidsmigranten beslissen, want grondzaken en huisvesting van arbeidsmigranten behoorden tot de portefeuille van Revis. Maar ook hier ging De Mos zijn boekje niet te buiten: uit gemeentelijke documenten blijkt dat Revis in september 2019 vanuit zijn eigen ambtelijke top is gevraagd om medewerking te verlenen aan het nieuwe ‘planologische voorstel’ voor De Schilde.
Het college bevestigt dit in een antwoord op schriftelijke vragen, waarin ook wordt geschreven dat Revis op de hoogte was van de ontwikkelingen rond Plopsa. Actief was hij er nog niet bij betrokken: het was immers nog niet zeker dat de plannen voor De Schilde überhaupt door zouden gaan.
Nooit verhoord
Richard de Mos zegt dat hij van de rijksrecherche een dik dossier heeft ontvangen over De Schilde, maar dat hij er nooit over is verhoord: ‘Geen seconde!’ Het Openbaar Ministerie gaat niet in op vragen of De Schilde nog steeds onderdeel is van het onderzoek. De Mos zegt nergens spijt van te hebben en vindt het vreemd dat er achteraf zoveel geruchten uit het stadhuis kwamen en niemand voor hem opstond. ‘Alsof mijn politieke opponenten een trap na wilde geven.’
Als Revis en Van Tongeren wordt gevraagd waarom zij nooit hebben verklaard dat ze geen misstanden hebben waargenomen, antwoordt Revis dat hij niet kan weten wat er precies onderzocht wordt, dus dat hij dat ook niet kan becommentariëren. Liesbeth van Tongeren wil nergens op in gaan, lopende het onderzoek.
Najaar 2021
Dat onderzoek is nog in volle gang. Onder meer Richard de Mos en oud-wethouder Rachid Guernaoui worden verdacht van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie. Naar verwachting komt de zaak in het najaar van 2021 voor de rechter.
Den HaagFM 20.12.2020 Het corruptieonderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos richt zich onder meer op een voorgenomen vastgoeddeal rond de voormalige Philipsfabriek De Schilde. Maar onderzoek van Den Haag FM en Omroep West roept de vraag op of er wel misstanden hebben plaatsgevonden. Collega-wethouders van Richard de Mos waren op de hoogte en ambtenaren betrokken. ‘De Schilde had er nooit voor een lagere prijs uit kunnen gaan.’
Als het verkeer mee zit, is het zo’n tien minuten rijden van het huis van Atilla Akyol naar het zalencentrum dat hij runt. Vanuit de Reinkenstraat via het Regentessenkwartier naar de Troelstrakade, en vervolgens linksaf de Fruitweg op. Nog voor de Viaductweg ligt Opera dan aan zijn rechterhand, maar eerst passeert hij een gebouw dat in 2016 kan rekenen op internationale belangstelling: De Schilde.
Redenen voor deze aandacht zijn 1.200 vierkante meter aan kassen op het dak en een tiliapiakwekerij op de verdieping eronder, als onderdeel van de pas geopende, grootste stadsboerderij van Europa. De manier van telen en kweken wordt bestempeld als revolutionair. Media als The Guardian en National Geographic komen langs, allen met de vraag: ‘Is dit de toekomst?’
Nee, blijkt het antwoord. In twee jaar lukt het Urban Farmers, het bedrijf achter het project, niet om de boel financieel op orde te krijgen en in juli 2018 wordt het faillissement uitgesproken. Daarmee komt een einde aan deze poging tot stadslandbouw, maar niet aan de publiciteit voor De Schilde.
Inval op het stadhuis
Want op 1 oktober 2019 schudt de rijksrecherche Den Haag op, met invallen op het stadhuis en bij twee wethouders, een raadslid en een horecaondernemer thuis: Groep de Mos/Hart voor Den Haag-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Ook Atilla Akyol, zijn broer Erdinç en diens partner, raadslid Nino Davituliani, zijn verdachten.
Vingers op het stadhuis wijzen dan vooral naar recent uitgegeven nachtvergunningen, voor onder meer zalencentrum Opera. De vergunningen zijn al veelbesproken omdat ze op verzoek van Groep de Mos zijn opgenomen in het coalitieakkoord en Opera die partij sponsort; Atilla Akyol was in maart 2018 ook verkiesbaar als lijstduwer.
Een maand later blijkt dat het onderzoek meer omvat dan vergunningen, als NRC en Den Haag Centraal schrijven dat de rijksrecherche zich ook richt op een voorgenomen vastgoeddeal rond De Schilde. De Mos zou zich – zonder medeweten van zijn verantwoordelijke collega-wethouders – hebben bemoeid met de bestemming van het gebouw, om zo een aantal van zijn partijfinanciers te bevoordelen.
Zijn plan volgens deze media: De Schilde in handen laten komen van zijn ‘vastgoedvrienden’ en het onderkomen voor arbeidsmigranten aan de Lozerlaan verplaatsen naar dit pand. Daar zou dan weer ruimte komen voor een attractiepark, waar De Mos als wethouder economie en toerisme mooi mee kon pronken. Het park zou bovendien in de buurt van recreatiecentrum De Uithof, een onderneming van een andere partijdonateur – Eugène de la Croix.
Justitie wil in de publicaties niets bevestigen, maar stelt in juli 2020 wel dat er sprake was van een ‘criminele organisatie’ rond vastgoed – en breidt het aantal verdenkingen uit met twee projectontwikkelaars, die ook doneerde aan Groep de Mos. Een van hen is Michel Zaadhof, een jeugdvriend van Akyol. De ander is Edwin Jansen, voormalig Idols-jurylid en ex-echtgenoot en -manager van zangeres Anouk.
Maar hoe concreet zijn de integriteitsschendingen bij de voorgenomen overname? Richard de Mos zegt dat hij inderdaad arbeidsmigranten wilde vestigen in De Schilde, om zo ruimte te maken voor een attractiepark. Maar uit gesprekken met betrokkenen en inzage in gemeentelijke documenten, blijkt dat De Mos de bevriende ondernemers niet introduceerde bij de exploitant, dat De Mos zich niet heeft bemoeid met onderhandelingen over het gebouw en bovendien: dat andere verantwoordelijke wethouders op de hoogte waren van de plannen die hij met De Schilde had. Kortom: dat Richard de Mos níet buiten zijn portefeuille rommelde.
Ruimte voor examens
Terug naar de zomer van 2018, na het faillissement van Urban Farmers. Atilla Akyol, die sinds 2003 onderneemt met Opera, moet dan al talloze keren voorbij De Schilde zijn gereden. Zo is hem al eerder opgevallen dat de begane grond en de eerste verdieping, die geen onderdeel uitmaakten van Urban Farmers, leegstaan en te huur zijn. ‘Ik was op dat moment op zoek naar extra ruimte voor de Universiteit Leiden. Dat is een grote klant van mij, omdat zij examens afnemen in mijn zalen. Zij groeiden heel erg in Den Haag en hadden meer plekken nodig. Ik probeerde dat voor hen te regelen.’
Akyol neemt contact op met de makelaar, maar krijgt nul op rekest: Urban Farmers is net failliet gegaan en verhuur is even niet mogelijk. ‘Daar hield het toen op voor mij want ik wist niet met wie ik verder moest praten.’
Tot Akyol wordt benaderd door Eugène de la Croix. Die is gevraagd door de exploitant van De Schilde of hij nog geïnteresseerden kent. Zo hoort Akyol bij wie hij wél terecht kan.
Dat is bij Roderik Wuite. Hij is directeur bij Starterspanden BV/CV, het gemeentelijke bedrijf dat invulling moet geven aan De Schilde. Starterspanden bezit ook 2 procent van de aandelen in het gebouw. 49 procent is in handen van het Fonds Ruimte en Economie Den Haag (FRED), de overige 49 procent is bezit van de gemeente.
Het pand is dus maar voor een deel gemeentelijk bezit.
Die aandeelhouders hebben in het verleden al veel geld in De Schilde gestopt, en dat wordt niet minder nu het pand leegstaat. De gemeente ziet nog steeds het liefst dat het gebouw wordt gebruikt als broedplaats voor duurzaamheids-startups, vooral met betrekking tot voedsel. Maar omdat er vanuit die hoek weinig bedrijven zich aanbieden, is Wuite bereid verder te kijken.
‘Het idee was misschien anders, maar als je thuis geen inkomsten meer hebt, ga je ook naar andere oplossingen kijken om je portemonnee te vullen’, aldus Wuite. Daarom heeft hij een balletje opgeworpen bij De la Croix, met wie hij namens het FRED eerder heeft samengewerkt bij de aanleg van zonnepanelen bij de Uithof. ‘Ik heb hem gevraagd of hij toevallig een geïnteresseerde ondernemer kende.’
Het was dus niet Richard de Mos die Atilla Akyol in contact bracht met de exploiterende partij. Wel zegt De Mos dat hij Akyol – ‘een goede vriend, we drinken regelmatig samen een biertje en gaan naar de sauna’ – heeft verteld bij wie hij het beste kan aankloppen op het stadhuis als hij iets wil met De Schilde. ‘Als je niet bekend bent met de gemeente is het onmogelijk om daar iemand te spreken te krijgen over een idee’, zegt Akyol er zelf over.
Was De Mos zelf naar Akyol toegestapt, had hij wel buiten zijn portefeuille gehandeld. Vanwege het duurzame oogmerk valt De Schilde op dat moment onder de inhoudelijke verantwoordelijkheid van Liesbeth van Tongeren (GroenLinks), wethouder duurzaamheid en energietransitie.
De Mos is wel verantwoordelijk voor het verlies, aangezien bedrijfsruimtes onder zijn begroting vallen. Gesprekken over huur of koop lopen echter via geen van beiden, maar via de Dienst Stedelijke Ontwikkeling. Die valt dan onder – de inmiddels naar Staatsbosbeheer vertrokken – wethouder Boudewijn Revis (VVD).
Broodje in Wassenaar
Maar voor het eerste gesprek op het stadhuis wordt er nog een broodje gegeten in Wassenaar: op 19 september 2018 hebben Akyol en Wuite voor het eerst afgesproken, bij restaurant De Landbouw. Akyol heeft jeugdvriend de projectontwikkelaar meegenomen als adviseur. Hij zal ook aanwezig zijn bij de rest van de gesprekken.
Akyol is aanvankelijk alleen geïnteresseerd in de onderste twee verdiepingen. ‘2.500 vierkante meter open ruimte. Heel geschikt voor een examenzaal, en beneden wilde ik een restaurant beginnen of een extra feestzaal voor mijn zalencentrum maken.’ Maar tijdens het gesprek komen er meer opties op tafel. Bijvoorbeeld de huur van meerdere, of zelfs alle verdiepingen.
Akyol: ‘Ik was wel geïnteresseerd, want ik ben ondernemer, maar wilde wel weten of het bestemmingsplan daar kon worden gewijzigd.’ Zo hoopte hij ruimte te maken voor short stay-woningen, onder meer voor arbeidsmigranten. ‘Daar ben ik tien jaar geleden ook al mee bezig geweest.’
Roderik Wuite vertegenwoordigt in de gesprekken niet alleen Starterspanden, maar ook het FRED. Toch kan hij niet in zijn eentje beslissen: er moet ook worden gesproken met de gemeente, zeker als er moet worden gesleuteld aan het bestemmingsplan. Wuite adviseert Akyol wel om eerst een businessplan te schrijven.
Na dit eerste gesprek komt Richard de Mos om de hoek kijken. Zoals gezegd loopt Akyol regelmatig tegen muren op bij de gemeente, dus vraagt hij zijn vriend De Mos met wie hij dan beste kan spreken. Die koppelt hem aan de juiste ambtenaar: Henk Harms, directeur Ontwikkeling en Realisatie bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO), een departement van Revis.
‘Ik ken De Mos alleen van televisie’
Op 11 december 2018 vindt het eerste formele gesprek plaats op het stadhuis, met aan tafel onder meer Akyol, zijn adviseur, Wuite en Harms. Hierna zullen er nog velen volgen, en op een gegeven moment komt ook de optie verkoop ter sprake.
Belangrijk hierbij is dat het prijskaartje van het pand afhankelijk is van wat er mee gaat gebeuren: krijgt het gedeeltelijk de bestemming (short stay-)woningen, wordt het gebouw gewilder op de markt en dus de prijs hoger. Ambtenaren schatten de waarde van De Schilde tijdens de gesprekken op zo’n zeven á acht miljoen euro. Niet wonderlijk dus dat vlak voor Akyol interesse toonde, er een bod van drie miljoen werd afgewezen.
Maar voor een definitieve prijs moet dus eerst worden gekeken naar het bestemmingsplan. Wat daarin mogelijk is, wordt onder meer bepaald in een adviesprocedure bij het Haags Initiatieven Team. Dat team valt ook onder de DSO en toetst bij verschillende ambtelijke afdelingen hoe kansrijk de plannen van een ondernemer zijn. Die ondernemer krijgt vervolgens een advies, en de wethouder die verantwoordelijk is voor vergunningen krijgt een verslag. Dit was destijds ook Boudewijn Revis.
Ook het plan van Akyol en zijn adviseur volgt deze procedure. Dat stellen zijzelf, maar het blijkt ook uit antwoorden van het college op schriftelijke vragen: op 10 april 2019 zijn een aantal aandachtspunten benoemd die verder moeten worden uitgewerkt.
Na 6 mei gaan de ondernemers in gesprek met diverse ambtelijke afdelingen: wonen, grondzaken, hotelbeleid en horeca. Die laatste twee vallen wel onder De Mos, maar alleen zijn ambtenaren zijn erbij betrokken. Bovendien valt de beoordeling van het businessplan nog steeds onder de DSO: het was dus aan Henk Harms om dat plan uit te werken.
Betrokkenen bij de gesprekken zeggen dan ook dat zij geen signalen hebben ontvangen van integriteitsschendingen. Wuite, eindverantwoordelijke voor de exploitatie, heeft Richard de Mos zelfs nog nooit gezien: ‘Ik ken hem alleen van televisie.’
Plopsaland
Wel is De Mos in de tussentijd geïnteresseerd geraakt in De Schilde. Dat begint in maart 2019, met een bezoek aan De Panne in België. Daar bekijkt hij met ambtenaren hoe WOII-bunkers daar zijn opengesteld en gaat hij naar attractiepark Plopsaland. Doel van dat bezoek is onderzoeken of het park ook geschikt is voor Den Haag, en of eigenaar Steve van den Kerkhof oren heeft naar het openen van een nieuw (water)park. Beide zaken blijken het geval.
In juni gaat De Mos met Van den Kerkhof op stap in Den Haag om mogelijke locaties te bekijken. Op ambtelijk advies wordt er gekeken bij onder meer het ADO-stadion, op Scheveningen en bij De Uithof. Van den Kerkhof werd vooral enthousiast bij die laatste locatie. ‘Hij zei: “Allez, meneer De Mos, ik wil hier”.’
Ook De Mos heeft een voorkeur voor deze plek: hij wil het toerisme spreiden over Den Haag zodat iedereen meeprofiteert. In dit geval zou dat het economisch zwakkere Zuidwest zijn, wat De Mos eveneens goed uitkomt: hij is als wethouder ook verantwoordelijk voor dit stadsdeel.
De Mos ontkent dat Uithof-eigenaar en partijdonateur Eugène de la Croix hierbij van invloed was: ‘De locatie is bezocht op ambtelijk advies.’ Overigens wordt er anno 2020 door ambtenaren nog steeds nagedacht over een attractiepark op deze locatie.
Alleen: voor er een attractie kan landen, moet er ruimte worden vrijgemaakt zonder het omliggende natuurgebied aan te tasten. Dat kan volgens De Mos op twee manieren: door de volkstuinen aan de Jaap Edenweg te verplaatsen, of door een andere plek te zoeken voor het ‘polenhotel’ aan de Lozerlaan. Dat eerste is geen optie voor De Mos: ‘Mijn achterban zit in die tuinen. Dus moest ik op zoek naar een manier om de arbeidsmigranten te verplaatsen.
Grondzaken en huisvesting van arbeidsmigranten behoren alleen niet toe aan De Mos, maar aan Revis. En die kampt al met een tekort aan short stay-woningen: ‘Ik wist dat als ik Revis zou vertellen dat ze daar weg moesten, dat hij zou zeggen: “Waar moet ik ze dan laten?” Dus wilde ik het probleem oplossen voor het ontstond, door alvast een andere plek voor te dragen.’
Eén plus één is twee
Op dat moment komen er dus een aantal dingen samen: De Mos weet van Akyol – ‘we praten weleens met elkaar’ – dat hij nadenkt over het vestigen van arbeidsmigranten in De Schilde. Dat staat ook al in het businessplan dat Akyol begin 2019 schreef.
De Mos zegt ook dat hij er door de interesse van Akyol op is gewezen dat De Schilde verlies laat, en dat dit geld van zijn begroting gaat (‘daar ben ik niet zo van, verlies betalen met belastinggeld’). Tel daarbij op dat er plek nodig is voor arbeidsmigranten en ‘één plus één is twee’, aldus De Mos.
De Mos geeft dus toe dat hij wilde schuiven met arbeidsmigranten om grond vrij te spelen en dat dit niet binnen zijn portefeuille viel. Maar hij opereerde ook niet op eigen houtje: ‘Ik heb continu de topambtenaren van DSO meegenomen in dit proces.’ Ook had hij regelmatig overleg met Revis over zaken die elkaars portefeuille raakten: ‘We zijn allebei haantjes dus we botsten vaak. Daarom probeerden we dit soort dingen aan de voorkant glad te strijken.’ Bij deze ‘combi-stafs’ zaten ambtenaren van beide wethouders.
Uit gemeentelijke documenten blijkt dan ook dat Revis in september 2019 vanuit zijn eigen ambtelijke top is gevraagd om medewerking te verlenen aan het nieuwe ‘planologische voorstel’ voor De Schilde. Het college bevestigt dit in een antwoord op schriftelijke vragen, waarin ook wordt geschreven dat Revis op de hoogte was van de ontwikkelingen rond Plopsa. Actief was hij er nog niet bij betrokken: het was immers nog niet zeker dat de plannen voor De Schilde überhaupt door zouden gaan.
Boudewijn Revis laat in reactie dat hij als oud-wethouder niet over zijn graf wil regeren en onthoudt zich van commentaar. Op de vraag waarom hij niet verklaarde nooit een misstand te hebben waargenomen, antwoordt hij wel dat hij niet precies weet wat er onderdeel is van het onderzoek – en dat ook dus niet kan becommentariëren.
Koehandel
Om vaart te zetten achter de plannen voor Plopsa – ‘ik wilde binnen mijn ambtstermijn scoren met een attractiepark’ – stapt Richard de Mos eind juni 2019 naar Liesbeth van Tongeren: hij wil ook de inhoudelijke verantwoordelijkheid voor De Schilde. Volgens NRC en Den Haag Centraal zou De Mos hierbij Van Tongeren onder druk hebben gezet, maar er lijkt eerder sprake te zijn geweest van gewone politieke onderhandelingen.
Uit documenten wordt namelijk duidelijk dat Van Tongeren geen waarde hechtte aan het gebouw De Schilde an sich, en dat zij het kon missen als er elders plek zou komen voor duurzame startups. Zo zijn er meer dingen geruild: De Mos kreeg behalve De Schilde bijvoorbeeld ook steun bij zijn plannen voor de Leyweg en het Escher Museum, plus er kwam een uitzonderingspositie voor brommertochten als Kâhwe Klâhwe in de nieuwe milieuzones.
Van Tongeren kreeg op haar beurt steun bij een initiatiefvoorstel voor meer bomen en De Mos z’n stem voor haar kadernota Duurzaamheid – iets wat doorgaans niet zo in het straatje van zijn partij ligt. Verder werd afgesproken dat de nog zittende ondernemers in De Schilde, konden blijven, tegen een relatief voordelige huur. Uit documenten blijkt dat ook hierbij diverse bestuursadviseurs en topambtenaren betrokken waren.Van Tongeren wil desgevraagd nergens op ingaan.
Op 16 juli 2019 wordt tijdens een collegevergadering besloten tot de overdracht van De Schilde naar de portefeuille van De Mos. Die is niet bij deze vergadering vanwege het overlijden van zijn moeder, maar als er bezwaren waren geweest tegen dit voorstel was het besluit volgens hem uitgesteld. Ook de verklaring van een andere bron in het college suggereert dat het voorstel zonder al te veel discussie is aangenomen.
Vanaf dit moment is De Mos officieel verantwoordelijk voor De Schilde, maar veel plezier zal hij er niet van hebben. Voordat hij iets van zijn plannen ten uitvoering kan brengen, staat de rijksrecherche op de stoep. Twee weken later dient hij zijn ontslag in.
De gesprekken over De Schilde zijn dan al gestopt. Op 2 oktober 2019, een dag na de inval, laten Akyol en zijn adviseur weten dat zij hun initiatief terugtrekken. En als zij er nu op terugkijken, denken zij dat het niet tot een verkoop was gekomen.
Omdat de uiteindelijke bestemming nog niet duidelijk was, kon het gebouw nog niet getaxeerd worden, maar het bedrag van zeven á acht miljoen euro dat eerder werd genoemd, was volgens hen te veel geweest. Akyols adviseur is bovendien projectontwikkelaar, geen belegger. ‘Ik had waarschijnlijk hooguit wat verdiepingen gehuurd’, zegt Akyol.
Was het er allemaal wél van gekomen, en waren de arbeidsmigranten van De Uithof naar De Schilde verhuisd, dan had De Mos zijn donateurs daar alsnog niet mee bevoordeeld, zegt hij: ‘Zij waren al in gesprek over dat pand.’ Bovendien, zegt Akyol: ‘Ik was al bezig met een andere partij om daar migranten te vestigen. Ik had Richard best willen helpen, maar dan had er wel een marktconforme prijs betaald moeten worden. Die prijs bepaalde namelijk ook wat ik voor het pand zou betalen.’
Volgens Roderik Wuite had De Schilde ook nooit voor een voordelige prijs verkocht of verhuurd kunnen worden, zelfs al had Richard de Mos of een willekeurige andere bestuurder dat gewild: ‘De gemeente is niet de enige aandeelhouder. Het FRED had nooit toegestaan dat De Schilde er voor een lagere prijs was uitgegaan.’ Wuite onderstreept dan ook dat volgens hem alles netjes is verlopen.
Geen seconde verhoord
Zo blijft het de vraag waarom de rijksrecherche is aangeslagen op het Schilde-dossier. Richard de Mos zegt dat hij van de rijksrecherche een dik dossier heeft ontvangen over De Schilde, maar dat hij er nooit over is verhoord: ‘Geen seconde!’
Ook is het gissen waarom er, in het geval dat er wel iets mis zou zijn gegaan, geen ambtenaar of wethouder aan de bel heeft getrokken. De Mos heeft er in ieder geval geen spijt van dat hij zich op hetzelfde terrein als zijn donateurs heeft begeven. ‘Het spijt me alleen voor de stad, en vooral voor Zuidwest. Er mist nu én een mooie A-attractie en Moerwijk mist een hernieuwde Schilde, waar buiten arbeidsmigranten ook een supermarkt, horeca en een rooftopbar zouden komen.’
Volgens de Mos zijn er messen in zijn rug gestoken. ‘Ik heb continu ambtenaren en collega’s betrokken en nooit heeft er iemand gezegd: “Richard, is het wel in de haak met die Akyol?” Ze vonden het allemaal een mooi plan. En dan achteraf komen er allemaal geruchten vanuit het stadhuis, alsof mijn politieke opponenten een trap na willen geven.’
Minder zwart-wit
Het Openbaar Ministerie (OM) wil niet reageren op vragen of De Schilde nog deel uitmaakt van het onderzoek. Mocht dat niet meer het geval zijn, is dat overigens geen bewijs dat Richard de Mos of andere verdachten nooit een letter van de wet hebben overtreden.
Maar dat het ambtelijke proces rond De Schilde juist is verlopen, is wel een verdere bevestiging dat de feiten in het onderzoek minder zwart-wit zijn dan ze tot dusver vaak zijn voorgesteld. Zo werden afgelopen zomer ook de nachtvergunningen voor Opera opnieuw toegekend na een bezwaarprocedure en heeft de gemeente al meerdere malen gesteld dat er tijdens de toekenningsprocedure voor deze vergunningen niks raars is gebeurd.
Of er stafbare feiten zijn gepleegd, en welke dit dan zijn, zal dus nog moeten blijken. Justitie verdenkt onder andere De Mos en voormalig collegawethouder Rachid Guernaoui van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie.
Het OM hoopt eind februari het complete dossier rond te hebben, waarna een tenlastelegging volgt en de eventueel overgebleven gedachten zich kunnen voorbereiden op een strafzaak. Deze dient naar verwachting aan het einde van het nieuwe jaar.
Verantwoording
Dit verhaal is tot stand gekomen via gesprekken met betrokkenen en inzage in gemeentelijke documenten. Alle opgeschreven feiten en uitspraken zijn gecontroleerd bij verschillende bronnen, waarvan een aantal anoniem wenst te blijven. De namen van deze personen zijn bekend bij de redactie. De verdachten hebben er geen bezwaar tegen dat zij bij hun volledige naam worden genoemd.
OmroepWest 20.12.2020 Het corruptieonderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos richt zich onder meer op een voorgenomen vastgoeddeal rond de voormalige Philipsfabriek De Schilde. Maar onderzoek van Den Haag FM en Omroep West roept de vraag op of er wel misstanden hebben plaatsgevonden. Collega-wethouders van Richard de Mos waren op de hoogte en ambtenaren betrokken. ‘De Schilde had er nooit voor een lagere prijs uit kunnen gaan.’
Als het verkeer mee zit, is het zo’n tien minuten rijden van het huis van Atilla Akyol naar het zalencentrum dat hij runt. Vanuit de Reinkenstraat via het Regentessenkwartier naar de Troelstrakade, en vervolgens linksaf de Fruitweg op. Nog voor de Viaductweg ligt Opera dan aan zijn rechterhand, maar eerst passeert hij een gebouw dat in 2016 kan rekenen op internationale belangstelling: De Schilde.
Redenen voor deze aandacht zijn 1.200 vierkante meter aan kassen op het dak en een tiliapiakwekerij op de verdieping eronder, als onderdeel van de pas geopende, grootste stadsboerderij van Europa. De manier van telen en kweken wordt bestempeld als revolutionair. Media als The Guardian en National Geographic komen langs, allen met de vraag: ‘Is dit de toekomst?’
De viskwekerij in De Schilde | Foto: Omroep West
Nee, blijkt het antwoord. In twee jaar lukt het Urban Farmers, het bedrijf achter het project, niet om de boel financieel op orde te krijgen en in juli 2018 wordt het faillissement uitgesproken. Daarmee komt een einde aan deze poging tot stadslandbouw, maar niet aan de publiciteit voor De Schilde.
Dit verhaal is tot stand gekomen via gesprekken met betrokkenen en inzage in gemeentelijke documenten. Alle opgeschreven feiten en uitspraken zijn gecontroleerd bij verschillende bronnen, waarvan een aantal anoniem wenst te blijven. De namen van deze personen zijn bekend bij de redactie. De verdachten hebben er geen bezwaar tegen dat zij bij hun volledige naam worden genoemd. Tips? Mailen kan naar sjors.hofstede@omroepwest.nl.
Inval op het stadhuis
Want op 1 oktober 2019 schudt de rijksrecherche Den Haag op, met invallen op het stadhuis en bij twee wethouders, een raadslid en een horecaondernemer thuis: Groep de Mos/Hart voor Den Haag-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Ook Atilla Akyol, zijn broer Erdinç en diens partner, raadslid Nino Davituliani, zijn verdachten.
Vingers op het stadhuis wijzen dan vooral naar recent uitgegeven nachtvergunningen, voor onder meer zalencentrum Opera. De vergunningen zijn al veelbesproken omdat ze op verzoek van Groep de Mos zijn opgenomen in het coalitieakkoord en Opera die partij sponsort; Atilla Akyol was in maart 2018 ook verkiesbaar als lijstduwer.
Een maand later blijkt dat het onderzoek meer omvat dan vergunningen, als NRC en Den Haag Centraal schrijven dat de rijksrecherche zich ook richt op een voorgenomen vastgoeddeal rond De Schilde. De Mos zou zich – zonder medeweten van zijn verantwoordelijke collega-wethouders – hebben bemoeid met de bestemming van het gebouw, om zo een aantal van zijn partijfinanciers te bevoordelen.
Zijn plan volgens deze media: De Schilde in handen laten komen van zijn ‘vastgoedvrienden’ en het onderkomen voor arbeidsmigranten aan de Lozerlaan verplaatsen naar dit pand. Daar zou dan weer ruimte komen voor een attractiepark, waar De Mos als wethouder economie en toerisme mooi mee kon pronken. Het park zou bovendien in de buurt van recreatiecentrum De Uithof, een onderneming van een andere partijdonateur – Eugène de la Croix staan.
De Schilde| Foto: Omroep West
Justitie wil in de publicaties niets bevestigen, maar stelt in juli 2020 wel dat er sprake was van een ‘criminele organisatie’ rond vastgoed – en breidt het aantal verdenkingen uit met twee projectontwikkelaars, die ook doneerden aan Groep de Mos. Een van hen is Michel Zaadhof, een jeugdvriend van Akyol. De ander is Edwin Jansen, voormalig Idols-jurylid en ex-echtgenoot en -manager van zangeres Anouk.
Maar hoe concreet zijn de integriteitsschendingen bij de voorgenomen overname? Richard de Mos zegt dat hij inderdaad arbeidsmigranten wilde vestigen in De Schilde, om zo ruimte te maken voor een attractiepark.
Maar uit gesprekken met betrokkenen en inzage in gemeentelijke documenten, blijkt dat De Mos de bevriende ondernemers niet introduceerde bij de exploitant, dat De Mos zich niet heeft bemoeid met onderhandelingen over het gebouw en bovendien: dat andere verantwoordelijke wethouders op de hoogte waren van de plannen die hij met De Schilde had. Kortom: dat Richard de Mos níet buiten zijn portefeuille rommelde.
Ruimte voor examens
Terug naar de zomer van 2018, na het faillissement van Urban Farmers. Atilla Akyol, die sinds 2003 onderneemt met Opera, moet dan al talloze keren voorbij De Schilde zijn gereden. Zo is hem al eerder opgevallen dat de begane grond en de eerste verdieping, die geen onderdeel uitmaakten van Urban Farmers, leegstaan en te huur zijn. ‘Ik was op dat moment op zoek naar extra ruimte voor de Universiteit Leiden. Dat is een grote klant van mij, omdat zij examens afnemen in mijn zalen. Zij groeiden heel erg in Den Haag en hadden meer plekken nodig. Ik probeerde dat voor hen te regelen.’
Akyol neemt contact op met de makelaar, maar krijgt nul op rekest: Urban Farmers is net failliet gegaan en verhuur is even niet mogelijk. ‘Daar hield het toen op voor mij want ik wist niet met wie ik verder moest praten.’
Tot Akyol wordt benaderd door Eugène de la Croix. Die is gevraagd door de exploitant van De Schilde of hij nog geïnteresseerden kent. Zo hoort Akyol bij wie hij wél terecht kan.
Dat is bij Roderik Wuite. Hij is directeur bij Starterspanden BV/CV, het gemeentelijke bedrijf dat invulling moet geven aan De Schilde. Starterspanden bezit ook 2 procent van de aandelen in het gebouw. 49 procent is in handen van het Fonds Ruimte en Economie Den Haag (FRED), de overige 49 procent is bezit van de gemeente. Het pand is dus maar voor een deel gemeentelijk bezit.
Die aandeelhouders hebben in het verleden al veel geld in De Schilde gestopt, en dat wordt niet minder nu het pand leegstaat. De gemeente ziet nog steeds het liefst dat het gebouw wordt gebruikt als broedplaats voor duurzaamheids-startups, vooral met betrekking tot voedsel. Maar omdat er vanuit die hoek weinig bedrijven zich aanbieden, is Wuite bereid verder te kijken.
Foto: Omroep West
‘Het idee was misschien anders, maar als je thuis geen inkomsten meer hebt, ga je ook naar andere oplossingen kijken om je portemonnee te vullen’, aldus Wuite. Daarom heeft hij een balletje opgeworpen bij De la Croix, met wie hij namens het FRED eerder heeft samengewerkt bij de aanleg van zonnepanelen bij De Uithof. ‘Ik heb hem gevraagd of hij toevallig een geïnteresseerde ondernemer kende.’
Het was dus niet Richard de Mos die Atilla Akyol in contact bracht met de exploiterende partij. Wel zegt De Mos dat hij Akyol – ‘een goede vriend, we drinken regelmatig samen een biertje en gaan naar de sauna’ – heeft verteld bij wie hij het beste kan aankloppen op het stadhuis als hij iets wil met De Schilde. ‘Als je niet bekend bent met de gemeente is het onmogelijk om daar iemand te spreken te krijgen over een idee’, zegt Akyol er zelf over.
Was De Mos zelf naar Akyol toegestapt, had hij wel buiten zijn portefeuille gehandeld. Vanwege het duurzame oogmerk valt De Schilde op dat moment onder de inhoudelijke verantwoordelijkheid van Liesbeth van Tongeren (GroenLinks), wethouder duurzaamheid en energietransitie.
De Mos is wel verantwoordelijk voor het verlies, aangezien bedrijfsruimtes onder zijn begroting vallen. Gesprekken over huur of koop lopen echter via geen van beiden, maar via de Dienst Stedelijke Ontwikkeling. Die valt dan onder – de inmiddels naar Staatsbosbeheer vertrokken – wethouder Boudewijn Revis (VVD).
Broodje in Wassenaar
Maar voor het eerste gesprek op het stadhuis wordt er nog een broodje gegeten in Wassenaar: op 19 september 2018 hebben Akyol en Wuite voor het eerst afgesproken, bij restaurant De Landbouw. Akyol heeft jeugdvriend de projectontwikkelaar meegenomen als adviseur. Hij zal ook aanwezig zijn bij de rest van de gesprekken.
Akyol is aanvankelijk alleen geïnteresseerd in de onderste twee verdiepingen. ‘2.500 vierkante meter open ruimte. Heel geschikt voor een examenzaal, en beneden wilde ik een restaurant beginnen of een extra feestzaal voor mijn zalencentrum maken.’ Maar tijdens het gesprek komen er meer opties op tafel. Bijvoorbeeld de huur van meerdere, of zelfs alle verdiepingen.
Akyol: ‘Ik was wel geïnteresseerd, want ik ben ondernemer, maar wilde wel weten of het bestemmingsplan daar kon worden gewijzigd.’ Zo hoopte hij ruimte te maken voor short stay-woningen, onder meer voor arbeidsmigranten. ‘Daar ben ik tien jaar geleden ook al mee bezig geweest.’
Roderik Wuite vertegenwoordigt in de gesprekken niet alleen Starterspanden, maar ook het FRED. Toch kan hij niet in zijn eentje beslissen: er moet ook worden gesproken met de gemeente, zeker als er moet worden gesleuteld aan het bestemmingsplan. Wuite adviseert Akyol wel om eerst een businessplan te schrijven.
Na dit eerste gesprek komt Richard de Mos om de hoek kijken. Zoals gezegd loopt Akyol regelmatig tegen muren op bij de gemeente, dus vraagt hij zijn vriend De Mos met wie hij dan beste kan spreken. Die koppelt hem aan de juiste ambtenaar: Henk Harms, directeur Ontwikkeling en Realisatie bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO), een departement van Revis.
‘Ik ken De Mos alleen van televisie’
Op 11 december 2018 vindt het eerste formele gesprek plaats op het stadhuis, met aan tafel onder meer Akyol, zijn adviseur, Wuite en Harms. Hierna zullen er nog velen volgen, en op een gegeven moment komt ook de optie verkoop ter sprake.
Belangrijk hierbij is dat het prijskaartje van het pand afhankelijk is van wat er mee gaat gebeuren: krijgt het gedeeltelijk de bestemming (short stay-)woningen, wordt het gebouw gewilder op de markt en dus de prijs hoger. Ambtenaren schatten de waarde van De Schilde tijdens de gesprekken op zo’n zeven á acht miljoen euro. Niet verwonderlijk dus dat vlak voor Akyol interesse toonde, er een bod van drie miljoen werd afgewezen.
Maar voor een definitieve prijs moet dus eerst worden gekeken naar het bestemmingsplan. Wat daarin mogelijk is, wordt onder meer bepaald in een adviesprocedure bij het Haags Initiatieven Team. Dat team valt ook onder de DSO en toetst bij verschillende ambtelijke afdelingen hoe kansrijk de plannen van een ondernemer zijn. Die ondernemer krijgt vervolgens een advies, en de wethouder die verantwoordelijk is voor vergunningen krijgt een verslag. Dit was destijds ook Boudewijn Revis.
Ook het plan van Akyol en zijn adviseur volgt deze procedure. Dat stellen zijzelf, maar het blijkt ook uit antwoorden van het college op schriftelijke vragen: op 10 april 2019 zijn een aantal aandachtspunten benoemd die verder moeten worden uitgewerkt.
Na 6 mei gaan de ondernemers in gesprek met diverse ambtelijke afdelingen: wonen, grondzaken, hotelbeleid en horeca. Die laatste twee vallen wel onder De Mos, maar alleen zijn ambtenaren zijn erbij betrokken. Bovendien valt de beoordeling van het businessplan nog steeds onder de DSO: het was dus aan Henk Harms om dat plan uit te werken.
Betrokkenen bij de gesprekken zeggen dan ook dat zij geen signalen hebben ontvangen van integriteitsschendingen. Wuite, eindverantwoordelijke voor de exploitatie, heeft Richard de Mos zelfs nog nooit gezien: ‘Ik ken hem alleen van televisie.’
Plopsaland
Wel is De Mos in de tussentijd geïnteresseerd geraakt in De Schilde. Dat begint in maart 2019, met een bezoek aan De Panne in België. Daar bekijkt hij met ambtenaren hoe WOII-bunkers zijn opengesteld en gaat hij naar attractiepark Plopsaland. Doel van dat bezoek is onderzoeken of het park ook geschikt is voor Den Haag, en of eigenaar Steve van den Kerkhof oren heeft naar het openen van een nieuw (water)park. Beide zaken blijken het geval.
In juni gaat De Mos met Van den Kerkhof op stap in Den Haag om mogelijke locaties te bekijken. Op ambtelijk advies wordt er gekeken bij onder meer het ADO-stadion, op Scheveningen en bij De Uithof. Van den Kerkhof werd vooral enthousiast bij die laatste locatie. ‘Hij zei: “Allez, meneer De Mos, ik wil hier”.’
Ook De Mos heeft een voorkeur voor deze plek: hij wil het toerisme spreiden over Den Haag zodat iedereen meeprofiteert. In dit geval zou dat het economisch zwakkere Zuidwest zijn, wat De Mos eveneens goed uitkomt: hij is als wethouder ook verantwoordelijk voor dit stadsdeel.
De Mos ontkent dat Uithof-eigenaar en partijdonateur Eugène de la Croix hierbij van invloed was: ‘De locatie is bezocht op ambtelijk advies.’ Overigens wordt er anno 2020 door ambtenaren nog steeds nagedacht over een attractiepark op deze locatie.
Alleen: voor er een attractie kan landen, moet er ruimte worden vrijgemaakt zonder het omliggende natuurgebied aan te tasten. Dat kan volgens De Mos op twee manieren: door de volkstuinen aan de Jaap Edenweg te verplaatsen, of door een andere plek te zoeken voor het ‘polenhotel’ aan de Lozerlaan. Dat eerste is geen optie voor De Mos: ‘Mijn achterban zit in die tuinen. Dus moest ik op zoek naar een manier om de arbeidsmigranten te verplaatsen.
Grondzaken en huisvesting van arbeidsmigranten behoren alleen niet toe aan De Mos, maar aan Revis. En die kampt al met een tekort aan short stay-woningen: ‘Ik wist dat als ik Revis zou vertellen dat ze daar weg moesten, dat hij zou zeggen: “Waar moet ik ze dan laten?” Dus wilde ik het probleem oplossen voor het ontstond, door alvast een andere plek voor te dragen.’
Eén plus één is twee
Op dat moment komen er dus een aantal dingen samen: De Mos weet van Akyol – ‘we praten weleens met elkaar’ – dat hij nadenkt over het vestigen van arbeidsmigranten in De Schilde. Dat staat ook al in het businessplan dat Akyol begin 2019 schreef.
De Mos zegt ook dat hij er door de interesse van Akyol op is gewezen dat De Schilde verlies laat, en dat dit geld van zijn begroting gaat (‘daar ben ik niet zo van, verlies betalen met belastinggeld’). Tel daarbij op dat er plek een nodig is voor arbeidsmigranten en ‘één plus één is twee’, aldus De Mos.
De Mos geeft toe dat hij wilde schuiven met arbeidsmigranten om grond vrij te spelen en dat dit niet binnen zijn portefeuille viel. Maar hij opereerde niet op eigen houtje: ‘Ik heb continu de topambtenaren van DSO meegenomen in dit proces.’ Ook had hij regelmatig overleg met Revis over zaken die elkaars portefeuille raakten: ‘We zijn allebei haantjes dus we botsten vaak. Daarom probeerden we dit soort dingen aan de voorkant glad te strijken.’ Bij deze ‘combi-stafs’ zaten ambtenaren van beide wethouders.
Uit gemeentelijke documenten blijkt dan ook dat Revis in september 2019 vanuit zijn eigen ambtelijke top is gevraagd om medewerking te verlenen aan het nieuwe ‘planologische voorstel’ voor De Schilde. Het college bevestigt dit in een antwoord op schriftelijke vragen, waarin ook wordt geschreven dat Revis op de hoogte was van de ontwikkelingen rond Plopsa. Actief was hij er nog niet bij betrokken: het was immers nog niet zeker dat de plannen voor De Schilde überhaupt door zouden gaan.
Boudewijn Revis laat in een reactie weten dat hij als oud-wethouder niet over zijn graf wil regeren en onthoudt zich van commentaar. Op de vraag waarom hij niet verklaarde nooit een misstand te hebben waargenomen, antwoordt hij wel dat hij niet precies weet wat er onderdeel is van het onderzoek – en dat dus ook niet kan becommentariëren.
Koehandel
Om vaart te zetten achter de plannen voor Plopsa – ‘ik wilde binnen mijn ambtstermijn scoren met een attractiepark’ – stapt Richard de Mos eind juni 2019 naar Liesbeth van Tongeren: hij wil ook de inhoudelijke verantwoordelijkheid voor De Schilde. Volgens NRC en Den Haag Centraal zou De Mos hierbij Van Tongeren onder druk hebben gezet, maar er lijkt eerder sprake te zijn geweest van gewone politieke onderhandelingen.
Uit documenten wordt namelijk duidelijk dat Van Tongeren geen waarde hechtte aan het gebouw De Schilde an sich, en dat zij het kon missen als er elders plek zou komen voor duurzame startups. Zo zijn er meer dingen geruild: De Mos kreeg behalve De Schilde bijvoorbeeld ook steun bij zijn plannen voor de Leyweg en het Escher Museum, plus er kwam een uitzonderingspositie voor brommertochten als Kâhwe Klâhwe in de nieuwe milieuzones.
Van Tongeren kreeg op haar beurt steun bij een initiatiefvoorstel voor meer bomen en De Mos z’n stem voor haar kadernota Duurzaamheid – iets wat doorgaans niet zo in het straatje van zijn partij ligt. Verder werd afgesproken dat de nog zittende ondernemers in De Schilde konden blijven, tegen een relatief voordelige huur. Uit documenten blijkt dat ook hierbij diverse bestuursadviseurs en topambtenaren betrokken waren. Van Tongeren wil desgevraagd nergens op ingaan.
Op 16 juli 2019 wordt tijdens een collegevergadering besloten tot de overdracht van De Schilde naar de portefeuille van De Mos. Die is niet bij deze vergadering vanwege het overlijden van zijn moeder, maar als er bezwaren waren geweest tegen dit voorstel was het besluit volgens hem uitgesteld. Ook de verklaring van een andere bron in het college suggereert dat het voorstel zonder al te veel discussie is aangenomen.
Vanaf dit moment is De Mos officieel verantwoordelijk voor De Schilde, maar veel plezier zal hij er niet van hebben. Voordat hij iets van zijn plannen ten uitvoering kan brengen, staat de rijksrecherche op de stoep. Twee weken later dient hij zijn ontslag in.
De gesprekken over De Schilde zijn dan al gestopt. Op 2 oktober 2019, een dag na de inval, laten Akyol en zijn adviseur weten dat zij hun initiatief terugtrekken. En als zij er nu op terugkijken, denken zij dat het niet tot een verkoop was gekomen. Omdat de uiteindelijke bestemming nog niet duidelijk was, kon het gebouw nog niet getaxeerd worden, maar het bedrag van zeven á acht miljoen euro dat eerder werd genoemd, was volgens hen te veel geweest. Akyols adviseur is bovendien projectontwikkelaar, geen belegger. ‘Ik had waarschijnlijk hooguit wat verdiepingen gehuurd’, zegt Akyol.
Was het er allemaal wél van gekomen, en waren de arbeidsmigranten van De Uithof naar De Schilde verhuisd, dan had De Mos zijn donateurs daar alsnog niet mee bevoordeeld, zegt hij: ‘Zij waren al in gesprek over dat pand.’ Bovendien, zegt Akyol: ‘Ik was al bezig met een andere partij om daar migranten te vestigen. Ik had Richard best willen helpen, maar dan had er wel een marktconforme prijs betaald moeten worden. Die prijs bepaalde namelijk ook wat ik voor het pand zou betalen.’
Volgens Roderik Wuite had De Schilde ook nooit voor een voordelige prijs verkocht of verhuurd kunnen worden, zelfs al had Richard de Mos of een willekeurige andere bestuurder dat gewild: ‘De gemeente is niet de enige aandeelhouder. Het FRED had nooit toegestaan dat De Schilde er voor een lagere prijs was uitgegaan.’ Wuite onderstreept dan ook dat volgens hem alles netjes is verlopen.
Geen seconde verhoord
Zo blijft het de vraag waarom de rijksrecherche is aangeslagen op het Schilde-dossier. Richard de Mos zegt dat hij van de rijksrecherche een dik dossier heeft ontvangen over De Schilde, maar dat hij er nooit over is verhoord: ‘Geen seconde!’
Ook is het gissen waarom er, in het geval dat er wel iets mis zou zijn gegaan, geen ambtenaar of wethouder aan de bel heeft getrokken. De Mos heeft er in ieder geval geen spijt van dat hij zich op hetzelfde terrein als zijn donateurs heeft begeven. ‘Het spijt me alleen voor de stad, en vooral voor Zuidwest. Er mist nu én een mooie A-attractie en Moerwijk mist een hernieuwde Schilde, waar buiten arbeidsmigranten ook een supermarkt, horeca en een rooftopbar zouden komen.’
Volgens De Mos zijn er messen in zijn rug gestoken. ‘Ik heb continu ambtenaren en collega’s erbij betrokken en nooit heeft er iemand gezegd: “Richard, is het wel in de haak met die Akyol?” Ze vonden het allemaal een mooi plan. En dan achteraf komen er allemaal geruchten vanuit het stadhuis, alsof mijn politieke opponenten een trap na willen geven.’
Minder zwart-wit
Het Openbaar Ministerie (OM) wil niet reageren op vragen of De Schilde nog deel uitmaakt van het onderzoek. Mocht dat niet meer het geval zijn, is dat overigens geen bewijs dat Richard de Mos of andere verdachten nooit een letter van de wet hebben overtreden.
Maar dat het ambtelijke proces rond De Schilde juist is verlopen, is wel een verdere bevestiging dat de feiten in het onderzoek minder zwart-wit zijn dan ze tot dusver vaak zijn voorgesteld. Zo werden afgelopen zomer ook de nachtvergunningen voor Opera opnieuw toegekend na een bezwaarprocedure en heeft de gemeente al meerdere malen gesteld dat er tijdens de toekenningsprocedure voor deze vergunningen niks raars is gebeurd.
Of er stafbare feiten zijn gepleegd, en welke dit dan zijn, zal dus nog moeten blijken. Justitie verdenkt onder andere De Mos en voormalig collegawethouder Rachid Guernaoui van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie.
Het OM hoopt eind februari het complete dossier rond te hebben, waarna een tenlastelegging volgt en de eventueel overgebleven gedachten zich kunnen voorbereiden op een strafzaak. Deze dient naar verwachting aan het einde van het nieuwe jaar.
Code Oranje wil met Richard de Mos als lijsttrekker de Tweede Kamer in. „Met Code Oranje willen wij de democratie vernieuwen”, legde De Mos maandag 29.09.2020 uit tijdens een persconferentie.
Richard de Mos gaat Code Oranjeleiden, en zijn advocaat Peter Plasman komt op nummer twee op de lijst van de nieuwe politieke partij. De Mos hoopt Code Oranje, dat eerder meedeed aan de Provinciale Statenverkiezingen, aan zetels te helpen in de Tweede kamer.
„We komen dit najaar met een conceptagenda die wij met technologische toepassingen, zoals apps, willen voorleggen aan de hele bevolking. Daarna gaan wij de boer op met de agenda”, stelt De Mos in het AD. „Een dichtgetimmerdVerkiezingsprogramma past niet in een democratie”, vult Blase aan.
De agendapunten worden door mensen “met kennis van zaken” uitgewerkt. Peter Plasman neemt het thema justitie en veiligheid voor zijn rekening. “Wij bepleiten oplossingsgerichte ombudspolitiek, voorbij het traditionele links-rechts”, zegt De Mos.
Waarnemend burgemeester Bert Blase van Heerhugowaard, die eerder openlijk solliciteerde voor het Haagse burgemeesterschap, is initiatiefnemer van de beweging.
Bindend referendum en burgertoppen
Zaken waar de partij zich sterk voor wil maken zijn onder meer het bindend referendum, burgertoppen en burgerbegrotingen. „Bij grote thema’s moet het volk worden geraadpleegd. Denk aan zaken als kernenergie en corona”, zegt De Mos.
Peiling
Uit een peiling van Maurice de Hond blijkt dat 46 procent van de ondervraagden ruimte ziet voor een nieuwe politieke beweging als Code Oranje. Zeven procent overweegt tijdens de Tweede Kamerverkiezingen te stemmen op de partij, blijkt uit de peiling. „We zijn niet links en niet rechts”, meldde Plasman. „Van die etiquette moeten we af: we moeten het met zijn allen doen.”
AD 26.09.2020
De eerstvolgende Tweede Kamerverkiezingen staan gepland op 17 maart 2021 volgend jaar. Richard de Mos zat van 2009 tot 2012 voor de PVV in de Tweede Kamer. Peter Plasman probeerde in 2017 met de partij Niet Stemmers in de Tweede Kamer te komen. De partij had maar één programmapunt: “In het parlement zullen wij nooit stemmen”. De partij haalde niet genoeg stemmen.
Lezers van de krant AD en site kunnen zelf een ingezonden brief sturen via brieven@ad.nl. Klik hierboven voor een selectie van de lezersbrieven die maandag 28 september in de krant verschenen over onder meer de nieuwe partij van De Mos en Plasman.
AD 28.09.2020
Weg bij het gedonder in de Haagse gemeenteraad !!!!
,,Ze mogen schrijven wat ze willen’’, zegt partijleider Richard de Mos van Hart voor Den Haag/Groep de Mos over de beschuldigingen van de Haagse VVD aan het adres van zijn partij. En dus mag hij zeggen dat de lokale liberalen wel een heel grote broek aantrekken voor een partij die nogal eens in opspraak komt vanwege integriteitskwesties.
AD 26.09.2020
VVD-raadsleden Frans de Graaf en Jan Pronk schreven afgelopen zaterdag in een opiniebijdrage in deze krant dat De Mos zich gedraagt als slachtoffer van duistere complotten en dat hij anderen verdacht maakt. Het taalgebruik is snoeihard, met verwijten van paranoïde insinuaties en keiharde leugens.
De Mos kaatst de bal terug als het gaat om zijn eventuele vervanging in het college, na de invallen van de rijksrecherche vorig jaar oktober bij hem thuis en op het stadhuis. ,,Ze schrijven dat ik toen zo snel mogelijk wilde terugkeren. Dat is een leugen. We hebben duidelijk laten weten dat we met vervangende wethouders wilden komen.’’
Hand en tand
Richard de Mos verwijt de lokale VVD ook dat ze geregeld de verdenking van het Openbaar Ministerie gebruiken om hém in een kwaad daglicht te stellen. Terwijl de partijleider van Hart voor Den Haag zich met hand en tand tegen de beschuldigingen verzet en onschuldig zou moeten zijn tot het tegendeel door de rechtbank bewezen is verklaard.
Er vallen sinds zijn vertrek de nodige lijken uit de kast, Richard de Mos
,,Fractieleider De Graaf doet dat geregeld. En laatst ook VVD-raadslid Judith Oudshoorn in een discussie met mijn collega Ralf Sluijs. Ging het over een bezuiniging op de Haagse economie, zegt ze: ‘We zouden dit gesprek niet hoeven voeren als uw wethouders het OM buiten de deur hadden kunnen houden’. Dat vind ik gewoon vuil spel.”
Dat de partij de vertrokken VVD-wethouder Boudewijn Revis flink aanpakt, klopt, maar zijn partij heeft hem nooit van corruptie beschuldigd, stelt De Mos. ,,En er speelt ook wel wat. Een hoge ambtenaar heeft valsheid in geschrifte gepleegd op een dossier waarvoor Revis verantwoordelijk was. En er vallen sinds zijn vertrek de nodige lijken uit de kast.’’
Kortom
De Corruptiezaak tegen Groep De Mos bracht ze bij elkaar, de drie voormannen van de politieke beweging Code Oranje die Richard de Mos gaat aanvoeren bij de komende Kamerverkiezingen. Maar de strafzaak tegen De Mos kan meteen ook het einde betekenen van de samenwerking.
AD 29.09.2020
Weg bij veroordeling
Want in overleg met een groep partijprominenten heeft de Haagse politicus zwart-op-wit gesteld dat hij bij een eventuele veroordeling zal terugtreden uit Code Oranje. Dat gebeurt als ‘grote corruptie’ bewezen wordt, plus het lidmaatschap van een criminele organisatie, dat justitie De Mos ook toedicht.
Een corruptieverdachte en zijn advocaat gaan samen naar de 2e Kamer. Dat klinkt als het begin van een maffiaroman, maar het plan van raadslid Richard de Mos en raadsman Peter Plasman is serieus.
De timing is opmerkelijk: Richard de Mos wordt samen met twee partijgenoten en vijf bevriende ondernemers verdacht van de vorming van twee criminele organisaties, meineed, lekken, corruptie en omkoping. Plasman is zijn advocaat sinds vorig jaar.
De irreële pretenties van ombudspolitiek
De opvallende nieuwkomer Code Oranje wil naar ‘het’ volk luisteren. Dit uitgangspunt van Richard de Mos klinkt democratisch, maar is inhoudelijk zwak en praktisch lastig, schrijft Gerry van der List.
Ze kunne me wat die mannetjes !!!.
Verhoren in zaak-De Mos begonnen
Het OM verdenkt politici Richard de Mos, twee partijgenoten en vijf bevriende Haagse ondernemers van de vorming van twee criminele organisaties, van meineed, lekken, corruptie en omkoping.
Volgens justitie spanden ze samen en kregen deze ondernemers voordeel en voorrang bij vergunningen en projecten in ruil voor giften aan Groep de Mos/Hart voor Den Haag. Diverse ondernemers schoven aan bij een ‘klankbordgroep’ waar mogelijk geheime informatie is doorgespeeld.
Vorig jaar oktober viel de Rijksrecherche de woningen en werkkamers binnen van De Mos en Guernaoui, het college met Groep de Mos viel daarna snel. De verhoren zijn begonnen, de strafzaak volgt in 2021.
,,In het onderzoek komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een site, een verkiezingscampagne en etentjes”, schreef het OM in juli, ,,en het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping en het verstrekken van vergunningen.” Alle betrokkenen ontkennen.
Telegraaf 06.10.2020
AD 06.10.2020
Groep de Mos is volgens de peiling momenteel de grootste partij van Den Haag
Hart voor Den Haag/Groep de Mos van voormalig wethouder Richard de Mos, die verdacht wordt van corruptie, is volgens een peiling momenteel de grootste partij in de Hofstad.
Volgens een poll van onderzoeksbureau No Ties, in opdracht van Omroep West staat, staat de partij op elf zetels in de gemeenteraad, drie meer dan nu het geval is.
De Mos was tot vorig jaar wethouder, maar stapte op na een inval van de Rijksrecherche in zijn woning en in zijn kantoor op het stadhuis.
Vergunningen
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem en Rachid Guernaoui, partijgenoot en ook oud-wethouder, van ambtelijke corruptie. De twee zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij. De Mos nam ontslag als wethouder en keerde later terug als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
In een reactie stelt De Mos ‘enorm veel energie te halen’ uit de peiling. ,,Zoveel vertrouwen na een voor ons zo moeilijk jaar, geeft ons extra motivatie om door te gaan en te blijven knokken voor al die lieve mensen. De inwoners van deze stad zijn niet dom en zien, ondanks een haatcampagne van politieke opponenten en knotsgekke, valse beschuldigingen van het OM, dat wij voor de stad veel goeds bereiken.”
OmroepWest 20.08.2021 Richard de Mos is vertrokken bij Code Oranje, de landelijke partij waarvan hij bij de Tweede Kamerverkiezingen in maart lijsttrekker was. De Haagse politicus is nu voorlichter van de nieuwe landelijke partij van Wybren van Haga, Belang van Nederland (BV NL). De Mos gaat deze functie combineren met het raadslidmaatschap in Den Haag, laat hij weten.
Volgens De Mos is daarmee zijn avontuur binnen de partij voorbij. ‘Mijn taak als lijsttrekker zit erop: niet met het beoogde resultaat. Het was een fantastisch avontuur. We hebben keihard gewerkt om in de Kamer te komen en ruim 40.000 stemmen gehaald, dat is toch een volle Kuip. Maar de komende jaren speelt Code Oranje landelijk geen rol.’
Persvoorlichter naast raadslid
Vandaar dat hij nu naast zijn functie als raadslid in Den Haag een nieuwe baan heeft gevonden: persvoorlichter van Belang van Nederland (BV NL). Dat is een nieuwe partij, opgericht door Kamerlid Wybren van Haga. Die zat eerder voor de VVD in het parlement, maar werd uit de fractie gezet.
Vervolgens sloot hij zich aan bij Forum voor Democratie. Daar vertrok hij in mei van dit jaar vanwege ‘een verschil van inzicht over de manier waarop politiek bedreven wordt’. Sindsdien bouwt hij aan een eigen partij.
Van Haga deed beroep op ‘vakmanschap’
De Mos zegt dat hij Van Haga al jaren kent en dat die een beroep op diens ‘vakmanschap inzake persvoorlichting’ deed. Het raadslid is zelf in het verleden ook actief geweest voor een andere partij: hij zat aanvankelijk voor de PVV in de Tweede Kamer en de gemeenteraad.
Neemt niet weg dat zijn ambities in Den Haag ook flink zijn. Hij wil met Hart voor Den Haag bij de raadsverkiezingen van maart volgend jaar weer de grootste (‘het liefst nog groter’) worden daarna en weer het college van burgemeester en wethouders in. ‘Hoe groter wij worden, hoe groter de kans op verandering in de stad in plaats van een ‘op de winkel passen-bestuur’ en een VVD dat in de klem zit tussen D66 en GroenLinks’, stelt hij.
Volgens hem hoeft het ook geen probleem te zijn dat lokale politici ook tegelijk voor een landelijke partij actief zijn. ‘Bij Hart voor Den Haag gaat het écht om 070. Er zitten mensen die landelijk divers stemmen, maar lokaal één groengele missie hebben: onze stad veiliger en leefbaarder maken, beter bereikbaar, met meer betaalbare woningen en het durven benoemen van de ongebreidelde bevolkingsgroei, waardoor het in de wijken piept en kraakt. Zat te doen dus.’
AD 28.09.2020 Het corruptieonderzoek tegen Groep De Mos bracht ze bij elkaar, de drie voormannen van de politieke beweging Code Oranje die Richard de Mos gaat aanvoeren bij de komende Kamerverkiezingen. Maar de strafzaak tegen De Mos kan meteen ook het einde betekenen van de samenwerking.
Want in overleg met een groep partijprominenten heeft de Haagse politicus zwart-op-wit gesteld dat hij bij een eventuele veroordeling zal terugtreden uit Code Oranje. Dat gebeurt als ‘grote corruptie’ bewezen wordt, plus het lidmaatschap van een criminele organisatie, dat justitie De Mos ook toedicht.
Dat laatste gaat om het samenwerken in een ‘klankbordgroep’ met enkele ondernemers, die ook geld in de campagne staken. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) wilden ze voor die steun politieke gunsten.
De verhoren zijn bijna afgelopen, en daarna zal het weer heel lang stil blijven rond het strafdossier, verwacht Peter Plasman, de advocaat van De Mos die vandaag op het schild werd gehesen als de nummer twee op de kandidatenlijst.
Wordt het duo verkozen (onderzoek van Maurice de Hond in opdracht van de partij wijst erop dat de potentie er daarvoor is), dan zal hij De Mos mogelijk niet meer gaan verdedigen in de rechtbank. ,,Ik heb in beraad of dit te combineren is met onze politieke samenwerking. Daarbij maak ik onderscheid tussen twee fases: de campagne en na de verkiezingen, bij een eventueel Kamerlidmaatschap.”
Collega’s mochten in het verleden hun kantoorgenoot bijstaan, maar ik heb ook wel eens een vader gezien die zijn zoon bijstond in de rechtbank, aldus Peter Plasman.
Volgens de bekende Amsterdamse strafpleiter is de basisregel in de advocatuur dat een raadsman ‘voldoende afstand moet kunnen houden’ van zijn cliënt. De toepassing van de eis is in elke zaak weer anders, schetst hij. ,,Collega’s mochten in het verleden hun kantoorgenoot bijstaan, maar ik heb ook wel eens een vader gezien die zijn zoon bijstond in de rechtbank.”
Akwasi
Plasman legde zichzelf een hoge standaard op, door in zijn bijdrage aan de presentatie flinke kritiek te uiten op het Openbaar Ministerie. Dat ‘heeft geen idee hoezeer beeldvorming tegenwoordig het aanzien voor haar werk negatief beïnvloedt’.
Hij doelde daarbij op de beslissing om Akwasi niet te vervolgen voor aanzetten tot geweld, tijdens de demonstratie van Black Lives Matter op de Dam. De officier van justitie die dit besluit nam, werkte samen met antiracismeactivisten met wie Akwasi ook veel samen doet. ,,Dat kan juridisch allemaal in de haak zijn geweest, het OM heeft niet stilgestaan bij hoe dit overkomt.”
Dat de advocaat zich bij Code Oranje aansluit, is grotendeels te danken aan De Mos. ,,Ik leerde hem het afgelopen jaar steeds beter kennen en werd geraakt door zijn onorthodoxe aanpak. Hij luistert, is dynamisch en – heel belangrijk – hij is bereid van mening te veranderen, als de argumenten daar aanleiding toe geven. Dat zal ik ook gaan doen.”
We kenden elkaar al, kort na de invallen heb ik hem gebeld om ’m een hart onder de riem te steken
Bert Blase
Ook Code Oranje-oprichter Bert Blase, burgemeester van Heerhugowaard, kwam door het corruptieonderzoek zo goed in contact met De Mos, dat deze samenwerking ontstond. ,,We kenden elkaar al, kort na de invallen heb ik hem gebeld om ’m een hart onder de riem te steken.
Toen bleken we vaak hetzelfde te denken over de toekomst van de politiek: échte democratie, met referenda en burgerberaad waarbij je als politicus actief op zoek gaat naar welke oplossingen en zorgen allemaal in de samenleving leven over bepaalde thema’s.”
Blase heeft zich verdiept in de strafzaak voor hij De Mos op één zette. ,,Het zijn dilemma’s die in elke gemeente spelen, ook in Heerhugowaard. Het is aan wethouders en vooral de burgemeester onderling om daar scherp op te zijn. Misschien is dat in Den Haag niet gebeurd.”
Telegraaf 28.09.2020 Code Oranje wil met Richard de Mos als lijsttrekker de Tweede Kamer in. „Met Code Oranje willen wij de democratie vernieuwen”, legde De Mos maandag uit tijdens een persconferentie. Strafrechtadvocaat Peter Plasman staat op nummer twee van de lijst.
Code Oranje deed eerder mee aan de Provinciale Statenverkiezingen, maar veroverde geen zetel. Waarnemend burgemeester Bert Blase van Heerhugowaard, die eerder openlijk solliciteerde voor het Haagse burgemeesterschap, is initiatiefnemer van de beweging.
„We komen dit najaar met een conceptagenda die wij met technologische toepassingen, zoals apps, willen voorleggen aan de hele bevolking. Daarna gaan wij de boer op met de agenda”, stelt De Mos. „Een dichtgetimmerd verkiezingsprogramma past niet in een democratie”, vult Blase aan.
Bindend referendum en burgertoppen
Zaken waar de partij zich sterk voor wil maken zijn onder meer het bindend referendum, burgertoppen en burgerbegrotingen. „Bij grote thema’s moet het volk worden geraadpleegd. Denk aan zaken als kernenergie en corona”, zegt De Mos.
Uit een peiling van Maurice de Hond blijkt dat 46 procent van de ondervraagden ruimte ziet voor een nieuwe politieke beweging als Code Oranje. Zeven procent overweegt tijdens de Tweede Kamerverkiezingen te stemmen op de partij, blijkt uit de peiling. „We zijn niet links en niet rechts”, meldde Plasman. „Van die etiquette moeten we af: we moeten het met zijn allen doen.”
Corruptiezaak
De verdenkingen rondom de corruptiezaak die nog in volle gang is vormden voor hem en zijn partijgenoten geen belemmering om volop in te zetten op een landelijke beweging. „Ik geloof heilig in mijn eigen onschuld. Bovendien wil ik niet stilzitten, want politiek is mijn lust en leven. Mocht ik toch veroordeeld worden, dan trek ik mij terug uit de beweging, maar ik ga ervan uit dat het OM de beschuldigingen gaat heroverwegen.”
Plasman is ook de advocaat van De Mos in de corruptiezaak. „Je bent onschuldig tot het tegendeel is bewezen”, stelt Plasman. De twee zijn nog in beraad over de voortgang van hun relatie als cliënt en raadsman. Binnenkort wordt hier een knoop over doorgehakt.
Bezorgdheid om de rechtsstaat
De voornaamste beweegreden van Plasman om fulltime de politiek in te willen is ’bezorgdheid om de rechtsstaat’. „Ik heb het idee dat ik in de Tweede Kamer veel meer kan bereiken.” Plasman somt zaken op als sneller duidelijkheid over de toekomst van asielzoekers, gebrek aan capaciteit op politiebureaus om aangiften van strafbare feiten te verwerken en ’50.000 strafzaken die op de plank liggen. „Dit tast het vertrouwen van de burger in de rechtsstaat aan.”
De komende weken worden meer namen bekendgemaakt die op de lijst komen van Code Oranje. „Dat wordt een breed pluimage aan personen, waaronder krachtige vrouwen die hun sporen hebben verdiend”, aldus Plasman.
AD 28.09.2020 ,,Ze mogen schrijven wat ze willen’’, zegt partijleider Richard de Mos van Hart voor Den Haag/Groep de Mos over de beschuldigingen van de Haagse VVD aan het adres van zijn partij. En dus mag hij zeggen dat de lokale liberalen wel een heel grote broek aantrekken voor een partij die nogal eens in opspraak komt vanwege integriteitskwesties.
VVD-raadsleden Frans de Graaf en Jan Pronk schreven afgelopen zaterdag in een opiniebijdrage in deze krant dat De Mos zich gedraagt als slachtoffer van duistere complotten en dat hij anderen verdacht maakt. Het taalgebruik is snoeihard, met verwijten van paranoïde insinuaties en keiharde leugens.
De Mos kaatst de bal terug als het gaat om zijn eventuele vervanging in het college, na de invallen van de rijksrecherche vorig jaar oktober bij hem thuis en op het stadhuis. ,,Ze schrijven dat ik toen zo snel mogelijk wilde terugkeren. Dat is een leugen. We hebben duidelijk laten weten dat we met vervangende wethouders wilden komen.’’
Hand en tand
Richard de Mos verwijt de lokale VVD ook dat ze geregeld de verdenking van het Openbaar Ministerie gebruiken om hém in een kwaad daglicht te stellen. Terwijl de partijleider van Hart voor Den Haag zich met hand en tand tegen de beschuldigingen verzet en onschuldig zou moeten zijn tot het tegendeel door de rechtbank bewezen is verklaard.
Er vallen sinds zijn vertrek de nodige lijken uit de kast, Richard de Mos
,,Fractieleider De Graaf doet dat geregeld. En laatst ook VVD-raadslid Judith Oudshoorn in een discussie met mijn collega Ralf Sluijs. Ging het over een bezuiniging op de Haagse economie, zegt ze: ‘We zouden dit gesprek niet hoeven voeren als uw wethouders het OM buiten de deur hadden kunnen houden’. Dat vind ik gewoon vuil spel.”
Dat de partij de vertrokken VVD-wethouder Boudewijn Revis flink aanpakt, klopt, maar zijn partij heeft hem nooit van corruptie beschuldigd, stelt De Mos. ,,En er speelt ook wel wat. Een hoge ambtenaar heeft valsheid in geschrifte gepleegd op een dossier waarvoor Revis verantwoordelijk was. En er vallen sinds zijn vertrek de nodige lijken uit de kast.’’
