Maandag 11.05.2020 Scheveningen in rouw !!

Sander, Joost, Pim, Mathijs en Max  –  R.I.P.

Telegraaf 30.12.2020

Scheveningen in diepe rouw

De vijf jonge, sportieve surfers, Sander, Joost, Pim, Mathijs en Max lieten maandag  11.05.2020 het leven in de zee bij Scheveningen. Ze leefden voor de zee, voor het surfen. De passie ging voor drie van hen zelfs zo ver dat ze surfinstructeur en getrainde lifeguards waren. Maar ze waren ook vriend, zoon, familie, student. Hun dood zorgt voor intens verdriet.

Herdenking

De vijf mannen die maandagavond 11.05.2020 om het leven kwamen tijdens het surfen in Scheveningen, zijn dinsdag 12.05.2020  herdacht met bloemen op en bij het strand.

Vijf kerken: H. Antonius Abtkerk, de Nieuwe Badkapel, de Bethelkerk, de Prinses Julianakerk en de Oude Kerk luidde op woensdag 13 mei 2020 om 19.00 uur vijf minuten hun kerkklokken ter nagedachtenis aan Joost, Sander, Pim, Mathijs en Max en als blijk van steun en medeleven aan de nabestaanden.

Het zwarte beeld met de vijf haringen erop wordt massaal gedeeld op sociale media en veel mensen hebben de afbeelding als profielfoto. Het beeld is gemaakt door Scheveninger Bas Spaans als eerbetoon aan de vijf surfers die maandagavond op het water in de problemen kwamen en zijn overleden.

AD 19.05.2020

Ongeveer vijftig mensen zijn maandagmiddag 18.05.2020  bij surfschool The Shore en strandclub Wij bij elkaar gekomen om afscheid te nemen van surfers Joost (30) en Sander (38). Er werd een minuut lang geapplaudisseerd en bij de waterlijn was een korte ceremonie, waar twee kisten stonden. Surfers lagen er in het water.

Telegraaf 19.05.2020

Max herdacht in Muiderberg

Vrienden en familie van de 22-jarige Max hebben hem zondagavond 17.05.2020 gezamenlijk herdacht met een paddle out bij het strand van Muiderberg. Hart van Nederland meldt dat. Bij zo’n paddle out gaan surfers met elkaar het water op en staan ze stil bij de dood van een overleden surfer.

‘Het was heel indrukwekkend’, vertelt Stijn, een vriend van Max, zondag 17.05.2020 aan Hart van Nederland. ‘Ik had het nog niet eerder gedaan. Met al die mensen die kwamen kijken ook, al die vrienden. Het ging heel erg vanzelf eigenlijk. Het was heel erg fijn om iedereen erbij te hebben, elkaar vast te houden en stil te zijn voor Max.’

Maandag 18.05.2020 zou er ook een paddle out bij Scheveningen zijn door vrienden van de omgekomen Joost en Sander, maar die werd later toch afgelast omdat de vrienden het niet het juiste moment vonden. Het lichaam van één van de vijf omgekomen surfers, de 23-jarige Mathijs uit Delft, is namelijk nog niet terecht. ‘Uit respect voor hem en zijn familie werd de paddle out voor hem uitgesteld.’

‘Zoo gaat de zon nog in u onder op dezen dag, die donker is voor mij.’

Het standbeeld van De Vissersvrouw grenzend aan de boulevard op Scheveningen tuurt sinds haar oprichting in 1982 onafgebroken naar de zee. Wacht ze ergens op?

Weer of geen weer, ze staat er altijd in haar Scheveningse klederdracht. Eerbiedig met haar handen gevouwen, haar blik verdrietig en serieus.

Gedicht

Het gedicht dat op het voetstuk van het standbeeld staat:

De zee, die steeds weer nam
Zal eenmaal wedergeven
Allen die zijn gebleven
Aan hem die eerst ontkwam
De Heer van wind en water
Aan Christus Triomfator

Extra lading

Het is een vrij religieus gedicht, niet gek want Scheveningse visserslieden waren erg godsdienstig. De Vissersvrouw wacht tevergeefs op haar geliefden, waarschijnlijk haar man of zoon (of minnaar) die nooit meer terugkeerden van hun visserstocht (‘De zee, die steeds weer nam).

De trieste reden dat het beeld nu al decennia naar de zee staart is om al die doden te herdenken die er zijn omgekomen. Dat zijn de vele visserslieden van vroeger en de mannen die er stierven tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Maar ook de vijf surfers die onlangs omkwamen worden nu met het standbeeld herdacht. Ook hun levens zijn genomen door de zee waar ze zo van hielden.

Ook het schilderij van Wakum ontroert mensen !!

Kunstenaar Cor Wakum is een geboren en getogen Scheveninger. Na het vreselijke ongeluk waarbij surfers Joost, Sander, Pim, Max, Mathijs omkwamen, kreeg hij de drang om de surfers te herdenken met een schilderij. Hij plaatst zijn schilderij op Facebook en krijgt veel reacties. Iemand schrijft: ‘Je hebt het gemaakt naar het hart van de Scheveningers.’

Voor de surfschool op Scheveningen groeit de bloemenzee om de surfers te herdenken. De vijf witte haringen, die de omgekomen surfers symboliseren die op de grote blokken van het Havenhoofd zijn gespoten, zijn stille getuigen van het drama wat zich daar heeft afgespeeld.

‘Het raakt me, als je het schilderij ziet en je wordt geconfronteerd met die bloemen dan doet dat me wel veel’, reageert een voorbijganger. ‘Ik vind het een machtig mooi schilderij.’

AD 18.05.2020

Scheveningen pakt de draad aarzelend weer op

Een kleine week na de verdrinking van vijf surfers lijkt het in de onmiddellijke omgeving van het veelbesproken ongeval alsof alles weer is zoals het altijd was. Maar de schijn bedriegt. ,,Een ding weet ik zeker: ik zal die jongens nooit vergeten.”

De wind om je heen en het weerbarstige water onder je lijf, dat raakt aan het ultieme gevoel van vrijheid en één zijn met de natuur. Dát heeft de maandagavond in een dikke schuimlaag van algen omgekomen surfers Joost Bakker (30), Sander Dikken (38), Pim Wuite (24), Max Verheijen (22) en Mathijs van Dulst (23) dagelijks naar zee getrokken.

Het Openbaar Ministerie (OM) gaat onderzoek doen naar de dood van vijf surfers bij Scheveningen. Op dit moment heeft justitie geen reden om aan te nemen dat er strafbaar is gehandeld, maar een feitenonderzoek moet dit definitief uitsluiten.

‘Die jongens zouden niet willen dat we niet meer surfen’

‘Wat er gebeurd is, is natuurlijk heel tragisch’, vertelt een watersporter. ‘Toch denk ik dat die jongens ook niet zouden willen dat wij niet zouden surfen nu. Dat schuim is nu weg dus in die zin voel ik mij ook niet onveilig.’

Het was donderdag 21.05.2020 al vroeg weer druk richting de stranden en recreatiegebieden. Terwijl op 21.05.2020 bij strandtent The Shore de bloemenzee alsmaar groter groeit en er wordt gerouwd, zoeken watersporters even verderop al weer massaal de zee op.

Al wil dat niet zeggen dat de noodlottige gebeurtenis van afgelopen maandag ze onberoerd laat. ‘Iedereen is zich wel bewust wat hier afgelopen maandag heeft plaatsgevonden. De sfeer is best zwaar en verdrietig’, zegt een van de watersporters die net de zee uit komt.

‘Je neemt het wel mee. Voor mij is het de eerste keer dat ik weer het water in ga sinds maandag’, zegt een andere surfer. ‘Ik heb het op de voet gevolgd. Het is moeilijk te negeren, maar je gaat er ook niet niet door het water in.’

AD 22.05.2020

Verder onderzoek

De politie zocht donderdag 21.05.2020 nog steeds met drones boven zee naar het lichaam van de vermiste 23-jarige surfer uit Delft. De agenten worden bijgestaan door een team van Search and Rescue-Nederland (SAR).

Weer levert zoektocht niets op

De zoektocht naar het lichaam van de vermiste Mathijs langs de kust van Scheveningen en Hoek van Holland heeft woensdag 21.05.2020 weer  niets opgeleverd. Voor het eerst werden er drones ingezet, maar er zijn geen concrete dingen gevonden die aan de surfer te linken zijn.

‘We hebben een lange dag gehad en zijn kapot. Helaas hebben we Mathijs niet gevonden, maar we laten het er niet bij’, vertelt een woordvoerder van SAR Nederland.

