De verkoop van de aandelen van Eneco versus het Haagse coalitieakkoord 2018 – 2022
In het onlangs vastgestelde Haagse Coalitieakkoord 2018 – 2022 staat o.a. als aktiepunt de verkoop van de Eneco aandelen. Een reeds langlopende discussie waarbij de privatisering van Eneco verder wordt uitgerold.
AD 17.01.2020
AD 09.01.2020
AD 08.01.2020
AD 27.11.2019
AD 26.11.2019
AD 25.11.2019
AD 22.11.2019
AD 18.07.2019
Het college van Hart voor De Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks is voornemens de aandelen te verkopen en het daardoor vrijkomende geld te gebruiken voor de financiering van de toekomstige plannen.
AD 10.07.2019
AD 10.07.2018
Echter, de oppositie voelt zich buitenspel gezet in de kwestie en heeft voor maandagavond 09.07.2018 een extra raadsvergadering belegd.
Eerder stemde de gemeenteraad namelijk tegen de verkoop, maar na de gemeenteraadsverkiezingen liggen de verhoudingen opeens anders.
AD 15.01.2019
Het nieuwe stadsbestuur, met Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks, wil de aandelen nu toch gaan verkopen en de opbrengst gebruiken voor de financiering van toekomstige plannen.
Telegraaf 15.01.2019
Vooral voor alle plannen op het gebied van duurzaamheid is veel geld nodig. Precies om die reden heeft GroenLinks, dat eerst tegen de verkoop van de aandelen was, daar nu toch mee ingestemd.
De oppositiepartijen in de gemeenteraad voelen zich buitenspel gezet en hebben daarom de extra raadsvergadering aangevraagd.
De onrust
De Grote ambities van het nieuwe college dreigen in de knel te komen nu de verkoop van Eneco-aandelen wel eens ernstige vertraging kan oplopen. Belangrijke ov- en duurzaamheidsprojecten dreigen dan over de rand te vallen.
Vanaf 2020 wil de Haagse coalitie vaart maken met de verduurzaming van 25.000 huizen, met een nieuwe, snelle tramverbinding tussen Scheveningen en Leidschenveen, met betere fietspaden en met meer betaalbare woningen in de stad.
AD 01.06.2019
AD 04.03.2019
AD 23.02.2019
Telegraaf 23.02.2019
Maar de financiering van deze plannen dreigt te stagneren door de interne machtsstrijd bij het energiebedrijf rond de verkoop van Eneco-aandelen. Die verkoop moet de gemeente Den Haag honderden miljoenen opleveren.
President-commissaris Edo van den Assem is geschorst en inmiddels opgestapt. Ook gelastte de rechtbank een uitgebreid onderzoek naar wanbeleid rond de verkoop van het energiebedrijf. De rol van de aandeelhoudende gemeenten wordt meegenomen.
AD 23.07.2018
AD 23.07.2018
Econoom Wimar Bolhuis verwacht dat het onderzoek zeker tot eind dit jaar voortsleept. De onrust maakt Eneco volgens hem bovendien minder aantrekkelijk voor kopers. ,,Het is de vraag wat het met de waarde van het bedrijf doet. En wat dit betekent voor de stad Den Haag. ’’
Volgens onder meer CDA, PvdA, Partij voor de Dieren en CU/SGP is de coalitie onverstandig geweest door op papier al met Eneco-geld te smijten. ,,Je moet de huid niet verkopen voor de beer geschoten is’’, zegt Daniëlle Koster van het CDA. De PvdD vindt het stadsbestuur te gulzig. ,,De coalitie heeft een enorme perverse prikkel gecreëerd door investeringen in duurzaamheid te koppelen aan de verkoop van die aandelen.
AD 15.01.2019
Daardoor zijn ze gedwongen snel te cashen’’, aldus raadslid Robert Barker. Koster van het CDA verwacht dat GroenLinks en D66 zich ‘behoorlijk gefopt’ zullen voelen als de aandelen niet volgens plan verzilverd kunnen worden. ,,De hele duurzaamheidsparagraaf van het coalitieakkoord dondert er uit.’’
Arjen Kapteijns (GroenLinks) zegt evenwel nog geen slapeloze nachten te hebben. ,,Voor ons is het belangrijk dat het een zorgvuldig proces is. Dat Eneco een duurzaam bedrijf blijft en dat de werkgelegenheid gegarandeerd is. Als de planning anders wordt, dan zij dat zo.’’
Van de grote energiebedrijven is Eneco de groenste. Het bedrijf investeert veel in windmolens. © ROBIN UTRECHT
De slag om de verkoop
De grote ambities van het nieuwe Haagse college dreigen in de knel te komen nu de verkoop van Eneco-aandelen wel eens ernstige vertraging kan oplopen.
,,Stiekem hoop ik dat de verkoop van de Eneco-aandelen niet doorgaat”, zegt Pieter Grinwis, prominente eenpitter voor de ChristenUnie/ SGP in de Haagse gemeenteraad.
,,Een pas op de plaats is nu wel het minste. En ik hoop dat de verkopende aandeelhouders die gaan gebruiken om hun besluit over Eneco te heroverwegen”, zegt vakbondsman Jan de Vries van het CNV.
De tegenstanders van de verkoop van het groenste grote energiebedrijf van ons land hebben weer een klein beetje wind in de zeilen. Met dank aan de Ondernemingskamer die vorige week woensdag een zeldzaam hard oordeel velde. De Ondernemingskamer schorste de president-commissaris van Eneco Edo van den Assem (foto) en begint een uitgebreid onderzoek naar wanbeleid rond de privatisering van het bedrijf.
AD 15.01.2019
Hoe het allemaal begon
Begin 2017 is Eneco gesplitst in een netwerkbedrijf en een leverings- en productiebedrijf. Het energiebedrijf is daardoor commerciëler geworden. Veel van de 53 gemeenten met aandelen in Eneco zien het belang van het behouden van de aandelen niet meer, omdat het ‘publieke nut’ zou zijn verdwenen. Bovendien geven de aandelen in de praktijk weinig invloed op de koers van Eneco, zeggen zij.
Het vorige college van Den Haag, in de persoon van toenmalig wethouder van Financiën Tom de Bruijn (D66), sluit zich aan bij deze opvatting. Den Haag heeft een bijzondere positie. De stad is met een belang van 16,55 procent in Eneco grootaandeelhouder, samen met Rotterdam (31 procent) en Dordrecht (9 procent).
Dat betekent dat deze gemeenten als ze hun aandelen verkopen, flink wat geld kunnen binnenharken. Volgens schattingen loopt het bedrag voor Den Haag op tot driehonderd miljoen euro. De Bruijn laat er geen misverstand over bestaan: de gemeenteraad doet er het beste aan om voor verkoop te kiezen.
AD 11.07.2018
Zo geschiedde…!!!
Nee. In de herfst van vorig jaar moest de raad een principebesluit nemen en een meerderheid stemt tegen de verkoop. De raad vreest dat de groene koers van Eneco in gevaar komt als Den Haag de aandelen van de hand doet. ‘Een betrouwbare en duurzame energievoorziening is van groot strategisch belang voor ons land en onze gemeenten’, zegt Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP tijdens de bewuste raadsvergadering. ‘En van privatiseringsdrift krijgen we alleen maar privatiseringsverdriet.’
Als aandeelhouder en zeker als grootaandeelhouder heb je volgens een raadsmeerderheid wel degelijk invloed. Je kan erop toezien dat Eneco blijft investeren in duurzaamheid. Bovendien kunnen de aandelen op de vrije markt in handen komen van commerciële bedrijven die het niet zo nauw nemen met duurzaamheid en vooral gericht zijn op het halen van hoge rendementen.
Dus de verkoop van de aandelen gaat niet door?
Deze werkelijkheid wordt ingehaald door de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018. Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks komen uit de bus als de grootste partijen in Den Haag. Het lukt ze om eind mei een coalitieakkoord te presenteren.
Drie van deze partijen behoren tot de minderheid van de raad die vóór verkoop is. Alleen GroenLinks stemde in oktober tegen. Maar tijdens de onderhandelingen gaat de partij overstag. De aanstaande coalitiepartijen hebben afgesproken dat het grootste deel van de Eneco-gelden bestemd is voor de energietransitie en duurzaamheidsplannen in de stad.
Bovendien staat in het coalitieakkoord dat Den Haag eisen gaat stellen aan de koper. ‘Deze partij moet duurzaamheid en energietransitie voldoende in de bestaande organisatie hebben geborgd en dit beleid in de toekomst verder doorzetten als eigenaar van Eneco’, valt te lezen in het akkoord.
Nu is er dus ineens een meerderheid vóór aandelenverkoop?
Dat klopt…… !!!
En de oppositie is boos?
Inderdaad. De oppositie weet ook dat de politieke werkelijkheid is veranderd maar de partijen zijn boos over de voortvarendheid waarmee de nieuwe wethouder Financiën Rachid Guernaoui (Groep de Mos) aan de slag is gegaan.
Op 20 juni schrijft hij in een brief aan de gemeenteraad dat Den Haag ‘conform de afspraak in het coalitieakkoord’ toetreedt tot de groep van verkopende aandeelhouders van Eneco. De aandeelhoudersovereenkomst zal hij een week later ondertekenen, op 29 juni.
‘Een schoffering van de gemeenteraad’, briest PvdA-fractievoorzitter Martijn Balster tijdens de raadsvergadering op 28 juni. De hele oppositie op de PVV en de Partij van de Eenheid na, is not amused. De partijen vinden dat de gemeenteraad buitenspel wordt gezet in deze belangrijke kwestie waar veel geld mee is gemoeid. Ze willen dat het college een raadsvoorstel schrijft, waarover de gemeenteraad kan beslissen.
Fractievoorzitter Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij wijst erop dat de coalitiepartijen weliswaar afspraken hebben gemaakt in het collegeakkoord, maar dat dit voor de raad en de wet geen enkele status heeft. ‘Voor ons is het vorig besluit nog steeds van kracht. Daarom kan er niet zo maar een nieuw besluit in werking treden.’
Wat vindt wethouder Guernaoui daarvan?
Wethouder Guernaoui maakt zich niet zo druk. Een raadsvoorstel is helemaal niet nodig, vindt hij. Het aansluiten bij de verkopende partijen is een bevoegdheid van het college. Hij hoeft de raad niet om toestemming te vragen. Het gaat volgens hem alleen maar over het wisselen van commissie. Den Haag zat in de commissie van niet-verkopende gemeenten en verhuist naar de commissie van verkopende gemeenten. Waar hebben we het dus over?
Ja, waar hebben we het eigenlijk over?
Volgens Martijn Balster van de PvdA hebben we het over fatsoensnormen. ‘De raad is het hoogste orgaan in een gemeente’, zegt hij. ‘Die stel je niet voor voldongen feiten maar die neem je als college mee in belangrijke beslissingen. Als wethouders dat niet doen, dan kan het college zonder enige controle beslissingen nemen en dan is het hek van de dam.