AD 28.09.2020 Lezers van onze krant en site kunnen zelf een ingezonden brief sturen via brieven@ad.nl. Hieronder een selectie van de lezersbrieven die maandag 28 september in de krant verschenen over onder meer de nieuwe partij van De Mos en Plasman en een mogelijke mondkapjesplicht.
Nieuwe partij | Een straatrover heeft kennelijk minder rechten
‘De Mos en Plasman willen Kamer in’ (AD 26-9). Ze tonen in het interview meteen hun ware aard. Plasman stelt: ,,Stop iemand na een straatroof meteen in de cel, niet na een rechtsgang van drie jaar.’’ Verderop, over de mogelijke corruptie van zijn compagnon: ,,Ik ga resoluut uit van de onschuldpremisse: iemand is onschuldig tot het tegendeel bewezen is.” Dat geldt blijkbaar niet bij de verdachte van straatroof. Klassenjustitie? Of meten met twee maten? De heren lijken dikke maatjes, het zal dus het laatste wel zijn.
Nieuwe partij 2 | Straks is een rol behang nodig in het stemhokje
Wanneer wordt politiek Den Haag wakker en gaan ze een kiesdrempel invoeren? Als dit zo doorgaat moeten we in maart op een rol behang stemmen. Dan zijn er net zoveel partijen als Kamerzetels!
Rut Verhoef, Maartensdijk.
Nieuwe partij 3 | De Tegenpartij, nu echt!
In 1980 begonnen Jacobse en van Es (Kees van Kooten en Wim de Bie) de Tegenpartij. Topsatire, maar zó populair dat ze er al snel de stekker uittrokken. Het duo De Mos en Plasman doet mij hieraan denken, alleen mínder grappig. Ik vrees dat ze serieus zijn.
Dick van Dijk, Nieuwerkerk aan den IJssel.
Mondkapjesplicht | Burgemeester Jorritsma heeft veel te veel macht
Burgemeester John Jorritsma, tevens voorzitter van de Veiligheidsregio Brabant-Zuidoost, wil bijna overal een mondkapjesplicht invoeren. Wordt hiermee de macht van zo’n persoon niet te groot? Ik vind van wel. Hij wil mensen straffen, alleen voor gedragsverandering en niet vanwege het nut voor de volksgezondheid. Jaap van Dissel zegt dat mondkapjes niet helpen tegen het virus. Hij haalt zelf voorbeelden aan van landen met een mondkapjesplicht die oplopende besmettingscijfers hebben, en landen zonder die plicht waar juist minder verspreiding is. De regering moet dit machtsmisbruik van burgemeesters een halt toeroepen. Overweeg alleen nuttige, bewezen maatregelen en speel geen spelletjes met volwassen mensen.
Kees Naaktgeboren, Barendrecht.
Eus en de kwestie tilburg | Liever feestvieren in de openlucht dan binnen
‘Leiderschap’ (column 26-9). Ik ben het niet eens met Özcan Akyol over het leiderschap van de burgemeester van Tilburg. Het lijkt mij beter, gezonder, om in de openlucht bij elkaar te komen dan in groepjes in een huis of café.
Ellen Vijverberg, ’s Gravenzande.
Groepsimmuniteit | Dat lijkt niet realistisch
M. van der Kaaij vraagt zich af (Brieven 24-9) of er niet opnieuw aandacht moet komen voor groepsimmuniteit voor corona. Dit lijkt me niet zinvol. Inmiddels is bekend dat na een corona-infectie antistoffen snel verdwijnen. Bovendien is bij een aantal mensen na een ‘schone’ tussenperiode opnieuw corona geconstateerd. Daarmee lijkt groepsimmuniteit geen realistische oplossing.
Martijn Janssen, Utrecht.
Sjaak de gouw | Snel die vieze baard eraf!
GGD-directeur Sjaak de Gouw waarschuwt dat we heel snel aan de 100.000 besmettingen per dag kunnen zitten (AD 25-9). Het valt me op dat hij een snor en een baard heeft. Realiseert hij zich dat alles wat hij door zijn neus uitademt ook door zijn snor en baard strijkt, zodat die beharing een broeikas voor corona wordt? Coronahygiène is ook: je gezicht scheren. Bij iemand die dat niet doet, blijf ik extra ver uit de buurt.
Martin van Raay, Culemborg.
Lege voetbalstadions | Laat alleen 65-plus erin
Als alle voetbalstadions dadelijk weer leeg zijn vanwege nieuwe coronamaatregelen, is het misschien een idee om alle 65-plussers die al jaren naar het voetbal gaan op vertoon van hun jaarkaart toe te laten. Genoeg afstand, met verplicht mondkapje. De meesten van hen hebben al maanden geen uitjes meer omdat zij alle drukte mijden. De ouderen zijn blij en alle voetbalclubs hebben toch nog publiek.
Column ‘Likmevestje’ | Klasse van Saskia Noort
‘Actiegroep van likmevestje’ (AD 24-9). Grandioos verwoord. Ik lees haar af en toe met gekrulde tenen, maar deze is van grote klasse.
Cornelis Keijzer, Ede.
Column ‘likmevestje’ 2 | Op dezelfde plek als Eus?
Ik heb weer genoten van de column van Saskia Noort. Is het geen idee om haar doordeweeks afwisselend met Özcan Akyol te plaatsen? Beiden schrijven prachtig en slaan de spijker altijd op zijn kop.
AD 28.09.2020 Richard de Mos gaat Code Oranje leiden, en zijn advocaat Peter Plasman komt op nummer twee op de lijst van de nieuwe politieke partij. De Mos hoopt Code Oranje, dat eerder meedeed aan de Provinciale Statenverkiezingen, aan zetels te helpen in de Tweede Kamer.
Ze kondigden dit weekend aan samen de politiek in te willen. Ze beginnen geen nieuwe partij, maar sluiten zich aan bij Code Oranje, maken Plasman en De Mos bekend. De Mos werd benaderd door Code Oranje-voorzitter Bert Blase. Dat deed hij eerst in de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen, maar De Mos – toen locoburgemeester en wethouder in Den Haag – had het ‘erg druk’. Toen De Mos door onderzoek naar vermeende corruptie aankondigde tijdelijk af te treden, waagde Blase nog een poging.
,,Toen in oktober de hele wereld een beetje instortte na de invallen van de rijksrecherche en een hoop mensen met piepende banden wegreden, kwam Blase uit Heerhugowaard deze kant op gereden”, vertelt De Mos in zijn fractiekamer in Den Haag.
Corona zag ook niemand aankomen, aldus Richard de Mos.
In de zaak leerde hij ook Plasman kennen. De strafrechtadvocaat staat De Mos bij. Plasman wil zich voor Code Oranje focussen op de rechtsstaat. Hij wordt een van de specialisten die voor Code Oranje op de lijst komen. Deze specialisten hebben ieder een onderwerp onder zich dat op de ‘agenda’ van Code Oranje komt. De partij wil geen verkiezingsprogramma. Je moet flexibeler zijn dan dat, stelt De Mos. ,,Corona zag ook niemand aankomen.”
Hoewel het kabinet in tijden van corona vooral leunt op deskundigen en Code Oranje juist meer directe democratie en burgerinspraak wil, denkt De Mos wel dat mensen in deze crisistijd op zo’n beweging zitten te wachten. Uit een startpeiling die de partij heeft laten uitvoeren zou blijken dat 7 procent van de kiezers overweegt op de partij te stemmen met De Mos als voorman.
Ikzelf geloof heilig in mijn onschuld, aldus Richard de Mos.
Momenteel zijn de verhoren in de zaak tegen De Mos nog gaande. De inhoudelijke behandeling laat waarschijnlijk nog langer op zich wachten. Het zal ongetwijfeld een rol spelen in de campagne, verwacht hij. ,,Er zullen mensen zijn die zeggen: waar rook is, is vuur. Maar wij geloven in onschuld totdat het tegendeel bewezen is. Ikzelf geloof heilig in mijn onschuld.”
Dat de zaak nog zal lopen terwijl De Mos al met zijn advocaat op één lijst staat, is volgens hem en Plasman geen probleem. ,,Samen het parlement ingaan is natuurlijk een heel andere relatie onderling dan die van advocaat en cliënt, maar wij hebben dat strikt gescheiden”, zegt Plasman.
Verslagger Jan-Willem Navis is aanwezig en twittert live mee; Tweets door @jwnavis
OmroepWest 28.09.2020 Richard de Mos is maandag gepresenteerd als lijsttrekker van Code Oranje. Samen met zijn advocaat Peter Plasman gaat hij proberen de partij bij de komende verkiezingen de Tweede Kamer in te krijgen. Code Oranje is de partij van Bert Blase, die evenals De Mos openlijk solliciteerde voor het burgemeesterschap in Den Haag.
De Mos liet eerder dit jaar al weten landelijke ambities te hebben. Dit weekend werd al bekend dat hij deze wil waarmaken samen met Peter Plasman, de advocaat die hem ook vertegenwoordigt in de corruptiezaak waarin De Mos verdachte is. De Mos en Plasman starten geen nieuwe partij: Code Oranje deed eerder al mee aan de verkiezingen voor de Provinciale Staten, maar wist geen zetel te bemachtigen.
De waarnemend burgemeester van Heerhugowaard @@BertBlase van Code Oranje presenteert zijn nummer 1 @@RicharddeMos en de nummer 2 advocaat (van De Mos) Peter Plasman
In de samenwerking tussen De Mos en Code Oranje is één voorbehoud gemaakt. Mocht uit de juridische procedure blijken dat De Mos inderdaad schuldig is aan bestuurlijke corruptie (het aannemen van geld voor het verrichten van wederdiensten) of aan het deelnemen aan een criminele organisatie, dan zal De Mos uit de partij stappen.
Piepende banden
Code Oranje is opgericht door Bert Blase, die net als De Mos openlijk naar het burgemeesterschap in Den Haag solliciteerde. Blase benaderde De Mos ook al voor de provinciale verkiezingen, maar die bedankte toen voor de eer omdat hij het op dat moment als locoburgemeester van Den Haag ‘te druk’ had.
Nadat De Mos door het corruptieonderzoek af moest treden probeerde Blase het opnieuw. ‘Toen in oktober de hele wereld een beetje instortte na de invallen van de rijksrecherche en een hoop mensen met piepende banden wegreden, kwam Blase uit Heerhugowaard deze kant op gereden’, vertelt De Mos in zijn fractiekamer in Den Haag.
Specialisten
In de zaak leerde hij ook Plasman kennen. De strafrechtadvocaat staat De Mos bij. Plasman wil zich voor Code Oranje focussen op de rechtsstaat. Hij wordt een van de specialisten die voor Code Oranje op de lijst komen.
Deze specialisten hebben ieder een onderwerp onder zich dat op de ‘agenda’ van Code Oranje komt, waarover de partij liever spreekt dan een verkiezingsprogramma. Je moet flexibeler zijn dan dat, stelt De Mos. ‘Corona zag ook niemand aankomen.’
Straatinterviews
De partij gaf tijdens de presentatie van de nieuwe lijsttrekker aan dat deze agenda nog samengesteld moet worden. Dit zal gaan gebeuren op basis van straatinterviews, de agenda’s van lokale partijen en de netwerken van de kandidaten op de kieslijst, die volgens Code Oranje allemaal verschillende achtergronden hebben.
Hoewel het kabinet tijdens de coronacrisis vooral leunt op deskundigen en Code Oranje juist meer directe democratie en burgerinspraak wil, denkt De Mos wel dat mensen in deze crisistijd op zo’n beweging zitten te wachten. Uit een startpeiling die de partij heeft laten uitvoeren zou blijken dat 7 procent van de kiezers overweegt op de partij te stemmen.
Volgens Peter Plasman kan links en rechts prima samen in een partij. ‘Richard en ik zijn daar het goede voorbeeld van. U kent Richard de Mos. En ik heb nog nooit rechtser gestemd dan de PvdA’
Momenteel zijn de verhoren in de vermeende corruptiezaak tegen De Mos nog gaande. De inhoudelijke behandeling wordt pas in 2021 verwacht. Het zal ongetwijfeld een rol spelen in de campagne, verwacht hij. ‘Er zullen mensen zijn die zeggen: waar rook is, is vuur. Maar wij geloven in ‘onschuldig totdat het tegendeel bewezen is’. Ikzelf geloof heilig in mijn onschuld.’
Dat de zaak nog zal lopen terwijl De Mos al met zijn advocaat op één lijst staat, is volgens hem en Plasman geen probleem. ‘Samen het parlement ingaan is natuurlijk een heel andere relatie onderling dan die van advocaat en cliënt, maar wij hebben dat strikt gescheiden’, zegt Plasman.
Den HaagFM 28.09.2020 Voor de landelijke verkiezingen voor de Tweede Kamer gaat Richard de Mos samenwerken met Code Oranje. De Mos wordt lijsttrekker voor de nieuwe partij en Peter Plasman wordt zijn running mate, dat is zojuist bekendgemaakt.
Code Oranje noemt De Mos een aansprekend politicus: “Die bij uitstek in staat is een andere wind te laten waaien in ons land. Hij is wars van bestuurlijke taal en van naar-binnen-gekeerde-partijpolitiek. Hij maakt werk van praktische oplossingen voor concrete problemen.
Hij doet dit zonder aanziens des persoons. Dat maakt hem populair: Richard de Mos is onorthodox en vernieuwend. Kortom, hij laat al jarenlang zien dat politiek anders kan. Mét de mensen in plaats van óver de mensen. Daardoor is hij een aansprekend en concreet voorbeeld van de politiek waar Code Oranje voor staat.”
De Mos liet dit weekend weten samen met zijn advocaat mee te doe gaan doen aan de verkiezingen in maart van 2021. De Mos wordt lijsttrekker van de nieuwe beweging, Plasman nummer twee. De Amsterdamse strafpleiter staat De Mos sinds vorig jaar bij in de Haagse corruptieaffaire.
Het is nog niet duidelijk wat de gevolgen zijn van de politieke ambities van Peter Plasman en of hij de advocaat blijft van De Mos. ‘Daarover zijn we in beraad’, zegt Plasman
NOS 26.09.2020 Het Haagse raadslid Richard de Mos en zijn advocaat Peter Plasman willen met een nieuwe politieke beweging de Tweede Kamer in. Burgers krijgen een belangrijke invloed op de standpunten van die beweging.
Er komt ook een politieke agenda die “van onderop” is opgesteld”, zegt De Mos in het AD. De agendapunten worden door mensen “met kennis van zaken” uitgewerkt. Plasman neemt het thema justitie en veiligheid voor zijn rekening. “Wij bepleiten oplossingsgerichte ombudspolitiek, voorbij het traditionele links-rechts”, zegt De Mos.
De Mos en twee partijgenoten van Hart voor Den Haag/Groep de Mos worden samen met bevriende Haagse ondernemers verdacht van het vormen van een criminele organisatie. De Mos zegt dat hij onschuldig is.
De eerstvolgende Tweede Kamerverkiezingen staan gepland op 17 maart volgend jaar. De Mos zat van 2009 tot 2012 voor de PVV in de Tweede Kamer. Plasman probeerde in 2017 met de partij Niet Stemmers in de Tweede Kamer te komen. De partij had maar één programmapunt: “In het parlement zullen wij nooit stemmen”. De partij haalde niet genoeg stemmen.
AD 26.09.2020 Een corruptieverdachte en zijn advocaat gaan samen de politiek in. Dat klinkt als het begin van een maffiaroman, maar het plan van raadslid Richard de Mos en raadsman Peter Plasman is serieus. Ze willen de Tweede Kamer in, melden ze vandaag in gesprek met deze nieuwssite.
Als geheugensteuntje heeft Richard de Mos een A4’tje met talloze steekwoorden voor zich liggen, op tafel in de steriele fractiekamer van het Haagse stadhuis. De term ombudspolitiek zal er prominent op staan, ‘burger-inspraak’ ongetwijfeld, politiek van onderop, het bindende referendum: zo veel mogelijk directe democratie is het heilige doel van de nieuwe partij.
,,We willen mensen echt een stem geven, laten meebeslissen, niet in de loopgraven blijven hangen”, vertelt de ex-wethouder die vorig jaar zijn baan verloor toen de Rijksrecherche binnenviel in zijn huis en op zijn werkkamer (zie kader onderaan de tekst).
Richard de Mos en zijn advocaat Peter Plasman gaan meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen volgend jaar. De ‘ombudspolitiek’ die de van corruptie verdachte ex-wethouder in Den Haag groot maakte, staat centraal. De Mos wordt lijsttrekker van de nieuwe beweging, Plasman nummer twee.
Het duo wil kiezers veel meer directe invloed geven, met referenda over grote projecten en beleidskeuzes, maar ook met structurele burgerjury’s bij ministeries, digitale raadplegingen voor Kamer-debatten en congressen waar iedereen kan meepraten.
Het schip van de nieuwe ombudspartij is niet geheel koersloos: de kandidaten komen nog met een inhoudelijke agenda. De Mos: ,,Wij gaan voor oplossingsgerichte ombudspolitiek, voorbij het traditionele links-rechts denken. Gezond verstand moet zegevieren.”
De timing is opmerkelijk: De Mos wordt samen met twee partijgenoten en vijf bevriende ondernemers verdacht van de vorming van twee criminele organisaties, meineed, lekken, corruptie en omkoping. Plasman is zijn advocaat sinds vorig jaar. Mocht De Mos toch veroordeeld worden voor corruptie, dan trekt hij zich terug uit de nieuwe partij.
,,Mensen worden nu toch totaal niet meegenomen? Neem de boeren rond de stikstof, nu met corona weer, of de miljardensteun aan Europese landen: waar was al die tijd de s van samenleving?”
Naast De Mos knikt Peter Plasman instemmend. De bekende Amsterdamse advocaat verdedigt de politicus in de corruptiezaak en het afgelopen jaar groeide het idee voor een politieke samenwerking, een avontuur waar Plasman met zijn Partij voor Niet-Stemmers al eerder ludiek mee flirtte, maar ditmaal is het menens: met een landelijke ombudsbeweging willen De Mos en de advocaat de Tweede Kamer in. Maandag wordt de beweging gepresenteerd.
Is dit niet een ordinaire verdedigingsstunt van een corruptieverdachte en diens advocaat?
Plasmans ogen twinkelen: ,,Dat zou nog eens creatief zijn. Ik heb veel over voor cliënten, maar een Kamerlidmaatschap gaat wel erg ver. Nee: ik heb tientallen jaren ervaring in het strafrecht en maak me zorgen over de rechtsstaat, dat is een belangrijke drijfveer.
Ik ben 68, ik kan natuurlijk rustig freewheelen richting mijn pensioen, maar dat vind ik zonde. De rechtsstaat bestaat bij de gratie van vertrouwen en daar wordt te weinig aan gewerkt. Mensen hebben slecht toegang tot het recht, er lopen tig veroordeelden rond die nog een celstraf moeten uitzitten, doorlooptijden van strafzaken zijn veel te lang, rechters zijn bezig met allerlei randzaken als personeelsmanagement. Mensen moeten meer doen waar ze goed in zijn. En ik vind dat mensen te weinig meebeslissen over grote dingen, zoals nu de coronacrisis.”
De Mos: ,,Onderzoek van Maurice de Hond wijst uit dat 46 procent van de kiezers vindt dat er ruimte is voor een nieuwe ombudspartij. Een beweging die met allerlei lokale partijen samenwerkt, mensen directe inspraak geeft bij grote besluiten of kleine keuzes, via burgerjury’s, referenda.”
Peter is de motor achter de agenda Justitie en Veiligheid. Hij kan met autoriteit en gezag plannen maken, aldus Richard de Mos.
Waar staat de partij zelf voor?
De Mos: ,,Wij bepleiten oplossingsgerichte ombudspolitiek, voorbij het traditionele links-rechts. Gezond verstand moet zegevieren. We hebben plannen voor democratische vernieuwing, binnenkort komen we met onze agenda die echt van onderop is opgesteld.
Elk punt zal worden uitgewerkt door mensen met kennis van zaken. Peter is bijvoorbeeld de motor achter de agenda Justitie en Veiligheid. Hij kan met autoriteit en gezag plannen maken, zo hebben we meer vakspecialisten en benutten we de kennis vanuit de samenleving.”
Zijn jullie het daar al over eens? De Mos komt van de PVV, een partij met vurige pleidooien voor streng straffen en harde repressie, Plasman pleitte eerder juist voor het tegenovergestelde.
Plasman: ,,Ik ben voor ‘anders straffen’. Stop iemand na een straatroof meteen in de cel, korter, voor een jaar. En niet voor drie jaar na een trage rechtsgang.
Pak onverklaarbaar vermogen af, zo maak je criminaliteit niet langer rendabel. Het fijne aan Richard is: hij heeft last van voortschrijdend inzicht, op een prettige manier, hij is bereid zijn standpunt te veranderen als iemand een goede inbreng heeft.”
De Mos waait met alle winden mee, zou je ook kunnen zeggen.
Plasman: ,,Nee, hij is geen windvaan, hij is onorthodox. Dat heeft hij in Den Haag bewezen. Dat ging niet zonder kleerscheuren, maar hij denkt in oplossingen.
Richard heeft laten zien dat je op onorthodoxe wijze heel goede politiek van onderop kunt bedrijven. Hij heeft enorm veel potentie, maar is niet altijd even handig, hij schiet soms door. Dan stuur ik bij.’’
Over dat onorthodoxe hebben we het zo nog. Nog even over jullie nieuwe beweging: ik hoor kritiek op de corona-aanpak, wat stellen jullie voor?
Plasman: ,,Niemand heeft de antwoorden, deze crisis was niet voorzien. Dit is een uitstekend voorbeeld waar je juist de kennis vanuit allerlei achtergronden nodig hebt.”
De Mos: ,,Maar neem de horeca: hier in Den Haag moesten plotseling de cafés weer dicht, ze waren er nooit over geïnformeerd. Het gaat over mensen, zonder de mensen zelf. Wij willen in gesprek, een luisterend oor bieden, alle geluiden meenemen.”
Er had al lang een corona-burgertop gehouden moeten worden, aldus Peter Plasman.
Uiteindelijk moet de politiek toch een knoop doorhakken? Zeker rond corona wisselen sentimenten snel, waar staan jullie?
Plasman: ,,Als het zoals nu snel oploopt, moet je ingrijpen. Maar de Coronawet die nu wordt voorgesteld zet de Kamer en de samenleving buitenspel. Dat leidt tot de polarisatie die we nu zien.”
De Mos: ,,Besef wel dat veel mensen nu economisch pijn lijden, zonder iets erover te zeggen te hebben. Er had al lang een corona-burgertop gehouden moeten worden. Maar we gaan nu niet vooruitlopen op onze koers rond het virus, we zijn nog niet begonnen hè.”
De verhoren in de corruptiezaak zijn wel begonnen. Hoe geloofwaardig kun je zijn in de Tweede Kamer met zo’n forse verdenking aan je adres?
Plasman: ,,Ik ga resoluut uit van de onschuldpresumptie: een verdachte is onschuldig tot het tegendeel bewezen is en er een veroordeling ligt. En ik kan verklappen: in het hele dossier is geen spoortje persoonlijk voordeel te bespeuren.
O wel, er is één voorbeeld volgens het OM. Richard is een keertje uitgenodigd voor een boottochtje op het IJsselmeer, in de zomer door een ondernemer. Dat hebben ze dan allemaal genoteerd: het was op een bootje van 750.000 euro, daarna is er geluncht voor een waarde van 120 euro. Nou, jongens…”
De Mos: ,,Precies: ik wens ze een prettige wedstrijd.”
Was er genoeg afstand tot uw bevriende ondernemers? U kreeg een kerstdiner cadeau in het zalencentrum van partijdonateur Atilla Akyol, u kreeg een campagnebus te leen van een andere ondernemer, de baas van De Uithof. En wie betaalde de reclame langs de A12?
De Mos: ,,Dat kerstdiner was toch niet voor ons? Dat was voor duizend arme Hagenaars, zij kregen dat cadeau, wij zaten daar toevallig als organisator tussen. Dat heb ik het OM ook uitgelegd.”
Plasman: ,,Die verhoren gaan heel relaxed, hoor. Als zwijgen verdacht is, dan kun je stellen dat Richard niks te verbergen heeft. Hij praat honderduit.”
De Mos: ,,En over die paal heb ik toch allang verteld? Dat had De Uithof geregeld, als barter-deal. Ze hadden reclame ingekocht en stonden dat tijdelijk af aan ons.”
Dat was nog onbekend. Al met al tellen die giften toch wel op?
Plasman: ,,Dat is een basisfout, niks telt op. Maar ik stel voor dat we hier nu niet de hele strafzaak gaan doornemen, hè. Dat is nogal complex.”
Wat opvalt aan uw reacties, meneer De Mos: u bent fel, spreekt over een heksenjacht en suggereert een complot, maar inhoudelijk gaat u op veel vragen niet in.
De Mos: ,,Dat is onzin, ik heb in praatprogramma’s gezeten en sta media te woord. Ik wil echt wel open kaart spelen, maar wel op het moment dat ik daar zelf voor kies. Ik word nu verhoord, daar ben ik een open boek.
Ik hoop dat al dat gebabbel bij het OM leidt tot een heroverweging van de beschuldigingen. Rond kerst breng ik mijn boek uit over de zaak, daarin weerleg ik alle valse beschuldigingen. Er komt ook een hoofdstuk met de titel ‘de spiegel’, daarin benoem ik wat ik zelf fout heb gedaan, zo eerlijk ben ik ook.”
Over donaties zijn we straks heel transparant, ik heb geleerd van mijn zaak, aldus Richard de Mos.
Tot slot: wie doet straks de financiën bij de nieuwe partij?
De Mos: ,,Wij niet, daar hebben we netjes een bestuur voor, en een stichting die fondsen werft. Peter en ik moeten ook gewoon door de integriteitscheck bij de nieuwe beweging. En over donaties zijn we straks heel transparant, ik heb geleerd van mijn zaak, waar onterecht een zweem van negativiteit hangt rond donaties. Die schijn willen we nu vermijden. Daar is ons verhaal veel te mooi voor.”
Verhoren in zaak-De Mos begonnen
Het OM verdenkt politici Richard de Mos, twee partijgenoten en vijf bevriende Haagse ondernemers van de vorming van twee criminele organisaties, van meineed, lekken, corruptie en omkoping.
Volgens justitie spanden ze samen en kregen deze ondernemers voordeel en voorrang bij vergunningen en projecten in ruil voor giften aan Groep de Mos/Hart voor Den Haag. Diverse ondernemers schoven aan bij een ‘klankbordgroep’ waar mogelijk geheime informatie is doorgespeeld.
Vorig jaar oktober viel de Rijksrecherche de woningen en werkkamers binnen van De Mos en Guernaoui, het college met Groep de Mos viel daarna snel. De verhoren zijn begonnen, de strafzaak volgt in 2021.
,,In het onderzoek komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een site, een verkiezingscampagne en etentjes”, schreef het OM in juli, ,,en het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping en het verstrekken van vergunningen.” Alle betrokkenen ontkennen.
OmroepWest 26.09.2020 Raadslid Richard de Mos, voormalig wethouder in Den Haag die wordt verdacht van corruptie, wil samen met zijn advocaat Peter Plasman de Tweede Kamer in. Maandag maakt De Mos meer bekend over zijn ‘landelijke beweging voor ombudspolitiek’, schrijft hij op Twitter.
In een interview met het AD zegt De Mos dat hij ‘mensen echt een stem wil geven, wil laten meebeslissen’. Ook Plasman, die eerder de partij Niet Stemmers oprichtte, vindt dat mensen ‘te weinig meebeslissen over grote dingen, zoals nu de coronacrisis’. Volgens De Mos gaat de partij ‘voorbij het traditionele links-rechts’ en moet ‘gezond verstand zegevieren’.
De Mos wordt verdacht van deelname aan een criminele organisatie, schending van zijn ambtsgeheim, meineed en corruptie. Hij zou onder meer bevriende ondernemers bevoordeeld hebben.
De Mos nam ontslag als wethouder en keerde later terug als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Volgens Plasman, die hem verdedigt in de rechtszaak, is er in het hele dossier ‘geen spoortje van persoonlijk voordeel te bespeuren’.
Den HaagFM 26.09.2020 Richard de Mos en zijn advocaat Peter Plasman gaan meedoen aan de verkiezingen, meldt het AD. Centraal staat de ‘ombudspolitiek’ die de oud-wethouder in Den Haag groot maakte.
De Mos wordt lijsttrekker van de nieuwe beweging, Plasman nummer twee. De Amsterdamse strafpleiter staat De Mos sinds vorig jaar bij in de Haagse corruptieaffaire.
Tijdens hun gesprekken groeide het idee om samen de landelijke politiek in te gaan. “De rechtsstaat bestaat bij de gratie van vertrouwen en daar wordt te weinig aan gewerkt”, zegt Plasman. “Mensen hebben geen stem bij grote beslissingen, kijk naar de coronacrisis.
Richard heeft laten zien dat je op onorthodoxe wijze van onderop heel goede politiek kunt bedrijven. Hij heeft enorm veel potentie, maar is niet altijd even handig, hij schiet wel eens door. Dan stuur ik bij.”
De Mos en Plasman willen kiezers veel meer directe invloed geven, met referenda over grote projecten en beleidskeuzes, maar ook met structurele burgerjury’s bij ministeries, digitale raadplegingen voor Kamerdebatten en congressen waarop iedereen kan meepraten.
Groep de Mos is volgens een peiling momenteel de grootste partij van Den Haag
Hart voor Den Haag/Groep de Mos van voormalig wethouder Richard de Mos, die verdacht wordt van corruptie, is volgens een peiling momenteel de grootste partij in de Hofstad.
Telegraaf 06.10.2020
AD 06.10.2020
No Ties
Volgens een poll van onderzoeksbureau No Ties, in opdracht van Omroep West staat, staat de partij op elf zetels in de gemeenteraad, drie meer dan nu het geval is.
De Mos was tot vorig jaar wethouder, maar stapte op na een inval van de Rijksrecherche in zijn woning en in zijn kantoor op het stadhuis.
Vergunningen
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem en Rachid Guernaoui, partijgenoot en ook oud-wethouder, van ambtelijke corruptie. De twee zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij. De Mos nam ontslag als wethouder en keerde later terug als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
In een reactie stelt De Mos ‘enorm veel energie te halen’ uit de peiling. ,,Zoveel vertrouwen na een voor ons zo moeilijk jaar, geeft ons extra motivatie om door te gaan en te blijven knokken voor al die lieve mensen. De inwoners van deze stad zijn niet dom en zien, ondanks een haatcampagne van politieke opponenten en knotsgekke, valse beschuldigingen van het OM, dat wij voor de stad veel goeds bereiken.”
AD 08.09.2020
Eindelijk gerechtigheid ??
Het Openbaar Ministerie (OM) startte maandag 07.09.2020 met de verhoren van Richard de Mos, meldt mediapartner Omroep West. Bijna een jaar geleden viel de Rijksrecherche de woning en werkkamer binnen van de Haagse ex-wethouder. De Mos is verdachte in een corruptiezaak.
Behalve van lekken, corruptie en omkoping beschuldigt het OM de voormalige Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag ook van meineed en deelname aan aan twee criminele organisaties.
Op 16 oktober2019 trad De Mos terug alswethouder van het Haagse gemeentebestuur vanwege de verdenkingen. Tegen hem en Rachid Guernaoui werd een motie van wantrouwen ingediend.
Groot Rijswijk 03.09.2020
AD 02.09.2020
Inmiddels is hij weer partijleider van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en wil in 2022 niet alleen Den Haag veroveren, maar ook meedoen met de gemeenteraadsverkiezingen in randgemeentes van de hofstad, zoals Westland, Rijswijk en Delft.
Posthoorn 09.09.2020
Terugblik
Dat justitie de twee op de korrel heeft, wordt duidelijk op dinsdagochtend 1 oktober 2019. De Rijksrecherche doet die dag in alle vroegte een inval in de woningen van de twee zittende wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Naast De Mos en Guernaoui blijken ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani en de Haagse ondernemers Atilla Akyol van zalencentrum Opera en de vastgoedondernemers Edwin Jansen en Michel Zaadhof verdachte in de zaak. Allemaal ontkennen ze iets fout te hebben gedaan.
Het OM maakt de dinsdag van de inval in de loop van de middag bekend dat de wethouders verdacht worden van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en omkoping. Zo zou er sprake zijn geweest van het tegen betaling regelen van nachtvergunningen voor horecabedrijven.
Nachtvergunningen
Begin september 2019 heeft het Haagse stadsbestuur namelijk vijf extra nachtvergunningen uitgegeven. Twee hiervan komen terecht bij zalencentrum Opera van horecaondernemer Atilla Akyol. En dat vindt justitie verdacht, omdat Akyol nauwe banden heeft met Groep de Mos. Hij staat op de kandidatenlijst van de partij en de Opera is donateur van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Wat De Mos betreft is er niets mis met die donaties, zegt hij vooruit kijkend op zijn verhoor. ‘Hart voor Den Haag heeft openlijk donaties ontvangen van Haagse ondernemers’, zegt hij. ‘We waren hard bezig om onze verkiezingsbeloften in te lossen en wij hebben openlijk ideeën bij Haagse inwoners en ondernemers opgehaald.
Dat is onze manier van politiek bedrijven. Er is geen enkel signaal dat ik geld voor mijzelf heb ontvangen. Wel heb ik dus donaties voor mijn partij gekregen. Maar voor de duidelijkheid: dat is volstrekt legaal. De verdenking lijkt voorlopig op een wilde slag in de lucht.’
Geen wederdiensten
Hij ontkent dat er sprake is van het leveren van wederdiensten door hemzelf of door zijn partij. ‘Corruptie is als je stiekem geld of goederen ontvangt in ruil voor het verrichten van een wederdienst’, reageert De Mos. ‘Wij hebben gewoon gedaan wat in het verkiezingsprogramma van onze partij stond.
Bovendien was er in het college waar Hart voor Den Haag in zat, sprake van collegiaal bestuur. Alle besluiten werden samen met het gehele college genomen. Alsof een wethouder eigenstandig nachtvergunningen kan verlenen. Dat kan hij niet.’
Daarnaast wijst De Mos naar een besluit van waarnemend burgemeester Johan Remkes, eind juni van dit jaar. Op de laatste dag dat Remkes nog burgemeester is, besluit hij dat zalencentrum Opera de nachtvergunningen mag houden.
Remkes legt daarmee het advies van de Adviescommissie bezwaarschriften naast zich neer, die de burgemeester een paar maanden eerder adviseert om de verleende vergunning in te trekken na klachten van omwonenden. ‘Ook in de ogen van Remkes, was er niets aan de hand’, concludeert De Mos hieruit.
Criminele organisaties
Maar volgens justitie is er naast de nachtvergunningen meer aan de hand. Vlak voor de zomer, op 10 juli 2020 maakt het OM duidelijk dat de verdenking is uitgebreid. Het OM verdenkt de ex-wethouders van deelname aan criminele organisaties.
‘We zien dat een clubje van wethouders en ondernemers heel hecht was en structureel bezig was met omkoping en corruptie’, stelt een woordvoerder van het OM in het TV West Nieuws bij Omroep West. ‘Het gaat om twee criminele organisaties. Eén die toeziet op de horecaondernemers en één die toeziet op het vastgoed, steeds, met een wethouder daarbij.’
De Mos is nog altijd woedend over deze verdenking. ‘Ik word, zeker ook in de beeldvorming, op één lijn gezet met de leden van motorclubs als Hells Angels en Satudarah’, zegt hij. ‘Het OM lijkt gevangen te zijn geraakt in zijn eigen tunnelvisie.
Eerst ben ik een half jaar afgeluisterd, daarna vindt er een inval in mijn woning plaats en nu word ik, via ‘trial by media’ beschuldigd van deelname aan criminele organisaties. Dat is heftig en onterecht.’
Gevaarlijke klucht
Volgens De Mos krijgt de zaak trekjes van een ‘gevaarlijke klucht’. De Mos: ‘Op basis van deze redeneringen van het OM loopt iedere wethouder en ieder college van B&W in Nederland het risico om van deelname aan een criminele organisatie te worden beschuldigd.
Bijna iedere politieke partij heeft te maken met donaties en hoe daarmee om te gaan. Iedere actieve wethouder heeft dagelijks contact met belanghebbenden in stad of dorp. In ieder college spelen er vragen over hoe om te gaan met geheime stukken en hoe dit zich tot de openbaarheid verhoudt.’
De Mos vindt dat hier een open debat over gevoerd moet worden. ‘Het is van groot belang dat het gesprek hierover in alle openheid wordt gevoerd’, zegt hij. ‘Was het OM nu maar tot die conclusie gekomen. Dat zou een nuttige discussie opleveren over belangrijke vragen in onze democratie, die wat mij betreft zou uitmonden in volledige transparantie over donaties en over politieke lobby.’
Telegraaf 02.10.2020
De partij is blut
Een jaar na de inval bij de Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is de verenigingskas van de partij leeg. Hieruit werden de juridische kosten voor de van corruptie verdachte politici betaald. Maar de bodem is bereikt en nu start de partij een crowdfunding actie om de kas weer te vullen. De Mos: ‘We hebben tienduizenden euro’s nodig.’
AD 02.10.2020
Geldzorgen
Kortom, zijn grote verhoor door de rijksrecherche moet nog beginnen, maar nu al moet oud-wethouder Rachid Guernaoui met de pet rond om de advocaatkosten te kunnen betalen. Met Richard de Mos begint hij daarvoor nu een crowdfunding, precies een jaar na de inval in het corruptieonderzoek tegen de politici.
De partijkas is leeg, dat is zelfs nog zonder zitting het gevolg van het onderzoek van het Openbaar Ministerie naar de politici van Hart voor Den Haag en de bevriende ondernemers. Die zouden de partij financieel hebben gesteund in ruil voor vergunningen en andere wederdiensten, luidt de aanklacht die het stadhuis nog steeds doet trillen op haar grondvesten.
Najaar volgend jaar
Wanneer de inhoudelijke behandeling van de zaak in de rechtszaal begint is nog niet duidelijk. Volgens het OM zal het in elk geval niet eerder zijn dan in het najaar van volgend jaar.
OmroepWest 06.10.2020 Den Haag schuift op naar rechts en rekent af met de gevestigde politieke partijen. Dit valt op te maken uit een tussentijdse opiniepeiling.
Met nog anderhalf jaar te gaan voor de gemeenteraadsverkiezingen lijkt het stadhuis af te stevenen op een politieke kloof van jewelste waardoor het besturen van de stad uitermate lastig kan worden. Hoe zit dat? Een paar vragen en antwoorden.
Waarom hebben Omroep West en Den Haag FM de peiling laten uitvoeren?
Een jaar nadat duidelijk werd dat het Openbaar Ministerie (OM) twee Haagse wethouders van Groep de Mos op de korrel heeft in een corruptieonderzoek, hebben Omroep West en Den Haag FM een opiniepeiling laten doen door onderzoeksbureau No Ties. De vraag die leefde was: hoe zouden de verhoudingen in de Haagse gemeenteraad eruit zien als er nu verkiezingen zouden zijn?
En?
De kopgroep van deze peiling bestaat uit Hart voor Den Haag/Groep de Mos die de grootste partij van de stad blijft (van acht naar elf zetels), de PVV (omhoog van twee naar zeven) en de VVD (stabiel met zeven zetels). De partijen die hierop volgen zijn D66 en GroenLinks die allebei vier zetels zouden krijgen.
De eerste drie vormen dus een flink rechts blok…
Zeker. Deze drie partijen zouden een riante meerderheid kunnen vormen met 25 van de 45 zetels.
Hoe zit het met de huidige coalitie?
Op de VVD na verliezen deze partijen in de peiling. D66, GroenLinks, CDA en PvdA zakken allemaal met één of twee zetels.
Wat zegt dat?
De Haagse kiezer lijkt het vertrouwen in de gevestigde (midden)partijen te verliezen. Tegelijkertijd wordt de populariteit van Groep de Mos groter – ondanks de corruptieaffaire – en zit de PVV flink in de lift. PVV-fractievoorzitter Sebastian Kruis verklaart de winst van zijn partij onder andere uit het feit dat zijn partijleider Geert Wilders het goed doet.
En waar komt de winst van De Mos vandaan?
Volgens fractievoorzitter Richard de Mos slaat zijn ombudspolitiek aan. Bovendien zegt De Mos dat de kiezer niet begrijpt dat zijn partij in oktober 2019 vanwege de corruptieaffaire uit het college is gezet, terwijl Groep de Mos toch de grote winnaar was van de verkiezingen in 2018. Nu voert het nieuwe college beleid uit van verliezende partijen en dat is niet uit te leggen, zegt De Mos.
Als we de statistieken erbij pakken dan blijkt uit het onderzoek dat mensen die blanco of niet hadden gestemd in 2018, hebben bijgedragen aan de winst van De Mos in de peiling. Het verhaal van De Mos slaat kennelijk aan bij een groep mensen die weinig vertrouwen heeft in de politiek. Een ander cijfer: van de Groep de Mos-stemmers (in de peiling) is 73 procent door de corruptieaffaire negatiever over de Haagse politiek gaan denken.
De groei van De Mos lijkt hem dus te zitten in de ontevreden stemmers. Kiezers die geloven in de onschuld van De Mos, het gevoel hebben dat de gevestigde partijen hem een loer willen draaien en de politiek als geheel wantrouwen. Of om met de woorden van Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij te spreken: de ontevreden stem komt vooral terecht bij de rechtse partijen.
Over Joris Wijsmuller gesproken, hoe zit het met links Den Haag?
Collegepartijen GroenLinks en de PvdA verliezen dus, maar de Haagse Stadspartij (3 zetels), SP (1) en de Partij voor de Dieren (2) blijven stabiel. Wijsmuller noemt de uitslag van de opiniepeiling een wake-up call. Hij vindt het ‘schrikken’ dat twee ‘opportunistische’ partijen zo groeien. ‘De ene is verwikkeld in een corruptieschandaal en de ander schuwt racisme niet’, zegt hij.
Globaal gezien wint rechts dus, verliest het midden en blijft links stabiel. Met deze verkiezingsuitslag komt er dus een rechts college?
Dat valt nog te bezien. Groep de Mos, PVV en de VVD zouden getalsmatig een college kunnen vormen, maar de corruptiezaak van Richard de Mos zit een samenwerking tussen Groep de Mos en de VVD in de weg. Voorlopig is deze zaak nog niet afgerond en het kan weleens jaren gaan duren. Ook andere partijen zullen niet in de rij staan om met een partij waarvan de partijleider in het verdachtenbankje zit samen te gaan. En ook de PVV heeft in de Haagse raad weinig bondgenoten.
Het zou kunnen betekenen dat de grootste partijen in Den Haag tot de oppositiebanken zijn veroordeeld en belangrijker nog: dat een groot deel van de Haagse kiezers zich niet gehoord voelt. Dat vergroot de kloof tussen de politiek en de Hagenaars. Daarnaast zal het nodig zijn om een brede coalitie te vormen met veel kleinere partijen. Dat maakt het besturen van een stad bijzonder lastig.
Pfff.. Dat wordt nog wat. Maar waar hebben we het eigenlijk over, peilingen zijn toch palingen?
Tuurlijk. En: de enige echte peiling is die op de verkiezingsdag (16 maart 2022) in het stemhokje. Maar peilingen geven wel een trend aan en het is een indicatie waar de kiezersgunst heen gaat.
Den HaagFM 05.10.2020 Haagse politici reageren verdeeld op een opiniepeiling van Omroep West en Den Haag FM. Richard de Mos zag zijn partij groeien naar elf zetels en was een tevreden man. ‘We hebben niet het makkelijkste jaar achter de rug, dus dat was een emotioneel moment.’ Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij had een heel ander gevoel: ‘Het is een wake-up call.’
Uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM blijkt dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos nog altijd de grootste partij van de hofstad is. Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden zou de ploeg van De Mos groeien van acht naar elf zetels.
Fractievoorzitter De Mos is uitermate blij met het resultaat. ‘Als je het vertrouwen van de stad krijgt en voelt dan maakt je dat geëmotioneerd en trots op de fractie’, vertelt hij in het nieuwe radioprogramma West wordt Wakker.
Verplichtingen
Volgens De Mos is de peiling het bewijs dat de aanpak van Groep de Mos aanspreekt. ‘Wij kijken naar wat wel kan, in plaats van wat niet kan en willen beslissingen nemen samen met de mensen in plaats van over de mensen. Ik denk dat je dit terug ziet in de score en het schept voor ons verplichtingen om op deze manier door te gaan.’
De andere grote winnaar in de opiniepeiling is de PVV. Die partij gaat van twee naar zeven zetels. Fractievoorzitter Sebastian Kruis denkt dat dit succes vooral te danken is aan Geert Wilders. ‘Er spelen landelijk veel thema’s waar de PVV een eigen geluid laat horen wat de gewone Nederlander aanspreekt. Mensen maken zich zorgen over hun baan, of ze hun horecazaak open kunnen houden en de islamisering.’
Alternatieve geluid
De Haagse fractie profiteert hier volgens Kruis van. ‘Deze onderwerpen spelen in Den Haag misschien nog wel meer dan in de rest van het land, want deze stad kent zoveel problemen. De PVV is dan nodig om het alternatieve geluid te laten horen.’
Joris Wijsmuller stond maandagmorgen met een minder goed gevoel op. Zijn Haagse Stadspartij stond dan wel nog steeds op drie zetels in de peiling, de groei van Groep de Mos en de PVV was voor hem een grote tegenvaller. ‘Het is voor ons een wake-up call en hopelijk ook voor de kiezers in Den Haag.’
Corruptieschandaal
‘Het is schrikken dat twee opportunistische partijen zo groeien’, vervolgt Wijsmuller. ‘De ene partij is verwikkeld in een corruptieschandaal en de ander schuwt het racisme niet’, zo verwijst de fractievoorzitter naar Groep de Mos en de PVV. ‘En dit zouden dan de winnaars in Den Haag zijn. Ik zou dat echt verschrikkelijk vinden.’
De groei van Groep de Mos en de PVV gaat vooral ten koste van de gevestigde partijen. Zo leveren de PvdA, D66, GroenLinks en het CDA allemaal een of twee zetels in. De enige uitzondering is de VVD, tot verbazing van Wijsmuller. ‘Die hebben de opmerkelijke kwaliteit dat alles als een soort teflon van hun afglijdt. Of het nu om schandalen op het stadhuis gaat of de gevolgen van hun beleid zoals het tekort op de woningmarkt, de kiezers blijven ze hiervoor belonen.’
Netje citroenen gegeten
‘Wijsmuller heeft vanmorgen een netje citroenen gegeten denk ik’, reageerde De Mos op de kritiek van de fractievoorzitter van de Stadspartij. ‘Ik vind dat je de kiezer niet zo kunt schofferen. Het staat iedereen vrij om te stemmen op wie hij wil. En gelukkig stemmen ze in meerderheid op Groep de Mos.’
OmroepWest 05.10.2020 Haagse politici reageren verdeeld op een opiniepeiling van Omroep West. Richard de Mos zag zijn partij groeien naar elf zetels en was een tevreden man. ‘We hebben niet het makkelijkste jaar achter de rug, dus dat was een emotioneel moment.’ Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij had een heel ander gevoel: ‘Het is een wake-up call.’
Uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM blijkt dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos nog altijd de grootste partij van de hofstad is. Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden zou de ploeg van De Mos groeien van acht naar elf zetels.
Fractievoorzitter De Mos is uitermate blij met het resultaat. ‘Als je het vertrouwen van de stad krijgt en voelt dan maakt je dat geëmotioneerd en trots op de fractie’, vertelt hij in het nieuwe radioprogramma West wordt Wakker.
Verplichtingen
Volgens De Mos is de peiling het bewijs dat de aanpak van Groep de Mos aanspreekt. ‘Wij kijken naar wat wel kan, in plaats van wat niet kan en willen beslissingen nemen samen met de mensen in plaats van over de mensen. Ik denk dat je dit terug ziet in de score en het schept voor ons verplichtingen om op deze manier door te gaan.’
De andere grote winnaar in de opiniepeiling is de PVV. Die partij gaat van twee naar zeven zetels. Fractievoorzitter Sebastian Kruis denkt dat dit succes vooral te danken is aan Geert Wilders. ‘Er spelen landelijk veel thema’s waar de PVV een eigen geluid laat horen wat de gewone Nederlander aanspreekt. Mensen maken zich zorgen over hun baan, of ze hun horecazaak open kunnen houden en de islamisering.’
Alternatieve geluid
De Haagse fractie profiteert hier volgens Kruis van. ‘Deze onderwerpen spelen in Den Haag misschien nog wel meer dan in de rest van het land, want deze stad kent zoveel problemen. De PVV is dan nodig om het alternatieve geluid te laten horen.’
Joris Wijsmuller stond maandagmorgen met een minder goed gevoel op. Zijn Haagse Stadspartij stond dan wel nog steeds op drie zetels in de peiling, de groei van Groep de Mos en de PVV was voor hem een grote tegenvaller. ‘Het is voor ons een wake-up call en hopelijk ook voor de kiezers in Den Haag.’
Corruptieschandaal
‘Het is schrikken dat twee opportunistische partijen zo groeien’, vervolgt Wijsmuller. ‘De ene partij is verwikkeld in een corruptieschandaal en de ander schuwt het racisme niet’, zo verwijst de fractievoorzitter naar Groep de Mos en de PVV. ‘En dit zouden dan de winnaars in Den Haag zijn. Ik zou dat echt verschrikkelijk vinden.’
De groei van Groep de Mos en de PVV gaat vooral ten koste van de gevestigde partijen. Zo leveren de PvdA, D66, GroenLinks en het CDA allemaal een of twee zetels in. De enige uitzondering is de VVD, tot verbazing van Wijsmuller. ‘Die hebben de opmerkelijke kwaliteit dat alles als een soort teflon van hun afglijdt. Of het nu om schandalen op het stadhuis gaat of de gevolgen van hun beleid zoals het tekort op de woningmarkt, de kiezers blijven ze hiervoor belonen.’
Netje citroenen gegeten
‘Wijsmuller heeft vanmorgen een netje citroenen gegeten denk ik’, reageerde De Mos op de kritiek van de fractievoorzitter van de Stadspartij. ‘Ik vind dat je de kiezer niet zo kunt schofferen. Het staat iedereen vrij om te stemmen op wie hij wil. En gelukkig stemmen ze in meerderheid op Groep de Mos.’
Telegraaf 05.10.2020 De partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos van voormalig wethouder Richard de Mos, die verdacht wordt van corruptie, is volgens een peiling momenteel de grootste partij in de Hofstad. Volgens de poll van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West staat de partij op elf zetels in de gemeenteraad, drie meer dan nu het geval is.
De Mos was tot vorig jaar wethouder, maar stapte op na een inval van de Rijksrecherche in zijn woning en in zijn kantoor op het stadhuis. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem en Rachid Guernaoui, partijgenoot en ook oud-wethouder, van ambtelijke corruptie. De twee zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij. De Mos nam ontslag als wethouder en keerde later terug als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
In een reactie stelt De Mos „enorm veel energie te halen” uit de peiling. „Zoveel vertrouwen na een voor ons zo moeilijk jaar, geeft ons extra motivatie om door te gaan en te blijven knokken voor al die lieve mensen. De inwoners van deze stad zijn niet dom en zien, ondanks een haatcampagne van politieke opponenten en knotsgekke, valse beschuldigingen van het OM, dat wij voor de stad veel goeds bereiken.”
AD 05.10.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos van voormalig wethouder Richard de Mos, die verdacht wordt van corruptie, is volgens een peiling momenteel de grootste partij in de hofstad.
Volgens een poll van onderzoeksbureau No Ties, in opdracht van Omroep West, staat de partij op elf zetels in de gemeenteraad, drie meer dan nu het geval is.
De Mos was tot vorig jaar wethouder, maar stapte op na een inval van de Rijksrecherche in zijn woning en in zijn kantoor op het stadhuis.
Vergunningen
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem en Rachid Guernaoui, partijgenoot en ook oud-wethouder, van ambtelijke corruptie. De twee zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij. De Mos nam ontslag als wethouder en keerde later terug als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
In een reactie stelt De Mos ‘enorm veel energie te halen’ uit de peiling. ,,Zoveel vertrouwen na een voor ons zo moeilijk jaar, geeft ons extra motivatie om door te gaan en te blijven knokken voor al die lieve mensen. De inwoners van deze stad zijn niet dom en zien, ondanks een haatcampagne van politieke opponenten en knotsgekke, valse beschuldigingen van het OM, dat wij voor de stad veel goeds bereiken.”
Den HaagFM 05.10.2020 Het vertrouwen van de Haagse kiezers in Hart voor Den Haag/Groep de Mos is onverminderd groot. De corruptieaffaire rond de ex-wethouders De Mos en Guernaoui lijkt daar geen verandering in gebracht te hebben. Als er nu gemeenteraadsverkiezingen gehouden zouden worden, blijft Groep de Mos de grootste partij in Den Haag. De partij stijgt zelfs van 8 naar 11 zetels. Dat blijkt uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM. De PVV groeit fors en stijgt van 2 naar 7 zetels. D66 en CDA verliezen.
Het is deze week een jaar geleden dat het stadhuis in Den Haag in een ongekende bestuurlijke crisis terecht kwam. In een week tijd viel het college, stapten twee wethouders op en nam Pauline Krikke ontslag als burgemeester van Den Haag vanwege een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de vonkenregen op Scheveningen.
De rampweek begon op 1 oktober 2019. In de vroege ochtend viel de Rijksrecherche de woningen en werkkamers binnen van Richard de Mos en Rachid Guernaoui, beide wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Ze bleken verdachten in een corruptieaffaire waarbij ook Haagse horeca- en vastgoedondernemers betrokken zouden zijn. Alle verdachten ontkennen de beschuldigingen.
Coalitie valt uit elkaar
Gevolg van de verdenkingen is dat een dag na de inval de coalitie uit elkaar viel. VVD, D66 en GroenLinks wilden niet meer samenwerken met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De Mos en Guernaoui namen na een motie van wantrouwen ontslag als wethouder en Richard de Mos keerde terug in de gemeenteraad als fractievoorzitter van zijn partij. Een paar maanden later is er een nieuw college met daarin VVD, D66 en GroenLinks, aangevuld met CDA en PvdA.
Uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties waaraan 685 Hagenaars hebben deelgenomen, blijkt dat als er nu verkiezingen gehouden zouden worden, Hart voor Den Haag/Groep de Mos de grootste partij blijft. De grootste oppositiepartij wint zelfs 3 zetels en komt uit op 11. Ook de PVV doet het goed in de peiling. De oppositiepartij zou meer dan drie keer zo groot worden als nu en gaat van 2 naar 7 zetels. De ChristenUnie/SGP stijgt van 1 zetel naar 3.
Huidige coalitie
De meeste partijen uit de huidige coalitie verliezen zetels. Alleen de VVD blijft met 7 zetels gelijk. D66 en het CDA verliezen het meest. Zij zakken allebei met 2 zetels. D66 gaat van 6 naar 4 en het CDA van 3 naar 1 zetel. GroenLinks en de PvdA zakken allebei met 1 zetel. GroenLinks gaat van 5 naar 4 en de PvdA van 3 zetels nu naar 1 zetel. De linkse oppositie Haagse Stadspartij (3 zetels), Partij voor de Dieren (2 zetels) en de SP (1) blijven gelijk.
Opvallend is dat de partijen Nida, Islam Democraten en de Partij van de Eenheid in de peiling niet zouden terugkeren in de gemeenteraad. Dat kan ermee te maken hebben dat migranten vaak lastig ‘te peilen’ zijn. Ook de Partij voor de Toekomst (voorheen 50PLUS) zou niet terugkeren in de gemeenteraad.
Niet-stemmers
De winst van Groep de Mos wordt mede bepaald door de mensen die in 2018 niet of blanco hadden gestemd, zo blijkt uit de peiling. Ook heeft de affaire voor bijna 50 procent van alle respondenten geen invloed op hun stem bij de volgende verkiezingen.
Voor kiezers zijn ‘betaalbaar wonen’ en ‘veiligheid, criminaliteit en openbare orde’ de belangrijkste thema’s. Voor 11 procent is integriteit en betrouwbaarheid van het stadsbestuur een belangrijk onderwerp. Verkeer, parkeren en bereikbaarheid vinden kiezers minder belangrijk in vergelijking met de verkiezingen van 2018.
Het onderzoek is uitgevoerd door No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM. Het was een online vragenlijst. Voor het onderzoek is het ISO gecertificeerde panel ‘inVotes’ van No Ties gebruikt. Het is een representatieve steekproef van de Haagse populatie (18+) die is uitgenodigd; dat wil zeggen: representatief t.o.v. leeftijd, geslacht en gekozen partij bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 (gebaseerd op de gepubliceerde cijfers). De resultaten zijn gewogen. Het veldwerk vond plaats van vrijdag 11 tot woensdag 17 september 2020. In totaal hebben 685 respondenten deelgenomen aan het onderzoek.
OmroepWest 05.10.2020 Het vertrouwen van de Haagse kiezers in Hart voor Den Haag/Groep de Mos is onverminderd groot. De corruptieaffaire rond de ex-wethouders De Mos en Guernaoui lijkt daar geen verandering in gebracht te hebben. Als er nu gemeenteraadsverkiezingen gehouden zouden worden, blijft Groep de Mos de grootste partij in Den Haag. De partij stijgt zelfs van 8 naar 11 zetels. Dat blijkt uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM. De PVV groeit fors en stijgt van 2 naar 7 zetels. D66 en CDA verliezen.
Het is deze week een jaar geleden dat het stadhuis in Den Haag in een ongekende bestuurlijke crisis terecht kwam. In een week tijd viel het college, stapten twee wethouders op en nam Pauline Krikke ontslag als burgemeester van Den Haag vanwege een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de vonkenregen op Scheveningen.
De rampweek begon op 1 oktober 2019. In de vroege ochtend viel de Rijksrecherche de woningen en werkkamers binnen van Richard de Mos en Rachid Guernaoui, beide wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Ze bleken verdachten in een corruptieaffaire waarbij ook Haagse horeca- en vastgoedondernemers betrokken zouden zijn. Alle verdachten ontkennen de beschuldigingen.
Coalitie valt uit elkaar
Gevolg van de verdenkingen is dat een dag na de inval de coalitie uit elkaar viel. VVD, D66 en GroenLinks wilden niet meer samenwerken met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De Mos en Guernaoui namen na een motie van wantrouwen ontslag als wethouder en Richard de Mos keerde terug in de gemeenteraad als fractievoorzitter van zijn partij. Een paar maanden later is er een nieuw college met daarin VVD, D66 en GroenLinks, aangevuld met CDA en PvdA.
Uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties waaraan 685 Hagenaars hebben deelgenomen, blijkt dat als er nu verkiezingen gehouden zouden worden, Hart voor Den Haag/Groep de Mos de grootste partij blijft. De grootste oppositiepartij wint zelfs 3 zetels en komt uit op 11. Ook de PVV doet het goed in de peiling. De oppositiepartij zou meer dan drie keer zo groot worden als nu en gaat van 2 naar 7 zetels. De ChristenUnie/SGP stijgt van 1 zetel naar 3.
Peiling oktober 2020| Bron: Omroep West / No Ties
Huidige coalitie
De meeste partijen uit de huidige coalitie verliezen zetels. Alleen de VVD blijft met 7 zetels gelijk. D66 en het CDA verliezen het meest. Zij zakken allebei met 2 zetels. D66 gaat van 6 naar 4 en het CDA van 3 naar 1 zetel. GroenLinks en de PvdA zakken allebei met 1 zetel. GroenLinks gaat van 5 naar 4 en de PvdA van 3 zetels nu naar 2 zetel. De linkse oppositie Haagse Stadspartij (3 zetels), Partij voor de Dieren (2 zetels) en de SP (1) blijven gelijk.
Opvallend is dat de partijen Nida, Islam Democraten en de Partij van de Eenheid in de peiling niet zouden terugkeren in de gemeenteraad. Dat kan ermee te maken hebben dat migranten vaak lastig ‘te peilen’ zijn. Ook de Partij voor de Toekomst (voorheen 50PLUS) zou niet terugkeren in de gemeenteraad.
Niet-stemmers
De winst van Groep de Mos wordt mede bepaald door de mensen die in 2018 niet of blanco hadden gestemd, zo blijkt uit de peiling. Ook heeft de affaire voor bijna 50 procent van alle respondenten geen invloed op hun stem bij de volgende verkiezingen.
De affaire heeft voor bijna 50 procent van de kiezers waarschijnlijk geen invloed op hun stem bij nieuwe verkiezingen| Foto: Omroep West
Voor kiezers zijn ‘betaalbaar wonen’ en ‘veiligheid, criminaliteit en openbare orde’ de belangrijkste thema’s. Voor 11 procent is integriteit en betrouwbaarheid van het stadsbestuur een belangrijk onderwerp. Verkeer, parkeren en bereikbaarheid vinden kiezers minder belangrijk in vergelijking met de verkiezingen van 2018.
Belangrijkste thema’s voor komende verkiezingen | Foto: Omroep West / No Ties
Belangrijkste thema’s voor komende verkiezingen| Foto: Omroep West / No Ties
Belangrijkste thema’s voor komende verkiezingen | Foto: Omroep West / No Ties
Onderzoeksverantwoording: Het onderzoek is uitgevoerd door No Ties in opdracht van Omroep West. Het was een online vragenlijst. Voor het onderzoek is het ISO gecertificeerde panel ‘inVotes’ van No Ties gebruikt. Het is een representatieve steekproef van de Haagse populatie (18+) die is uitgenodigd; dat wil zeggen: representatief t.o.v. leeftijd, geslacht en gekozen partij bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 (gebaseerd op de gepubliceerde cijfers). De resultaten zijn gewogen. Het veldwerk vond plaats van 11 tot 17 september 2020. In totaal hebben 685 respondenten deelgenomen aan het onderzoek.
AD 01.10.2020 Zijn grote verhoor door de rijksrecherche moet nog beginnen, maar nu al moet oud-wethouder Rachid Guernaoui met de pet rond om de advocaatkosten te kunnen betalen. Met Richard de Mos begint hij daarvoor nu een crowdfunding, precies een jaar na de inval in het corruptieonderzoek tegen de politici.
De partijkas is leeg, dat is zelfs nog zonder zitting het gevolg van het onderzoek van het Openbaar Ministerie naar de politici van Hart voor Den Haag en de bevriende ondernemers. Die zouden de partij financieel hebben gesteund in ruil voor vergunningen en andere wederdiensten, luidt de aanklacht die het stadhuis nog steeds doet trillen op haar grondvesten.
Rachid Guernaoui zit sinds die dag thuis, noodgedwongen. Hij wilde na zijn ontslag als wethouder weer aan de slag bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Ambtenaren hebben een terugkeergarantie als zij de politiek in gaan, dan krijgen ze een ‘politiek verlof’, en kunnen ze nadien weer aan het werk als ambtenaar.
Ik kreeg de opdracht om elders binnen het rijk naar werk te zoeken, maar dat is een illusie, aldus Guernaoui.
,,Maar voor mij was er geen functie. Daarom zit ik nu betaald thuis. Ik kreeg de opdracht om elders binnen het rijk naar werk te zoeken, maar dat is een illusie, zolang de verdenkingen nog boven mijn hoofd hangen.”
Nu wil het departement van hem af. ,,Ook daartegen moet ik nu bezwaar maken, weer procederen, weer een advocaat betalen. Kan je het je voorstellen, na twintig jaar trouwe dienst?”
En de rekeningen voor advocaatkosten stapelden zich al op, door het corruptieonderzoek. ,,Ook al heb ik een goede deal kunnen sluiten met raadsman Job Knoester, dan nog is het heel duur. Om een idee te geven: er komen waarschijnlijk nog vijf verhoordagen aan. Daarbij is een advocaat noodzakelijk, alleen die verhoren kosten dan al vele duizenden euro’s. Want er moet ook 21 procent BTW over worden betaald.”
‘Zelf uitzoeken’
De gemeente betaalt niets, dat kreeg hij meteen al te horen. ,,We moesten het zelf maar uitzoeken, omdat het een strafzaak betreft.”
Nu al is het tweetal tienduizenden euro’s kwijt aan advocaten. ,,En dan ben ik één keer verhoord, nota bene over een subsidie die ik gehalveerd heb ten opzichte van mijn voorgangers.”
Een vijfdaags verhoor had vorige maand moeten beginnen. ,,Maar dat werd ineens uitgesteld, er moet nog onderzoek gedaan worden. En dat een jaar na de inval! Ik denk zelfs dat ze al een jaar eerder met het onderzoek begonnen zijn, nog steeds hebben ze geen dossier?”
Mijn spaargeld gaat er ook in, maar dat zal niet genoeg zijn, aldus Guernaoui.
Inmiddels is wel de partijkas van Hart voor Den Haag leeg. Het eerste potje waaruit de juridische kosten betaald werden, is inmiddels leeg. ,,Mijn spaargeld gaat er ook in, maar dat zal niet genoeg zijn. En nu zit ik op het punt dat ik familie en vrienden moet aankijken en we een crowdfundactie beginnen.”
Advocaat Knoester heeft inmiddels afscheid van Guernaoui genomen, vertelt de politicus. ,,Het dossier werd zo dik, dat de zaak te groot werd voor zijn kantoor. Daarom zit ik nu bij Peter Plasman, de advocaat van Richard.” Bij die keuze speelt mee dat Plasman niet eerst het hele dossier hoeft te lezen. Want ook dat wordt in rekening gebracht door de raadsman.
Vandaag is het precies een jaar na de invallen van de Rijksrecherche: gevolgd door knotsgekke beschuldigingen die ons in een politiek proces trokken. Onze advocaten maken veel uren om ons te verdedigen: dat kost geld, veel geld. #Crowdfunding#donatie
Vandaag is het precies een jaar na de invallen van de Rijksrecherche: gevolgd door knotsgekke beschuldigingen die ons in een politiek proces trokken. Onze advocaten maken veel uren om ons te verdedigen: dat kost geld, veel geld. #Crowdfunding#donatie ⤵️ https://t.co/TLA22Ka6fDpic.twitter.com/oVjsKD9NyA
Wie in voorarrest wordt genomen als verdachte, heeft recht op een door de staat bekostigde advocaat. Dat werden beide wethouders niet, dus moeten zij zelf betalen. Blijken ze onschuldig, dan worden al die kosten verhaald op de staat. ,,Maar dat is pas op het allerlaatste, tot die tijd moet je alles voorschieten. Waarom duurt het allemaal zo lang? OM, schiet op!” Maar justitie gaf eerder al aan nog een jaar nodig te hebben voordat de zaak op zitting kan.
Die financiële druk hangt steeds meer als een zwaard van Damocles boven zijn hoofd en laat Guernaoui niet koud. ,,Dit maakt de strijd oneerlijk, je moet je wel verdedigen tegen deze onterechte beschuldigingen, op deze manier. Het voelt heel oneerlijk, alsof je met een hand op de rug moet vechten. Maar ik kan dat ook niet doen zonder advocaat, dan red je het niet.”
OmroepWest 01.10.2020 Een jaar na de inval bij de Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is de verenigingskas van de partij leeg. Hieruit werden de juridische kosten voor de van corruptie verdachte politici betaald. Maar de bodem is bereikt en nu start de partij een crowdfunding actie om de kas weer te vullen. De Mos: ‘We hebben tienduizenden euro’s nodig.’
De twee ontkennen. Gevolg van de verdenkingen is dat de coalitie valt en Hart voor Den Haag/Groep de Mos door VVD, D66 en GroenLinks uit het college wordt gezet. Precies een jaar na de inval heeft Omroep West een dubbelinterview met Richard de Mos en Rachid Guernaoui.
Richard de Mos
Allereerst Richard de Mos. Nadat hij als wethouder in oktober 2019 ontslag nam na een motie van wantrouwen is hij kort daarna de politieke arena weer ingestapt. Hij werd fractievoorzitter van zijn partij. Het OM is begin van deze maand gestart met het horen van De Mos.
Richard de Mos.| Foto: ANP
Hoe lopen de verhoren?
Die verlopen in een gemoedelijke sfeer. We krijgen bij elke knik koffie en ik ben blij dat ik mijn verhaal eindelijk kan doen. Ik hoop echt dat de Rijksrecherche op basis van mijn verhaal de knotsgekke beschuldigingen wil heroverwegen en dat ze niet blijven hangen in een tunnelvisie omdat ze nou eenmaal een zware beschuldiging hebben neergelegd.
Vallen de verhoren u mee of tegen?
Ze vallen mij heel erg mee, want ik heb overal een verklaring voor. Dat zegt mijn advocaat Peter Plasman ook. Hij zegt over mij dat ik een spraakwaterval ben, maar dat ik overal een goed antwoord op heb. Had het Openbaar Ministerie maar eerder naar mij geluisterd, want dan zouden we die beschuldigingen mogelijk niet hebben gehad en dan had het college misschien niet hoeven vallen.
Op welke manier heeft uw zaak het afgelopen jaar de politiek in Den Haag beïnvloed?
In mijn optiek is er in Den Haag een mini-staatsgreep gepleegd. De kiezer heeft in 2018 in groten getale op Groep de Mos gestemd en vervolgens is er een coalitie gevormd die recht doet aan de verkiezingsuitslag.
Nu zie je dat er een college zit met partijen waarvan er drie fors verloren hebben. Deze partijen maken beleid dat anders is dan waar de kiezers in meerderheid voor hebben gekozen. De zaak heeft de democratie dus enorme schade berokkend.