De zoektocht naar de vermiste surfer, de 23-jarige Mathijs uit Delft, gaat vrijdag 22.05.2020 weer door. Er wordt met sonarboten en paraflyers gezocht op het water. “Als er vandaag niets uitkomt, gaan ze zondag of maandag nog een grotere inzet plannen met verschillende teams”, zegt een woordvoerder van SAR Nederland tegen mediapartner Omroep West.

Strafvervolging

Het Openbaar Ministerie (OM) in Den Haag stelt geen strafvervolging in rond de dood van vijf watersporters, die ruim een week geleden omkwamen voor de kust van Scheveningen. Het OM spreekt van een “ongelukkige samenloop van omstandigheden”.

Bij het onderzoek zijn meer getuigen gehoord en die hebben het eerdere beeld bevestigd, meldt het OM vrijdag 22.05.2020.

Het Openbaar Ministerie (OM) ziet het surfdrama op Scheveningen als een dramatisch ongeluk. Dat blijkt na een onderzoek. Bij niet-natuurlijke overlijdens doet het OM altijd een feitenonderzoek. Dat gebeurde ook na de tragische gebeurtenissen op Scheveningen. “In dat kader zijn onder meer getuigen gehoord. Het feitenonderzoek is inmiddels afgerond en heeft het eerdere beeld bevestigd.”

Naar het vijfde slachtoffer, de 23-jarige Delftenaar Mathijs wordt morgen 24.05.2020 weer opnieuw gezocht.

Erehaag

Rijendik stond het vanmiddag 23.05.2020 in de Phoenixstraat in Delft. Politie en handhaving hadden speciaal voor de gelegenheid een deel van de straat afgesloten om de mensen die afscheid wilden nemen de ruimte te geven. Bijna alle aanwezige studenten waren gekleed in hun verenigingsuniform.

De omgekomen surfers Mathijs (23) en Max (22) zijn zaterdagmiddag 23.05.2020 herdacht in Delft. Honderden mensen kwamen naar het pand van de studentenvereniging Delftsch Studenten Corps aan de Phoenixstraat om daar een witte roos op de gedenkplaats te leggen.

De impact van het overlijden is groot op de vereniging, schrijft het senaat in een bericht op haar website. Max en Mathijs waren nauw betrokken bij het corps. ‘Woorden schieten te kort om te omschrijven hoe groot de impact van het verlies van deze twee altijd enthousiaste jongens is.’

Het surfdrama in Scheveningen heeft grote indruk gemaakt.

Ook zondag 24.05.2020 was de  Surfdrukte in Scheveningen weer groot, er trokken weer veel surfers naar de kust. Volgens de surfers hangt er wel een bepaalde sfeer in de groep.

Zoektocht 24.05.2020 verder bij de Pier

Scheveningen, Nederland en de internationale surfgemeenschap leven al dagen intens mee met de vijf watersporters die omkwamen tijdens het drama op 11 mei. Omroep West en Den Haag FM deden er uitvoerig verslag van, maar konden niet rekenen op ieders instemming daarbij. Hoofdredacteur Henk Ruijl licht toe welke keuzes de omroepen maakten om al dan niet verslag te doen en hoe dat gebeurde.

De zoektocht begint zondag 24.05.2020  bij de Pier. ‘Vanaf daar gaan we alle kanten uit’, zegt de woordvoerder.

De hoop is dat door de harde wind het lichaam van de laatste vermiste surfer, een 23-jarige man uit Delft, is aangespoeld. „Onze slogan is vandaag: de zee geeft, de zee neemt, en vandaag is het tijd dat de zee geeft en hij terugkomt”, aldus de woordvoerder.

Kortom, er wordt zondag 24.05.2020 op het strand van Scheveningen weer verder gezocht naar de vermiste 23-jarige surfer uit Delft. Vanwege de harde wind kan Search and Rescue-Nederland (SAR) het water niet op, waardoor de groep onder meer gebruik maakt van zoekhonden en paarden.

Op het strand bij Scheveningen wordt een grote zoekactie gehouden naar de vermiste vijfde surfer. Teams met honden en paarden speuren het strand af naar de 23-jarige student uit Delft.

De actie is opgezet door opsporingsorganisatie SAR Nederland. Er doen zo’n 20 tot 25 mensen mee aan de zoekactie. Volgens een woordvoerder van SAR Nederland geeft de harde wind van zee een grotere kans op resultaat.

Zoektocht heeft nog niets opgeleverd op zondag 24.05.2020

De grootscheepse zoektocht langs de kust naar het levenloze lichaam van de bijna twee weken vermiste Mathijs heeft zondag vooralsnog niets opgeleverd.

De zoekactie bij het Noordelijk Havenhoofd in Scheveningen is daarom  gestopt voor vandaag 24.05.2020. Hulpdiensten waren zondagmiddag massaal aanwezig om te zoeken naar het lichaam van de vermiste surfer Mathijs. Een van de honden had mogelijk een spoor opgevangen, maar er is niets aangetroffen.

De entree van het Havenhoofd werd aan het einde van de middag afgesloten. Ook aan de strandzijde mochten mensen niet in de buurt van de basaltblokken komen. Rond 17.00 uur werd de zoektocht gestopt en vertrokken de hulpdiensten omdat er niets aangetroffen was.

Hervatte onderzoek 25.05.2020 wederom beeindigd

Search and Rescue-Nederland (SAR) heeft de maandag 25.05.2020 hervatte zoekactie naar een sinds 11 mei 2020 vermiste surfer weer stilgelegd. Twee paragliders hebben een groot gebied bij de kust afgezocht naar het lichaam van de 23-jarige watersporter, maar zonder resultaat.

Er wordt overlegd wat het zoekteam nog zou kunnen betekenen. Om eventuele kijkers te weren, was de exacte locatie van de zoekplekken niet bekendgemaakt.

SAR Nederland ging maandag 25.05.2020 met twee gemotoriseerde paragliders opnieuw naar de vermiste surfer Mathijs zoeken. Dat vertelt Houwina Postma, teamleider van de organisatie. Het is voor SAR de laatste poging om het lichaam van de 23-jarige Delftenaar te vinden.

“We gaan met twee paragliders werken, maar we vertellen niet waar ze opstijgen”, zegt Postma. “We willen voorkomen dat er mensen komen kijken. Bij de zoektocht van donderdag (Hemelvaart) was het zo druk, dat we sommige stukken hebben moeten overslaan.”

Steun met de zwarte vijf-haringenvlag

Ook de Zandvoortse surfcommunity leeft intens mee met de nabestaanden en vrienden van de vijf surfers die twee weken geleden om het leven kwamen in de zee bij Scheveningen. Om hun gevoelens te uiten, is afgelopen weekend op twintig plekken in het dorp de zwarte vijf-haringenvlag gehesen. ‘Dat gaf me wel kippenvel, toen ik het zag’, vertelt Paul Jansen, één van de initiatiefnemers van #zandvoortleeftmee tegen Noord-Holland Nieuws.

Veel surfers in Zandvoort zijn geraakt door het surfdrama in Scheveningen, maar wisten niet zo goed wat ze konden doen. Totdat vorige week Paul Jansen, Joan Bergmans en Jaap Kriele het initiatief namen om de facebookgroep #zandvoortleeftmee, op te richten. Ze vroegen de Zandvoortse surfers om een donatie, waarmee ze de zwarte vlaggen konden bekostigen.

AD 26.05.2020

Hernieuwde zoekpoging 26.05.2020

Voor de kust van Scheveningen en bij de Zandmotor werd dinsdag 26.05.2020 opnieuw gezocht naar de vermiste Mathijs. Ondanks meerdere grote zoekacties is de 23-jarige Delftenaar nog steeds niet gevonden. Teams van SAR Nederland en PSD Nederland komen in actie.

Bij Scheveningen werden meerdere drones ingezet. “We hebben opnieuw een flinke inzet”, vertelt SAR-coördinator Houwina Postma. “En als het nodig is, staat er een groot waterteam voor ons klaar.” Volgens Postma hebben de drones goed zicht boven zee.

Ter hoogte van de Zandmotor bij Ter Heijde ging PSD (Public Safety Duikteam) Nederland met een sonarboot aan de slag. “We gaan het gedeelte afzoeken waar we afgelopen vrijdag niet meer aan toe zijn gekomen’, zei een woordvoerder. ‘We maken een bodemscan van de kustlijn en we zoeken met de sonar boeien en ankerlijnen af, om te kijken of er iets aan is blijven hangen.”

PH 27.05.2020

Concert  zaterdag 30.05.2020 

In de Oude Kerk in Scheveningen wordt zaterdagavond 30.05.2020 een concert gegeven, dat in het teken zal staan van ‘de zee’. Dit uit respect voor de vijf omgekomen surfers.