Het vorige college heeft de raad altijd meegenomen en geïnformeerd over Eneco. Waarom wethouder Guernaoui dat niet doet, is mij een groot raadsel. Duidelijk is wel dat het de verhoudingen tussen het college en de raad op het spel zet.’
Wat wil de oppositie maandag in de extra raadsvergadering voor elkaar krijgen?
De oppositie wil meepraten over de voorwaarden waaronder Eneco in de verkoop gaat. En meer in het bijzonder: de oppositie wil haar tanden laten zien. Dit nieuwe college moet rekening houden met de hele raad en dus ook met de oppositie, willen de partijen maar zeggen. Anders dreigen het vier broeierige jaren te worden.
zie ook Het Haagse coalitieakkoord 2018 – 2022
verder Eneco aandelen
Haagse raad ruziet over Eneco-aandelen AD 28.06.2018
Dit zijn de Haagse plannen voor de komende vier jaar AD 29.05.2018
Haagse formatie bijna klaar: Eneco in de verkoop, metro naar Scheveningen AD 24.05.2018
Eneco en aandeelhouders voorlopig klaar met ruzie AD 16.02.2018
Ruzie Eneco en aandeelhouders over verkoop loopt op AD 08.12.2017
Check ’t zelf: hoeveel kan jouw gemeente cashen met Eneco? AD 02.11.2017
Het Eneco-verkoopproces begint AD 01.11.2017
D-day Eneco: dit zijn de argumenten vóór en tegen verkoop AD 31.10.2017
Verkoop Eneco in de gevarenzone AD 27.10.2017
‘Verzet tegen verkoop Eneco wél succesvol’ AD 26.10.2017
Meerderheid gemeenten vóór verkoop Eneco AD 25.10.2017
Verkoop van Eneco is geen appeltje eitje meer AD 07.10.2017
Grote meerderheid Eneco-gemeenten wil cashen AD 07.10.2017
Haagse Eneco-aandelen gaan níet in de verkoop AD 06.10.2017
Petitie tegen verkoop energiereus: ‘Eneco blijft van ons’ AD 05.10.2017
Haagse politiek lijkt Eneco-aandelen niet te willen verkopen AD 27.09.2017
Ook Haagse Stadspartij tegen verkoop Eneco-aandelen AD 27.09.2017
Verder;
Frustratie bij Hart voor Den Haag na aanhouden motie
Den HaagFM 17.01.2020 De politieke partij Hart voor Den Haag/ Groep de Mos is niet te spreken over de wijze waarop een motie van de partij buiten de orde werd gesteld door waarnemend burgemeester Remkes. In het debat over de verkoop van energiebedrijf Eneco wilde de partij, bij monde van raadslid Ralf Sluijs, een motie indien om met een deel van de opbrengst ondernemers op de Haagse Markt te compenseren.
Remkes stelde tijdens de raadsvergadering donderdag dat de betreffende motie later besproken dient te worden. “U kunt daar op terugkomen daar waar het bestedingsplan aan de orde is”, sprak Remkes. De burgemeester voegde daar aan toe dat een gesprek in de Haagse gemeenteraad over de Haagse Markt voor 30 januari gepland is. Na een korte discussie besloot Remkes de raad te laten stemmen over de vraag of de motie mocht worden ingediend, een meerderheid wees dat af.
Eind januari is er een raadsconferentie waarin de gemeenteraad in gesprek gaat over het functioneren van de raad. Hart voor Den Haag zegt te twijfelen of ze daarbij aanwezig zal zijn.
Den Haag besluit als eerste aandeelhouder Eneco te verkopen
OmroepWest 16.01.2020 Als eerste van de aandeelhouders heeft Den Haag officieel besloten de aandelen die de stad heeft in het energiebedrijf Eneco te verkopen aan een Japans consortium. Den Haag krijgt hiervoor 675 miljoen euro.
Op verzoek van een aanzienlijk deel van de gemeenteraad gaat de Haagse wethouder Boudewijn Revis (VVD, financiën) op een diplomatieke manier een van de kopende partijen, Mitsubishi, op de hoogte brengen van het feit dat de stad graag excuses wil voor het oorlogsverleden van dat bedrijf.
Mitsubishi zette tijdens de Tweede Wereldoorlog krijgsgevangenen en burgergeïnterneerden in als dwangarbeiders. Naar schatting moesten indertijd 661 Nederlandse ex-krijgsgevangenen voor het bedrijf werken.
Het bood in 2015 wel excuses aan Amerikaanse krijgsgevangenen aan, maar deed dat nooit aan de Nederlanders. Ook mislukte in de jaren ’90 van de vorige eeuw een poging van een delegatie van Nederlandse krijgsgevangenen om compensatie van het bedrijf te krijgen’, schrijft de website Follow The Money donderdag.
Raadslid Robert Barker van de Partij voor de Dieren vertelde donderdag tijdens de raadsvergadering dat zijn opa in de oorlog moest werken voor de Japanners. Die schreef over zijn ervaringen een boek. ”Koop nooit een Mitsubishi, dat waren de grootste schurken’ , zei hij,’ aldus Barker. ‘Aan dat bedrijf kleeft een oorlogsverleden. En hoewel die oorlog inmiddels 75 jaar geleden is, heeft het nooit excuses aangeboden.’
Gebaar
Een flink aantal partijen in de gemeenteraad vindt dat Den Haag – als stad van vrede en recht én als stad waar veel mensen uit Indonesië wonen – moet aandringen op een gebaar van het bedrijf.
Volgens wethouder Revis is het echter niet verstandig om rechtstreeks van Mitsubishi te eisen dat er excuses komen en dat er nog een schadevergoeding moet worden betaald. Zo is het huidige Mitsubishi officieel niet hetzelfde bedrijf dat de gevangenen liet werken. Vandaar dat hij met zorg wil optreden.
Wel wil hij in de aandeelhouderscommissie de Haagse ‘gevoelens’ overbrengen. ‘Het ligt hier erg gevoelig, maar de kwestie ligt ook erg gevoelig aan Japanse zijde. Wij kunnen zoveel mogelijk resultaat boeken als we ons houden aan de regels voor het diplomatieke verkeer.’
Revis heeft inmiddels al wel duidelijk gemaakt dat hij graag ziet dat het bedrijf in gesprek gaat met de Stichting Japanse Ereschulden.
Invloed uit handen
Enkele partijen in de Haagse raad maakten vandaag opnieuw duidelijk tegen de verkoop van de aandelen te zijn, zoals de Haagse Stadspartij, Partij voor de Dieren, ChristenUnie/SGP, SP en PVV. Zij het om soms verschillende redenen. Zo vinden de eerste partijen dat Den Haag te veel invloed uit handen geeft. ‘Zeggenschap wordt ingeruild voor veel geld op korte termijn’, aldus Lesley Arp van de SP. ‘De toekomst van de planeet is te belangrijk in die in handen van een multinational te leggen.’
SP Den Haag@SPdenhaag
SP fractievoorzitter @lesley_arp over de verkoop van Eneco: “de verkoop is extra wrang omdat Nederland in Europa achteraan bungelt in percentage duurzame energie. Deze inhaalslag leggen we nu volledig in handen van multinationals. Wat de SP betreft is dit onbegrijpelijk.” 19:17 – 16 jan. 2020
Andere Tweets van SP Den Haag bekijken
De PVV is weer tegen omdat die partij vindt dat het geld rechtstreeks naar de Haagse burger moet gaan. Maar het college van burgemeester en wethouders heeft een duidelijke andere bestemming. Van het Eneco-geld trekt het 50 miljoen uit voor betaalbaar wonen en tien miljoen euro om via ICT de dienstverlening van de gemeente te verbeteren. Van de rest van het geld wordt 50 procent gebruikt voor het verbeteren van duurzame mobiliteit, dertig procent voor duurzaamheid en energietransitie en twintig voor het mooier maken van grote bouwplannen in de stad.
In aanvaring
Waarnemend burgemeester Johan Remkes kwam tijdens het debat hard in aanvaring met de grootste partij in de raad Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Die partij wilde een voorstel, een motie, indienen om twee miljoen van het geld uit te trekken voor de compensatie van de kooplieden op de Haagse Markt. Die hebben in het verleden te veel geld betaald voor hun kramen.
Maar volgens Remkes was dat voorstel ‘buiten de orde’ van de vergadering omdat daar alleen werd gesproken over het principebesluit over de verkoop van de aandelen en niet over de besteding van het geld. Daarover wordt later nog gesproken.
Functioneren
Uiteindelijk besloot Remkes de raad te laten stemmen over de vraag of de motie mocht worden ingediend. Een meerderheid wees dat af. Daarop kondigde Hart voor Den Haag-fractieleider Arjen Dubbelaar aan dat zijn partij dan ook niet zal meedoen aan een grote raadsconferentie over het eigen functioneren, eind deze maand.
Hart voor Den Haag / Groep de Mos 💚💛@GDMDenHaag
Mede door inzet van onze oud-wethouder @RachidG Rachid Guernaoui strijkt Den Haag miljoenen meer op dan oorspronkelijk gedacht. Nu erop toezien dat nieuw College deze gelden ook goed investeert in- en voor de stad. #wijregelenhet https://t.co/Dkxr8ZaCov 20:55 – 16 jan. 2020
Andere Tweets van Hart voor Den Haag / Groep de Mos 💚💛 bekijken
LEES OOK: Den Haag krijgt honderden miljoenen uit Japan, maar moet toch bezuinigen
LEES OOK: Den Haag krijgt 675 miljoen euro voor aandelen Eneco, ook miljoenen voor andere gemeenten
Den Haag is klaar om 675 miljoen euro te vangen
AD 16.01.2020 Den Haag is klaar om 675 miljoen euro te vangen voor haar aandelen in Eneco. Donderdagavond 16.01.2020 ging de Haagse gemeenteraad akkoord met de verkoop, die de stad dat bedrag zou moeten opleveren.
Twee maanden geleden werd bekend dat het Japanse Consortium Mitsubishi Corporation en Chubu Electronic Power het Nederlandse energiebedrijf voor 4,1 miljard euro wil overnemen van de 53 gemeenten die gezamenlijk eigenaar zijn. Na Rotterdam (ruim 31 procent) heeft Den Haag de meeste aandelen (16,55 procent)
Lees ook;
Lees meer
Lees meer
Van de 675 miljoen euro die Den Haag krijgt, steekt ze 50 miljoen euro in een fonds voor sociale woningbouw en starterswoningen en 10 miljoen in gemeentelijke ict. Verder gaat 50 procent (ongeveer 300 miljoen euro) naar onder meer beter openbaar vervoer in de stad en naar maatregelen voor de fietser.