Uw voormalig coalitiegenoot VVD vindt dat u juist zorgt voor schade. In een ingezonden brief in het AD Haagsche Courant schreef de partij deze week dat u zichzelf opstelt als slachtoffer van duistere complotten en anderen verdacht maakt met valse insinuaties. Wat vindt u daarvan?
Voorop gesteld: de VVD mag alles schrijven in de krant, want de dag erna wordt de vis erin verpakt. Maar als ik op de inhoud van de brief in ga, dan zie ik dat Groep de Mos-raadslid Ralf Sluijs steekhoudende kritiek heeft geuit op voormalig VVD-wethouder Boudewijn Revis.
Het pand van Omar Munie is zwaar onder de marktwaarde verkocht, hoe kan dat? Bij bouwproject Amare is een topambtenaar voor de bus gegooid. Er is daar met geld geschoven. De kosten van heel veel projecten zijn onder de verantwoordelijkheid van Revis gierend uit de klauwen gelopen.
Maar zal de VVD niet bedoelen dat u uw persoonlijke strafzaak te veel projecteert op uw politieke werk?
Dat denk ik niet. We hebben gewoon kritiek op het functioneren van een wethouder en daarbij gaan aantoonbare zaken fout. Het busplatform bij Den Haag CS, de fietsenstalling onder het KJ-plein, Amare. Deze projecten zijn allemaal duurder geworden.
Ralf Sluijs doet gewoon zijn controlerende taak als raadslid. In Nederland ben je onschuldig tot het tegendeel is bewezen, dat heeft Mark Rutte nota bene in het tv-programma Buitenhof gezegd. En dan gaat de VVD in Den Haag op de stoel van de rechter zitten. Ik vind het gewaagd.
Was het achteraf gezien wel een verstandige keuze van u om terug te keren als fractievoorzitter in de gemeenteraad?
Dat was een hele verstandige keuze. Ik heb een verplichting naar de mensen die op Groep de Mos hebben gestemd. En ik ga niet weg vanwege onterechte, stuitende beschuldigingen. Ik blijf knokken voor mijn kiezers.
Wie betaalt eigenlijk uw juridische kosten?
Die betalen wij uit de verenigingskas van de partij. Dat geld wordt bijeengebracht door de raadsleden die iedere maand honderd euro inleggen en door de wethouders die elke maand vierhonderd euro betalen. Rachid en ik leggen dat bedrag nog elke maand in. Maar na een jaar advocaatkosten zijn we als vereniging Groep de Mos blut.
Dat betekent dat wij de juridische kosten met privégelden moeten gaan betalen. Wij hebben met onze advocaten een redelijk uurtarief kunnen afspreken, maar in de zaak gaat heel veel tijd zitten. Daardoor lopen de kosten op. Daarom zijn we een crowdfunding actie gestart en vragen we mensen ons te helpen. We hebben tienduizenden euro’s nodig.
Vermengt u met deze actie uw juridische zaak niet te veel met uw politieke werk?
Nee. Om mijn politieke werk goed te kunnen doen moet ik in het politiek proces waarin ik verzeild ben geraakt, worden bijgestaan door advocaten. Ik ben er steeds zekerder van dat het een politiek proces is en dat er sprake is van karaktermoord. En om mijn werk te kunnen blijven doen, heb ik geld nodig om de dure advocaten te kunnen betalen.
U start dus een crowdfunding om Peter Plasman, één van uw dure advocaten, te betalen. Maar Peter Plasman is sinds deze week ook uw partijgenoot geworden in de landelijke partij Code Oranje. Maakt u het niet erg diffuus?
Peter is nu mijn running mate en we hebben met hem afgesproken dat ik waarschijnlijk een andere advocaat toegewezen krijg als we de Tweede Kamer halen. Dan behartigt Peter mijn belangen dus niet meer. Maar voorlopig moet ook het kantoor van Peter Plasman betaald worden voor het werk dat gedaan wordt. En over deze betaling zijn wij weer erg transparant.
Rachid Guernaoui
Rachid Guernaoui werkte voor hij wethouder werd bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Hij kreeg verlof om als wethouder aan de slag te gaan. Maar dit avontuur bleek van korte duur. In oktober 2019 nam hij ontslag vanwege de corruptiezaak. Sindsdien zit Guernaoui thuis.
Voormalig wethouder Rachid Guernaoui | Foto: ANP
Hoe gaat het een jaar na de inval?
Het is al een jaar een nachtmerrie. Ze hebben mij politiek en maatschappelijk buitenspel gezet met valse beschuldigingen waar ik mij niet tegen kan verweren. Ik zit nu al een jaar thuis en ik kan niets doen. Terwijl ik juist met volle energie bezig was voor de stad.
Nadat ik ontslag had genomen als wethouder ben ik teruggegaan naar het ministerie van Binnenlandse Zaken waar ik al twintig jaar in dienst ben. Ik heb gezegd dat mijn verlof is afgelopen en dat ik weer aan het werk wil. Maar ze hebben mij daar geen nieuw werk gegeven, dus nu zit ik betaald thuis.
Dat is vast geen fijn gevoel..?
Nee, dat is verschrikkelijk. Je wordt wakker en je vraagt je af wat je deze dag gaat doen. Maar er is niets te doen. Ik probeer de dag door te komen met boeken lezen, koffie drinken en met andere mensen praten. Want in deze tijd en met deze beschuldigingen solliciteren is een illusie.
Richard de Mos werkt wel door. Bekijkt u dat met jaloezie?
Nee, ik ben heel blij dat Richard weer raadslid heeft kunnen worden zodat hij weer aan de slag kan met onze ideeën. Maar ik zit ondertussen thuis en wacht af. Ik begrijp werkelijk niet waarom het OM nog steeds niet klaar is met het onderzoek dat al meer dan een jaar geleden begonnen is. Ik heb alle tijd om aan het onderzoek mee te werken en ze mogen mij alle vragen stellen.
Is er het afgelopen jaar weleens een moment geweest waarop u dacht: dit of dat is misschien niet handig geweest en dat had ik als wethouder anders moeten doen?
Ik heb mijn dossier gelezen en ik denk vooral dat wat het OM heeft gedaan niet handig is. Mij beschuldigen van lidmaatschap van een criminele organisatie. Ze zijn compleet de weg kwijt. Als je bezig bent met beleid en je deelt dat met anderen voor advies, dan zegt het OM dat dit niet mag. Maar beleid maak je niet op het stadhuis, dat doe je samen met de stad. Het OM grijpt op deze manier in in een politiek proces.
Welk beleid heeft u gedeeld met anderen?
Ik ben nog niet verhoord dus ik weet niet precies waarom ze tot deze conclusie zijn gekomen. Ik hoop zo snel mogelijk verhoord te worden zodat ik de uitkomst van de verhoren en mijn verhaal kan delen met de stad. Maar wat ik en mijn advocaat tot nu toe hebben gelezen, slaat nergens op. Er is niets strafrechtelijks aan de hand.
U bent nog helemaal niet verhoord?
Voor de zomer ben ik verhoord over het verlenen van subsidies. Dat ging over het verstrekken van een subsidie aan een Azerbeidzjaanse vereniging. Omdat ik daarover heb gesproken met een partijgenoot, vindt het OM dat ik iets verkeerds heb gedaan. Maar het is een jaarlijkse subsidie die de vereniging al twintig jaar krijgt.
Daarnaast kreeg de vereniging van mijn voorganger veel meer, ik heb de aanvraag met vijftig procent gekort en ik heb keurig het ambtelijk advies gevolgd. Dus daar is helemaal niets mis mee. Dit heb ik uitgelegd maar ze luisteren niet. Ik ben bang dat het OM in een tunnelvisie zit en dat is schadelijk voor mij, voor Richard, voor de partij en voor de stad.
Waarom is het schadelijk voor de stad?
Omdat wij als grootste politieke partij zijn uitgeschakeld.
Maar er zijn misschien juist ook mensen die zeggen: het is goed dat deze partij op tijd is uitgeschakeld want er zijn mogelijk dingen gebeurd die niet kloppen?
Er is helemaal niets misgegaan en als er wat is misgegaan dan moet het OM daarmee naar buiten komen. Maar ze komen al een jaar met beschuldigingen zonder daarover met mij te spreken en zonder aan Den Haag uit te leggen wat er aan de hand is.
Hoe lang houdt u dit nog vol?
In 2022 zijn er gemeenteraadsverkiezingen en dan kan ik weer meedoen.
Dat is uw stip op de horizon?
Ja. Dan zijn er nieuwe ronden, nieuwe kansen en dan gaan we eens kijken hoe Den Haag gaat kiezen. Mijn ambitie is in elk geval om weer wethouder te worden.
Den HaagFM 01.10.2020 Een jaar na de inval bij de Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is de verenigingskas van de partij leeg. Hieruit werden de juridische kosten voor de van corruptie verdachte politici betaald. Maar de bodem is bereikt en nu start de partij een crowdfunding om de kas weer te vullen. De Mos: ‘We hebben tienduizenden euro’s nodig.’
Op dinsdag 1 oktober 2019 viel de Rijksrecherche de woningen en werkkamers binnen van Richard de Mos en Rachid Guernaoui. De politici van de grootste partij in de Haagse gemeenteraad worden onder andere verdacht van corruptie en deelname aan criminele organisaties met Haagse horeca- en vastgoedondernemers.
De twee ontkennen. Gevolg van de verdenkingen is dat de coalitie valt en Hart voor Den Haag/Groep de Mos door VVD, D66 en GroenLinks uit het college wordt gezet. Precies een jaar na de inval heeft mediapartner Omroep West een dubbelinterview met Richard de Mos en Rachid Guernaoui.R
Richard de Mos
Allereerst Richard de Mos. Nadat hij als wethouder in oktober 2019 ontslag nam na een motie van wantrouwen is hij kort daarna de politieke arena weer ingestapt. Hij werd fractievoorzitter van zijn partij. Het OM is begin van deze maand gestart met het horen van De Mos.
Hoe lopen de verhoren?
Die verlopen in een gemoedelijke sfeer. We krijgen bij elke knik koffie en ik ben blij dat ik mijn verhaal eindelijk kan doen. Ik hoop echt dat de Rijksrecherche op basis van mijn verhaal de knotsgekke beschuldigingen wil heroverwegen en dat ze niet blijven hangen in een tunnelvisie omdat ze nou eenmaal een zware beschuldiging hebben neergelegd.
Vallen de verhoren u mee of tegen?
Ze vallen mij heel erg mee, want ik heb overal een verklaring voor. Dat zegt mijn advocaat Peter Plasman ook. Hij zegt over mij dat ik een spraakwaterval ben, maar dat ik overal een goed antwoord op heb. Had het Openbaar Ministerie maar eerder naar mij geluisterd, want dan zouden we die beschuldigingen mogelijk niet hebben gehad en dan had het college misschien niet hoeven vallen.
Op welke manier heeft uw zaak het afgelopen jaar de politiek in Den Haag beïnvloed?
In mijn optiek is er in Den Haag een mini-staatsgreep gepleegd. De kiezer heeft in 2018 in grote getale op Groep de Mos gestemd en vervolgens is er een coalitie gevormd die recht doet aan de verkiezingsuitslag. Nu zie je dat er een college zit met partijen waarvan er drie fors verloren hebben. Deze partijen maken beleid dat anders is dan waar de kiezers in meerderheid voor hebben gekozen. De zaak heeft de democratie dus enorme schade berokkend.
Uw voormalig coalitiegenoot VVD vindt dat u juist zorgt voor schade. In een ingezonden brief in het AD Haagsche Courant schreef de partij deze week dat u zichzelf opstelt als slachtoffer van duistere complotten en anderen verdacht maakt met valse insinuaties. Wat vindt u daarvan?
Voorop gesteld: de VVD mag alles schrijven in de krant, want de dag erna wordt de vis erin verpakt. Maar als ik op de inhoud van de brief in ga, dan zie ik dat Groep de Mos-raadslid Ralf Sluijs steekhoudende kritiek heeft geuit op voormalig VVD-wethouder Boudewijn Revis.
Het pand van Omar Munie is zwaar onder de marktwaarde verkocht, hoe kan dat? Bij bouwproject Amare is een topambtenaar voor de bus gegooid. Er is daar met geld geschoven. De kosten van heel veel projecten zijn onder de verantwoordelijkheid van Revis gierend uit de klauwen gelopen.
Maar zal de VVD niet bedoelen dat u uw persoonlijke strafzaak te veel projecteert op uw politieke werk?
Dat denk ik niet. We hebben gewoon kritiek op het functioneren van een wethouder en daarbij gaan aantoonbare zaken fout. Het busplatform bij Den Haag CS, de fietsenstalling onder het KJ-plein, Amare. Deze projecten zijn allemaal duurder geworden.
Ralf Sluijs doet gewoon zijn controlerende taak als raadslid. In Nederland ben je onschuldig tot het tegendeel is bewezen, dat heeft Mark Rutte nota bene in het tv-programma Buitenhof gezegd. En dan gaat de VVD in Den Haag op de stoel van de rechter zitten. Ik vind het gewaagd.
Was het achteraf gezien wel een verstandige keuze van u om terug te keren als fractievoorzitter in de gemeenteraad?
Dat was een hele verstandige keuze. Ik heb een verplichting naar de mensen die op Groep de Mos hebben gestemd. En ik ga niet weg vanwege onterechte, stuitende beschuldigingen. Ik blijf knokken voor mijn kiezers.
Wie betaalt eigenlijk uw juridische kosten?
Die betalen wij uit de verenigingskas van de partij. Dat geld wordt bijeengebracht door de raadsleden die iedere maand honderd euro inleggen en door de wethouders die elke maand vierhonderd euro betalen. Rachid en ik leggen dat bedrag nog elke maand in. Maar na een jaar advocaatkosten zijn we als vereniging Groep de Mos blut.
Dat betekent dat wij de juridische kosten met privégelden moeten gaan betalen. Wij hebben met onze advocaten een redelijk uurtarief kunnen afspreken, maar in de zaak gaat heel veel tijd zitten. Daardoor lopen de kosten op. Daarom zijn we een crowdfundingsactie gestart en vragen we mensen ons te helpen. We hebben tienduizenden euro’s nodig.
Vermengt u met deze actie uw juridische zaak niet te veel met uw politieke werk?
Nee. Om mijn politieke werk goed te kunnen doen moet ik in het politiek proces waarin ik verzeild ben geraakt, worden bijgestaan door advocaten. Ik ben er steeds zekerder van dat het een politiek proces is en dat er sprake is van karaktermoord. En om mijn werk te kunnen blijven doen, heb ik geld nodig om de dure advocaten te kunnen betalen.
U start dus een crowdfunding om Peter Plasman, één van uw dure advocaten, te betalen. Maar Peter Plasman is sinds deze week ook uw partijgenoot geworden in de landelijke partij Code Oranje. Maakt u het niet erg diffuus?
Peter is nu mijn running mate en we hebben met hem afgesproken dat ik waarschijnlijk een andere advocaat toegewezen krijg als we de Tweede Kamer halen. Dan behartigt Peter mijn belangen dus niet meer. Maar voorlopig moet ook het kantoor van Peter Plasman betaald worden voor het werk dat gedaan wordt. En over deze betaling zijn wij weer erg transparant.
Rachid Guernaoui
Rachid Guernaoui werkte voor hij wethouder werd bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Hij kreeg verlof om als wethouder aan de slag te gaan. Maar dit avontuur bleek van korte duur. In oktober 2019 nam hij ontslag vanwege de corruptiezaak. Sindsdien zit Guernaoui thuis.
Hoe gaat het een jaar na de inval?
Het is al een jaar een nachtmerrie. Ze hebben mij politiek en maatschappelijk buitenspel gezet met valse beschuldigingen waar ik mij niet tegen kan verweren. Ik zit nu al een jaar thuis en ik kan niets doen. Terwijl ik juist met volle energie bezig was voor de stad. Nadat ik ontslag had genomen als wethouder ben ik teruggegaan naar het ministerie van Binnenlandse Zaken waar ik al twintig jaar in dienst ben. Ik heb gezegd dat mijn verlof is afgelopen en dat ik weer aan het werk wil. Maar ze hebben mij daar geen nieuw werk gegeven, dus nu zit ik betaald thuis.
Dat is vast geen fijn gevoel..?
Nee, dat is verschrikkelijk. Je wordt wakker en je vraagt je af wat je deze dag gaat doen. Maar er is niets te doen. Ik probeer de dag door te komen met boeken lezen, koffie drinken en met andere mensen praten. Want in deze tijd en met deze beschuldigingen solliciteren is een illusie.
Richard de Mos werkt wel door. Bekijkt u dat met jaloezie?
Nee, ik ben heel blij dat Richard weer raadslid heeft kunnen worden zodat hij weer aan de slag kan met onze ideeën. Maar ik zit ondertussen thuis en wacht af. Ik begrijp werkelijk niet waarom het OM nog steeds niet klaar is met het onderzoek dat al meer dan een jaar geleden begonnen is. Ik heb alle tijd om aan het onderzoek mee te werken en ze mogen mij alle vragen stellen.
Is er het afgelopen jaar weleens een moment geweest waarop u dacht: dit of dat is misschien niet handig geweest en dat had ik als wethouder anders moeten doen?
Ik heb mijn dossier gelezen en ik denk vooral dat wat het OM heeft gedaan niet handig is. Mij beschuldigen van lidmaatschap van een criminele organisatie. Ze zijn compleet de weg kwijt. Als je bezig bent met beleid en je deelt dat met anderen voor advies, dan zegt het OM dat dit niet mag. Maar beleid maak je niet op het stadhuis, dat doe je samen met de stad. Het OM grijpt op deze manier in in een politiek proces.
Welk beleid heeft u gedeeld met anderen?
Ik ben nog niet verhoord dus ik weet niet precies waarom ze tot deze conclusie zijn gekomen. Ik hoop zo snel mogelijk verhoord te worden zodat ik de uitkomst van de verhoren en mijn verhaal kan delen met de stad. Maar wat ik en mijn advocaat tot nu toe hebben gelezen, slaat nergens op. Er is niets strafrechtelijks aan de hand.
U bent nog helemaal niet verhoord?
Voor de zomer ben ik verhoord over het verlenen van subsidies. Dat ging over het verstrekken van een subsidie aan een Azerbeidzjaanse vereniging. Omdat ik daarover heb gesproken met een partijgenoot, vindt het OM dat ik iets verkeerds heb gedaan. Maar het is een jaarlijkse subsidie die de vereniging al twintig jaar krijgt.
Daarnaast kreeg de vereniging van mijn voorganger veel meer, ik heb de aanvraag met vijftig procent gekort en ik heb keurig het ambtelijk advies gevolgd. Dus daar is helemaal niets mis mee. Dit heb ik uitgelegd maar ze luisteren niet. Ik ben bang dat het OM in een tunnelvisie zit en dat is schadelijk voor mij, voor Richard, voor de partij en voor de stad.
Waarom is het schadelijk voor de stad?
Omdat wij als grootste politieke partij zijn uitgeschakeld.
Maar er zijn misschien juist ook mensen die zeggen: het is goed dat deze partij op tijd is uitgeschakeld want er zijn mogelijk dingen gebeurd die niet kloppen?
Er is helemaal niets misgegaan en als er wat is misgegaan dan moet het OM daarmee naar buiten komen. Maar ze komen al een jaar met beschuldigingen zonder daarover met mij te spreken en zonder aan Den Haag uit te leggen wat er aan de hand is.
Hoe lang houdt u dit nog vol?
In 2022 zijn er gemeenteraadsverkiezingen en dan kan ik weer meedoen.
Dat is uw stip op de horizon?
Ja. Dan zijn er nieuwe ronden, nieuwe kansen en dan gaan we eens kijken hoe Den Haag gaat kiezen. Mijn ambitie is in elk geval om weer wethouder te worden.
AD 07.09.2020 Richard de Mos wordt de komende weken gehoord door het Openbaar Ministerie. Hij is verdachte in een corruptiezaak. Op Twitter reageert hij: ‘Ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het OM de plank volledig misslaat.’
Behalve van lekken, corruptie en omkoping beschuldigt het OM de voormalige Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag ook van meineed en deelname aan aan twee criminele organisaties.
Richard de Mos reageert op Twitter op een artikel van nieuwssite Omroep West: ‘Tot en met half oktober ga ik een aantal dagen gehoord worden over de valse beschuldigingen aan mijn adres. Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het OM de plank volledig misslaat.’
Vanmorgen maakte de politicus nog een selfie voor het Paleis van Justitie in Den Haag. Rachid Guernaoui wil echter nog niets kwijt over wanneer hij wordt verhoord. ,,Daar wil ik te zijner tijd samen met mijn advocaat zelf over naar buiten treden.”
De verhoren vinden nu plaats, maar een inhoudelijke behandeling in de rechtszaal kan pas op zijn vroegst in het najaar van 2021 plaatsvinden, zo gaf het OM eerder aan. Dat de zaak zo lang speelt, kan ook gevolgen hebben voor de toekomstige politieke plannen van de Mos, zo geeft hij aan.
In maart doet hij mee met de verkiezingen in de Tweede Kamer, met een programma dat hij nog moet presenteren. ,,Ik hoop dat wij daarbij een eerlijke kans krijgen om onze ombudspolitiek landelijk uit te rollen, zonder een grenzeloze ‘trial by media’.”
De advocaat van De Mos, Peter Plasman, nam dit weekend nog contact op met Nieuwsuur voor het eisen van een rectificatie. In de uitzending van vrijdagavond sprak presentator Jeroen Wollaars over ‘Haagse politici die veroordeeld worden voor lidmaatschap van een criminele organisatie’.
,,Terwijl het nog niet eens bekend is of deze zaak ook daadwerkelijk onder de rechter komt en zonder dat ik nog maar een seconde ben verhoord over de knotsgekke aantijgingen, stelt Nieuwsuur doodleuk dat er een veroordeling zal volgen”, aldus een verontwaardigde Richard de Mos. Het programma zou tegen Plasman hebben gezegd dat het om een verspreking ging.
Op 16 oktober trad De Mos terug als wethouder van de partij vanwege de verdenkingen. Tegen hem en Rachid Guernaoui werd een motie van wantrouwen ingediend.
Inmiddels is hij partijleider van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en wil in 2022 niet alleen Den Haag veroveren, maar ook meedoen met de gemeenteraadsverkiezingen in randgemeentes van de hofstad, zoals Westland, Rijswijk en Delft.
Bijlezen wat er met Richard de Mos in de afgelopen tijd is gebeurd omtrent de corruptieverdenking?
Den HaagFM 07.09.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) start maandag 07.09.2020 met de verhoren van Richard de Mos, meldt mediapartner Omroep West. Bijna een jaar geleden viel de Rijksrecherche de woning en werkkamer binnen van de Haagse ex-wethouder. De Mos is verdachte in een corruptiezaak. Richard de Mos: ‘Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het OM de plank volledig misslaat.’
Richard de Mos is al een klein jaar geen wethouder meer en zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos maakt al even lang geen deel meer uit van de coalitie. De Mos nam in dezelfde week van de inval ontslag als wethouder.
Dat deed hij na een motie van wantrouwen die door de Haagse gemeenteraad werd aangenomen. Datzelfde deed zijn partijgenoot en collega-wethouder Rachid Guernaoui, die ook verdachte is in de corruptiezaak.
Dat justitie de twee op de korrel heeft, wordt duidelijk op dinsdagochtend 1 oktober 2019. De Rijksrecherche doet die dag in alle vroegte een inval in de woningen van de twee zittende wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Ook op het stadhuis doorzoekt de Rijksrecherche de werkkamers van de politici en neemt documenten, telefoons en andere elektronica mee.
Haagse ondernemers
Naast De Mos en Guernaoui blijken ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani en de Haagse ondernemers Atilla Akyol van zalencentrum Opera en de vastgoedondernemers Edwin Jansen en Michel Zaadhof verdachte in de zaak. Allemaal ontkennen ze iets fout te hebben gedaan.
Het OM maakt de dinsdag van de inval in de loop van de middag bekend dat de wethouders verdacht worden van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en omkoping. Zo zou er sprake zijn geweest van het tegen betaling regelen van nachtvergunningen voor horecabedrijven.
Nachtvergunningen
Begin september 2019 heeft het Haagse stadsbestuur namelijk vijf extra nachtvergunningen uitgegeven. Twee hiervan komen terecht bij zalencentrum Opera van horecaondernemer Atilla Akyol. En dat vindt justitie verdacht, omdat Akyol nauwe banden heeft met Groep de Mos. Hij staat op de kandidatenlijst van de partij en de Opera is donateur van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Wat De Mos betreft is er niets mis met die donaties, zegt hij vooruit kijkend op zijn verhoor. ‘Hart voor Den Haag heeft openlijk donaties ontvangen van Haagse ondernemers’, zegt hij. ‘We waren hard bezig om onze verkiezingsbeloften in te lossen en wij hebben openlijk ideeën bij Haagse inwoners en ondernemers opgehaald.
Dat is onze manier van politiek bedrijven. Er is geen enkel signaal dat ik geld voor mijzelf heb ontvangen. Wel heb ik dus donaties voor mijn partij gekregen. Maar voor de duidelijkheid: dat is volstrekt legaal. De verdenking lijkt voorlopig op een wilde slag in de lucht.’
Geen wederdiensten
Hij ontkent dat er sprake is van het leveren van wederdiensten door hemzelf of door zijn partij. ‘Corruptie is als je stiekem geld of goederen ontvangt in ruil voor het verrichten van een wederdienst’, reageert De Mos. ‘Wij hebben gewoon gedaan wat in het verkiezingsprogramma van onze partij stond.
Bovendien was er in het college waar Hart voor Den Haag in zat, sprake van collegiaal bestuur. Alle besluiten werden samen met het gehele college genomen. Alsof een wethouder eigenstandig nachtvergunningen kan verlenen. Dat kan hij niet.’
Daarnaast wijst De Mos naar een besluit van waarnemend burgemeester Johan Remkes, eind juni van dit jaar. Op de laatste dag dat Remkes nog burgemeester is, besluit hij dat zalencentrum Opera de nachtvergunningen mag houden.
Remkes legt daarmee het advies van de Adviescommissie bezwaarschriften naast zich neer, die de burgemeester een paar maanden eerder adviseert om de verleende vergunning in te trekken na klachten van omwonenden. ‘Ook in de ogen van Remkes, was er niets aan de hand’, concludeert De Mos hieruit.
Criminele organisaties
Maar volgens justitie is er naast de nachtvergunningen meer aan de hand. Vlak voor de zomer, op 10 juli 2020 maakt het OM duidelijk dat de verdenking is uitgebreid. Het OM verdenkt de ex-wethouders van deelname aan criminele organisaties.
‘We zien dat een clubje van wethouders en ondernemers heel hecht was en structureel bezig was met omkoping en corruptie’, stelt een woordvoerder van het OM in het TV West Nieuws bij Omroep West. ‘Het gaat om twee criminele organisaties. Eén die toeziet op de horecaondernemers en één die toeziet op het vastgoed, steeds, met een wethouder daarbij.’
De Mos is nog altijd woedend over deze verdenking. ‘Ik word, zeker ook in de beeldvorming, op één lijn gezet met de leden van motorclubs als Hells Angels en Satudarah’, zegt hij. ‘Het OM lijkt gevangen te zijn geraakt in zijn eigen tunnelvisie. Eerst ben ik een half jaar afgeluisterd, daarna vindt er een inval in mijn woning plaats en nu word ik, via ‘trial by media’ beschuldigd van deelname aan criminele organisaties. Dat is heftig en onterecht.’
Gevaarlijke klucht
Volgens De Mos krijgt de zaak trekjes van een ‘gevaarlijke klucht’. De Mos: ‘Op basis van deze redeneringen van het OM loopt iedere wethouder en ieder college van B&W in Nederland het risico om van deelname aan een criminele organisatie te worden beschuldigd.
Bijna iedere politieke partij heeft te maken met donaties en hoe daarmee om te gaan. Iedere actieve wethouder heeft dagelijks contact met belanghebbenden in stad of dorp. In ieder college spelen er vragen over hoe om te gaan met geheime stukken en hoe dit zich tot de openbaarheid verhoudt.’
De Mos vindt dat hier een open debat over gevoerd moet worden. ‘Het is van groot belang dat het gesprek hierover in alle openheid wordt gevoerd’, zegt hij. ‘Was het OM nu maar tot die conclusie gekomen.
Dat zou een nuttige discussie opleveren over belangrijke vragen in onze democratie, die wat mij betreft zou uitmonden in volledige transparantie over donaties en over politieke lobby.’
Najaar volgend jaar
Wanneer de inhoudelijke behandeling van de zaak in de rechtszaal begint is nog niet duidelijk. Volgens het OM zal het in elk geval niet eerder zijn dan in het najaar van volgend jaar.
OmroepWest 06.09.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) start maandag 07.09.2020 met de verhoren van Richard de Mos. Bijna een jaar geleden viel de Rijksrecherche de woning en werkkamer binnen van de Haagse ex-wethouder. De Mos is verdachte in een corruptiezaak.
Richard de Mos: ‘Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het OM de plank volledig misslaat.’
Richard de Mos is al een klein jaar geen wethouder meer en zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos maakt al even lang geen deel meer uit van de coalitie. De Mos nam in dezelfde week van de inval ontslag als wethouder.
Dat deed hij na een motie van wantrouwen die door de Haagse gemeenteraad werd aangenomen. Datzelfde deed zijn partijgenoot en collega-wethouder Rachid Guernaoui, die ook verdachte is in de corruptiezaak.
Dat justitie de twee op de korrel heeft, wordt duidelijk op dinsdagochtend 1 oktober 2019. De Rijksrecherche doet die dag in alle vroegte een inval in de woningen van de twee zittende wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Naast De Mos en Guernaoui blijken ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani en de Haagse ondernemers Atilla Akyol van zalencentrum Opera en de vastgoedondernemers Edwin Jansen en Michel Zaadhof verdachte in de zaak. Allemaal ontkennen ze iets fout te hebben gedaan.
Het OM maakt de dinsdag van de inval in de loop van de middag bekend dat de wethouders verdacht worden van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en omkoping. Zo zou er sprake zijn geweest van het tegen betaling regelen van nachtvergunningen voor horecabedrijven.
Nachtvergunningen
Begin september 2019 heeft het Haagse stadsbestuur namelijk vijf extra nachtvergunningen uitgegeven. Twee hiervan komen terecht bij zalencentrum Opera van horecaondernemer Atilla Akyol. En dat vindt justitie verdacht, omdat Akyol nauwe banden heeft met Groep de Mos. Hij staat op de kandidatenlijst van de partij en de Opera is donateur van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Wat De Mos betreft is er niets mis met die donaties, zegt hij vooruit kijkend op zijn verhoor. ‘Hart voor Den Haag heeft openlijk donaties ontvangen van Haagse ondernemers’, zegt hij. ‘We waren hard bezig om onze verkiezingsbeloften in te lossen en wij hebben openlijk ideeën bij Haagse inwoners en ondernemers opgehaald.
Dat is onze manier van politiek bedrijven. Er is geen enkel signaal dat ik geld voor mijzelf heb ontvangen. Wel heb ik dus donaties voor mijn partij gekregen. Maar voor de duidelijkheid: dat is volstrekt legaal. De verdenking lijkt voorlopig op een wilde slag in de lucht.’
Geen wederdiensten
Hij ontkent dat er sprake is van het leveren van wederdiensten door hemzelf of door zijn partij. ‘Corruptie is als je stiekem geld of goederen ontvangt in ruil voor het verrichten van een wederdienst’, reageert De Mos. ‘Wij hebben gewoon gedaan wat in het verkiezingsprogramma van onze partij stond.
Bovendien was er in het college waar Hart voor Den Haag in zat, sprake van collegiaal bestuur. Alle besluiten werden samen met het gehele college genomen. Alsof een wethouder eigenstandig nachtvergunningen kan verlenen. Dat kan hij niet.’
Daarnaast wijst De Mos naar een besluit van waarnemend burgemeester Johan Remkes, eind juni van dit jaar. Op de laatste dag dat Remkes nog burgemeester is, besluit hij dat zalencentrum Opera de nachtvergunningen mag houden.
Remkes legt daarmee het advies van de Adviescommissie bezwaarschriften naast zich neer, die de burgemeester een paar maanden eerder adviseert om de verleende vergunning in te trekken na klachten van omwonenden. ‘Ook in de ogen van Remkes, was er niets aan de hand’, concludeert De Mos hieruit.
Criminele organisaties
Maar volgens justitie is er naast de nachtvergunningen meer aan de hand. Vlak voor de zomer, op 10 juli 2020 maakt het OM duidelijk dat de verdenking is uitgebreid. Het OM verdenkt de ex-wethouders van deelname aan criminele organisaties.
‘We zien dat een clubje van wethouders en ondernemers heel hecht was en structureel bezig was met omkoping en corruptie’, stelt een woordvoerder van het OM in het TV West Nieuws bij Omroep West. ‘Het gaat om twee criminele organisaties. Eén die toeziet op de horecaondernemers en één die toeziet op het vastgoed, steeds, met een wethouder daarbij.’
De Mos is nog altijd woedend over deze verdenking. ‘Ik word, zeker ook in de beeldvorming, op één lijn gezet met de leden van motorclubs als Hells Angels en Satudarah’, zegt hij. ‘Het OM lijkt gevangen te zijn geraakt in zijn eigen tunnelvisie.
Eerst ben ik een half jaar afgeluisterd, daarna vindt er een inval in mijn woning plaats en nu word ik, via ‘trial by media’ beschuldigd van deelname aan criminele organisaties. Dat is heftig en onterecht.’
Gevaarlijke klucht
Volgens De Mos krijgt de zaak trekjes van een ‘gevaarlijke klucht’. De Mos: ‘Op basis van deze redeneringen van het OM loopt iedere wethouder en ieder college van B&W in Nederland het risico om van deelname aan een criminele organisatie te worden beschuldigd.
Bijna iedere politieke partij heeft te maken met donaties en hoe daarmee om te gaan. Iedere actieve wethouder heeft dagelijks contact met belanghebbenden in stad of dorp. In ieder college spelen er vragen over hoe om te gaan met geheime stukken en hoe dit zich tot de openbaarheid verhoudt.’
De Mos vindt dat hier een open debat over gevoerd moet worden. ‘Het is van groot belang dat het gesprek hierover in alle openheid wordt gevoerd’, zegt hij. ‘Was het OM nu maar tot die conclusie gekomen. Dat zou een nuttige discussie opleveren over belangrijke vragen in onze democratie, die wat mij betreft zou uitmonden in volledige transparantie over donaties en over politieke lobby.’
Najaar volgend jaar
Wanneer de inhoudelijke behandeling van de zaak in de rechtszaal begint is nog niet duidelijk. Volgens het OM zal het in elk geval niet eerder zijn dan in het najaar van volgend jaar.
Telegraaf 07.09.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) gaat beginnen met het verhoren van voormalig wethouder in Den Haag Richard de Mos. Hij bevestigt berichtgeving hierover van Omroep West. Bijna een jaar geleden, op 1 oktober, doorzocht de recherche zijn woning en werkplek wegens de verdenking van betrokkenheid bij een corruptiezaak.
„Tot en met half oktober ga ik een aantal dagen gehoord worden over de valse beschuldigingen aan mijn adres. Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het #OM de plank volledig misslaat”, meldt De Mos op Twitter bij het bericht van Omroep West. Volgens de regionale omroep gaan de verhoren maandag van start.
Niet lang na de invallen, nam De Mos ontslag als wethouder en ging terug naar de Haagse gemeenteraad als fractievoorzitter van zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Ook zijn partijgenoot en collega-wethouder Rachid Guernaoui is sinds vorig jaar verdachte in de zaak.
Tot en met half oktober ga ik een aantal dagen gehoord worden over de valse beschuldigingen aan mijn adres. Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het #OM de plank volledig misslaat.
Het Openbaar Ministerie verdenkt De Mos en Guernaoui van ambtelijke corruptie. Ze zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties.
Vervolg onderzoek ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui
Het Landelijk Parket maakte de flinke verzwaring van de verdenkingen op vrijdag 10.07.2020 bekend.
Telegraaf 11.07.2020
Invallen in woningen en werkkamers
Op dinsdag 1 oktober 2019 zijn de werkkamers en woningen van De Mos en Guernaoui doorzocht. Ze legden hun functie in oktober 2019 neer. Een dag later viel het Haagse college van burgemeester en wethouders over de kwestie.
Toen maakte het OM alleen bekend dat beide wethouders tegen betaling nachtvergunningen verstrekt zouden hebben. Later werd duidelijk dat het onderzoek zich waarschijnlijk ook richt op een verdachte vastgoeddeal, gesjoemel met subsidies en het ronselen van stemmen.
Het OM verwacht de zaak tegen de politici van de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos en de vijf ondernemers op z’n vroegst pas eind 2021 inhoudelijk te kunnen behandelen. Dat zal dan vlak voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen zijn.
Komende week krijgen de advocaten van de verdachten het voorlopige strafdossier. Daarmee kunnen zij zich voorbereiden op hun verhoren in september en oktober. Daarna volgt het vermoedelijke vervolgingsbesluit.
In het najaar worden de ex-wethouders verhoord, daarna moet het OM nog formeel een vervolgingsbesluit nemen.
AD 11.07.2020
Nieuw licht op de zaak
Meineed – het afleggen van een valse verklaring onder ede – en het lidmaatschap van twee criminele organisaties zijn nieuw in de aanklacht sinds de Rijksrecherche in oktober 2019 binnenviel bij beide ex-wethouders en drie ondernemers in Den Haag.
PH 15.07.2020
In het onderzoek door de rijksrecherche naar corruptie en omkoping komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen. Het OM verwacht dat de zaak op z’n vroegst eind 2021 wordt behandeld.
AD 11.07.2020
Het OM meldde vrijdag dat De Mos en Rachid Guernaoui worden verdacht van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie. Richard de Mos wordt bovendien verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt twee wethouders van de Haagse partij Groep de Mos ervan nauw te hebben samengewerkt met twee groepen van ondernemers, zo wordt vrijdag aan NU.nl uitgelegd. Als groep zouden ze strafbare feiten als corruptie hebben gepleegd, wat ten laste wordt gelegd als deelname aan een criminele organisatie.
Mensensmokkel
Volgens Peter Plasman, advocaat van Richard de Mos, is het nog steeds niet duidelijk waar de beschuldigingen op gebaseerd zijn. De enige beschuldiging waarvan duidelijk is wat er mee wordt bedoeld, is volgens Plasman het inhuren van een illegale klusjesman. ‘Het OM brengt het wat vaag, maar wat daar staat is een ernstige beschuldiging, want het gaat om mensensmokkel, waar maar liefst maximaal zes jaar gevangenisstraf op staat.’
Volgens Plasman zit de partner van Richard de Mos in de Oekraïense gemeenschap, waar de betreffende klusjesman zich ook in zou bevinden. ‘Deze meneer woont al 26 jaar in Nederland, spreekt de taal, heeft een Nederlands rijbewijs, heeft een bedrijf en heeft op factuur een zolder verbouwd voor mijn cliënt. Wat nu kennelijk aan de orde is, is dat die meneer zijn verblijf in Nederland niet goed heeft geregeld.
AD 16.07.2020
Meer verdachte
Twee Haagse vastgoedondernemers zijn verdachte in de corruptiezaak van oud-wethouder Richard de Mos. Dat maken de topmannen van NU Projectontwikkeling zelf in een verklaring bekend. Het gaat om Edwin Jansen, voormalig echtgenoot en manager van zangeres Anouk en ex-jurylid van Idols, en Michel Zaadhof. De vastgoedondernemers waren donateur van de partij van De Mos. Volgens de directieleden zijn de verdenkingen onterecht.
In de verklaring van NU Projectontwikkeling staat dat Jansen en Zaadhof afgelopen week de tenlastelegging van het Openbaar Ministerie hebben gekregen.
Daarin staat dat zij als privépersoon verdachten zijn in het strafrechtelijk onderzoek tegen Richard de Mos. De Mos van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt verdacht van onder andere corruptie en deelneming aan criminele organisaties. Het zou volgens het OM gaan om criminele organisaties rondom mensen uit de vastgoedwereld en mensen uit de horeca. De Mos ontkent.
Groot Rijswijk 03.09.2020
AD 02.09.2020
Naar de Tweede Kamer !!
Oud-wethouder van Den Haag Richard de Mos komt na de zomer met een landelijke beweging en gaat meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen. Dat zei hij vrijdagavond in de talkshow Beau, meldt mediapartner Omroep West. “Ik ga de ombudspolitiek landelijk uitrollen en dan gaan we de boel eens stevig opfrissen daar aan de andere kant van Den Haag.”
Den HaagFM 28.08.2020 Voormalig wethouder Richard de Mos heeft het dossier gekregen waarin staat waarop het Openbaar Ministerie (OM) de verdenking aan zijn adres heeft gebaseerd. Dat bevestigt hij vrijdag aan Den Haag FM. De Haagse ex-wethouder van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt verdacht van corruptie en trad vanwege de zaak half oktober af.
Wat in het dossier staat wil De Mos niet bekendmaken. “Ik kom naar buiten als ik wat te melden heb en eindelijk gehoord ben”, antwoordt de partijleider desgevraagd. De Mos schetst de omvang van het dossier: “Het is dik genoeg om er een mooi boek over te schrijven. Geef ik voor Kerst uit als mooi presentje voor onder de boom.”
Zijn ex-collega-wethouder Rachid Guernaoui kreeg eind vorig jaar al zijn dossier in handen, maar blijkbaar nog niet alles. “Ik heb ook weer wat gekregen”, reageert Guernaoui.
De Mos en zijn partijgenoten Guernaoui en Nino Davituliani worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche daarom de woningen en werkkamers van de politici binnen. Maar het OM heeft tot nu toe niets over de zaak naar buiten gebracht. De drie politici ontkennen de beschuldigingen.
Vanwege de zaak namen wethouders Guernaoui en De Mos ontslag en braken coalitiegenoten VVD, D66 en GroenLinks met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. PvdA en CDA schoven in plaats van Hart voor Den Haag aan bij een nieuw college.
OmroepWest 28.08.2020 Voormalig wethouder Richard de Mos heeft het dossier gekregen waarin staat waarop het Openbaar Ministerie (OM) de verdenking aan zijn adres heeft gebaseerd. Dat bevestigt hij vrijdag aan Den Haag FM. De Haagse ex-wethouder van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt verdacht van corruptie en trad vanwege de zaak half oktober af.
Wat in het dossier staat wil De Mos niet bekendmaken. ‘Ik kom naar buiten als ik wat te melden heb en eindelijk gehoord ben’, antwoordt de partijleider desgevraagd aan mediapartner Den Haag FM. Hij zegt wel: ‘Het is dik genoeg om er een mooi boek over te schrijven. Geef ik voor Kerst uit als mooi presentje voor onder de boom’.
Zijn ex-collega-wethouder Rachid Guernaoui kreeg eind vorig jaar al zijn dossier in handen, maar blijkbaar nog niet alles. ‘Ik heb ook weer wat gekregen’, reageert Guernaoui. ‘Na bestudering van het dossier zie ik de uitkomsten met nog meer vertrouwen tegemoet dan ik al deed’, reageerde hij toen. ‘Met mijn advocaat ben ik bezig met een strategie voor het vervolg. Tot die tijd geven wij geen nadere toelichting.’
Corruptie en omkoping
De Mos en zijn partijgenoten Guernaoui en Nino Davituliani worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche daarom de woningen en werkkamers van de politici binnen. Maar het OM heeft tot nu toe niets over de zaak naar buiten gebracht. De drie politici ontkennen de beschuldigingen.
Vanwege de zaak namen wethouders Guernaoui en De Mos ontslag en braken coalitiegenoten VVD, D66 en GroenLinks met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. PvdA en CDA schoven in plaats van Hart voor Den Haag aan bij een nieuw college.
Den HaagFM 28.07.2020 De Haagse horeca-ondernemer Atilla Akyol en oud-wethouder Richard de Mos zijn er boos over. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) maken ze deel uit van ‘criminele organisaties’. De heren begrijpen er niets van. Zeker: De Mos heeft Akyol in het verleden geholpen en andersom heeft Akyol de partij financieel gesteund. Maar dat gebeurde in alle openheid en van een voorkeursbehandeling voor zijn vriend was volgens De Mos geen sprake: ‘Ik neem de telefoon op voor iedereen’.
De NOS sprak met Richard de Mos en Atilla Akyol in Akyols zalencentrum Opera. Op de stoep van het zalencentrum, aan de rand van de Schilderswijk, herkent de eerste passerende fietser de politicus meteen: ‘Hé Richard, ouwe pooier!’
‘Haagse humor’, grinnikt De Mos. Eenmaal binnen in het gigantische zalencomplex vat hij het zo samen: ‘De hele stad kent mij, en ik ken de halve stad.’
De oud-PVV’er gelooft heilig in zijn ‘ombudspolitiek’. Hij is een volksvertegenwoordiger die niet de hele dag in de stukken zit, maar overal zijn neus laat zien, aanspreekbaar is en wil helpen problemen van burgers en ondernemers op te lossen.
Zo leerde hij ook Atilla Akyol kennen, een succesvolle horecaondernemer die werd geboren in Turkije en opgroeide in Den Haag. Akyol wist naar eigen zeggen niet wat hij meemaakte toen hij De Mos in 2014 ontmoette en hem vertelde over zijn problemen met de gemeente. Tot die tijd was het stadhuis voor hem een ondoordringbare bureaucratie.
Richard de Mos bleek anders. Het oppositieraadslid kwam gelijk in actie. Akyol: ‘Ik zat met het punt dat als iemand vervelend deed in een van mijn zalen -kan altijd gebeuren met een half miljoen bezoekers per jaar- ik het risico liep dat meteen mijn hele centrum van de gemeente dicht moest. Niet alleen vervelend voor mij, maar vooral ook voor al die bruidsparen die hier hun feest vieren.’
De Mos: ‘Ik heb de toenmalige wethouder benaderd en zo kreeg Atilla twee vergunningen. Zodat hij, als de ene werd ingenomen, door kon blijven draaien op de andere.’
Die ‘frisse wind’ was voor Akyol aanleiding om lid en donateur te worden van Groep de Mos. Tijdens de verkiezingscampagne van 2018 hing hij een partijspandoek van veertien meter aan zijn pui. Hij was een van de sponsors van de verkiezingsbus waarmee de flamboyante De Mos tijdens zijn campagne door de stad toerde. Zijn naam prijkte ook op de kandidatenlijst.
De campagne was uiterst succesvol: Groep de Mos werd met acht zetels de grootste partij. Maar er was van meet af aan ook kritiek op de Amerikaans aandoende stijl van de partij. Met name in 2017, toen De Mos een motie indiende om zalencentrum Opera een nachtvergunning te bezorgen. Een fel debat in de gemeenteraad volgde: dit was toch vriendjespolitiek? Toen Groep de Mos na de verkiezingen deel ging uitmaken van het college kwam die vergunning er ook daadwerkelijk, net als overigens voor vier andere centra met een oppervlakte van meer dan 1.000 vierkante meter.
De exacte inhoud van het voorlopige strafdossier is onbekend – de verdachten hebben voor strikte geheimhouding moeten tekenen – maar uit persberichten blijkt dat het OM meent dat De Mos en de zijnen de afgelopen jaren op tal van punten over de schreef zijn gegaan. In de persberichten is sprake van schending van het ambtsgeheim, meineed, corruptie en zelfs deelneming aan criminele organisaties. Dat laatste lijkt te verwijzen naar een ‘klankbordgroep’ van de Groep De Mos waar alle verdachte horeca- en vastgoedondernemers deel van uitmaakten.
Het OM denkt dat Akyol, die in de loop van de jaren een vriendschap ontwikkelde met De Mos, diens partij financieel heeft gesteund ‘in ruil voor gunsten’.
De ondernemer begrijpt er niets van: ‘Ik heb die nachtvergunning niet eens voor mijzelf nodig! Mijn centrum draait voor het belangrijkste deel op bruiloften van Turkse Nederlanders. Die zijn om 23.00 uur, hooguit 23.30 uur afgelopen. Die vergunning was eerder voor het verrijken van het nachtleven, met name voor dancefeesten. Vanwege het gebrek aan geschikte locaties worden die nu vooral buiten Den Haag georganiseerd. Wij willen zorgen dat deze stad ’s nachts weer aantrekkelijker wordt.’
‘Wij zijn bovendien transparant geweest’, vult De Mos aan. ‘Over de donaties, die een partij als de VVD verstopt in stichtingen, maar ook over de nachtvergunningen. Die stonden in ons verkiezingsprogramma en belandden vervolgens in het college-akkoord. En ze kwamen er niet alleen voor de Opera, maar voor alle bedrijven die aan de criteria voldeden. Burgemeester Remkes heeft er vlak voor zijn vertrek vorige maand ook nog eens definitief groen licht voor gegeven. Wat hebben we hier nou eigenlijk fout gedaan?’
Het Openbaar Ministerie laat aan de NOS weten pas in de rechtszaal te zullen ingaan op het corruptieonderzoek en de verdenkingen tegen De Mos en Akyol.
NOS 28.07.2020 Volgens justitie maken ze deel uit van “criminele organisaties”, met zakenmensen en politici van de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep De Mos. Horeca-ondernemer Atilla Akyol en oud-wethouder Richard de Mos zijn er boos over.
Zeker: De Mos heeft Akyol in het verleden geholpen en andersom heeft Akyol de partij financieel gesteund. Maar dat gebeurde in alle openheid en van een voorkeursbehandeling voor zijn vriend was volgens De Mos geen sprake: “Ik neem de telefoon op voor iedereen.”
‘Haagse humor’
Wie wil weten hoe bekend De Mos is in Den Haag, hoeft slechts twee stappen op straat met hem te zetten. Op de stoep van zalencentrum Opera herkent de eerste passerende fietser hem meteen: “Hé Richard, ouwe pooier!!”
“Haagse humor”, grinnikt De Mos. Eenmaal binnen in Akyols gigantische zalencomplex aan de rand van de Schilderswijk vat hij het zo samen: “De hele stad kent mij, en ik ken de halve stad.”
Ombudspolitiek
De oud-PVV’er gelooft heilig in zijn “ombudspolitiek”. Hij is een volksvertegenwoordiger die niet de hele dag in de stukken zit, maar overal zijn neus laat zien, aanspreekbaar is en wil helpen problemen van burgers en ondernemers op te lossen.
Zo leerde hij ook Atilla Akyol kennen, een succesvolle horecaondernemer die werd geboren in Turkije en opgroeide in Den Haag. Akyol wist naar eigen zeggen niet wat hij meemaakte toen hij De Mos in 2014 ontmoette en hem vertelde over zijn problemen met de gemeente. Tot die tijd was het stadhuis voor hem een ondoordringbare bureaucratie.
Bruidsparen
Volgens Richard de Mos bleek anders. Het oppositieraadslid kwam gelijk in actie. Akyol: “Ik zat met het punt dat als iemand vervelend deed in een van mijn zalen – kan altijd gebeuren met een half miljoen bezoekers per jaar – ik het risico liep dat meteen mijn hele centrum van de gemeente dicht moest. Niet alleen vervelend voor mij, maar vooral ook voor al die bruidsparen die hier hun feest vieren.”
De Mos: “Ik heb de toenmalige wethouder benaderd en zo kreeg Atilla twee vergunningen. Zodat hij, als de ene werd ingenomen, door kon blijven draaien op de andere.”
Verkiezingsbus
Die “frisse wind” was voor Akyol aanleiding om lid en donateur te worden van Groep De Mos. Tijdens de verkiezingscampagne van 2018 hing hij een partijspandoek van 14 meter aan zijn pui. Hij was een van de sponsors van de verkiezingsbus waarmee de flamboyante De Mos tijdens zijn campagne door de stad toerde. Zijn naam prijkte ook op de kandidatenlijst.
De campagne was uiterst succesvol: Groep de Mos werd met acht zetels de grootste partij. Maar er was van meet af aan ook kritiek op de Amerikaans aandoende stijl van de partij. Met name in 2017, toen De Mos een motie indiende om zalencentrum Opera een nachtvergunning te bezorgen. Een fel debat in de gemeenteraad volgde: dit was toch vriendjespolitiek? Toen Groep de Mos na de verkiezingen deel ging uitmaken van het college kwam die vergunning er ook daadwerkelijk, net als overigens voor vier andere centra met een oppervlakte van meer dan 1000 vierkante meter.
“Ik heb die nachtvergunning niet eens voor mijzelf nodig; Turkse bruiloften zijn om hooguit 23.30 uur afgelopen”, aldus Horecaondernemer Atilla Akyol
De exacte inhoud van het voorlopige strafdossier is onbekend – de verdachten hebben voor strikte geheimhouding moeten tekenen – maar uit persberichten blijkt dat het Openbaar Ministerie meent dat De Mos en de zijnen de afgelopen jaren op tal van punten over de schreef zijn gegaan. In de persberichten is sprake van schending van het ambtsgeheim, meineed, corruptie en zelfs deelneming aan criminele organisaties. Dat laatste lijkt te verwijzen naar een ‘klankbordgroep’ van de Groep De Mos waar alle verdachte horeca- en vastgoedondernemers deel van uitmaakten.
Het OM denkt dat Akyol, die in de loop van de jaren een vriendschap ontwikkelde met De Mos, diens partij financieel heeft gesteund “in ruil voor gunsten”. De ondernemer begrijpt er niets van: “Ik heb die nachtvergunning niet eens voor mijzelf nodig! Mijn centrum draait voor het belangrijkste deel op bruiloften van Turkse Nederlanders. Die zijn om 23.00 uur, hooguit 23.30 uur afgelopen. Die vergunning was eerder voor het verrijken van het nachtleven, met name voor dancefeesten. Vanwege het gebrek aan geschikte locaties worden die nu vooral buiten Den Haag georganiseerd. Wij willen zorgen dat deze stad ’s nachts weer aantrekkelijker wordt.”
Groen licht Remkes
“Wij zijn bovendien transparant geweest”, vult De Mos aan. “Over de donaties, die een partij als de VVD verstopt in stichtingen, maar ook over de nachtvergunningen. Die stonden in ons verkiezingsprogramma en belandden vervolgens in het college-akkoord. En ze kwamen er niet alleen voor de Opera, maar voor alle bedrijven die aan de criteria voldeden. Burgemeester Remkes heeft er vlak voor zijn vertrek vorige maand ook nog eens definitief groen licht voor gegeven. Wat hebben we hier nou eigenlijk fout gedaan?”
Reactie justitie
Het Openbaar Ministerie laat weten pas in de rechtszaal te zullen ingaan op het corruptieonderzoek en de verdenkingen tegen De Mos en Akyol.
OmroepWest 28.07.2020 De Haagse horeca-ondernemer Atilla Akyol en oud-wethouder Richard de Mos zijn er boos. over. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) maken ze deel uit van ‘criminele organisaties’. De heren begrijpen er niets van. Zeker: De Mos heeft Akyol in het verleden geholpen en andersom heeft Akyol de partij financieel gesteund. Maar dat gebeurde in alle openheid en van een voorkeursbehandeling voor zijn vriend was volgens De Mos geen sprake: ‘Ik neem de telefoon op voor iedereen’.
De NOS sprak met Richard de Mos en Atilla Akyol in Akyols zalencentrum Opera. Op de stoep van het zalencentrum, aan de rand van de Schilderswijk, herkent de eerste passerende fietser de politicus meteen: ‘Hé Richard, ouwe pooier!’ ‘Haagse humor’, grinnikt De Mos. Eenmaal binnen in het gigantische zalencomplex vat hij het zo samen: ‘De hele stad kent mij, en ik ken de halve stad.’
De oud-PVV’er gelooft heilig in zijn ‘ombudspolitiek’. Hij is een volksvertegenwoordiger die niet de hele dag in de stukken zit, maar overal zijn neus laat zien, aanspreekbaar is en wil helpen problemen van burgers en ondernemers op te lossen. Zo leerde hij ook Atilla Akyol kennen, een succesvolle horecaondernemer die werd geboren in Turkije en opgroeide in Den Haag. Akyol wist naar eigen zeggen niet wat hij meemaakte toen hij De Mos in 2014 ontmoette en hem vertelde over zijn problemen met de gemeente. Tot die tijd was het stadhuis voor hem een ondoordringbare bureaucratie.
Twee vergunningen
Richard de Mos bleek anders. Het oppositieraadslid kwam gelijk in actie. Akyol: ‘Ik zat met het punt dat als iemand vervelend deed in een van mijn zalen -kan altijd gebeuren met een half miljoen bezoekers per jaar- ik het risico liep dat meteen mijn hele centrum van de gemeente dicht moest. Niet alleen vervelend voor mij, maar vooral ook voor al die bruidsparen die hier hun feest vieren.’
Atilla Akyol | Beeld: NOS
De Mos: ‘Ik heb de toenmalige wethouder benaderd en zo kreeg Atilla twee vergunningen. Zodat hij, als de ene werd ingenomen, door kon blijven draaien op de andere.’
Spandoek van 14 meter
Die ‘frisse wind’ was voor Akyol aanleiding om lid en donateur te worden van Groep de Mos. Tijdens de verkiezingscampagne van 2018 hing hij een partijspandoek van veertien meter aan zijn pui. Hij was een van de sponsors van de verkiezingsbus waarmee de flamboyante De Mos tijdens zijn campagne door de stad toerde. Zijn naam prijkte ook op de kandidatenlijst.
Ik heb die nachtvergunning niet eens voor mijzelf nodig! Turkse bruiloften zijn om hooguit 23.30 uur afgelopen
De campagne was uiterst succesvol: Groep de Mos werd met acht zetels de grootste partij. Maar er was van meet af aan ook kritiek op de Amerikaans aandoende stijl van de partij. Met name in 2017, toen De Mos een motie indiende om zalencentrum Opera een nachtvergunning te bezorgen. Een fel debat in de gemeenteraad volgde: dit was toch vriendjespolitiek? Toen Groep de Mos na de verkiezingen deel ging uitmaken van het college kwam die vergunning er ook daadwerkelijk, net als overigens voor vier andere centra met een oppervlakte van meer dan 1.000 vierkante meter.
Klankbordgroep
De exacte inhoud van het voorlopige strafdossier is onbekend -de verdachten hebben voor strikte geheimhouding moeten tekenen- maar uit persberichten blijkt dat het OM meent dat De Mos en de zijnen de afgelopen jaren op tal van punten over de schreef zijn gegaan. In de persberichten is sprake van schending van het ambtsgeheim, meineed, corruptie en zelfs deelneming aan criminele organisaties. Dat laatste lijkt te verwijzen naar een ‘klankbordgroep’ van de Groep De Mos waar alle verdachte horeca- en vastgoedondernemers deel van uitmaakten.
Het OM denkt dat Akyol, die in de loop van de jaren een vriendschap ontwikkelde met De Mos, diens partij financieel heeft gesteund ‘in ruil voor gunsten’. De ondernemer begrijpt er niets van: ‘Ik heb die nachtvergunning niet eens voor mijzelf nodig! Mijn centrum draait voor het belangrijkste deel op bruiloften van Turkse Nederlanders. Die zijn om 23.00 uur, hooguit 23.30 uur afgelopen. Die vergunning was eerder voor het verrijken van het nachtleven, met name voor dancefeesten. Vanwege het gebrek aan geschikte locaties worden die nu vooral buiten Den Haag georganiseerd. Wij willen zorgen dat deze stad ’s nachts weer aantrekkelijker wordt.’
Groen licht Remkes
‘Wij zijn bovendien transparant geweest’, vult De Mos aan. ‘Over de donaties, die een partij als de VVD verstopt in stichtingen, maar ook over de nachtvergunningen. Die stonden in ons verkiezingsprogramma en belandden vervolgens in het college-akkoord. En ze kwamen er niet alleen voor de Opera, maar voor alle bedrijven die aan de criteria voldeden. Burgemeester Remkes heeft er vlak voor zijn vertrek vorige maand ook nog eens definitief groen licht voor gegeven. Wat hebben we hier nou eigenlijk fout gedaan?’
Reactie justitie
Het Openbaar Ministerie laat aan de NOS weten pas in de rechtszaal te zullen ingaan op het corruptieonderzoek en de verdenkingen tegen De Mos en Akyol.
AD 18.07.2020 Nog geen jaar lang was Flora van den Berg partijvoorzitter van Groep de Mos. Twee oud-wethouders van die partij zijn verwikkeld in een corruptie-affaire. Het geritsel en geregel in de eenmanszaak van Richard de Mos ging Van den Berg te ver. ‘Je moet geen cash geld willen’.
Het was zo’n moment dat Flora van den Berg als voorzitter van Groep de Mos besefte: dit gaat zo niet. In het najaar van 2018, de lokale verkiezingen zijn allang voorbij, komt er plots iemand verhaal halen bij het partijbestuur: of er even 9000 euro betaald kan worden voor de reparatie van de campagnebus. ,,Deze meneer kwam ook nog eens namens een ander om het geld te halen”, vertelt Van den Berg op een Haags terras. ,,Er was geen factuur, geen bonnetje, niks. Dat kan niet.”
Van den Berg – werkzaam bij het bedrijfsbureau van de korpsstaf van de Nationale Politie – wordt in mei 2018 partijvoorzitter van Groep de Mos na de gigantische verkiezingszege. Haar man kent wethouder Rachid Guernaoui van vroeger, na een paar gesprekken raakt ze geboeid door het lokale politieke succesverhaal.
Haar klassieke kledingstijl en geaffecteerde accent maken van Flora een dissonant in de partij van ‘vrije jongens’ in spijkerbroek die zich soms in plat Haags door vergaderavonden bluffen. ,,Dat kan zo lijken, maar toch was ik nieuwsgierig, voelde me aangesproken door die ombudspolitiek, de daadkracht, de gezelligheid ook.”
Zolderkamerclub
Met haar baan en cv is Van den Berg voor Groep de Mos op dat moment de ideale kandidaat om de zolderkamerclub van ex-PVV’er Richard de Mos te helpen omvormen tot professionele partij. ,,Vooraf had ik twee voorwaarden: ik wil geen gedonder met financiën en ik wil kunnen huishouden als het nodig is. Het bleek trekken aan een dood paard.”
Negen maanden later stapt ze op, moegestreden door verwoede pogingen de boel op te schonen, concluderend dat haar voorzitterschap een façade is, een fraai visitekaartje voor de buitenwereld terwijl De Mos zijn partij blijft runnen als eenmanszaak, inclusief dominante schaduwmacht van de omstreden ‘klankbordgroep’, een club van Haagse ondernemers uit de horeca en het vastgoed (zie kader onderaan). Omdat deze krant haar benadert wil ze haar verhaal vertellen. ,,Ik wil niet wegduiken, ik heb ook bij de Rijksrecherche verklaard wat ik wist.”
Heeft u nu spijt van dat avontuur?
,,Nee, geen moment. Maar ik ben wel blij dat ik vorig jaar ben opgestapt, dat mijn bestuurlijke gevoel zei: dit werkt niet. Ik gun de politici het beste, maar professioneel werd het niet.
De zogenaamde ‘vrienden van de partij’ die zoveel regelen, op de achtergrond een belangrijke rol hebben. Dat is niet goed. Ik had een keer een gesprek over de toekomst van de partij met Richard de Mos, en dan zat er opeens een ondernemer bij met de grootste verhalen over ‘we doen het zo, en dit is het toekomstplan’, en dat ik zei: oké, maar wie bent u eigenlijk?”
Toen u instapte waren er al vraagtekens over financiën. We schreven in maart 2018 over een grote reclamepaal langs de snelweg die De Mos cadeau had gekregen tijdens de campagne.
,,Ik weet nog steeds niet wie die paal gefinancierd heeft. Telkens vroegen we naar verantwoording. ‘Jongens, zet alles op papier, schrijf het netjes op’. Soms was onduidelijk wat iets ons ging kosten, wie zaken betaalde. Uitleg daarover kwam dan steeds laat, of niet. ‘Dat komt wel goed’.
Dan regelde een ondernemer weer iets. Een bestuursvergadering voelde vaak als een déjà-vu: ik hamerde dan op thema’s die de vorige keer ook al aan de orde waren geweest. En dan ging Richard er dwars doorheen. Ik snap trouwens ook niet dat coalitiepartijen tijdens de formatie akkoord zijn gegaan met dat staatje met partijfinanciën, het was een heel kort overzicht, zonder specificaties verder.”
Maar is dat dan niet ook het moment om te zeggen voor uzelf: ho, ik stop hiermee.
,,Ik wist dat het heel hard werken zou worden, dat ik steeds moest doorvragen. We waren ook bezig met een nieuwe begroting, inclusief alle cijfers achter de komma, alle giften in natura. Daar heb ik hard aan gewerkt. Er is een stichting opgericht voor de donaties, zoals dat hoort.
De lootjesavonden met cash geld: die hebben we afgeschaft. Maar het is lastig als de rest steeds denkt: joh, dat is niet nodig. Toen maanden na de campagne nog iemand die 9000 euro kwam claimen dacht ik: dit gaat zo niet.”
Toen besloot u op te stappen?
,,Dat was een druppel, ja, maar ook belangrijk was de rol van de klankbordgroep. Ik wist dat deze bestond, maar dacht dat het een meedenk-orgaan was, een groepje mensen waarbij ideeën getoetst worden.
Tot ik op een avond aanschoof en ze doodleuk bespraken dat een politieke samenwerking met een nieuwe partij Code Oranje mogelijk was. Dat is een partij-aangelegenheid, ik had dat plan maanden daarvoor afgeschoten. Dat was het moment dat ik besefte dat het partijbestuur op papier de leiding had, maar dat besluiten elders genomen werden.”
Inmiddels zijn ondernemers uit die klankbordgroep verdachten. Bent u achteraf getuige geweest van misdrijven?
,,Ik heb ook tegen de Rijksrecherche gezegd: nee. Ik kan niet zeggen dat ik getuige was van corruptie. Ik werd dus ook vrij vaak erbuiten gehouden. Als ze met een fractiebudget een partijding wilden doen, zei ik: niet doen. Ik zei ook: je moet geen dubbele petten op hebben, raadsleden moeten niet in het partijbestuur. We moeten overal facturen van hebben. Basale dingen. We zijn een politieke partij, geen gezelligheidsvereniging.”
Als u geen misdrijven zag, wat zag u dan wel?
,,Het was veel in het grijze gebied, denk ik. Een slecht georganiseerde administratie, veel mondelinge afspraken, kleine en grote beloftes aan partijvrijwilligers en ondernemers in de stad.
Het is een partij als een vriendenclub, dingen worden ‘gewoon’ geregeld. En als er problemen zijn, wordt dat dus ook zo opgelost, zonder lastige vragen. Maar dat kan niet. Je moet verantwoording kunnen afleggen. Dus ik snap wel dat daar onderzoek naar loopt.”
De innige banden met ondernemers waren er al lang: bij zalencentrum Opera konden jullie elk jaar een kerstdiner organiseren voor honderden arme Hagenaars.
,,Ik heb daar ook een keer rondgelopen met schalen vol lekkers. Het was echt een mooie avond. Maar ik heb er nu een nare nasmaak van. Toen dacht ik: Atilla (uitbater van de Opera, ook verdachte, red.) is een kleine man met een groot hart, dat hij deze avond aan de partij en de mensen gunt. Wat naïef hè, denk je nu misschien. Er kwam geen factuur van, nee, dat wilde hij absoluut niet. Met de kennis van nu denk ik: wat kreeg hij dan terug?”
Als de politie-ambtenaar vertelt over haar bestuursperiode schildert ze een beeld van ‘Flora in Groep de Mos-Wonderland’, een politiek imperium in opbouw, waar betrokkenen weinig op hebben met formaliteiten. ,,We houden niet van politiek, zeiden ze vaak. Ik zei: dat kan best, maar je doet aan politiek. En het is niet dat Richard niet gewaarschuwd was. Oppositiepartijen hamerden erop, wij intern, de gemeentelijke boekhouder sprak ons nog aan op de avond van de installatie: zorg dat alles klopt. ‘Richard, we moeten roomser zijn dan de paus’, zei ik.
‘Richard, we moeten roomser dan de paus zijn’, zei ik
Dat lijkt niet gelukt, als we het OM moeten geloven. Wat denkt u van de aantijgingen?
,,Die zijn heftig. Ik hoop dat het allemaal niet zo erg is als nu beschreven wordt. Voor de duizenden kiezers hoop ik dat, voor de politici zelf, voor al die vrijwilligers. Maar het is een beetje tegen beter weten in. Ik heb niet de indruk dat het grote criminelen zijn die zichzelf willen verrijken.
Tegelijkertijd geldt ook: je kunt goede intenties hebben en toch de grens over gaan, fouten maken. Maar er speelt een groter verhaal denk ik, ik hoorde ook namen bij de Rijksrecherche van mensen die ik helemaal niet ken. Wat ik wel kwalijk vind, is dat ze bij Groep de Mos nu spreken van een heksenjacht en een OM dat hun partij kapot wil maken. Zo creëren ze een nog grotere kloof tussen hun kiezers en de politiek, dat is niet goed.”
Hoe gaat dit aflopen?
,,Geen idee. Ik zit nu een tijdje bij de politie en als ik iets geleerd heb daar is het wel: de realiteit kan altijd nog gekker dan je denkt.”
Partijleider Richard de Mos ‘herkent zich totaal niet’ in het verhaal van de voormalige partijvoorzitter. ,,Ze is maar kort voorzitter geweest, ineens was ze weg. We waren een vereniging met groeistuipen, maar Flora had de schone taak om verder te professionaliseren. Dat doet de nieuwe voorzitter nu goed.”