AD 29.05.2020

De optredens worden gegeven door Martin Mans (orgel), Carina Bossenbroek (panfluit) en drie leden van De Gouwestem (zang). Het concert is zaterdagavond vanaf 21.00 uur live te volgen via de website van de Oude Kerk.

Zoektocht 28.05.2020 weer verder

Twee Scheveningse vissersschepen hebben donderdagmiddag 28.05.2020 in en voor de havenmond van Scheveningen gezocht naar het lichaam van de vermiste surfer Mathijs (23) uit Delft. Met speciaal geprepareerde netten gingen de vissers heen en weer door de havenmond. De zoekactie leverde uiteindelijk niks op.

Er was al eerder gezocht in de havenmond door onder meer de KNRM, de brandweer en SAR Nederland met duikers, sonar-apparatuur en drones. Daarbij werd Mathijs niet gevonden. De vissers hoopten door met de netten over de bodem te slepen het lichaam alsnog boven water te halen.

Of het lichaam in de havenmond ligt is niet zeker. Gisteren hebben meerdere vissers ook op zee bij het vissen speciaal uitgekeken naar Mathijs. Aan de zoekactie deed onder meer de Sch-43 mee.

Ter nagedachtenis bij strandclub WIJ een Selfiemuur met Vleugels

AD 29.05.2020

Kunstenares Eveline Linche bij de door haar gemaakte selfie-spot met flamingovleugels © Frank Jansen

Scheveningen heeft bij strandclub WIJ een selfiemuur met vleugels gekregen. Zijn het in de Amerikaans Music City engelenvleugels met de spirituele tekst: What lifts you up. In Scheveningen zijn het flamingovleugels met de tekst ‘Minder ik, meer wij’, die de mensen moeten laten stralen als paradijsvogel.

De maker is Kunstenares Eveline Linche

,,Dit hadden we op Scheveningen nog niet,‘’ zegt Nicolette Krul van Club WIJ die het art-project bedacht. ,,We wilden iets teruggeven aan Scheveningen. We zijn als strandpaviljoens vanwege de coronacrisis nog steeds niet open. Het is een selfiemuur waarmee we plezier en saamhorigheid willen creëren, nadat we allemaal een bizarre tijd achter de rug hebben door de corona en het afschuwelijke surfongeluk.‘’

Flamingo’s 

Flamingo’s zijn mijn handelsmerk, zegt de Scheveningse. ,,Ik vind ze fantastisch. Ze zijn mooi.

Vijf zwarte haringen

De strandkunst is nu al gigantisch populair, merkt ondernemer André Triep van Club WIJ. ,,Iedereen loopt hier langs en iedereen gaat op de foto.‘’ Er zijn drie selfie-posities vol flamingo’s met elk anderhalve meter afstand ertussen.  ,,Het is een acht meter lange coronaproof muur.‘’

Ter nagedachtenis aan de vijf verongelukte surfers liet Triep er subtiel een symbool van verlies bij schilderen: vijf zwarte haringen.  De haringen staan symbool voor de watersporters die op 11 mei om het leven kwamen: Joost, Sander, Pim, Max en Mathijs.

Pieter-Bas Boekee in aktie !

Verkoop van armbandjes

Hij is een van de jongste surfers die bij het Nederlandse surfteam in Scheveningen is aangesloten, maar de 13-jarige Pieter-Bas Boekee uit Oud-Beijerland bedacht wel een heel bijzondere actie om de vijf omgekomen surfers te herdenken.

AD 15.06.2020

Hij besloot met de verkoop van armbandjes – met het herdenkingslogo met de vijf haringen erop – een inzamelingsactie te beginnen. Inmiddels heeft hij al zo’n 7500 euro opgehaald voor het goede doel.

Pieter-Bas Boekee uit Oud-Beijerland

Groot succes

Hij wist van tevoren niet dat het zo’n succes zou worden, maar met de verkoop van speciale Scheveningse herdenkingsbandjes haalde de 13-jarige Pieter-Bas Boekee uit Oud-Beijerland 8600 euro op. De opbrengst ging volledig naar KNRM Scheveningen. Boekee startte zijn actie nadat vijf surfers vorige maand voor de kust van Scheveningen om het leven kwamen.

AD 15.06.2020

De jongen ontwierp een polsbandje met daarop vijf haringen, die symbool staan voor de slachtoffers van het drama. Hij verkocht er ruim 4000. ‘Ik had verwacht dat ik 800 euro op zou halen en toen werd het ineens veel meer’, zegt hij tegen het NOS Jeugdjournaal.

Tijdens zoektocht op 04.06.2020 laatste surfer gevonden

Bij het Noordelijk Havenhoofd in Scheveningen is vanochtend 04.06.2020 een lichaam gevonden. Dat meldt de politie. Het is inmiddels duidelijk dat het gaat om de vermiste surfer Mathijs (23) uit Delft.

AD 05.06.2020

Twee wandelaars zagen rond 10.40 uur een lichaam tussen de rotsblokken bij het Noordelijk Havenhoofd. Zij hebben direct de hulpdiensten gewaarschuwd die het lichaam vervolgens hebben geborgen.

De brandweer heeft de dode met behulp van een hoogwerker en duikers geborgen. Een rouwwagen heeft het lichaam meegenomen. ,,De identificatie zal op een andere plek plaatsvinden”, laat de woordvoerder van de politie weten.

AD 05.06.2020

Donderdagavond kon de politie bevestigen dat het inderdaad om de vermiste 23-jarige surfer gaat. Zijn familie is in kennis gesteld.

Reacties

Ook de de burgemeesters Marja van Bijsterveldt (Delft) en Johan Remkes (Den Haag) zijn “verdrietig en opgelucht” door de identificatie van het laatste slachtoffer van het surfdrama op Scheveningen.

‘Het is een heel dubbel gevoel’, zegt nachtburgemeester en surfer Pat Smith na de vondst van het lichaam van de vermiste Mathijs. De 23-jarige Delftenaar werd donderdagochtend bij het Noordelijk Havenhoofd op Scheveningen gevonden. ‘Elke keer als je in het water ligt denk je aan hem. Maar nu kan het een plaats krijgen.’

‘We waren hier al een beetje van uitgegaan’, zegt Pat Smith, woordvoerder van de Scheveningse surfgemeenschap over het rapport over het surfdrama van 11 mei. Voor de surfers zijn de conclusies opnieuw bevestiging dat de vijf mannen die om het leven kwamen slachtoffer werden van een tragische samenloop van omstandigheden van water, wind en dikke laag schuim.

‘Het waren hele bekwame jongens en die handelden echt niet uit bravoure of uit roekeloosheid’, vertelt Smith. ‘Ze zijn gewoon gaan doen wat ze altijd deden en daarbij zijn ze op een heel ongelukkig moment in de problemen gekomen.’

Oorzaak drama 11.05.2020

De aanwezigheid van de grote hoeveelheden algenschuim in de zee lijkt de belangrijkste oorzaak te zijn van het surfdrama in Scheveningen waarbij vijf mannen om het leven kwamen. Dat blijkt vrijdag uit het eerste onderzoek naar het ongeval, dat is gecoördineerd door het Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee (NIOZ).

De metershoge laag werd veroorzaakt door een “uitzonderlijke combinatie” van veel algenresten en een voor de tijd van het jaar ongebruikelijk harde, aanlandige wind.

Dat is de conclusie van het eerste onderzoek naar de oorzaak. Het metershoge zeeschuim is zeer waarschijnlijk ontstaan door een uitzonderlijke combinatie van veel algenresten en een voor dit jaargetijde ongebruikelijk harde wind uit het noord-noordoosten, aldus het onderzoek.

AD 06.06.2020

Wind blaast schuim in de driehoek

Het NIOZ merkt ook op dat de wind op 11 mei 2020 rond 18.30 uur iets meer naar het noorden draait. Daardoor komt dat schuim in de driehoek tussen het Noordelijk Havenhoofd en het strand terecht. Precies de plek waar de vijf surfers dan in zee zijn.

Wat zich daar vervolgens precies afspeelt, blijft ondanks alle onderzoeken ook nu nog onduidelijk. Het NIOZ schrijft zelf dat hoewel de hoeveelheid schuim ‘opmerkelijk’ kan worden genoemd, ‘de precieze toedracht van het ongeval niet bekend’ is. Wel, schrijft Remkes, deelt het stadsbestuur de mening van het Openbaar Ministerie dat er sprake is geweest van ‘een ongelukkige samenloop van omstandigheden die tot dit dramatische ongeluk heeft geleid’.