Isolatie
Nog eens 30 procent (zo’n 180 miljoen euro) gaat naar een fonds voor isolatie en verduurzaming van huizen en warmtenetten in de stad en 20 procent gaat naar gebiedsontwikkeling, bijvoorbeeld de groene buitenruimte.
Een opvallend ruime meerderheid in de Haagse gemeenteraad (34 stemmen voor, 9 stemmen tegen) ging akkoord met de verkoop. Een paar jaar geleden was de lokale politiek nog tegen.
Het is belangrijk om dat op een diplomatieke manier te doen, aldus Revis.
Het Haagse stadsbestuur hoeft niet aan te dringen op excuses van Mitsubishi voor haar dubieuze rol in de Tweede Wereldoorlog. De Stichting Japanse Ereschulden had daarom gevraagd.
Wel wil wethouder Boudewijn Revis de gevoelens in Nederland over de inzet van dwangarbeiders door Mitsubishi onder de aandacht brengen. ,,Maar het is belangrijk om dat op een diplomatieke manier te doen.’’
Gemeenteraad stemt in met verkoop Eneco
Den HaagFM 16.01.2020 Donderdagavond heeft de gemeenteraad van Den Haag ingestemd met de verkoop van Eneco. Hiermee is Den Haag de eerste stad die groen licht geeft voor de verkoop. Als andere aandeelhouders instemmen en nadat diverse mededingingsautoriteiten toestemming hebben verleend, wordt de verkoop van Eneco definitief. Voor Den Haag levert dit een bedrag op van ongeveer 675 miljoen euro.
Wethouder Boudewijn Revis (Financiën): “Dit is een grote stap voor de stad Den Haag. De opbrengsten van Eneco gaan we gebruiken op zo’n manier dat de stad er op lange termijn beter van wordt. Wij nemen nu onze verantwoordelijkheid en zorgen dat de stad langdurig voordeel heeft van deze verkoop die goed is voor de stad.”
Van het Eneco-geld trekt het college 50 miljoen uit voor betaalbaar wonen en 10 miljoen euro om via ICT de dienstverlening van de gemeente te verbeteren. De rest van het geld wordt gebruikt voor het verbeteren van duurzame mobiliteit (50%), voor duurzaamheid en energietransitie (30%) en voor het verhogen van de kwaliteit van gebiedsontwikkelingen in de stad (20%).
Oppositie in Haagse raad blijft moeite houden met verkoop Eneco
OmroepWest 12.12.2019 De oppositie in de Haagse gemeenteraad blijft tegen de verkoop van de aandelen in Eneco die de gemeente nu nog in handen heeft. ‘Oliedom en pijnlijk’, aldus Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP. ‘En dan wordt het ook nog verkocht aan een moreel dubieus, fossiel bedrijf’, vindt Leonie Gerritsen van de Partij voor de Dieren.
Toch staat een meerderheid in de politiek wel achter de plannen van het stadsbestuur. Zelfs de PvdA, altijd fel tegen het afstoten van de aandelen, moet nu weer accepteren wat het betekent om vanaf volgende week een coalitiepartij te zijn en maakte daarom vandaag tijdens een debat over de verkoop niet al te veel stampij meer. ‘Ik ben blij met de plannen van het nieuwe college voor de besteding van het geld’, verklaarde raadslid Mikal Tseggai.
Wel gaan er stemmen op in de gemeenteraad om te proberen een voor Den Haag belangrijk onderdeel van Eneco terug te kopen van de beoogd koper, een Japans consortium onder leiding van Mitsubishi. Daarbij gaat het om het stadswarmtenet waarop zo’n 2150 gebruikers zijn aangesloten, vooral in het Centrum, de Binckhorst, Ypenburg en Wateringse Veld.
In handen van de overheid
Sommige partijen vinden dat dit in handen moet blijven van de overheid, net als het stroomnet. Maar omdat verantwoordelijk wethouder Boudewijn Revis (VVD, financiën) verklaarde dat hij geen voorstel gaat maken om het net terug te kopen, moet de gemeenteraad daarvoor zelf een initiatiefvoorstel gaan maken.
De oppositie heeft diverse redenen om tegen de verkoop te zijn. Het levert Den Haag weliswaar 675 miljoen euro op, maar als de aandelen zijn verkocht komt er geen jaarlijks terugkerend dividend meer binnen. En daarbij gaat dit jaar bijvoorbeeld om ruim elf miljoen euro.
‘In een vlaag van blinde privatiseringsdrift wordt de kip met de gouden eieren geslacht’, aldus Grinwis van de ChristenUnie/SGP. Ook zijn partijen bang dat ze de grip de koers van het bedrijf kwijtraken Verder zijn er twijfels over het consortium dat Eneco overneemt. Dat zou weinig ophebben met duurzaamheid.
Hoogste bieder
Maar die argumenten konden de voorstanders niet overtuigen. ‘We kunnen Eneco nu beter goed verkopen dan deze risicovolle investering aanhouden,’ vond VVD’er Frans de Graaf. En zelfs de PVV heeft zich bij de feiten neergelegd en toonde al helemaal geen moeite met de koper. Raadslid Karen Gerbrands: ‘Wij waren tegen de verkoop.
Maar als het dan gebeurt, dan moet het naar de hoogste bieder gaan. En het geld moet gewoon naar de belastingbetaler, in plaats van naar duurzaamheidswaanzin.’ Zij doelde daarmee op de plannen om het geld onder meer te besteden aan duurzaamheid, woningbouw en openbaar vervoer.
Wethouder Revis toonde zich niet erg onder de indruk van de kritiek. Volgens hem voldoet het consortium dat Eneco wil kopen aan alle gestelde eisen. ‘Dat heeft aan alle eisen voldaan.’ Bovendien is het volgens hem nu ook te laat om het principe dat het energiebedrijf wordt verkocht nu nog ter discussie te stellen.
Zeer ambitieus
Nog tijdens die vergadering over Eneco kregen de raadsleden via de mail bericht dat het stadsbestuur positief staat ten opzicht van een zeer ambitieus plan van Eneco, de zogeheten leiding door het midden.
Dat is een pijpleiding voor het transport van (rest)warmte uit de Rotterdamse haven naar Den Haag en omliggende gemeenten. Dat is weer een onderdeel van het provinciale warmtetransportnet, de warmterotonde.
Volgens raadslid Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) zegt het college in de brief in feite dat het akkoord gaat met de plannen daartoe, terwijl de raad er de komende maanden nog uitgebreid over zou spreken. Wijsmuller reageerde daarom furieus.
Volgens hem neemt wethouder Liesbeth van Tongeren (GroenLinks, duurzaamheid) ‘verstrekkende besluiten’, terwijl de raad ‘niet actief en bovendien gebrekkig is geïnformeerd’. Het raadslid: ‘Ik vind dit in het verkeer tussen college en raad niet acceptabel. Dit is achterbaks.’
Meer over dit onderwerp: ENECO AANDELEN WARMTEROTONDE
Gemeenten broeden nog op plannen na miljoenen-injectie Eneco
OmroepWest 26.11.2019 ‘Aangenaam verrast’. Dat is de gemeente Leidschendam-Voorburg. Daar wordt binnenkort 141 miljoen euro bijgeschreven. Want Leidschendam-Voorburg heeft drie procent van de aandelen in Eneco in handen. En dat energiebedrijf wordt, zo werd gisteren bekend, verkocht aan een Japans consortium.
Leidschendam-Voorburg had aanvankelijk gedacht tachtig miljoen euro te ontvangen. Maar het wordt dus veel meer. Dat geld gaat de gemeente niet direct uitgeven, aldus wethouder Jan-Willem Rouwendal (ChristenUnie-SGP, financiën).
Het geld gaat eerst in de algemene reserve. ‘Het definitieve besluit over de verkoop wordt genomen door de raad. Het college zal voorstellen doen voor de bestemming van de opbrengst.’ Dat gebeurt vermoedelijk in maart volgend jaar.
Ook andere gemeenten in de regio kunnen rekenen op flinke bedragen voor de verkoop van Eneco. Den Haag heeft de meeste aandelen, ruim zestien procent. Dat levert de stad 675 miljoen op. Dat geld gaat waarschijnlijk vooral naar duurzaamheid, openbaar vervoer en woningbouw.
Invloed op koers
Delft is de stad die na Den Haag en Leidschendam-Voorburg het meeste geld krijgt. De verwachting is dat die gemeente zo’n honderd miljoen euro ontvangt. Delft was eigenlijk tegen de verkoop van de aandelen, onder meer omdat zo invloed kon worden gehouden op de koers van het bedrijf.
Dat is ook de reden dat het college van burgemeester en wethouders het niet gepast vonden om toch al plannen te maken voor het geval de aandelen worden verkocht.
In een reactie wijst wethouder Stephan Brandligt (GroenLinks, financiën) er dan ook op dat de raad nog wel akkoord moet gaan met de verkoop. ‘Maar los van het Delftse besluit is het wel zeer aannemelijk dat de verkoop doorgaat en dat Delft een bedrag van ongeveer 100 miljoen euro zal ontvangen. Tot nu toe kregen we elk jaar ruim anderhalf miljoen euro dividend.
Daar konden we op rekenen en daar konden we plannen op maken. De jaarlijkse bijdrage uit de aandelen vervalt. Nu komt er een enorm bedrag in een keer. Dat moeten we verstandig investeren om daarvan ook op lange termijn zoveel mogelijk profijt te hebben. Op dit moment onderzoek ik hoe we dit geld op een verantwoorde en slimme wijze kunnen gebruiken.’
Suggesties
Volgens Brandligt is het niet verbazingwekkend dat hij ook veel suggesties krijgt van mensen wat de gemeente met het geld moet doen. ‘Het college zal de komende tijd voorstellen maken waarop de raad kan beslissen. Er zijn hiermee belangrijke keuzes te maken voor de toekomst van Delft.’
De gemeente Pijnacker-Nootdorp krijgt rond de 86 miljoen euro krijgen. De coalitie daar sprak al eerder af dat het geld in de grote pot gaat, de algemene middelen, zoals het officieel heet. ‘Het college van burgemeester en wethouder bereidt voorstellen voor die vervolgens voorgelegd worden aan de raad’, aldus een woordvoerder.
Zoetermeer, dat 2,34 procent van de aandelen heeft, krijgt ruim 95 miljoen euro uit Japan. De gemeente is terughoudend in het maken van plannen om dat geld uit te geven. Wethouder Marc Rosier (VVD, financiën) wil eerst zeker weten dat het wordt gestort. Pas in het voorjaar van 2020 komen er dan waarschijnlijk voorstellen voor de besteding ervan, zegt zijn woordvoerder.