Dat er een late rekening kwam voor de campagnebus is ‘een los eindje’ dat je na verkiezingen moet dichtknopen, zegt De Mos, die niet wil ingaan op andere constateringen van de ex-voorzitter: ,,Ik ga niet op alle interne dingen in, maar ik vind dit weinig kies.
Het is bijzonder treurig dat iemand die een aantal maanden voorzitter was wordt gezocht om nog meer modder naar de partij te gooien. Dat is gewoon riooljournalistiek. Je zou ook een artikel kunnen maken over de fractie die ondanks alle onterechte shit hechter is dan ooit.”
Hoofdrolspelers in de Haagse corruptie-affaire
De Haagse corruptie-affaire draait om omkoping, lekken, corruptie en de vorming van twee criminele organisaties. Volgens het OM spanden de politici samen met vijf ondernemers. In ruil voor donaties zouden de lokale ondernemers geheime informatie, vergunningen en een voorkeursbehandeling gekregen hebben.
Wie zijn de verdachten?
Richard de Mos, oprichter en partijleider van Groep de Mos. De voormalige basisschooldocent vertrok ooit bij de PVV, ging solo en werd in 2018 de grootste partij van Den Haag (met 8 zetels). De Mos werd na de formatie wethouder Economie, Sport en Buitenruimte en eerste loco-burgemeester. Na de inval door de Rijksrecherche moesten De Mos en collega-wethouder Rachid Guernaoui opstappen.
Guernaoui zat lang bij D66 maar stapte op toen hij in 2017 een wethouderspost misgreep. De voormalige rijksambtenaar sloot zich daarna aan bij Groep de Mos, in 2018 werd Guernaoui wethouder Financiën, Integratie en Stadsdelen.
Nino Davituliani is raadslid voor Groep de Mos sinds 2018, ze stond op plek vier van de kieslijst. Hiervoor werkte ze bij de Belastingdienst en het ministerie van Binnenlandse Zaken. Davituliani is de partner van Erding A.
Erding is de broer van Atilla A., eigenaar van zalencentrum Opera, die de omstreden nachtvergunningen kreeg van de gemeente. Beide broers zijn ook verdachte. De banden tussen Opera en Groep de Mos zijn innig, zo stond Atilla ook op de kieslijst in 2018, ook organiseerde de partij borrels, diners en campagne-avonden in de zaal.
Afgelopen woensdag erkenden vastgoedondernemers Michel Zaadhof en Edwin Jansen (ook oud-manager van zangeres Anouk) dat zij ook als verdachte zijn aangemerkt door justitie. Beide directeuren van NU Projectontwikkeling zijn bekende sympathisanten van de partij.
Zaadhof zat in het partijbestuur, ex-Idols-jurylid Jansen vierde het verkiezingsfeest in 2018 nog uitbundig mee.
Zaadhof, Jansen en Atilla A. schoven ook geregeld aan bij de informele ‘klankbordgroep’ van Groep de Mos, het overlegclubje waar wordt gesproken over actuele dossiers en partijzaken. Mogelijk is daar geheime informatie doorgespeeld.
Alle betrokkenen ontkennen de beschuldigingen.
OmroepWest 18.07.2020 Corruptie heeft Flora van den Berg niet waargenomen in de negen maanden dat zij partijvoorzitter was van Groep de Mos. Wel ‘veel in het grijze gebied’, meldt het AD. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt twee oud-wethouders van de Haagse partij Groep de Mos van deelname aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horeca-ondernemers, schending van het ambtsgeheim, meineed en corruptie.
Van den Berg, werkzaam bij het bedrijfsbureau van de korpsstaf van de Nationale Politie, sloot zich aan bij de partij omdat ze zich aangesproken voelde door de ‘ombudspolitiek, de daadkracht, de gezelligheid’. Ze heeft geen spijt van het avontuur, maar is blij dat ze is opgestapt, zegt ze in het AD.
‘Ik gun de politici het beste, maar professioneel werd het niet. De zogenaamde “vrienden van de partij” die zo veel regelen, op de achtergrond een belangrijke rol hebben. Dat is niet goed. Ik had een keer een gesprek over de toekomst van de partij met Richard de Mos en dan zat er opeens een ondernemer bij met de grootste verhalen over “we doen het zo, en dit is het toekomstplan”, en dan zei ik: oké, maar wie bent u eigenlijk.’
Tegen de Rijksrecherche heeft ze verklaard dat ze geen getuige is geweest van corruptie, schrijft het AD. ‘Het was veel in het grijze gebied, denk ik. Een slecht georganiseerde administratie, veel mondelinge afspraken, kleine en grote beloftes aan partijvrijwilligers en ondernemers in de stad.
Het is een partij als een vriendenclub, dingen worden “gewoon” geregeld. En als er problemen zijn, wordt dat dus ook zo opgelost, zonder lastige vragen. Maar dat kan niet. Je moet verantwoording kunnen afleggen. Dus ik snap wel dat daar onderzoek naar loopt.’
‘Tegen beter weten in’
De aantijgingen van het OM noemt Van den Berg heftig. ‘Ik hoop dat het allemaal niet zo erg is als nu beschreven wordt. Voor de duizenden kiezers hoop ik dat, voor de politici zelf, voor al die vrijwilligers. Maar het is een beetje tegen beter weten in. Ik heb niet de indruk dat het grote criminelen zijn die zichzelf willen verrijken. Tegelijkertijd geldt ook: je kunt goede intenties hebben en toch de grens over gaan, fouten maken.’
Partijleider Richard de Mos “herkent zich totaal niet” in het verhaal, meldt het AD. ‘Ze is maar kort voorzitter geweest, ineens was ze weg. We waren een vereniging met groeistuipen, maar Flora had de schone taak om verder te professionaliseren. Dat doet de nieuwe voorzitter nu goed.’
Den HaagFM 18.07.2020 Corruptie heeft Flora van den Berg niet waargenomen in de negen maanden dat zij partijvoorzitter was van Groep de Mos. Wel ‘veel in het grijze gebied’, meldt het AD. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt twee oud-wethouders van de Haagse partij Groep de Mos van deelname aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horeca-ondernemers, schending van het ambtsgeheim, meineed en corruptie.
Van den Berg, werkzaam bij het bedrijfsbureau van de korpsstaf van de Nationale Politie, sloot zich aan bij de partij omdat ze zich aangesproken voelde door de ‘ombudspolitiek, de daadkracht, de gezelligheid’. Ze heeft geen spijt van het avontuur, maar is blij dat ze is opgestapt, zegt ze in het AD.
“Ik gun de politici het beste, maar professioneel werd het niet. De zogenaamde “vrienden van de partij” die zo veel regelen, op de achtergrond een belangrijke rol hebben. Dat is niet goed. Ik had een keer een gesprek over de toekomst van de partij met Richard de Mos en dan zat er opeens een ondernemer bij met de grootste verhalen over “we doen het zo, en dit is het toekomstplan”, en dan zei ik: oké, maar wie bent u eigenlijk.”
‘Tegen beter weten in’
De aantijgingen van het OM noemt Van den Berg heftig. “Ik hoop dat het allemaal niet zo erg is als nu beschreven wordt. Voor de duizenden kiezers hoop ik dat, voor de politici zelf, voor al die vrijwilligers. Maar het is een beetje tegen beter weten in. Ik heb niet de indruk dat het grote criminelen zijn die zichzelf willen verrijken. Tegelijkertijd geldt ook: je kunt goede intenties hebben en toch de grens over gaan, fouten maken.”
Partijleider Richard de Mos “herkent zich totaal niet” in het verhaal, meldt het AD. “Ze is maar kort voorzitter geweest, ineens was ze weg. We waren een vereniging met groeistuipen, maar Flora had de schone taak om verder te professionaliseren. Dat doet de nieuwe voorzitter nu goed.”
Den HaagFM 16.07.2020 Twee directeuren van vastgoedbedrijf NU Projectontwikkeling in Den Haag worden verdacht van het omkopen van ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Het gaat om Edwin Jansen en Michel Zaadhof. De eerste was eerder de manager van zangeres Anouk, de tweede tot vorig jaar bestuurslid van de Haagse politieke partij Groep de Mos. Dat blijkt uit onderzoek van NRC.
Het Openbaar Ministerie denkt dat het duo samen met een derde vastgoedondernemer en de ex-wethouders een criminele organisatie vormden. De verdachten – die volgens NRC geen bezwaar hebben dat hun naam wordt genoemd – zijn vorige week vrijdag op de hoogte gebracht van de aanklachten tegen hen.
NU Projectontwikkeling verkocht vorig jaar een parkeergarage aan de gemeente Den Haag. Volgens bronnen rond het onderzoek luidt de verdenking dat toenmalig wethouder Richard de Mos vertrouwelijke informatie over de garage gedeeld heeft met de projectontwikkelaar. De Mos zegt in een reactie “niets van doen” te hebben gehad met de koop van de garage.
AD 15.07.2020 Twee bekende Haagse vastgoedondernemers – Michel Zaadhof en Edwin Jansen (oud-manager van zangeres Anouk, voormalig Idols-jurylid) – zijn ook aangemerkt als verdachten in de Haagse corruptie-affaire. Dat melden de twee in een persverklaring, na vragen van deze nieuwssite.
Ze worden naar eigen zeggen verdacht van corruptie. De ondernemers ontkennen. Jansen en Zaadhof zijn bekende sympathisanten van de partij Groep de Mos, ze zitten ook in de nu omstreden klankbordgroep van ondernemers die ‘meedenken’ over de koers van de partij.
Volgens het OM maakten de politici van Groep de Mos zich samen met in totaal vijf horeca- en vastgoedondernemers schuldig aan omkoping, corruptie, schending van het ambtsgeheim, meineed en deelname aan een criminele organisatie. Tot dusver was bekend dat twee uitbaters van een lokaal zalencentrum verdachten waren, de twee vastgoedondernemers komen daar nu bij.
Zij reageren fel op de voorlopige aanklacht: ,,Uit de conceptteksten valt op te maken dat Jansen en Zaadhof verdacht worden van schending van het ambtsgeheim voor De Mos en corruptie. Beide verdenkingen zijn onterecht en illustreren een volledig onbegrip van de situatie.”
Donaties
De ondernemers stellen twee keer gedoneerd te hebben aan de partij, in totaal 11.000 euro, voor een campagnefilmpje en een website. ,,Jansen en Zaadhof hebben nooit de indruk gehad dat de klankbordgroep van Groep de Mos illegaal zou zijn. Ook kennen zij geen documenten waarvan voor hen duidelijk was dat daarmee een ambtsgeheim geschonden zou worden.”
Uitslagenavond van de Haagse gemeenteraadsverkiezingen: voormalig Idols-jurylid Edwin Jansen viert feest naast Richard de Mos, zoals te zien op dit filmpje. Jansen staat links van De Mos.
De Mos heeft nooit de portefeuille Ruimtelijke Ordening gehad en heeft dus geen gunsten kunnen verlenen
Ook zouden er geen projecten van NU Projectontwikkeling tot stand zijn gekomen door de innige banden met de partij: ,,De Mos heeft nooit de portefeuille Ruimtelijke Ordening gehad en heeft dus geen gunsten kunnen verlenen. Ook blijkt uit de aangeleverde voorlopige concepttekst dat het OM geen concrete gevallen van corruptie heeft kunnen vaststellen. We zijn er zeker van dat het onderzoek zal uitwijzen dat we geen strafbare feiten hebben gepleegd.”
De mogelijke betrokkenheid van NU Projectontwikkeling bij de corruptieaffaire werd al snel na de invallen vorig jaar door bronnen benoemd, maar Edwin Jansen ontkende dit toen stellig op vragen van deze nieuwssite: ,,Ik ben absoluut niet betrokken.
Ik heb er weinig mee te maken. Ik vind het wel shit voor de stad, en shit voor Richard. Maar het is ook een ver-van-mijn-bedshow.” Er zou ook geen financiële steun vanuit Jansen en/of zijn bedrijf zijn gegaan zei hij: ,,Nee, absoluut niet.” Vandaag erkent hij het tegendeel.
Ze hebben ook met andere wethouders overleg gevoerd, schrijven de ondernemers in hun persverklaring: ,,We zitten ook in de klankbordgroep van de wethouder Ruimtelijke Ordening (Boudewijn Revis – VVD, red.)” Die ontkent tegenover deze nieuwssite dat hij in een vergelijkbaar overlegorgaan zaken doet met de vastgoedondernemers: ,,Er is weleens overleg met NU Projectontwikkeling geweest” zegt Revis, die afgelopen week zijn vroegtijdige vertrek aankondigde.
,,Maar we behandelen hen als iedere andere ontwikkelaar. Dat is geen een-op-een contact zonder ambtenaren, dus dat beeld van een klankbordgroep herken ik totaal niet.” Wel schoven de ondernemers aan in een formeel overlegorgaan voor de woonagenda van het college. Revis: ,,Maar dat is iets anders.” NU Projectontwikkeling doet tal van vastgoedprojecten in Den Haag maar wethouder Revis heeft ‘niet de indruk’ dat de ontwikkelaar voorgetrokken is.
De Zeeheld
Op het Haagse stadhuis wordt met terugwerkende kracht met argwaan gekeken naar de miljoenendeal rond parkeergarage De Zeeheld. Den Haag kocht die garage eerder van NU Projectontwikkeling voor 3,76 miljoen euro. Dat bedrag is ‘marktconform’ en de deal ‘klopte inhoudelijk en qua proces’, zei een betrokken bron op het stadhuis eerder.
,,Maar van de buitenkant kunnen wij natuurlijk niet zien als er voorinformatie naar een partij gaat, dat zou ook een vorm van bevoordeling kunnen zijn”, zei deze ingewijde. In regionale media prees Edwin Jansen vorig jaar nog ‘de lobby’ van Richard de Mos rond de parkeergarage: ,,Hij (Richard, red.) vroeg of hij de lobby op het stadhuis kon aangaan. Dat vond ik prima.”
De Mos zegt nu dat die lobby bestond uit één mailtje naar toenmalige collegecollega’s. ,,Dat is alles. Ik heb die onderhandelingen verder niet gedaan, daar ging een andere wethouder over”, zegt De Mos, die ontkent dat er enige geheime informatie of voorkennis uit het stadhuis (via de klankbordgroep) bij NU Projectontwikkeling is beland. ,,Ik weet van niks.”
OmroepWest 15.07.2020 Twee Haagse vastgoedondernemers zijn verdachte in de zaak van oud-wethouder Richard de Mos. Dat maken de topmannen van NU Projectontwikkeling zelf in een verklaring bekend. Het gaat om Edwin Jansen, voormalig echtgenoot en manager van zangeres Anouk en ex-jurylid van Idols, en Michel Zaadhof. De vastgoedondernemers waren donateur van de partij van De Mos. Volgens de directieleden zijn de verdenkingen onterecht.
In de verklaring van NU Projectontwikkeling staat dat Jansen en Zaadhof afgelopen week de tenlastelegging van het Openbaar Ministerie hebben gekregen.
Daarin staat dat zij als privépersoon verdachten zijn in het strafrechtelijk onderzoek tegen Richard de Mos. De Mos van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt verdacht van onder andere corruptie en deelneming aan criminele organisaties. Het zou volgens het OM gaan om criminele organisaties rondom mensen uit de vastgoedwereld en mensen uit de horeca. De Mos ontkent.
Volgens Jansen en Zaadhof valt uit de concept-tenlastelegging op te maken dat zij worden verdacht van schending van het ambtsgeheim door De Mos en van corruptie. ‘De onderbouwing is nog onbekend en zal pas later deze maand met de advocaten worden gedeeld onder de verplichting daarover strikte geheimhouding te betrachten’, staat in de verklaring. ‘Beide verdenkingen zijn onterecht en illustreren een volledig onbegrip van de situatie.’
Gecharmeerd
De vastgoedondernemers leggen in de verklaring uit hoe zij betrokken zijn geraakt bij bij de partij van Richard de Mos. ‘Toen De Mos een nieuwe politieke beweging startte, waren Jansen en Zaadhof gecharmeerd van zijn enthousiaste wijze van politiek bedrijven. Bovendien waren zij onder de indruk van zijn steun onder de bevolking van Den Haag en van zijn daadkrachtige manier van handelen.’
De twee erkennen dat zij Groep de Mos financieel hebben gesteund door in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018 twee donaties te doen aan de partij. In de tenlastelegging wordt gesproken over een bedrag van 5000 euro in 2017 en 6000 euro in 2018. Verder steunden de ondernemers de partij door ‘het inzetten’ van hun netwerk bij het maken van een campagnefilmpje en bij het geven van een financiële bijdrage voor een website.
Complexe onderhandelingen
Ook sloten de vastgoedmannen zich aan bij een klankbordgroep, na de verkiezingen van maart 2018, staat in de verklaring. ‘De partij maakte toen kans op deelname aan het college van burgemeester en wethouders en zag zich gesteld voor complexe onderhandelingen over een coalitieakkoord met andere reeds gesettelde partijen met een groot netwerk.
Jansen en Zaadhof hebben destijds hun maatschappelijke kennis en ervaring beschikbaar gesteld aan de partij. Zij doen dit bijvoorbeeld ook in een klankbordgroep van de wethouder Ruimtelijke Ordening.’
De top van NU zegt in de verklaring nooit de indruk te hebben gehad dat deelname aan de klankbordgroep illegaal was. ‘Ook kennen zij geen documenten waarvan voor hen duidelijk was dat daarmee een ambtsgeheim geschonden zou worden. Los daarvan hebben zij deze gesprekken vertrouwelijk behandeld en niet met derden gedeeld.’
Bevoordelen
NU Projectontwikkeling ontkent ten stelligste te zijn bevoordeeld. ‘Jansen en Zaadhof hebben hun persoonlijke politiek engagement nooit ingezet om projecten voor NU Projectontwikkeling te bevoordelen. Er zijn ook geen onderhandelingen geweest of afspraken gemaakt tussen De Mos en NU Projectontwikkeling. De Mos heeft ook nooit de portefeuille Ruimtelijke Ordening gehad en dus geen gunsten kunnen verlenen.
Voorts blijkt ook uit de aangeleverde voorlopige concepttekst dat het Openbaar Ministerie geen concrete gevallen van corruptie heeft kunnen vaststellen. Daar is een verklaring voor: dergelijke projecten zijn er niet. Jansen en Zaadhof zijn er zeker van dat het onderzoek zal uitwijzen dat zij geen strafbare feiten hebben gepleegd. Dat het Openbaar Ministerie in dit vroegtijdig stadium een persbericht uitgeeft, is volgens hen bijzonder onzorgvuldig en onbegrijpelijk.’
Nu Projectontwikkeling is in Den Haag onder meer verantwoordelijk voor een groot aantal projecten in de buurt van de Waldorpstraat. Ook rond de Laakhavens heeft het een paar gebouwen neergezet.
Reactie gemeente Den Haag
Volgens de woordvoerder van wethouder Boudewijn Revis (VVD) zat NU Projectontwikkeling niet in een klankbordgroep met de wethouder Ruimtelijke Ordening. ‘NU projectontwikkeling maakte deel uit van de Haagse Tafel wonen’, zegt hij. ‘Een afstemmingsoverleg tussen corporaties, ontwikkelaars en gemeente.
Dat is een officiële werkgroep vanuit de gemeente. De Haagse Tafel wonen is onderdeel van de door de Haagse gemeenteraad vastgestelde woonagenda en staat onder onafhankelijk voorzitterschap en wordt ambtelijk ondersteund.’
Het Openbaar Ministerie laat weten niet inhoudelijk op de zaak in te willen gaan.
AD 11.07.2020 Voor het Openbaar Ministerie zijn Richard de Mos en Rachid Guernaoui hetzelfde als mensen die een drugslijn runnen. Samen met vijf ondernemers zouden de oud-wethouders twee criminele organisaties vormen. Wat weten we over de aanklachten?
1. Verkiezingscampagne
Twee weken lang hing er een advertentie van Groep de Mos op een reclamezuil langs de snelweg. Het zou zomaar eens een voorbeeld kunnen zijn van waar het volgens het Openbaar Ministerie (OM) al mis ging. De Mos zei de paal cadeau te hebben gekregen. Het OM meent dat er betaald is voor de campagne, het maken van een website, promotiefilmpjes en etentjes in ruil voor wederdiensten na de verkiezingen.
Begin juni berichtte NRC dat mensen rond de partij stemmen gekocht hadden. Wie aan medeverdachten de horecabroers Atilla en Erdinç A. twintig stempassen zou leveren, kreeg er 150 euro voor, meldde een bron aan die krant. Nader onderzoek leerde dat in het stembureau, op een steenworp afstand van het bedrijf van een van de broers bijna een kwart van de stemmen voor Groep de Mos waren.
Ook werden maar liefst 506 voorkeursstemmen uitgebracht op Atilla A. In een afgeluisterd gesprek hoorde de rijksrecherche Erdinç ook nog zeggen: er is betaald voor stemmen voor Groep de Mos, en hij heeft ze ‘geregeld’. De maximale straf voor het ronselen van stemmen is een maand cel, voor het omkopen van kiezers kan de rechter een gevangenisstraf van zes maanden opleggen.
Overigens staat buiten kijf dat de partij ook zonder deze vermeende praktijken de grootste van Den Haag zou zijn geworden.
3. Meineed
Bij de benoeming tot wethouder beloofden De Mos en Guernaoui geen giften of gunsten te verstrekken of te beloven aan anderen. Het OM denkt dat ze dat juist wel hebben gedaan, en dus valt de belofte die de twee deden in de raadzaal onder meineed. De maximale straf die hierop staat is zes jaar.
De verkiezingen zijn voorbij. Payback time. Althans, dat stelt het OM in de aanklachten. De Mos en Guernaoui worden verdacht van het lekken van vertrouwelijke informatie, het geven van voorkeursbehandelingen en het verstrekken van vergunningen.
In deze krant zei Richard de Mos in december ‘je benadert toch altijd als eerste de mensen die je kent?’ Ook claimde hij (volgens een goed ingevoerde stadhuisbron) het dossier ‘De Schilde’. De Mos had met Atilla A. het plan om in het leegstaand gemeentepand De Schilde arbeidsmigranten te huisvesten.
Uit tapverslagen die deze krant inzag wordt Guernaoui genoemd als ‘onze man’ op het stadhuis die subsidiegeld voor ze kon regelen. Onderling spreken Erdinç A. en de voorzitter van een Turkse vereniging over verdere verdeling van subsidiegeld. ‘Maak het 15.000 euro daarvoor, dan ga ik 7,5 aan je teruggeven.’ Ook zou met het verstrekken van de nachtvergunning voor het zalencentrum Opera van de broers A. gesjoemeld zijn.
5. Criminele organisaties
Maar de meest bijzondere aanklacht die het OM gisteren naar buiten bracht is het verwijt dat de voormalige wethouders met groepjes ondernemers uit de horeca en het vastgoed zodanig hebben samengewerkt, dat ze twee criminele organisaties vormden.
Daar staat een maximale gevangenisstraf van zes jaar op. Zo’n celstraf krijgen drugscriminelen die een partij coke invoeren en verhandelen. ,,Maar daarin is altijd duidelijk wie verantwoordelijk was voor de logistiek of voor de inkoop zorgde”, zegt een Haagse advocaat. ,,Het lijkt me voor het OM nog een zware dobber om aan te tonen wat de structuur hiervan is.”
Het lijkt, zegt hij, dat het OM een groot sleepnet heeft gepakt en elke zaak waarvan ze denkt bewijs te hebben in de huidige aanklachten heeft meegenomen. ,,Omdat er anders hoe dan ook gelazer van komt.”
De ene helft verwijt het OM dat ‘die ambtenaren elkaar de hand boven het hoofd houden’ als een onderdeel niet voor de rechter komt; de andere helft zegt beschuldigend ‘hebben ze daar nou al die heisa voor uit de kast gehaald, ze hebben helemaal niets!’
Den HaagFM 11.07.2020 Als fractieleider Richard de Mos en raadslid Nino Davituliani van Hart voor Den Haag/Groep de Mos zich tijdelijk zouden terugtrekken uit de Haagse gemeenteraad, dan wordt de campagne bij de gemeenteraadsverkiezingen niet belast met het corruptieonderzoek. Dat stelde VVD-fractievoorzitter Frans de Graaf zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
De Mos en Davituliani zijn verdachten in een corruptiezaak. Ex-wethouder De Mos wordt samen met zijn oud-collega Rachid Guernaoui verdacht van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie.
Ook het raadslid wordt ervan verdacht deel te hebben genomen aan een criminele organisatie. Op 1 oktober werden er in hun woningen en werkkamers door de Rijksrecherche invallen gedaan. De politici ontkennen schuldig te zijn.
Maar het kan nog heel lang kan gaan duren voordat de rechter eindelijk een oordeel velt. Men vermoedt dat het tijdschema van het OM niet gaat worden gehaald, zodat de zaak voor de rechter is rond de verkiezingen en de uitspraak pas daarna komt.
Daardoor is de verwachting dat de corruptiezaak de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 zal domineren. De Graaf ziet de toekomst somber in. Hij vermoedt dat de corruptiezaak een belangrijk thema tijdens de campagne zal worden. “Dat zou wel slecht zijn, want je kunt het beter hebben over dingen die goed zijn voor de stad.”
VVD’er De Graaf denkt dat de impact op de campagne kleiner is als De Mos en Davituliani zich tijdelijk terugtrekken uit de raad. “Want er is natuurlijk een manier om dat te voorkomen en dat is als de verdachten – die op dit moment in de gemeenteraad zitten – zich gewoon terugtrekken uit het politieke leven totdat er een uitspraak is”, stelt De Graaf vast.
Volgens de liberaal zou “bij iedere normale partij” het gebruik zijn. “Als het bij mijn partij zoiets zou gebeuren, dan zouden die verdachten echt al lang en breed weg zijn. Ze kiezen ervoor om dat niet te doen en daarmee wordt het wellicht een onderwerp van de campagne over anderhalf jaar. Maar ik kijk er niet met vrees naar, want ik denk niet dat het goed is voor de partij in kwestie”, aldus De Graaf.
Den HaagFM 11.07.2020 Oud-wethouder van Den Haag Richard de Mos komt na de zomer met een landelijke beweging en gaat meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen. Dat zei hij vrijdagavond in de talkshow Beau, meldt mediapartner Omroep West. “Ik ga de ombudspolitiek landelijk uitrollen en dan gaan we de boel eens stevig opfrissen daar aan de andere kant van Den Haag.”
De Mos zat vrijdag aan tafel bij Beau van Erven Dorens om te praten over de beschuldigingen van het Openbaar Ministerie (OM) aan zijn adres en dat van Rachid Guernaoui. Het OM meldde vrijdag dat De Mos en Rachid Guernaoui worden verdacht van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie. Richard de Mos wordt bovendien verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
De Mos reageert ‘furieus’ op de beschuldigingen van het OM en noemt het ‘het meest smerige politieke proces ooit’. Bij Beau liet De Mos weten ‘strijdvaardig’ te zijn en mee te doen aan de Tweede Kamerverkiezingen.
OmroepWest 10.07.2020 Oud-wethouder van Den Haag Richard de Mos komt na de zomer met een landelijke beweging en gaat meedoen aan de Tweede Kamerverkiezingen. Dat zei hij vrijdagavond in de talkshow Beau. ‘Ik ga de ombudspolitiek landelijk uitrollen en dan gaan we de boel eens stevig opfrissen daar aan de andere kant van Den Haag.’
De Mos zat vrijdag aan tafel bij Beau van Erven Dorens om te praten over de beschuldigingen van het Openbaar Ministerie (OM) aan zijn adres en dat van Rachid Guernaoui. Het OM meldde vrijdag dat De Mos en Rachid Guernaoui worden verdacht van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie. Richard de Mos wordt bovendien verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
De Mos reageert ‘furieus’ op de beschuldigingen van het OM en noemt het ‘het meest smerige politieke proces ooit‘. Bij Beau liet De Mos weten ‘strijdvaardig’ te zijn en mee te doen aan de Tweede Kamerverkiezingen.
“Ik ga de ombudspolitiek landelijk uitrollen”, vertelt oud-wethouder @RicharddeMos bij #BEAU. Hij komt na de zomer met een landelijke beweging en gaat meedoen aan de landelijke verkiezingen.
Richard de Mos was samen met zijn advocaat Peter Plasman te gast bij Beau. Plasman stelt dat het Openbaar Ministerie onbehoorlijk handelt door vrijdag een persbericht naar buiten te brengen met nieuwe beschuldigingen, zonder dat De Mos ‘ook maar één keer ondervraagd is’.
Job Knoester, advocaat van Rachid Guernaoui, laat via een persbericht weten zich hierbij aan te sluiten. ‘Rachid Guernaoui wordt niet in staat gesteld zich te verdedigen. Hij heeft geen dossier op het moment dat het OM de publiciteit zoekt. Toch wil hij heel duidelijk zijn: de beschuldigingen van het OM zijn onterecht, onjuist en onwaar’, zo staat er te lezen.
OmroepWest 10.07.2020 De Haagse oud-wethouder Richard de Mos reageert ‘furieus’ op de beschuldigingen van het Openbaar Ministerie (OM) aan zijn adres en dat van Rachid Guernaoui. ‘Het OM maakt zich met nieuwe valse beschuldigingen, laster en leugens schuldig aan verdere karaktermoord op een politieke partij en haar achterban’, zegt De Mos in een schriftelijke verklaring. ‘We zijn terechtgekomen in het meest smerige politieke proces ooit.’
Het OM meldde vrijdag dat De Mos en Rachid Guernaoui worden verdacht van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie. Richard de Mos wordt bovendien verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
De partij van De Mos, Hart voor Den Haag/Groep de Mos, stelt dat er forse beschuldigingen worden gedaan en als waarheid worden geframed naar de media. ‘Deze nieuwe en ongefundeerde beschuldigingen, waarvan de inhoudelijke behandeling pas rondom de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 zal plaatsvinden, tonen aan dat dit een politiek proces is, om ons rücksichtslos en ongenadig hard kapot te maken’, zegt De Mos.
Richard de Mos en zijn advocaat Peter Plasman reageren op de beschuldigingen van het Openbaar Ministerie.
Mensensmokkel
Volgens Peter Plasman, advocaat van Richard de Mos, is het nog steeds niet duidelijk waar de beschuldigingen op gebaseerd zijn. De enige beschuldiging waarvan duidelijk is wat er mee wordt bedoeld, is volgens Plasman het inhuren van een illegale klusjesman. ‘Het OM brengt het wat vaag, maar wat daar staat is een ernstige beschuldiging, want het gaat om mensensmokkel, waar maar liefst maximaal zes jaar gevangenisstraf op staat.’
Volgens Plasman zit de partner van Richard de Mos in de Oekraïense gemeenschap, waar de betreffende klusjesman zich ook in zou bevinden. ‘Deze meneer woont al 26 jaar in Nederland, spreekt de taal, heeft een Nederlands rijbewijs, heeft een bedrijf en heeft op factuur een zolder verbouwd voor mijn cliënt. Wat nu kennelijk aan de orde is, is dat die meneer zijn verblijf in Nederland niet goed heeft geregeld.
Dat weten wij niet, maar dat is kennelijk de mededeling van het OM. Dat moet mijn cliënt dan weten? Deze beschuldiging geeft aan hoe het OM tekeergaat tegen mijn cliënt, want dit is volkomen belachelijk. En dat zijn de rest van de beschuldigingen ook volgens mijn cliënt, maar daarvan willen we graag weten waarop dat gebaseerd is.’
Guernaoui: ‘Wij hebben niets onrechtmatigs gedaan’
Ook Rachid Guernaoui reageerde vrijdag op de beschuldigingen van het OM. ‘Wij hebben niets onrechtmatigs gedaan en daarom zijn we erg geschrokken van de valse beschuldigingen. Wij worden op dezelfde manier gefinancierd als alle andere politieke partijen. Wij krijgen onze inkomsten uit contributie, afdracht van raadsleden en wethouders én van donaties’, aldus Guernaoui.
Na het lezen van de voorlopige tenlasteleggingen richting de oud-wethouders en het raadslid, ziet Hart voor Den Haag de uitkomsten van het onderzoek met méér dan vertrouwen tegemoet, meldt de partij in een verklaring.
Den HaagFM 10.07.2020 De Haagse oud-wethouder Richard de Mos beschuldigt het Openbaar Ministerie van een “aanhoudende lastercampagne”. Het OM maakte vrijdag bekend dat de partijleider van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt verdacht van deelname aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van ambtsgeheim, meineed en corruptie. Oud-wethouder Rachid Guernaoui, een partijgenoot van De Mos, wordt daar ook van verdacht.
De Mos was tot vorig jaar wethouder, maar stapte op na een inval van de Rijksrecherche in zijn woning en in zijn kantoor op het stadhuis. De Mos en Guernaoui zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij.
“Het OM maakt zich met nieuwe valse beschuldigingen, laster en leugens schuldig aan de verdere karaktermoord op een politieke partij en haar achterban”, verklaart De Mos. Hij zegt dat er sprake is van een politiek proces om de partij “rücksichtslos en ongenadig hard kapot te maken”.
Ook Guernaoui zegt dat hij niets onrechtmatigs heeft gedaan. “Wij worden op dezelfde manier gefinancierd als alle andere politieke partijen. Wij krijgen onze inkomsten uit contributie, afdracht van raadsleden en wethouders én van donaties.”
OmroepWest 10.07.2020 ‘We drinken de gifbeker helemaal leeg’, zegt fractievoorzitter Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij en het langstzittend lid van de gemeenteraad van Den Haag.
Nadat de stad deze week werd opgeschrikt door het nieuws over een ambtenaar die voor bijna twee miljoen euro kon frauderen, is er deze vrijdag het bericht dat het Openbaar Ministerie met zware aanklachten komt tegen de oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui.
Zij worden onder meer verdacht van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie. ‘Je weet dat dit moment een keer gaat komen’, aldus Wijsmuller. ‘Maar wat nu blijkt is dat het wel wat verder gaat dan een beetje uit de hand gelopen ombudspolitiek. Aanvankelijk waren er drie aanklachten. Daar doet het Openbaar Ministerie er nu nog eens zes bovenop.’
Frans de Graaf, fractievoorzitter van de grootste coalitiepartij VVD, zegt in een eerste reactie dat het goed is dat er negen maanden na de inval nu meer duidelijkheid komt van het Openbaar Ministerie. Inhoudelijk wil hij niet op de aanklachten ingaan.
‘Dat is een zaak tussen de verdachten en het OM. Maar dit is wel erg slecht voor het aanzien van het stadsbestuur.’ Hij wil geen oordeel vellen over wat andere partijen moeten doen. Maar, zegt hij wel: ‘Als dit in mijn partij was gebeurd, waren ze weggestuurd.’
Teleurgesteld
Teleurstelling overheerst bij de oppositiepartij ChristenUnie/SGP. Fractievoorzitter Pieter Grinwis zegt het ‘fijn’ te vinden dat het Openbaar Ministerie ‘eindelijk’ eens wat van zich laat horen, negen maanden na de inval. ‘Maar ik ben wel teleurgesteld. Je had verwacht dat het OM nu wel duidelijk zou maken dat ze ook echt in staat van beschuldiging worden gesteld óf dat de zaak zouden worden geseponeerd.
Maar dit is meer een tussenmededeling. Want nu weten we nog steeds niet wat ze dan precies hebben gedaan. Neem ‘schending van het ambtsgeheim’. Dat kan ook zoiets zijn als dat een van de toenmalig wethouders een mailtje met een document naar z’n privéadres heeft gestuurd om het thuis nog een rustig te kunnen lezen. Heel frustrerend, dit.’
Ook andere partijen in de raad wijzen erop dat het nieuws over Hart voor Den Haag ervoor zorgt dat het beeld van Den Haag deze week niet al te florissant is. ‘Dit is een schok voor iedereen die op welke manier dan ook een band met Den Haag heeft’, aldus Arjen Kapteijns van GroenLinks. Hij wijst erop dat de zaak nog voor de rechter moet komen. ‘Maar ik ben er wel van geschrokken dat het OM met nog zwaardere aanklachten komt dan eerder het geval was.’
‘Slecht voor het imago’
Dat er vooralsnog niets is bewezen is iets wat Robert Barker van de Partij voor de Dieren onderschrijft. ‘Onschuldig tot het tegendeel is bewezen. Maar dit is wel heel slecht voor het imago van Den Haag, terwijl we er al niet zo goed op staan.’
D66 is terughoudend in een reactie. ‘Wij zijn er nooit zo’n fan van als politici lopende rechtszaken gaan becommentariëren’, aldus fractievoorzitter Hanneke van der Werf. ‘Maar het is in ieder geval wel goed dat er nu schot in de zaak zit.’
Onzekerheid
Grinwis van de ChristenUnie/SGP wijst erop dat het nog heel lang kan gaan duren voordat de rechter eindelijk een oordeel velt. Hij vermoedt dat het tijdschema van het OM niet gaat worden gehaald, zodat de zaak voor de rechter is rond de verkiezingen en de uitspraak pas daarna komt. De stad, de politiek, de betrokken leden van Hart voor Den Haag: iedereen verkeert tot die tijd in onzekerheid, zegt Grinwis ook. ‘Dit toekomstperspectief is gitzwart.’
Dat laatste vermoedt ook Wijsmuller van de Haagse Stadspartij. ‘Dit zorgt voor heel donkere wolken boven het Haags stadhuis. Het belooft een heet jaar te worden.’ Burgemeester Jan van Zanen wil niet reageren.
NU 10.07.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt twee wethouders van de Haagse partij Groep de Mos ervan nauw te hebben samengewerkt met twee groepen van ondernemers, zo wordt vrijdag aan NU.nl uitgelegd. Als groep zouden ze strafbare feiten als corruptie hebben gepleegd, wat ten laste wordt gelegd als deelname aan een criminele organisatie.
Richard de Mos en Rachid Guernaoui hebben eerder hun functie als wethouder neergelegd als gevolg van de verdenkingen. Ze worden in september verhoord, is de verwachting.
Het OM denkt dat de mannen zijn omgekocht en tegen betaling vergunningen hebben verstrekt. Ook worden ze gelinkt aan omkoping van kiezers.
“De verdenkingen tegen drie vastgoedondernemers en twee horecaondernemers hangen nauw samen met de beschuldigingen tegen de politici.” Het gaat om twee groepen ondernemers, namelijk vastgoedondernemers en horecaondernemers.
Eerder in de zaak vielen tientallen rechercheurs het stadhuis binnen. In het onderzoek komt tot dusver een beeld naar voren van “geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen”, aldus het OM.
De wethouders ontkennen de beschuldigingen en stellen altijd juist te hebben gehandeld.
NOS 10.07.2020 Het Openbaar Ministerie verdenkt de Haagse oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van deelname aan criminele organisaties, meineed, corruptie en schending van hun ambtsgeheim.
Volgens justitie zaten de wethouders in criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers. Ze worden waarschijnlijk in september en oktober verhoord. Beiden weerspreken de beschuldigingen. Volgens hen is er sprake van een “aanhoudende lastercampagne” van het OM.
Bij de wethouders werden in oktober vorig jaar invallen gedaan, zowel in hun kantoor in het stadhuis van Den Haag als in hun woningen. Ze legden hun functie in oktober 2019 neer. Het college van Den Haag viel over de kwestie.
Illegale klusjesman
Beide wethouders zaten namens Hart voor Den Haag/Groep de Mos in het college. Die is met acht zetels grootste partij van Den Haag. Ook een raadslid van de partij is verdachte. Het OM verdenkt dat raadslid van meineed en deelname aan de criminele organisatie met de horecaondernemers. Een van de wethouders wordt bovendien verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
In de zaak worden ook drie vastgoedondernemers en twee horecaondernemers verdacht. Hun wordt vooralsnog verweten dat ze betrokken zijn bij de schending van ambtsgeheimen door de wethouders en omkoping van de politici. Een van hen had bovendien een vuurwapen, zegt het OM.
In het onderzoek door de rijksrecherche naar corruptie en omkoping komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen. Het OM verwacht dat de zaak op z’n vroegst eind 2021 wordt behandeld.
‘Laster, leugens’
Beide oud-wethouders zeggen in een verklaring “met grote verbijstering” kennis te hebben genomen van de berichtgeving. “Het OM maakt zich met nieuwe valse beschuldigingen, laster en leugens schuldig aan de verdere karaktermoord op een politieke partij en haar achterban”, zegt De Mos.
Hij vindt dat er sprake is van een politiek proces. “Deze nieuwe en ongefundeerde beschuldigingen, waarvan de inhoudelijke behandeling pas rondom de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 zal plaatsvinden, tonen aan dat dit een politiek proces is, om ons rücksichtslos en ongenadig hard kapot te maken”, meldt hij.
Ook Guernaoui zegt dat De Mos en hij niets verkeerd hebben gedaan. “Wij krijgen onze inkomsten uit contributie, afdracht van raadsleden en wethouders én van donaties.”
AD 10.07.2020 De Haagse corruptieaffaire dijt verder uit. Behalve van lekken, corruptie en omkoping beschuldigt het OM de voormalige Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui nu ook van meineed en deelname aan twee criminele organisaties. Daarop staat een gevangenisstraf van maximaal zes jaar.
Het Landelijk Parket maakte de flinke verzwaring van de verdenkingen eerder vandaag bekend. In het najaar worden de ex-wethouders verhoord, daarna moet het OM nog formeel een vervolgingsbesluit nemen.
Meineed – het afleggen van een valse verklaring onder ede – en het lidmaatschap van twee criminele organisaties zijn nieuw in de aanklacht sinds de Rijksrecherche in oktober binnenviel bij beide ex-wethouders en drie ondernemers in Den Haag. ,,We verdenken de wethouders ervan dat ze met groepjes ondernemers uit de horeca en het vastgoed zodanig hebben samengewerkt dat ze criminele organisaties vormden”, meldt een woordvoerder van het OM.
Het zou gaan om twee verschillende criminele clubs. De woordvoerder kan niet ingaan op details van de zaak. In totaal heeft justitie nu de twee ex-wethouders, een raadslid en vijf ondernemers uit de horeca en het vastgoed op de korrel.
Dan beloof je integer te handelen, dat verdraagt zich niet met verdenking, aldus Woordvoerder OM.
,,In het onderzoek komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes”, schrijft het OM, ,,en het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen.”
De meineed zou gepleegd zijn tijdens de benoeming van de wethouders en het raadslid in de raadzaal. Politici verklaren dan geen giften of gunsten te verstrekken of beloven aan anderen. ,,Dan beloof je integer te handelen, dat verdraagt zich niet met verdenking”, meldt de woordvoerder van het OM.
Het OM verwacht de zaak tegen de politici van de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos en de vijf ondernemers op z’n vroegst pas eind 2021 inhoudelijk te kunnen behandelen. Dat zal dan vlak voor de volgende gemeenteraadsverkiezingen zijn. Komende week krijgen de advocaten van de verdachten het voorlopige strafdossier. Daarmee kunnen zij zich voorbereiden op hun verhoren in september en oktober. Daarna volgt het vermoedelijke vervolgingsbesluit.
Een van de twee oud-wethouders wordt eveneens verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
Wij hebben niets onrechtmatigs gedaan en daarom zijn we erg geschrokken van de valse beschuldigingen, aldus Rachid Guernaoui.
In oktober barstte de bom met invallen bij De Mos en Guernaoui thuis en op het Haagse stadhuis. Toen maakte het OM alleen bekend dat beide wethouders tegen betaling nachtvergunningen verstrekt zouden hebben. Later werd duidelijk dat het onderzoek zich waarschijnlijk ook richt op een verdachte vastgoeddeal, gesjoemel met subsidies en het ronselen van stemmen.
‘Heksenjacht’
In een schriftelijke reactie spreken de Groep de Mos-politici van ‘een heksenjacht’. ‘Het OM maakt zich met nieuwe valse beschuldigingen, laster en leugens schuldig aan de verdere karaktermoord op een politieke partij en haar achterban’, schrijft De Mos, die vooralsnog geen verdere toelichting wil geven op de nieuwe feiten.
‘Deze nieuwe en ongefundeerde beschuldigingen, waarvan de inhoudelijke behandeling pas rondom de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 zal plaatsvinden, tonen aan dat dit een politiek proces is.’ Oud-wethouder Rachid Guernaoui is ook niet bereikbaar voor mondeling commentaar, maar schrijft: ‘Wij hebben niets onrechtmatigs gedaan en daarom zijn we erg geschrokken van de valse beschuldigingen.’
‘Uitzonderlijk’
De aanklacht van het OM is fors en ‘uitzonderlijk’, zegt hoogleraar organisatie-ethiek Wim Dubbink (Tilburg University): ,,Ik snap dat het OM op deze manier een streep zet. Vaak is de reflex bij mensen iets als ‘ach ja, het zal wel meevallen, ze doen zoveel goeds’. Maar als de feiten zo hard zijn, als het waar is, dan begrijp ik dat het OM dit zo expliciet benoemt. Corruptie en belangenverstrengeling kunnen gewoon niet.”
Telegraaf 10.07.2020 Twee Haagse wethouders van Groep de Mos die in oktober 2019 hun functie neerlegden, worden verdacht van schending van het ambtsgeheim, corruptie en omkoping, en zelfs deelname aan een criminele organisatie. Dat heeft het Openbaar Ministerie vrijdag bekendgemaakt.
De verdachten in het strafrechtelijk onderzoek zijn inmiddels op de hoogte gebracht van de voorlopige aanklachten tegen hen. De verhoren door de Rijksrecherche zullen waarschijnlijk in september en oktober plaatsvinden.
Mogelijk wordt er daarna nog verder onderzoek gedaan, en worden er dan ook getuigen gehoord. Een inhoudelijke behandeling van de zaak verwacht het OM op z’n vroegst eind 2021.
De verdenkingen tegen de twee wethouders – Richard de Mos en Rachid Guernaoui – hebben betrekking op contacten met enkele vastgoed- en horecaondernemers.
Omkoping
Eén raadslid van de Groep de Mos wordt verdacht van meineed en deelneming aan de vermoedelijke criminele organisatie met de horecaondernemers. De verdenkingen tegen drie vastgoedondernemers en twee horecaondernemers hangen nauw samen met de beschuldigingen tegen de politici.
De ondernemers wordt vooralsnog verweten dat zij betrokkenheid hebben bij de schending van ambtsgeheimen door de wethouders en omkoping van de politici. Een van hen bleek bovendien in het bezit van een vuurwapen.
In het onderzoek door de Rijksrecherche naar corruptie en omkoping komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen.
Smerig politiek proces
Oud-wethouder Rachid Guernaoui en Richard de Mos hebben ’met grote verbijstering kennisgenomen’ van de voorlopige aanklachten.
„We zijn terechtgekomen in het meest smerige politieke proces ooit”, zegt oud-wethouder De Mos, nu fractievoorzitter van Hart voor Den Haag.
„Het OM maakt zich met nieuwe valse beschuldigingen, laster en leugens schuldig aan de verdere karaktermoord op een politieke partij en haar achterban. Deze nieuwe en ongefundeerde beschuldigingen, waarvan de inhoudelijke behandeling pas rondom de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2022 zal plaatsvinden, tonen aan dat dit een politiek proces is, om ons rücksichtslos en ongenadig hard kapot te maken.”
Oud-wethouder Rachid Guernaoui: „Wij hebben niets onrechtmatigs gedaan en daarom zijn we erg geschrokken van de valse beschuldigingen. Wij worden op dezelfde manier gefinancierd als alle andere politieke partijen. Wij krijgen onze inkomsten uit contributie, afdracht van raadsleden en wethouders én van donaties.”
De Mos en Guernaoui melden dat zij de uitkomsten van het OM-onderzoek ’méér dan met vertrouwen tegemoetzien’. Raadslid Nino Davituliani onthoudt zich voorlopig nog van commentaar.
OmroepWest 10.07.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt de Haagse oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van deelneming aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie.
Een van beide ex-wethouders wordt bovendien verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman. De Mos en Guernaoui zijn vrijdag op de hoogte gebracht van de voorlopige aanklachten tegen hen, meldt het OM.
Raadslid Nino Davituliani van de Groep de Mos wordt verdacht van meineed en deelneming aan de vermoedelijke criminele organisatie met de horecaondernemers. Ook zijn er verdenkingen tegen drie vastgoedondernemers en twee horecaondernemers die nauw samenhangen met de beschuldigingen tegen de Haagse politici.
De ondernemers wordt vooralsnog verweten dat zij betrokkenheid hebben bij de schending van ambtsgeheimen door de wethouders en omkoping van de politici. Een van hen bleek bovendien in het bezit van een vuurwapen.
‘We zien dat een clubje van wethouders en ondernemers heel hecht waren en structureel bezig waren met omkoping en corruptie. De meineed gaat om hun installatie waarbij ze de eed of belofte hebben afgelegd om geen gunsten en giften aan te nemen.
Het gaat om twee criminele organisaties. Een die toeziet op de horecaondernemers en een die toeziet op het vastgoed. Steeds met een wethouder daarbij’, zegt een woordvoerder van het OM.
Onderzoek rijksrecherche
In het onderzoek door de rijksrecherche naar corruptie en omkoping komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen, meldt het OM.
Komende week krijgen hun advocaten van De Mos en Guernaoui de voorlopige dossiers. In september en oktober vinden waarschijnlijk verhoren plaats door de rijksrecherche. Naar aanleiding daarvan wordt mogelijk nog verder onderzoek gedaan, waaronder het horen van getuigen.
Daarna kunnen de verdachten hun onderzoekswensen indienen bij de rechter-commissaris. Het Openbaar Ministerie verwacht dat de inhoudelijke behandeling van de zaak op zijn vroegst eind 2021 plaatsvindt.
Invallen in woningen en werkkamers
Op dinsdag 1 oktober 2019 zijn de werkkamers en woningen van De Mos en Guernaoui doorzocht. Een dag later viel het Haagse college van burgemeester en wethouders. Collegepartijen VVD, D66 en GroenLinks wilden niet verder met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Beide oud-wethouders hebben de aantijgingen van het OM altijd ontkend.
Den HaagFM 10.07.2020 De oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui (beiden Hart voor Den Haag/Groep de Mos) worden verdacht van deelname aan criminele organisaties met enkele vastgoed- en horecaondernemers, schending van hun ambtsgeheim, meineed en corruptie.
Het Openbaar Ministerie heeft hen vrijdag op de hoogte gebracht van de voorlopige aanklachten tegen hen. Ze worden naar verwachting in september en oktober gehoord door de Rijksrecherche.
Een van de oud-wethouders wordt ook verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman. Een raadslid van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, Nino Davituliani, wordt eveneens verdacht van meineed en deelname aan de “vermoedelijk criminele organisatie met de horecaondernemers”.
De verdenkingen tegen drie vastgoedondernemers en twee horecaondernemers hangen nauw samen met de beschuldigingen tegen de politici. De ondernemers wordt vooralsnog verweten dat zij betrokkenheid hebben bij de schending van ambtsgeheimen door de wethouders en omkoping van de politici. Een van hen bleek bovendien in het bezit van een vuurwapen.
In de zaak komt volgens het OM “een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen”.
Komende week wordt aan de advocaten van de verdachten het voorlopige strafdossier verstrekt. Daarmee kunnen zij zich voorbereiden op hun verhoren door de Rijksrecherche. Die verhoren zullen waarschijnlijk in september en oktober plaatsvinden.
Naar aanleiding daarvan zal mogelijk nog verder onderzoek worden gedaan, waaronder het horen van getuigen. Vervolgens wordt het strafdossier afgerond, waarna de verdachten hun onderzoekswensen kunnen indienen bij de rechter-commissaris. Een inhoudelijke behandeling van de zaak verwacht het OM op z’n vroegst eind 2021.
De Mos en Guernaoui vroegen al sinds de inval in hun werkkamers en woningen op 1 oktober vorig jaar om meer duidelijkheid. De Mos vertelde in Spuigasten op Den Haag FM dat hij minister Ferd Grapperhaus (CDA) van Justitie en Veiligheid een brief had geschreven met daarin de oproep om een termijn vast te stellen voor de corruptiezaak waarin hij en zijn ex-collega Guernaoui verdachten zijn, maar de minister wilde daar niet in mee.
MSN 10.07.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt twee wethouders van de Haagse partij Groep de Mos ervan nauw te hebben samengewerkt met twee groepen van ondernemers, zo wordt vrijdag aan NU.nl uitgelegd. Als groep zouden ze strafbare feiten als corruptie hebben gepleegd, wat ten laste wordt gelegd als deelname aan een criminele organisatie.
Richard de Mos en Rachid Guernaoui hebben eerder hun functie als wethouder neergelegd als gevolg van de verdenkingen. Ze worden in september verhoord, is de verwachting.
Het OM denkt dat de mannen zijn omgekocht en tegen betaling vergunningen hebben verstrekt. Ook worden ze gelinkt aan omkoping van kiezers.
“De verdenkingen tegen drie vastgoedondernemers en twee horecaondernemers hangen nauw samen met de beschuldigingen tegen de politici.” Het gaat om twee groepen ondernemers, namelijk vastgoedondernemers en horecaondernemers.
Eerder in de zaak vielen tientallen rechercheurs het stadhuis binnen. In het onderzoek komt tot dusver een beeld naar voren van “geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen”, aldus het OM.
De wethouders ontkennen de beschuldigingen en stellen altijd juist te hebben gehandeld.
De gemeente Den Haag heeft onlangs een gemeenteambtenaar ontslagen, omdat deze mogelijk miljoenenfraude zou hebben gepleegd. Dat blijkt dinsdag 07.07.2020 uit een brief van burgemeester Jan van Zanen (pdf) aan de gemeenteraad.
Het is de eerste keer dat de gemeente openbaar melding doet van de mogelijke miljoenenfraude, maar in de brief is te lezen dat de raad al minstens sinds maart 2020 hiervan wist.
In een vertrouwelijke brief kreeg de gemeenteraad op 3 maart 2020 te horen dat de medewerker is ontslagen en dat er sindsdien al maatregelen zijn getroffen om te voorkomen dat iets dergelijks nog eens zou gebeuren.
AD 08.07.2020
De ambtenaar is ontslagen en de gemeente heeft aangifte gedaan bij de Rijksrecherche. De Rijksrecherche is nog bezig met het onderzoek, maar een rechter heeft het ontslag van de ambtenaar in principe goedgekeurd.
Het verdere onderzoek duurt naar verwachting nog tot het najaar van 2020. Er is inmiddels voor ruim twee miljoen euro beslag gelegd op de bezittingen van de voormalige werknemer.
AD 09.07.2020
In het kort
Frauderende ambtenaar op stadhuis
De Haagse ambtenaar die mogelijk voor miljoenen euro’s heeft gefraudeerd, kon ruim zes jaar lang onbekommerd zijn gang gaan. Als controller voor de dienst stadsbeheer ging hij tientallen keren zijn boekje te buiten door zelf (valse) facturen aan te maken en goed te keuren.
Bij de handhavingsorganisatie van de gemeente Den Haag gaan eind december 2019 alarmbellen af. Een controller van die dienst vraagt om een rekening van een bedrijf uit Zoetermeer van ruim 72.500 euro goed te keuren. Omdat die onderneming onbekend is bij de gemeente, gaan medewerkers van de gemeente spitten in de administratieve systemen. Ze ontdekken nog meer verdachte bedrijven waar geld van de gemeente naartoe is gegaan en ruiken onraad.
Tegen het uiteindelijk door de gemeente ingeschakelde recherchebureau Hoffman erkende de Haagse ex-werknemer dat hij niet altijd zuiver heeft gehandeld, maar dat het hem er altijd om te doen was om mensen te helpen. Ook gaf de financieel controller toe dat hij in sommige gevallen wist dat er tegenover de facturen geen prestatie stond, zo blijkt uit een verslag van de rechtszaak die de man – tevergeefs – tegen zijn ontslag voerde.
Vakantie
Uit het verslag komt een bijzonder beeld naar boven van de financiële controle bij de gemeente. Hoewel de verdachte niet de bevoegdheid had om facturen te fiatteren, lukte hem dat wel door bijvoorbeeld gebruik te maken van de ‘vakantieregel’. Die houdt in dat een ander dan de projectleider tijdens diens vakantie rekeningen kan betalen. Normaal gesproken is dat overigens een collega met dezelfde bevoegdheid of hoger.
Ook werden facturen geregeld aan de verdachte overgedragen, bijvoorbeeld als een leidinggevende vragen had over een rekening. Soms kreeg hij dan het mandaat om de rekening goed te keuren. In totaal heeft de Haagse controller zelf 36 facturen gefiatteerd.
Telegraaf 09.07.2020
Alarm
Dat de verdachte eind vorig jaar tegen de lamp liep, komt doordat een andere ambtenaar in de donkere dagen voor kerst alarm sloeg over een factuur, die plotseling door de verdachte controller in het systeem werd gezet. Dat gebeurde op 23 december 2019.
Na wat heen en weer ge-mail over de aard van de rekening stelde de verdachte medewerker, enkele uren voor kerstavond, een herstellende factuur op. Die gaf hij een valse datum, namelijk van een ruime maand eerder, 15 november 2019. Voor Den Haag was dat genoeg aanleiding om zelf een kort onderzoek te doen en daarna Hoffmann Bedrijfsrecherche in te huren.
Die vond al snel een heel kaartenhuis van sjoemelbetalingen aan twaalf dubieuze bedrijven en leverde op 3 maart 2020 een vernietigend oordeel over de verdachte af. De Haagse controller werd onmiddellijk op staande voet ontslagen.
Reactie
De Haagse politiek reageert geschokt op het nieuwe integriteitsschandaal in het stadhuis. De grootste partij in de Haagse gemeenteraad, Hart voor Den Haag, wil snel in een debat opheldering krijgen over de ambtenaar van de gemeente die na het verduisteren van twee miljoen euro is ontslagen, meldt mediapartner Omroep West. ‘We willen van de hoed en de rand weten’, benadrukt fractieleider Richard de Mos. ‘Dit laat op dramatische wijze zien hoe belangrijk het is door te pakken en te werken aan integriteit’, stelt zijn collega Frans de Graaf van de grootste coalitiepartij, de VVD.
Richard de Mos, fractievoorzitter van de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos, laat in een persbericht weten een spoeddebat te hebben aangevraagd om meer duidelijkheid over het incident te krijgen.
Belangenverstrengeling
Dit is niet de eerste integriteitskwestie in het Haagse stadhuis. In september 2018 stelde de gemeente een ambtenaar op non-actief na een intern onderzoek naar financiële belangenverstrengeling. Deze man werkte ook bij een stichting die sinds 2016 zo’n 444.000 euro subsidie van de gemeente kreeg. Uit het onderzoek bleek dat er onregelmatigheden waren in de geldstromen van de gemeente naar die stichting.
Daarmee reageerde de gemeente, op de eerdere onthulling van Omroep West, dat een ambtenaar op non-actief is gesteld. De ambtenaar werkte tegelijkertijd als directeur van de Stichting Vobis. Die organisatie heeft de afgelopen jaren tonnen subsidie van de gemeente ontvangen.
Eerdere integriteitskwesties
Het is niet de eerste integriteitskwestie op het Haagse stadhuis. Notabene is ex-wethouder De Mos sinds oktober 2019 zelf ook nog steeds het onderwerp van een onderzoek wegens corruptie, samen met zijn partijgenoot Rachid Guernaoui.
In oktober 2019 werden er invallen gedaan in de werkkamers en woningen van twee wethouders en een raadslid van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, omdat zij verdachten zijn in een corruptiezaak.
Het Openbaar Ministerie verdenkt de twee van het regelen van vergunningen tegen betaling. Ook zouden ze een partijgenoot van de lokale partij Groep de Mos hebben geholpen met het verkopen van een gemeentelijk pand.
Ook werd vorige maand bekend dat Groep de Mos mogelijk gelinkt is aan stembusfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. De partij zou stemmen van kiezers met een migratieachtergrond hebben gekocht.
Amare
In mei van dit jaar vertrok één van de topambtenaren van de gemeente nadat uit een integriteitsonderzoek was gebleken dat hij ‘niet transparant’ had gewerkt rond de bouw van cultuurcomplex Amare. De man zou onder meer achteraf passages aan verslagen hebben toegevoegd.
OmroepWest 09.07.2020 Een ambtenaar van de gemeente Den Haag is ontslagen nadat hij voor een bedrag van ruim twee miljoen euro heeft gefraudeerd. Dat nieuws kwam dinsdagavond via een brief van het college van burgemeester en wethouders naar buiten. Het is de zoveelste fraudezaak op het IJspaleis. Wij zetten de vijf zaken voor je op een rij.
Handel in invalideparkeerkaarten
In 2008 ontdekt de politie dat medewerkers van de afdeling parkeren van de gemeente Den Haag op grote schaal betrokken zijn geweest bij de handel in invalideparkeerkaarten. Uiteindelijk worden drie parkeerwachten op staande voet ontslagen, drie krijgen een berisping en 21 medewerkers een waarschuwing. Met een invalideparkeerkaart kan overal in Den Haag gratis geparkeerd worden.
Ambtenaar en directeur van Hindoestaanse stichting
In 2018 wordt een ambtenaar op non-actief gesteld vanwege financiële belangenverstrengeling. Terwijl hij als ambtenaar op het stadhuis werkt, is hij ook directeur van de Hindoestaanse stichting Vobis, die tonnen aan subsidie ontvangt van de gemeente. Uit onderzoek blijkt dat er onregelmatigheden zijn in de geldstromen naar de stichting.
Richard de Mos en Rachid Guernaoui
Vorig jaar oktober stappen de wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui op nadat de rijksrecherche een inval doet bij hen thuis en op het stadhuis. Ze worden ervan verdacht tegen betaling nachtvergunningen te hebben geregeld voor het bevriende zalencentrum Opera en van gesjoemel met gemeentegeld. Dat onderzoek loopt nog steeds.
Cultuurcomplex Amare
En in mei van dit jaar vertrekt een topambtenaar nadat uit een integriteitsonderzoek blijkt dat ie niet transparant heeft gewerkt rond de bouw van cultuurcomplex Amare. De man zou onder meer achteraf passages aan verslagen hebben toegevoegd.
Twee miljoen
De meest recente fraudezaak werd deze week bekendgemaakt: een ambtenaar van de gemeente werd ontslagen omdat hij voor twee miljoen euro heeft gefraudeerd. De gemeenteraad wist in maart al van de fraude, maar de gemeente heeft het nu pas bekendgemaakt.
De ambtenaar is ontslagen en er loopt een onderzoek bij de Rijksrecherche. Er wordt geprobeerd de financiële schade zoveel mogelijk te verhalen op de ex-medewerker. Inmiddels is er conservatoir beslag gelegd op de bezittingen van de ex-medewerker voor een bedrag van ruim twee miljoen euro.
AD 09.07.2020 Met zijn buurman in de Schilderswijk trok een sjoemelende ambtenaar 1,7 miljoen euro uit de gemeentekas, door valse facturen te laten betalen. Het bracht hem naar een villa aan het water, maar daar is na zijn ontslag op staande voet beslag op gelegd.
Dat blijkt uit onderzoek van AD/Haagsche Courant naar opnieuw een onderzoek van de Rijksrecherche op het Haagse Stadhuis. Hierbij is het beslag boven water gekomen dat de gemeente heeft gelegd op bezittingen van de fraudeverdachte. Als het tot een strafrechtelijke veroordeling komt, hoopt de gemeente zo het miljoenenbedrag deels terug te halen.
Er ligt in ieder geval beslag op de geschakelde villa aan het water in Ypenburg waar de man nu woont. Op Funda wordt een vergelijkbaar huis aangeboden voor meer dan een half miljoen euro. Ook bezit de ontslagen verdachte nog een appartement in hartje Schilderswijk.
Gemeentelijke computer
Voor de in de loop van zes jaren uitgekeerde serie betalingen, bijna zestig rekeningen in totaal, is volgens de gemeente amper werk verricht. De rekeningen, later blijken er veel door de ambtenaar te zijn gemaakt op zijn gemeentelijke computer, komen binnen op verschillende afdelingen van stadsbeheer, zoals Handhaving en het Veegbedrijf.
De ambtenaar werkte tien jaar op het stadhuis. Hij is controller, iemand die zorgt dat de financiën op orde zijn voor bijvoorbeeld de jaarrekeningen van het stadhuis. Formeel had hij niet de mogelijkheid om zelf betaalopdrachten goed te keuren, maar dat lukte hem na verloop van tijd toch, bijvoorbeeld omdat mensen die dit wel mochten, in de vakantie deze bevoegdheid aan anderen afstonden.
Bouwbedrijf van buurman
Ambtenaar R. introduceerde volgens de gemeente, zo vertelde zij in de ontslagzaak bij de rechtbank Den Haag, een aantal bedrijven die werkzaamheden voor de gemeente zouden gaan verrichten. Een daarvan was het bouwbedrijf van zijn buurman. Maar hij werkte ook samen met anderen, steeds in verschillende bv’tjes, waardoor het lastig was de betalingen te volgen.
Door haast, op een moment dat de rest van het land juist stil komt te staan, liep hij in de donkere dagen voor kerst toch tegen de lamp. Toen trok een andere boekhouder aan de bel, aangezien R. ineens met rekeningen voor onbekende bedrijven op de proppen kwam, die nog snel even betaald moesten worden. Toen daar verdiepend onderzoek naar werd gedaan, kwam het bedrog uit.
Ontdekt
De gemeenteraad zit in haar maag met het nieuwe strafrechtelijke onderzoek in het IJspaleis, maar wethouder Bruines (Personeel) merkte daarover fijntjes op dat de manier waarop de fraude is ontdekt –door een oplettende collega– ook laat zien dat de interne controlemechanismen functioneren. Dat is slechts een deel van het verhaal, want al die jaren ontbraken steeds de verplichte formulieren waarop ambtenaren horen af te tekenen dat werk waarvoor een opdracht aan derden is verleend, ook echt is uitgevoerd.
Pas toen Hoffmann Bedrijfsrecherche alle betalingen van R. analyseerde, viel op dat veel bedrijfjes te linken waren aan de buurman van hem in de Schilderswijk. Later ging ook geld naar andere mensen ‘in zijn netwerk’, vertelde hij zelf aan de speurneuzen.
Ontslag
Vermoedelijk staat de man later dit jaar voor de strafrechter. Dat zijn handel en wandel nu uitgebreid in beeld is, veroorzaakte R. zelf. Hij vocht ontslag op staande voet aan, en in de rechtszaak daarover deed de gemeente alles uitvoerig uit de doeken. Zijn advocaat kon gistermiddag niet reageren.
AD 08.07.2020 De Haagse ambtenaar die mogelijk voor miljoenen euro’s heeft gefraudeerd, kon ruim zes jaar lang onbekommerd zijn gang gaan. Als controller voor de dienst stadsbeheer ging hij tientallen keren zijn boekje te buiten door zelf (valse) facturen aan te maken en goed te keuren.
In totaal heeft de ambtenaar bemoeienis gehad met zeker met 58 grotendeels valse facturen van twaalf bedrijven ter waarde van bijna 1,8 miljoen euro. Zeven van die ondernemingen waren gevestigd op het adres van een voormalige buurman van de verdachte.
Tegen het door de gemeente ingeschakelde recherchebureau Hoffman erkende de Haagse ex-werknemer dat hij niet altijd zuiver heeft gehandeld, maar dat het hem er altijd om te doen was om mensen te helpen. Ook gaf de financieel controller toe dat hij in sommige gevallen wist dat er tegenover de facturen geen prestatie stond, zo blijkt uit een verslag van de rechtszaak die de man – tevergeefs – tegen zijn ontslag voerde.
Vakantie
Uit het verslag komt een bijzonder beeld naar boven van de financiële controle bij de gemeente. Hoewel de verdachte niet de bevoegdheid had om facturen te fiatteren, lukte hem dat wel door bijvoorbeeld gebruik te maken van de ‘vakantieregel’. Die houdt in dat een ander dan de projectleider tijdens diens vakantie rekeningen kan betalen. Normaal gesproken is dat overigens een collega met dezelfde bevoegdheid of hoger.
Ook werden facturen geregeld aan de verdachte overgedragen, bijvoorbeeld als een leidinggevende vragen had over een rekening. Soms kreeg hij dan het mandaat om de rekening goed te keuren. In totaal heeft de Haagse controller zelf 36 facturen gefiatteerd.
Alarm
Dat de verdachte eind vorig jaar tegen de lamp liep, komt doordat een andere ambtenaar in de donkere dagen voor kerst alarm sloeg over een factuur, die plotseling door de verdachte controller in het systeem werd gezet. Dat gebeurde op 23 december.
Na wat heen en weer ge-mail over de aard van de rekening stelde de verdachte medewerker, enkele uren voor kerstavond, een herstellende factuur op. Die gaf hij een valse datum, namelijk van een ruime maand eerder, 15 november. Voor Den Haag was dat genoeg aanleiding om zelf een kort onderzoek te doen en daarna Hoffmann Bedrijfsrecherche in te huren.
Die vond al snel een heel kaartenhuis van sjoemelbetalingen aan twaalf dubieuze bedrijven en leverde op 3 maart een vernietigend oordeel over de verdachte af. De Haagse controller werd onmiddellijk op staande voet ontslagen.
Corruptie
De huidige fraudezaak is zeker niet de eerste op het Haagse stadhuis. In oktober deed de rijksrecherche invallen in de woningen en werkkamers van twee wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Zij worden nog altijd verdacht van ambtelijke corruptie en omkoping.