Onder coördinatie van het Koninklijk Nederlands Instituut voor het Onderzoek der Zee (NIOZ) is het zeeschuim onderzocht. Ook de regionale hulpdiensten, inclusief de KNRM en de kustwacht van de gemeente Den Haag zelf, het Openbaar Ministerie en het KNMI hebben onderzoek gedaan naar de oorzaak.

AD 12.06.2020

Dronevlieger Johan brengt adembenemend eerbetoon aan omgekomen surfers: ‘Hoop dat ze in de hemel ook een zee hebben’

Vijf vogels, zwevend in de wind boven de zee bij Scheveningen. Vastgelegd op een dronevideo, als eerbetoon aan de vijf overleden surfers. ,,Ik hoop dat ze in de hemel ook een zee hebben.”

Het raakt Johan van Boven nog steeds als hij terugdenkt aan het drama waarbij de ervaren surfers Mathijs, Joost, Sander, Pim en Max in de zee bij Scheveningen om het leven kwamen. De voormalig journalist stuurde vorige week dinsdag vroeg in de ochtend zijn drone over het Haagse strand en de zee.

Hoe voorkomen we herhaling ???

Na het surfdrama dat vijf jonge mannen het leven kostte, kan het niet anders dan dat er een roep komt om veiligheidsmaatregelen. De gemeente Den Haag wil samen met de Scheveningse surfscene kijken wat er gedaan kan worden om herhaling te voorkomen van het noodlottige ongeval dat op 11 mei het leven kostte aan surfers Joost (30), Sander (38), Pim (24), Max (22) en Mathijs (23).

dossier “Vermiste watersporters Scheveningen” AD

Het surfdrama op Scheveningen: ‘Een boek dat nooit meer dicht gaat’

Den HaagFM 30.12.2020 Op 11 mei dit jaar kwamen voor de kust van Scheveningen vijf mannen om het leven. Joost, Sander, Pim, Max, en Mathijs. Een combinatie van harde wind, stroming en een dikke schuimlaag werd de ervaren surfers en zwemmers fataal. De oudste was 38, de jongste 23: ‘Het waren goedlachse gasten, met een passie voor de zee’, zegt Pat Smith tegen mediapartner Omroep West. De surfende Haagse nachtburgemeester was na het drama de woordvoerder van de Scheveningse surfgemeenschap, die in het hart was geraakt.

Smith weet nog goed waar hij was, die maandag 11 mei. Hij was niet gaan surfen, maar hardlopen in het bos, zonder telefoon. Een groep mannen had ondertussen wel besloten de zee in te gaan, aan de vooravond van de seizoenstart van een cursus lifesaving. Als Smith na anderhalf uur thuiskomt, is zijn telefoon ontploft: ‘Ik had zeventig gemiste oproepen en een gelijk aantal appjes’, vertelt hij aan de vloedlijn op het Scheveningse Noorderstrand.

Een bericht is van zijn moeder. Zij maakt zich zorgen omdat ze hem niet kan bereiken: je bent toch niet gaan surfen?, vraagt ze. Als Smith haar gerust heeft gesteld gaat hij naar het strand. ‘Toen ik hier aankwam vlogen er twee helikopters boven het havenhoofd, voeren drie of vier reddingsboten op zee en stond de brandweer op het havenhoofd. Dat is wel een zorgwekkend gezicht als je dat ziet natuurlijk.’

Schuim

De branding is veranderd in een dikke laag schuim. ‘Het lag over het havenhoofd heen’, beschrijft Smith. Surfers noemen het verschijnsel ‘Cappuccino Coast’. Het zijn eencellige algen die bestaan uit eiwitten, opgeklopt door de wind. Het maakt het zoeken lastig. Mannen van de KNRM waden door het schuim dat tot borsthoogte komt, vanaf het strand, op zee en vanuit de lucht wordt gezocht. De hulpdiensten gaan die avond tot het uiterste.

Bij strandtent The Shore wacht Smith met vrienden en bekenden uit de surfscene op nieuws van de zoekactie. Al snel wordt duidelijk wat er aan de hand is. ‘Ik denk dat dat een van de meest treurige dingen is die ik heb meegemaakt in mijn leven. Die onmacht is zo groot op dat moment, daar kun je je geen voorstelling van maken.’

Gevonden

Die avond worden twee mannen gevonden, Joost en Sander. ‘Ik ben hier opgegroeid’, vertelt Smith. ‘Ik heb de zee in alle hoedanigheden gezien, het is altijd mijn vriend geweest, tot dat moment.’ Ook werd duidelijk dat een van de mannen gered was. ‘Opluchting wisselde af met verdriet natuurlijk.’ Als het tegen elf uur te donker wordt om te zoeken staken de hulpdiensten hun werk.

De volgende ochtend vroeg gaan ze verder. Al snel vinden ze Pim en Max. Matthijs is dan nog altijd vermist. Hij wordt ruim drie weken later gevonden. Bij strandtent The Shore is inmiddels een bloemenzee ontstaan. Op de blokken van het havenhoofd prijken vijf witte haringen, als eerbetoon. Surfers hangen hun wetsuit halfstok aan de vlaggenmast en de kerken van Scheveningen luiden als eerbetoon hun klokken.

Impact

‘Het waren sterke vrolijke jongens gewoon, met heel veel passie voor de zee, en voor alles wat bij surfen hoort. Ik heb ze op zien groeien van waterratjes tot echte watermannen’, zegt Smith. ‘En dat is supermooi, maar ook spijtig dat het eindig is.’

‘Ik denk dat het aan de ene kant mensen heeft verenigd, wat natuurlijk heel mooi is’, antwoordt hij op de vraag wat dit gedaan heeft met surfgemeenschap. ‘Aan de andere kant denk ik dat voor de nabestaanden het gat altijd blijft.’

Afscheid

In september werden Joost, Sander, Pim, Max, en Mathijs herdacht met een paddle-out. Zo’n 250 surfers deden mee aan de ceremonie waarbij surfers stilstaan bij het overlijden. ‘Ik denk dat het wel een jaarlijks terugkomend ding kan gaan worden’, denkt Smith. ‘Het is een boek dat niet meer dicht gaat.’

Het surfdrama op Scheveningen: ‘Een boek dat nooit meer dicht gaat’

OmroepWest 30.12.2020 Op 11 mei dit jaar kwamen voor de kust van Scheveningen vijf mannen om het leven. Joost, Sander, Pim, Max, en Mathijs. Een combinatie van harde wind, stroming en een dikke schuimlaag werd de ervaren surfers en zwemmers fataal. De oudste was 38, de jongste 23: ‘Het waren goedlachse gasten, met een passie voor de zee’, zegt Pat Smith. De surfende Haagse nachtburgemeester was na het drama de woordvoerder van de Scheveningse surfgemeenschap, die in het hart was geraakt.

Smith weet nog goed waar hij was, die maandag 11 mei. Hij was niet gaan surfen, maar hardlopen in het bos, zonder telefoon. Een groep mannen had ondertussen wel besloten de zee in te gaan, aan de vooravond van de seizoenstart van een cursus lifesaving. Als Smith na anderhalf uur thuiskomt, is zijn telefoon ontploft: ‘Ik had zeventig gemiste oproepen en een gelijk aantal appjes’, vertelt hij aan de vloedlijn op het Scheveningse Noorderstrand.

Een bericht is van zijn moeder. Zij maakt zich zorgen omdat ze hem niet kan bereiken: je bent toch niet gaan surfen?, vraagt ze. Als Smith haar gerust heeft gesteld gaat hij naar het strand. ‘Toen ik hier aankwam vlogen er twee helikopters boven het havenhoofd, voeren drie of vier reddingsboten op zee en stond de brandweer op het havenhoofd. Dat is wel een zorgwekkend gezicht als je dat ziet natuurlijk.’

Pat Smith kijkt terug op het surfdrama op Scheveningen in mei 2020.

Schuim

De branding is veranderd in een dikke laag schuim. ‘Het lag over het havenhoofd heen’, beschrijft Smith. Surfers noemen het verschijnsel ‘Cappuccino Coast’. Het zijn eencellige algen die bestaan uit eiwitten, opgeklopt door de wind. Het maakt het zoeken lastig. Mannen van de KNRM waden door het schuim dat tot borsthoogte komt, vanaf het strand, op zee en vanuit de lucht wordt gezocht. De hulpdiensten gaan die avond tot het uiterste.

Bij strandtent The Shore wacht Smith met vrienden en bekenden uit de surfscene op nieuws van de zoekactie. Al snel wordt duidelijk wat er aan de hand is. ‘Ik denk dat dat een van de meest treurige dingen is die ik heb meegemaakt in mijn leven. Die onmacht is zo groot op dat moment, daar kun je je geen voorstelling van maken.’