Tegenvallers
De gemeente Rijswijk hield rekening met een opbrengst van veertig miljoen euro, maar krijgt veel meer: rond de 73 miljoen. Mede op verzoek van D66 in de gemeenteraad had het stadsbestuur al een nagedacht over hoe er met die inkomsten moet worden omgegaan. Het idee is nu om een belangrijk deel van het geld te gebruiken voor het opbouwen van ‘financiële buffers’ om tegenvallers op te vangen.
Een ander deel wordt gereserveerd voor ‘investeringen die bijdragen aan een toekomstbestendig Rijswijk’. Het college van burgemeester en wethouders gaat daarom eerst een ‘strategische verkenning’ doen. Dat neemt wel enige tijd in beslag. De verwachting is dat er volgend jaar meer duidelijk wordt over waar de miljoenen dan precies naartoe gaan.
De gemeente Krimpenerwaard krijgt welgeteld 23.264.337 euro. Maar daar gaat nog wel een percentage af vanwege transactiekosten. Een woordvoerder wijst erop dat de gemeenteraden nog wel akkoord moeten gaan.
In de Krimpenerwaard gaat de politiek er in het eerste kwartaal van volgend jaar over praten. En wat er met al die miljoenen gaat gebeuren? ‘Er wordt nagedacht over de besteding van het geld. Hierover bestaat nog geen duidelijkheid.’
LEES OOK: Den Haag krijgt honderden miljoenen uit Japan, maar moet toch bezuinigen
Den Haag: Ondanks jackpot door verkoop Eneco toch bezuinigen
AD 25.11.2019 Bezuinigingen zijn onvermijdelijk voor het nieuwe stadsbestuur van Den Haag, ook nu de verkoop van Eneco een cheque voor de stad oplevert van 675 miljoen euro.
Dat is de boodschap van waarnemend wethouder Financiën Boudewijn Revis aan de vijf partijen die nu onderhandelen over een coalitieakkoord. Na het gedwongen vertrek van Groep De Mos uit het college van burgemeester en wethouders moeten CDA en PvdA met de zittende partijen VVD, GroenLinks en D66 tot nieuwe afspraken komen.
Lees ook;
Lees meer
Lees meer
Grote graat in de keel zijn daarbij de forse tekorten in de zorg voor ouderen en jeugd, taken die vier jaar geleden door het rijk naar de gemeenten zijn overgedaan, met een vette bezuiniging. Revis: ,,Je kan die gaten in het gemeentelijke huishoudboekje een aantal jaar dichten door deze eenmalige meevaller daar in te investeren. Maar daarmee verdwijnt het probleem niet, sterker nog: over een aantal jaar krijg je die tegenvaller dubbel zo hard in je gezicht terug.”
Veranderingen
Het vorige college besloot al de opbrengsten volgens een vaste verdeelsleutel te investeren om de stad duurzamer en beter bereikbaar te maken. In de coalitieonderhandelingen kan daar verandering in worden aangebracht, maar alles wijst er op dat die veranderingen niet groot zullen zijn.
Dat betekent dat de helft van de Haagse opbrengst waarschijnlijk in beter openbaar vervoer wordt gestoken, zoals een nieuwe tramlijn naar Binckhorst en het deels ondergronds maken van de tramlijn langs het Westeinde en over de Loosduinseweg. Revis noemt ook het ‘overkluizen’ van de A12 als mogelijke investering. Dit houdt in dat er een dak boven de weg komt, waardoor er nieuwe stukjes stad bij komen.
Dat geldt voor alle gemeenten in Nederland. De oplossing daarvoor kan niet een eenmalige opbrengst zijn, Aldus Boudewijn Revis, VVD-wethouder.
VVD-wethouder Revis benadrukt dat ondanks deze financiële opsteker voor Den Haag er structureel een financieringstekort is. ,,Dat geldt voor alle gemeenten in Nederland. De oplossing daarvoor kan niet een eenmalige opbrengst zijn.”
Die opbrengst is overigens nog niet zeker; de gemeenteraden moeten eerst elk instemmen met de verkoop. Op 4 december vergadert de raad er voor het eerst over.
Den Haag krijgt honderden miljoenen uit Japan, maar moet toch bezuinigen
OmroepWest 25.11.2019 Het lijkt een paradox die de Haagse wethouder Boudewijn Revis (VVD, financiën) maandag moest overbrengen. Aan de ene kant ‘krijgt’ de stad 675 miljoen euro vanwege de verkoop van de aandelen die Den Haag heeft in Eneco. Aan de andere kant moet er worden bezuinigd door het stadsbestuur.
Toch is er volgens de wethouder geen sprake van een schijnbare tegenstrijdigheid. Revis: ‘Vergelijk het met thuis. Als je iedere maand te weinig geld overhoudt, lost het éénmalig uitbetalen van je vakantiegeld de problemen niet op.’
Daarom was er maandag aan de ene kant tevredenheid in het stadhuis. Den Haag krijgt – als de gemeenteraad ook akkoord gaat met de deal – binnen afzienbare tijd het spectaculaire bedrag van 675 miljoen overgemaakt uit Japan vanwege de verkoop van Eneco. Veel meer geld dan waar aanvankelijk rekening mee werd gehouden.
Waarschuwing
Maar er klonk aan de andere kant ook een waarschuwing. ‘Het lijkt mooi dat we nu in een keer heel veel geld krijgen. Maar de begroting is niet in evenwicht. We hebben te maken met structurele tekorten. En dat geld is niet de oplossing voor alle problemen’, aldus Revis.
De coalitie die anderhalf jaar geleden aantrad, legde in het akkoord vast dat het geld dat straks binnenkomt, wordt gebruikt voor ‘duurzame verbeteringen in de stad’. In dat stuk van eind mei 2018 (‘Den Haag, Stad van Kansen en Ambities’) staat dat dertig procent van de opbrengst naar duurzaamheid gaat (een ‘revolverend energietransitiefonds’), vijftig procent naar duurzame mobiliteit (openbaar vervoer en fiets) en twintig procent wordt besteed aan een mooie, groene inrichting van straten en pleinen en betaalbare woningbouw.
Investeren in de stad
Hoewel na het gedwongen vertrek van Hart voor Den Haag/Groep de Mos door VVD, D66, GroenLinks, CDA en PvdA wordt onderhandeld over een nieuwe coalitie, blijft die verhouding voor nu nog even overeind, aldus de wethouder. ‘De beste manier om het geld te besteden is om het te investeren in de stad.’ Hoe dat precies gaat gebeuren, moet de komende tijd nog worden uitgewerkt.
Het betekent dus zeker niet dat het wordt gebruikt om de huidige begroting sluitend te maken door de tekorten in bijvoorbeeld de zorg op te vangen. Dat is volgens de wethouder een onverantwoorde manier van boekhouden. Dan raakt de stad gewend aan een ‘heel hoog uitgavenniveau’ terwijl daarvoor geen structureel geld is. ‘We gaan daarmee geen gaten dichten en de problemen voor ons uitschuiven.’
‘Ik ben best wel cynisch over het Rijk. Dat laat geen argument onbenut om ons minder geld te geven.’ Boudewijn Revis
Over de brug
Revis maakte van de gelegenheid wel gebruik om nog eens een oproep te doen aan het kabinet om de gemeenten op financieel gebied te hulp te komen. ‘Het Rijk moet echt over de brug komen’, aldus Revis. Het kan niet zo zijn, zegt hij, dat het bijvoorbeeld minister Hugo de Jong ontgaat dat vrijwel iedere gemeente tekorten heeft op de jeugdzorg.
Zo zijn er meer problemen. Omdat het kabinet minder uitgeeft dan verwacht, krijgen ook de gemeenten minder. En dan is er nog een derde punt van zorg. Het kabinet is wel bereid om bij te dragen aan investeringen in bijvoorbeeld nieuwe railverbindingen, maar dat gaat de gemeente nog niet snel genoeg.
Somber randje
Vandaar dat wat een vreugdevolle presentatie van een flinke financiële injectie had moeten zijn, een beetje een somber randje kreeg. Zeker omdat Revis ook bang is dat nu Den Haag en andere gemeenten flink wat geld incasseren, het kabinet een extra argument heeft om geen helpende hand te bieden als het gaat om bijvoorbeeld tegenvallers in de zorg.
‘Ik ben best wel cynisch over het Rijk. Dat laat geen argument onbenut om ons minder geld te geven’, aldus de Haagse wethouder. ‘Ik kan me voorstellen dat het Rijk denkt: de nood is niet zo hoog. Maar de nood is wel hoog.’
Daarom erkende Revis het ook maar ruiterlijk. Den Haag krijgt straks 675 miljoen euro uit Japan. ‘Maar desondanks moeten we de broekriem aanhalen.’
Meer over dit onderwerp: ENECO BOUDEWIJN REVIS DEN HAAG GEMEENTE DEN HAAG
Kamer verdeeld over noodzaak overname Eneco door Japans consortium
AD 25.11.2019 Kamerleden hebben wisselend gereageerd op de overname van energiebedrijf Eneco door Japanse partijen. Verschillende oppositiepartijen willen de minister van Economische Zaken naar de Tweede Kamer roepen over de deal.
Vanmorgen werd bekend dat energiebedrijf Eneco, met ruim twee miljoen klanten het op één na grootste energiebedrijf van Nederland, in Japanse handen komt. Een consortium van Mitsubishi Corporation en Chubu betaalt 4,1 miljard euro voor de overname.
Lees ook;
Lees meer
,,Nu zijn alle energiebedrijven in buitenlandse handen en kunnen we dus minder sturen op de energietransitie. Daar maken we ons wel zorgen over”, noemt GroenLinks-Kamerlid Tom van der Lee als een van zijn redenen om de minister naar de Kamer te roepen over deze deal. Verder constateert hij: ,,Vier miljard is een boel geld, maar GroenLinks vindt het belangrijk dat ook de groene missie van Eneco overeind blijft.”
PvdA’er William Moorlag zou ook liever hebben gezien dat een consortium van Nederlandse partijen Eneco had overgenomen. ,,Dan is er meer kans dat het bedrijf bijdraagt aan de doelen van het Klimaatakkoord. Ook is het van belang dat de koper niet op Angelsaksische kapitalistische leest is gestoeld, maar het Rijnlands bestuursmodel toepast en dus goed oog heeft voor de belangen van werknemers en de Nederlandse samenleving.”
Oliedom
Veel gemeenten zijn spekkoper bij verkoop Eneco. © ANP Graphics
De SP is sowieso tegen verkoop van Eneco. ,,Oliedom om onze laatste publieke grote energieleverancier te verpatsen”, zegt Kamerlid Sandra Beckerman. ,,Bij de verkoop van Nuon en Essent gingen 4400 banen verloren! Ook raakten we zeggenschap kwijt. Juist nu we meer schone energie en een lagere energierekening nodig hebben, moeten we Eneco democratiseren; niet verkopen.”