In mei vertrok een topambtenaar van de dienst stedelijke ontwikkeling, nadat was gebleken dat hij ‘niet transparant’ had gehandeld rond de bouw van cultuurpaleis Amare. Beide zaken hebben niets met de nieuwe te maken, zegt een bron rond het college.
OmroepWest 08.07.2020 Bij de handhavingsorganisatie van de gemeente Den Haag gaan eind december 2019 alarmbellen af. Een controller van die dienst vraagt om een rekening van een bedrijf uit Zoetermeer van ruim 72.500 euro goed te keuren. Omdat die onderneming onbekend is bij de gemeente, gaan medewerkers van de gemeente spitten in de administratieve systemen. Ze ontdekken nog meer verdachte bedrijven waar geld van de gemeente naartoe is gegaan en ruiken onraad. Het is het begin van de ontmaskering van een medewerker die al sinds 2010 voor de gemeente werkt en waarvan het vermoeden bestaat dat hij 58 valse facturen heeft ingediend en daarmee ruim 1,7 miljoen euro wegsluisde.
De ambtenaar van de afdeling die onder meer verantwoordelijk is voor de buitengewoon opsporingsambtenaren, de boa’s, wordt uiteindelijk op staande voet ontslagen. Maar hij vecht dat besluit bij de rechter aan. Sterker: hij eist bij de rechter bijna zes ton omdat hij vindt dat er ‘geen dringende reden’ is voor zijn abrupte gedwongen vertrek. Het loopt uiteindelijk anders af, beslist de rechter op 1 juli van dit jaar. De ambtenaar is terecht ontslagen en moet nu zelf betalen: 480 euro aan proceskosten.
De kennelijke zucht naar geld, heel veel geld, en de rechtszaak om dat van Den Haag te krijgen, zorgen er ook voor dat het dossier nu grotendeels op straat ligt. Daaruit ontstaat het beeld van een ambtenaar die op een handige manier geld doorsluist naar een wirwar van bv’s (ZSN, Taks, Bouw b.v.) op diverse adressen in meerdere plaatsen.
Onregelmatigheden
Nadat de eerste controle van de verdachte factuur leidt tot onraad in het stadhuis volgt snel een eerste onderzoek door financieel specialisten van de gemeente zelf. Daarbij wordt dan al duidelijk dat er mogelijk onregelmatigheden zijn bij 58 facturen voor betalingen aan vier leveranciers van de gemeente. Daarbij is van alles mis, vinden de speurders van de gemeente. Zo staat in veel facturen niet precies omschreven wat er voor het geld is gedaan en staan er niet de handtekeningen onder van de juiste mensen, maar van de verdachte ambtenaar zelf.
Daarom wordt besloten nog beter onderzoek te doen. Begin januari wordt Hoffmann Bedrijfsrecherche ingeschakeld. Dat bureau komt bijna twee maanden later met een rapport dat er niet om liegt. De werknemer maakt zich schuldig aan ‘meerdere integriteitsschendingen’, is de conclusie. De ambtenaar koopt bijvoorbeeld diensten in en laat hiervoor rekeningen betalen terwijl dat geen onderdeel is van zijn werk en hij dit volgens de regels ook niet mag doen.
Niet altijd zuiver
In een gesprek met Hoffman zou de de man ook hebben verklaard dat hij ‘mensen uit zijn netwerk’ – onder meer een buurman – heeft geholpen door hen in contact te brengen met de gemeente, zodat zij klussen konden doen. En hij erkent ook dat hij ‘hier niet altijd zuiver in heeft gehandeld’. Hij heeft bijvoorbeeld zelf facturen gemaakt – op zijn zakelijke laptop – voor bedrijven. Ook zou hij hebben gezegd dat hij zelf voor meerdere bedrijven facturen indiende terwijl hij wist dat er geen prestatie tegenover stond.
Hofmann is uiteindelijk helder in een oordeel, staat in een passage van het onderzoeksrapport in het vonnis van de rechtbank. ‘Ondanks de wetenschap dat er geen prestatie werd geleverd door diverse leveranciers, heeft de [werknemer] hier geen melding van gemaakt en is hij doorgegaan met het indienen van (valse) facturen. De [werknemer] heeft naar zijn zeggen fraude gepleegd, maar zegt zich daar eerder niet van bewust te zijn geweest.’
Vertrouwen
Reden voor de gemeente om hem dus te ontslaan. Tijdens de rechtszaak zegt de advocaat van de gemeente dat hij ‘grovelijk de plichten veronachtzaamt’ die de arbeidsovereenkomst met de gemeente hem oplegt. De man heeft daarmee een ‘dermate ernstige inbreuk’ gemaakt op het vertrouwen dat de gemeente in hem moest kunnen stellen, dat ontslag terecht zou zijn.
De rechter geeft de gemeente gelijk. Uit het oordeel wordt ook duidelijk dat zeven bedrijven waarvan facturen in opdracht van of door de ambtenaar werden betaald zijn gevestigd op het adres van zijn buurman. Daarbij gaat het ook nog eens om facturen waarvan een aantal ook door de ambtenaar zelf is gemaakt.
Grote schade
De kantonrechter is dan ook helder. Hij acht het aannemelijk dat de ambtenaar valse facturen maakte, indiende en een rol speelde bij het betalen van rekeningen zonder dat er prestaties tegenover stonden. Dit heeft geleid tot grote schade bij de gemeente, aldus de rechter. De ambtenaar heeft hiermee ‘in strijd gehandeld met de interne werkprocessen en de gedragscode’. Verder heeft hij ‘bij zijn handelen misbruik gemaakt van zijn positie van controller’. Kortom: de man heeft de ‘ambtelijke integriteit geschonden’.
Haagse politici reageren geschokt
De politiek reageert onthutst op het zoveelste integriteitsschandaal in Den Haag. Partijen willen weten hoe het kan dat een ambtenaar blijkbaar voor bijna twee miljoen euro kan frauderen voordat het wordt ontdekt. Wethouder Saskia Bruines (D66, personeel) zegt in een reactie op de zaak dat zij is geschrokken en ook boos is. ‘Wij zijn uitermate onthutst’. Zij wijst er wel op dat de kwestie duidelijk maakt dat de systemen om fraude op te sporen binnen de gemeente dus goed werken.
Moeilijk
Wel, zegt de wethouder, is het heel moeilijk om helemaal te voorkomen dat er dit soort dingen binnen de gemeente gebeuren. ‘Dit is niet het eerste geval en zal ook niet het laatste geval zijn.’ Wel worden maatregelen binnen de gemeente genomen om te voorkomen dat dit soort situaties nog een keer kunnen gebeuren. ‘Dit blijft constant aandacht houden’, aldus Bruines.
Volgens haar zijn andere medewerkers van de gemeente ‘geschrokken van de slinkse wijze’ waarop de man heeft geopereerd, zeker ook omdat het om iemand gaat – een controller – waarin anderen hun vertrouwen moeten kunnen stellen. Onderzoek van de Rijksrecherche moet uitwijzen of de man ook strafrechtelijk kan worden vervolgd. De verwachting is dat hierover in het najaar meer duidelijkheid komt.
Te kort door de bocht
De ambtenaar zelf vindt dat de rechter te kort door de bocht heeft geoordeeld, zegt zijn advocaat mr. G.C. Blom in een eerste reactie. Volgens Blom was het gebruik bij de gemeente dat er handelingen werden verricht waarvoor medewerkers geen mandaat hebben. Verder heeft de gemeente tijdens de zitting ook niet hard kunnen maken dat er geen prestaties zijn verricht voor allerlei facturen. ‘De rechter vroeg of dat goed is onderzocht, maar zijn leidinggevende moest toegeven dat dat niet is gebeurd.’
De oud-medewerker overweegt daarom ‘zeer serieus tegen de uitspraak van de rechter in beroep te gaan. Want zegt Blom: ‘Mijn cliënt herkent zich niet in het verhaal van de gemeente. Dat klopt niet.’
Den HaagFM 08.07.2020 Bij de handhavingsorganisatie van de gemeente Den Haag gaan eind december 2019 alarmbellen af. Een controller van die dienst vraagt om een rekening van een bedrijf uit Zoetermeer van ruim 72.500 euro goed te keuren. Omdat die onderneming onbekend is bij de gemeente, gaan medewerkers van de gemeente spitten in de administratieve systemen. Ze ontdekken nog meer verdachte bedrijven waar geld van de gemeente naartoe is gegaan en ruiken onraad. Het is het begin van de ontmaskering van een medewerker die al sinds 2010 voor de gemeente werkt en waarvan het vermoeden bestaat dat hij 58 valse facturen heeft ingediend en daarmee ruim 1,7 miljoen euro wegsluisde.
De ambtenaar van de afdeling die onder meer verantwoordelijk is voor de buitengewoon opsporingsambtenaren, de boa’s, wordt uiteindelijk op staande voet ontslagen. Maar hij vecht dat besluit bij de rechter aan. Sterker: hij eist bij de rechter bijna zes ton omdat hij vindt dat er ‘geen dringende reden’ is voor zijn abrupte gedwongen vertrek. Het loopt uiteindelijk anders af, beslist de rechter op 1 juli van dit jaar. De ambtenaar is terecht ontslagen en moet nu zelf betalen: 480 euro aan proceskosten, zo meldt mediapartner Omroep West.
De kennelijke zucht naar geld, heel veel geld, en de rechtszaak om dat van Den Haag te krijgen, zorgt er ook voor dat het dossier nu grotendeels op straat ligt. Daaruit ontstaat het beeld van een ambtenaar die op een handige manier geld doorsluist naar een wirwar van bv’s (ZSN, Taks, Bouw b.v.) op diverse adressen in meerdere plaatsen.
Onregelmatigheden
Nadat de eerste controle van de verdachte factuur leidt tot onraad in het stadhuis volgt snel een eerste onderzoek door financieel specialisten van gemeente zelf. Daarbij wordt dan al duidelijk dat er mogelijk onregelmatigheden zijn bij 58 facturen voor betalingen aan vier leveranciers van de gemeente. Daarbij is van alles mis, vinden de speurders van de gemeente. Zo staat in veel facturen niet precies omschreven wat er voor het geld is gedaan en staan er niet de handtekeningen onder van de juiste mensen, maar van de verdachte ambtenaar zelf.
Daarom wordt besloten nog beter onderzoek te doen. Begin januari wordt Hoffmann Bedrijfsrecherche ingeschakeld. Dat bureau komt bijna twee maanden later met een rapport dat er niet om liegt. De werknemer maakt zich schuldig aan ‘meerdere integriteitsschendingen’, is de conclusie. De ambtenaar koopt bijvoorbeeld diensten in en laat hiervoor rekeningen betalen terwijl dat geen onderdeel is van zijn werk en hij dit volgens de regels ook niet mag doen.
Niet altijd zuiver
In een gesprek met Hoffman zou de de man ook hebben verklaard dat hij ‘mensen uit zijn netwerk’ – onder meer een buurman – heeft geholpen door hen in contact te brengen met de gemeente, zodat zij klussen konden doen. En hij erkent ook dat hij ‘hier niet altijd zuiver in heeft gehandeld’. Hij heeft bijvoorbeeld zelf facturen gemaakt – op zijn zakelijke laptop – voor bedrijven. Ook zou hij hebben gezegd dat hij zelf voor meerdere bedrijven facturen indiende terwijl hij wist dat er geen prestatie tegenover stond.
Hofmann is uiteindelijk helder in een oordeel, staat in een passage van het onderzoeksrapport in het vonnis van de rechtbank. ‘Ondanks de wetenschap dat er geen prestatie werd geleverd door diverse leveranciers, heeft de [werknemer] hier geen melding van gemaakt en is hij doorgegaan met het indienen van (valse) facturen. De [werknemer] heeft naar zijn zeggen fraude gepleegd, maar zegt zich daar eerder niet van bewust te zijn geweest.’
Vertrouwen
Reden voor de gemeente om hem dus te ontslaan. Tijdens de rechtszaak zegt de advocaat van de gemeente dat hij ‘grovelijk de plichten veronachtzaamd’ die de arbeidsovereenkomst met de gemeente hem oplegt. De man heeft daarmee een ‘dermate ernstige inbreuk’ gemaakt op het vertrouwen dat de gemeente in hem moest kunnen stellen, dat ontslag terecht zou zijn.
De rechter geeft de gemeente gelijk. Uit het oordeel wordt ook duidelijk dat zeven bedrijven waarvan facturen in opdracht van of door de ambtenaar werden betaald zijn gevestigd op het adres van zijn buurman. Daarbij gaat het ook nog eens om facturen waarvan een aantal ook door de ambtenaar zelf is gemaakt.
Grote schade
De kantonrechter is dan ook helder. Hij acht het aannemelijk dat de ambtenaar valse facturen maakte, indiende en een rol speelde bij het betalen van rekeningen zonder dat er prestaties tegenover stonden. Dit heeft geleid tot grote schade bij de gemeente, aldus de rechter. De ambtenaar heeft hiermee ‘in strijd gehandeld met de interne werkprocessen en de gedragscode’. Verder heeft hij ‘bij zijn handelen misbruik gemaakt van zijn positie van controller’. Kortom: de man heeft de ‘ambtelijke integriteit geschonden’.
De politiek reageert onthutst op het zoveelste integriteitsschandaal in Den Haag. Partijen willen weten hoe het kan dat een ambtenaar blijkbaar voor bijna twee miljoen euro kan frauderen voordat het wordt ontdekt. Wethouder Saskia Bruines (D66, personeel) zegt in een reactie op de zaak dat zij is geschrokken en ook boos is. ‘Wij zijn uitermate onthutst’. Zij wijst er wel op dat de kwestie duidelijk maakt dat de systemen om fraude op te sporen binnen de gemeente dus goed werken.
Moeilijk
Wel, zegt de wethouder, is het heel moeilijk om helemaal te voorkomen dat er dit soort dingen binnen de gemeente gebeuren. ‘Dit is niet het eerste geval en zal ook niet het laatste geval zijn.’ Wel worden maatregelen binnen de gemeente genomen om te voorkomen dat dit soort situaties nog een keer kunnen gebeuren. ‘Dit blijft constant aandacht houden’, aldus Bruines.
Volgens haar zijn andere medewerkers van de gemeente ‘geschrokken van de slinkse wijze’ waarop de man heeft geopereerd, zeker ook omdat het om iemand gaat – een controller – waarin anderen hun vertrouwen moeten kunnen stellen. Onderzoek van de Rijksrecherche moet uitwijzen of de man ook strafrechtelijk kan worden vervolgd. De verwachting is dat hierover in het najaar meer duidelijkheid komt.
Tekort door de bocht
De ambtenaar zelf vindt dat de rechter te kort door de bocht heeft geoordeeld, zegt zijn advocaat mr. G.C. Blom in een eerste reactie. Volgens Blom was het gebruik bij de gemeente dat er handelingen werden verricht waarvoor medewerkers geen mandaat hebben. Verder heeft de gemeente tijdens de zitting ook niet hard kunnen maken dat er geen prestaties zijn verricht voor allerlei facturen. ‘De rechter vroeg of dat goed is onderzocht, maar zijn leidinggevende moest toegeven dat dat niet is gebeurd.’
De oud-medewerker overweegt daarom ‘zeer serieus tegen de uitspraak van de rechter in beroep te gaan. Want zegt Blom: ‘Mijn cliënt herkent zich niet in het verhaal van de gemeente. Dat klopt niet.’
Den HaagFM 08.07.2020 De Haagse politiek reageert geschokt op het nieuwe integriteitsschandaal in het stadhuis. De grootste partij in de Haagse gemeenteraad, Hart voor Den Haag, wil snel in een debat opheldering krijgen over de ambtenaar van de gemeente die na het verduisteren van twee miljoen euro is ontslagen, meldt mediapartner Omroep West. ‘We willen van de hoed en de rand weten’, benadrukt fractieleider Richard de Mos. ‘Dit laat op dramatische wijze zien hoe belangrijk het is door te pakken en te werken aan integriteit’, stelt zijn collega Frans de Graaf van de grootste coalitiepartij, de VVD.
Ook andere fracties in de Haagse raad kijken met zorg naar de nieuwe ontwikkelingen in het stadhuis. ‘Dat dit kan, gebeurt en er ook nog een soort patroon lijkt te zijn, is verontrustend’, zegt fractieleider Arjen Kapteijns van GroenLinks. ‘Dit wil je niet in een periode waarin toch al veel over integriteit wordt gesproken’, aldus zijn collega van de Haagse Stadspartij, Joris Wijsmuller. Volgens Pieter Grinwis (ChristenUnie/SGP) wordt Den Haag Napels aan de Noordzee. ‘Maar dat is bijna een belediging voor Napels.’
Voor de PVV is de kwestie een teken dat het college van burgemeester en wethouders ‘zijn zaakjes niet op orde heeft’, stelt fractievoorzitter Sebastian Kruis. ‘Het gebrek aan moraal slaat soms over op ambtenaren. De bodemloze geldput van wethouder Boudewijn Revis is weer twee miljoen euro rijker.’ PvdA-leider Mikal Tseggai verzucht: ‘Dit is verschrikkelijk.’
Gefraudeerd
Burgemeester Jan van Zanen schrijft woensdagavond in een brief aan de gemeenteraad dat een Haagse ambtenaar op staande voet is ontslagen nadat hij voor een bedrag van ruim twee miljoen euro heeft gefraudeerd. De voormalig medewerker van de gemeente heeft meerdere jaren fraude gepleegd ‘met een substantiële financiële omvang’. De Rijksrecherche doet onderzoek. De gemeente heeft intussen van alles gedaan om er voor te zorgen dat het geld terugkeert in de kas. Zo is er beslag gelegd op de bezittingen van de voormalig medewerker.
De gemeenteraad werd al in maart van dit jaar op de hoogte gesteld van de kwestie. Maar toen ging het volgens meerdere raadsleden om slechts summiere informatie. Hart voor Den Haag hoopt in een debat met het college van burgemeester en wethouders meer over de kwestie te weten te komen. ‘Hoe hoog zat die man of vrouw, welke projecten had deze ambtenaar onder z’n hoede en voor welke wethouder werkte hij of zij. Want dit is nogal wat’, aldus De Mos.
Belangenverstrengeling
Dit is niet de eerste integriteitskwestie in het Haagse stadhuis. In september 2018 stelde de gemeente een ambtenaar op non-actief na een intern onderzoek naar financiële belangenverstrengeling. Deze man werkte ook bij een stichting die sinds 2016 zo’n 444.000 euro subsidie van de gemeente kreeg. Uit het onderzoek bleek dat er onregelmatigheden waren in de geldstromen van de gemeente naar die stichting.
In oktober vorig jaar werden invallen gedaan in de werkkamers en woningen van twee wethouders en een raadslid van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, omdat zij verdachten zijn in een corruptiezaak. Ook dit onderzoek is in handen van de Rijksrecherche. De voormalig wethouders worden verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
Niet transparant
In mei van dit jaar vertrok één van de topambtenaren van de gemeente nadat uit een integriteitsonderzoek was gebleken dat hij ‘niet transparant’ had gewerkt rond de bouw van cultuurcomplex Amare. De man zou onder meer achteraf passages aan verslagen hebben toegevoegd.
Volgens Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij redenen genoeg om in de Haagse raad te debatteren over integriteit in brede zin. Daarbij moet het zeker ook nog gaan over wie uiteindelijk politiek verantwoordelijk is voor de ambtenaar die bij Amare was betrokken, vindt hij. Maar hij verwacht niet dat dit voor de zomer zal gebeuren.
Gifbeker
Fractieleider Kapteijns van GroenLinks had gehoopt dat het bij de eerdere incidenten kon blijven. ‘Maar de gifbeker is blijkbaar nog niet leeg’, moet hij constateren. ‘Ik heb er alle vertrouwen in dat de gemeente en het college alles op alles zullen zetten om dat geld terug te krijgen. Maar deze reeks incidenten is wel alarmerend. Ik hoop dat alle aandacht voor integriteit die er nu is in het stadhuis er voor zorgt dat verbetering optreedt.’
Dat hoopt ook de PvdA. ‘Dit laat des te meer zien dat we hard aan de slag moeten met integriteit. Ik ben ook heel benieuwd hoe de nieuwe burgemeester hiermee omgaat’, zegt Tseggai. ‘Dit moet gewoon nooit meer gebeuren. Dit moet echt de laatste keer zijn.’
‘Geen fraai nieuws’
D66 spreekt van ‘geen fraai nieuws’. Maar fractievoorzitter Hanneke van der Werf noemt het wel goed dat dit soort ernstige zaken aan het licht komen. ‘Het stadhuis is een grote organisatie waar regelmatig integriteitsmeldingen worden gedaan. Ik vind het vooral belangrijk dat we daarover geïnformeerd worden en het college adequaat reageert. Dat lijkt hier het geval te zijn geweest.’
De kwestie roept ook vragen op over hoe bij de gemeente Den Haag de bedrijfsvoering is georganiseerd, vindt Grinwis van de ChristenUnie/SGP. ‘Want hoe kun je anders twee miljoen euro wegsluizen? Dan zit er toch echt wel iets mis. Ik schrik hier toch echt weer van, ook al raken we er ook een beetje aan gewend.’
OmroepWest 08.07.2020 De Haagse politiek reageert geschokt op het nieuwe integriteitsschandaal in het stadhuis. De grootste partij in de Haagse gemeenteraad, Hart voor Den Haag, wil snel in een debat opheldering krijgen over de ambtenaar van de gemeente die na het verduisteren van twee miljoen euro is ontslagen. ‘We willen van de hoed en de rand weten’, benadrukt fractieleider Richard de Mos. ‘Dit laat op dramatische wijze zien hoe belangrijk het is door te pakken en te werken aan integriteit’, stelt zijn collega Frans de Graaf van de grootste coalitiepartij, de VVD.
Ook andere fracties in de Haagse raad kijken met zorg naar de nieuwe ontwikkelingen in het stadhuis. ‘Dat dit kan, gebeurt en er ook nog een soort patroon lijkt te zijn, is verontrustend’, zegt fractieleider Arjen Kapteijns van GroenLinks. ‘Dit wil je niet in een periode waarin toch al veel over integriteit wordt gesproken’, aldus zijn collega van de Haagse Stadspartij, Joris Wijsmuller. Volgens Pieter Grinwis (ChristenUnie/SGP) wordt Den Haag Napels aan de Noordzee. ‘Maar dat is bijna een belediging voor Napels.’
Voor de PVV is de kwestie een teken dat het college van burgemeester en wethouders ‘zijn zaakjes niet op orde heeft’, stelt fractievoorzitter Sebastian Kruis. ‘Het gebrek aan moraal slaat soms over op ambtenaren. De bodemloze geldput van wethouder Boudewijn Revis is weer twee miljoen euro rijker.’ PvdA-leider Mikal Tseggai verzucht: ‘Dit is verschrikkelijk.’
Gefraudeerd
Burgemeester Jan van Zanen schrijft dinsdagavond in een brief aan de gemeenteraad dat een Haagse ambtenaar op staande voet is ontslagen nadat hij voor een bedrag van ruim twee miljoen euro heeft gefraudeerd. De voormalig medewerker van de gemeente heeft meerdere jaren fraude gepleegd ‘met een substantiële financiële omvang’. De Rijksrecherche doet onderzoek. De gemeente heeft intussen van alles gedaan om er voor te zorgen dat het geld terugkeert in de kas. Zo is er beslag gelegd op de bezittingen van de voormalig medewerker.
De gemeenteraad werd al in maart van dit jaar op de hoogte gesteld van de kwestie. Maar toen ging het volgens meerdere raadsleden om slechts summiere informatie. Hart voor Den Haag hoopt in een debat met het college van burgemeester en wethouders meer over de kwestie te weten te komen. ‘Hoe hoog zat die man of vrouw, welke projecten had deze ambtenaar onder z’n hoede en voor welke wethouder werkte hij of zij. Want dit is nogal wat’, aldus De Mos.
Belangenverstrengeling
Dit is niet de eerste integriteitskwestie in het Haagse stadhuis. In september 2018 stelde de gemeente een ambtenaar op non-actief na een intern onderzoek naar financiële belangenverstrengeling. Deze man werkte ook bij een stichting die sinds 2016 zo’n 444.000 euro subsidie van de gemeente kreeg. Uit het onderzoek bleek dat er onregelmatigheden waren in de geldstromen van de gemeente naar die stichting.
In oktober vorig jaar werden invallen gedaan in de werkkamers en woningen van twee wethouders en een raadslid van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, omdat zij verdachten zijn in een corruptiezaak. Ook dit onderzoek is in handen van de Rijksrecherche. De voormalig wethouders worden verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
Niet transparant
In mei van dit jaar vertrok één van de topambtenaren van de gemeente nadat uit een integriteitsonderzoek was gebleken dat hij ‘niet transparant’ had gewerkt rond de bouw van cultuurcomplex Amare. De man zou onder meer achteraf passages aan verslagen hebben toegevoegd.
Volgens Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij redenen genoeg om in de Haagse raad te debatteren over integriteit in brede zin. Daarbij moet het zeker ook nog gaan over wie uiteindelijk politiek verantwoordelijk is voor de ambtenaar die bij Amare was betrokken, vindt hij. Maar hij verwacht niet dat dit voor de zomer zal gebeuren.
Gifbeker
Fractieleider Kapteijns van GroenLinks had gehoopt dat het bij de eerdere incidenten kon blijven. ‘Maar de gifbeker is blijkbaar nog niet leeg’, moet hij constateren. ‘Ik heb er alle vertrouwen in dat de gemeente en het college alles op alles zullen zetten om dat geld terug te krijgen. Maar deze reeks incidenten is wel alarmerend. Ik hoop dat alle aandacht voor integriteit die er nu is in het stadhuis er voor zorgt dat verbetering optreedt.’
Dat hoopt ook de PvdA. ‘Dit laat des te meer zien dat we hard aan de slag moeten met integriteit. Ik ben ook heel benieuwd hoe de nieuwe burgemeester hiermee omgaat’, zegt Tseggai. ‘Dit moet gewoon nooit meer gebeuren. Dit moet echt de laatste keer zijn.’
‘Geen fraai nieuws’
D66 spreekt van ‘geen fraai nieuws’. Maar fractievoorzitter Hanneke van der Werf noemt het wel goed dat dit soort ernstige zaken aan het licht komen. ‘Het stadhuis is een grote organisatie waar regelmatig integriteitsmeldingen worden gedaan. Ik vind het vooral belangrijk dat we daarover geïnformeerd worden en het college adequaat reageert. Dat lijkt hier het geval te zijn geweest.’
De kwestie roept ook vragen op over hoe bij de gemeente Den Haag de bedrijfsvoering is georganiseerd, vindt Grinwis van de ChristenUnie/SGP. ‘Want hoe kun je anders twee miljoen euro wegsluizen? Dan zit er toch echt wel iets mis. Ik schrik hier toch echt weer van, ook al raken we er ook een beetje aan gewend.’
OmroepWest 07.07.2020 Een ambtenaar van de gemeente Den Haag is ontslagen nadat hij voor een bedrag van ruim twee miljoen euro heeft gefraudeerd. Dat schrijft het college van burgemeester en wethouders dinsdagavond in een brief aan de Haagse gemeenteraad.
De inmiddels ex-medewerker van de gemeente heeft meerdere jaren fraude gepleegd ‘met een substantiële financiële omvang’. De gemeenteraad was al in maart van dit jaar op de hoogte hiervan, maar de gemeente treedt nu voor het eerst hierover naar buiten.
Nadat de fraude op het stadhuis is opgemerkt, is er aangifte gedaan bij de Rijksrecherche en is de ambtenaar op staande voet ontslagen. Dit ontslag was volgens de rechter rechtsgeldig.
Twee miljoen euro
De afgelopen maanden heeft de gemeente allerlei acties ondernomen om de door de fraude geleden schade zoveel mogelijk te verhalen op de ambtenaar. Inmiddels is er conservatoir beslag gelegd op de bezittingen van de ex-medewerker voor een bedrag van ruim twee miljoen euro.
De Rijksrecherche is na de aangifte van de gemeente nog volop bezig met het onderzoek. ‘Op grond van de informatie die wij van de Rijksrecherche hebben ontvangen, verwachten wij dat het onderzoek nog zeker tot het najaar zal doorlopen’, schrijft de gemeente. ‘In het belang van dit onderzoek kunnen wij verder geen mededelingen over de inhoud van de kwestie doen.’
Eerdere integriteitskwesties
Het is niet de eerste integriteitskwestie op het Haagse stadhuis. In oktober vorig jaar werden er invallen gedaan in de werkkamers en woningen van twee wethouders en een raadslid van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, omdat zij verdachten zijn in een corruptiezaak. Ook dit onderzoek is in handen van de Rijksrecherche. Zij worden verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
In mei van dit jaar vertrok één van de topambtenaren van de gemeente nadat uit een integriteitsonderzoek was gebleken dat hij ‘niet transparant’ had gewerkt rond de bouw van cultuurcomplex Amare. De man zou onder meer achteraf passages aan verslagen hebben toegevoegd.
‘Stad van vrede en recht of van list en bedrog?’
De Haagse lokale politiek reageert verbijsterd op het nieuws – ook al was de raad dus al veel eerder vertrouwelijk geïnformeerd. ‘Weer wordt het IJspaleis opgeschrikt door integriteitsschandaal’, zegt Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De partij heeft meteen een debat aangevraagd ‘om van de hoed en de rand te horen’ van het college. ‘Welke afdeling? Welk mandaat? Welke wethouder was verantwoordelijk?’, zo luiden zijn vragen.
Fractieleider Robert Barker van de Partij voor de Dieren noemt het ‘bizar’ hoe de ambtenaar meerdere jaren fraude kon plegen, zonder dat dit werd opgemerkt. Barker: ‘Den Haag: de stad van vrede en recht of van list en bedrog?’
Den HaagFM 07.07.2020 Een ambtenaar van de gemeente Den Haag is ontslagen nadat hij voor een bedrag van ruim twee miljoen euro heeft gefraudeerd. Dat schrijft het college van burgemeester en wethouders dinsdagavond in een brief aan de Haagse gemeenteraad.
De inmiddels ex-medewerker van de gemeente heeft meerdere jaren fraude gepleegd ‘met een substantiële financiële omvang’. De gemeenteraad was al in maart van dit jaar op de hoogte hiervan, maar de gemeente treedt nu voor het eerst hierover naar buiten.
Nadat de fraude op het stadhuis is opgemerkt, is er aangifte gedaan bij de Rijksrecherche en is de ambtenaar op staande voet ontslagen. Dit ontslag was volgens de rechter rechtsgeldig.
Twee miljoen euro
De afgelopen maanden heeft de gemeente allerlei acties ondernomen om de door de fraude geleden schade zoveel mogelijk te verhalen op de ambtenaar. Inmiddels is er conservatoir beslag gelegd op de bezittingen van de ex-medewerker voor een bedrag van ruim twee miljoen euro.
De Rijksrecherche is na de aangifte van de gemeente nog volop bezig met het onderzoek. ‘Op grond van de informatie die wij van de Rijksrecherche hebben ontvangen, verwachten wij dat het onderzoek nog zeker tot het najaar zal doorlopen’, schrijft de gemeente. ‘In het belang van dit onderzoek kunnen wij verder geen mededelingen over de inhoud van de kwestie doen.’
Eerdere integriteits kwesties
Het is niet de eerste integriteitskwestie op het Haagse stadhuis. In oktober vorig jaar werden er invallen gedaan in de werkkamers en woningen van twee wethouders en een raadslid van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, omdat zij verdachten zijn in een corruptiezaak. Ook dit onderzoek is in handen van de Rijksrecherche. Zij worden verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
In mei van dit jaar vertrok één van de topambtenaren van de gemeente nadat uit een integriteitsonderzoek was gebleken dat hij ‘niet transparant’ had gewerkt rond de bouw van cultuurcomplex Amare. De man zou onder meer achteraf passages aan verslagen hebben toegevoegd.
‘Den Haag: de stad van vrede en recht of van list en bedrog?’
De Haagse lokale politiek reageert verbijsterd op het nieuws – ook al was de raad dus al veel eerder vertrouwelijk geïnformeerd. ‘Weer wordt het IJspaleis opgeschrikt door integriteitsschandaal’, zegt Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De partij heeft meteen een debat aangevraagd ‘om van de hoed en de rand te horen’ van het college. ‘Welke afdeling? Welk mandaat? Welke wethouder was verantwoordelijk?’, zo luiden zijn vragen.
Fractieleider Robert Barker van de Partij voor de Dieren noemt het ‘bizar’ hoe de ambtenaar meerdere jaren fraude kon plegen, zonder dat dit werd opgemerkt. Barker: ‘Den Haag: de stad van vrede en recht of van list en bedrog?’
AD 07.07.2020 Een Haagse ambtenaar is ontslagen vanwege een verdenking voor miljoenen euro’s te hebben gefraudeerd. Er is voor ruim twee miljoen euro beslag gelegd op de bezittingen van de voormalige werknemer.
Dat zegt burgemeester Jan van Zanen in een openbaar gemaakte brief aan de raad. De Haagse gemeenteraad was in maart eerder al geïnformeerd over de zaak in een vertrouwelijke brief. De medewerker, die op staande voet is ontslagen, pleegde meerdere jaren lang fraude met hoge bedragen.
Naast dat de ambtenaar is ontslagen, loopt er ook een strafrechtelijk onderzoek. Dit zal waarschijnlijk in het najaar worden afgerond. De gemeente heeft in de afgelopen maanden acties ondernomen om de door de fraude geleden schade zoveel mogelijk te verhalen. Zo is er conservatoir beslag op de bezittingen van de ex-medewerker gelegd voor een bedrag tot ruim twee miljoen euro.
Zijn we de stad van vrede en recht of de stad van list en bedrog?, aldus Robert Barker, PvdD.
Groep de Mos, de grootste partij in de Haagse raad, heeft al een spoeddebat aangevraagd. Raadslid Ralf Sluijs: “Weer wordt het IJspaleis opgeschrikt door een integriteitsschandaal. Om welke afdeling gaat het en welke wethouder is hier verantwoordelijk voor?”
Robert Barker, Partij voor de Dieren, reageert eveneens verontwaardigd op het nieuws. ,,Alweer en integriteitskwestie. We staan er niet goed op. Zijn we de stad van vrede en recht of de stad van list en bedrog? We moeten echt meer werk gaan maken van integriteit. Want hoe kan het dat iemand voor miljoenen kon frauderen en dat meerdere jaren lang? Hoeveel controle zit er dan op? Dit is niet goed!”
Meerdere misstanden
HSP’er Joris Wijsmuller is voorzichtiger. “Dit is enorm vervelend. In een organisatie met negenduizend werknemers kan zo’n fraudegeval voorkomen. Maar het is er nu wel een in een rij van vermeende misstanden. Goed dat de ambtenaar ontslagen is en vervolgd wordt. Dit is een zaak op zich. Pas als blijkt dat de controle – de checks and balances – niet goed is geweest, wordt dit een politieke kwestie. Maar zover ben ik nog zeker niet. Daarvoor weet ik er te weinig van.”
Eerder dit jaar kwam de stad ook al in verlegenheid door misstanden op het stadhuis. Een hooggeplaatste ambtenaar moest het veld ruimen na een integriteitskwestie. Topambtenaar Henk Harms regelde namens de gemeente Den Haag geregeld dubieuze afspraken met projectontwikkelaars.
NU 07.07.2020 De gemeente Den Haag heeft onlangs een gemeenteambtenaar ontslagen, omdat deze mogelijk miljoenenfraude zou hebben gepleegd. Dat blijkt dinsdag uit een brief van burgemeester Jan van Zanen (pdf) aan de gemeenteraad.
Het is de eerste keer dat de gemeente openbaar melding doet van de mogelijke miljoenenfraude, maar in de brief is te lezen dat de raad al minstens sinds maart hiervan wist.
In een vertrouwelijke brief kreeg de gemeenteraad op 3 maart te horen dat de medewerker is ontslagen en dat er sindsdien al maatregelen zijn getroffen om te voorkomen dat iets dergelijks nog eens zou gebeuren.
Wat de ambtenaar precies heeft gedaan, is onduidelijk. De ambtenaar is ontslagen en de gemeente heeft aangifte gedaan bij de Rijksrecherche. Een bedrag van ruim twee miljoen euro is in beslag genomen.
De Rijksrecherche is nog bezig met het onderzoek, maar een rechter heeft het ontslag van de ambtenaar in principe goedgekeurd. Het onderzoek duurt naar verwachting nog tot het najaar van 2020.
Onderzoek tegen ex-wethouders wegens corruptie
Richard de Mos, fractievoorzitter van de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos, laat in een persbericht weten een spoeddebat te hebben aangevraagd om meer duidelijkheid over het incident te krijgen.
Zelf is ex-wethouder De Mos sinds oktober 2019 echter ook het onderwerp van een onderzoek wegens corruptie, samen met zijn partijgenoot Rachid Guernaoui. Het Openbaar Ministerie verdenkt de twee van het regelen van vergunningen tegen betaling. Ook zouden ze een partijgenoot van de lokale partij Groep de Mos hebben geholpen met het verkopen van een gemeentelijk pand.
Vorige maand werd bekend dat Groep de Mos mogelijk gelinkt is aan stembusfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. De partij zou stemmen van kiezers met een migratieachtergrond hebben gekocht.
Het corruptie-onderzoek naar oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos voltrekt zich in alle stilte.
Toch komen er viaNRCal weer nieuwe beschuldigingen naar buiten. Deze keer gaat het om Turks-Nederlandse partijvrienden, die in 2018 stemmen zouden hebben gekocht en geronseld voor Groep de Mos.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er in Den Haag stemmen gekocht van kiezers met een migratieachtergrond voor de lokale partij van Richard de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
AD 06.06.2020
Wat is het nieuws?
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratie-achtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos, blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een verdachte in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van NRC. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Vergunning Opera
AD 03.07.2020
‘Laffe streek’ wekt wrevel en Vraagtekens bij actie Remkes die vlak voor vertrek nachtvergunning Opera in stand hield
Er zijn vragen gerezen in de Haagse gemeenteraad bij het besluit van interim-burgemeester Remkes dat partycentrum Opera zijn nachtvergunningen mag houden. De HSP noemt het onbegrijpelijk dat Johan Remkes op zijn laatste werkdag als burgemeester, 30 juni, besloot de omstreden nachtvergunningen in stand te houden voor het partycentrum.
Telegraaf 04.07.2020
Zijn brief daarover viel 2 juli op de deurmat bij Hagenaars die bezwaar maakten tegen de nachtelijke feesten. Remkes was toen al weg uit de stad. Ook GroenLinks en D66 blijven achter met veel vragen.
Inval ivm Opera
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding‘ is betaald ‘aan partijen’.
AD 06.06.2020
Wat is er aan de hand?
De Turkse broers A. zouden betrokken zijn geweest bij het ronselen van stemmen voor Groep de Mos. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 zouden ze stempassen van kiezers in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Atilla A. stond op de lijst van de partij. ‘Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’, zo staat te lezen in het NRC-artikel.
Reacties HSP, Islam Democraten en ChristenUnie-SGP
De Haagse Stadspartij (HSP) doet een oproep aan het stadsbestuur om inzicht te krijgen over het stemgedrag, per volmacht, in de Schilderswijk en Transvaal. De partij doet dit nadat NRC vrijdag schreef over mogelijke stemfraude waarbij stemmen zouden zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/ Groep de Mos.
Of dat heeft geleid tot meer voorkeurstemmen tot een bepaalde partij, dat is wel de vraag.” Ook Islam Democraten-fractievoorzitter Tahsin Çetinkaya sprak zich over de kwestie uit, zijn partij liep een tweede zetel mis bij de verkiezingen van 2018. “”We hebben een 2e zetel met ongeveer 200 stemmen verloren. Dit betekent nog wat.” Joris Wijsmuller: “Daar moet je niet aan denken en daarom is het belangrijk dat het wordt opgehelderd. Het stadsbestuur moet onderzoeken of er echt niet iets opmerkelijks is gebeurd.
Stel dat dat het geval is, dan is het de vraag wat voor betekenis dat heeft. Alleen al het idee is heel kwalijk en schadelijk. Dat vraagt om direct onderzoek.”
Wijsmuller HSP reageert: “Als er inderdaad aanleiding is om te denken dat er met volmachten makkelijker geronseld zou worden of dat er stemmen zijn gekocht, dan is dat aanleiding voor de minister om eens na te denken over strengere regels voor volmachten om dat risico wat in te perken. Dat is niet aan ons als gemeenteraad.
Wij moeten gewoon met geloofwaardigheid verder kunnen en daarom is het belangrijk dat we opheldering krijgen hoe dit zit”, aldus de fractievoorzitter van de HSP.
AD 06.06.2020
Hoe reageren De Mos en Guernaoui?
Woedend. ‘Dit is smaad, een lastercampagne. Allemaal roddel en achterklap’, stelt Hart voor Den Haag op haar website. ,,Nadat wij – via Rachid Guernaoui – tapverslagen hebben gedeeld met NRC om onze onschuld te bewijzen, haalt de krant er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen geronseld of gekocht.’
Reactie Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD)
“Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen”, zei de Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag
‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
Dit pleidooi hield de oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM. ‘Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen’, zei de Haagse oud-burgemeester
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. ‘Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten”, reageerde Van Aartsen.
Reactie waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD)
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders “zo snel mogelijk wordt afgerond”.
Remkes zou hierop aandringen bij het OM. “Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd”, beweerde Van Aartsen.
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. “Ik weet ook niet waarom het zolang duurt.
OmroepWest 25.06.2020 Cultureel-religieuze motieven, zo verklaart de gemeente Den Haag het hoge percentage volmachtstemmen bij sommige kiesbureaus tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2018.
Een analyse van die verkiezingsuitslag door Omroep West ondersteunt dit: op plekken waar veel per volmacht wordt gestemd, krijgen islamitische partijen soms wel zes keer zo veel stemmen. Opvallend is dat de van kiesfraude beschuldigde Groep de Mos bij deze kiesbureaus juist minder stemmen krijgt.
Uit die analyse blijkt dat er bij die verkiezingen in Den Haag opvallend veel per volmacht is gestemd. Maar liefst veertien Haagse stembureaus stonden in de landelijke ‘volmachttop-25’, en in acht van die bureaus zijn er veel stemmen gegaan naar Atilla Akyol, de lijstduwer van Groep de Mos die volgens NRC betrokken is bij het ronselen. De partijfinancier en zakenman is ook verdachte in de corruptiezaak rond Groep de Mos.
Gerommel met stempassen
Voor NRC is de populariteit van Akyol in bureaus met veel volmachtstemmen een aanwijzing dat er met stempassen is gerommeld. Volgens een tipgever uit de Turkse gemeenschap in Den Haag zou er 150 euro worden betaald aan wie twintig stempassen leverde.
Signalen hierover zijn echter nooit beland bij de gemeente, die wijst op cultureel-religieuze motieven voor stemmen per volmacht. Met name in islamitische kringen zouden ouders vaak hun kinderen volmachtigen.
Stembureaus met afwijkend veel volmachtstemmen | Bron: Omroep West
Achtergrond speelt mee in volmachtstemmen
Een indicatie dat de cultureel-religieuze achtergrond meespeelt in het volmachtstemmen, komt ook naar voren uit een analyse van de verkiezingsuitslag van 2018 door Omroep West. Over alle stembureaus genomen, kregen de islamitische partijen Islam Democraten, NIDA en Partij voor de Eenheid respectievelijk 25,6, 16,5 en 14,9 stemmen per bureau.
Kijk je alleen naar de 32 bureaus waar statistisch gezien afwijkend veel per volmacht werd gestemd, krijgen de islamitische partijen drie tot vier keer zo veel stemmen. Dit verschil wordt nog groter als je alleen kijkt naar de veertien bureaus uit de landelijke ‘volmachttop-25’ waar NRC het over heeft. Daar krijgen Islam Democraten, NIDA en Partij van de Eenheid achtereenvolgens gemiddeld 171,3, 87,4 en 103,7 stemmen per bureau. Vijf tot zes keer zo veel als gemiddeld dus.
Volmachtstemmen islamitische partijen| Bron: Omroep West
Eenderde van de stemmen komt uit veertien bureaus
Ter indicatie van hoe belangrijk de top 14-bureaus waren voor de islamitische partijen: Islam Democraten kreeg in totaal 6943 stemmen, waarvan er 2398 werden uitgebracht in deze bureaus. Ruim een derde van hun stemmen is dus afkomstig uit slechts een fractie van de 271 bureaus.
Voor de overige partijen lijkt het belang van de volmachtstem minder groot: op CDA en PvdA na, scoorden ze allemaal (iets) minder goed bij bureaus waar veel met volmachtstemmen werd gestemd. Dat geldt dus ook voor die partij die in verband wordt gebracht met stembusfraude, Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Groep de Mos
Over de hele stad genomen, kreeg de partij van Richard de Mos gemiddeld 128 stemmen per bureau. Bij bureaus waar afwijkend veel per volmacht werd gestemd, ligt dat gemiddelde 13 procent lager: 103,7.
Volmachtstemmen Hart voor Den Haag/Groep de Mos| Bron: Omroep West
In de veertien stembussen uit de top 25 van NRC – waar Atilla Akyol dus veel stemmen kreeg – werden nog minder stemmen voor Groep de Mos gedaan: gemiddeld 79,8. In andere woorden: Akyol, een bekende ondernemer uit Schilderswijk en Transvaal, mag er dan misschien wel goed scoren, de partij als geheel minder.
Gesjoemel met stemmen?
Betekent dit dan dat er niet gesjoemeld is met stemmen? Nee. Partijen zouden geronselde stemmen even goed verspreid over de hele stad uit kunnen laten brengen, want uiteindelijk telt het totaal. Daarin kunnen ook de 29 stemmen voor Atilla Akyol bij stembureau OBS De Galjoen doorslaggevend zijn, of de rest van de partij er nou goed scoorde of niet.
Wat deze cijfers wel laten zien, is dat per volmacht stemmen inderdaad een fenomeen is dat meer voorkomt in buurten met veel islamitische inwoners. Adeel Mahmood van islampartij Nida zei onlangs al tegen Omroep West dat er in buurten als de Schilderswijk en Transvaal zelfs actief campagne wordt gevoerd om het lage opkomstpercentage in de buurten op te krikken. ‘Dan worden mensen die niet van plan zijn om te gaan stemmen of geen politieke interesse hebben, opgeroepen om hun volmacht te geven aan familieleden.’
Alarmbellen
Het verklaart dat er geen alarmbellen zijn afgegaan door de stemmen van Akyol, een bekende man in een buurt waar er vaker veel volmachtstemmen worden uitgebracht. Dit laatste wordt bevestigd door een blik op de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen in 2019, in een top 32 van de bureaus met meeste volmachtstemmen komen veel dezelfde namen naar boven als in 2018.
Provinciale Statenverkiezingen 2019 | Bron: Omroep West
Hoewel er bij de gemeente geen signalen zijn binnengekomen over stemmen met volmacht, wordt er wel gesproken over mogelijke aanpassingen, om ook vraagtekens als die rond Groep de Mos weg te nemen.
Van een afschaffing zal het in ieder geval niet komen, als het aan de Kiesraad ligt: ‘De onderhandse volmacht voorziet in een duidelijke behoefte en is voor sommige mensen zelfs de enige mogelijkheid om deel te nemen aan de verkiezingen.’ Tahsin Çetinkaya van de Islam Democraten: ‘Dit recht is niet verkeerd omdat er een partij is die het zou misbruiken.’
Meer weten over het risico en (en recht) van stemmen per volmacht? Lees dan deze analyse.
Den HaagFM 08.06.2020 De Haagse Stadspartij (HSP) doet een oproep aan het stadsbestuur om inzicht te krijgen over het stemgedrag, per volmacht, in de Schilderswijk en Transvaal. De partij doet dit nadat NRC vrijdag schreef over mogelijke stemfraude waarbij stemmen zouden zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/ Groep de Mos.
Partijleider Richard de Mos ontkende dat hiervan sprake is geweest en sprak van ‘smaad en laster‘. “Ik hoop dat het niet waar is, maar we moeten met alles rekening houden”, zegt HSP-fractievoorzitter Joris Wijsmuller in Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM. De partij heeft vragen gesteld aan het stadsbestuur.
“Stemfraude en de suggestie die uit het artikel van NRC spreekt is heel schadelijk voor de lokale democratie en dat mag niet boven de markt hangen.” NRC maakte een analyse van het gebruik van volmachten. “En dan blijkt dat in de Schilderswijk van heel Nederland veruit de meeste volmachten worden gebruikt.
En dat valt op omdat met name daar de persoon in kwestie daar veel voorkeurstemmen had. Nu vind ik het gevaarlijk om aan die ene analyse conclusies te verbinden, daarom wil ik ook zien hoe het bij de verkiezing ervoor was.
Dan kun je misschien zien of er een opvallende beweging heeft plaatsgevonden die leidt tot meer voorkeursstemmen voor een persoon of partij.” De Kiesraad waarschuwde de gemeente al in 2014 voor het feit dat er in Transvaal en de Schilderswijk veel gebruik werd van gemaakt om te stemmen per volmacht.
“Op het moment dat je door iemand anders je stem laat uitbrengen dan is daar geen zicht meer op, Dat maakt kwetsbaarder. Dat betekent dat mensen die veel volmachten in handen krijgen daar misschien bepaalde agenda’s mee kunnen dienen. Het is een wat risicovollere manier van stemmen.
Of dat heeft geleid tot meer voorkeurstemmen tot een bepaalde partij, dat is wel de vraag.” Ook Islam Democraten-fractievoorzitter Tahsin Çetinkaya sprak zich over de kwestie uit, zijn partij liep een tweede zetel mis bij de verkiezingen van 2018. “”We hebben een 2e zetel met ongeveer 200 stemmen verloren. Dit betekent nog wat.” Joris Wijsmuller: “Daar moet je niet aan denken en daarom is het belangrijk dat het wordt opgehelderd. Het stadsbestuur moet onderzoeken of er echt niet iets opmerkelijks is gebeurd.
Stel dat dat het geval is, dan is het de vraag wat voor betekenis dat heeft. Alleen al het idee is heel kwalijk en schadelijk. Dat vraagt om direct onderzoek.”
Wijsmuller HSP reageert: “Als er inderdaad aanleiding is om te denken dat er met volmachten makkelijker geronseld zou worden of dat er stemmen zijn gekocht, dan is dat aanleiding voor de minister om eens na te denken over strengere regels voor volmachten om dat risico wat in te perken. Dat is niet aan ons als gemeenteraad. Wij moeten gewoon met geloofwaardigheid verder kunnen en daarom is het belangrijk dat we opheldering krijgen hoe dit zit”, aldus de fractievoorzitter van de HSP.
AD 06.06.2020 Nergens in Nederland wordt er zo massaal met volmachten gestemd als in en rond de Haagse Schilderswijk. En dat is nogal link, zo blijkt maar weer uit de vermeende stemfraude bij Groep de Mos.
Het is 2014 als de Kiesraad de gemeente waarschuwt. In Den Haag wordt in Transvaal en in de Schilderswijk wel heel erg veel per volmacht gestemd. Een kwart tot een derde van de kiezers laat z’n stem door een ander uitbrengen.
En dat is best link. Bij het stemmen per volmacht bestaat het gevaar van fraude en misbruik, stelt een Europese organisatie die Nederland datzelfde jaar flink op z’n vingers tikt. Het is bovendien in strijd met het stemgeheim, zo heet het.
Zes jaar later dringt die boodschap opeens keihard door in Den Haag. In NRC verscheen deze week een artikel over stemfraude in de Schilderswijk. Twee Turks-Nederlandse ondernemers zouden geld hebben betaald om stemmen te kopen. ,,Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’’, zegt een anonieme bron in de krant.
Het gaat hier om de broers Erdin en Atilla A. De laatste is lijstduwer, sponsor en een partijvriend van Groep de Mos/Hart voor Den Haag. De eerste heeft een vriendin die op de kieslijst van de lokale partij op de vierde plek is gezet.
Omkoping
De twee zijn inmiddels wel bekend in Haagse kringen. Sinds oud-wethouders De Mos en Guernaoui vorig jaar oktober van hun bed werden gelicht op de verdenking van corruptie en omkoping staat het vizier op de broers. Het is hun zalencentrum dat volgens Justitie in ruil voor giften van wethouder Richard de Mos onder meer twee nachtvergunningen kreeg.
Het recherche-onderzoek verloopt in alle stilte en dus slaan de nieuwe beschuldigingen in als een bom. Ook omdat ze worden gestaafd door verslagen van afgetapte gesprekken uit het recherche-onderzoek. En door een verkiezingsuitslag in de Schilderswijk.
Zo blijkt Atilla A. in het stembureau Theater de Vaillant in maart 2018 verreweg de meeste stemmen te hebben binnengehaald van alle 500 Haagse gemeenteraadskandidaten. Én: in geen enkel kiesbureau in Nederland werd zoveel via volmachten gestemd als juist in Theater de Vaillant: Bijna een derde van alle stemmen werd door een gemachtigde uitgebracht. Het zou nog een extra aanwijzing zijn dat er gerommeld is met de stempassen, meent NRC.
Hoogste percentage volmachtstemmen
De gemeente Den Haag kan het niet beamen. ,,Wij hebben destijds geen signalen van ronselen gehad”, zegt een Haagse woordvoerder. ,,Ook niet uit andere bronnen. En tja, wij kunnen natuurlijk niet in het onderzoeksdossier kijken.
Dat betekent niet dat Den Haag niks heeft gedaan met de waarschuwing van de Kiesraad. Via een speciale app hield de gemeente in maart 2018 nauwlettend in de gaten hoeveel er door anderen dan kiesgerechtigden gestemd werd in de kiesbureaus. Kwam het percentage boven de tien procent uit dan kregen het stembureau en de wijkagent een seintje.
We zullen het onderzoek van de recherche moeten afwachten om te weten of er inderdaad geronseld is. Feit blijft dat de acht stembureaus in en rond de Schilderswijk in 2018 de hoogste percentages volmacht-stemmen hadden van heel Nederland.
Zoon of dochter
Een kwestie van traditie, denkt Adeel Mahmood van Nida. ,,Bij verkiezingen wordt er in Transvaal en in de Schilderswijk vaak opgeroepen om met een volmacht te stemmen. De opkomst is meestal laag. Ouderen zijn niet erg gemotiveerd om naar het stemhokje te gaan. Dus zegt men: geef vooral een machtiging mee aan je zoon of je dochter.‘’
Je baseert dit artikel op niks. Er zijn geen harde feiten, aldus Tahsin Cetinkaja.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos ontkent het ronselen en het stemmen kopen in alle toonaarden. ,,Het is allemaal smaad en laster”, zegt de Haagse partij die een medestander vindt in raadslid Tahsin Cetinkaja van de Islam Democraten. ,,Ik heb met die mensen van NRC gesproken en gezegd: Je baseert dit artikel op niks. Er zijn geen harde feiten.”
Ronselen lijkt hem sowieso een knap lastige klus. ,,Daar moet je zoveel voor regelen. Ga maar na: Eén persoon mag maximaal drie stemmen uitbrengen. Voor 200 stemmen moet je dan 70 man bij elkaar krijgen om voor je naar het stemhokje gaan. Weet je, ik woon midden in de Schilderswijk en ik heb nóóit iets gezien.’’
Den HaagFM 06.06.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) moet snel het corruptieonderzoek naar Richard de Mos en Rachid Guernaoui afronden en tot een conclusie komen. Dat pleidooi hield oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
De Haagse ex-wethouders De Mos en Guernaoui (beiden van Hart voor Den Haag/Groep de Mos) worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche daarom de woningen en werkkamers van de politici binnen. Maar het OM heeft tot nu toe niets over de zaak naar buiten gebracht. De twee politici ontkennen de beschuldigingen.
“Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen”, zei de Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. “Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten”, reageerde Van Aartsen. “Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.”
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders “zo snel mogelijk wordt afgerond”.
Remkes zou hierop aandringen bij het OM. “Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd”, beweerde Van Aartsen.
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. “Ik weet ook niet waarom het zolang duurt. Je zou echt willen – en volgens mij is dat ook uit de raad gekomen deze dagen, na het NRC-stuk: rond het nu af, kom tot een conclusie. Dan sleept het zich mogelijkerwijs toch nog langer voort, als het tot een rechtszaak zou komen. Maar alsjeblieft, voor de stad is dit beroerd”, aldus Van Aartsen.
OmroepWest 06.06.2020 Oud-burgemeester van Den Haag Jozias van Aartsen vindt dat het Openbaar Ministerie (OM) snel het corruptieonderzoek naar Richard de Mos en Rachid Guernaoui moet afronden en tot een conclusie moet komen. ‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
Dit pleidooi hield de oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM. ‘Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen’, zei de Haagse oud-burgemeester
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. ‘Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten’, reageerde Van Aartsen. ‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder op Den Haag FM te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders ‘zo snel mogelijk wordt afgerond’. Remkes zou hierop aandringen bij het OM. ‘Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd’, beweerde Van Aartsen.
‘Kom tot een conclusie’
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. ‘Ik weet ook niet waarom het zolang duurt. Je zou echt willen – en volgens mij is dat ook uit de raad gekomen deze dagen, na het NRC-stuk: rond het nu af, kom tot een conclusie. Dan sleept het zich mogelijkerwijs toch nog langer voort, als het tot een rechtszaak zou komen. Maar alsjeblieft, voor de stad is dit beroerd’, aldus Van Aartsen.
OmroepWest 05.06.2020 ‘Wij hebben de harten gestolen van vele Hagenezen. We hebben 33.000 stemmen, dus wij hebben helemaal geen stemfraude nodig.’ Richard de Mos reageert verontwaardigd op een artikel van NRC waarin staat dat er in Den Haag stemmen zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in 2018.
De krant schreef hier donderdag over op basis van een anonieme bron en tapverslagen van het corruptieonderzoek rond de partij. Volgens de krant zouden de twee broers Akyol – die ook verdachten zijn in het corruptieonderzoek – 150 euro hebben gegeven voor elke twintig stempassen.
Richard de Mos laat in Studio Haagsche Bluf op Radio West weten dit niet erg overtuigend te vinden. ‘Dit wordt gezegd op basis van één anonieme bron. Vooropgesteld, als het waar is, dan nemen we daar met klem afstand van, want we hebben dit helemaal niet nodig. Maar ik vind het onderzoek van het NRC erg zwak.’
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan. Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht.
Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding’ is betaald ‘aan partijen’.
‘Verkeerd vertaald’
De Mos ontkent dat hij op de hoogte was over het bieden van geld voor stempassen. ‘Dit is dus op basis van één anonieme bron. Daar kan ik niks mee. Het antwoord daarop is klip en klaar nee.’
Op het feit dat ook in de tapverslagen te lezen valt dat Erdinc Akyol tegen de voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging zegt dat er betaald is voor stemmen voor de partij, reageert De Mos: ‘Ik heb natuurlijk naar Akyol gebeld. Hij zegt: dit is vertaald uit het Turks-Azerbeidzjaans, zo heb ik het helemaal niet gezegd.’
Volmachtstemmen
Ook het hoge aantal volmachtstemmen op Atilla Akyol bij sommige stembureaus in de stad, duidt volgens De Mos niet op stemfraude. ‘Ik ben het ermee eens dat er geen fraai beeld ontstaat.
Wat er met die volmachten gebeurd is, daar heb ik geen zicht op en daar heeft onze partij niks mee te maken. Het is wel zo dat het bij mensen met een migratieachtergrond gebruikelijk is dat er volmachten gegeven worden. De gemeente heeft daarin ook geen gekke dingen gezien.’
‘Er hebben zo’n zeshonderd mensen gestemd op Akyol van de 33.000′, gaat De Mos verder. ‘Hij is in die wijken bekend, hij loopt daar al jaren. Ik vind het niet veel. Er zijn Turkse mensen die op voorkeursstemmen in de raad zijn gekomen in het verleden, dat is de heer Akyol niet eens gelukt.’
Woest en verdrietig
Toch gaat het artikel van NRC niet in de koude kleren van De Mos zitten. ‘Ik heb keihard moeten knokken om hier te komen en mooie dingen voor de stad te doen. Dat is waarvoor ik de politiek in ben gegaan. Natuurlijk ben ik teleurgesteld, woest en verdrietig. Dat is met geen pen te beschrijven’, aldus De Mos.
Luister hier het hele gesprek met Richard de Mos terug:
AD 05.06.2020 Of hij gestemd heeft bij de vorige raadsverkiezingen? Mehmet Döker snapt direct waar het gesprek naartoe gaat. ,,Ja ik heb gestemd en ja: op Richard de Mos. En nee, daar heb ik geen cent voor gekregen.”
De ondernemer met Turkse wortels op het Paletplein gelooft er niets van dat er stemmen in de buurt gekocht zouden zijn om De Mos in het zadel te helpen. ,,Ik koos destijds voor De Mos, omdat hij ondernemers snapt. Ik heb hier een zaak, deels kapsalon, deels telefoonwinkel. De tijd alleen al om een pui tussen beide delen te realiseren bedroeg acht weken. Vergunningengedoe. De gemeente denkt totaal niet mee, De Mos was een positieve uitzondering en deed dat wél.”
In stembureau Theater de Vaillant werden bij de vorige verkiezingen 32,9 procent van de stemmen via een volmacht uitgebracht. Het landelijke gemiddelde ligt op 9,7 procent volmachtsstemmen. Döker is niet onder de indruk. ,,Tuurlijk, als je ouders niets met politiek hebben en niet van plan zijn te stemmen, dan is het toch logisch dat je die passen gebruikt om je eigen stem sterker te maken? Dat gebeurt overal, dat is niet illegaal.”
Nu De Mos wethouder af is en strafrechtelijk wordt vervolgd, is ook voor Döker de politieke kous af. ,,Ik stem nooit meer. Schrijf maar op: fuck de politiek. Het is te oneerlijk voor woorden.”
Ik verbaasde me er toen al over dat De Mos de grootste in de stad was, ik kende niemand die op hem ging stemmen, aldus Alliance.
Een rondvraag op straat toont aan dat veel mensen de naam De Mos niet kennen. Bewoners als Alexander – ‘achternaam hoeft niet’- , in de buurt bekend als de Belg: ,,Ik heb zestien jaar in België gewoond, maar kom uit Albanië. Maar waar in Europa je bent, politici zijn toch niet te vertrouwen. Als buitenlander heb ik dan nog het meeste vertrouwen in Geert Wilders. Hij is tenminste eerlijk.”
Buurtbewoner Alliance (24) stemde bij de laatste raadsverkiezingen GroenLinks. Hij schrikt van de vermeende fraude met stemmen. ,,Maar ergens klinkt het logisch. Ik verbaasde me er toen al over dat De Mos de grootste in de stad was, ik kende niemand die op hem ging stemmen.”
AD 05.06.2020 Het corruptie-onderzoek naar oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos voltrekt zich in alle stilte. Toch komen er via NRC nieuwe beschuldigingen naar buiten. Deze keer gaat het om Turks-Nederlandse partijvrienden, die in 2018 stemmen zouden hebben gekocht en geronseld voor Groep de Mos. ‘Het is allemaal roddel en achterklap’, zo stelt de partij.
Wat is er aan de hand?
De Turkse broers A. zouden betrokken zijn geweest bij het ronselen van stemmen voor Groep de Mos. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 zouden ze stempassen van kiezers in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Atilla A. stond op de lijst van de partij. ‘Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’, zo staat te lezen in het NRC-artikel.
De krant heeft twee bronnen: een anonieme bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag. En de transcripties van tapverslagen die verdachte Rachid Guernaoui nota bene zelf met NRC gedeeld heeft.
In een door de rijksrecherche afgeluisterd gesprek zegt Erdinc A. tegen de voorzitter van een migrantenorganisatie dat er betaald is voor stemmen voor Groep de Mos. Ook bij andere gelegenheden is A. op band te horen over het regelen van stemmen voor Groep de Mos en de bijbehorende ‘subsidiekansen.’
Heeft dat vermeende ronselen van stemmen wat opgeleverd?
Bij het stembureau in Theater de Vaillant haalde Groep de Mos in 2018 bijna een kwart van de stemmen. Van alle honderden gemeenteraadskandidaten kreeg Atilla A. de meeste stemmen: 696. Opvallender: in geen enkel stembureau in Nederland werd zoveel bij volmacht gestemd, ontdekte NRC. Ofwel: stemmen die niet zijn uitgebracht door de kiesgerechtigde, maar door een door hem gemachtigde persoon.
Hoe reageren De Mos en Guernaoui?
Woedend. ‘Dit is smaad, een lastercampagne. Allemaal roddel en achterklap’, stelt Hart voor Den Haag op haar website. ,,Nadat wij – via Rachid Guernaoui – tapverslagen hebben gedeeld met NRC om onze onschuld te bewijzen, haalt de krant er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen geronseld of gekocht.’
Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon heeft uitgeslagen kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen, aldus Groep de Mos.
Even verderop in de verklaring is de toon zakelijker: ‘Mocht blijken dat de heer Erdinc A. heeft gehandeld zoals NRC op basis van één anonieme bron beschrijft, dan nemen wij daar met klem afstand van. Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon heeft uitgeslagen kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Waar gaat het recherche-onderzoek naar de twee leden van Groep de Mos verder ook weer over?
De Mos en Guernaoui worden verdacht van omkoping en/of ambtelijke corruptie. Een van de verdenkingen is dat Richard de Mos partijgenoot, vriend en sponsor Atilla A. – in ruil voor giften – aan twee nachtvergunningen heeft geholpen. Ook zou de recherche haar pijlen richten op de verkoop van een gemeentepand waarin De Mos Atilla A. arbeidsmigranten wilde laten vestigen.
Bij Rachid Guernaoui speelt iets anders. Justitie verdenkt de oud-wethouder ervan subsidie te hebben geregeld voor een Turkse vereniging, terwijl een flink deel van dat gemeentegeld weer ten goede kwam aan het zalencentrum gerund door de broers A.. Volgens Guernaoui is er ‘absoluut niets onrechtmatigs gebeurd’. ,,Ik heb conform de ambtelijke adviezen besloten.’’
OmroepWest 05.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er mogelijk in Den Haag stemmen gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond de lokale partij van Richard de Mos.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding’ is betaald ‘aan partijen’.
‘Subsidie in ruil voor stemmen’
Zijn gesprekspartner, voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging, zou worden beloond met een subsidie voor zijn vereniging omdat hij veel stemmen heeft geregeld. ‘Rachid en Richard zijn in onze handen’, zou Akyol hebben gezegd.
Ook het hoge aantal volmachtstemmen bij sommige stembureaus in de stad, kan volgens NRC wijzen op stemfraude: acht stembureaus waar veel op lijstduwer Atilla Akyol werd gestemd, staan in de landelijke ‘volmachtentoptwintig’. Bij een stembureau in de Schilderswijk ging een derde van de uitgebrachte stemmen per volmacht. Dat is het hoogste percentage van heel Nederland. Gemiddeld is het zo’n 10 procent.
Tegenover NRC ontkent Akyol dat hij stemmen heeft gekocht, wat strafbaar is. ‘Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld.’
Reactie Groep De Mos: Ze proberen partij te slopen
Ook Groep de Mos ontkent dat er sprake is van ronselen. In een reactie schrijft de partij: ‘Nadat wij via Rachid Guernaoui tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan.’ De partij spreekt van laster en smaad: ‘Terwijl onze Richard de Mos na 8 (!) maanden nog niets weet of verhoord is; blijft de NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie NOOIT lukken.’
De partij gaat verder: ‘Mocht blijken dat de heer Erdinc Akyol heeft gehandeld op de wijze die NRC op basis van één anonieme bron beschrijft, neemt Hart voor Den Haag / Groep de Mos daar met klem afstand van. Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon uitgeslagen heeft kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Reactie NRC-artikel 1/2: Nadat wij – via @RachidG – tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht. Smaad, laster(campagne), roddel, & achterklap dus!
Reactie NRC-artikel 2/2: Terwijl onze @RicharddeMos na 8 (!) maanden nog niets weet of verhoord is; blijft de NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie NOOIT lukken. #weblijvenstaanvoordegewoneman07:13 – 5 jun. 2020
AD 05.06.2020 De lokale partij Groep de Mos van Richard de Mos zou in de Haagse gemeenteraadsverkiezingen in 2018 stemmen van kiezers met een migratieachtergrond in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Dat meldde de NRC gisteren. Groep de Mos reageerde vanochtend via Twitter op het nieuws: ‘Verzonnen stok om mee te slaan.’
De NRC bracht het nieuws op basis van de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages werden door de krant ingezien. De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning.
Maar volgens de lokale partij zijn er nooit stemmen gekocht. ‘Smaad, laster(campagne), roddel en achterklap’, reageert Groep de Mos op hun website. Rachid Guernaoui, voormalig wethouder van de partij en een van de verdachten in het corruptieonderzoek, deelde zelf de tapverslagen met de krant. ‘Om onze onschuld te bewijzen. Haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan.’
Stemmen kopen
In het artikel schrijft de krant dat de Turks-Nederlandse broers Erdinç en Atilla Akyol 150 euro betaalden voor twintig stempassen. ‘Een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag meldde dat twee hoofdverdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos stemmen hebben gekocht en geronseld voor de lokale politieke partij bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018’, valt te lezen.
Groep de Mos laat weten daar met klem afstand van te nemen, mocht de wijze waarop gehandeld werd waar zijn. ‘Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon uitgeslagen heeft kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Den HaagFM 05.04.2020 Partijleider en fractieleider Richard de Mos ontkent dat er bij de gemeenteraadsverkiezingen in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
De Mos reageert furieus op de berichtgeving van NRC: “Nadat wij tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht. Smaad, laster(campagne), roddel en achterklap dus!”