Veel schuim langs de kust tijdens zoektocht naar vermiste surfers | Foto: ANP

Gevonden

Die avond worden twee mannen gevonden, Joost en Sander. ‘Ik ben hier opgegroeid’, vertelt Smith. ‘Ik heb de zee in alle hoedanigheden gezien, het is altijd mijn vriend geweest, tot dat moment.’ Ook werd duidelijk dat een van de mannen gered was. ‘Opluchting wisselde af met verdriet natuurlijk.’ Als het tegen elf uur te donker wordt om te zoeken staken de hulpdiensten hun werk.

Joost, Sander, Mathijs, Pim en Max | Foto’s: Facebook / Nabewerking: Omroep West

De volgende ochtend vroeg gaan ze verder. Al snel vinden ze Pim en Max. Matthijs is dan nog altijd vermist. Hij wordt ruim drie weken later gevonden. Bij strandtent The Shore is inmiddels een bloemenzee ontstaan. Op de blokken van het havenhoofd prijken vijf witte haringen, als eerbetoon. Surfers hangen hun wetsuit halfstok aan de vlaggenmast en de kerken van Scheveningen luiden als eerbetoon hun klokken.

Bloemenzee bij The Shore | Foto: Omroep West

Impact

‘Het waren sterke vrolijke jongens gewoon, met heel veel passie voor de zee, en voor alles wat bij surfen hoort. Ik heb ze op zien groeien van waterratjes tot echte watermannen’, zegt Smith. ‘En dat is supermooi, maar ook spijtig dat het eindig is.’

‘Ik denk dat het aan de ene kant mensen heeft verenigd, wat natuurlijk heel mooi is’, antwoordt hij op de vraag wat dit gedaan heeft met surfgemeenschap. ‘Aan de andere kant denk ik dat voor de nabestaanden het gat altijd blijft.’

Afscheid

In september werden Joost, Sander, Pim, Max, en Mathijs herdacht met een paddle-out. Zo’n 250 surfers deden mee aan de ceremonie waarbij surfers stilstaan bij het overlijden. ‘Ik denk dat het wel een jaarlijks terugkomend ding kan gaan worden’, denkt Smith. ‘Het is een boek dat niet meer dicht gaat.’

De overleden surfers werden op zee herdacht | Foto: ANP

Op 30 december 2020 kun je kijken naar het laatste deel van het TV West Nieuws Jaaroverzicht 2020. Presentator Menno Tamming blikt terug op bijzondere momenten uit het afgelopen jaar. Vanaf 18.00 uur, elk uur, op TV West. Deel 1 en 2 zijn hier terug te kijken.

LEES OOK: Dit zijn de slachtoffers van het drama van Scheveningen, vijf mannen die zó hielden van de zee

Meer over dit onderwerp: SURFEN SCHEVENINGEN PAT SMITH

Het Haagse Slavernijmonument

Wandsculptuur ter herdenking

‘Het monument en de herdenking zijn bedoeld voor de gehele Haagse samenleving’, schrijft de adviescommissie. ‘Voor alle Hagenaars, ongeacht hun afkomst.

Door gezamenlijk het verleden te kennen en te erkennen, kan er worden gewerkt aan een gezamenlijke verwerking daarvan.’

AD 07.01.2021

AD 30.11.2019

Het slavernijmonument hoeft volgens de commissie ‘geen pompeus ruimtelijk monument’ te zijn, maar liever ‘een duidelijk zichtbare wandsculptuur ter markering van de rol die de stad Den Haag in de slavernij heeft vervuld’.

Als voorbeeld wordt het Joodse monument op het Rabbijn Maarsenplein gegeven.

Omdat er in Amsterdam al een Nationaal Herdenkingsmonument is, is het de bedoeling dat de herdenkingsplek in Den Haag een lokaal herdenkingsmonument wordt.

Het Haagse PvdA-raadslid Mikal Tseggai had vragen gesteld aan het stadsbestuur. ‘Zou het niet mooi zijn als juist Den Haag, de stad van Vrede en Recht, zich hard zou maken voor een officiele herdenking’, vertelde ze eerder aan mediapartner Den Haag FM. Ook wilde ze kijken of er een Haags slavernijmonument in Den Haag kan komen.

De Haagse CDA-fractie maakte eind september 2013 bekend dat zij zich willen inzetten voor een slavernijmonument. CDA-gemeenteraadslid Mitra Rambaran is een van de initiatiefnemers. Het monument zou in het Zuiderpark moeten komen.

LEES OOK: Norder: Slavernijmonument past bij Den Haag

Zie ook: Werelderfgoeddagen Slavernijverleden in Den Haag 11, 12 en 13 september 2015

Zie ook: Demonstratie 15.02.2015 Nationale Herdenking Slavernijverleden op het Haagse Plein

Zie ook: Tentoonstelling ‘Verbreek de ketenen’ 150 jaar afschaffing van de slavernij

Rabin Baldewsingh blij en kritisch over de komst slavernijmonument

Den HaagFM 07.01.2020 Rabin Baldewsingh, oud-wethouder van de Partij voor de Arbeid in de gemeente, is blij en kritisch over de komst van het slavernijmonument. Hij deed onderzoek naar de haalbaarheid van het idee en diende zijn bevindingen vorig jaar in. Het college heeft woensdag bepaald dat het monument er komt. ‘Dat is goed nieuws, maar waarom pas in 2023?’

De komst van het monument wordt over de huidige collegeperiode heen getild. Dat zorgt bij Baldewsingh voor zorgen. ‘Waarom duurt het zo lang? Waarom moet het monument pas in 2023 komen?’, vraagt de oud-wethouder zich af. Hij heeft een nare bijsmaak gekregen na het debacle rondom het migratiemuseum, dat eerst ook werd goedgekeurd, maar door het volgende college werd teruggedraaid. ‘Uitstellen zorgt voor onzekerheden.’

Een tweede kritische noot van Baldewsingh is dat het advies om een comité aan te stellen van tafel is geveegd. ‘Het moet voor de hele stad zijn. Laat er dan ook een comité zijn die het proces begeleid. Maar dat wil het college niet. Zij zeggen: “Als de doelgroep het wil, moeten ze het regelen”, maar dan duw je dit initiatief weer in de etnische hoek.’

Dus roept de oud-wethouder op: realiseer het in deze collegeperiode. “Laat er nu actie zijn. Zelfs Hoofddorp heeft een monument. En overweeg nogmaals de komst van een comité, zodat het een monument van de stad Den Haag wordt en niet van één etnische groep. Het is onze gedeelde geschiedenis.’

Den Haag krijgt een slavernijmonument: ‘Door te herdenken, staan we stil bij onze geschiedenis’

AD 07.01.2021 Den Haag krijgt over twee jaar een eigen slavernijmonument. In 2023 vindt ook de 160ste herdenking van de afschaffing van de Trans-Atlantische slavernij plaats. ,,In mijn ogen een mooi moment voor de oprichting van een Haags herdenkingsmonument, waar velen in de stad naar streven’’, aldus de Haagse wethouder Bert van Alphen.

,,Door te herdenken en te vieren, staan wij stil bij onze geschiedenis”, legt hij uit. STROOM, het Haags centrum voor beeldende kunst, is verzocht de mogelijkheden te onderzoeken voor het oprichten van een monument. Aan de hand daarvan zal een concreet voorstel, inclusief de kosten van het monument, worden gepresenteerd.

Lees ook;

• CDA Den Haag: ‘Koloniaal verleden veel meer dan alleen slavernij’

• ‘Den Haag moet excuses maken voor rol in slavernijverleden’

Herdenking

Ook wil Van Alphen een jaarlijkse herdenking van de afschaffing van de slavernij in Den Haag. Hiervoor zal jaarlijks een bijdrage beschikbaar worden gesteld uit het budget voor integratie. De gemeente gaat binnenkort met de Afro-Surinaamse organisatie ‘Samen Sterk’ overleggen over de wijze waarop de jaarlijkse herdenking kan plaatsvinden en de financiële middelen die daarmee gemoeid zullen zijn.

,,Ik ben van mening dat een herdenking zich niet slechts moet beperken tot de Afro-Surinaamse en Antilliaanse samenleving, maar dat de totale Haagse samenleving hierbij betrokken moet worden’’, aldus Van Alphen.

Het oprichten van een permanent herdenkingscomité, zoals ook voorgesteld, vindt hij niet de verantwoordelijkheid van de gemeente. Wel is de wethouder bereid particuliere initiatieven te ondersteunen om tot een herdenkingscomité te komen. Voorwaarde is wel dat dit een afspiegeling is van de Haagse samenleving.