Regeringspartijen VVD en D66 reageren positiever. Kamerlid Dennis Wiersma (VVD) ziet niet direct grote bezwaren tegen deze overname. ,,We zien meer van dergelijke bewegingen op de energiemarkt. Vattenfall heeft bijvoorbeeld eerder ook Nuon overgenomen, hetzelfde geldt voor Essent door RWE. Dit lijkt een betrouwbare partij.”
D66 wil dat iedereen makkelijk en goedkoop schone energie kan krijgen. Kamerlid Matthijs Sienot: ,,De bewoners moeten centraal staan, met een warm huis en een lage energierekening. Daar moet minister Wiebes alle energiebedrijven op aan blijven spreken, in wiens handen een energieleverancier ook is.”
SP Den Haag: Steek Eneco-miljoenen in verduurzamen huurwoningen
Den HaagFM 25.11.2019 De verkoop van energiebedrijf Eneco aan het Japanse consortium Mitsubishi Corporation en Chubu Electric Power Co. Inc was een verrassing voor de SP in de Haagse gemeenteraad. “Het is een volgende, grote multinational”, zegt SP-fractievertegenwoordiger Rick Hoefsloot in het radioprogramma Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM over de verkoop. Hij vermoedt dat de hoogte van het bod de doorslag heeft gegeven voor een verkoop aan Mitsubishi: “De groene ambities zijn onduidelijk.”
Als het aan Hoefsloot ligt gaat het geld geïnvesteerd worden in duurzaam wonen, zoals het beter isoleren van huurwoningen. Rick ziet hij graag dat Haagse woningcorporaties ondersteund worden door verduurzaming te gaan voorfinancieren, al mogen huren daardoor niet omhoog gaan. “Tot nu toe komen duurzaamheidsmaatregelen bij mensen met een dikke portemonnee terecht, ook de rest van de bevolking moet er in mee kunnen.”
Als het aan de SP had gelegen was het energiebedrijf helemaal niet verkocht: “Er is nu wel een bak geld, maar anders hadden we decennialang kunnen rekenen op dividendopbrengst. Het had nooit verkocht mogen worden.”
Gemeenten cashen bij verkoop Eneco: Rotterdam vangt 1,3 miljard
MSN 25.11.2019 De gemeenten die nu nog aandeelhouder zijn van energieleverancier Eneco kunnen een fikse meevaller verwachten. Het Japanse consortium van Mitsubishi en Chubu biedt 4,1 miljard euro voor alle aandelen en dat wordt verdeeld over 44 gemeenten. Vooral Rotterdam casht flink.
Die 44 gemeenten hebben niet allemaal een even groot belang. De grootste aandeelhouder is Rotterdam met een belang van maar liefst 31,69 procent.
1,3 miljard voor Rotterdam
Dat betekent dat Rotterdam straks op een haar na 1,3 miljard euro kan bijschrijven. Daarmee laat de havenstad alle andere aandeelhouders ver achter zich. De nummer twee op de lijst is Den Haag, met een belang van 16,55 procent dat 679 miljoen euro waard is.
Op de derde plaats staat Dordrecht met 9,05 procent van de aandelen. Dat belang is nog altijd 371 miljoen euro waard.
De bedragen zijn overigens niet helemaal precies wat de gemeenten gestort gaan krijgen. Er gaan namelijk nog transactiekosten vanaf, waardoor de bedragen in werkelijkheid iets lager zullen uitvallen.
Wat te doen met al dat geld?
Die bedragen zijn op de gemeentebegrotingen aanzienlijk te noemen. Zo heeft de gemeente Rotterdam voor volgend jaar 3,5 miljard aan inkomsten begroot, exclusief Eneco. Daar komt eenmalig dus ruim een derde bij.
Wat er daar precies met het geld gaat gebeuren is nog niet helemaal duidelijk. Een deel van het geld zal in ieder geval gestopt worden in een energietransitiefonds. Met dat fonds worden de komende jaren groene projecten gefinancierd die ervoor moeten zorgen dat Rotterdam de klimaatdoelstellingen haalt.
De gemeente heeft ook nog een flinke berg schulden. Daar zal de komende jaren meer op afgelost worden, valt te lezen in de begroting. Dat kan trouwens ook geen kwaad, de gemeente heeft een slordige 2 miljard euro aan schuld.
Friese bruggenbouwers
Heel anders is dat bij de gemeente Noardeast Frieslân. In gedachte hebben ze daar het geld al voor een groot deel uitgegeven. De opbrengst van hun aandeel Eneco (0,54 procent) hadden ze ingeschat op 16,4 miljoen euro. Voor dat geld hebben ze een speciaal potje gemaakt waaruit allerlei projecten kunnen worden gefinancierd.
Voor volgend jaar staan er alvast wat mooie projecten op de planning. Zo wordt er in Hallum onder meer een voetbalveld verplaatst en een nieuw multifunctioneel gebouw kan straks zowel de voetbalvereniging als de plaatselijke kaatsvereniging huisvesten. Dat kost 600.000 euro, dus er is nog wel wat over.
En dus kan er in 2020 mooi een brug worden verhoogd zodat toeristische sloepen er onderdoor kunnen. Dat kost 655.000 euro, maar dat geld is er nu dus.
Sterker nog: voor de gemeente ligt er zelfs een meevaller in het verschiet. Door de hoogte van het bod van de Japanners is dat zelfs 22 miljoen euro.
Grote verrassing: Eneco komt in Japanse handen
AD 25.11.2019 Energiebedrijf Eneco, met ruim twee miljoen klanten het op één na grootste energiebedrijf van Nederland, komt in Japanse handen. Een consortium van Mitsubishi Corporation en Chubu betaalt 4,1 miljard euro voor de overname. De winst van de Japanners komt als een grote verrassing.
Met de verkoop komt Nederlands laatste grote energiebedrijf in buitenlandse handen. Eerder werden Nuon en Essent in 2009 verkocht aan respectievelijk Vattenfall en RWE. Eneco stond in de etalage sinds de afsplitsing van publieke netwerktak Stedin in 2017, zeg maar de regionale stroom- en gasnetten.
De 44 gemeenten die Eneco in eigendom hebben, kwamen daardoor met een puur commercieel energiebedrijf te zitten en dat is in hun ogen geen publieke taak. Afgelopen jaar werd daarom een veiling georganiseerd, waarbij geïnteresseerde kandidaten vorige maand een bod mochten inleveren. Behalve Mitsubishi hadden de combinaties Shell/PGGM en Rabobank/KKR dat gedaan.
Mitsubishi en Chubu winnen die strijd dus. De Japanners betalen 827,06 euro per aandeel Eneco. Als de overname rond is, gaat daar nog 0,5 tot 1 procent aan transactiekosten van de opbrengst af. Volgens Eneco blonk het bod van Mitsubishi zowel uit in prijs als in kwaliteit.
Mitsubishi Corporation, wordt voor 80 procent eigenaar en het eveneens Japanse energiebedrijf Chubu krijgt het resterende deel. Beiden financieren de transactie volledig uit eigen middelen.
Het hoofdkantoor van Eneco bij Rotterdam Alexander © ANP XTRA
Mitsubishi outsider
Dat Mitsubishi Eneco mag kopen, komt geheel onverwachts. Alle experts gingen er vanuit dat de combinaties Shell of Rabobank de slag zouden gaan winnen. Shell en Rabobank zijn immers (deels) Nederlands en kennen Eneco goed. Mitsubishi is hier met name bekend als automaker en minder als speler op het gebied van (duurzame) energie.
De Japanners golden daarmee vooral als outsider. Toch is de overname logischer dan het lijkt: Mitsubishhi en Eneco werken al sinds 2007 met elkaar bij de aanleg van windparken op zee. Chubu Electric Power is het derde energiebedrijf van Japan met ruim 10 miljoen klanten en een grote focus op duurzame energie. Mitsubishi is een conglomeraat dat wereldwijd groot is in de energietransitie.
Het bod van de Japanners lijkt de doorslag te hebben gegeven: ruim 4 miljard euro is ruim hoger dan verwacht. De waarde van Eneco werd steevast geschat op tussen de 2,5 en 3 miljard euro. Mitsubishi betaalt nu een miljard meer. Naast de hoogte van het bedrag golden er ook andere voorwaarden: het respecteren van de groene koers van Eneco en behoud van de banen van de 3.000 Eneco-werknemers.
Zilvervloot
Door de verkoop zien de 44 steden en dorpen nu de zilvervloot binnenvaren. Grootaandeelhouder Rotterdam (31,7 procent) krijgt straks bijna 1,3 miljard euro bijgeschreven. Den Haag, dat 16,55 procent bezit, ontvangt bijna 680 miljoen euro. Dordrecht (9,05 procent) kan ruim 370 miljoen euro verwachten.
Talloze andere steden en dorpen lopen eveneens binnen. Zo krijgt Delft voor zijn 2,44 procent 100 miljoen euro en Zoetermeer (2,33 procent) 95,5 miljoen euro. Pijnacker-Nootdorp ziet door zijn 2,1 procent belang straks 86,1 miljoen euro bijgeschreven op de gemeentelijke giro.
Officieel is de deal overigens nog niet definitief rond, gemeenten moeten hun goedkeuring er nog aan geven en hun aandelen verkopen. De deal met Mitsubishi en Chubu is gesloten door de aandeelhouderscommissie. De kans dat de lokale overheden nog tegenstemmen lijkt echter minimaal.
Eneco’s windpark Luchterduinen voor de kust van Noord-Holland © ANP
Bedrijf blijft zelfstandig
Eneco beklemtoont dus dat de Japanners ook de beste plannen met Eneco hebben. Eneco wordt het Europese centrum voor alle energie-gerelateerde activiteiten van Mitsubishi Corporation. Daarbij wordt een deel van de offshore windactiviteiten bij Eneco ondergebracht.
Ondertussen blijft Eneco in tact als zelfstandig Nederlands energiebedrijf en blijft het hoofdkantoor in Rotterdam. Mitsubishi belooft verder de merken van Eneco ongewijzigd te houden, ook gaan er geen banen verloren onder de 3.000 werknemers van Eneco.
Huidige ceo Ruud Sondag zal aftreden als topman en wordt vervangen door een andere Nederlandse ceo. Eneco’s huidige chief customer officer Hans Peters en een nog bekend te maken vertegenwoordiger van Mitsubishi Corporation zullen aan de huidige raad van bestuur worden toegevoegd.
Topman Sondag zegt met Mitsubishi Corporation en Chubu aandeelhouders gevonden te hebben ,,die honderd procent achter de strategie van Eneco staan.” Hij wijst er op dat Eneco bij de bouw van windparken al jarenlang met Mitsubishi samen werkt.
Eneco krijgt straks volop kansen voor uitbreiding in Europa en daarbuiten, stelt Sondag. ,,Ik ben er trots op dat wij in gezamenlijkheid en unanimiteit van de aandeelhouderscommissie, raad van commissarissen en raad van bestuur tot deze positieve uitkomst zijn gekomen.” Hij wijst er op dat de centrale ondernemingsraad positief is gestemd over Mitsubishi.