NRC meldde donderdagavond dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de verkiezingen in 2018. Dat blijkt volgens de krant uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De passages zijn door de krant ingezien.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van de krant. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van burgemeester en wethouders.
Nadat op 1 oktober vorig jaar de Rijksrecherche invallen deed in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui, omdat ze door het Openbaar Ministerie worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van zijn ambtsgeheim, zegden VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in hun coalitiepartner Hart voor Den Haag/Groep de Mos op.
Daarop viel het college. Een paar maanden later werd een nieuwe coalitie gevormd met VVD, D66, GroenLinks, PvdA en CDA.
Richard de Mos (midden, met bril) viert zijn verkiezingsoverwinning in 2018 ANP
NOS 05.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er in Den Haag stemmen gekocht van kiezers met een migratieachtergrond voor de lokale partij van Richard de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc A., zou in een afgeluisterd gesprek hebben verteld dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos “een financiële vergoeding” is betaald “aan partijen”.
Zijn gesprekspartner, voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging, zou worden beloond met een subsidie voor zijn vereniging omdat hij veel stemmen heeft geregeld. “Rachid en Richard zijn in onze handen”, zou A. hebben gezegd.
Heel veel volmachtstemmen
Ook het hoge aantal volmachtstemmen bij sommige stembureaus in de stad wijst volgens de krant mogelijk op stemfraude. “In de Schilderswijk werd een derde van de stemmen met volmacht ingediend. Geen enkel ander stembureau in Nederland had zo veel volmachten”, zegt NRC-journalist Joep Dohmen in het NOS Radio 1 Journaal.
Tegenover NRC ontkent A. dat hij stemmen heeft gekocht, wat strafbaar is. “Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld.”
Ook de partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos ontkent dat er fraude is gepleegd. “Terwijl onze Richard de Mos na acht (!) maanden nog niets weet of verhoord is, blijft NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie nooit lukken”, staat in een verklaring.
Minister Ollongren zei vanochtend dat ze geschrokken is van het bericht in NRC, maar dat ze er verder niets over weet. “Ik weet niet of het klopt, dat moet worden uitgezocht.”
NU 05.06.2020 Twee horecaondernemers in Den Haag zouden voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 stemmen hebben geronseld voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos, de lokale politieke partij van Richard de Mos. Dat blijkt uit afgeluisterde telefoongesprekken waarvan de transcripties zijn ingezien door NRC.
Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 kwam Groep de Mos als grootste partij uit de bus, met acht zetels. In en om de Schilderswijk zouden stemmen van kiezers met een migratieachtergrond zijn gekocht.
Dat blijkt uit telefoongesprekken die zijn gevoerd door horecaondernemer Erdinç A., die samen met zijn broer Atilla A. verdachte is in de corruptiezaak die de Rijksrecherche heeft ingesteld naar de toenmalige wethouders De Mos en Rachid Guernaoui.
Erdinç A. zou in november 2018 tegen de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag gezegd hebben dat hij hem wilde belonen omdat hij had geholpen met het ronselen van stemmen.
Een bron binnen de Turkse gemeenschap erkent in gesprek met NRC dat een week voor de verkiezingen in Turkse kringen bekend was dat de gebroeders A. 150 euro zouden betalen voor twintig stempassen.
‘Rachid en Richard zijn in onze handen’
“Rachid en Richard zijn in onze handen”, doelde Erdinç A. in een gesprek met de voorzitter van de vereniging in november 2018 op Guernaoui en voormalig PVV-Kamerlid De Mos, die op dat moment inmiddels wethouder waren.
De verkiezingsuitslag wijst ook op mogelijke stemfraude, want bij verschillende stembureaus was het aantal stemmen dat per volmacht werd uitgebracht opvallend groot.
Bij één stembureau kreeg Atilla A., die op de kieslijst van Groep de Mos stond, drie kwart van de stemmen op die partij. Op dat kantoor werd een derde van de stemmen per volmacht uitgebracht. Landelijk ligt dat percentage rond de 10.
Wethouders verloren vertrouwen gemeenteraad
In oktober 2019 werden de toenmalige wethouders De Mos en Guernaoui door het Openbaar Ministerie beschuldigd van corruptie. Zij werden verdacht van onder meer het tegen betaling regelen van vergunningen. De twee wethouders verloren een dag later het vertrouwen van de gemeenteraad.
In november bleek dat De Mos en Guernaoui ook verdacht werden van het bevoordelen van partijgenoot Atilla A. bij de verkoop van een groot gemeentelijk pand.
AD 04.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos.
Dat meldt NRC op basis van de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages zijn door NRC ingezien.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
NRC 04.06.2020 De Rijksrecherche luisterde in maart 2018 gesprekken af waarin wordt gesproken over het kopen van stemmen.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos.
Dat blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages zijn door NRC ingezien.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
De Rijksrecherche doet al anderhalf jaar onderzoek naar mogelijke omkoping van de toenmalige wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui door de Turks-Nederlandse horecaondernemers Atilla en Erdinç Akyol. Zij zouden onder meer nachtvergunningen voor hun zalencentrum Opera hebben geregeld.
‘Financiële vergoeding’
De telefoons van de broers zijn maandenlang afgeluisterd. In een van de gesprekken, op 22 november 2018, spreekt Erdinç Akyol met de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag, Ilhan Askin. Akyol vertelt in dat gesprek dat bij de raadsverkiezingen van 2018 in ruil voor stemmen voor Groep de Mos „een financiële vergoeding” is betaald „aan partijen”.
Akyol zegt ook dat Askin beloond zal worden omdat hij veel stemmen geregeld heeft. Askin krijgt te horen dat de Akyols een gemeentelijke subsidie zullen regelen voor zijn vereniging, via wethouder Rachid Guernaoui. Die was in maart 2018 namens Groep de Mos wethouder geworden, net als Richard de Mos. „Rachid en Richard zijn in onze handen”, zegt Erdinç Akyol in het gesprek.
Broer Atilla Akyol stond bij de raadsverkiezingen op plek 35 van de kandidatenlijst van De Mos. De vrouw van Erdinç, Nino Davituliani, op plek vier. Davituliani is eveneens verdachte in het corruptieonderzoek. Justitie doorzocht in oktober vorig jaar de woningen van de Akyols, De Mos en Guernaoui, net als de werkkamers van beide wethouders in het stadhuis.
Erdinç Akyol ontkent tegenover NRC stemmen gekocht te hebben. „Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld. Ronselen, kopen van stemmen? Welnee man. Lariekoek, gelul.”
Dat stemmen zijn gekocht, wordt tegenover NRC ook gemeld door een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag. Een week vóór de verkiezingen was volgens deze bron in Turkse kringen bekend dat de Akyols voor twintig stempassen 150 euro betaalden.
Op het ronselen van stemmen staat een maand cel, op het omkopen van kiezers zes maanden en op het voorhanden hebben van stempassen om die „wederrechtelijk te gebruiken” twee jaar cel.
Volmachtstemmen
Een aanwijzing voor mogelijke stemfraude in de Schilderswijk en omgeving, is ook te vinden in de verkiezingsuitslag. In het stembureau theater De Vaillant aan de Hobbemastraat kreeg Groep De Mos bijna een kwart (23,8 procent) van alle stemmen. Die gingen voor driekwart naar Atilla Akyol.
In dit stembureau was een derde (32,9 procent) van alle uitgebrachte stemmen een volmachtstem – waarbij een kiesgerechtigde iemand met zijn of haar stempas laat stemmen. In geen enkel ander stembureau in Nederland werd (procentueel) zo vaak per volmacht gestemd.
Een hoog percentage volmachtstemmen kan een aanwijzing zijn dat er is geronseld of dat er stempassen zijn gekocht. Ook andere stembureaus, waar Akyol goed scoorde, hadden opmerkelijk veel volmachtstemmen. Landelijk wordt zo’n 10 procent van de stemmen per volmacht uitgebracht.
Het aantal volmachtstemmen bij de raadsverkiezingen in Den Haag was in 2018 beduidend hoger dan in steden als Amsterdam of Rotterdam. Een onderzoek naar het afwijkende stemgedrag heeft de gemeente Den Haag niet gedaan, omdat er „geen signalen van ronselen” waren, aldus een woordvoerder. Hij wijst daarnaast op „de cultureel-religieuze motieven die vaak een rol spelen bij de keuze om per volmacht te stemmen.”
Het OM geeft geen commentaar op vragen over de stemfraude. Groep de Mos reageerde vrijdag: „Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht of geronseld.”
NRC 04.06.2020 De broers Atilla en Erdinç Akyol zouden betrokken zijn bij het ronselen van stemmen voor de Haagse Groep De Mos. Onderzoek van NRC toont een opvallend hoog aantal stemmen per volmacht aan.
Wat is het nieuws?
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratie-achtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos, blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een verdachte in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van NRC. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
„Wie twintig stempassen aan Atilla Akyol of Erdinç Akyol zou afgeven, kreeg er 150 euro voor.” De e-mail die de redactie van NRC in december vorig jaar kreeg, is brisant. Een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag meldde dat twee hoofdverdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos stemmen hebben gekocht en geronseld voor de lokale politieke partij bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018.
Een week voor de verkiezingen deden de geruchten al de ronde, schreef de bron, die anoniem wil blijven. „Veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag weten dit.”
De Turks-Nederlandse broers Erdinç en Atilla Akyol spelen sinds de invallen van de Rijksrecherche in oktober vorig jaar een hoofdrol in het nieuws over de corruptieaffaire. Het duo sponsorde Groep de Mos – als uitbaters van het multiculturele zalencentrum Opera. Samen met de voormalige wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui zijn ze verdachten in het onderzoek dat luistert naar de naam van de oude Fenicische havenstad Tyrus, in het tegenwoordige Libanon.
Eind vorig jaar bleek dat ‘Tyrus’ onder meer draaide om de verlening van twee nachtvergunningen door toenmalig wethouder Richard de Mos aan zalencentrum Opera. De tip die NRC kreeg stelt dat de broers Akyol ook betrokken zijn bij stemfraude bij de raadsverkiezingen in 2018. Die leverden Groep de Mos een flinke overwinning op. Met acht zetels is de partij de grootste fractie in de gemeenteraad.
Jos van Rey
Geruchten over het ronselen van stemmen bij raadsverkiezingen zijn van alle tijden, maar tot veroordelingen komt het in Nederland zelden. De bekendste zaak is die van voormalig wethouder Jos van Rey, uit Roermond. Bij een huiszoeking in zijn woning trof de Rijksrecherche in 2012 een partij stempassen aan. In 2019 bekrachtigde de Hoge Raad zijn veroordeling voor corruptie, maar ook voor „het wederrechtelijk gebruik van stempassen en volmachtbewijzen”.
Op het ronselen van stemmen staat een maand cel, op het omkopen van kiezers zes maanden en op het voorhanden hebben van stempassen om die „wederrechtelijk te gebruiken” twee jaar cel.
Eén bron is geen bron, en dus zocht NRC verder naar aanwijzingen voor het ronselen of kopen van stemmen. En die zijn er, bijvoorbeeld in de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2018.
Atilla Akyol
De Turkse gemeenschap in Den Haag is sterk vertegenwoordigd in de buurten als de Schilderswijk en Transvaal. In het hart van dit gebied, aan de Hobbemastraat, ligt theater De Vaillant, waar in 2018 een stembureau was ingericht. Hier kreeg Groep De Mos bijna een kwart (23,8 procent) van alle stemmen. Uitgerekend Atilla Akyol, die op een steenworp afstand van het stembureau een zaak heeft, incasseerde hier van alle 506 raadskandidaten de meeste stemmen.
Atilla Akyol stond bij de raadsverkiezingen op plek 35 van de kandidatenlijst van Groep de Mos en kreeg in totaal 696 stemmen – bijna allemaal in de Schilderswijk en omgeving. Dat waren er 236 meer dan bij de raadsverkiezingen in 2014, toen hij eveneens lijstduwer en financier van De Mos was.
Uit gegevens van de Kiesraad blijkt nog iets opvallends. In theater De Vaillant, waar Atilla Akyol goede zaken deed, is een extreem hoog percentage volmachtstemmen uitgebracht. Een derde (32,9 procent) van alle geldige stemmen is er niet uitgebracht door de kiesgerechtigde zelf, maar door een gemachtigde.
In geen van de 8.699 Nederlandse stembureaus lieten zo veel kiezers iemand anders stemmen met hun stempas. Ook de zeven andere locaties waar Akyol goed scoorde, staan in de landelijke ‘volmachtentoptwintig’ die NRC heeft opgesteld (zie graphic).
Een hoog percentage stemmen per volmacht kan een aanwijzing zijn dat er met stempassen is gerommeld. Onderzoek hiernaar heeft de gemeente Den Haag, die de top twintig domineert en duidelijk hoger scoort dan bijvoorbeeld Amsterdam en Rotterdam, niet gedaan. Een woordvoerder wijst op „de cultureel-religieuze motieven die vaak een rol spelen bij de keuze om per volmacht te stemmen”. En bovendien, zegt hij: er waren „geen signalen van ronselen”.
Maar de signalen blijken nu – meer dan twee jaar na de verkiezingen – wel degelijk te bestaan, als bijvangst in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. In een door de Rijksrecherche op 22 november 2018 afgeluisterd gesprek, luisterend naar de naam ‘2005111400.TAP’, zegt Erdinç Akyol onomwonden tegen de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag, Ilhan Askin: er is betaald voor stemmen voor Groep de Mos.
Akyol vertelt Askin dat hij die bij de raadsverkiezingen heeft „geregeld” voor De Mos. „Andere partijen” hebben volgens Akyol „een financiële vergoeding” hiervoor gekregen, maar met Askin wil Akyol het anders oplossen. Die neemt „een bijzondere positie in” en zal worden beloond met subsidies. Akyol gaat dit voor hem regelen: „Hij [oud-wethouder Rachid Guernaoui, red.] gaat je 100 procent subsidie verstrekken.”
Over de toekenning van deze subsidie is Guernaoui inmiddels gehoord, voor zover bekend als eerste verdachte. Daarbij is „absoluut niets onrechtmatigs gebeurd”, zegt Guernaoui tegen NRC. „Ik heb conform de ambtelijke adviezen besloten.”
Verenigingsvoorzitter Ilhan Askin zegt tegen NRC eveneens van niets te weten. Niemand van zijn vereniging heeft stemmen voor wie dan ook geregeld, zegt Askin. „Ik heb nimmer volmachten opgevraagd of bij volmacht voor wie dan ook gestemd. Tevens heb ik nimmer betalingen ontvangen.”
Een keurige burger
De bron van de verdenkingen, Erdinç Akyol, is nog nergens aan het woord gekomen. Niet over de mogelijke stemfraude en ook niet over zijn – eveneens afgeluisterde – opmerking: „Zowel Richard als Rachid zijn in onze handen”.
Tegenover NRC zegt Akyol hierover: „Die opmerking is vertaald uit het Azerbeidzjaans naar het Turks, en daarna naar het Nederlands. Ik zei ‘dat het onze vrienden zijn’, of zoiets. Door de vertaling krijgt het een andere lading.”
En, vervolgt Akyol: „Ze zeggen ook dat ik stemmen heb geregeld voor mijn broer Atilla. Niet waar, ik was aan de slag om mijn partner te promoten.”
Die partner is Nino Davituliani, vierde op de kandidatenlijst van De Mos. Davituliani, eveneens verdachte in het corruptieonderzoek, was in 2018 goed voor 316 stemmen.
Van de tip die NRC over de stemfraude kreeg, is Akyol niet onder de indruk. „Die Haagse bron die vertelt dat ik stemmen koop, is gewoon heel erg jaloers, omdat wij allemaal succesvol zijn.”
Al met al zit hij er mooi mee. „Ik ben een keurige burger. Een Azerbeidzjaanse Turk die al vijftig jaar in Nederland woont. Heb zelfs keurig mijn dienstplicht gedaan in Nederland.”
‘Stemmen regelen’
Dat de Rijksrecherche aansloeg op het ritselen van stemmen, is niet verwonderlijk. Rechercheurs hoorden op de tap dat Erdinç Akyol diverse organisaties en mensen belde om met hen het aantal stemmen dat zij hadden geregeld voor Groep de Mos te bespreken, gekoppeld aan hun subsidiekansen. In de gesprekken lijkt Akyol druk doende een slaatje te slaan uit het feit dat hij de wethouders kent. Zonder zijn bemiddeling maak je nauwelijks kans bij Groep de Mos, spiegelt hij zijn gesprekspartners voor.
„Je moet stemmen voor ons regelen, maar je hebt dit niet hard gemaakt,” zegt Akyol tegen een organisator van multiculturele ontmoetingen. „Als ik nu naar Groep de Mos ga, gaan ze antwoorden dat jij niets voor hen betekend hebt.”
Tegen een andere Groep de Mos-sympathisant zegt Akyol, aldus een ander tapverslag: „Ik krijg nog geld van je.” De man heeft „maar 38 stemmen geregeld”. Hij doet de man een oplossing aan de hand. „Ik ga subsidie regelen, je gaat 40/50 duizend euro per jaar krijgen.” Daarvan „is de helft mijn geld”, zegt Akyol.
Reacties
Justitie wil niet reageren op vragen over de stemfraude. Ook de advocaat van Richard de Mos laat weten geen commentaar te geven. Groep de Mos publiceerde vrijdag op haar website een reactie. Daarin staat dat Rachid Guernaoui tapverslagen met NRC heeft „gedeeld”. NRC haalde daar „een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht of geronseld.”
Meer
„Ach, die afgeluisterde telefoontjes”, zegt Erdinç Akyol tegen NRC. „Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld. Ronselen, kopen van stemmen? Welnee man. Lariekoek, gelul.” Hij is nog niet gehoord door de Rijksrecherche, zegt hij. Wel heeft hij oprecht spijt dat zijn woorden Rachid Guernaoui in de problemen hebben gebracht. „Ik heb wat overdreven, en dat heeft hem als wethouder zijn nek gekost. Heel sneu voor Rachid. Die man heeft niets verkeerd gedaan.”
Tijdens zijn opgenomen telefoontjes is Akyol minder flatteus over de ex-wethouder. Over Guernaoui zegt hij volgens een tapverslag: „Die flikker is een Marokkaan”.
Akyol tegen NRC: „Dat ik Marokkaanse flikker gezegd heb is ook een beetje een stopwoordje. Ik bedoel er niks ergs mee.”
Met medewerking van Arlen Poort.
De broers Akyol
De financiers van Groep de Mos kwamen eerder in aanraking met de politie. Zo werd een café dat Erdinç Akyol (Ernst voor zijn Nederlandse vrienden) in de Schilderswijk uitbaatte, in 2015 gesloten wegens illegaal gokken. En in 2018 volgde voor hem een veroordeling tot 50 uur werkstraf en een boete voor het met de dood bedreigen van zijn ex-vriendin. In de woning van Atilla Akyol vond de politie in 2019 een vuurwapen met munitie. Ook was hij verdachte in een onderzoek naar witwassen en illegaal gokken. De broers hebben geen bezwaar dat hun naam voluit genoemd wordt.
De Haagse gemeenteraaddebatteerde woensdag 06.05.2020 tot laat in de avond voor het eerst over het vertrek van topambtenaar Henk Harms, die de integriteitsregels overtrad rond de bouw van cultuurpaleis Amare.
Burgemeester Remkes kreeg in het eerste Debat over de affaire-Amareop zijn falie van zowel oppositie- als coalitiepartijen in de Haagse raad, omdat hij weigert meer openheid te geven over het integriteitsonderzoek naar vertrekkend bouwambtenaar Henk Harms.
AD 15.05.2020
AD 15.05.2020
Geheim
Het integriteitsdossier waarin staat hoe een vertrokken Haagse topambtenaar te werk ging blijft geheim. Openbaarmaking zou volgens het college een inbreuk zijn op de persoonlijke levenssfeer van de ambtenaar.
Het dossier rond het verplichte vertrek van topambtenaar Henk Harms, die blunderde bij de bouw van cultuurpaleis Amare, wordt geheel in lijn met zijn manier van werken weggesjoemeld. Ondanks hevige protesten in de raadsvergadering wordt er niets openbaar.
AD 07.05.2020
Nog geen half jaar nadat de waarnemend burgemeester de raad de les las omdat die niet scherp genoeg zou zijn op integriteitskwesties, kreeg hij dit verwijt als een boemerang terug.
Want waarom deed hij pas onderzoek naar akkoordjes met bouwbedrijf VolkerWessels nadat NRC Handelsblad berichtte dat deze leken op ontoelaatbare bevoordeling van de bouwer?
,,We moesten wel onderzoek doen, want een moedige ambtenaar meldde dit bij haar leidinggevende”, aldus waarnemend burgemeester Remkes.
Bovendien ging hij in op uitnodigingen van bouwer Volker Wessels om wedstrijden van Feyenoord vanuit een skybox te bekijken. ‘Onaanvaardbaar’, aldus burgemeester Johan Remkes. ‘Dat zien concurrenten en zo ontstaat een beeld van afhankelijkheid en bevoordeling.’
Afscheid genomen
Afgelopen vrijdag maakte de waarnemend burgemeester bekend dat de ambtenaar ‘in goed overleg’ en met een regeling vertrekt bij de gemeente. Ook van een externe medewerker is afscheid genomen vanwege de kwestie. NRC Handelsblad berichtte dat de eerste de bouwer van het cultuurpaleis Amare zou hebben bevoordeeld.
Zo zou onder diens verantwoordelijkheid de kosten hebben kunnen oplopen. Ook zou hij om Volker Wessels tegemoet te komen, dat bedrijf willen laten bouwen op de plek van de Kerk van de Heilige Martelaren van Gorcum aan het Stadhoudersplantsoen.
Revis verklaarde vandaag tijdens een uren durend debat in het Haagse stadhuis dat er geen sprake is van extra kosten die de gemeente ophoestte zonder dat de raad daarvan weet.
Hij deelde namelijk zelf al in rapportages over het Spuikwartier mee dat de gemeente de bouwer anderhalf miljoen euro moet betalen omdat de bouwplaats van een van de nieuwe torens naast het cultuurpaleis niet op tijd kan worden opgeleverd.
Dit heeft weer te maken met een vertraging bij de bouw van Amare. Overigens zei hij ook dat dit bedrag nog lager kan uitvallen omdat ook de bouw van de toren is vertraagd.
Telegraaf 19.05.2020
Gevraagd
De wethouder ontkende met stelligheid dat de gemeente heeft toegezegd dat bouwer Volker Wessels mag bouwen op de plek van de kerk. De bouwer zou daarom wel een paar keer hebben gevraagd. Maar volgens Revis is er straks sprake van een openbare inschrijving. Iedereen die er wil bouwen, mag zich melden.
Veel partijen in de gemeenteraad maken zich grote zorgen over de kwestie, zo bleek ook tijdens het debat. ‘Er is sprake van een patroon van mismanagement’, aldus Peter Bos van de Haagse Stadspartij.
Hij pleitte ook voor onderzoek naar andere dossiers waarbij de ambtenaar was betrokken. Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag sprak van een ‘ongekende veenbrand’. En Bülent Aydin van de PvdA: ‘Dit geeft geen fraai beeld van de stad die toch al onder een vergrootglas ligt.’
Positie in gevaar
De partijen wilden ook weten of er iets mis is binnen de gemeentelijke organisatie. Enkele fracties lieten zelfs duidelijk doorschemeren dat de positie van Revis in gevaar kon komen.
‘U bent niet boven iedere twijfel verheven. Vandaar dat u beter de eer aan uzelf kan houden’, aldus Sebastiaan Kruis (PVV). De Islam Democraten gingen nog verder. Die zeiden afgelopen week per Tweet het vertrouwen in het hele college op.
Waarnemend burgemeester Remkes vertelde dat midden september vorig jaar signalen binnenkwamen over de betreffende ambtenaar. Die kwamen terecht bij de directeur van de dienst en integriteitscoördinator van de gemeente.
Na gesprekken werd een onafhankelijk onderzoek ingesteld en werd juridisch advies ingewonnen. Uiteindelijk was dus de conclusie dat de gedragscode was overschreden en dat hij moest vertrekken. De waarnemend burgemeester benadrukte ook geen sprake was van valsheid in geschifte.
Systemen
Volgens hem toont de gang van zaken aan dat de systemen binnen de gemeente die in werking moeten treden bij bewust fout gedrag van ambtenaren, inderdaad werken. Maar dat er nog wel meer moet gebeuren om integriteit binnen het ambtelijke apparaat te bevorderen.
Daarom is het ook nodig om bijvoorbeeld meer deskundige ambtenaren in dienst te nemen. Zodat de gemeente ‘wat steviger in de schoenen staat’ bij onderhandelingen met onder meer grote bouwers.
Revis verklaarde dat hij – zeker omdat hij vanwege zijn portefeuille bouwen – zich altijd bewust is van de risico’s op het gebied van integriteit. Daarom spreekt hij nooit in z’n eentje met bouwers af.
En sluit hij nooit deals in tijdens van drank doordrenkte bijeenkomsten in bovenkamertjes van cafés. ‘Dat gebeurt gewoon in mijn werkkamer met een kopje koffie.’
AD 06.05.2020
Telegraaf 05.05.2020
Spoeddebat
De Haagse gemeenteraad is geschokt door de uitkomsten van het onderzoek. Oppositiepartijen SP, Haagse Stadspartij, Nida en Hart voor Den Haag/Groep de Mos willen een Spoeddebat.
Integriteitskwesties blijven het IJspaleis teisteren. Ontluisterende passage (draadje): “Hoffmann onderzocht onder meer de mogelijke toezegging van een bouwlocatie aan VolkerWessels – zonder aanbesteding en achter de rug van de gemeenteraad om.” https://t.co/unVB3MsT8111:53 – 1 mei. 2020Andere Tweets van Lesley Arp bekijken
Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP vindt het goed dat burgemeester Remkes ‘doorpakt’. Grinwis: ‘Het is nu wel zaak niet alleen schoon schip te maken in ambtelijk en bestuurlijk Den Haag, maar ook recht te doen aan bewoners en bedrijven die nadeel hebben ondervonden van ‘het toevoegen van passages aan verslagen’, reageert hij.
Voor de bus gooien
Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wijst met de beschuldigende vinger naar wethouder Boudewijn Revis (VVD). Revis is verantwoordelijk voor de bouw van Amare. Sluijs: ‘Het college kan een topambtenaar slachtofferen, maar wie is er politiek verantwoordelijk? Het heeft er alle schijn van dat wethouder Revis zijn handen schoon wil houden en zijn eigen topambtenaar voor de bus gooit.’
Het onderzoek naar de Haagse topambtenaar die niet integer zou hebben gehandeld moet op tafel komen. Hart voor Den Haag/Groep de Mos in de gemeenteraad doet hiervoor een Wob-verzoek (beroep op de Wet openbaarheid van bestuur). Hierdoor kunnen zij de stukken inzien.
Het college van burgemeester en wethouders weigert het onderzoek openbaar te maken omdat dit de privacy van de betrokken ambtenaar zou schaden.
AD 27.05.2020
Aangifte
Hart voor Den Haag, de grootste partij van de stad, heeft dinsdag 26.05.2020aangifte gedaan tegen een topambtenaar en tegen het Haagse stadsbestuur. De partij vermoedt vuil spel rond een onderzoek naar integriteit.
Volgens de partij is er in de kwestie rond de ambtenaar sprake van valsheid in geschrifte. En maakt het college er te weinig werk van. ,,Als het stadsbestuur weigert om aangifte te doen van strafbare zaken, dan doen wij dat”, zegt raadslid Ralf Sluijs.
Actualisering dekkingsbesluit en verwacht resultaat bedrijfsexploitatie Amare
De raad spreekt over het actualisering dekkingsbesluit en verwacht resultaat bedrijfsexploitatie Amare(externe link). Sinds december 2016 wordt de gemeenteraad elk kwartaal geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de ontwikkelingen binnen de gebiedsontwikkeling Spuikwartier. Gezien de ontwikkelingen in het gebied en de fase waarin de bouw van Amare op dit moment verkeert, heeft de raad besloten eens per halfjaar een rapportage te willen ontvangen over de stand van zaken met betrekking tot de nieuwbouw van Amare.
De gemeente maakt van het Spuikwartier een bruisend gebied met veel afwisseling. Amare is daarin het nieuwe culturele hart van de stad. Het vernieuwde Spuiplein wordt een aantrekkelijke centrale ontmoetingsplaats en ook komen er honderden nieuwe woningen.
Er is nog discussie blijven liggen over zes ton aan extra facturen die VolkerWessels wil indienen. De raad is er dan ook nog niet klaar mee, 27 mei 2020 is er een nieuw debat.
OmroepWest 27.05.2020 Het is nog niet zeker of het Haagse cultuurcomplex Amare langdurig kan rekenen op extra financiële steun van de gemeente om het exploitatietekort aan te vullen.
De VVD, de grootste coalitiepartij, voelt daar niets voor. ‘Er zal eens een einde moeten komen aan de subsidiestroom. Want daar loopt de gemeente op leeg’, aldus raadslid Det Regts.
De liberalen presenteerden woensdag tijdens een debat over onder meer de exploitatie van Amare een heel eigen voorstel om de tekorten aan te vullen. In vijf jaar moet het nieuwe cultuurcomplex in plaats van de geplande 300.000 bezoekers maar liefst 600.000 mensen per jaar gaan trekken.
Volgens Regts moet dat makkelijk mogelijk zijn. De huidige prognoses zijn veel te laag, stelt zij. Meer bezoekers, leveren meer inkomsten op en dus zou er dan minder geld nodig zijn van de gemeente, is de redenering.
In een commissievergadering verklaarde het raadslid woensdag dat TivoliVredenburg in Utrecht jaarlijks een miljoen mensen ontvangt. Het Concertgebouw in Amsterdam trekt 700.000 mensen en De Doelen in Rotterdam 450.000.
‘Ik viel van mijn stoel’, aldus Regts daarom over schattingen dat het nieuwe Haagse cultuurcentrum in aanbouw in de toekomst slechts 300.000 bezoekers zou krijgen. ‘Amare is totaal niet bezig met een grotere verdiencapaciteit. Dat stuit me tegen de borst.’ Daarom vindt zij haar 600.000 gewenste mensen ‘geen onredelijke eis’.
Groter gat
Recent werd bekend dat de jaarlijkse exploitatie van het nieuwe onderkomen van onder meer het Koninklijk Conservatorium, Nederlands Dans Theater, het Residentie Orkest een groter gat vertoont dan aanvankelijk gedacht. In 2017 werd nog gedacht dat de bedrijfsvoering jaarlijks een tekort zou kennen van 2,1 miljoen.
Nu is berekend dat dit jaarlijks 2,7 miljoen wordt. Daarvoor is een aantal redenen. Zo is het gebouw in de praktijk veel groter geworden dan het ontwerp. Ook komt er geen beweegbare vloer in de grote zaal, zodat die minder makkelijk is te verhuren voor commerciële activiteiten. Verder speelt mee dat de gemeente fors bijdraagt aan de huisvesting van het Koninklijk Conservatorium in het gebouw.
Wethouder Robert Van Asten (D66, cultuur) verklaarde begin april dat hij dat tekort de eerste vijf jaar wil opvangen met incidenteel geld. Daarna gaat het totale budget voor kunst en cultuur van de gemeente omhoog.
Keihard
De grootste coalitiepartij kan leven met de tijdelijke oplossing. Maar na die vijf jaar moet er geen extra geld meer naar Amare, vindt Regts. ‘Dan moet het afgelopen zijn. Het moet echt mogelijk zijn om in dat gebouw meer mensen te trekken als ze er keihard aan trekken.’
Het voorstel van de VVD leidde tot verbazing bij andere partijen in de raad en het college. Volgens Pieter Grinwis (ChristenUnie/SGP) is er bij de liberalen sprake van ‘wensdenken’ en het ‘uitdelen van gratis champagne’.
Arjen Dubbelaar van Hart voor Den Haag: ‘Dit is een onredelijke wens. Er zijn uitgebreide analyses gemaakt van de mogelijke bezoekersaantallen.’ En zijn collega Robert Barker van de Partij voor de Dieren: ‘Dit is onzin. Dit gaat nooit gebeuren.’
Onderkant
Wethouder Van Asten erkende dat de 300.000 bezoekers ‘de onderkant van de benadering’ is. ‘Hopelijk kunnen we dat opkrikken.’ Maar volgens hem betekent het niet dat als er meer mensen naar voorstellingen komen, de gemeentelijke bijdrage omlaag gaat.
De extra inkomsten gaan dan namelijk naar de individuele instellingen die gebruik maken van Amare en kunnen niet worden gebruikt voor het exploitatietekort, staat in de huurcontracten.
Tijdens het debat bleek ook nog eens hoe de bouw van het complex en de kosten daarvan leidt tot irritatie in de politiek en daarbuiten. De tegenstanders, verenigd in SOS Den Haag, spraken van ‘een beerput’.
Zij pleitten voor het uitstellen van de beslissing om het exploitatietekort aan te vullen tot er een nieuwe burgemeester is. ‘Wees waakzaam. Daar hebben we recht op’, aldus inspreker Joop ten Velden.
Megalomane, bodemloze put
Ook bij een flink deel van de oppositie in de raad leeft grote onvrede. ‘Dit gebouw is een megalomane, bodemloze put’, sprak Barker van de Partij voor de Dieren. ‘Woorden schieten tekort. Toekomstige generaties gaan hiervoor bloeden.’
In de coalitie is de VVD niet de enige kritische partij. GroenLinks-raadslid Mariëlle Vavier zei bijvoorbeeld grote zorgen te hebben over de gevolgen voor andere instellingen, nu Amare zoveel geld krijgt. ‘Hoe zorgen we ervoor dat dit geen financieel blok aan ons been wordt?’
Verantwoord
Maar volgens Van Asten is dat niet het geval. Hij vindt de financiering verantwoord. Door het hele budget voor cultuur te verhogen, kan het complex extra geld krijgen, zonder dat de andere instellingen daarvan de dupe worden.
Zijn collega Boudewijn Revis (VVD, stadsontwikkeling) zei ook nog steeds voluit achter het besluit te staan om het te bouwen. ‘Dit vergoot de aantrekkingskracht van het centrum van Den Haag.’
Tijdens de volgende gemeenteraadsvergadering moet duidelijk worden of de VVD volhardt in de kritiek op het extra geld voor het cultuurcomplex.
AD 26.05.2020 Hart voor Den Haag, de grootste partij van de stad, heeft vanmorgen aangifte gedaan tegen een topambtenaar en tegen het Haagse stadsbestuur. De partij vermoedt vuil spel rond een onderzoek naar integriteit.
Volgens de partij is er in de kwestie rond de ambtenaar sprake van valsheid in geschrifte. En maakt het college er te weinig werk van. ,,Als het stadsbestuur weigert om aangifte te doen van strafbare zaken, dan doen wij dat”, zegt raadslid Ralf Sluijs.
Afgelopen najaar liet het Haagse college na een interne melding onderzoek doen naar de topambtenaar die onder meer de bouw van cultuurpaleis Amare onder zich had. Uit het onderzoek bleek dat de man op meerdere vlakken ‘niet-transparant’ heeft gehandeld en de gedragscode heeft geschonden. Onder meer door passages aan gespreksverslagen toe te voegen.
Kopzorgen
Maar in een groot artikel schetste NRC Handelsblad een heftiger beeld van de Haagse topambtenaar. Zo zou hij dubieuze financiële afspraken hebben gemaakt met projectontwikkelaars als VolkerWessels . ‘Zij werden er beter van en de ambtenaar bespaarde zijn wethouder kopzorgen’, zo omschreef de krant de praktijk van de directeur.
Raadslid Ralf Sluis van Hart voor Den Haag vermoedt nu dat de topambtenaar in opdracht van een wethouder heeft gehandeld en daarna ‘onder de bus is gegooid’. ,,Wij vragen ons af of het college zwijggeld heeft betaald aan de ambtenaar. Hij was de schaduw van de wethouder, die volgens NRC ook op de hoogte was van de schimmige afspraken.”
Pijnlijk
Sluijs vindt niet dat hij zijn partij wel erg ver gaat door aangifte te doen tegen een ambtenaar. ,,Sterker, dat is onze plicht als het college niets doet.” Het stadsbestuur heeft het in deze kwestie overigens nooit over strafbare feiten gehad.
Hart voor Den Haag is zelf ook nog verwikkeld in een pijnlijke affaire. Nog altijd worden de twee ex-wethouders van de partij verdacht van corruptie en schending van het ambtsgeheim. Ook een raadslid van de partij is als verdachte aangemerkt.
OmroepWest 26.05.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft dinsdagochtend aangifte gedaan tegen het Haagse college van burgemeester en wethouders en een vertrokken topambtenaar die niet integer zou hebben gehandeld. De ambtenaar was verantwoordelijk voor de bouw van cultuurcomplex Amare op het Spuiplein. De topambtenaar is inmiddels ‘in goed overleg’ vertrokken bij de gemeente.
Volgens Hart voor Den Haag-raadslid Ralf Sluijs is er op het stadhuis sprake geweest van valsheid in geschrifte en het lekken van vertrouwelijke informatie. Ook zegt hij dat het college een aangifteplicht heeft, maar deze plicht niet uitvoert. Sluijs: ‘Wij hebben altijd gezegd: als het college geen aangifte doet, dan doen wij het.’
Het college is afgelopen najaar een onderzoek begonnen tegen de topambtenaar na een integriteitsmelding. Uit dat onderzoek is gebleken dat de ambtenaar ‘de gedragscode heeft overtreden’ en hij zou op meerdere vlakken ‘niet transparant hebben gehandeld’, bijvoorbeeld door het toevoegen van passages aan gespreksverslagen.
Daarom is de topambtenaar vertrokken bij de gemeente Den Haag. Meer wilde het college niet kwijt over de kwestie en het weigerde – ondanks aandringen van de voltallige oppositie – om het onderzoek openbaar te maken.
Schimmige deals
Maar NRC Handelsblad wist meer details te melden. Zo zou de topambtenaar volgens de krant dubieuze financiële toezeggingen hebben gedaan aan bouwer Volker Wessels, die Amare ontwikkelt. Van deze toezeggingen is Volker Wessels, en niet de gemeente, beter geworden.
Dat gelooft Hart voor Den Haag/Groep de Mos niet. Sluijs: ‘De topambtenaar was de schaduw van wethouder Revis. Er is met miljoenen euro’s gemeenschapsgeld geschoven, er zijn afspraken gemaakt buiten de gemeenteraad om en er is mogelijk valsheid in geschrifte gepleegd om die misstanden te verdoezelen. Het college heeft de wettelijke plicht om hier aangifte van te doen, maar weigert dat pertinent.’
Geheimhouding
Het steekt Sluijs ook dat het college het onderzoek niet openbaar maakt. Alleen raadsleden mogen het rapport onder strikte geheimhouding lezen, maar daardoor kan er geen openbaar debat over gevoerd worden.
Volgens Sluijs wordt de topambtenaar ‘voor de bus gegooid’ om het politieke leven van de wethouder te redden. Hart voor Den Haag deed vorige week een beroep op de Wob, de Wet openbaarheid van bestuur, om informatie boven water te krijgen.
De aangifte van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is opvallend. Tegen partijleider en ex-wethouder Richard de Mos en partijgenoot en ex-wethouder Rachid Guernaoui loopt ook een onderzoek. Zij worden verdacht van corruptie, maar zij ontkennen.
‘Dat onderzoek loopt al meer dan zeven maanden en we hebben nog altijd niets over deze zaak gehoord’, zegt Sluijs. ‘Burgemeester Remkes is naar Den Haag gekomen om de integriteit te herstellen en bij het eerste het beste integriteitsschandaal laat hij een onderzoek doen, verstopt de resultaten in een kluis en weigert hij aangifte te doen.’
Den HaagFM 26.05.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft dinsdagochtend aangifte gedaan tegen het Haagse college van burgemeester en wethouders en een vertrokken topambtenaar die niet integer zou hebben gehandeld. De ambtenaar was verantwoordelijk voor de bouw van cultuurcomplex Amare op het Spuiplein. De topambtenaar is inmiddels ‘in goed overleg’ vertrokken bij de gemeente.
Volgens Hart voor Den Haag-raadslid Ralf Sluijs is er op het stadhuis sprake geweest van valsheid in geschrifte en het lekken van vertrouwelijke informatie. Ook zegt hij dat het college een aangifteplicht heeft, maar deze plicht niet uitvoert. Sluijs: ‘Wij hebben altijd gezegd: als het college geen aangifte doet, dan doen wij het.’
Het college is afgelopen najaar een onderzoek begonnen tegen de topambtenaar na een integriteitsmelding. Uit dat onderzoek is gebleken dat de ambtenaar ‘de gedragscode heeft overtreden’ en hij zou op meerdere vlakken ‘niet transparant hebben gehandeld’, bijvoorbeeld door het toevoegen van passages aan gespreksverslagen.
Daarom is de topambtenaar vertrokken bij de gemeente Den Haag. Meer wilde het college niet kwijt over de kwestie en het weigerde – ondanks aandringen van de voltallige oppositie – om het onderzoek openbaar te maken.
Schimmige deals
Maar NRC Handelsblad wist meer details te melden. Zo zou de topambtenaar volgens de krant dubieuze financiële toezeggingen hebben gedaan aan bouwer Volker Wessels, die Amare ontwikkelt. Van deze toezeggingen is Volker Wessels, en niet de gemeente, beter geworden.
Saillant is volgens de krant dat wethouder Boudewijn Revis (VVD) op de hoogte zou zijn geweest van deze toezeggingen. Maar Revis ontkent dat er ‘schimmige deals’ zijn gesloten.
Dat gelooft Hart voor Den Haag/Groep de Mos niet. Sluijs: ‘De topambtenaar was de schaduw van wethouder Revis. Er is met miljoenen euro’s gemeenschapsgeld geschoven, er zijn afspraken gemaakt buiten de gemeenteraad om en er is mogelijk valsheid in geschrifte gepleegd om die misstanden te verdoezelen. Het college heeft de wettelijke plicht om hier aangifte van te doen, maar weigert dat pertinent.’
Geheimhouding
Het steekt Sluijs ook dat het college het onderzoek niet openbaar maakt. Alleen raadsleden mogen het rapport onder strikte geheimhouding lezen, maar daardoor kan er geen openbaar debat over gevoerd worden.
Volgens Sluijs wordt de topambtenaar ‘voor de bus gegooid’ om het politieke leven van de wethouder te redden. Hart voor Den Haag deed vorige week een beroep op de Wob, de Wet openbaarheid van bestuur, om informatie boven water te krijgen.
De aangifte van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is opvallend. Tegen partijleider en ex-wethouder Richard de Mos en partijgenoot en ex-wethouder Rachid Guernaoui loopt ook een onderzoek. Zij worden verdacht van corruptie, maar zij ontkennen.
‘Dat onderzoek loopt al meer dan zeven maanden en we hebben nog altijd niets over deze zaak gehoord’, zegt Sluijs. ‘Burgemeester Remkes is naar Den Haag gekomen om de integriteit te herstellen en bij het eerste het beste integriteitsschandaal laat hij een onderzoek doen, verstopt de resultaten in een kluis en weigert hij aangifte te doen.’
AD 22.05.2020 Oppositiepartij Hart voor Den Haag zet juridische middelen in om inzicht te krijgen in de affaires bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO). Als burgemeester Remkes blijft weigeren stukken te overleggen, gaat de partij via de Wet Openbaarheid van Bestuur (WOB) naar de rechter.
Deze stap is gezichtsverlies voor Remkes. Die schreef in zijn beruchte ‘kerstboomoverpeinzingen’ over de mores op het Haagse stadhuis juist dat het nooit nodig zou mogen zijn dat raadsleden de WOB gebruiken. Volksvertegenwoordigers hebben al een veel uitgebreider informatierecht. Maar raadslid Ralf Sluijs wordt in de DSO-kwestie genegeerd. ,,Remkes valt door de mand.”
De geheimzinnigheid volgt op een integriteitsonderzoek naar DSO-directeur Harms, wegens te innige banden met bouwer VolkerWessels. Hij overtrad de regels, en vliegt eruit. Maar Remkes houdt details hierover geheim, met het argument dat het een ‘arbeidsrechtelijk conflict’ was geworden. De raad gaat niet over personeelszaken, ‘dus de kluis blijft dicht’, aldus de burgemeester.
Het is de vraag of die redenering standhoudt. Want opnieuw zijn er misstanden met VolkerWessels in het Spuikwartier. HSP en SP hebben vragen gesteld waarom de gemeente 785.000 euro uitgaf aan asbestsanering, maar hierover niet de stukken kon aanleveren.
OmroepWest 22.05.2020 Het onderzoek naar de Haagse topambtenaar die niet integer zou hebben gehandeld moet op tafel komen. Hart voor Den Haag/Groep de Mos in de gemeenteraad doet hiervoor een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur, de Wob. Het college van burgemeester en wethouders weigert het onderzoek openbaar te maken omdat dit de privacy van de betrokken ambtenaar zou schaden.
Het onderzoek is in opdracht van het stadsbestuur uitgevoerd naar aanleiding van een integriteitsmelding die afgelopen najaar op het stadhuis werd gedaan. De melding richtte zich op de topambtenaar die onder meer verantwoordelijk is voor de bouw van Amare, het nieuwe cultuur- en onderwijscomplex op het Spuiplein. Hij zou mogelijk niet integer hebben gehandeld.
In de tussentijd deed ook NRC Handelsblad onderzoek. De krant wist te melden dat de topambtenaar toezeggingen zou hebben gedaan aan Volker Wessels, de bouwer van Amare. Toezeggingen waar Volker Wessels en niet de gemeente van profiteerde en waarvan wethouder Boudewijn Revis (VVD) op de hoogte zou zijn. Revis ontkende eerder in een spoeddebat dat er sprake zou zijn geweest van ‘schimmige’ deals.
Persoonlijke levenssfeer
Raadsleden mogen het onderzoek alleen inkijken onder strikte geheimhouding. Dat betekent dat er geen openbaar debat over gevoerd kan worden en dat steekt de gehele oppositie. Daarom eiste de oppositie vorige week tijdens een raadsvergadering volledige openbaarheid van het onderzoek, maar dat wil het college niet. Openbaarmaking zou de ‘persoonlijke levenssfeer’ van de betrokken ambtenaar te zeer aantasten, zei het college.
De Wet openbaarheid van bestuur (Wob) regelt het recht op informatie van de overheid. Overheidsinformatie is altijd openbaar, tenzij de Wob of andere wetgeving bepaalt dat de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te maken. Dat geldt bijvoorbeeld voor documenten die aan de strafrechter zijn voorgelegd.
Wob-verzoek
Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft nu een Wob-verzoek ingediend om de geheime stukken alsnog boven water te krijgen. De partij wil het onderzoek inclusief bijlagen hebben.
Daarnaast vraagt de partij om alle gespreksverslagen tussen de gemeente en VolkerWessels, alle gespreksverslagen tussen wethouder Revis en de gewezen topambtenaar en het integriteitsrapport van Bureau Berenschot over de zittende wethouders. Ook wil Hart voor Den Haag bouwdossiers, facturen, gespreksverslagen en notulen inlezen.
‘Er worden bouwbudgetten aangepast, fictieve bedragen in rekening gebracht en het weggeven van een kerk lag in de pijplijn’, zegt Hart voor Den Haag-raadslid Ralf Sluijs. ‘In opdracht van wie deed de topambtenaar dat? Als je bedenkt dat de topambtenaar ‘de schaduw van Revis’ werd genoemd, is het ‘ik weet nergens van’ van Revis op zijn minst ongeloofwaardig te noemen.’
Controlerende taak
Ook vraagt Sluijs zich af waarom het college geen aangifte heeft gedaan. ‘De topambtenaar heeft zich volgens berichtgeving in het NRC schuldig gemaakt aan valsheid in geschrifte en het schuiven met geld. Dat alleen is al een aangifte waard. Waarom is dat niet gebeurd?
Ik word belemmerd in het doen van mijn controlerende taak en neem deze obstructie van mijn werk hoog op.’ Eerder liet Sluijs weten dat zijn partij aangifte zal doen als het college dat niet doet.
Den HaagFM 22.05.2020 Het onderzoek naar de Haagse topambtenaar die niet integer zou hebben gehandeld moet op tafel komen. Hart voor Den Haag/Groep de Mos in de gemeenteraad doet hiervoor een beroep op de Wet openbaarheid van bestuur, de Wob.
Het college van burgemeester en wethouders weigert het onderzoek openbaar te maken omdat dit de privacy van de betrokken ambtenaar zou schaden.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft nu een Wob-verzoek ingediend om de geheime stukken alsnog boven water te krijgen, schrijft mediapartner Omroep West. De partij wil het onderzoek inclusief bijlagen hebben.
Daarnaast vraagt de partij om alle gespreksverslagen tussen de gemeente en VolkerWessels, alle gespreksverslagen tussen wethouder Revis en de gewezen topambtenaar en het integriteitsrapport van Bureau Berenschot over de zittende wethouders. Ook wil Hart voor Den Haag bouwdossiers, facturen, gespreksverslagen en notulen inlezen.
‘Er worden bouwbudgetten aangepast, fictieve bedragen in rekening gebracht en het weggeven van een kerk lag in de pijplijn’, zegt Hart voor Den Haag-raadslid Ralf Sluijs. ‘In opdracht van wie deed de topambtenaar dat? Als je bedenkt dat de topambtenaar ‘de schaduw van Revis’ werd genoemd, is het ‘ik weet nergens van’ van Revis op zijn minst ongeloofwaardig te noemen.’
Ook vraagt Sluijs zich af waarom het college geen aangifte heeft gedaan. ‘De topambtenaar heeft zich volgens berichtgeving in het NRC schuldig gemaakt aan valsheid in geschrifte en het schuiven met geld. Dat alleen is al een aangifte waard. Waarom is dat niet gebeurd?
Ik word belemmerd in het doen van mijn controlerende taak en neem deze obstructie van mijn werk hoog op.’ Eerder liet Sluijs weten dat zijn partij aangifte zal doen als het college dat niet doet.
OmroepWest 20.05.2020 De gemeente Den Haag moet minder informatie geheimhouden. Dat vinden de Partij voor de Dieren, de Haagse Stadspartij, PvdA en CDA in de Haagse gemeenteraad. De partijen hebben samen een voorstel ingediend om de gemeente transparanter te maken.
Vorige week ontstond er in de Haagse gemeenteraad nog een pittige discussie over het geheim houden van een onderzoek naar een niet-integere topambtenaar die bij de gemeente is vertrokken.
Het college van burgemeester en wethouders wil het onderzoek niet openbaar maken omdat het de privacy van de betrokken ambtenaar zou schaden. De voltallige oppositie sprak schande van de geheimhouding en verweet het college de indruk te wekken dat het iets onder de pet wil houden.
Dit soort discussies kunnen volgens de partijen die de initiatiefnota ‘Openbaarheid. Toegankelijk, overzichtelijk en transparant’ voorkomen worden als de gemeente geheimhoudingen beter motiveert. ‘Nu leiden dit soort kwesties regelmatig tot discussie bij raadsleden, die niet begrijpen waarom sommige debatten in het geheim gevoerd worden’, zegt Robert Barker van de Partij voor de Dieren.
‘Dat moet anders. Er moet een duidelijk afwegingskader komen, waarin staat wanneer informatie openbaar gemaakt wordt en wanneer niet. Het stadsbestuur kiest te makkelijk om stukken geheim te verklaren. Hierdoor hebben inwoners van Den Haag geen zicht op wat de gemeente doet.’
Openbare informatie
Verder willen de partijen dat Hagenaren verzoeken tot openbaarmaking voortaan ook digitaal kunnen indienen. De gemeente moet deze verzoeken vervolgens op haar website publiceren, inclusief de openbaar gemaakte informatie, zo vinden de partijen. ‘Nu is openbaar gemaakte informatie van de gemeente nergens terug te vinden’, zegt Barker. ‘Zo kan het dat burgers tig keer om dezelfde informatie moeten vragen.’
Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft een eigen initiatiefvoorstel ingediend. De partij wil dat het ‘geheim omdat’ principe van het stadsbestuur toe moet naar het ‘te allen tijde openbaar tenzij’ principe. ‘De geheimhouding moet dan wel buitengewoon goed en uitvoerig gemotiveerd zijn, wil deze ook toegepast mogen worden’, zegt Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag.
‘Er moet een einde komen aan die gratuite dooddoeners, zeg maar de non argumenten om de raad bewust van informatie te onthouden. Wij willen dat de kluisdeuren wagenwijd open gaan en dat de termen transparantie en integriteit niet alleen bij loze kreten blijven maar ook in concrete daden omgezet worden en op iedereen gelijkwaardig worden toegepast.’
Onderzoek Rekenkamer
De Rekenkamer Den Haag onderzoekt op dit moment ook de gemeentelijke aanpak rond geheimhouding. Zo wil de Rekenkamer erachter komen of de gemeente het principe van ‘openbaar, tenzij’, dat de wet voorschrijft, ook echt naleeft.
AD 19.05.2020 Wat doe je als je overtuigd bent van de financiële onderbouwing van je prestigieuze cultuurpaleis bouwproject? Je laat je berekeningen doorlichten door de mensen die er het meeste verstand van hebben. Dat die vervolgens gehakt maken van jouw bierviltjesboekhouding is pijnlijk en beschamend.
Het cultuurpaleis Amare lijdt ernstig onder bouwblunders, malversaties en politiek gekonkel. Daar komt nu het huishoudboekje bij waar geen ene flikker van klopt. De Haagse Rekenkamer kreeg de opdracht om de financiële levensvatbaarheid van het gebouw te controleren. Conclusie: Amare wordt, op Muziekgebouw ’t IJ in 020 na, de meest gesubsidieerde instelling van Nederland.
Beetje technisch, maar volgt u mij met rustige tred: het college van b&w meent dat de zogeheten ‘subsidieratio’ ligt op 38,67 procent; de knappe koppen van de Rekenkamer komen op een kloeke 50,88 procent.
Ons was in 2017 beloofd dat het tekort op de exploitatie 2,7 miljoen per jaar zou zijn, maar dat daarvoor dekking was gevonden, voor een looptijd van twintig jaar. Wat blijkt? Er is dekking voor vijf jaar en daarna is de koek op.
Wie een ander een fout ziet maken en zwijgt, is medeplichtig, aldus Sjaak Bral.
Hoe komen ze dan toch aan die dekking? Dat komt mede omdat er geschoven wordt met kosten voor de bouw en kosten van de exploitatie van het gebouw. Daar is de Rekenkamer helemaal niet blij mee. ‘Hierdoor neemt het zicht op beschikbare dekkingsmiddelen en de totale gemeentelijke bijdrage af’.
Met andere woorden: ze zien nú al door de financiële bomen het boekhoudkundige bos niet meer. Niet zo vreemd dat de adviescommissie van de Rekenkamer tot de conclusie komt dat het exploitatieresultaat over de totale afgesproken periode van veertig jaar helemaal niet ‘neutraal’ is, zoals wordt gemeld. Het werkelijke tekort op de jaarlijkse bedrijfsexploitatie is geen 2,7, maar 6,5 miljoen euro, de totale cultuursubsidie bedraagt geen 6,1, maar ruim 8 miljoen euro.
De Haagse Rekenkamer prikt met gemak door de flodderige berekeningen en andermaal staan de politiek verantwoordelijken en hun ambtenaren totaal voor paal. Amare dreigt geen solide cultuurpaleis te worden, maar een financieel spiegeldoolhof. Ik ben benieuwd wat de gemeenteraad doet met de bevindingen van de Haagse Rekenkamer. Wie een ander een fout ziet maken en zwijgt, is medeplichtig.
OmroepWest 14.05.2020 Het onderzoeksrapport waarin staat hoe een vertrokken Haagse topambtenaar te werk ging blijft geheim. Openbaarmaking zou volgens het college een inbreuk zijn op de persoonlijke levenssfeer van de ambtenaar. De Haagse Stadspartij wil wel dat het integriteitsonderzoek openbaar wordt, maar de partij kreeg woensdagavond onvoldoende steun. Tot teleurstelling van de voltallige oppositie. ‘Het college laadt de verdenking op zich dat er iets te verbergen is.’
Het onderzoek is in opdracht van het stadsbestuur uitgevoerd naar aanleiding van een integriteitsmelding die afgelopen najaar op het stadhuis werd gedaan. De melding richtte zich op de topambtenaar die onder meer verantwoordelijk is voor de bouw van Amare, het nieuwe cultuur- en onderwijscomplex op het Spuiplein. Hij zou mogelijk niet integer hebben gehandeld.
In de tussentijd deed ook NRC Handelsblad onderzoek. De krant wist te melden dat de topambtenaar toezeggingen zou hebben gedaan aan Volker Wessels, de bouwer van Amare. Toezeggingen waar Volker Wessels en niet de gemeente van profiteerde en waarvan wethouder Boudewijn Revis (VVD) op de hoogte zou zijn. Revis ontkende vorige week in een spoeddebat dat er sprake zou zijn geweest van ‘schimmige’ deals.
Gedragscode
Hij baseerde zich daarbij op het onderzoek dat de gemeente heeft laten uitvoeren. Daaruit zou zijn gebleken dat de topambtenaar ‘niet transparant’ zou hebben gehandeld en zich niet aan de gedragscode zou hebben gehouden. Daarom zijn de ambtenaar en een extern ingehuurde medewerker ‘in goed overleg’ vertrokken bij de gemeente, schrijft het college begin mei aan de gemeenteraad.
Toch wil de oppositie dat het college het onderzoek openbaar maakt, onder de voorwaarde dat namen en functies ‘weggelakt’ worden. Dat moet voorkomen dat te herleiden is om welke personen het gaat. Nu mogen alleen raadsleden de onderzoeken lezen onder strikte geheimhouding. Maar dat is niet genoeg voor de oppositie.
‘De impact van deze integriteitskwestie is groot gebleken en raakt aan het vertrouwen tussen burger en bestuur’, zei Peter Bos van de Haagse Stadspartij tijdens de raadsvergadering. ‘Daarom is het van groot belang dat het debat hierover met zoveel mogelijke openbare informatie in de volle openbaarheid kan plaatsvinden.’
Ook de Partij voor de Dieren noemde het ‘wenselijk en noodzakelijk’ dat de onderzoeken openbaar worden gemaakt. PVV-fractievoorzitter Sebastian Kruis sloot zich daarbij aan. ‘Het onderzoek is vakkundig achter slot en grendel gezet omdat het de VVD niet uitkomt.’
Inbreuk
Maar het college wil het onderzoek niet openbaar maken. ‘Dat geeft een niet te rechtvaardigen inbreuk op de persoonlijke levenssfeer voor betrokkenen’, zei wethouder Saskia Bruines (D66). ‘Niet alleen voor de twee betrokken medewerkers, ook voor derden die verklaringen hebben afgelegd. Zij hebben meegewerkt aan het onderzoek onder volstrekt vertrouwen. Dat vertrouwen willen wij niet schenden.’
Ook voor burgemeester Remkes is het ‘essentieel’ dat medewerkers op het stadhuis zich veilig moeten kunnen voelen. ‘Anders zal het effect zijn dat het aantal integriteitsmeldingen zal opdrogen’, zei hij. Remkes zou het wel een goed idee vinden als er een gemengde commissie wordt samengesteld met onder meer raadsleden, wethouders en ambtenaren. ‘Die commissie gaat om tafel om te spreken over de spelregels van de vertrouwelijkheid.’
Toezegging
Collegepartijen VVD, D66, GroenLinks, CDA en PvdA sloten zich bij het college aan. ‘Ook wij vinden maximale openbaarheid van groot belang’, zei Mariëlle Vavier van GroenLinks. ‘En wij zijn blij met de toezegging van het college dat er binnenkort een openbare brief komt met meer duiding over de kwestie. We kunnen meer informatie verwachten van het college. Daar zijn wij voorlopig tevreden mee.’
Den HaagFM 14.05.2020 Het onderzoeksrapport waarin staat hoe een vertrokken Haagse topambtenaar te werk ging blijft geheim. Openbaarmaking zou volgens het college een inbreuk zijn op de persoonlijke levenssfeer van de ambtenaar. De Haagse Stadspartij wil wel dat het integriteitsonderzoek openbaar wordt, maar de partij kreeg woensdagavond onvoldoende steun. Tot teleurstelling van de voltallige oppositie. “Het college laadt de verdenking op zich dat er iets te verbergen is.”
Het onderzoek is in opdracht van het stadsbestuur uitgevoerd naar aanleiding van een integriteitsmelding die afgelopen najaar op het stadhuis werd gedaan. De melding richtte zich op de topambtenaar die onder meer verantwoordelijk is voor de bouw van Amare, het nieuwe cultuur- en onderwijscomplex op het Spuiplein. Hij zou mogelijk niet integer hebben gehandeld.
In de tussentijd deed ook NRC Handelsblad onderzoek. De krant wist te melden dat de topambtenaar toezeggingen zou hebben gedaan aan Volker Wessels, de bouwer van Amare. Toezeggingen waar Volker Wessels en niet de gemeente van profiteerde en waarvan wethouder Boudewijn Revis (VVD) op de hoogte zou zijn. Revis ontkende vorige week in een spoeddebat dat er sprake zou zijn geweest van ‘schimmige’ deals.
Gedragscode
Hij baseerde zich daarbij op het onderzoek dat de gemeente heeft laten uitvoeren. Daaruit zou zijn gebleken dat de topambtenaar ‘niet transparant’ zou hebben gehandeld en zich niet aan de gedragscode zou hebben gehouden. Daarom zijn de ambtenaar en een extern ingehuurde medewerker ‘in goed overleg’ vertrokken bij de gemeente, schrijft het college begin mei aan de gemeenteraad. Het college wijdde in de brief niet verder uit over de kwestie vanwege privacy redenen en omdat de gemeente een verantwoordelijkheid heeft als werkgever.
Strikte geheimhouding
Toch wil de oppositie dat het college het onderzoek openbaar maakt, onder de voorwaarde dat namen en functies ‘weggelakt’ worden. Dat moet voorkomen dat te herleiden is om welke personen het gaat. Nu mogen alleen raadsleden de onderzoeken lezen onder strikte geheimhouding. Maar dat is niet genoeg voor de oppositie.
“De impact van deze integriteitskwestie is groot gebleken en raakt aan het vertrouwen tussen burger en bestuur,” zei Peter Bos van de Haagse Stadspartij tijdens de raadsvergadering. “Daarom is het van groot belang dat het debat hierover met zoveel mogelijke openbare informatie in de volle openbaarheid kan plaatsvinden.” Ook de Partij voor de Dieren noemde het “wenselijk en noodzakelijk” dat de onderzoeken openbaar worden gemaakt. PVV-fractievoorzitter Sebastian Kruis sloot zich daarbij aan. “Het onderzoek is vakkundig achter slot en grendel gezet omdat het de VVD niet uitkomt.”
Inbreuk
Maar het college wil het onderzoek niet openbaar maken. “Dat geeft een niet te rechtvaardigen inbreuk op de persoonlijke levenssfeer voor betrokkenen”, zei wethouder Saskia Bruines (D66). “Niet alleen voor de twee betrokken medewerkers, ook voor derden die verklaringen hebben afgelegd. Zij hebben meegewerkt aan het onderzoek onder volstrekt vertrouwen. Dat vertrouwen willen wij niet schenden.”
AD 13.05.2020 Het integriteitsdossier over topambtenaar Henk Harms blijft potdicht. Tot ergernis van een flink deel van de Haagse politiek maakt de gemeente niets meer openbaar dan een collegebrief van anderhalf kantje.
NRC Handelsblad schetste op 1 mei een ontluisterend beeld van de Haagse topambtenaar die namens de gemeente Den Haag geregeld afspraken maakte met aannemers en projectontwikkelaars. ,,Zij werden er financieel beter van en de directeur bespaarde de wethouder zo kopzorgen’’, heet het in het diepgravende artikel.
Ook maakte de krant melding van een integriteitsonderzoek naar de directeur bij de dienst stedelijke ontwikkeling. Nog diezelfde dag stuurde het Haagse college een summiere brief naar de gemeenteraad waarin wordt geconcludeerd dat de ambtenaar zijn gedragscode heeft geschonden en op meerdere vlakken niet-transparant heeft gehandeld. Maar: ‘Niet is vast komen te staan dat er afspraken over onrechtmatige betalingen zijn gemaakt’.
Verdenking
Waar in het NRC de beschuldigingen over de directeur over elkaar heen buitelen, houdt het college verder de mond dicht. En dat stoort een flink deel van de gemeenteraad mateloos. ,,Inwoners moeten kennelijk het NRC lezen, willen ze weten wat er hier gebeurt,’’ zei raadslid Ralph Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. ,,Het stadsbestuur roept zo de verdenking over zich af dat ze iets te verbergen heeft’’, mopperde Peter Bos van de Haagse Stadspartij.
De HSP’er diende vanavond een voorstel in om op z’n minst delen van het het integriteitsrapport openbaar te maken, maar daar wil het Haagse college nog steeds niet aan. Uit privacy-overwegingen. Medewerkers die in vertrouwen aan het onderzoek hebben meegewerkt moeten er zeker van kunnen dat deze vertrouwelijkheid niet wordt geschonden. Anders zou het aantal meldingen van integriteitskwesties wel eens snel kunnen gaan dalen, heet het.
Toezeggingen
De motie van Peter Bos haalde het net niet. Het rapport over de topambtenaar blijft geheim. Wel deden de wethouders enige toezeggingen aan de raad. Zo komt wethouder Revis met een feitenrelaas over Amare en andere bouwprojecten.
Ook wil burgemeester Remkes een commissie van raadsleden, wethouders en externe deskundigen instellen om te praten over hoe er in politiek en bestuurlijk Den Haag met vertrouwelijkheid moet worden omgegaan. ,,Mijn beeld is dat dingen hier soms geheim worden verklaard, waarbij je je kunt afvragen of dat in alle opzichten nodig is.’’
Wethouder Saskia Bruines van personeelszaken is bereid om het in vertrouwen met de raad te hebben over hun vragen. Waarom is er geen aangifte van valsheid in geschrifte gedaan tegen de topambtenaar? En: waarom is hij niet ontslagen, maar wordt er minnelijk geschikt? Ook wil de wethouder bijlagen bij het integriteitsonderzoek vertrouwelijk ter inzage leggen, nadat ze een expert heeft geraadpleegd over wat ze wel en wat ze zwart moet maken.
Peter Bos van de Haagse Stadspartij reageerde op die opmerking als door een bij gestoken. ,,U wilt zelf niet alles in vertrouwelijkheid openbaar maken? Ongelooflijk, wij hebben als raadslid recht op alle informatie die we willen hebben.’’
OmroepWest 13.05.2020 Moet het onderzoeksrapport naar de handelwijze van een niet-integere Haagse topambtenaar geheim blijven of niet? Daarover praat de gemeenteraad woensdagavond. Waarnemend burgemeester Johan Remkes wil het rapport niet openbaar maken om de privacy van de ambtenaar te beschermen, maar volgens een deel van de raad probeert hij de pikante kwestie onder het tapijt te schoffelen.
En dan is er nog de suggestie van Remkes dat hij de bijlagen, die horen bij het onderzoek, niet toevertrouwt aan (sommige) raadsleden. Wat is er nu weer allemaal aan de hand in het IJspaleis?
Hoe zit dat met die niet-integere Haagse ambtenaar?
Het gaat om een topambtenaar van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO). Hij was eindverantwoordelijk voor de bouw van het prestigieuze en politiek gevoelige onderwijs- en cultuurcomplex Amare op het Spuiplein. Na een integriteitsmelding bij de gemeente heeft het college van burgemeester en wethouders een onderzoek uit laten voeren naar de topambtenaar en een extern ingehuurde medewerker.
Wat is de conclusie van dat onderzoek?
Het college is zeer terughoudend met het delen van de conclusie van dit onderzoek. In een openbare raadsbrief schrijft het college begin mei: ‘Zoals in november vermeld hoort de gemeente als werkgever bij signalen over handelen van ambtenaren altijd uiterst zorgvuldig om te gaan met het belang van haar werknemers. Daarom kunnen we in beginsel niet publiekelijk een uitspraak doen over een individuele ambtenaar.’
Uit privacyoverwegingen beperkt het college zich tot het noemen van enkele algemene uitkomsten. Zo heeft de topambtenaar volgens het onderzoek ‘de gedragscode overtreden’ en zou hij op meerdere vlakken ‘niet transparant hebben gehandeld’, bijvoorbeeld door het toevoegen van passages aan gespreksverslagen.
Ook de externe medewerker zou ‘niet transparant’ zijn geweest. Daarom vertrekt de topambtenaar ‘in goed overleg’ bij de gemeente Den Haag en wordt het contract van de externe medewerker ontbonden.
Tot zover de uitleg van het college?
Ja, het college weidt in de raadsbrief niet verder uit. NRC deed de afgelopen maanden ook onderzoek en weet meer details te melden. Zo zou de topambtenaar dubieuze financiële toezeggingen hebben gedaan aan bouwer Volker Wessels, die Amare ontwikkelt.
Van deze toezeggingen is Volker Wessels, en niet de gemeente, beter geworden. Saillant is dat volgens de krant wethouder Boudewijn Revis (VVD) op de hoogte zou zijn geweest van deze toezeggingen. Revis is politiek verantwoordelijk voor de bouw van Amare.