Keti Koti

Al in 2018 is door de gemeenteraad een motie aangenomen over de officiële herdenking en een monument ter nagedachtenis aan Keti Koti (afschaffing slavernij). Een onafhankelijke commissie is daar al die tijd mee bezig geweest. Er zijn onder meer gesprekken geweest met vertegenwoordigers van Haagse (Afrikaanse) gemeenschappen.

Den Haag krijgt vanaf 2023 herdenking en monument voor slavernijverleden

OmroepWest 06.01.2021 Den Haag krijgt een slavernijmonument. De bedoeling is dat het in 2023, tijdens de 160ste herdenking van de afschaffing van de Trans-Atlantische slavernij, wordt onthuld. Het Haagse centrum voor beeldende kunst Stroom is gevraagd om na te denken over een ontwerp, schrijft wethouder Bert van Alphen (GroenLinks) in een brief aan de gemeenteraad.

Over de komst van zo’n monument wordt in de Haagse politiek al jaren gediscussieerd. Eerder leek het erop dat het niet doorging omdat daarvoor ‘geen draagvlak’ zou bestaan. Toenmalig wethouder Rachid Guernaoui verklaarde ruim twee jaar geleden nog dat er ‘ruimte’ was voor een initiatief, maar dat niemand zich daadwerkelijk had gemeld om een monument te realiseren.

Tijdens een debat hierover in de Haagse raad, bleek echter dat een aantal organisaties en partijen wilden dat het er toch kwam. ‘Het gaat daarbij niet alleen om een monument, maar ook om duidelijk te maken wat voor stad wij willen zijn’, zei Gilberto Morishaw van de Bond voor Studenten Actie destijds. ‘Wij moeten ons verleden erkennen.’

Er is breed draagvlak voor

Guernaoui beloofde daarom dat er alsnog een onderzoek zou komen naar de haalbaarheid. Dat werd uitgevoerd door een commissie onder leiding oud-wethouder Rabin Baldewsingh. Die sprak met vertegenwoordigers van maatschappelijke en culturele organisaties én deskundigen. De conclusie was dat ‘in onze gemeente een breed draagvlak is voor een herdenkingsmonument en een daaraan gekoppelde jaarlijkse herdenking’.

‘Het monument en de herdenking zijn bedoeld voor de gehele Haagse samenleving’, schreef de adviescommissie. ‘Voor alle Hagenaars, ongeacht hun afkomst. Door gezamenlijk het verleden te kennen en te erkennen, kan er worden gewerkt aan een gezamenlijke verwerking daarvan.’

Het wordt geen ‘pompeus’ monument

Het slavernijmonument hoefde volgens de commissie ‘geen pompeus ruimtelijk monument’ te zijn, maar liever ‘een duidelijk zichtbare wandsculptuur ter markering van de rol die de stad Den Haag in de slavernij heeft vervuld’. Als voorbeeld werd het Joodse monument op het Rabbijn Maarsenplein gegeven. Het zou wel op een prominente plek moeten komen, bijvoorbeeld het Plein, Lange Voorhout of Paleistuin.

De huidige wethouder Van Alphen neemt de aanbevelingen van de commissie grotendeels over. Dat betekent dat er ook een jaarlijkse herdenking van de afschaffing van de slavernij in Den Haag komt. De gemeente gaat hiervoor geld beschikbaar stellen. Daarvoor wordt contact gezocht met de Afro-Surinaamse organisatie ‘Samen Sterk’, die nu ook al een herdenking organiseert. Die bijeenkomst moet wel breed worden, vindt de wethouder. ‘Het moet zich niet slechts beperken tot de Afro-Surinaamse en Antilliaanse samenleving, maar de totale Haagse samenleving moet hierbij worden betrokken.’

‘Dit is een gedeelde geschiedenis’

GroenLinks-raadslid Serpil Ates zette zich samen met PvdA-fractieleider Mikal Tseggai in voor de komst van het monument. Zij is blij dat het er nu ook komt. ‘Slavernij is een gedeelde geschiedenis van ons allen’, zegt zij. ‘Dat moeten we erkennen. Maar ook dat we het met z’n allen hebben afgeschaft. Het is een zwarte bladzijde uit onze geschiedenis, waar we lering uit kunnen trekken. Zo’n monument kan verbindend werken.’

Ook Tseggai zegt ‘superblij’ te zijn. ‘Ik denk dat 2020 ons heeft laten zien dat er in de maatschappij nog veel littekens zijn door ons koloniale verleden’, stelt zij. ‘Het is goed om daarop terug te blikken.’ Wel vindt Tseggai dat het monument er eerder moet komen dan in 2023. Zij gaat proberen ook de wethouder daarvan te overtuigen.

LEES OOK: Pleidooi voor slavernijmonumenten in Den Haag

Meer over dit onderwerp: SLAVERNIJ SLAVERNIJMONUMENT MIKAL TSEGGAI SERPIL ATES BERT VAN ALPHEN

Amsterdam onderzoekt slavernijgeschiedenis en kijkt of excuses nodig zijn

NU 20.12.2019 Amsterdam laat onderzoek uitvoeren naar de rol van de stad in de slavernijgeschiedenis. Hieruit zou moeten blijken of excuses op hun plaats zijn, zo laat de gemeente vrijdag weten na een initiatiefvoorstel van zeven partijen in de gemeenteraad.

Die eventuele excuses zouden tijdens de slavernijherdenking op 1 juli gemaakt moeten worden.

Volgens de politieke partijen is er te weinig aandacht geweest voor de “schaduwkanten” van de geschiedenis van de stad. “Steden als Londen en Liverpool hebben de afgelopen jaren al hun excuses aangeboden voor hun rol in de trans-Atlantische slavernij.”

Het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis (IISG) is gevraagd om het onderzoek uit te voeren. Hierbij wordt gekeken naar de slavernij in Azië en Noord- en Zuid-Amerika. De resultaten worden in juni verwacht.

Excuses zijn voor zover bekend nog niet eerder volmondig gemaakt in Nederland. De Rotterdamse burgemeester Ahmed Aboutaleb heeft de regering dit jaar en vorig jaar opgeroepen om zich te verontschuldigen.

Lees meer over: Amsterdam  Binnenland

Amsterdams bestuur begint onderzoek naar slavernijverleden

Telegraaf 20.12.2019 Het Amsterdamse stadsbestuur laat volgend jaar onderzoek doen naar de rol van de hoofdstad in het slavernijverleden. Hiertoe heeft het college van burgemeester en wethouders deze week besloten, nadat een meerderheid in de gemeenteraad hier eerder dit jaar om had gevraagd.

Het onderzoek wordt gedaan door het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis. De gemeente verwacht de resultaten in juni.

BEKIJK OOK: 

Amsterdam overweegt excuses slavernijverleden 

De onderzoekers kijken vooral naar de rol van het Amsterdamse stadsbestuur in de slavernij in Azië, Noord- en Zuid-Amerika. Veertig auteurs werken mee aan een bundel met artikelen die uiteindelijk meer inzicht in de geschiedenis moeten geven. Aan de hand van de uitkomsten bepaalt het stadsbestuur of het excuses gaat maken voor de rol van Amsterdam in de slavernij.

Zeven partijen in de raad hadden voorgesteld dit te doen tijdens de jaarlijkse herdenking van de afschaffing van de slavernij op 1 juli. Eerder zei verantwoordelijk wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks) dat hij hier welwillend tegenover staat, maar wel eerst wil weten waar de stad precies verantwoordelijk voor is geweest.

De gemeente wil Amsterdammers betrekken bij het onderzoek en organiseert daarom een aantal keer een maatschappelijk debat over het slavernijverleden.

BEKIJK MEER VAN; sociale wetenschappen Rutger Groot Wassink Amsterdam Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis

Amsterdam onderzoekt slavernijverleden: eerste stap naar excuses?

AD 20.12.2019 Het Amsterdamse college zet een eerste stap naar excuses voor het slavernijverleden. Onderzoekers bekijken welke rol de stad precies speelde in de slavenhandel. Dit kan de opmaat zijn voor formele verontschuldigingen op 1 juli.

Het Internationaal Instituut voor Sociale ­Geschiedenis (IISG) in Amsterdam gaat onderzoeken op welke manier Amsterdamse stads­bestuurders de ‘aard en de omvang van Nederlandse betrokkenheid bij de wereldwijde slavernij hebben beïnvloed’, schrijft wethouder Rutger Groot Wassink (GroenLinks) vrijdag in een brief aan de gemeenteraad. Ook wordt gekeken naar de opvattingen en het beleid van het toenmalige stadsbestuur.