Takehiko Kakiuchi, ceo van Mitsubishi Corporation, zegt onder de indruk van de prestaties van Eneco en haar marktpositie te zijn. ,,We willen daar graag verder aan bouwen. Eneco en wij hebben sinds 2012 succesvol samengewerkt in een lange termijn strategisch samenwerkingsverband, met een bewezen track record van succesvolle samenwerkingen in verschillende hernieuwbare energieprojecten als resultaat.”
GroenLinks wil debat
De verkoop aan Mitsubishi leidt tot verbazing bij GroenLinks en andere oppositiepartijen. ,,Vier miljard is een boel geld, maar GroenLinks vindt het belangrijk dat ook de groene missie van Eneco overeind blijft”, zegt Kamerlid Tom van der Lee. Hij wil zo snel mogelijk een debat over de verkoop van Eneco.
In de stad Den Haag gaat de vlag uit. ,,Volgens mij is Mitsubishi een goede partij,’’ zegt VVD-fractievoorzitter Frans de Graaf. Joris Wijsmuller (coalitiepartij HSP) is blij dat Shell achter het net vist. ,,Mitsubishi is een partij die duidelijk zijn marktpositie op het gebied van duurzame energie in Europa probeert te verstevigen. En het is in ieder geval geen Shell. Het is best veel geld. Dat mag niet de leidraad zijn om voor of tegen te stemmen, maar het is een goed bod.’’
Shell en Rabobank teleurgesteld
Shell reageert teleurgesteld dat het Eneco niet mag overnemen. De olie- en gasreus had naar eigen zeggen samen met pensioengigant PGGM een competitief bod neergelegd. Naast het bod had Shell grote plannen met Eneco: onder de vlag van het Rotterdamse bedrijf zou Shell Europees willen uitgroeien tot een belangrijke stroomleverancier.
Shell zegt de beslissing van Eneco te respecteren en blijft zoeken naar kansen op de markt voor duurzame energie. ,,We streven ernaar om vanaf 2021 gemiddeld 2 tot 3 miljard dollar per jaar te investeren in New Energies”, laat Shell-bestuurder Maarten Wetselaar weten. Momenteel stopt Shell 1 miljard tot 2 miljard dollar per jaar in duurzame energie.
Ook Rabobank baalt. ,,We zijn teleurgesteld dat Eneco voor een andere combinatie heeft gekozen en nog steeds overtuigd van de kracht van ons bod”, zegt Wiebe Draijer, bestuursvoorzitter van Rabobank. ,,Met onze benadering zouden we de verduurzaming van Nederland met een krachtig partnership versnellen, ten dienste van klanten in alle delen van het land.
We zijn dankbaar voor de gelegenheid die het management van Eneco ons heeft geboden om een mogelijke samenwerking te verkennen. Wij zien de verdere ontwikkelingen met belangstelling tegemoet.”
Eneco-baas Ruud Sondag. Hij treedt straks af bij het Rotterdamse energiebedrijf, maar blijft wel verbonden als senior adviseur. © RV
Rabobank: geen sanering bij Eneco, bedrijf blijft Rotterdams en miljarden voor duurzaamheid
AD 25.11.2019 Als Rabobank Eneco mag overnemen volgt er geen reorganisatie en behouden alle medewerkers hun huidige arbeidsvoorwaarden. Ook mag het energiebedrijf miljarden in duurzaamheid investeren, garandeert de bank in een strikt vertrouwelijk document.
Komende weken maakt de directie van Eneco bekend wie het energiebedrijf mag overnemen. Drie kandidaten hebben vorige maand een bod ingeleverd: Shell en pensioengigant PGGM, Rabobank en KKR Infrastructure, en het Japanse Mitsubishi. De belangrijkste voorwaarde voor de aankoop is een flink bedrag op tafel leggen, liefst 3 miljard euro of meer.
De 44 gemeenten die eigenaar zijn van Eneco – Rotterdam met ruim 30 procent van de aandelen voorop – willen cashen. Ze eisen echter ook de dat groene koers van Eneco behouden blijft, net als de banen van de drieduizend medewerkers.
Volgens de meeste experts zijn Shell en PGGM de favoriet. De energiereus wil vergroenen en ziet een toekomst als stroomleverancier. Eneco moet hiervoor het Europese bruggenhoofd worden, zeggen insiders. Shell heeft geld en zit er voor de lange termijn. Tweede kanshebber is Rabobank. Die is de grootste financier van duurzame energie in Nederland en wereldwijd een top 10-speler.
Durfinvesteerders
De samenwerking met KKR Infrastructure lijkt echter tegen de bank te werken, door betrokkenheid van de durfinvesteerder bij de overname van Van Ganswinkel. Toen KKR, de moeder van KKR Infrastructure, in 2007 de afvalverwerker overnam kreeg Van Gansewinkel een schuld van 2 miljard op de balans gezet. Het zorgde voor jarenlange problemen. KKR werd een schoolvoorbeeld van de verwoestende praktijken van durfinvesteerders.
Volgens Rabobank is de vrees voor een Van Gansewinkel-scenario onterecht. In een twaalf pagina’s lange strikt vertrouwelijke glossy, dat in het bezit van deze krant is, komen Rabobank en KKR Infrastructure met harde garanties. ,,Naast een zeer aantrekkelijke prijs voor de aandelen bieden wij Eneco een stevige basis voor een succesvolle toekomst.’’
De voorkant van het vertrouwelijke biedingsdocument, waarin Rabobank en KKR hun plannen met Eneco specifiek uit de doeken doen. © AD
6 miljard
Rabobank en KKR stellen Eneco daarnaast forse investeringen in het vooruitzicht. Rabobank zegt 6 miljard euro te willen investeren in de energietransitie, bovenop de bestaande plannen. ,,Samen zijn we in staat om de duurzame-energieportfolio van Eneco uit te breiden zodat we Nederland in de toekomst van 100 procent duurzame warmte en energie kunnen voorzien.’’
Zo willen Rabobank en KKR de komende jaren ‘tienduizenden bedrijven en huishoudens per jaar steunen in hun bijdrage aan de energietransitie’. Daarnaast willen ze de komende vijf jaar met Eneco tweehonderd bedrijventerreinen verduurzamen en twintig lokale collectieve warmteoplossingen organiseren.
Geen reorganisaties
Om nog meer zekerheid te bieden belooft Rabobank dat de drieduizend medewerkers hun huidige arbeidsvoorwaarden behouden en het geldende sociale plan. ,,Er volgen geen reorganisaties als gevolg van onze investering.’’ Rabobank en KKR garanderen verder dat Eneco in Rotterdam gevestigd blijft en zijn zelfstandige positie behoudt.
Eneco werd dit jaar te koop gezet nadat het energiebedrijf in 2017 afsplitste van publieke netwerktak Stedin. Daarmee zaten de 44 lokale overheden die aandeelhouders zijn – waaronder Rotterdam, Den Haag en Dordrecht – ineens met een commercieel energiebedrijf. Dat past niet in hun publieke taak, vinden ze.
Het voorwoord van de vertrouwelijke biedingsglossy © AD
De vertrouwelijke glossy van Rabo en KKR Infrastructure © AD
Haagse regio casht honderden miljoenen door verkoop Eneco
AD 25.11.2019 Den Haag juicht dat de kogel door de kerk is, en de verkoop van Eneco-aandelen nu in zicht is, maar VVD, HSP, CU/SGP en Partij voor de Dieren reageren ook aarzelend en afwachtend.
Zojuist werd bekend dat het energiebedrijf, met ruim twee miljoen klanten het op een na grootste energiebedrijf van Nederland, in Japanse handen komt. Een consortium van Mitsubishi Corporation en Chubu betaalt 4,1 miljard euro voor de overname. Den Haag, dat 16,55 procent van de aandelen Eneco bezit, casht daarmee bijna 680 miljoen euro. Delft, met 2,44 procent van de aandelen in handen, kan 100 miljoen euro op de balans bijschrijven.
Lees ook;
Lees meer
Leidschendam-Voorburg lijkt relatief gezien de jackpot te pakken bij deze verkoop van Eneco. De ‘kleine’ gemeente heeft ruim 74.000 inwoners en bezit 3,44 procent van de aandelen.
De gemeente kan daarmee 141 miljoen euro in de boeken bijschrijven, meer dan Pijnacker-Nootdorp met 86 miljoen (2,1 procent van de aandelen), Zoetermeer met 96 miljoen (2,34 procent) en Rijswijk 73 miljoen. De gemeenten moeten uiteraard nog wel rekening houden met de kosten van de verkoop. Deze kosten worden geschat op 0,5 tot 1 procent.
Het is belangrijk dat die ook echt wordt geïnvesteerd in het mooier en sterker maken van de stad, aldus Frans de Graaf.
VVD-fractievoorzitter Frans de Graaf in de Haagse gemeenteraad denkt dat het goed is dat er nu een volgende stap is gezet naar de verkoop van Eneco. Maar het is beslist te vroeg om uitsluitend te juichen, stelt hij. ,,Een mooie opbrengst, het is belangrijk dat die ook echt wordt geïnvesteerd in het mooier en sterker maken van de stad.
Maar het is ook belangrijk te beseffen dat de financiële problemen van deze stad hiermee bepaald niet zijn verdwenen. Veel van de tekorten die de gemeente heeft, komen jaarlijks terug: de zorg en minder inkomsten via het Gemeentefonds.’’
Bonus
De eenmalige ‘bonus’ is heel erg groot, erkent hij. ,,Maar het zorgt niet dat de problemen weg zijn.’’ In de Japanners heeft hij vertrouwen. ,,Volgens mij is het een goede partij,’’ zegt de Graaf.
Joris Wijsmuller (coalitiepartij HSP) stelde zojuist opgelucht te zijn dat niet Shell, maar de Japanners in Eneco stappen. ,,Dit is een partij die duidelijk zijn marktpositie op het gebied van duurzame energie in Europa probeert te verstevigen. En het is in ieder geval geen Shell.
Het is best veel geld. Dat mag niet de leidraad zijn om voor of tegen te stemmen, maar het is een goed bod.’’ Wijsmuller heeft verder geen enkel zicht in de bedrijfsvoering van de Japanners, zegt hij. ,,Ik weet er gewoon te weinig van om daar nu iets over te zeggen.’’
Ik kan me voorstellen dat er, bij de nieuwe coalitie, een andere verdeling uit gaat komen, aldus Joris Wijsmuller.
De HSP-fractievoorzitter vraagt zich af hoe het vrachtschip met geld, bijna 680 miljoen euro, verdeeld zal worden. Door het oude college was beslist dat 50 procent van de opbrengst ingezet zou worden om het openbaar vervoer te verbeteren.