In een spoeddebat over de kwestie waste wethouder Revis vorige week zijn handen in onschuld. Hij zegt ‘geschrokken’ te zijn van het feit dat een ambtenaar die direct voor hem werkte, niet integer heeft gehandeld.
Maar hij ontkent dat er schimmige deals zijn gemaakt met bouwer Volker Wessels, bijvoorbeeld over het onderhands gunnen van een bouwproject op de plek van een kerk in de internationale zone in Den Haag. Ook zou er geen sprake zijn geweest van onrechtmatige betalingen of afspraken daarover en zou er binnen het mandaat gehandeld zijn.
Dat betekent dus dat er politiek weinig aan de hand is?
Volgens het college is dat inderdaad zo. Er is een integriteitsmelding geweest en daarop is gehandeld, zegt het college. En ook de VVD-fractie vindt dat er correct is gehandeld. ‘Het systeem heeft gewerkt’, redeneert VVD-fractievoorzitter Frans de Graaf tijdens het spoeddebat.
Maar door de publicatie van NRC is het beeld ontstaan dat de dienst DSO op schoot zit van een projectontwikkelaar. En dat knaagt bij raadsleden.
Dus?
Een aantal partijen wil dat het onderzoeksrapport openbaar gemaakt wordt, zodat de feiten open en bloot op tafel komen te liggen. Vooral oppositiepartijen zijn duidelijk, maar ook de collegepartijen GroenLinks en PvdA willen zoveel mogelijk openheid.
Oppositiepartij de Haagse Stadspartij gaat woensdagavond daarom een voorstel doen om de geheimhouding op te heffen. ‘De raad heeft het rapport vertrouwelijk mogen inzien, maar mag er alleen achter gesloten deuren over vergaderen. Daar baal ik van en ben ik boos over’, zegt Peter Bos van de Haagse Stadspartij.
‘Het college laadt de verdenking op zich dat het iets te verbergen heeft’, legt Bos uit. ‘Het rapport moet openbaar. Het gaat over beladen projecten, miljoenen belastinggeld, hoe de gemeente heeft gehandeld met betrekking tot kostenoverschrijdingen die door Volker Wessels zijn geclaimd en hoe onder verantwoordelijkheid van wethouder Revis deze topambtenaar zijn gang kon gaan.
Het college dient hier verantwoording over af te leggen en dat moet in een democratisch land gewoon openbaar.’
En Bos wil meer. Hij wil de bijlagen die bij het onderzoek horen kunnen lezen, desnoods vertrouwelijk.
Mogen de raadsleden deze dan niet lezen?
Nee. Het onderzoeksrapport ligt voor de raadsleden ter inzage op het stadhuis. Als ze het rapport willen lezen, moeten ze hun naam op een intekenlijst zetten. Maar de tientallen bijlagen met daarin onder meer mailwisselingen blijven ook voor de raadsleden geheim.
Terwijl die mails juist kunnen laten zien wat de toon is tussen de ambtenaren in het stadhuis en de aannemers. NRC beschrijft een wat duistere sfeer waarbij belangrijke deals werden gesloten op plekken buiten het stadhuis, zoals het Kurhaus en een skybox van Volker Wessels in het Feyenoord-stadion.
Waarom wil Remkes de bijlagen dan geheim houden?
Om de privacy van de betrokken ambtenaar te beschermen, zegt burgemeester Remkes. Dat moet volgens hem omdat de gemeente een verantwoordelijkheid heeft als werkgever.
Tijdens het spoeddebat voegt hij hier nog iets aan toe, waarbij hij verwijst naar de intekenlijst. ‘Ik heb ook gezien wie het rapport allemaal gelezen hebben en dat sterkt mij alleen maar in het voornemen om dat te doen’, zegt hij in de vergadering. Remkes houdt de bijlagen dus in de kluis.
Suggereert hij nou dat hij de bijlagen niet toevertrouwt aan de raadsleden?
Zo wordt het in elk geval opgevat door sommige raadsleden. PvdA-raadslid Bülent Aydin vraagt Remkes tijdens het debat om zijn uitspraak beter uit te leggen, ‘want mijn naam staat ook op die lijst’.
En SP-fractievoorzitter Lesley Arp noemt de uitspraak in een column in dagblad070 ‘een bizarre sneer die ondergetekende maar ook andere politici als een motie van wantrouwen in de richting van de raad hebben ervaren’.
Is de Haagse gemeenteraad dan van onbesproken gedrag?
Dat ook weer niet. Er lopen twee onderzoeken naar het lekken van vertrouwelijke informatie uit de gemeenteraad. Zo lekten de namen uit van de kandidaten die naast Pauline Krikke solliciteerden naar het burgemeesterschap van Den Haag.
Ook werden er geluidsopnamen gelekt van een besloten overleg tussen commissaris van de Koning van Zuid-Holland Jaap Smit en de fractievoorzitters van de Haagse gemeenteraad. Justitie deed in dit verband een inval bij Partij van de Eenheid-raadslid Arnoud van Doorn.
Aan de andere kant laten de publicaties van NRC over de werkwijze van de topambtenaar zien dat ook andere geledingen in het stadhuis niet waterdicht zijn.
De krant publiceerde details uit het onderzoeksrapport vlak voordat het college de raad per brief informeerde. In de verantwoording schrijft de krant dat het zijn onderzoek heeft gebaseerd op gesprekken met (oud)-ambtenaren en Haagse politici.
En laten we niet vergeten dat er nog een ander, verontrustend onderzoek loopt. Het corruptieonderzoek naar Richard de Mos en Rachid Guernaoui, de ex-wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Het thema integriteit is in Den Haag dus een loeiheet hangijzer. En dat betekent; venijnige debatten, getergde partijen, aangevallen wethouders en een waarnemend burgemeester die hoog spel speelt.
Den HaagFM 07.05.2020 Wethouder Boudewijn Revis zegt ‘geschrokken’ te zijn van het feit dat een ambtenaar die direct voor hem werkte, niet integer heeft gehandeld. Maar hij ontkent dat er schimmige deals zijn gemaakt met bouwer Volker Wessels, bijvoorbeeld over het onderhands gunnen van een bouwproject op de plek van een kerk in de internationale zone.
“Dit raakt me”, aldus Revis (VVD, stadsontwikkeling), woensdag tijdens een uren durend debat over de integriteitsschending door de ambtenaar. Revis benadrukte daarbij ook dat dit soort dingen niet moet kunnen bij de gemeente. “We moeten hier wat aan doen en dat gebeurt ook.”
De topambtenaar van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling, zo bleek vorige week, had passages in gespreksverslagen aangepast en daarmee de gedragscode van de gemeente overschreden.
Bovendien ging hij in op uitnodigingen van bouwer Volker Wessels om wedstrijden van Feyenoord vanuit een skybox te bekijken. “Onaanvaardbaar”, aldus burgemeester Johan Remkes. “Dat zien concurrenten en zo ontstaat een beeld van afhankelijkheid en bevoordeling.”
AD 07.05.2020 Burgemeester Remkes kreeg vandaag in het eerste debat over de affaire-Amare op zijn falie van zowel oppositie- als coalitiepartijen in de Haagse raad, omdat hij weigert meer openheid te geven over het integriteitsonderzoek naar vertrekkend bouwambtenaar Henk Harms.
Nog geen half jaar nadat de waarnemend burgemeester de raad de les las omdat die niet scherp genoeg zou zijn op integriteitskwesties, kreeg hij dit verwijt als een boemerang terug.
Want waarom deed hij pas onderzoek naar akkoordjes met bouwbedrijf VolkerWessels nadat NRC Handelsblad berichtte dat deze leken op ontoelaatbare bevoordeling van de bouwer? ,,We moesten wel onderzoek doen, want een moedige ambtenaar meldde dit bij haar leidinggevende”, zei Remkes.
Zo probeerde de gelouterde bestuurder iets kleins te maken van het integriteitsonderzoek naar Harms, die jarenlang de grote ambtelijke dealmaker was bij bouwprojecten.
Skybox
Remkes liet alleen onderzoek doen naar Harms’ optreden bij het nieuwe cultuurpaleis Amare. Vrijdag meldde hij dat de conclusies hiervan genoeg waren om af te willen van Harms, omdat die meermaals de regels overtrad in onderhandelingen over extra facturen van de aannemer. Ook was de directeur Stedelijke Ontwikkeling regelmatig in de skybox van de bouwer in de Kuip.
De onderhandelingen leidden er toe dat Den Haag 31 miljoen euro extra betaalde voor Amare. Zonder dat de raad dit nog kon terugdraaien. Maar Remkes legde het onderzoek van privédetectives nu ineens heel anders uit. ,,Dit integriteitsonderzoek betreft een arbeidsrechtelijk conflict tussen de gemeente en de ambtenaar.”
Met zo’n arbeidsconflict heeft de raad niets van doen, vindt Remkes. Daarom wil hij de bevindingen niet openbaar maken. Raadsleden mogen het lezen, op voorwaarde van geheimhouding. Een meerderheid van de raad, met daarin ook coalitiepartijen GroenLinks, D66 en PvdA, wil dat de Haagse burgers meer kunnen lezen, het liefst een versie waarbij alleen de namen van de betrokkenen worden zwartgelakt.
Storm van kritiek
,,Het rapport blijft in de kluis”, antwoordde Remkes beslist, een opmerking waarmee hij een storm van kritiek oogstte. Ook piekert hij er niet over om de raad de commentaren van betrokken ambtenaren op de conclusies te laten lezen.
,,Hoe moeten wij het college dan controleren”, brieste Ralf Sluis van Hart voor Den Haag. Hij ging er met gestrekt been in, zijn politiek leider Richard de Mos was immers op basis van een verdenking van corruptie alleen al uit het stadsbestuur gezet.
Ook hoeft volgens Remkes tegen de topambtenaar geen aangifte te worden gedaan wegens valsheid in geschrifte. Onder meer de PvdA drong hierop aan, wegens het achteraf passages aanvullen in verslagen. Dat lijkt niet strafbaar, aldus de waarnemend burgemeester. Maar hij wil wel dat justitie de ambtenaar achter de tralies zet die de zaak aan het licht bracht bij NRC Handelsblad. ,,Lekken is strafbaar.”
Dit is geen sfeer waarin je goed kan werken, aldus Bouwwethouder Revis.
Gaat het alleen om een arbeidsconflict? Bouwwethouder Revis maakte duidelijk dat in het rapport veel meer schokkende details staan. ,,Ik schrok van wat ambtenaren zeiden en van de taal die in mails wordt gebruikt”, zei hij, ,,Dit is geen sfeer waarin je goed kan werken.”
Revis ging daar verder niet op in, maar benadrukte wel dat VolkerWessels ondanks allerlei ruzies over meerkosten, nooit onrechtmatig is betaald.
Wel is er nog discussie over zes ton aan extra facturen die VolkerWessels wil indienen. De raad is er dan ook nog niet klaar mee, eind mei is er een nieuw debat.
OmroepWest 06.05.2020 De Haagse gemeenteraad debatteerde vanmiddag tot laat in de avond voor het eerst over het vertrek van topambtenaar Henk Harms, die de integriteitsregels overtrad rond de bouw van cultuurpaleis Amare. De rapen zijn gaar bij de oppositie, want het gaat de laatste tijd opvallend vaak mis bij gemeentelijke bouwprojecten.
De Haagse wethouder Boudewijn Revis zegt ‘geschrokken’ te zijn van het feit dat een ambtenaar die direct voor hem werkte, niet integer heeft gehandeld. Maar hij ontkent dat er schimmige deals zijn gemaakt met bouwer Volker Wessels, bijvoorbeeld over het onderhands gunnen van een bouwproject op de plek van een kerk in de internationale zone.
‘Dit raakt me’, aldus Revis (VVD, stadsontwikkeling), woensdag tijdens een uren durend debat over de integriteitsschending door de ambtenaar. Revis benadrukte daarbij ook dat dit soort dingen niet moet kunnen bij de gemeente. ‘We moeten hier wat aan doen en dat gebeurt ook.’
De topambtenaar van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling, zo bleek vorige week, had passages in gespreksverslagen aangepast en daarmee de gedragscode van de gemeente overschreden. Bovendien ging hij in op uitnodigingen van bouwer Volker Wessels om wedstrijden van Feyenoord vanuit een skybox te bekijken. ‘Onaanvaardbaar’, aldus burgemeester Johan Remkes. ‘Dat zien concurrenten en zo ontstaat een beeld van afhankelijkheid en bevoordeling.’
Afscheid genomen
Afgelopen vrijdag maakte de waarnemend burgemeester bekend dat de ambtenaar ‘in goed overleg’ en met een regeling vertrekt bij de gemeente. Ook van een externe medewerker is afscheid genomen vanwege de kwestie. NRC Handelsblad berichtte dat de eerste de bouwer van het cultuurpaleis Amare zou hebben bevoordeeld.
Zo zou onder diens verantwoordelijkheid de kosten hebben kunnen oplopen. Ook zou hij om Volker Wessels tegemoet te komen, dat bedrijf willen laten bouwen op de plek van de Kerk van de Heilige Martelaren van Gorcum aan het Stadhoudersplantsoen.
Revis verklaarde vandaag tijdens een uren durend debat in het Haagse stadhuis dat er geen sprake is van extra kosten die de gemeente ophoestte zonder dat de raad daarvan weet. Hij deelde namelijk zelf al in rapportages over het Spuikwartier mee dat de gemeente de bouwer anderhalf miljoen euro moet betalen omdat de bouwplaats van een van de nieuwe torens naast het cultuurpaleis niet op tijd kan worden opgeleverd.
Dit heeft weer te maken met een vertraging bij de bouw van Amare. Overigens zei hij ook dat dit bedrag nog lager kan uitvallen omdat ook de bouw van de toren is vertraagd.
Gevraagd
De wethouder ontkende met stelligheid dat de gemeente heeft toegezegd dat bouwer Volker Wessels mag bouwen op de plek van de kerk. De bouwer zou daarom wel een paar keer hebben gevraagd. Maar volgens Revis is er straks sprake van een openbare inschrijving. Iedereen die er wil bouwen, mag zich melden.
Veel partijen in de gemeenteraad maken zich grote zorgen over de kwestie, zo bleek ook tijdens het debat. ‘Er is sprake van een patroon van mismanagement’, aldus Peter Bos van de Haagse Stadspartij.
Hij pleitte ook voor onderzoek naar andere dossiers waarbij de ambtenaar was betrokken. Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag sprak van een ‘ongekende veenbrand’. En Bülent Aydin van de PvdA: ‘Dit geeft geen fraai beeld van de stad die toch al onder een vergrootglas ligt.’
Positie in gevaar
De partijen wilden ook weten of er iets mis is binnen de gemeentelijke organisatie. Enkele fracties lieten zelfs duidelijk doorschemeren dat de positie van Revis in gevaar kon komen. ‘U bent niet boven iedere twijfel verheven.
Vandaar dat u beter de eer aan uzelf kan houden’, aldus Sebastiaan Kruis (PVV). De Islam Democraten gingen nog verder. Die zeiden afgelopen week per Tweet het vertrouwen in het hele college op.
Waarnemend burgemeester Remkes vertelde dat midden september vorig jaar signalen binnenkwamen over de betreffende ambtenaar. Die kwamen terecht bij de directeur van de dienst en integriteitscoördinator van de gemeente.
Na gesprekken werd een onafhankelijk onderzoek ingesteld en werd juridisch advies ingewonnen. Uiteindelijk was dus de conclusie dat de gedragscode was overschreden en dat hij moest vertrekken. De waarnemend burgemeester benadrukte ook geen sprake was van valsheid in geschifte.
Systemen
Volgens hem toont de gang van zaken aan dat de systemen binnen de gemeente die in werking moeten treden bij bewust fout gedrag van ambtenaren, inderdaad werken. Maar dat er nog wel meer moet gebeuren om integriteit binnen het ambtelijke apparaat te bevorderen.
Daarom is het ook nodig om bijvoorbeeld meer deskundige ambtenaren in dienst te nemen. Zodat de gemeente ‘wat steviger in de schoenen staat’ bij onderhandelingen met onder meer grote bouwers.
Revis verklaarde dat hij – zeker omdat hij vanwege zijn portefeuille bouwen – zich altijd bewust is van de risico’s op het gebied van integriteit. Daarom spreekt hij nooit in z’n eentje met bouwers af.
En sluit hij nooit deals in tijdens van drank doordrenkte bijeenkomsten in bovenkamertjes van cafés. ‘Dat gebeurt gewoon in mijn werkkamer met een kopje koffie.’
AD 06.05.2020 De Haagse gemeenteraad debatteert vanmiddag voor het eerst over het vertrek van topambtenaar Henk Harms, die de integriteitsregels overtrad rond de bouw van cultuurpaleis Amare. De rapen zijn gaar bij de oppositie, want het gaat de laatste tijd opvallend vaak mis bij gemeentelijke bouwprojecten.
Groep de Mos/Hart voor Den Haag zal in de commissievergadering, die vanaf 16.00 op deze site te volgen is, vragen om een strafrechtelijk onderzoek van de Rijksrecherche.
De grootste partij van Den Haag is verbolgen dat haar wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui vorig jaar gedwongen moesten aftreden om een nog niet bewezen verdenking van corruptie, terwijl Harms bij zijn gedwongen vertrek vermoedelijk een flinke gouden handdruk meekrijgt en er geen aangifte wordt gedaan.
Veel partijen in Haagse politiek vrezen dat bouwer VolkerWessels, een van de aannemers die Amare bouwt, vaker is bevoordeeld in schimmige afspraken met de gemeente. In het dossier over het cultuurcomplex aan het Spui, waar het conservatorium, het Nationaal Dans Theater en het Residentie Orkest hun nieuwe thuis gaan vinden, is bijvoorbeeld gesproken over het stilletjes verkopen tegen een vriendenprijsje van een leegstaande kerk tegenover het Museon. Op deze zeer geliefde locatie zou de bouwer dan een appartementencomplex mogen bouwen.
Verhit debat
Naast wethouder Revis (verantwoordelijk voor bouwprojecten) zijn ook wethouders Bruines (personeelszaken) en waarnemend burgemeester Remkes naar de raad geroepen. Het belooft een verhit debat te worden, omdat het college een groot deel van de discussiepunten achter gesloten deuren wil bespreken.
Dat maakt discussiëren erg lastig, omdat je erg moet opletten wat wel en wat niet al in de media is gekomen, aldus Lesley Arp.
De raad heeft het onderzoek van Hofman Bedrijfsrecherche naar Harms, dat de aanleiding voor zijn vertrek vormt, mogen lezen. Voorwaarde was wel dat de inhoud niet in het debat gebruikt mag worden.
Omwille van de privacy van Harms moesten de volksvertegenwoordigers tekenen voor geheimhouding. ,,Dat maakt discussiëren erg lastig, omdat je erg moet opletten wat wel en wat niet al in de media is gekomen”, vertelt SP-raadslid Lesley Arp. Zij is een van de aanvragers van het spoeddebat.
Remkes moet op eieren lopen bij de discussie over wat wel en niet achter gesloten deuren moet worden besproken. Na de affaire-De Mos zei hij namelijk dat integriteitskwesties zoveel mogelijk ‘open en transparant’ dienen te worden afgehandeld.
Den HaagFM 06.05.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos wil dat justitie een strafrechtelijk onderzoek start naar de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO) van de gemeente Den Haag.
Aanleiding is het vertrek van een topambtenaar, omdat hij volgens het college de gedragscode niet heeft nageleefd en niet transparant heeft gehandeld. NRC Handelsblad schrijft dat deze ambtenaar het bouwbedrijf Volker Wessels zou hebben bevoordeeld. “Als het college geen aangifte doet, dan doen wij dat”, zegt Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Woensdagmiddag praat een raadscommissie van de gemeenteraad over de kwestie. Afgelopen vrijdag schreef het college in een brief aan de gemeenteraad dat de projectdirecteur van bouwproject Amare vertrekt bij de gemeente.
Hij was eindverantwoordelijk voor de bouw van het nieuwe onderwijs- en cultuurcomplex op het Spuiplein. Eind november vorig jaar werd de ambtenaar al van het project gehaald omdat hij mogelijk niet integer zou hebben gehandeld.
Uit onderzoek dat het college vervolgens heeft laten uitvoeren is gebleken dat hij de gedragscode niet heeft nageleefd en dat hij op meerdere vlakken niet transparant heeft gehandeld, bijvoorbeeld door het toevoegen van passages aan verslagen. Daarom vertrekt hij bij de gemeente.
Ook het contract van een extern ingehuurde kracht is ontbonden, schrijft het college aan de raad. Maar uit het onderzoek is volgens het college niet gebleken dat “er buiten een mandaat is gehandeld noch dat er afspraken over onrechtmatige betalingen zijn gemaakt.”
Uit onderzoek van NRC Handelsblad blijkt echter dat de topambtenaar zijn functie wel degelijk misbruikte om bouwer Volker Wessels te bevoordelen. Bovendien zou wethouder Boudewijn Revis (VVD) van een aantal toezeggingen die de ambtenaar deed op de hoogte zijn geweest.
Het is voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos aanleiding om een strafrechtelijk onderzoek te eisen naar de gang van zaken. Dat is opvallend want er loopt ook al een rijksrechercheonderzoek naar partijleider en ex-wethouder Richard de Mos en ex-wethouder Rachid Guernaoui. Zij worden door justitie verdacht van corruptie maar zeggen onschuldig te zijn.
“Wij horen al zeven maanden niets van de rijksrecherche en tegen ons is een onderzoek gestart zonder een greintje van bewijs”, zegt raadslid Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. “Er liggen hier geen splinters, maar hele balken aan bewijs. Het stadsbestuur moet direct aangifte doen, doen zij dat niet dan gaan wij het doen.”
OmroepWest 06.05.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos wil dat justitie een strafrechtelijk onderzoek start naar de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO) van de gemeente Den Haag. Aanleiding is het vertrek van een topambtenaar, omdat hij volgens het college de gedragscode niet heeft nageleefd en niet transparant heeft gehandeld.
NRC Handelsblad schrijft dat deze ambtenaar het bouwbedrijf Volker Wessels zou hebben bevoordeeld. ‘Als het college geen aangifte doet, dan doen wij dat’, zegt Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Hij was eindverantwoordelijk voor de bouw van het nieuwe onderwijs- en cultuurcomplex op het Spuiplein. Eind november vorig jaar werd de ambtenaar al van het project gehaald omdat hij mogelijk niet integer zou hebben gehandeld.
Uit onderzoek dat het college vervolgens heeft laten uitvoeren is gebleken dat hij de gedragscode niet heeft nageleefd en dat hij op meerdere vlakken niet transparant heeft gehandeld, bijvoorbeeld door het toevoegen van passages aan verslagen.
Daarom vertrekt hij bij de gemeente. Ook het contract van een extern ingehuurde kracht is ontbonden, schrijft het college aan de raad. Maar uit het onderzoek is volgens het college niet gebleken dat ‘er buiten een mandaat is gehandeld noch dat er afspraken over onrechtmatige betalingen zijn gemaakt’.
Toezeggingen
Uit onderzoek van NRC Handelsblad blijkt echter dat de topambtenaar zijn functie wel degelijk misbruikte om bouwer Volker Wessels te bevoordelen. Bovendien zou wethouder Boudewijn Revis (VVD) van een aantal toezeggingen die de ambtenaar deed op de hoogte zijn geweest.
Het is voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos aanleiding om een strafrechtelijk onderzoek te eisen naar de gang van zaken. Dat is opvallend want er loopt ook al een rijksrechercheonderzoek naar partijleider en ex-wethouder Richard de Mos en ex-wethouder Rachid Guernaoui. Zij worden door justitie verdacht van corruptie maar zeggen onschuldig te zijn.
Aangifte doen
‘Wij horen al zeven maanden niets van de rijksrecherche en tegen ons is een onderzoek gestart zonder een greintje van bewijs’, zegt raadslid Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. ‘Er liggen hier geen splinters, maar hele balken aan bewijs. Het stadsbestuur moet direct aangifte doen, doen zij dat niet dan gaan wij het doen.’
AD 03.05.2020 De oppositie in de gemeenteraad is helemaal klaar met de schandalen rond gemeentelijke vastgoedprojecten. Dat de deals van de weggestuurde topambtenaar Henk Harms nu door de rijksrecherche zouden worden onderzocht, maakt het onderwerp helemaal politiek explosief.
De partij Hart voor Den Haag vermoedt dat Harms is geslachtofferd om politieke problemen te voorkomen. De SP wijst erop dat de politieke baas van Harms, wethouder Boudewijn Revis, afwist van stilzwijgende afspraken. ,,Dit is een schandaal na een trits van andere misstappen”, zegt Tahsin Cetinkaya van Islam Democraten. Hij zegde zelfs per tweet het vertrouwen op in het college.
Het college houdt zich officieel nog even stil, maar een insider wijst erop dat Revis meteen een onderzoek heeft laten doen nadat hij de vermoedens van misstanden onder ogen kreeg. Volgens NRC Handelsblad heeft de rijksrecherche de stukken opgevraagd van een pakket afspraken rond bouwprojecten dat werd gemaakt in 2018, ten tijde van de coalitieonderhandelingen.
Aannemersgroep Cadanz kreeg hierdoor 31 miljoen euro extra voor de bouw van Amare, het nieuwe cultuurcentrum aan het Spui.
Meerkosten
Dat had niet gemogen, stellen stedenbouwkundigen die in hun vereniging SOS Den Haag de gang van zaken kritisch volgen. Voorzitter Guust Baartmans: ,,Voor de bouw is een totaalprijs afgesproken die de gemeente betaalt voor ontwerp, bouw en onderhoud. Meerkosten zouden voor Cadanz horen te zijn.” Cadanz is een consortium met daarin bouwreus VolkerWessels.
SOS Den Haag analyseerde de meerkosten, en concludeerde dat veel van het opgevoerde extra werk helemaal geen nieuwe zaken betrof, maar eisen die al in het oorspronkelijke plan waren vastgelegd.
Maar omdat de gebruikers nieuwe wensen hadden, of hun plannen niet duidelijk genoeg op papier hadden gezet, kon hierover toch een geschil ontstaan met de aannemer. Die ruzie liep zo hoog op, dat in de maanden voor de extra financiële injectie de bouw van Amare een tijdje heeft stilgelegen.
Aannemers
Het Rijksrechercheonderzoek richt zich volgens NRC met name op de deal met de aannemers. Een bron bij de gemeente bevestigt dat de rijksrecherche inderdaad met deze package-deal met aannemer Cadanz bezig is, maar om een andere reden dan mogelijke malversaties van ambtenaar Harms.
,,Het collegestuk met bedrijfsgevoelige informatie zou door de toenmalige wethouders De Mos en Guernaoui gedeeld zijn in een appgroep met hun adviseurs.” Daar zit onder meer concurrerend projectontwikkelaar NU bij.
Het dossier zou betrokken worden bij het al sinds vorig jaar lopende rijksrechercheonderzoek naar de oud-wethouders.
Een woordvoerder van het Landelijk Parket wilde gisteren geen commentaar geven op het verhaal. Ook de gemeente houdt zich stil.
Hij ondersteunde bijvoorbeeld bij plannen om nieuwe attracties naar de stad te halen, aldus Richard de Mos.
Richard de Mos (Hart voor Den Haag) had als wethouder ook te maken met de nu weggestuurde topambtenaar Harms. De Mos: ,,Hij ondersteunde bijvoorbeeld bij plannen om nieuwe attracties naar de stad te halen.’’
Zo was Harms volgens de ex-wethouder ook de man achter de omstreden erfpachtdeal voor Legoland Scheveningen. Het toenmalige college met Revis en Karsten Klein (CDA) ging bijna ten onder aan deze voor Legoland gunstige afspraken, waarbij de gemeente de verbouwing betaalde, in ruil voor een pachtsom achteraf.
Kelderdak
Ook bij Legoland is er nu een geschil over extra bouwkosten. De aannemer heeft het kelderdak (onder de Scheveningse boulevard) niet sterk genoeg gemaakt voor zware vrachtwagens. Dat was wel de eis, maar toch weigert de aannemer de meerkosten te betalen. Hierover dient een arbitragezaak.
De oppositie in de raad vindt dat het stadsbestuur heel wat uit te leggen heeft. Die eis heeft wethouder Revis de laatste tijd vaker gehoord, vorige week nog in de kwestie rond de verkoop, voor een spotprijs, van een statig pand naast paleis Noordeinde aan Omar Munie.
Hart voor Den Haag, de Haagse Stadspartij en de SP hebben al een spoeddebat aangevraagd. Ook de coalitie ziet de ernst van de zaak in, zeggen de fractievoorzitters van VVD en GroenLinks.
Aanleiding voor het vertrek is de gang van zaken bij de bouw van cultuurpaleis Amare aan het Spui. Maar als directeur Ontwikkeling en Realisatie is Harms ook de drijvende kracht achter de grootschalige huizenbouw in de hofstad, waarbij overal in de stad wolkenkrabbers verrijzen.
Opnieuw raakt een integriteitsaffaire de gemeente Den Haag in het hart. Burgemeester Remkes stuurde na onderzoek door een recherchebureau topambtenaar Henk Harms de laan uit. Deze directeur bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling is verantwoordelijk voor de grote bouwprojecten in de stad.
,,Harms was de man die de grote deals maakte”, vertelt Richard De Mos van Hart voor Den Haag. De in oktober weggestuurde wethouder werkte ook met hem samen. ,,Een echte probleemoplosser, hij kan constructies bedenken waardoor een project door kon gaan.”
Door in de boekhouding met posten te schuiven, zorgt hij dat er ogenschijnlijk niet veel aan de hand is,
,,Harms wist dat de wensen voor Amare te duur waren, maar maakte toch de business case kloppend. Door kleine punten in het eisenpakket te veranderen, kon het toch. Maar door die wijzigingen hebben de bouwers claims voor meerwerk bij de gemeente neer kunnen leggen.”
De gemeente wil niet inhoudelijk op de zaak ingaan. Harms was gisteren niet bereikbaar voor commentaar. In NRC zegt hij dat ‘niets is geconstateerd dat in strijd is met gemaakte afspraken en regels.’
Maar dat wil niet zeggen dat wethouder Revis niet in politieke problemen kan komen. Hij wist hoe Harms opereerde, zegt De Mos. “Revis en hij waren een twee-eenheid.” De Mos meent dat Harms ‘heel makkelijk’ weg lijkt te komen. ,,Iets aan verslagen toevoegen lijkt mij valsheid in geschrifte. Waarom is er geen aangifte gedaan?”
AD 04.05.2020
Terugblik
Eén van de Topambtenaren van de gemeente Den Haag vertrekt nadat uit een integriteitsonderzoek is gebleken dat hij ‘niet transparant’heeft gewerkt rond de bouw van cultuurcomplex Amare.
AD 02.05.2020
Dat schrijft waarnemend burgemeester Johan Remkes aan de Haagse gemeenteraad. Topambtenaar Henk Harms zou onder meer achteraf passages aan verslagen hebben toegevoegd.
Het integriteitsonderzoek werd ingesteld door de gemeente, om te kijken of de medewerker bouwbedrijf VolkerWessels had bevoordeeld bij de bouw van het bijna 211 miljoen euro kostende onderwijs- en cultuurcomplex Amare.
Vanwege het onderzoek was de directeur ontwikkeling en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling al ontheven uit zijn functie als hoogst verantwoordelijke ambtenaar voor het gemeentelijk project, zo bleek uit onderzoek van NRC.
Ook komt zijn naam voor in verschillende ‘verdachte’dossiers die zijn verzameld door wethouder Saskia Bruines (D66). Zij nam na het vertrek van De Mos diens taken omtrent economische zaken over.
AD 02.05.2020
AD 02.05.2020
Onrechtmatige betalingen
In een brief aan de gemeenteraad schrijft burgemeester Remkes dat uit het integriteitsonderzoek niet is vast komen te staan dat de ambtenaar buiten zijn mandaat heeft gehandeld. Ook zouden er geen afspraken zijn gemaakt over onrechtmatige betalingen.
Toch is in het onderzoek wel vast komen te staan dat de topambtenaar zich niet aan de gedragscode van de gemeente heeft gehouden en om die reden is opgestapt.
Naast de topambtenaar is nog een tweede medewerker van de gemeente onderzocht. Ook die heeft ‘niet transparant gehandeld’, zo schrijft Remkes. Deze ambtenaar was niet in dienst van de gemeente, maar was als externe kracht ingehuurd. Deze overeenkomst is door de gemeente ook beëindigd.
AD 06.05.2020
Telegraaf 05.05.2020
Spoeddebat
De Haagse gemeenteraad is geschokt door de uitkomsten van het onderzoek. Oppositiepartijen SP, Haagse Stadspartij, Nida en Hart voor Den Haag/Groep de Mos willen een Spoeddebat.
Integriteitskwesties blijven het IJspaleis teisteren. Ontluisterende passage (draadje): “Hoffmann onderzocht onder meer de mogelijke toezegging van een bouwlocatie aan VolkerWessels – zonder aanbesteding en achter de rug van de gemeenteraad om.” https://t.co/unVB3MsT8111:53 – 1 mei. 2020Andere Tweets van Lesley Arp bekijken
Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP vindt het goed dat burgemeester Remkes ‘doorpakt’. Grinwis: ‘Het is nu wel zaak niet alleen schoon schip te maken in ambtelijk en bestuurlijk Den Haag, maar ook recht te doen aan bewoners en bedrijven die nadeel hebben ondervonden van ‘het toevoegen van passages aan verslagen’, reageert hij.
Voor de bus gooien
Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wijst met de beschuldigende vinger naar wethouder Boudewijn Revis (VVD). Revis is verantwoordelijk voor de bouw van Amare. Sluijs: ‘Het college kan een topambtenaar slachtofferen, maar wie is er politiek verantwoordelijk? Het heeft er alle schijn van dat wethouder Revis zijn handen schoon wil houden en zijn eigen topambtenaar voor de bus gooit.’
OmroepWest 06.05.2020 De Haagse gemeenteraad debatteerde vanmiddag tot laat in de avond voor het eerst over het vertrek van topambtenaar Henk Harms, die de integriteitsregels overtrad rond de bouw van cultuurpaleis Amare. De rapen zijn gaar bij de oppositie, want het gaat de laatste tijd opvallend vaak mis bij gemeentelijke bouwprojecten.
De Haagse wethouder Boudewijn Revis zegt ‘geschrokken’ te zijn van het feit dat een ambtenaar die direct voor hem werkte, niet integer heeft gehandeld. Maar hij ontkent dat er schimmige deals zijn gemaakt met bouwer Volker Wessels, bijvoorbeeld over het onderhands gunnen van een bouwproject op de plek van een kerk in de internationale zone.
‘Dit raakt me’, aldus Revis (VVD, stadsontwikkeling), woensdag tijdens een uren durend debat over de integriteitsschending door de ambtenaar. Revis benadrukte daarbij ook dat dit soort dingen niet moet kunnen bij de gemeente. ‘We moeten hier wat aan doen en dat gebeurt ook.’
De topambtenaar van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling, zo bleek vorige week, had passages in gespreksverslagen aangepast en daarmee de gedragscode van de gemeente overschreden. Bovendien ging hij in op uitnodigingen van bouwer Volker Wessels om wedstrijden van Feyenoord vanuit een skybox te bekijken. ‘Onaanvaardbaar’, aldus burgemeester Johan Remkes. ‘Dat zien concurrenten en zo ontstaat een beeld van afhankelijkheid en bevoordeling.’
Afscheid genomen
Afgelopen vrijdag maakte de waarnemend burgemeester bekend dat de ambtenaar ‘in goed overleg’ en met een regeling vertrekt bij de gemeente. Ook van een externe medewerker is afscheid genomen vanwege de kwestie. NRC Handelsblad berichtte dat de eerste de bouwer van het cultuurpaleis Amare zou hebben bevoordeeld.
Zo zou onder diens verantwoordelijkheid de kosten hebben kunnen oplopen. Ook zou hij om Volker Wessels tegemoet te komen, dat bedrijf willen laten bouwen op de plek van de Kerk van de Heilige Martelaren van Gorcum aan het Stadhoudersplantsoen.
Revis verklaarde vandaag tijdens een uren durend debat in het Haagse stadhuis dat er geen sprake is van extra kosten die de gemeente ophoestte zonder dat de raad daarvan weet. Hij deelde namelijk zelf al in rapportages over het Spuikwartier mee dat de gemeente de bouwer anderhalf miljoen euro moet betalen omdat de bouwplaats van een van de nieuwe torens naast het cultuurpaleis niet op tijd kan worden opgeleverd.
Dit heeft weer te maken met een vertraging bij de bouw van Amare. Overigens zei hij ook dat dit bedrag nog lager kan uitvallen omdat ook de bouw van de toren is vertraagd.
Gevraagd
De wethouder ontkende met stelligheid dat de gemeente heeft toegezegd dat bouwer Volker Wessels mag bouwen op de plek van de kerk. De bouwer zou daarom wel een paar keer hebben gevraagd. Maar volgens Revis is er straks sprake van een openbare inschrijving. Iedereen die er wil bouwen, mag zich melden.
Veel partijen in de gemeenteraad maken zich grote zorgen over de kwestie, zo bleek ook tijdens het debat. ‘Er is sprake van een patroon van mismanagement’, aldus Peter Bos van de Haagse Stadspartij.
Hij pleitte ook voor onderzoek naar andere dossiers waarbij de ambtenaar was betrokken. Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag sprak van een ‘ongekende veenbrand’. En Bülent Aydin van de PvdA: ‘Dit geeft geen fraai beeld van de stad die toch al onder een vergrootglas ligt.’
Positie in gevaar
De partijen wilden ook weten of er iets mis is binnen de gemeentelijke organisatie. Enkele fracties lieten zelfs duidelijk doorschemeren dat de positie van Revis in gevaar kon komen. ‘U bent niet boven iedere twijfel verheven.
Vandaar dat u beter de eer aan uzelf kan houden’, aldus Sebastiaan Kruis (PVV). De Islam Democraten gingen nog verder. Die zeiden afgelopen week per Tweet het vertrouwen in het hele college op.
Waarnemend burgemeester Remkes vertelde dat midden september vorig jaar signalen binnenkwamen over de betreffende ambtenaar. Die kwamen terecht bij de directeur van de dienst en integriteitscoördinator van de gemeente.
Na gesprekken werd een onafhankelijk onderzoek ingesteld en werd juridisch advies ingewonnen. Uiteindelijk was dus de conclusie dat de gedragscode was overschreden en dat hij moest vertrekken. De waarnemend burgemeester benadrukte ook geen sprake was van valsheid in geschifte.
Systemen
Volgens hem toont de gang van zaken aan dat de systemen binnen de gemeente die in werking moeten treden bij bewust fout gedrag van ambtenaren, inderdaad werken. Maar dat er nog wel meer moet gebeuren om integriteit binnen het ambtelijke apparaat te bevorderen.
Daarom is het ook nodig om bijvoorbeeld meer deskundige ambtenaren in dienst te nemen. Zodat de gemeente ‘wat steviger in de schoenen staat’ bij onderhandelingen met onder meer grote bouwers.
Revis verklaarde dat hij – zeker omdat hij vanwege zijn portefeuille bouwen – zich altijd bewust is van de risico’s op het gebied van integriteit. Daarom spreekt hij nooit in z’n eentje met bouwers af.
En sluit hij nooit deals in tijdens van drank doordrenkte bijeenkomsten in bovenkamertjes van cafés. ‘Dat gebeurt gewoon in mijn werkkamer met een kopje koffie.’
AD 06.05.2020 De Haagse gemeenteraad debatteert vanmiddag voor het eerst over het vertrek van topambtenaar Henk Harms, die de integriteitsregels overtrad rond de bouw van cultuurpaleis Amare. De rapen zijn gaar bij de oppositie, want het gaat de laatste tijd opvallend vaak mis bij gemeentelijke bouwprojecten.
Groep de Mos/Hart voor Den Haag zal in de commissievergadering, die vanaf 16.00 op deze site te volgen is, vragen om een strafrechtelijk onderzoek van de Rijksrecherche.
De grootste partij van Den Haag is verbolgen dat haar wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui vorig jaar gedwongen moesten aftreden om een nog niet bewezen verdenking van corruptie, terwijl Harms bij zijn gedwongen vertrek vermoedelijk een flinke gouden handdruk meekrijgt en er geen aangifte wordt gedaan.
Veel partijen in Haagse politiek vrezen dat bouwer VolkerWessels, een van de aannemers die Amare bouwt, vaker is bevoordeeld in schimmige afspraken met de gemeente. In het dossier over het cultuurcomplex aan het Spui, waar het conservatorium, het Nationaal Dans Theater en het Residentie Orkest hun nieuwe thuis gaan vinden, is bijvoorbeeld gesproken over het stilletjes verkopen tegen een vriendenprijsje van een leegstaande kerk tegenover het Museon. Op deze zeer geliefde locatie zou de bouwer dan een appartementencomplex mogen bouwen.
Verhit debat
Naast wethouder Revis (verantwoordelijk voor bouwprojecten) zijn ook wethouders Bruines (personeelszaken) en waarnemend burgemeester Remkes naar de raad geroepen. Het belooft een verhit debat te worden, omdat het college een groot deel van de discussiepunten achter gesloten deuren wil bespreken.
Dat maakt discussiëren erg lastig, omdat je erg moet opletten wat wel en wat niet al in de media is gekomen, aldus Lesley Arp.
De raad heeft het onderzoek van Hofman Bedrijfsrecherche naar Harms, dat de aanleiding voor zijn vertrek vormt, mogen lezen. Voorwaarde was wel dat de inhoud niet in het debat gebruikt mag worden.
Omwille van de privacy van Harms moesten de volksvertegenwoordigers tekenen voor geheimhouding. ,,Dat maakt discussiëren erg lastig, omdat je erg moet opletten wat wel en wat niet al in de media is gekomen”, vertelt SP-raadslid Lesley Arp. Zij is een van de aanvragers van het spoeddebat.
Remkes moet op eieren lopen bij de discussie over wat wel en niet achter gesloten deuren moet worden besproken. Na de affaire-De Mos zei hij namelijk dat integriteitskwesties zoveel mogelijk ‘open en transparant’ dienen te worden afgehandeld.
Den HaagFM 06.05.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos wil dat justitie een strafrechtelijk onderzoek start naar de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO) van de gemeente Den Haag.
Aanleiding is het vertrek van een topambtenaar, omdat hij volgens het college de gedragscode niet heeft nageleefd en niet transparant heeft gehandeld. NRC Handelsblad schrijft dat deze ambtenaar het bouwbedrijf Volker Wessels zou hebben bevoordeeld. “Als het college geen aangifte doet, dan doen wij dat”, zegt Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Woensdagmiddag praat een raadscommissie van de gemeenteraad over de kwestie. Afgelopen vrijdag schreef het college in een brief aan de gemeenteraad dat de projectdirecteur van bouwproject Amare vertrekt bij de gemeente.
Hij was eindverantwoordelijk voor de bouw van het nieuwe onderwijs- en cultuurcomplex op het Spuiplein. Eind november vorig jaar werd de ambtenaar al van het project gehaald omdat hij mogelijk niet integer zou hebben gehandeld.
Uit onderzoek dat het college vervolgens heeft laten uitvoeren is gebleken dat hij de gedragscode niet heeft nageleefd en dat hij op meerdere vlakken niet transparant heeft gehandeld, bijvoorbeeld door het toevoegen van passages aan verslagen. Daarom vertrekt hij bij de gemeente.
Ook het contract van een extern ingehuurde kracht is ontbonden, schrijft het college aan de raad. Maar uit het onderzoek is volgens het college niet gebleken dat “er buiten een mandaat is gehandeld noch dat er afspraken over onrechtmatige betalingen zijn gemaakt.”
Uit onderzoek van NRC Handelsblad blijkt echter dat de topambtenaar zijn functie wel degelijk misbruikte om bouwer Volker Wessels te bevoordelen. Bovendien zou wethouder Boudewijn Revis (VVD) van een aantal toezeggingen die de ambtenaar deed op de hoogte zijn geweest.
Het is voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos aanleiding om een strafrechtelijk onderzoek te eisen naar de gang van zaken. Dat is opvallend want er loopt ook al een rijksrechercheonderzoek naar partijleider en ex-wethouder Richard de Mos en ex-wethouder Rachid Guernaoui. Zij worden door justitie verdacht van corruptie maar zeggen onschuldig te zijn.
“Wij horen al zeven maanden niets van de rijksrecherche en tegen ons is een onderzoek gestart zonder een greintje van bewijs”, zegt raadslid Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. “Er liggen hier geen splinters, maar hele balken aan bewijs. Het stadsbestuur moet direct aangifte doen, doen zij dat niet dan gaan wij het doen.”
OmroepWest 06.05.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos wil dat justitie een strafrechtelijk onderzoek start naar de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO) van de gemeente Den Haag. Aanleiding is het vertrek van een topambtenaar, omdat hij volgens het college de gedragscode niet heeft nageleefd en niet transparant heeft gehandeld.
NRC Handelsblad schrijft dat deze ambtenaar het bouwbedrijf Volker Wessels zou hebben bevoordeeld. ‘Als het college geen aangifte doet, dan doen wij dat’, zegt Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Hij was eindverantwoordelijk voor de bouw van het nieuwe onderwijs- en cultuurcomplex op het Spuiplein. Eind november vorig jaar werd de ambtenaar al van het project gehaald omdat hij mogelijk niet integer zou hebben gehandeld.
Uit onderzoek dat het college vervolgens heeft laten uitvoeren is gebleken dat hij de gedragscode niet heeft nageleefd en dat hij op meerdere vlakken niet transparant heeft gehandeld, bijvoorbeeld door het toevoegen van passages aan verslagen.
Daarom vertrekt hij bij de gemeente. Ook het contract van een extern ingehuurde kracht is ontbonden, schrijft het college aan de raad. Maar uit het onderzoek is volgens het college niet gebleken dat ‘er buiten een mandaat is gehandeld noch dat er afspraken over onrechtmatige betalingen zijn gemaakt’.
Toezeggingen
Uit onderzoek van NRC Handelsblad blijkt echter dat de topambtenaar zijn functie wel degelijk misbruikte om bouwer Volker Wessels te bevoordelen. Bovendien zou wethouder Boudewijn Revis (VVD) van een aantal toezeggingen die de ambtenaar deed op de hoogte zijn geweest.
Het is voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos aanleiding om een strafrechtelijk onderzoek te eisen naar de gang van zaken. Dat is opvallend want er loopt ook al een rijksrechercheonderzoek naar partijleider en ex-wethouder Richard de Mos en ex-wethouder Rachid Guernaoui. Zij worden door justitie verdacht van corruptie maar zeggen onschuldig te zijn.
Aangifte doen
‘Wij horen al zeven maanden niets van de rijksrecherche en tegen ons is een onderzoek gestart zonder een greintje van bewijs’, zegt raadslid Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. ‘Er liggen hier geen splinters, maar hele balken aan bewijs. Het stadsbestuur moet direct aangifte doen, doen zij dat niet dan gaan wij het doen.’
AD 03.05.2020 De oppositie in de gemeenteraad is helemaal klaar met de schandalen rond gemeentelijke vastgoedprojecten. Dat de deals van de weggestuurde topambtenaar Henk Harms nu door de rijksrecherche zouden worden onderzocht, maakt het onderwerp helemaal politiek explosief.
De partij Hart voor Den Haag vermoedt dat Harms is geslachtofferd om politieke problemen te voorkomen. De SP wijst erop dat de politieke baas van Harms, wethouder Boudewijn Revis, afwist van stilzwijgende afspraken. ,,Dit is een schandaal na een trits van andere misstappen”, zegt Tahsin Cetinkaya van Islam Democraten. Hij zegde zelfs per tweet het vertrouwen op in het college.
Het college houdt zich officieel nog even stil, maar een insider wijst erop dat Revis meteen een onderzoek heeft laten doen nadat hij de vermoedens van misstanden onder ogen kreeg. Volgens NRC Handelsblad heeft de rijksrecherche de stukken opgevraagd van een pakket afspraken rond bouwprojecten dat werd gemaakt in 2018, ten tijde van de coalitieonderhandelingen.
Aannemersgroep Cadanz kreeg hierdoor 31 miljoen euro extra voor de bouw van Amare, het nieuwe cultuurcentrum aan het Spui.
Meerkosten
Dat had niet gemogen, stellen stedenbouwkundigen die in hun vereniging SOS Den Haag de gang van zaken kritisch volgen. Voorzitter Guust Baartmans: ,,Voor de bouw is een totaalprijs afgesproken die de gemeente betaalt voor ontwerp, bouw en onderhoud. Meerkosten zouden voor Cadanz horen te zijn.” Cadanz is een consortium met daarin bouwreus VolkerWessels.
SOS Den Haag analyseerde de meerkosten, en concludeerde dat veel van het opgevoerde extra werk helemaal geen nieuwe zaken betrof, maar eisen die al in het oorspronkelijke plan waren vastgelegd.
Maar omdat de gebruikers nieuwe wensen hadden, of hun plannen niet duidelijk genoeg op papier hadden gezet, kon hierover toch een geschil ontstaan met de aannemer. Die ruzie liep zo hoog op, dat in de maanden voor de extra financiële injectie de bouw van Amare een tijdje heeft stilgelegen.
Aannemers
Het Rijksrechercheonderzoek richt zich volgens NRC met name op de deal met de aannemers. Een bron bij de gemeente bevestigt dat de rijksrecherche inderdaad met deze package-deal met aannemer Cadanz bezig is, maar om een andere reden dan mogelijke malversaties van ambtenaar Harms.
,,Het collegestuk met bedrijfsgevoelige informatie zou door de toenmalige wethouders De Mos en Guernaoui gedeeld zijn in een appgroep met hun adviseurs.” Daar zit onder meer concurrerend projectontwikkelaar NU bij.
Het dossier zou betrokken worden bij het al sinds vorig jaar lopende rijksrechercheonderzoek naar de oud-wethouders.
Een woordvoerder van het Landelijk Parket wilde gisteren geen commentaar geven op het verhaal. Ook de gemeente houdt zich stil.
Hij ondersteunde bijvoorbeeld bij plannen om nieuwe attracties naar de stad te halen, aldus Richard de Mos.
Richard de Mos (Hart voor Den Haag) had als wethouder ook te maken met de nu weggestuurde topambtenaar Harms. De Mos: ,,Hij ondersteunde bijvoorbeeld bij plannen om nieuwe attracties naar de stad te halen.’’
Zo was Harms volgens de ex-wethouder ook de man achter de omstreden erfpachtdeal voor Legoland Scheveningen. Het toenmalige college met Revis en Karsten Klein (CDA) ging bijna ten onder aan deze voor Legoland gunstige afspraken, waarbij de gemeente de verbouwing betaalde, in ruil voor een pachtsom achteraf.
Kelderdak
Ook bij Legoland is er nu een geschil over extra bouwkosten. De aannemer heeft het kelderdak (onder de Scheveningse boulevard) niet sterk genoeg gemaakt voor zware vrachtwagens. Dat was wel de eis, maar toch weigert de aannemer de meerkosten te betalen. Hierover dient een arbitragezaak.
De oppositie in de raad vindt dat het stadsbestuur heel wat uit te leggen heeft. Die eis heeft wethouder Revis de laatste tijd vaker gehoord, vorige week nog in de kwestie rond de verkoop, voor een spotprijs, van een statig pand naast paleis Noordeinde aan Omar Munie.
Hart voor Den Haag, de Haagse Stadspartij en de SP hebben al een spoeddebat aangevraagd. Ook de coalitie ziet de ernst van de zaak in, zeggen de fractievoorzitters van VVD en GroenLinks.
AD 02.05.2020 Opnieuw raakt een integriteitsaffaire de gemeente Den Haag in het hart. Burgemeester Remkes stuurt na onderzoek door een recherchebureau topambtenaar Henk Harms de laan uit. Deze directeur bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling is verantwoordelijk voor de grote bouwprojecten in de stad.
Aanleiding voor het vertrek is de gang van zaken bij de bouw van cultuurpaleis Amare aan het Spui. Maar als directeur Ontwikkeling en Realisatie is Harms ook de drijvende kracht achter de grootschalige huizenbouw in de hofstad, waarbij overal in de stad wolkenkrabbers verrijzen.
,,Harms was de man die de grote deals maakte”, vertelt Richard De Mos van Hart voor Den Haag. De in oktober weggestuurde wethouder werkte ook met hem samen. ,,Een echte probleemoplosser, hij kan constructies bedenken waardoor een project door kon gaan.”
Door in de boekhouding met posten te schuiven, zorgt hij dat er ogenschijnlijk niet veel aan de hand is, aldus Guust Baartmans.
Na een start als financieel controller bij de gemeente werkte Harms zich snel op. Hij werd directeur van de dienst die de wijk Leidschenveen liet verrijzen. Na een uitstapje naar een dochterbedrijf van bouwer Heijmans keerde hij terug als directeur Ontwikkeling, een functie waarbij hij de ontwikkelaars moest verleiden in de hofstad te bouwen.
Politieke problemen
Vriend en vijand roemen hoe hij daarbij zijn boekhoudkundige kunde gebruikt. Dat doet zelfs Guust Baartmans van SOS Den Haag, een groep Haagse stedenbouwkundigen die onder meer de bouw van Amare bekritiseert. ,,Hij kan geld toveren, als ergens een tekort dreigt. Door in de boekhouding met posten te schuiven, zorgt hij dat er ogenschijnlijk niet veel aan de hand is. Hierdoor komen wethouders niet in politieke problemen.”
Bouwbedrijven plukken hier de financiële vruchten van, bleek de afgelopen jaren keer op keer bij gemeentelijke vastgoedprojecten. ,,Er wordt meerwerk in rekening gebracht dat eigenlijk helemaal geen extra werk is”, zegt Baartmans bijvoorbeeld over de bouwstop die volgt op een conflict over 30 miljoen euro bij het bouwen van Amare in 2018. Er volgden meer kostenstijgingen.
Hij wilde zorgen dat kon worden doorgebouwd, aldus De Mos.
Over die onvoorziene rekeningen kwam vorig jaar een boze mail van een extern ingehuurde projectleider terecht bij de baas van Harms. Het beeld leek dat Harms tegen de regels in VolkerWessels bevoordeelde. Gisteren meldde Remkes dat hiervoor in de geldstromen rond Amare geen aanwijzingen te vinden zijn.
Wel kwam aan het licht waarbij Harms de gemeentelijke integriteitsregels overtrad. Zo heeft hij achteraf passages toegevoegd aan verslagen van besprekingen. Ook liet hij zich volgens NRC Handelsblad, dat de affaire aan het licht bracht, fêteren door VolkerWessels in de skybox van Feyenoord.
Aanbesteding
De krant schreef gisteren dat Harms probeerde VolkerWessels te matsen bij het verkopen van een leegstaande kerk tegenover het Museon, ten behoeve van woningbouw. Zo’n project moet de gemeente via aanbesteding verkopen aan de hoogste bieder. Met dit achterkamertjesakkoord kon VolkerWessels worden gecompenseerd voor extra kosten die de bouwer opvoerde bij Amare. Maar de deal ging niet door, vanwege het integriteitsonderzoek.
Deed Harms dit uit eigen gewin? ,,Nee, hij wilde zorgen dat kon worden doorgebouwd”, denkt De Mos. Ook SOS Den Haag vermoedt dat hij vooral beroepseer nastreefde. Baartmans: ,,Harms wist dat de wensen voor Amare te duur waren, maar maakte toch de business case kloppend. Door kleine punten in het eisenpakket te veranderen, kon het toch. Maar door die wijzigingen hebben de bouwers claims voor meerwerk bij de gemeente neer kunnen leggen.”
De gemeente wil niet inhoudelijk op de zaak ingaan. Harms was gisteren niet bereikbaar voor commentaar. In NRC zegt hij dat ‘niets is geconstateerd dat in strijd is met gemaakte afspraken en regels.’
Maar dat wil niet zeggen dat wethouder Revis niet in politieke problemen kan komen. Hij wist hoe Harms opereerde, zegt De Mos. “Revis en hij waren een twee-eenheid.” De Mos meent dat Harms ‘heel makkelijk’ weg lijkt te komen. ,,Iets aan verslagen toevoegen lijkt mij valsheid in geschrifte. Waarom is er geen aangifte gedaan?”
Den HaagFM 01.05.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos en de Haagse Stadspartij hebben een spoeddebat aangevraagd over het vertrek van een topambtenaar van de gemeentelijke Dienst Stedelijke Ontwikkeling.
De topambtenaar van de gemeente vertrekt nadat uit een integriteitsonderzoek is gebleken dat hij “niet transparant” te werk is gegaan, zo blijkt uit een brief van waarnemend burgemeester Johan Remkes. Volgens Hart voor Den Haag is een debat nodig over de politieke verantwoordelijkheid in deze kwestie. Ook andere oppositiepartijen in de gemeenteraad eisen opheldering van het stadsbestuur.
De gemeente Den Haag onderzocht of de topambtenaar bouwbedrijf VolkerWessels had bevoordeeld bij de bouw van het bijna 211 miljoen euro kostende onderwijs- en cultuurcomplex Spuiforum, dat inmiddels Amare heet. Volgens een interne integriteitsmelding zou dat onder meer zijn gebeurd door meerwerk-verzoeken van de bouwer te honoreren.
De melding kwam van de projectdirectie, aldus de bronnen aan NRC. Ook zou de topambtenaar de verdeling van de kosten voor de bouwplaats in het Spuikwartier op eigen houtje hebben aangepast ten gunste van de aannemer. Ook bezocht de topambtenaar thuiswedstrijden van Feyenoord in de skybox van de bouwer in de Rotterdamse Kuip, zonder dat aan de gemeente te melden.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos vraagt zich af “welke veenbrand er op het stadhuis woedt”. Volgens de partij zou wethouder Boudewijn Revis (VVD) “zijn topambtenaar voor de bus willen gooien om zijn handen schoon te houden, maar hij is zelf politiek verantwoordelijk”.
De partij richt ook haar pijlen op oud-wethouder Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) en oud-burgemeester Pauline Krikke. “Welke rollen hebben zij gespeeld in de wanorde die bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling heerst?”
De Haagse Stadspartij noemt het bij monde van gemeenteraadslid Peter Bos “een heftig bericht”. Fractievertegenwoordiger Tim de Boer vult via Twitter aan: “Bij eerdere integriteitsonderzoeken was het verslag in te zien voor raadsleden. Daar heb ik nu ook weer om gevraagd namens de Haagse Stadspartij. Want de brief van de burgemeester is best wel cryptisch.”
Ook de SP wil duidelijkheid. “Dit moet zeker gauw opgehelderd worden! Veel vragen over de passage in het NRC-artikel over de afgeketste deal rond de Heilige Martelaren van Gorcum-kerk om een miljoenenoverschrijding binnen het Amare-project te verdoezelen.
De raad heeft recht op duidelijkheid hierover”, twittert SP-fractievoorzitter Lesley Arp. Ook de Partij voor de Dieren noemt het vertrek van de topambtenaar en de berichtgeving hierover “erg heftig”. Fractievoorzitter Robert Barker: “Het stadsbestuur heeft wat uit te leggen.”
De bouw van Amare, het onderwijs- en cultuurcomplex in het centrum van Den Haag.Foto Remko de Waal/ANP
NRC 01.05.2020 Henk Harms, topambtenaar bij de gemeente Den Haag, was dik met de vastgoedwereld. Het leidde tot een integriteitsonderzoek, en zijn vertrek. Een reconstructie van de methode-Harms.
Het onderzoek ging onder meer over de betrokkenheid van vastgoedambtenaar Henk Harms bij de bouw van het onderwijs- en cultuurcomplex Amare, het vroegere Spuiforum, in Den Haag. Foto Wiebe Kiestra
NRC 01.05.2020 De gemeente liet onderzoek doen naar de rol van Henk Harms bij de bouw van cultuurcomplex Amare, het vroegere Spuiforum. Daaruit is onder meer gebleken dat Harms „niet transparant heeft gehandeld”.
De belangrijkste vastgoedambtenaar van Den Haag vertrekt bij de gemeente na een integriteitsonderzoek naar zijn rol in het bevoordelen van bouwer VolkerWessels. Dat maakt burgemeester Johan Remkes (VVD) deze vrijdag bekend aan de Haagse gemeenteraad.
NRC 01.05.2020 Rijksrecherche vroeg stukken op over deal die de gemeente in 2018 sloot met VolkerWessels over cultuurcomplex Amare.
De Rijksrecherche heeft bij de gemeente Den Haag documenten opgevraagd over de bouw van het ruim 200 miljoen euro kostende cultuur- en onderwijscomplex Amare. De stukken zijn vorige week geleverd.
Telegraaf 01.05.2020 Topambtenaar Henk Harms stapt op. De gemeente Den Haag heeft een onderzoek laten doen naar diens rol bij de bouw van complex Amare. Harms zou onder meer ’niet transparant hebben gehandeld’.
Dat meldt NRC, die Harms de belangrijkste vastgoedambtenaar van Den Haag noemt, naar aanleiding van een een zitting van de Haagse gemeenteraad deze vrijdag.
Burgemeester Johan Remkes maakte middels een brief aan de gemeenteraad bekend dat Harms vertrekt. Harms was werkzaam als directeur ontwikkeling en realisatie van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling (DSO).
In de brief van Remkes staat te lezen dat de gemeente en Harms ’gezamelijk tot de conclusie zijn gekomen dat voorzetting van het dienstverband niet verstandig is’. Harms zou op meerdere vlakken niet transparant hebben gehandeld.
Iemand die door de gemeente Den Haag extern was ingehuurd, moet ook vertrekken. Ook die persoon “heeft op meerdere momenten niet transparant gehandeld”.
Hoofdpijndossier
De problemen spelen rond het onderwijs- en cultuurcomplex Amare, dat naast het Haagse stadhuis wordt gebouwd. Het project is een hoofdpijndossier dat al jaren duurt. De bouw ervan kost ongeveer 200 miljoen euro. Het cultuurpaleis moet volgend jaar zijn deuren openen.
Het zal dan onderdak bieden aan onder meer het Residentie Orkest, het Nederlands Dans Theater en het Koninklijk Conservatorium. Voor het nieuwe gebouw werden de Dr. Anton Philipszaal en het Lucent Danstheater gesloopt.
AD 01.05.2020 Na een integriteitsonderzoek van de gemeente Den Haag naar een corruptiemelding, is vandaag bekend geworden dat topambtenaar Henk Harms vertrekt. Hij zou ‘niet transparant’ te werk zijn gegaan bij de bouw van cultuurcomplex Spuiforum. Dat blijkt onder meer uit een brief die burgemeester Johan Remkes vandaag naar de Haagse gemeenteraad stuurde.
Afgelopen november kwam de corruptiemelding in het stadhuis aan het licht. Aannemer VolkerWessels zou door Harms bevoordeeld zijn bij de bouw. De gemeente besloot onderzoek te doen. Harms werd van het project gehaald, maar mocht in de tussentijd nog wel aan andere bouwdossiers blijven werken.
Na de meldingen deed de gemeente onderzoek naar Harms en nog een medewerker die extern werd ingehuurd. De geruchten over VolkerWessels worden in de brief van Remkes niet bevestigd. Ook is niet vastgesteld dat er verslagen zijn gemaakt van overleggen die niet zijn gevoerd of dat er afspraken werden gemaakt over ‘onrechtmatige betalingen’.
Gezamenlijk tot de conclusie gekomen dat voortzetting van het dienstverband niet verstandig is, aldus Johan Remkes.
Wel bleek er ‘niet transparant’ gehandeld te zijn, door bijvoorbeeld passages aan verslagen toe te voegen. De gemeente ging hierop in gesprek met Harms over zijn handelen. ‘Op basis van de gesprekken en wat er is gebeurd, zijn we gezamenlijk tot de conclusie gekomen dat voortzetting van het dienstverband niet verstandig is’, valt in de brief te lezen.
Spoeddebat
Groep de Mos, de Haagse Stadspartij en de SP hebben inmiddels een spoeddebat aangevraagd over de politieke verantwoordelijkheid. Groep de Mos vraagt zich af: ‘Welke veenbrand woedt er op het stadhuis?’
Daarmee wordt niet alleen gewezen naar deze kwestie, maar ook naar de schimmige vastgoeddeal rond het pand aan het Noordeinde van tassenmaker Omar Munie. Vorige week werd daar nog een raadsonderzoek voor aangevraagd.
,,Politiek gezien draagt het college altijd de volle verantwoordelijkheid voor hun handelen, niet de ambtenaren die handelen in opdracht van. Als de fouten dermate groot zijn dat de hoogste ambtelijke baas bij DSO moet vertrekken, dan kan dat dus niet zonder gevolgen blijven voor de politieke leiding”, aldus raadsleden De Blok en Sluijs.
Corruptie
De corruptiemelding was afgelopen november de ‘zoveelste’ in korte tijd. In oktober werd bekend dat de toenmalige wethouders Rachid Guernaoui en Richard de Mos van corruptie werden verdacht. De twee werden op non-actief gezet, de coalitie klapte en uiteindelijk namen ze ontslag. De Mos is inmiddels teruggekeerd als raadslid van zijn partij Groep de Mos.
Toenmalige burgemeester Pauline Krikke stapte in diezelfde periode op na een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid naar de vonkenregen in Scheveningen tijdens de jaarwisseling van 2018-2019.
Tegen de vertrouwenscommissie die uiteindelijk Krikke koos als burgemeester werd in oktober 2019 aangifte gedaan, omdat een van de leden twee namen lekte van mensen die ook in de race waren voor het burgemeesterschap. Toenmalig minister Ronald Plasterk en staatssecretaris Martin van Rijn dongen mee. Twee namen die nooit naar buiten hadden mogen komen.
OmroepWest 01.05.2020 Eén van de topambtenaren van de gemeente Den Haag vertrekt nadat uit een integriteitsonderzoek is gebleken dat hij ‘niet transparant’ heeft gewerkt rond de bouw van cultuurcomplex Amare.
Dat schrijft waarnemend burgemeester Johan Remkes aan de Haagse gemeenteraad. De man zou onder meer achteraf passages aan verslagen hebben toegevoegd.
Het integriteitsonderzoek werd ingesteld door de gemeente, om te kijken of de medewerker bouwbedrijf VolkerWessels had bevoordeeld bij de bouw van het bijna 211 miljoen euro kostende onderwijs- en cultuurcomplex Amare.
Vanwege het onderzoek was de directeur ontwikkeling en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling al ontheven uit zijn functie als hoogst verantwoordelijke ambtenaar voor het gemeentelijk project, zo bleek uit onderzoek van NRC.
Het onderzoek rondom VolkerWessels is niet de eerste keer dat de ambtenaar in kwaad daglicht werd gesteld. Tijdens het gemeentelijk onderzoek naar de van corruptie verdachte ex-wethouder Richard de Mos werd zijn naam ook al genoemd.
Ook komt zijn naam voor in verschillende ‘verdachte’ dossiers die zijn verzameld door wethouder Saskia Bruines (D66). Zij nam na het vertrek van De Mos diens taken omtrent economische zaken over.
Onrechtmatige betalingen
In een brief aan de gemeenteraad schrijft burgemeester Remkes dat uit het integriteitsonderzoek niet is vast komen te staan dat de ambtenaar buiten zijn mandaat heeft gehandeld. Ook zouden er geen afspraken zijn gemaakt over onrechtmatige betalingen.
Toch is in het onderzoek wel vast komen te staan dat de topambtenaar zich niet aan de gedragscode van de gemeente heeft gehouden en om die reden is opgestapt.
Naast de topambtenaar is nog een tweede medewerker van de gemeente onderzocht. Ook die heeft ‘niet transparant gehandeld’, zo schrijft Remkes. Deze ambtenaar was niet in dienst van de gemeente, maar was als externe kracht ingehuurd. Deze overeenkomst is door de gemeente ook beëindigd.
Spoeddebat
De Haagse gemeenteraad is geschokt door de uitkomsten van het onderzoek. Oppositiepartijen SP, Haagse Stadspartij, Nida en Hart voor Den Haag/Groep de Mos willen een spoeddebat.
Integriteitskwesties blijven het IJspaleis teisteren. Ontluisterende passage (draadje): “Hoffmann onderzocht onder meer de mogelijke toezegging van een bouwlocatie aan VolkerWessels – zonder aanbesteding en achter de rug van de gemeenteraad om.” https://t.co/unVB3MsT8111:53 – 1 mei. 2020
Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP vindt het goed dat burgemeester Remkes ‘doorpakt’. Grinwis: ‘Het is nu wel zaak niet alleen schoon schip te maken in ambtelijk en bestuurlijk Den Haag, maar ook recht te doen aan bewoners en bedrijven die nadeel hebben ondervonden van ‘het toevoegen van passages aan verslagen’, reageert hij.
Voor de bus gooien
Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wijst met de beschuldigende vinger naar wethouder Boudewijn Revis (VVD). Revis is verantwoordelijk voor de bouw van Amare. Sluijs: ‘Het college kan een topambtenaar slachtofferen, maar wie is er politiek verantwoordelijk? Het heeft er alle schijn van dat wethouder Revis zijn handen schoon wil houden en zijn eigen topambtenaar voor de bus gooit.’
Den HaagFM 01.05.2020 Een topambtenaar van de gemeente Den Haag vertrekt nadat uit een integriteitsonderzoek is gebleken dat hij “niet transparant” te werk is gegaan.
Dat staat in een brief van waarnemend burgemeester Johan Remkes aan de Haagse gemeenteraad. “Op basis van de gesprekken en wat er is gebeurd, zijn we gezamenlijk tot de conclusie gekomen dat voortzetting van het dienstverband niet verstandig is”, aldus Remkes.