De opdracht is het gevolg van een initiatiefvoorstel dat deze zomer is ingediend door Denk, Bij1, GroenLinks, D66, PvdA, ChristenUnie en de SP. Zij droegen de gemeente op voorbereidingen te treffen voor excuses voor het slavernij­verleden. Als het aan deze partijen ligt, worden die uitgesproken op 1 juli 2020 tijdens Keti Koti, de herdenking van de afschaffing van de slavernij. Het zou een historisch moment zijn: ­Amsterdam is dan de eerste gemeente in Nederland die dit doet.

Risico van schadeclaims?

Groot Wassink zet het onderzoek in gang, maar wil nog niet garanderen dat de gemeente daadwerkelijk excuses zal aanbieden, zelfs als uit het onderzoek blijkt dat Amsterdam inderdaad een voorname rol heeft gespeeld in de slaven­handel. “We gaan eerst de balans opmaken en dan kijken of het passend is excuses te maken en hoe we dat gaan doen.” Hij zegt wel dat het college welwillend is over het voorstel van de raadsmeerderheid.

Juristen van de gemeente onderzoeken of ­excuses kunnen leiden tot schadeclaims. Groot Wassink: “We willen alles scherp hebben.”

Als Amsterdam excuses uitspreekt, zal dat zijn voor de rol van de gemeente en niet voor de ­betrokkenheid van individuele Amsterdammers. Volgens de Leidse historicus Karwan ­Fatah-Black heeft het toenmalige stadsbestuur een prominente rol gespeeld in het slavernij­verleden. Hij deed onderzoek naar de Sociëteit van Suriname, die de slavenhandel opzette. Amsterdam was voor een derde eigenaar hiervan.

Essaybundel

Een commissie onder leiding van oud-wethouder Andrée van Es, net als Groot Wassink van GroenLinks, zal de onderzoekers begeleiden. In deze commissie zitten onder anderen Bert de Vries, directeur van het Stadsarchief, Gert Oostindie, directeur van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde, antropoloog Gloria Wekker en historicus Leo Lucassen.

Het onderzoek wordt in juni gepubliceerd in een essaybundel. Volgens Groot Wassink is dat op tijd voor eventuele excuses op 1 juli.

Uitstekend op de hoogte

Dat Amsterdam een prominente rol heeft gespeeld in het slavernijverleden, kwam eerder dit jaar al naar boven in een studie van de Leidse historicus Karwan Fatah-Black (38). Hij publiceerde een boek over de Sociëteit van Suriname, de spil van de Amsterdamse betrokkenheid.

De gemeente was een van de drie eigenaren van deze Sociëteit, het bedrijf dat tussen 1683 en 1795 Suriname bestierde en daar een begin maakte met de handel in tot slaaf gemaakten die op de plantages moesten werken.

De Amsterdamse bestuurders, onder wie burgemeesters, waren volgens Fatah-Black uitstekend op de hoogte. Het besluit om Afrikanen naar Suriname te verschepen was zonder verdere discussie genomen, blijkt uit de notulen.

Kabinet: ‘Diepe spijt en berouw’

Het kabinet is tot nu toe niet verder gekomen dan ‘diepe spijt en berouw’ over het slavernijverleden. ‘Het kabinet kan de tijd niet terugdraaien, maar betreurt het ten zeerste dat slaver­nij onderdeel uitmaakt (sic) van onze gezamenlijke geschiedenis,’ schreef minister Kajsa Ollongren eerder dit jaar in een Kamerbrief.

De ‘diepe spijt en berouw’ die ze in dezelfde brief uitsprak is geen excuus, maar wel een klein stapje verder dan de woorden die toenmalig minister Roger van Boxtel uitsprak in 2001.

Het kabinet had destijds ‘diepe spijt, neigend naar berouw.’

Burgemeester Ahmed Aboutaleb van Rotterdam deed in 2018 al een oproep tot nationale excuses. In de Tweede Kamer vroeg Denk om een brief van het kabinet over de excuses.

In het buitenland hebben overheden al excuses aangeboden voor het slavernijverleden: Liverpool, Londen, Benin, Ghana, de Amerikaanse Senaat. In Nederland bood de Raad van Kerken in 2013 excuses aan.

 

Paleistuinen Den Haag Foto: Facebook

‘Het is tijd voor een slavernijmonument in Den Haag’

IdB 02.12.2019 Kan dat, een huwelijk tussen een ‘vrijgemaakte zwarte vrouw’ en een plantage-eigenaar? Dit soort bizarre vraagstukken waren er, in de tijd dat er slavernij was. Den Haag moet ook een slavernijmonument krijgen, vindt de Commissie Slavernijverleden, en het liefst in de Paleistuin.

De rol die Den Haag speelde in het slavernijverleden moet je niet onderschatten: onze stad heeft een groot koloniaal verleden. Den Haag speelde al vanaf de 17de eeuw een centrale rol in de totstandkoming, de handhaving en dus ook de afschaffing in 1863 van de slavernij (die trouwens heel traag ging).

 

Een Haagse familie met op de achtergrond een slaaf. Foto: Haags Historisch Museum

Paleistuin

De Commissie Slavernijverleden is duidelijk: Den Haag moet daarom net als Amsterdam een slavernijmonument krijgen. Zelf denken ze aan de Paleistuin als locatie van het monument. Maar ook het Lange Voorhout en het Plein worden genoemd als goede centrale plekken. Ook vinden zij een officiële herdenkingsdag passend: dit zou 30 juni of 1 juli moeten worden.

Breed draagvlak voor slavernijmonument

Den HaagFM 01.12.2019 Er is in Den Haag een breed draagvlak voor een herdenkingsmonument slavernijverleden én voor een jaarlijkse herdenking. Dat concludeert de Commissie Slavernijverleden Den Haag in haar adviesrapport .

“Daarmee wordt nadrukkelijk aandacht gevraagd voor dit ongemakkelijke en beladen thema in onze gemeenschappelijke geschiedenis. Het monument en de herdenking zijn daarom bedoeld voor de gehele Haagse samenleving, voor alle Hagenaars, ongeacht hun afkomst. Door het gezamenlijk verleden te kennen en te erkennen, kan er worden gewerkt aan een gezamenlijke verwerking daarvan”, schrijft de adviescommissie onder voorzitterschap van oud-wethouder Rabin Baldewsingh.

Het stadsbestuur riep in februari een onafhankelijke commissie in het leven onder leiding van oud-wethouder Rabin Baldewsingh. Dat gebeurde nadat de gemeenteraad een motie over dit onderwerp had aangenomen.

De adviescommissie stelt nu als data voor herdenking en viering ook respectievelijk 30 juni en 1 juli 2020 voor.

Paleistuin krijgt mogelijk slavernijmonument: ‘Wandsculptuur voor Haagse rol in slavernij’

AD 30.11.2019 Den Haag moet een slavernijmonument krijgen, het liefst op een prominente locatie in de stad die gekoppeld is aan het koloniale verleden. Voorstanders van een dergelijk herinneringsmonument noemen het Plein en Lange Voorhout als geschikte locaties. Een commissie die in de afgelopen maanden onderzoek heeft gedaan naar het draagvlak van zo’n monument  suggereert de Paleistuin als mogelijke plek.

Of zo’n monument er daadwerkelijk komt, hangt af van de wil van de gemeente. Een onafhankelijke commissie onder leiding van oud-wethouder Baldewsingh heeft in opdracht van de raad sinds februari van dit jaar gesprekken gevoerd met diverse Haags-Afrikaanse gemeenschappen over de wenselijkheid van een monument. Ook is onderzoek gedaan naar een jaarlijkse herdenking en viering van de afschaffing van de slavernij. Vrijdagavond heeft de commissie haar advies gepresenteerd aan wethouder Bert van Alphen (integratie).

Lees ook;

• Wie het Centraal Station verlaat, wordt van twee kanten ‘gepakt’

Lees meer

Bijzondere Suriname-tentoonstelling voelt aan alsof je midden in het land staat

Lees meer

De voorkeur gaat uit naar een duidelijk zichtbare wandsculp­tuur

Adviesnota

Uit gesprekken die de commissie heeft gevoerd met vertegenwoordigers van Haags-Afrikaanse organisaties, blijkt dat er geen behoefte is aan een pompeus monument. ‘De voorkeur gaat uit naar een duidelijk zichtbare wandsculptuur ter markering van de rol die de stad Den Haag in de slavernij heeft vervuld’, aldus de adviesnota. Het Joodse monument aan het Rabbijn Maarsenplein kan daarbij als voorbeeld dienen.