Dertig procent was bedoeld voor de duurzaamheidstransitie in Den Haag en twintig procent voor gebiedsontwikkeling. ,,Het vorige college had daar afspraken over. Maar ik kan me voorstellen dat er bij de nieuwe coalitie een andere verdeling uit gaat komen. Ik ben heel benieuwd.’’
Investeren in groene projecten
De Haagse Partij voor de Dieren is geen voorstander van verkoop, omdat de gemeente dan geen invloed meer uit kan oefenen op de koers van het bedrijf. ,,Nu worden de kroonjuwelen verkocht om snel een bak geld te scoren, dat is op lange termijn geen duurzaam beleid”, aldus fractievoorzitter Robert Barker (PvdD).
GroenLinks in Den Haag reageert zojuist positief. ,,Vanaf het begin was voor ons essentieel dat de duurzaamheidsstrategie van Eneco en de banen in onze regio gegarandeerd zijn. Dat lijkt op het eerste gezicht gegarandeerd door de voorgestelde kopers.’’
GroenLinks denkt dat Den Haag met de honderden miljoenen een grote stap kan zetten naar een duurzame stad. ,,Voor onszelf en voor de komende generaties.’’
Groep de Mos juicht: ,,Hoogste bod wint. Dat was onze wens en is goed nieuws voor Den Haag.’’ De cash moet volgens GDM geïnvesteerd worden in de bereikbaarheid en het versterken van de economie in de stad.
Publieke handen
Pieter Grinwis (CU/SGP) blijft het een beroerd idee vinden Eneco te verkopen. ,,Zeker in deze fase van de energietransitie en omdat warmtenetten nu uit publieke handen verdwijnen,’’ zegt hij in sociale media. Hij noemt het verrassend dat het Japanse consortium als winnaar uit de bus is gekomen. ,,Hopelijk pakt het goed uit.’’
Eneco-aandelen leveren Den Haag 675 miljoen euro op
Den HaagFM 25.11.2019 Het Japanse consortium Mitsubishi Corporation en Chubu Electric Power Co. Inc neemt Eneco over. Dat levert Den Haag, dat 16,55 procent van de aandelen in het energiebedrijf heeft, 675 miljoen euro op. Dat schrijft waarnemend burgemeester Johan Remkes aan de Haagse gemeenteraad.
De gemeenten die aandelen hadden in Eneco besloten tweeënhalf jaar geleden het bedrijf te willen verkopen. Het bedrag dat het Japanse consortium over heeft voor het energiebedrijf is veel hoger dat steeds werd verwacht. Hoewel de gemeenten die eigenaar waren, daar zelf nooit officieel mededelingen over deden, was de verwachting van deskundigen dat Eneco rond de 2,5 tot 3 miljard euro waard was.
De opbrengst voor de gemeente is daarmee ook veel hoger dan waar aanvankelijk in het stadhuis rekening mee werd gehouden. In de wandelgangen ging daar steeds een bedrag van 300 tot 400 miljoen rond.
Duurzaamheidsbeleid
Den Haag heeft steeds gezegd een flink deel van het geld dat via de verkoop van Eneco binnenkomt te willen gebruiken voor duurzaamheidsbeleid. Ook wil Den Haag met een deel van het geld de ambitieuze plannen op het gebied van mobiliteit financieren. Zo moeten er onder meer nieuwe tram- of lightrailverbindingen komen van de Binkchorst naar Scheveningen en richting Zuidwest.
Den Haag krijgt 675 miljoen euro voor aandelen Eneco
OmroepWest 25.11.2019 Het Japanse consortium Mitsubishi Corporation en Chubu Electric Power Co. Inc neemt Eneco over voor 4,1 miljard euro. Den Haag, dat 16,55 procent van de aandelen in het energiebedrijf heeft, krijgt daardoor 675 miljoen euro. Ter vergelijking: de totale begroting van de gemeente voor 2020 is 2,5 miljard euro.
Dat schrijft waarnemend burgemeester Johan Remkes aan de Haagse gemeenteraad. De gemeenten die aandelen hadden in Eneco besloten tweeënhalf jaar geleden het bedrijf te willen verkopen.
Het bedrag dat het Japanse consortium over heeft voor het energiebedrijf is veel hoger dat steeds werd verwacht. Hoewel de gemeenten die eigenaar waren, daar zelf nooit officieel mededelingen over deden, was de verwachting van deskundigen dat Eneco rond de 2,5 tot 3 miljard euro waard was.
De opbrengst voor de gemeente is daarmee ook veel hoger dan waar aanvankelijk in het stadhuis rekening mee werd gehouden. In de wandelgangen ging daar steeds een bedrag van 300 tot 400 miljoen rond.
In de race
Tot nu toe werden Shell en pensioenbelegger PGGM steeds gezien als de meest kansrijke partijen om Eneco over te nemen. Ook Rabobank en KKR Infrastructure waren in de race.
Den Haag heeft steeds gezegd een flink deel van het geld dat via de verkoop van Eneco binnenkomt te willen gebruiken voor duurzaamheidsbeleid. Ook wil Den Haag met een deel van het geld de ambitieuze plannen op het gebied van mobiliteit financieren. Zo moeten er onder meer nieuwe tram- of lightrailverbindingen komen van de Binkchorst naar Scheveningen en richting Zuidwest.
Felle discussie
De eventuele verkoop van Eneco leidde in de Haagse gemeenteraad in het verleden tot felle discussie. Sommige partijen wilden het bedrijf liever niet verkopen omdat ze zo invloed zouden kunnen uitoefenen op de koers. Andere wilden liever het geld incasseren. Uiteindelijk besloot de raad in de vorige collegeperiode de aandelen niet van de hand te willen doen.
Het huidige college besloot bij het aantreden anderhalf jaar geleden de aandelen echter toch te verkopen. De manier waarop toenmalig wethouder Rachid Guernaoui (Hart voor Den Haag) de plannen presenteerde, leidde tamelijk snel na zijn aantreden tot een forse confrontatie met de gemeenteraad.
Ook geld voor andere gemeenten
Ook andere gemeenten in de regio kunnen rekenen op een aanzienlijke financiële injectie. Zo is Leidschendam-Voorburg na Rotterdam, Den Haag en Dordrecht de grootste aandeelhouder Eneco. Die gemeente heeft 3,44 procent in handen. Delft heeft 2,44 procent, Zoetermeer 2,34, Pijnacker-Nootdorp 2,10 en Rijswijk 1,78 procent.
Reden voor de aandeelhouders om Eneco te verkopen aan Mitsubishi en Chubu is dat dit consortium de hoogste prijs biedt. Verder scoort het beste op ‘transactiezekerheid’ en is ‘eveneens de beste partij met betrekking tot het lange termijn aandeelhouderschap en een prudente financiering’. Ook zouden goede afspraken zijn gemaakt over een duurzame strategie van Eneco. Het bedrijf zou ‘een wereldspeler op gebied van energietransitie’ worden.
Naam Eneco blijft
Ondanks de overname door de Japanners, blijft het merk Eneco gewoon bestaan, verzekert de commissie die namens de gemeenten de onderhandelingen uitvoerde. ‘De bedrijfscultuur en de bedrijfsidentiteit blijven ongewijzigd, de werkgelegenheid en arbeidsvoorwaarden blijven ongewijzigd, het hoofdkantoor van Eneco blijft gevestigd in Rotterdam.’
De topman Takehiko Kakiuchi van Mitsubishi Corporation laat in een schriftelijke verklaring weten ‘onder de indruk van de prestaties en marktpositie’ van van Eneco te zijn. ‘We onderschrijven de lange termijn visie van Duurzame energie van iedereen, hebben een goede culturele fit en geloven er sterk in dat Eneco goed is gepositioneerd om een leidende rol in de energietransitie te blijven vervullen.’
Interessant pakket
Shell zegt ‘de uitkomst te respecteren, maar teleurgesteld te zijn’. ‘Wij geloven dat we met PGGM een competitief bod hebben neergelegd voor Eneco, inclusief een interessant pakket aan niet-financiële voorwaarden en groeiplannen voor de lange termijn.’
De Partij voor de Dieren in de Haagse gemeenteraad stelt zeer teleurgesteld te zijn. ‘Mitshubishi is een fossiele reus die zich bezighoudt met kolen, olie en het leegvissen van de oceanen. Een publiek bedrijf valt zo ten prooi aan een van de grootste vervuilers ter wereld’, aldus fractieleider Robert Barker.
Robert Barker@RNBarker
Mitsubishi neemt #Eneco over. Een fossiele reus die zich bezighoudt met kolen, olie en het leegvissen van oceanen. Een publiek bedrijf valt zo ten prooi aan één van de grootste vervuilers ter wereld. #greenwashing #raad070 https://t.co/ns5sWCW9Rk
11:01 – 25 nov. 2019 Andere Tweets van Robert Barker bekijken
Beroerd idee
De ChristenUnie/SGP blijft teleurgesteld dat het energiebedrijf wordt verkocht. ‘Een buitengewoon beroerd idee’, zegt fractievoorzitter Pieter Grinwis. Hij noemt de 675 miljoen een ‘fantastisch Sinterklaascadeau’ voor de nieuwe coalitie waarover nu in het stadhuis wordt onderhandeld.
‘Dat is veel meer dan waar de afgelopen jaren mee werd gerekend. Daarbij moet wel bedacht worden dat potverteren op de loer ligt en het dividend van dik elf miljoen euro per jaar verdwijnt.
Het ligt voor de hand dat de in het vorig coalitieakkoord afgesproken verdeling van vijftig procent voor duurzame mobiliteit, dertig procent voor de energietransitie en twintig procent voor gebiedsontwikkeling wordt aangepast door de onderhandelende partijen. Ik verwacht bijvoorbeeld dat er meer geld uitgetrokken wordt voor betaalbare woningbouw.’
Grinwis wil dat het geld niet wordt verkwanseld. ‘Het moet worden geïnvesteerd in zaken die op lange termijn renderen voor onze stad, en de vrij zwakke structurele financiële positie van de gemeente dient te worden versterkt.’
LEES OOK: Den Haag presenteert de nieuwe klimaatplannen en dit ga jij ervan merken
Meer over dit onderwerp: ENECO AANDELEN VERKOOP DEN HAAG
Rabobank wil Eneco kopen
AD 17.07.2019 Rabobank is één van de vier gegadigden die energiebedrijf Eneco willen kopen. Dat verklaart de bank, die optrekt met KKR Infrastructure.
,,Een samenwerking met een partij als Eneco met een sterk groen profiel past binnen de ambitie van Rabobank om de huisbankier van de energietransitie te zijn”, verklaart de bank middels woordvoerster Nanne van Nunen zijn grote interesse. ,,Ook sluit dat naadloos aan op de missie om maatschappelijke impact te hebben.”