De gemeente Den Haag onderzocht of een topambtenaar bouwbedrijf VolkerWessels had bevoordeeld bij de bouw van het bijna 211 miljoen euro kostende onderwijs- en cultuurcomplex Spuiforum, dat nu Amare heet.
Vanwege het onderzoek was de directeur ontwikkeling en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling al ontheven uit zijn functie als hoogst verantwoordelijke ambtenaar voor het gemeentelijk project, zo bleek uit onderzoek van NRC.
Volgens een interne integriteitsmelding zou dat onder meer zijn gebeurd door meerwerk-verzoeken van de bouwer te honoreren. De melding kwam van de projectdirectie, aldus de bronnen aan de krant.
Ook zou de topambtenaar de verdeling van de kosten voor de bouwplaats in het Spuikwartier op eigen houtje hebben aangepast ten gunste van de aannemer. VolkerWessels bouwt niet alleen Amare maar ook drie hoge woontorens ernaast.
Bouwer van de torens is de combinatie Sonate, net als Amare-aannemer Cadanz, een dochteronderneming van VolkerWessels. Beide projecten delen de bouwplaats. Ook bezocht de topambtenaar thuiswedstrijden van Feyenoord in de skybox van de bouwer in de Rotterdamse Kuip, zonder dat aan de gemeente te melden.
Het onderzoek betrof ook een tweede betrokkene, iemand die door de gemeente was ingehuurd. Deze persoon heeft op meerdere momenten niet transparant gehandeld, schrijft Remkes. “Daarom is besloten om op passende wijze de overeenkomst te beëindigen.”
23 mensen zijn in de race voor de baan en stuurden een sollicitatiebrief naar de commissaris van de Koning van Zuid-Holland, Jaap Smit.
AD 28.05.2020
Negentienmannen en vier vrouwen willen de job. De jongste sollicitant is 23 jaar, de oudste is 63. Smit voert deze week gesprekken met de geselecteerde kandidaten.
AD 26.05.2020
Telegraaf 26.05.2020
Nieuwe Burgemeester 28.05.2020 bekend
Donderdagavond 28.05.2020 zal bekend worden gemaakt wie de Nieuwe burgemeester van Den Haag wordt. De gemeenteraad komt dan om half acht voor een extra vergadering bijeen om te stemmen over de opvolger van Pauline Krikke. Dat gebeurt in Theater Diligentia. Dat is zojuist bekend geworden.
Corona-vertraging ???
De vertrouwenscommissie die op zoek is naar de nieuwe burgemeester van Den Haag, verwacht dat de juiste man of vrouw op 1 juli 2020 in het zadel zit. De Coronacrisis leidt niet tot vertraging van het zoekproces, verzekeren leden van de vertrouwenscommissie.
De gesprekken over de benoeming van een nieuwe burgemeester in Den Haag gingen ondanks de Coronacrisis gewoon door. Dat zei de Commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit in het programma Studio Haagsche Bluf van Radio West. Ook zegt Smit dat de huidige waarnemend burgemeester Remkes bereid is om langer te blijven dan zijn oorspronkelijke vertrekdatum 1 juli als dat nodig is.
De vertrouwenscommissie van de Haagse gemeenteraad zal bij elkaar komen, maar hij wilde niet zeggen hoe dat in de praktijk geregeld gaat worden: ‘Dat geheim ga ik u natuurlijk niet verklappen, maar het zal wel lukken, daar heb ik goeie hoop op.’
Eerder adviseerde het ministerie van Binnenlandse Zaken nog om de procedures op te schuiven vanwege de coronacrisis. In Den Haag is echter per 1 juli 2020 een nieuwe burgemeester voorzien. Jaap Smit heeft erover overlegd met het ministerie en met de vertrouwenscommissie van Den Haag.
‘Ik probeer het voor 1 juli rond te krijgen’
‘Je kunt als commissaris wel één op één gesprekken met kandidaten voeren,’ zegt Smit, ‘en dat gaan we de komende tijd doen’. Dan zou rond 1 juni ‘of kort ervoor’ de vertrouwenscommissie met de kandidaten kunnen gaan spreken, om te kijken of de opvolging toch niet op 1 juli geregeld kan zijn.
Jaap Smit: ‘En als dat niet lukt, dan weet ik dat ik een beroep kan doen op burgemeester Remkes om iets langer te blijven.
Maar ik probeer het wel rond te krijgen. “Ik denk dat dat kan, met inachtneming van alle regels die er zijn: voldoende afstand, grote ruimtes, dan moet dat kunnen.”
Een vertrouwenscommissie komt ‘normaal’ op geheime locaties bij elkaar, bijvoorbeeld in een horecazaak. Dat kan op dit moment niet, want eigenlijk zijn alle bijeenkomsten van meer dan drie personen verboden.
Jaap Smit zegt dat nu in de Haagse gemeenteraad en de veiligheidsregio ook mensen fysiek bij elkaar komen om te vergaderen: ‘Het leven gaat, voor zover dat nodig is, ook nog wel een beetje door hè.
Bijeenkomsten voor de gezelligheid, van meer dan drie mensen bij elkaar dat is even niet aan de orde, maar bepaalde zaken moeten wel doorgang vinden, anders loopt alles in de soep.’
Onder andere Richard de Mos wil de nieuwe burgemeester worden van Den Haag. Nogal opmerkelijk voor een politicus die verdacht wordt van ambtelijke corruptie en schending van het ambtsgeheim.
Telegraaf 12.03.2020
,,Mensen zien mij graag als hun burgemeester.”, aldus Richard de Mos
Hart voor Den Haag/ Groep de Mos kondigt aan dat komende vrijdag 13.03.2020 ‘Het grote burgemeestersdebat‘ tussen Richard de Mos en Bert Blase plaats zal vinden bij PEX aan de Evert Wijtemaweg. “Ik ben gebeld of ik daar aan mee wil doen, en ik doe er graag aan mee”, zo zegt Bert in het radioprogramma Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM.
AD 28.03.2020
Eerder liet waarnemend burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase weten dat hij een sollicitatiebrief heeft geschreven, als statement voor openheid en transparantie in het benoemingsproces.
Telegraaf 13.03.2020
Coronavirus
De Mos en Blase zouden onder leiding van de beweging Meer Democratie vrijdagavond in restaurant Pex met elkaar in debat gaan tijdens Het Grote Burgemeestersdebat. Maar vanwege het coronavirus en de extra maatregelen die het kabinet donderdag heeft afgekondigd, is het debat in Pex afgelast. Op Radio West gaan de twee vrijdagavond wel in debat. Dat is te horen tussen 18.30 uur en 19.00 uur op 89.3 Radio West.
Het debat wordt georganiseerd door Meer Democratie. Zij strijdt al langer voor een gekozen burgemeester, iets waar de nu bekende kandidaten Bert Blase en Richard de Mos ook voorstander van zeggen te zijn.
Woensdag werd bekend dat de fractievoorzitter van Hart voor Den Haag, Richard de Mos heeft gesolliciteerd op de functie. “Ik denk dat ik de herkenbare, verbindende en daadkrachtige burgemeester kan zijn die deze stad nodig heeft”, aldus De Mos in zijn sollicitatiebrief.
Bert Blase, nu nog waarnemend burgemeester in het Noord-Hollandse Heerhugowaard, maakte een maand terug bekend het burgemeesterschap van Den Haag te ambiëren. Hij solliciteerde mede via een filmpje op social media voor de vacature. Bert vindt de sollicitatie van Richard fantastisch, zo zegt hij op Den Haag FM: “Eigenlijk is het ook medestrever, want net als ik wil hij ook de sollicitatie openbaar maken.”
Den HaagFM 28.05.2020 Donderdagavond wordt de nieuwe burgemeester van Den Haag gekozen. In Theater Diligentia komt de gemeenteraad om 19.30 uur bijeen om de overgebleven kandidaten gepresenteerd te krijgen en te stemmen over de opvolger van Pauline Krikke.
De besloten vergadering vindt in Theater Diligentia plaatst omdat zij over een geluidsdichte zaal beschikken die groot genoeg is om de 45 raadsleden anderhalve meter afstand te laten bewaren. De zaal moet geluidsdicht zijn om te voorkomen dat de namen van de kandidaten op straat komen te liggen.
Net als bij het solliciteren naar andere banen is het niet gebruikelijk dat je als kandidaat weet wie de andere sollicitanten zijn. Maar de rest van de sollicitatieprocedure… Hoe gaat dat eigenlijk?
In januari heeft de vertrouwenscommissie een profielschets opgesteld met eisen waaraan de nieuwe burgemeester moet voldoen. “De burgemeester heeft dan wel niet zo veel te vertellen over het reilen en zeilen van de politiek, maar is wel het gezicht van het lokale bestuur. Als je wilt solliciteren kun je een brief sturen naar de commissaris van de koning, Jaap Smit, waarna er een voorselectie en een onderzoek plaatsvindt.
Uiteindelijk gaat de sollicitatiecommissie van de gemeente beoordelen of jij een geschikte kandidaat bent. De twee overgebleven kandidaten worden vanavond aan de gemeenteraad bekendgemaakt”, legt politiek commentator John Bijl uit in Haagse Ochtendradio.
Rachid Guernoui zat in de vertrouwenscommissie toen Pauline Krikke tot burgemeester werd verkozen. Hij kijkt terug op een bijzondere tijd. “Samen met de andere leden van de commissie ga je op zoek naar de bekendste en misschien wel belangrijkste bestuurder van Den Haag.
De voorzitter van de vertrouwenscommissie krijgt tijdens de vergadering het woord, waarin hij vertelt welke kandidaten over zijn en waar de voorkeur van de commissie naar uit gaat. Vervolgens overleggen de fracties met hun leden over waar hun stem naartoe gaat. De kandidaat met de meerderheid van de stemmen wordt de nieuwe burgemeester”, vertelt Guernoui in Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM.
Via Den Haag FM, Den Haag TV, denhaagfm.nl en de app houden we je op de hoogte van alle ontwikkelingen. De extra uitzending op Radio West en Den Haag FM begint om 19.00 uur. De uitzending op TV West en Den Haag TV begint vanaf 21.15 uur. De uitzending is ook te zien via onze site en app.
OmroepWest 28.05.2020 Den Haag gaat een spannende dag tegemoet. Donderdagavond kiest de gemeenteraad een nieuwe burgemeester. Een niet te onderschatten beslissing. De stad kan zich na Pauline Krikke niet weer een verkeerde keuze permitteren. Wat staat er vanavond te gebeuren en hoe is Den Haag ook alweer op dit belangrijke moment aanbeland? Een reconstructie.
Dat Pauline Krikke de eerste week van oktober 2019 niet overleeft als burgemeester van Den Haag, komt voor de commissaris van de Koning van Zuid-Holland niet als verrassing. Jaap Smit houdt er die hectische dagen sterk rekening mee en polst VVD-prominent Johan Remkes al een dag voordat Krikke op Instagram haar ontslag indient. Op de dag dat Krikke opstapt, staat Remkes al klaar om als waarnemend burgemeester de scherven in Den Haag op te ruimen.
Die scherven vallen in de eerste twee weken van oktober 2019. De dagen gaan de boeken in als een van de meest chaotische tijden op het Haagse stadhuis. Die periode begint in de vroege ochtend van dinsdag 1 oktober. Tot verbijstering van vrijwel iedereen doet de rijksrecherche een inval in de woningen en werkkamers van de twee Hart voor Den Haag/Groep de Mos-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Ze blijken verdachte te zijn in een corruptieonderzoek. Ook partijgenoot en raadslid Nino Davituliani is verdachte. Alle drie ontkennen de beschuldigingen.
Corruptieonderzoek
Een aantal verwarrende uren volgen. In de nacht van woensdag op donderdag is duidelijk wat de uitwerking van het corruptieonderzoek is. Coalitiepartijen VVD, D66 en GroenLinks willen niet meer samenwerken met Hart voor Den Haag/Groep de Mos en dus klapt de coalitie. Bovendien heeft de raad in een extra raadsvergadering in meerderheid het vertrouwen opgezegd in de wethouders De Mos en Guernaoui. Zij stappen op. Donderdagnacht 3 oktober om half twee ’s nachts is het stadhuis in een bestuurlijke chaos beland.
Pauline Krikke | Foto: ANP
Maar Den Haag heeft geen tijd om de situatie te overdenken. Al een paar uur na de sluiting van de beladen raadsvergadering presenteert de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) de resultaten van het onderzoek naar de vonkenregen op Scheveningen. De conclusie is keihard. Autoriteiten wisten dat de bouwers van de vreugdevuren op Scheveningen zich niet aan de afspraken hielden, maar grepen niet in.
Instagram
De uitkomsten zijn voor Pauline Krikke geen aanleiding om op te stappen. Ze trekt zich de conclusies van de OvV aan, maar ze wil het debat in de gemeenteraad dat een week later staat gepland ‘met open vizier’ in gaan, zegt ze donderdagmiddag 3 oktober. Dat debat haalt ze niet meer. Op zondagavond 6 oktober rond half zes in de namiddag plaatst Krikke een video op Instagram waarin ze haar ontslag indient.
Ze weet niet dat Jaap Smit, de commissaris van de Koning dan al lang en breed contact heeft gehad met Johan Remkes. Op de website van de provincie Zuid-Holland schrijft Smit in zijn onlangs gepubliceerde jaaroverzicht dat hij niet verrast en verbaasd is geweest over het aftreden van Krikke. Al een dag voor Krikke haar besluit kenbaar maakt, belt Smit met Johan Remkes.
Scenario
‘Ik heb hem op zaterdag 5 oktober in het diepste vertrouwen gebeld’, schrijft Smit. ‘Ik zei: Johan, ik hou ernstig rekening met dit scenario en ik moet dan snel kunnen handelen. Stel dat het gaat gebeuren, mag ik dan een beroep op je doen? Johan was niet verrast over het mogelijke scenario. Hij zei: Ik beloof je dat ik daar serieus over ga nadenken en je hoort morgen van me.’
Johan Remkes tijdens het debat over de vreugdevuren | Foto: Omroep West
Een dag later krijgt Smit, terwijl hij op verjaardagsvisite is een telefoontje van Pauline Krikke. Ze laat hem weten dat ze bezig is met de video waarin ze haar ontslag bekendmaakt. ‘Kort daarna belde Johan Remkes mij op. Hij zei: Jaap, als het nodig is, dan doe ik het. Nou, daar was ik heel blij mee.’
Waarnemend burgemeester
Johan Remkes treedt dus aan als waarnemend burgemeester en ondertussen begint de zoektocht naar een nieuwe burgemeester. Als eerste moet de gemeenteraad een profielschets opstellen waarin staat welke eigenschappen de nieuwe burgemeester zou moeten hebben. En dat blijkt een lange eisenlijst te zijn. Zo lang dat PvdA-raadslid Bülent Aydin verzucht dat de raad lijkt te zoeken naar een schaap met vijf, zes of zelfs zeven poten.
De profielschets wordt hier en daar wat ingekort en bijgewerkt. Uiteindelijk verschijnt op basis van de eisenlijst op vrijdag 21 februari 2020 een vacature in de Staatscourant. Negentien mannen en vier vrouwen schrijven een sollicitatiebrief. Wie dat zijn blijft zoals gebruikelijk geheim. De kandidaten moeten in alle vertrouwelijkheid kunnen solliciteren, want mogelijk hebben ze al een andere baan en willen ze niet dat hun naam op straat komt te liggen.
Openbare sollicitatie
Dit argument geldt niet voor twee sollicitanten. Richard de Mos en Bert Blase maken hun sollicitatie naar het hoogste ambt in Den Haag zelf bekend. De Mos is na zijn vertrek als wethouder teruggekeerd als fractievoorzitter in de gemeenteraad en Blase is waarnemend burgemeester van Heerhugowaard. De twee vinden dat de procedure rond de benoeming van burgemeesters transparanter moet en voegen daarom de daad bij het woord.
Bert Blase (link) en Richard de Mos (rechts) | Foto: ANP – Bewerking: Omroep West
Beide heren krijgen een uitnodiging van Jaap Smit om half april bij de commissaris op gesprek te komen op het provinciehuis. Ook andere kandidaten mogen langskomen. Het hoort bij de taak die de commissaris van de Koning heeft. Smit maakt de eerste selectie van in zijn ogen geschikte kandidaten. Deze sluist hij door naar de vertrouwenscommissie die uit zeven raadsleden bestaat.
Headhunter
Smit noemt zichzelf een soort headhunter. ‘Zoals een headhunter met een aantal geschikte kandidaten naar zijn klant toe gaat, zo doe ik dat ook’, schrijft Smit in zijn jaaroverzicht. ‘Ik ben de eerste zeef. En dan kom ik meestal met een royale selectie waar echt variëteit in zit, zodat mensen iets te kiezen hebben.’
Jammer genoeg voor De Mos en Blase blijven zij niet achter in de zeef van Smit. Op 14 mei maken ze bekend dat ze zijn afgewezen en niet doorgesluisd worden naar de vertrouwenscommissie. ‘In plaats van te kiezen voor openheid en transparantie, kiest de gevestigde orde voor achterkamertjes’, reageert De Mos verbolgen.
Vertrouwenscommissie
Nu is de vertrouwenscommissie aan zet. Onder leiding van voorzitter Chris van der Helm van de VVD voert de commissie onder strikte geheimhouding in ruim twee weken tijd gesprekken met kandidaten. Een assessment waarbij een kandidaat wordt doorgelicht op psychologisch vlak, kennis en kunde en IQ is onderdeel van de procedure.
De vertrouwenscommissie vlnr: Bruines (D66), Dubbelaar (Hart voor Den Haag), Tseggai (PvdA), Van der Helm (VVD), Vavier (GroenLinks), Smit (PvdD), Ozmen (D66), Wijsmuller (HSP)
Begin deze week wordt duidelijk dat de vertrouwenscommissie eruit is. Dat betekent dat er twee kandidaten zijn uitgekozen. De vertrouwenscommissie legt de kandidaten voor aan de gemeenteraad en die beslist uiteindelijk.
Eerste voorkeur
Maar de keuze tussen de twee wordt door de vertrouwenscommissie wel voorgekookt. Er is één voorkeurskandidaat, de andere is tweede keus. Dat betekent dat er in theorie twee kandidaten zijn, maar in de praktijk zal de vertrouwenscommissie slechts één van de twee keuzes te vuur en te zwaard verdedigen.
En dat is wat er vanavond staat te gebeuren. De gemeenteraad komt om half acht in een besloten raadsvergadering bijeen. De vergadering vindt plaats op een opvallende locatie, in Theater Dilligentia aan het Lange Voorhout. Daar kunnen de raadsleden op anderhalve meter van elkaar vergaderen en bovendien is het theater goed af te sluiten zodat de vergadering geheim kan blijven. Om lekken of hacken te voorkomen moeten alle raadsleden aan het begin van de raadsvergadering hun telefoons inleveren.
Beveiligde computers
De wens van een deel van de raad om tijdens deze belangrijke vergadering te beschikken over beveiligde computers waar ze informatie over de kandidaten kunnen opzoeken, is niet ingewilligd. Die behoefte is opgekomen na de raadsvergadering in 2017 waar de keus viel op Pauline Krikke. Een groot deel van de raadsleden bleek nog nooit van haar gehoord te hebben, maar kon zichzelf niet informeren over haar achtergrond. Dat voelde voor sommige raadsleden als tekenen bij het kruisje.
Om dit gevoel te voorkomen, heeft de vertrouwenscommissie toegezegd de motivering voor de kandidaten deze keer nog beter te onderbouwen. Dat gebeurt in het verslag aan de gemeenteraad en ook tijdens een mondelinge toelichting tijdens het besloten deel van de raadsvergadering. De raad zal bij de ondervraging de vertrouwenscommissie het vuur na aan de schenen leggen.
Beëdiging
Als deze hobbel genomen is en de minister van Binnenlandse Zaken de aanbeveling van de gemeenteraad heeft overgenomen, kan op woensdag 1 juli 2020 tijdens een bijzondere raadsvergadering de nieuwe burgemeester van Den Haag beëdigd worden. Hij of zij staat aan het begin van een zware klus.
AD 27.05.2020 De nieuwe burgemeester van Den Haag wordt morgenavond bekendgemaakt en om niets te missen zenden wij vanaf deze website de benoeming uit.
Het blijft nog even spannend bij wie de ambtsketen van Den Haag binnenkort om zijn of haar nek hangt. De Haagse gemeenteraad doet morgen, op voorstel van de vertrouwenscommissie, een aanbeveling voor de benoeming van de nieuwe vaste burgemeester van de hofstad.
Niets missen van de bekendmaking? Alles over de benoeming van de nieuwe burgemeester is morgen vanaf 19.00 uur live vanuit Theater Diligentia te volgen via onze website.
Voorkeur
Het voorstel van de gemeenteraad zal daarna worden aangeboden aan de minister van Binnenlandse Zaken. De ministerraad beslist, waarna de koning de nieuwe burgemeester voor een periode van zes jaar benoemt. Daarna is het aan de commissaris van de Koning om de nieuwe burgemeester te beëdigen. In de praktijk wordt de voorkeur van de gemeenteraad gevolgd.
De voorgedragen kandidaat moet de opvolger worden van Pauline Krikke. Zij stapte vorig jaar op na een kritisch rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de aanpak van de traditionele vreugdevuren in Scheveningen en Duindorp tijdens de jaarwisseling. Sinds haar vertrek neemt oud-minister Johan Remkes waar als burgemeester van Den Haag. Bij het aantreden van Johan Remkes als waarnemend burgemeester werd al bekendgemaakt dat hij uiterlijk tot 1 juli 2020 zou blijven.
Den HaagFM 27.05.2020 Donderdagavond wordt bekend wie de nieuwe burgemeester van Den Haag wordt. De gemeenteraad komt om 19.30 uur in een extra vergadering bijeen om te stemmen over de opvolger van Pauline Krikke. Dat gebeurt in Theater Diligentia. Je hoeft niets te missen, we houden je via onze site en app, radio en tv op de hoogte van alle ontwikkelingen.
De extra uitzending op Radio West en Den Haag FM begint om 19.00 uur. De uitzending op TV West en Den Haag TV begint vanaf 21.15 uur. De uitzending is ook te zien op onze site en app.
OmroepWest 27.05.2020 Donderdagavond wordt bekend wie de nieuwe burgemeester van Den Haag wordt. De gemeenteraad komt om 19.30 uur in een extra vergadering bijeen om te stemmen over de opvolger van Pauline Krikke. Dat gebeurt in Theater Diligentia. Je hoeft bij Omroep West niets te missen, we houden je via onze site en app, radio en tv op de hoogte van alle ontwikkelingen. De extra uitzending op Radio West begint om 19.00 uur. Het TV West Nieuws is live vanaf 21.15 uur. De uitzending is ook te zien op onze site en app.
Den Haag moest op zoek naar een nieuwe burgemeester nadat Pauline Krikke begin oktober vorig jaar via een filmpje op Instagram bekend maakte per direct haar functie neer te leggen. Een paar dagen later werd bekend dat zij tijdelijk werd opgevolgd door oud-minister Johan Remkes. Maar die maakte ook direct duidelijk tot uiterlijk 1 juli te blijven.
Twee maanden geleden maakte commissaris van de Koning Jaap Smit bekend dat 23 mensen hadden gesolliciteerd. De jongste kandidaat was 23 jaar, de oudste 63. Van de kandidaten waren negentien man en vier vrouw. De enige twee die hun belangstellingen openbaar maakten waren de fractievoorzitter van Hart voor Den Haag, Richard de Mos en Bert Blase van vernieuwingsbeweging Code Oranje. Twee weken geleden bleek echter al dat zij waren afgevallen.
De gemeente spreekt donderdag vanaf 19.30 uur in een besloten vergadering over de benoeming van de nieuwe burgemeester van Den Haag. Maandag bleek al dat de gemeenteraad naarstig op zoek was naar een geschikte en geluidsdichte zaal. Die is nu gevonden: de vergadering wordt gehouden in Theater Diligentia.
Eerste voorkeur
Tijdens die vergadering krijgen de raadsleden het verslag van de vertrouwenscommissie onder ogen. Zij horen dan ook wie de eerste voorkeur van die sollicitatiecommissie heeft en wie de nummer twee op de lijst is. Daarna wordt in beslotenheid over de kandidaten gestemd.
Als dat is gebeurd wordt in een openbare raadsvergadering de naam bekend gemaakt van degene die door de raad wordt aanbevolen als nieuwe burgemeester van Den Haag. Het is gebruikelijk dat die ook daadwerkelijk wordt benoemd.
OmroepWest 27.05.2020 ‘Het is wel heel prettig als een burgemeester gewend is om dossiers te lezen.’ Bijna terloops zei een hoge ambtenaar het na een commissievergadering waarbij waarnemend burgemeester Johan Remkes veel pittige vragen van de gemeenteraad, ondanks politieke verschillen van inzicht, toch vrijwel moeiteloos kon beantwoorden. Dat is weleens anders geweest, voegde de ambtenaar daar met een opgeluchte glimlach aan toe. Donderdag wordt de naam bekend van de nieuwe beoogde burgemeester van Den Haag.
Den Haag is alweer bijna gewend aan een burgemeester – zij het tijdelijk – die zich weer in de stukken verdiept. Die ervaring heeft als minister en dus niet opschrikt van een dikke loodgieterstas met commissiebrieven, verslagen en ambtelijke voorstellen die ’s avonds na een lange werkdag nog even moeten worden doorgeploegd.
De herinneringen aan het optreden van Pauline Krikke beginnen daarmee ook al iets te vervagen. De vergadering die zij soms opende met ‘Hallo jongens en meisjes, goed jullie weer allemaal te zien.’ Verfrissend amicaal in het begin – een bron van irritatie toen later bleek dat het een masker was, waarachter driftbuien en soms ook overschatting van eigen kennis verborgen gingen.
Bewuste keuze
Toch was het een bewuste keuze van de Haagse gemeenteraad om haar te benoemen. Natuurlijk, veel lokale politici kenden haar wellicht niet, toen ze op 6 februari 2017 over haar moesten stemmen. Maar dit was wel wat ze wilden. Na jaren van wat meer uitgesproken, ervaren, dominante bestuurders (Wim Deetman, Jozias van Aartsen) was het tijd voor iets meer lucht. Iemand die ‘goed benaderbaar’ is, iemand met ‘humor’. Iemand ook die ‘een goede balans weet te vinden tussen de wat afstandelijke positie die bij de functie hoort en de wezenlijke betrokkenheid bij het wel en wee van de stad’, stond in de profielschets.
Het werd dus Krikke. Oud-wethouder in Amsterdam, voormalig burgemeester van Arnhem, nog even directeur van het Scheepvaartmuseum en senator. Zij verlangde na haar aantreden geen overdrachtsdossier van haar voorganger, maar ging zelf de stad in om Den Haag te leren kennen. Die gesprekken, met de inwoners, gingen haar prima af. Ze bleek charmant, innemend.
Kritiek
Maar zoveel moeilijker ging het in het stadhuis. Al snel kwam er kritiek. Ambtenaren vertrokken, haar optreden na de steekpartij op het Johanna Westerdijkplein wordt gekraakt. Na de jaarwisseling van 2018/2019 met de vonkenregen op Scheveningen zwelt het rumoer alleen maar aan.
Dus moet de gemeenteraad weer op zoek naar een burgemeester. Naar weer een ander type. Een ‘ervaren bestuurder, met hart voor het openbaar bestuur en affiniteit met de lokale democratie, die transparant is en integriteit hoog in het vaandel heeft staan. Een burgemeester die problemen niet verdoezelt, maar deze helder en met een oplossingsgerichte visie op tafel legt’, staat in de huidige profielschets.
Daarnaast moeten nieuwe problemen op het gebied van openbare orde worden vermeden, als het aan de raad ligt. De profielschets: de nieuwe burgemeester moet op dit gebied ‘ervaring hebben en standvastig en consistent optreden’. Een mengeling, lijkt het zo bijna te moeten worden, van de kenmerken van de drie laatste burgemeesters.
Veel werk
Op zich zijn die eisen wel verklaarbaar. Want er is in en buiten het stadhuis veel werk te doen. Twee wethouders moesten aftreden na een onderzoek van het Openbaar Ministerie naar mogelijke corruptie. Een topambtenaar vertrok omdat hij zich niet aan de regels hield. Bovendien laat waarnemend burgemeester Johan Remkes doorschemeren dat er op het gebied van integriteit in het stadhuis nog wel meer inspanningen nodig zijn.
Ook het leiden van de raadsvergadering is niet altijd even makkelijk met vijftien fracties. Met partijen die identiteitspolitiek bedrijven tot partijen die wortels hebben in de conservatieve islam. Een raad die behoorlijk opstandig kan zijn en het gezag van een burgemeester voortdurend aanvecht. Om maar te zwijgen over het feit dat er ook nog eens wordt gelekt uit vertrouwelijk geachte bijeenkomsten.
Extra complicatie is dat de nieuwe burgemeester ook nog eens aantreedt tijdens de coronacrisis, die al diens vaardigheden op het gebied van openbare orde en veiligheid op de proef stelt.
Vertrouwen
Toch hebben nog 23 mensen er vertrouwen in dat zij de geschikte kandidaat zijn, maakte de commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, midden maart bekend. Negentien mannen, vier vrouwen. De jongste is dan 23, de oudste 63.
De grote vraag is natuurlijk nu wie dat gaat worden. In het stadhuis en daarbuiten gonst het alweer van de namen. Een échte favoriet, zoals in 2008 bij Van Aartsen, is er nu niet. Alhoewel. Er was er een. Bruno Bruins. De oud-wethouder van Den Haag werd voor hij op 19 maart aftrad als minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gezien als meest ideale kandidaat. Maar inmiddels lijken diens kansen sterk geslonken.
Andere namen
Dus gaan er nu heel veel andere namen rond. Bijvoorbeeld van de tijdelijke opvolger van Bruins in het kabinet, Martin van Rijn (PvdA). Hij solliciteerde bijna vier jaar geleden ook, maar legde het toen af tegen Krikke, bleek later. Nu wordt hij weer gezien als sterkte kandidaat.
Een wat meer verrassende naam die voorbij komt is die van oud-minister Bert Koenders. De PvdA’er werd gesignaleerd in het stadhuis terwijl hij aandachtig het informatiepaneel met de gezichten van de raadsleden stond te bestuderen.
Meer liberaal georiënteerde mensen zien liever de voormalig collega van Koenders en Dijsselbloem in het kabinet Rutte II, Jeanine Hennis-Plasschaert worden gekozen. Zij is nu voor de Verenigde Naties speciaal vertegenwoordiger in Irak. Anderen uit de VVD-hoek wijzen er weer op dat Sander Dekker misschien wel zin heeft om naar de voor hem vertrouwde collegekamer in het stadhuis terug te keren.
Zin
Ook zou – wordt gefluisterd – een flink aantal burgemeesters zin hebben om naar de derde stad van het land over te stappen: Marja van Bijsterveldt (CDA, Delft) Liesbeth Spies (CDA, Alphen aan den Rijn), John Jorritsma (VVD, Eindhoven) en Henri Lenferink (PvdA, Leiden).
En dan is er – als het om Den Haag gaat – ook weer Alexander Pechtold. De oud-leider van D66 is nu aan het puinruimen bij het CBR. Wie zijn naam zegt, maakt daarbij direct de onvermijdelijke grap dat hij al een appartement op Scheveningen heeft. Bronnen op het Binnenhof melden dat de promotie van Pechtold door D66 wel als passende beloning wordt gezien voor deelname aan het huidige kabinet.
Moeilijke taak
Op dit moment weet maar een handjevol mensen om wie het écht gaat. Zoals de zeven leden van de Haagse vertrouwenscommissie en wethouder Saskia Bruines die namens het college van burgemeester en wethouders optreedt als adviseur. Aan hen de moeilijke taak om uit de mensen die écht hebben gesolliciteerd de juiste keuze te maken. Na het ongeplande vertrek van Krikke en met de uitdagingen die er dus wachten, is het tijd voor rust en daadkracht in het Haagse stadhuis.
AD 26.05.2020 Een helse klus wacht de man of vrouw die donderdagavond door de Haagse gemeenteraad naar voren wordt geschoven als opvolger van Johan Remkes. Waar begint de nieuwe burgemeester van Den Haag aan?
De stad van vrede en recht staat er niet heel lekker op. Nog altijd loopt er een gerechtelijk onderzoek naar twee oud-wethouders van Groep de Mos die verdacht worden van corruptie, een unicum in de Nederlandse geschiedenis. En alsof dat niet genoeg, moet de gemeente na onderzoek ook nog af van een topambtenaar die fout gehandeld heeft.
Ambtelijk en bestuurlijk stinkt het soms in Den Haag. En zo’n cultuur van gebrekkige integriteit is niet zomaar opgelost. De nieuwe burgemeester zal, in navolging van voorganger Johan Remkes, verdraaid sterk in zijn of haar schoenen moeten staan om het tij te keren. Om Den Haag niet langer het bestuurlijke lachertje van ons land te laten zijn.
En dan is het voor hem of haar te hopen dat de Haagse gemeenteraad een beetje meewerkt. Ook deze club van 45 mannen en vrouwen ligt onder vuur. In zijn Brief onder de Kerstboom hekelde interim-burgemeester Johan Remkes eind vorig jaar onder meer het benedenmaatse niveau en de beroerde omgangsvormen van de lokale politiek.
Ook de integriteit van de raad staat ter discussie, nadat er twee keer uit een vertrouwelijke vergadering werd gelekt. Van een geheime bijeenkomst waarin het juist ging over integriteit kwamen zelfs geluidsopnamen naar buiten. Remkes raakte daardoor het vertrouwen in de raad wat kwijt. De vraag is: kan de nieuwe burgemeester de band herstellen?
Veel aandacht en tijd van de nieuwe baas van Den Haag zal noodgedwongen gaan naar het op orde brengen van het eigen huis. Maar buitenshuis wacht de stad eveneens enorme uitdagingen. Zo zucht Den Haag onder een ongekende woningnood.
Nieuwe normaal
En dan is er natuurlijk nog de coronacrisis. Een wereldschok die een minder ervaren burgemeester al gauw zou kunnen overweldigen. Hoe moeten we verder in het nieuwe normaal en in de 1,5 metersamenleving? En hoe gaan we om met de enorme dreunen die de toch al niet florissante economie van Den Haag te verwerken krijgt?
Vervelend genoeg heeft Den Haag zelf te weinig geld om de economie flink aan te jagen, meent wethouder Boudewijn Revis van financiën. Over vorig jaar moest het stadsbestuur twintig miljoen euro interen op de reserves die toch al niet meer zijn wat ze pakweg tien jaar geleden waren. De bodem van de schatkist is in zicht, zei Revis. Hoewel: door de verkoop van haar Eneco-aandelen heeft de stad wel pakweg 600 miljoen euro bijgeschreven gekregen.
Zwaargewicht
Het is een bekende klacht. Bij de zoektocht naar een nieuwe burgemeester vragen gemeenteraden vaak om een bestuurlijke duizendpoot. Om de vrouw of man die alles kan. Dat zit er dus niet in, maar gezien de helse klus die de nieuwe burgemeester van Den Haag te klaren heeft, mogen we hopen dat er een veelzijdig zwaargewicht uit de bus komt.
De laatst overgebleven kandidaten uit de geheime Haagse burgemeestersprocedure kunnen zich tot komende donderdag nog bedenken. Die avond van de 28ste mei komt de gemeenteraad om half acht in beslotenheid bijeen om een keuze te maken. Zodra er witte rook is, wordt de naam van de nieuwe burgemeester van Den Haag in Theater Diligentia bekendgemaakt.
OmroepWest 25.05.2020 Donderdagavond wordt bekend wie de nieuwe burgemeester van Den Haag wordt. De gemeenteraad komt dan om half acht voor een extra vergadering bijeen om te stemmen over de opvolger van Pauline Krikke. Dat gebeurt in Theater Diligentia. Dat is zojuist bekend geworden.
Den Haag moest op zoek naar een nieuwe burgemeester nadat Krikke begin oktober vorig jaar via een filmpje op Instagram bekend maakte per direct haar functie neer te leggen. Een paar dagen later werd bekend dat zij tijdelijk werd opgevolgd door oud-minister Johan Remkes. Maar die maakte ook direct duidelijk dat hij niet langer wilde blijven dan tot 1 juli.
Twee maanden geleden maakte de commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, bekend dat 23 mensen hadden gesolliciteerd. De jongste kandidaat was 23 jaar, de oudste 63. Van de kandidaten waren negentien man en vier vrouw. De enige twee die hun belangstellingen openbaar maakten waren de fractievoorzitter van de Hart voor Den Haag, Richard de Mos en Bert Blase van de vernieuwingsbeweging Code Oranje. Twee weken geleden bleek echter al dat zij waren afgevallen.
De gemeente spreekt donderdag vanaf 19.30 uur in een besloten vergadering over de benoeming van de nieuwe burgemeester van Den Haag. Maandag bleek al dat de gemeenteraad naarstig op zoek was naar een geschikte en geluidsdichte zaal. Die is nu gevonden: de vergadering wordt gehouden in Theater Diligentia.
Eerste voorkeur
Tijdens die vergadering krijgen de raadsleden het verslag van de vertrouwenscommissie onder ogen. Zij horen dan ook wie de eerste voorkeur van die sollicitatiecommissie heeft en wie de nummer twee op de lijst is. Daarna wordt in beslotenheid over de kandidaten gestemd.
Als dat is gebeurd wordt in een openbare raadsvergadering die naam bekend gemaakt van degene die door de raad wordt aanbevolen als nieuwe burgemeester van Den Haag. Het is gebruik dat die ook daadwerkelijk wordt benoemd.
AD 25.05.2020 Den Haag weet donderdagavond wie de nieuwe burgemeester wordt. De Haagse gemeenteraad doet dan namelijk, op voorstel van vertrouwenscommissie, een aanbeveling voor de benoeming van de nieuwe vaste burgemeester van de hofstad.
De vergadering waarin de aanbeveling wordt gedaan vindt achter gesloten deuren plaats en is niet toegankelijk voor publiek en pers. Na de besloten vergadering wordt in de openbare vergadering, die daarop aansluit, een mededeling gedaan over de aanbeveling benoeming burgemeester. Voor de functie hebben 23 mensen gesolliciteerd.
Het voorstel van de gemeenteraad zal daarna worden aangeboden aan de minister van Binnenlandse Zaken. De ministerraad beslist, waarna de koning de nieuwe burgemeester voor een periode van zes jaar benoemt. Daarna is het aan de commissaris van de Koning om de nieuwe burgemeester te beëdigen. In de praktijk wordt de voorkeur van de gemeenteraad gevolgd.
Live
De vergadering vind donderdag plaats bij Theater Diligentia. Vanaf 19.30 is de openbare vergadering live te volgen via de gemeente website.
Diligentia
Volgens een woordvoerster van de griffie viel de keuze op de theaterzaal van Diligentia omdat daar de zaal goed afgesloten kan worden en er voldoende ruimte is om onderling anderhalve meter afstand te houden. Of de raadsleden in de zaal, op het podium of op verspreid over beide plekken zitten, is niet bekend.
Remkes
De voorgedragen kandidaat moet de opvolger worden van Pauline Krikke. Zij stapte vorig jaar op na een kritisch rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de aanpak van de traditionele vreugdevuren in Scheveningen en Duindorp tijdens de jaarwisseling. Sinds haar vertrek neemt oud-minister Johan Remkes waar als burgemeester van Den Haag.
Bij het aantreden van Johan Remkes als waarnemend burgemeester werd toen al bekendgemaakt dat hij uiterlijk tot 1 juli 2020 zou blijven.
OmroepWest 25.05.2020 Den Haag is op zoek naar een zaal die groot genoeg is om 45 raadsleden op anderhalve meter afstand van elkaar te houden en die tegelijkertijd goed beveiligd kan worden tegen lekken. Zo’n zaal is nodig om de besloten vergadering te kunnen houden waarin de gemeenteraad beslist over de nieuwe burgemeester van Den Haag. De benoemingsprocedure zit in de cruciale fase.
Op het Haagse stadhuis zitten ze met een dilemma. Op het Spui is geen geschikte zaal te vinden voor de belangrijke geheime stemming over de nieuwe burgemeester. De gewone raadzaal is weliswaar potdicht te krijgen, maar is te klein om coronaproof te vergaderen. Het Atrium middenin het stadhuis is groot genoeg, maar het is een open ruimte en kan daardoor lastig afgesloten worden.
De gemeenteraad gebruikt het Atrium nu wel voor gewone raadsvergaderingen, maar het is dus niet geschikt voor geheime stemmingen. Daarom kijkt Den Haag nu of er een andere zaal te vinden is die wel aan de twee criteria voldoet.
Zoektocht
Het afstandscriterium is bij deze zoektocht minstens zo belangrijk als de mogelijkheid om de zaal goed af te kunnen sluiten. Het is een vereiste om de raadsvergadering, waarin de raad stemt over de nieuwe burgemeester, achter gesloten deuren te laten plaatsvinden. Dat moet voorkomen dat de namen van kandidaten op straat komen te liggen.
Tijdens deze vergadering kiest de raad uit twee kandidaten die door de vertrouwenscommissie naar voren zijn geschoven. De vertrouwenscommissie bestaat uit zeven raadsleden en heeft de afgelopen weken in het diepste geheim gesprekken gevoerd met een aantal sollicitanten. De commissie kiest twee kandidaten en legt deze als eerste en tweede voorkeur voor aan de gemeenteraad. Die beslist uiteindelijk welke van de twee de nieuwe burgemeester wordt.
Geschikte zaal
Veel tijd is er niet meer voor de speurtocht naar een geschikte zaal. De procedure zit inmiddels in een beslissende fase. Volgens de planning zou de vertrouwenscommissie deze week de twee voorkeurskandidaten moeten voorleggen aan de gemeenteraad.
Over kandidaten die gesolliciteerd hebben is tot nu toe weinig bekend. Fractievoorzitter Richard de Mos van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en waarnemend burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase hebben hun sollicitatie naar het burgemeesterschap van Den Haag zelf bekend gemaakt. Zij lieten half mei ook zelf weten dat zij door de commissaris van de Koning van Zuid-Holland Jaap Smit zijn afgewezen.
Nieuwe burgemeester
Den Haag heeft een nieuwe burgemeester nodig omdat Pauline Krikke afgelopen najaar ontslag nam na een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de vonkenregen op Scheveningen. Waarnemer Johan Remkes blijft tot 1 juli op zijn post. Dan moet er dus een nieuwe burgemeester zijn.
Den HaagFM 18.05.2020 De burgemeesterskandidaten Richard de Mos (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) en Bert Blase (Code Oranje) zijn in theorie nog steeds in de race voor het burgemeesterschap van Den Haag, ondanks dat zij een afwijzing hebben gekregen van de commissaris van de koning.
De vertrouwenscommissie, een afvaardiging van de gemeenteraad, kan de sollicitanten alsnog uitnodigen voor een gesprek. De Mos en Blase zeiden zaterdag in het radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM graag op die uitnodiging in te gaan.
De Mos en Blase solliciteerden samen openlijk naar de functie van burgemeester van Den Haag, wat hoogst ongebruikelijk is. Ze wilden hiermee duidelijk maken dat wat hun betreft de burgemeestersprocedure transparanter moet worden.
Dinsdagochtend kregen De Mos en Blase een mail namens de commissaris Jaap Smit, waarin zij te horen kregen dat zij door de commissaris niet zijn uitgekozen om met de vertrouwenscommissie te spreken.
Blase houdt rekening met het scenario dat hij nog in gesprek mag met de speciale commissie van de Haagse gemeenteraad. “De vertrouwenscommissie kan initiatief nemen om ons alsnog te horen.
Als die uitnodiging gedaan wordt zal ik er graag op ingaan. Overigens heeft de commissaris al aangegeven om dan een kanttekening te plaatsen bij de uitkomst. Hij kan dus een negatief advies meegeven aan de minister.”
De Mos: “Als de vertrouwenscommissie bij meerderheid zegt: ‘We willen De Mos als burgemeester’, dan sta ik te popelen om vandaag nog te beginnen, maar ik verwacht niet dat het zover komt. Ik verwacht dat het advies van Jaap Smit – en ik ken Jaap Smit ook wel een beetje als een dwingende man – overgenomen wordt en dat het inderdaad een gelopen race is.”
De Mos verlegt zijn focus van het burgemeesterschap naar de eerstkomende gemeenteraadsverkiezingen. “De verkiezingen van 2022, waar gelukkig de bevolking wel het laatste woord heeft.
Dus ik zal me geen dag vervelen. En ik heb gelukkig vandaag nogmaals kenbaar kunnen maken dat we hopelijk in 2021 allemaal op een partij stemmen die de gekozen burgemeester mogelijk maakt.”
De Mos sluit niet uit dat hij in het vervolg nog een gooi doet naar het burgemeesterschap van Den Haag: “Ik ben een jonge vent, dus ik zeg nooit nooit dat ik bij een volgende ronde weer meedoe.”
Blase zou het mooi vinden als de vertrouwenscommissie “zich zo assertief toont” om de twee afgewezen kandidaten uit te nodigen. “Maar in het land zie je dat niet vaak gebeuren, want vertrouwenscommissies zijn vaak onder de indruk of zo van zo’n commissaris, maar de Gemeentewet zegt dat de vertrouwenscommissie daar een eigen rol en verantwoordelijkheid in heeft en de vertrouwenscommissie van Den Haag kan daar gebruik van maken.”
In totaal wilden 23 mensen de nieuwe burgemeester van Den Haag worden. De jongste kandidaat is 23 jaar, de oudste 63. Op 1 juli 2020 begint de nieuwe burgemeester waarschijnlijk aan zijn of haar klus.
Telegraaf 14.05.2020 De Haagse oud-wethouder Richard de Mos zegt dat hij niet de nieuwe burgemeester van Den Haag wordt. Hij had openlijk gesolliciteerd, maar naar eigen zeggen heeft hij van de commissaris van de Koning in Zuid-Holland te horen gekregen dat hij is afgewezen.
Ook Bert Blase, oprichter van hervormingsbeweging Code Oranje en momenteel waarnemend burgemeester van Heerhugowaard, zegt dat hij geen kans meer maakt op de baan. Blase had eveneens zijn sollicitatie naar buiten gebracht.
In een gezamenlijke verklaring laten De Mos en Blase weten: „Zonder openbaarheid en zonder verantwoording wijst de commissaris kandidaten af die het hem lastig maken. Niemand heeft zicht op dit proces. Kandidaten die zich keurig aan zijn wensen hebben gehouden, gaan nu door.”
Verdenking corruptie
De Mos is de oprichter en leider van de grootste fractie in de Haagse gemeenteraad, de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Hij stapte vorig jaar op als wethouder. Het Openbaar Ministerie verdenkt hem van ambtelijke corruptie.
Hij zou bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties. Het onderzoek daarnaar loopt nog steeds. De raad verweet De Mos een gebrek aan integriteit.
Vanwege het onderzoek deed de Rijksrecherche vorig jaar invallen in de werkkamers en woningen van De Mos en van collega-wethouder en partijgenoot Rachid Guernaoui. Enkele dagen later werd hun partij uit het stadsbestuur gezet. De Mos keerde als fractievoorzitter terug in de gemeenteraad. Hij houdt vol dat hij onschuldig is. Eerder zat hij in de Tweede Kamer voor de PVV.
Wisseling van de burgerwacht
De nieuwe burgemeester moet op 1 juli aan zijn of haar baan beginnen. De vorige burgemeester, Pauline Krikke, stapte vorig jaar op na een kritisch rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de aanpak van vreugdevuren. Sinds haar vertrek neemt oud-minister Johan Remkes waar als burgemeester van Den Haag.
De commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, gaat niet in op de berichten. In een verklaring laat hij weten dat hij een geheimhoudingsplicht heeft. „Zoals in alle gemeenten is de wettelijk voorgeschreven procedure gevolgd.
De gemeenteraad stelt een profielschets op, de commissaris van de Koning ontvangt de brieven en stelt op basis van zijn gesprekken met kandidaten een selectie voor van kandidaten die geschikt geacht worden en passen binnen de profielschets”, stelt Smit wel.
AD 14.05.2020 Bert Blase en Richard de Mos die beiden in de openbaarheid een gooi deden naar de post van burgemeester Den Haag liggen uit die race. Dat hebben zij zojuist bekendgemaakt.
De twee vinden de afwijzing door de commissaris van de koning Jaap Smit onverteerbaar. Smit heeft volgens hen teveel zichtbare en onzichtbare macht.
,,De actie van de commissaris illustreert precies de black box die de hele gang van zaken is. Zonder openbaarheid en zonder verantwoording wijst de commissaris kandidaten af die het hem lastig maken,” aldus Blase, waarnemend burgemeester van Heerhugowaard en Richard de Mos, oud-wethouder van Den Haag.
De Mos en Blase solliciteerden in het openbaar omdat ze af willen van achterkamertjespolitiek. De bevolking heeft volgens hen recht te weten wie de baan wil. Dat proces speelt zich tot nu af achter gesloten deuren.
Youtube-filmpje
Blase uitte zijn interesse voor de job in een Youtube-filmpje. Kort erna trad ook De Mos met zijn ambitie naar buiten.
Het is bizar dat de bekendste en belangrijkste bestuurder van de stad in een schrale partijpolitieke tombola wordt verkozen, aldus Richard de Mos.
Commissaris van de Koning Smit noemde hun actie complicerend en pleitte voor rust. Na een gesprek heeft hij hen nu laten weten dat de twee uit de race liggen.
‘Ons-kent-ons’
,,Zonder openbaarheid en zonder verantwoording wijst de commissaris kandidaten af die het hem lastig maken,” reageren de twee zwaar geïrriteerd op de afwijzing.
,,Kandidaten die zich keurig aan zijn wensen hebben gehouden, gaan nu door. Zonder dat de inwoners van de stad daar enige invloed op hebben kunnen uitoefenen en zonder dat de kandidaten zichzelf aan de stad hebben voorgesteld. Zo wordt het ons-kent-ons circuit in stand gehouden.”
De Mos hekelt de geheimzinnige sfeer in het selectieproces. ,,Het is bizar dat de bekendste en belangrijkste bestuurder van de stad in een schrale partijpolitieke tombola wordt verkozen, in het geheim en achter gesloten deuren.”
OmroepWest 14.05.2020 Richard de Mos is afgewezen als burgemeester van Den Haag. Ook Bert Blase zal niet de nieuwe burgemeester van de Hofstad worden. Dat schrijven de twee in een verklaring. De Mos en Blase solliciteerden beiden openlijk op de functie. ‘In plaats van te kiezen voor openheid en transparantie, kiest de gevestigde orde voor achterkamertjes’, reageert De Mos.
Richard de Mos, fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en Bert Blase die waarnemend burgemeester in Heerhugowaard is maakten hun sollicitatie zelf bekend. Dat is niet gebruikelijk, maar ze wilden hiermee duidelijk maken dat wat hun betreft de burgemeestersprocedure transparanter moet worden.
Ze zijn allebei op gesprek geweest bij Jaap Smit, de commissaris van de Koning van Zuid-Holland. Smit maakt de eerste selectie en stuurt de ‘geschikte’ kandidaten vervolgens door naar de vertrouwenscommissie. De vertrouwenscommissie, die bestaat uit raadsleden voert vervolgens in het diepste geheim gesprekken met sollicitanten en kiest, samen met de gemeenteraad de nieuwe burgemeester.
‘Black box’
Maar zover zijn De Mos en Blase niet gekomen. Volgens de twee heeft Smit beide kandidaten laten weten dat zij niet tot zijn selectie behoren. ‘De actie van de commissaris illustreert precies de black box die de hele gang van zaken is’, schrijven de twee in een verklaring.
‘Zonder openbaarheid en zonder verantwoording wijst de commissaris kandidaten af die het hem lastig maken. Niemand heeft zicht op dit proces. (…) Den Haag krijgt dus een burgemeester die niet zijn nek heeft uitgestoken door zijn sollicitatie openbaar te maken en die ongetwijfeld afkomstig is van een gevestigde partij.’
De Mos: ‘Het is bizar dat de bekendste en belangrijkste bestuurder van de stad in een schrale partijpolitieke tombola wordt verkozen, in het geheim en achter gesloten deuren. In plaats van te kiezen voor openheid en transparantie, waarbij kandidaten op campagne gaan en in debat gaan met elkaar en met de stad, blijft de gevestigde orde kiezen voor achterkamertjes, de banencarrousel en sferen der geheimzinnigheid uit een achterhaald en ondemocratisch systeem.’
‘Onzichtbare macht’
Bert Blase zegt dat hij zich blijft hard maken voor een doorzichtige procedure. ‘Natuurlijk was ik hiervoor gewaarschuwd’, zegt Blase. ‘De commissaris heeft in deze procedure veel onzichtbare en ongecontroleerde macht. Dat is echt niet meer van deze tijd. Ik blijf mij daarom inzetten voor openbaarheid. Onze bevolking is daar allang aan toe.’
Wie de andere kandidaten zijn die gesolliciteerd hebben, is niet bekend. Het is de bedoeling dat de nieuwe burgemeester voor 1 juli is gekozen. Op die datum vertrekt waarnemend burgemeester Johan Remkes.
Reactie @JaapSmitCdK op de berichten in de media van @RicharddeMos en @BertBlase over de benoemingsprocedure voor de burgemeester van Den Haag: “Op grond van de Gemeentewet is de commissaris gehouden aan de geheimhoudingsplicht en zal daarom niet op deze berichtgeving in gaan.”
Den HaagFM 14.05.2020 Richard de Mos wordt niet de nieuwe burgemeester van Den Haag, zowel Richard als Bert Blase zegt te zijn afgewezen voor de post. Dat schrijven de twee in een verklaring. Van beiden was bekend dat ze de burgemeesterspost in Den Haag ambieerden; ze lieten publiekelijk weten te solliciteren op de functie.
Den Haag is op zoek naar een nieuwe burgemeester na het vertrek van Pauline Krikke. Johan Remkes is waarnemend burgemeester van Den Haag en heeft gezegd te vertrekken op 1 juli 2020.
In het radioprogramma Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM sprak Rob Kemperman met Hart voor Den Haag/ Groep de Mos-fractievoorzitter Richard de Mos.
Is het een baaldag voor jou?
Ja, ik vind het wel jammer. Ik ben bekend met het feit dat er uit de polls gehouden zijn mijn naam steevast als nummer één uit de bus komt als gewenste burgemeester. Als je het dan niet wordt is natuurlijk jammer. Zeker omdat het een proces is wat zich in de achterkamertjes zich afspeelt.
Column bij @TPOnl samen met die andere burgemeesterskandidaat @BertBlase over onze afwijzing: Achterkamertjespolitiek wint het van de voorvechters gekozen #burgemeester, Code Oranje voor de democratie https://t.co/a7myQLJMMI
Dat gaat via een mail. Er is een mail mijn kant opgekomen dat ik het niet geworden ben. Ik heb wel een heel positief gesprek gehad bij de commissaris, waar ik mijn visie voor Den Haag uit de boeken heb mogen doen. Maar dat heeft niet mogen baten.
Je sollicitatie was niet goed genoeg?
Ja, dat is een oordeel van de commissaris. Dat oordeel moet ik accepteren. Alleen ik vind het heel erg jammer -en dat is de andere reden dat ik gesolliciteerd heb- dat niet de bevolking het eindoordeel mag vellen en dat er geen procedure is voor een gekozen burgemeester.
Nog meer spijtig is dat alle andere kandidaten, op Bert Blase na, zich niet openbaar hebben gemaakt en dat de bevolking van Den Haag echt geen enkele invloed heeft gehad op wie nou de burgemeester wordt.
Ik snap dat er nog een strafrechtelijk onderzoek naar me loopt. Waar ik overigens na zeven maanden nog niks van heb gehoord. Ik snap vanuit die hoedanigheid dat ik het niet geworden ben. Ik heb die sollicitatie ook gedaan om mijn onschuld aan te tonen, want je gaat niet solliciteren op een burgemeesterschap als je weet dat je iets te verbergen hebt.
Dat heb ik niet. Ik heb me altijd naar eer en geweten ingezet voor de stad. En juist omdat het draagvlak zo groot is heb ik willen solliciteren om aan de stad te laten zien dat ik graag voor deze stad wil knokken. Daarnaast ben ik voor de gekozen burgemeester. Daarnaast denk ik ook dat het kan, met een luisterend oor voor de bevolking van de stad.
Je zou ook kunnen zeggen ‘er loopt nog een strafrechtelijk onderzoek naar me, dus misschien is het wat opportuun om te solliciteren op een functie als deze’.
Nee dat vind ik niet. Je wordt buiten spel gezet. Moet ik dan al die maanden op mijn handen gaan zitten? Ik vind dat ik niks gedaan heb. En als het OM daar anders over denkt, dan moeten ze toch eens met wat gaan komen. Tot die tijd ga ik dat draagvlak vertalen in verantwoordelijkheid nemen. En zo’n burgemeesterspost was prima zo’n verantwoordelijkheid geweest.
Ben je nu definitief uit de race?
Voor deze procedure wel. Je weet nooit wat de toekomst ons gaat brengen. Een burgemeester wordt voor 6 jaar benoemd en eventueel herbenoemd. Maar ik ben nog een jonge vent. Deze procedure is nu voor mij voorbij.
Het is niet zo dat de vertrouwenscommissie kan zeggen dat ze alsnog met je in gesprek wil?
Ik weet natuurlijk niet wat zich daar heeft afgespeeld. Dat is een proces wat in de vertrouwelijkheid verloopt. Waar ik ook op tegen ben, ik zou dat graag openbaar en transparant hebben. Ik weet alleen dat ik van de commissaris van de Koning een afwijzing heb gehad.
Wat nu dan? Je zegt nog steun te voelen vanuit de stad en je zegt dat geluid te willen laten horen. Betekent dat dat je focus ligt op het fractievoorzitterschap van Hart voor Den Haag/ Groep de Mos?
Over een kleine anderhalf jaar zitten we weer middenin de verkiezingsstrijd. Ons doel is duidelijk: ‘Zet ons op 23.’ We willen de grootste partij van Den Haag blijven en dat uitbreiden en collegedeelname afdwingen. Ik denk dat onze ombudsmanpolitiek populair is en dat die groei een goede kans heeft.
.@RicharddeMos: ‘De stad weet nu waar ik voor sta: Oplossingsgerichte #Ombudspolitiek waarbij mensen vooruit geholpen worden in plaats van links-rechts gezanik. Bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 is het laatste woord gelukkig wel aan de kiezer’ https://t.co/IkslR3Pl6X
— Hart voor Den Haag / Groep de Mos (@GDMDenHaag) May 14, 2020
Toch hangt ook daar het strafrechtelijk onderzoek naar jou boven de markt. Is dat dan wel afgerond?
Dat hoop ik. Anderzijds zie je wat er gisteravond is gebeurd. Daar is echt wat aan de hand. Dan wordt het onder het tapijt geschoven. Er blijft een rapport over integriteit in de kluis.
Dus hier wordt erg met twee maten gemeten in de stad. Hier wordt een VVD-wethouder beschermd door een rapport niet openbaar te maken. En bij mij hebben ze nog geen splinter bewijs en ik ben geen wethouder meer.
Maffia praktijken op stadhuis. Een topambtenaar pleegt valsheid in geschrifte en schuift met medeweten of in opdracht van VVD-wethouder buiten #raad070 om met miljoenen euro’s, maar #VVD-burgemeester weigert rapport openbaar te maken. Waar is de Rijksrecherche nu? #integriteitpic.twitter.com/2IO7ons7BR
Voor jou zit de burgemeesterspost er nu niet in, wat voor hoop heb je op wat voor figuur het straks gaat doen?
Het moet een verbinder zijn. Het moet een onderhandelaar zijn voor Den Haag. Het moet iemand zijn die met zijn of haar vuist op tafel kan slaan en de belangen van de stad kan dienen bij het kabinet en bij andere gemeenten in het land.
Wie zie je dan voor je?
Namen ga ik niet noemen, ik wil niet iemand in een lastig parket brengen.
Je wilt toch dat het openbaar is?
Degene die het wil moet zichzelf openbaar maken. Ik zou wel willen oproepen aan de kandidaten die overgebleven zijn: Maak jezelf kenbaar en stel je voor aan de stad.
OmroepWest 23.04.2020 Richard de Mos is nog in de race om burgemeester van Den Haag te worden. De fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft deze week op het provinciehuis een gesprek gehad met Jaap Smit, de commissaris van de Koning van Zuid-Holland. De Mos: ‘Het was een ontspannen gesprek van een dik uur waarbij we anderhalve meter afstand hebben bewaard.’
Hun namen blijven geheim. Alleen De Mos en Bert Blase, de waarnemend burgemeester van Heerhugowaard maakten hun eigen sollicitatie openbaar. Dat doen zij omdat ze willen dat de benoemingsprocedure voor burgemeesters transparanter moet worden.
Jaap Smit heeft als taak om op basis van de brieven de eerste selectie te maken en kandidaten die in aanmerking komen voor de vrijkomende burgemeesterspost voor een gesprek uit te nodigen.
De sollicitanten die in deze gesprekken de beste indruk maken en in zijn ogen het meest geschikt zijn, stuurt de commissaris vervolgens door naar de vertrouwenscommissie van de gemeenteraad. Die gaat in het diepste geheim ook in gesprek met kandidaten en kiest, samen met de gemeenteraad de nieuwe burgemeester.
Den Haag first en stadtrots
De Mos heeft de eerste hobbel dus al genomen en is uitgenodigd op het provinciehuis waar hij eerder deze week op sollicitatiegesprek is geweest bij Smit en de kabinetschef. ‘We hebben het gehad over mijn visie op Den Haag’, zeg De Mos. ‘Dat is politieke vernieuwing, Den Haag first en stadtrots. Daarnaast vind ik dat er een gekozen burgemeester moet komen en dat er extra geïnvesteerd moet worden in Den Haag Zuidwest.’
Tijdens het gesprek is het ook gegaan over de corruptiezaak die tegen De Mos loopt. De voormalig wethouder wordt verdacht van schending van het ambtsgeheim, omkoping en ambtelijke corruptie. De Mos zegt dat hij onschuldig is, maar moest vanwege de zaak afgelopen herfst wel aftreden als wethouder.
Corruptiezaak
De Mos: ‘Deze zaak is zeker aan de orde geweest, maar over de persoonlijke aspecten zoals mijn cv, mijn verleden en mijn toekomst die tijdens het gesprek zijn langsgekomen, wil ik mij niet uitlaten.
Ik vind het al heel wat dat ik zo openbaar solliciteer. Daar geloof ik in en ik vertel wat de stad moet weten over deze sollicitatie. Maar er zijn ook persoonlijke zaken aan de orde geweest en die hou ik voor mij. Dat heb ik met de commissaris afgesproken.’
De Mos heeft met Jaap Smit besproken dat hij met de pers zou spreken over zijn sollicitatiegesprek.
Dit zegt De Mos daarover:
Op 1 juli wil Den Haag een nieuwe burgemeester hebben. Tot die tijd is Johan Remkes waarnemend burgemeester. Hij kreeg die functie toen Pauline Krikke in oktober vorig jaar ontslag nam na een vernietigend rapport over de vreugdevuren op Scheveningen en Duindorp.
Afwachten
Voor De Mos is het nu afwachten geblazen of Jaap Smit hem zal doorsturen naar de vertrouwenscommissie. ‘Ik zit met spanning bij de telefoon’, zegt De Mos glimlachend.
Den HaagFM 23.04.2020 Richard de Mos is nog in de race om burgemeester van Den Haag te worden, meldt mediapartner Omroep West. De fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos heeft deze week op het provinciehuis een gesprek gehad met Jaap Smit, de commissaris van de koning van Zuid-Holland. De Mos: “Het was een ontspannen gesprek van een dik uur waarbij we anderhalve meter afstand hebben bewaard.”
Richard de Mos maakte half maart bekend dat hij de nieuwe burgemeester van Den Haag wil worden. Hij schreef een sollicitatiebrief aan de commissaris van de koning. Tweeëntwintig anderen die het ambt ambiëren deden hetzelfde. Wie dat zijn, is niet bekend. Hun namen blijven geheim.
Alleen De Mos en Bert Blase, de waarnemend burgemeester van Heerhugowaard maakten hun eigen sollicitatie openbaar. Dat doen zij omdat ze willen dat de benoemingsprocedure voor burgemeesters transparanter moet worden.
Jaap Smit heeft als taak om op basis van de brieven de eerste selectie te maken en kandidaten die in aanmerking komen voor de vrijkomende burgemeesterspost voor een gesprek uit te nodigen.
De sollicitanten die in deze gesprekken de beste indruk maken en in zijn ogen het meest geschikt zijn, stuurt de commissaris vervolgens door naar de vertrouwenscommissie van de gemeenteraad. Die gaat in het diepste geheim ook in gesprek met kandidaten en kiest, samen met de gemeenteraad de nieuwe burgemeester.
De Mos heeft de eerste hobbel dus al genomen en is uitgenodigd op het provinciehuis waar hij eerder deze week op sollicitatiegesprek is geweest bij Smit en de kabinetschef. “We hebben het gehad over mijn visie op Den Haag”, zeg De Mos. “Dat is politieke vernieuwing, Den Haag first en stadtrots. Daarnaast vind ik dat er een gekozen burgemeester moet komen en dat er extra geïnvesteerd moet worden in Den Haag Zuidwest.”
Tijdens het gesprek is het ook gegaan over de corruptiezaak die tegen De Mos loopt. De voormalig wethouder wordt verdacht van schending van het ambtsgeheim, omkoping en ambtelijke corruptie. De Mos zegt dat hij onschuldig is, maar moest vanwege de zaak afgelopen herfst wel aftreden als wethouder.
De Mos: “Deze zaak is zeker aan de orde geweest, maar over de persoonlijke aspecten zoals mijn cv, mijn verleden en mijn toekomst die tijdens het gesprek zijn langsgekomen, wil ik mij niet uitlaten.
Ik vind het al heel wat dat ik zo openbaar solliciteer. Daar geloof ik in en ik vertel wat de stad moet weten over deze sollicitatie. Maar er zijn ook persoonlijke zaken aan de orde geweest en die hou ik voor mij. Dat heb ik met de commissaris afgesproken.”
Op 1 juli wil Den Haag een nieuwe burgemeester hebben. Tot die tijd is Johan Remkes waarnemend burgemeester. Hij kreeg die functie toen Pauline Krikke in oktober vorig jaar ontslag nam na een vernietigend rapport over de vreugdevuren op Scheveningen en Duindorp.
Voor De Mos is het nu afwachten geblazen of Jaap Smit hem zal doorsturen naar de vertrouwenscommissie. “Ik zit met spanning bij de telefoon”, zegt De Mos glimlachend.
AD 22.04.2020 De vertrouwenscommissie die op zoek is naar de nieuwe burgemeester van Den Haag, verwacht dat de juiste man of vrouw op 1 juli in het zadel zit. De coronacrisis leidt niet tot vertraging van het zoekproces, verzekeren leden van de vertrouwenscommissie.
,,Dat is het uitgangspunt. We zorgen voor een goed en zorgvuldig proces. De coronamaatregelen nemen we daarbij in acht”, zegt Chris van der Helm (VVD), de voorzitter van de vertrouwenscommissie die gesprekken voert met de meest kansrijke kandidaten.
23 mensen zijn in de race voor de baan en stuurden een sollicitatiebrief naar de commissaris van de Koning van Zuid-Holland, Jaap Smit. Negentien mannen en vier vrouwen willen de job. De jongste sollicitant is 23 jaar, de oudste is 63. Smit voert deze week gesprekken met geselecteerde kandidaten.
Hij doet een aanbeveling aan de vertrouwenscommissie op basis van de profielschets van de gemeenteraad. Den Haag wil een gezaghebbende burgemeester, type sheriff, zo blijkt uit die profielschets. ,,We zijn lekker aan de slag”, zegt Van der Helm, die geen informatie geeft over de actuele stand van zaken omdat de commissie geheimhoudingsplicht heeft.
Corruptie
Eerder maakten waarnemend burgemeester van Heerhugowaard, Bert Blase en oud-wethouder Richard de Mos bekend dat zij meedoen aan de race. Blase maakte zijn ambities openbaar via een YouTube-filmpje. Ook De Mos, die bij justitie onder een vergrootglas ligt vanwege mogelijke corruptie in zijn tijd als wethouder, koos voor een openbare sollicitatie.
‘Ze zoeken iemand met passie voor de stad’, zei hij eerder. ‘Ik adem Den Haag, ik sta ermee op en ga ermee naar bed.’ Blase en De Mos willen nu niet reageren of ze nog in de race zijn.
De vertrouwenscommissie zal overigens, net als Smit, fysiek met de geselecteerde kandidaten spreken. Dat is wettelijk zo geregeld. Daarbij wordt vanwege coronamaatregelen 1,5 meter afstand in acht genomen.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/cbad67f4-017d-11eb-88e8-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f6a2fb3c-06d1-11eb-951a-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f39ccbfa-f08a-11ea-acba-02c309bc01c1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/d615e432-c2b7-11ea-842e-0255c322e81b.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data58753857-8c7960.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58752853-06b01f.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58752853-06b01f.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58745052-011fd3.png)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2019/11/data51975794-a2fff6.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/05/data57742554-09155f.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/05/data57793358-3e31ce.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data57806639-8038ee.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/126b5988-8b97-11ea-9e2d-02d1dbdc35d1.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/24197c08-95fd-11ea-8ffd-0217670beecd.jpg)
Jan de Wandelaar in het Den Haag van Morgen 