Manifestatie

De presentatie van een ontwerp voor het monument zou al in 2020 gekoppeld kunnen worden aan de herdenking van het trans-Atlantische slavernijverleden, een dag later gevolgd door een manifestatie, aldus de commissie. Behalve een jaarlijkse herdenking en viering, respectievelijk op 30 juni en 1 juli, zou er om de vijf jaar een grote manifestatie moeten komen.

Een andere aanbeveling van de commissie is om besturen van het Haagse onderwijs te verzoeken lesbrieven te ontwikkelen over het onderwerp. Ook Haagse musea en erfgoedinstellingen kunnen een rol spelen in de bewustwording rond het slavernijverleden.

De commissie vraagt de gemeente jaarlijks 250.000 euro vrij te maken voor alle activiteiten. Dat bedrag is exclusief de realisatie van een monument.

Advies: Den Haag moet slavernijmonument krijgen

OmroepWest 20.11.2019 Den Haag moet een slavernijmonument en een jaarlijkse herdenking van de afschaffing van de slavernij krijgen. Ook moet er een lesprogramma komen voor alle Haagse scholieren en studenten. Zo luidt de aanbeveling van een onafhankelijke adviescommissie die dit heeft onderzocht.

Het advies is in handen van Omroep West !!

De onafhankelijke adviescommissie onder leiding van oud-wethouder Rabin Baldewsingh (PvdA) was op zoek naar draagvlak voor een monument in Den Haag. Daarbij werd gekeken naar een jaarlijkse viering of herdenking en hoe de andere erfgoedvieringen van migranten in de stad hieraan verbonden zouden kunnen worden.

De commissie is in het leven geroepen door het stadsbestuur van Den Haag, nadat raadsleden Serpil Ates (GroenLinks) en Mikal Tseggai (PvdA) hadden gevraagd om in gesprek te gaan met organisaties over ‘een goede haalbare invulling voor de herdenking van (de afschaffing van) de slavernij’.

Dit voorstel werd aangenomen, terwijl de verderstrekkende moties van Tseggai – om jaarlijks een officiële slavernijherdenking te houden en een om een permanent slavernijmonument op te richten – het niet haalden.

‘Breed draagvlak’

Opvallend is dat eind vorig jaar toenmalig wethouder Rachid Guernaoui (Hart voor Den Haag/Groep de Mos, Integratie) er destijds op wees dat er diverse keren overleg is geweest met vertegenwoordigers van de Afro-gemeenschappen in Den Haag over een herdenkingsmonument. Maar volgens hem was de belangstelling daarvoor steeds niet groot.

 Mikal Tseggai@MikalTseggai

Voor een slavernijmonument in #DenHaag was volgens @@RachidG⁩ ‘geen draagvlak’. Vandaag kwam deze kleurrijke groep vrouwen het tegendeel bewijzen! Zij deden hun verhaal en spraken in bij #raad070. Bedankt voor de steun, ook aan @@LeviOmmen⁩en @@bertmangil⁩!💪🏽

18:21 – 20 dec. 2018  Andere Tweets van Mikal Tseggai bekijken

Uit de gesprekken die de adviescommissie heeft gevoerd, blijkt dat ‘er in onze gemeente een breed draagvlak is voor een herdenkingsmonument en een daaraan gekoppelde jaarlijkse herdenking’. De adviescommissie heeft gesproken met vertegenwoordigers van maatschappelijke en culturele organisaties die zich bij dit onderwerp betrokken voelen. Daarnaast is er gesproken met een groep deskundigen uit het hele land. Hun inbreng is ook meegenomen in het advies.

Wandsculptuur

‘Het monument en de herdenking zijn bedoeld voor de gehele Haagse samenleving’, schrijft de adviescommissie. ‘Voor alle Hagenaars, ongeacht hun afkomst. Door gezamenlijk het verleden te kennen en te erkennen, kan er worden gewerkt aan een gezamenlijke verwerking daarvan.’

Het slavernijmonument hoeft volgens de commissie ‘geen pompeus ruimtelijk monument’ te zijn, maar liever ‘een duidelijk zichtbare wandsculptuur ter markering van de rol die de stad Den Haag in de slavernij heeft vervuld’. Als voorbeeld wordt het Joodse monument op het Rabbijn Maarsenplein gegeven. Omdat er in Amsterdam al een Nationaal Herdenkingsmonument is, is het de bedoeling dat de herdenkingsplek in Den Haag een lokaal herdenkingsmonument wordt.

Plein, Lange Voorhout of Paleistuin

De adviescommissie heeft ook al nagedacht over de plek waar het monument zou moeten worden geplaatst. In elk geval moet het ‘een prominente locatie in Den Haag zijn, die gekoppeld is aan het koloniaal verleden’. In de gesprekken die de commissie heeft gevoerd, werden onder andere het Plein en het Lange Voorhout genoemd. De commissie vindt zelf de Paleistuin een goede plek.

In de ideale situatie zou de sculptuur in 2020 moeten worden gepresenteerd. Zo kan de presentatie in dit jaar samenvallen met de herdenking van het slavernijverleden. Het liefst zou de commissie zien dat de dag na de presentatie van de sculptuur er een manifestatie plaatsvindt. Deze manifestatie moet elke vijf jaar worden gehouden. Hier is nog geen datum voor bedacht.

30 juni herdenking, 1 juli viering

Voor de herdenking van de slavernij en de viering van de afschaffing zijn wel al data voorgesteld: 30 juni (herdenking) en 1 juli (viering). Voor deze data is gekozen omdat het tussen andere herdenkingsmomenten valt, waar ook wordt stilgestaan bij de koloniale geschiedenis.

Het gaat binnen die koloniale context om vijf historische momenten: 5 juni (Hindoestaanse Immigratie), 1 juli (afschaffing slavernij), 9 augustus (Javaanse Immigratie), 15 augustus (bevrijding Nederlands-Indië) en 17 augustus (Tula, herdenking van de Curaçaose verzetsstrijder).

De vieringen en herdenkingen van deze vijf momenten moeten in de toekomst onder de coördinatie van een nieuw lokaal herdenkingscomité komen te vallen, die ook de herdenking van de slavernij en de viering van de afschaffing organiseren. De voorzitter van het comité zou standaard de burgemeester van Den Haag moeten zijn.

Geschiedenislessen op scholen over slavernijverleden

Om zoveel mogelijk mensen bij de herdenking en de viering te betrekken, wordt voorgesteld om ‘een breed en goed opgezet educatief en cultureel programma’ te bedenken, ‘dat met name, maar zeker niet exclusief, is gericht op jongeren’, schrijft de adviescommissie.

‘In dit programma zou het verhaal van het slavernijverleden en de koloniale geschiedenis in openheid moeten en kunnen groeien en als ‘verborgen en ongemakkelijke geschiedenis’ uit de schaduw worden gehaald, om uiteindelijk een eigen en niet beladen, vaste plek in het collectief geheugen te verwerven. Het gaat om het gedeelde verleden, maar vooral ook om de gezamenlijke toekomst.’

Hierbij moeten alle openbare bibliotheken in Den Haag en alle Haagse scholen van het primair, voortgezet en hoger onderwijs meedoen. Op de Haagse scholen moeten scholieren en studenten tijdens de geschiedenislessen kennismaken met de geschiedenis van de slavernij. Om dat voor elkaar te krijgen moeten er lesbrieven worden ontwikkeld. Ook Haagse musea en erfgoedinstellingen, zoals het Haags Historisch Museum, het Haags Gemeentearchief en het Museon, moeten hierin een rol van betekenis vervullen.

Nationale aandacht

De hoop is dat met al deze aanbevelingen – als deze door het stadsbestuur worden overgenomen – het programma rondom de herdenking en de viering een landelijke uitstraling krijgt, ‘waaraan ook in de nationale media aandacht wordt gegeven’. Volgens de commissie is hier een structureel budget voor nodig, dat een groei kent naar het jaar 2023, want dan is het 160 jaar geleden dat de slavernij is afgeschaft.

De commissie denkt aan een structureel bedrag van een kwart miljoen euro. Dat is overigens exclusief de kosten voor het herdenkingsmonument. Wat het kunstwerk mag kosten, heeft de commissie niet aan het stadsbestuur voorgeschreven.

Het eindadvies wordt binnenkort aangeboden aan wethouder Bert van Alphen (GroenLinks, Emancipatie).

LEES OOK: ‘Stad Den Haag moet excuses aanbieden voor slavernijverleden’

Meer over dit onderwerp: DEN HAAG SLAVERNIJ SLAVERNIJMONUMENT LINK IN BIO