Eneco is in handen van 44 gemeenten, maar nu het Rotterdamse energiebedrijf sinds 2017 is afgesplitst van netbeheerder Stedin willen de lokale overheden ervan af. Grootaandeelhouders als Rotterdam en Den Haag kunnen cashen: de verkoop moet 2,5 tot 3 miljard euro opbrengen
Lees ook;
Lees meer
Lees meer
Sterke overeenkomsten
Verkoop van Eneco vindt plaats via een gecontroleerde veiling. Inmiddels zijn er vier kandidaat-kopers geselecteerd: een consortium van Shell en PGGM, het Japanse Mitsubishi, Australische investeerder Macquarie Infrastructure en tenslotte investeringsfonds KKR Infrastructure.
Rabobank wijst op de sterke overeenkomsten tussen beide bedrijven: net als Rabobank heeft Eneco enkele miljoenen particuliere alsook zakelijke klanten, beide bedrijven zijn bovendien sterk lokaal geworteld.
Rabobank denkt straks gezamenlijk met Eneco diensten te kunnen aanbieden. ,,Daarbij kunnen beide partijen klanten nog beter helpen bij hun eigen verduurzaming, bijvoorbeeld door het energievriendelijker maken van hun woning.” Rabo regelt dan het krediet, Eneco het energievriendelijker maken. ,,Dat draagt bij aan het realiseren van de ambitieuze klimaatdoelstellingen.”
Het hoofdkantoor van de Rabobank in Utrecht. © anp
Voor lange termijn
Rabobank stelt voor de lange termijn in Eneco te willen stappen. De onafhankelijkheid wordt gegarandeerd, net als handhaving van Eneco’s duurzame karakter. ,,Het consortium wil investeren in een partnership met Eneco voor lange termijn en Eneco ondersteunen in de verdere ontwikkeling als een onafhankelijke onderneming die een leidende rol speelt in de energietransitie ven de verduurzaming van Nederland en Europa.”
Momenteel studeren Rabobank en KKR gezamenlijk op een concreet bod. Net als de andere kandidaat-kopers krijgen ze inzage in de boeken van Eneco. Later dit jaar moet dan ‘de winnaar’ bekend gemaakt worden. Insiders menen dat de combinatie PGGM/Shell de beste kans maakt.
KKR
KKR Infrastructure is één van de door KKR opgestarte investeringsfondsen, waarin de durfinvesteerder beleggers de kans geeft te investeren in infrastructuurprojecten. Zelf werd KKR bekend in Nederland als één van de eigenaren van afvalverwerker Van Gansewinkel. Die overname financierde KKR door bijna 2 miljard aan schuld op de balans van Van Gansewinkel te zetten. Het was één van de dingen waardoor durfinvesteerders het imago van nietsontziende fondsen kregen. Huidige Eneco-topman Ruud Sondag was destijds CEO bij Van Gansewinkel. Hij vertrok in 2012 wegens onenigheid over het te voeren beleid.
Windmolens van Eneco te Delfzijl. Het bedrijf staat bekend om zijn duurzame karakter. © Eneco
Haagse Stadspartij: ‘Onbegrijpelijk dat Shell wordt toegelaten tot de veiling van Eneco’
AD 08.07.2019 Raadslid Peter Bos, van de Haagse Stadspartij, vindt het onbegrijpelijk dat Shell wordt toegelaten tot de veiling van Eneco. De koper van de Eneco-aandelen dient namelijk van onbesproken gedrag te zijn. ,,Maar Shell is al decennialang betrokken bij allerlei dubieuze zaken.” Desondanks blijkt dat Shell voldoet aan de criteria en door is naar de volgende ronde.
,,Corruptie en milieuvervuiling in Nigeria, de gaswinning in Groningen, de lobby om de dividendbelasting af te schaffen, veroordelingen wegens kartelafspraken, belastingontwijking, de oliewinning in Alaska, de apartheid in Zuid-Afrika, klimaatontkenning en noem maar op”, somt Peter Bos op. ,,Shell ligt voortdurend onder vuur bij actiegroepen en is partij in rechtszaken over de hele wereld.”
Lees ook;
Lees meer
Lees meer
Shell en pensioenbeheerder PGGM hebben een voorsprong op de overname uitgebouwd nu het Franse olie- en gasconcern Total en de Italiaanse elektriciteitsproducent Enel, dat samen optrok met de Nederlandse pensioenbeheerder APG de handdoek in de ring hebben gegooid.
Peter Bos diende bij de raadsvergadering van 4 juli een motie in om Shell alsnog te diskwalificeren, maar de motie kreeg geen meerderheid. Frans de Graaf, fractievoorzitter van de Haagse VVD zegt geen bezwaar te hebben tegen de deelname van Shell aan de veiling. ,,Het zou goed zijn voor de stad dat een echt Haags bedrijf de aandelen koopt”, zegt De Graaf. ,,Daarnaast is het bedrijf beoordeeld door een onafhankelijke organisatie en betreft het een objectief proces. Ik heb er daarom ook alle vertrouwen in dat zij hun werk goed doen en kunnen inschatten of Shell wel of niet mag meebieden op de aandelen.”
Naast Shell zijn er nog een paar andere grote multinationals, zoals de Australische investeerder Macquarie en het Japanse Mitsubishi Corp, in de race om de aandelen van Eneco over te nemen. Dit meldt nieuwsorganisatie Reuters. Volgens HSP-Raadslid Peter Bos is het Groene Consortium de enige écht interessante partij die de duurzaamheids- en andere publieke belangen kan garanderen. En die ook financieel interessant is.
Toch is deze partij door de aandeelhouders niet toegelaten tot de verdere aankoopprocedure. ,,Het is wrang om te zien dat er alles aan gedaan wordt om het Groene Consortium buiten te sluiten en voor Shell en andere fossiele partijen de rode loper uit te leggen. Triest dat de gemeenteraad, die met een grote meerderheid het Klimaatpact heeft ondertekend, niet thuis geeft als het echt ergens over gaat.”
Haagse Stadspartij: “Shell onterecht toegelaten tot veiling van Eneco”
Den HaagFM 09.07.2019 Shell is onterecht toegelaten tot de veiling van Eneco, dat vindt de Haagse Stadspartij (HSP). Den Haag doet de Eneco-aandelen van de hand, een van de bieders is Shell. De koper van de Eneco-aandelen dient namelijk van onbesproken gedrag te zijn, zegt HSP.
“Shell is al decennialang betrokken bij allerlei dubieuze zaken. Shell ligt voortdurend onder vuur bij actiegroepen en met rechtszaken over de hele wereld.” zegt raadslid Peter Bos.
Groene Consortium
Alleen Shell en een paar andere grote multinationals zijn nog in de race om de aandelen van Eneco over te nemen. Het Groene Consortium werd door de aandeelhouders niet toegelaten tot de verdere aankoopprocedure.
In de raadsvergadering van 4 juli diende Peter Bos een motie in om Shell alsnog te diskwalificeren. De motie kreeg geen meerderheid.
Oprichter Booking.com uit de race voor overname van Eneco
AD 01.06.2019 Het Groene Consortium van duurzame ondernemers en Den Haag Fossielvrij mogen niet meedingen naar de overname van energiebedrijf Eneco.
Dat heeft de groep, met daarin Booking.com-oprichter Kees Koolen, in een teleurgestelde brief laten weten aan de gemeenten die aandeelhouder van het energiebedrijf zijn. Het consortium hoopt dat de gemeenteraden hun bestuurders op andere gedachten brengen.
Volgens Gerben Pek van de duurzame coalitie heeft zakenbank Citigroup heel star geopereerd in het biedingsproces. ,,Eerst vonden ze dat we te weinig geld beschikbaar hadden, waarna we hebben geregeld dat 3 miljard euro meteen beschikbaar was voor de overname. Maar daarna is er nooit meer serieus naar onze plannen voor een echt duurzame en innovatieve energieleverancier gekeken. Tijdens dit proces zijn de eisen verhoogd, in het voordeel van de oliemaatschappijen die ook in de race zijn.”
De woordvoerder van Eneco en de aandeelhouders bij dit overnameproces willen niet ingaan op de kritiek. ,,Wij geven geen commentaar op individuele partijen.”
Geld
Rond het energiebedrijf valt te horen dat het consortium niet op tijd voldoende geld beschikbaar had en dat alleen daarom al de bieding naar de prullenbak werd verwezen. De ingewijde zegt ook dat het een kansloze missie is om via de gemeenteraad alsnog deelname aan de biedingenstrijd af te dwingen. ,,De gemeenten zijn allemaal akkoord gegaan met de spelregels rond de bieding.”
Maar in Den Haag liet de Partij voor de Dieren meteen van zich horen. ,,Op deze manier blijven alleen fossiele bedrijven over om Eneco over te nemen. Dan is het gedaan met haar groene koers.”
Groene Consortium wil nog steeds Eneco overnemen
OmroepWest 31.05.2019 Het Groene Consortium en Den Haag Fossielvrij leggen zich niet neer bij de beslissing van Citigroup hen te weren uit het vervolg van het biedingsproces om energiemaatschappij Eneco te kopen. Volgens deze partijen zijn na de inschrijvingsperiode de toelatingseisen voor het biedingsproces verhoogd.
Het Groene Consortium blijft van mening dat ze zich had moeten kwalificeren voor de volgende ronde, ook al kreeg ze op 27 mei te horen te zijn afgevallen. ‘Eerst had men twijfel of we wel genoeg vermogen hadden. Dat hebben we nu aangetoond met een beschikbaar eigen vermogen van drie miljard euro.
Dat heeft ons vanzelfsprekend tijd gekost. Nu zegt men dat we te laat zijn om ons te kwalificeren.’ Het Groene Consortium en Den Haag Fossielvrij gaan een brief schrijven aan alle 44 gemeentes die eigenaar zijn van Eneco, met de vraag toch toegelaten te worden tot de volgende ronde.
‘We willen niet dat Eneco in handen valt van een fossiel bedrijf als Shell of Total. Dan gebeurt hetzelfde als wat met Nuon en Essent is gebeurd, nadat respectievelijk Vattenfall en RWE ze overnamen: zeg maar dag tegen de groene ambities’, aldus Joeri Oudshoorn van Den Haag Fossielvrij.
‘De eisen voor toelating tot het biedings- en onderhandelingsproces werden tijdens het proces verhoogd in het voordeel van fossiele reuzen en investeringsfondsen. Wij begrijpen dat de gemeenteraden daar nooit van op de hoogte gesteld zijn’, aldus Den Haag Fossielvrij.
Schriftelijke vragen
De Partij voor de Dieren in de Haagse gemeenteraad is het niet eens met de uitsluiting en gaat schriftelijke vragen stellen aan het college. ‘Een duurzame koper wordt door gemeenten uitgesloten. Zo blijven alleen fossiele grootbedrijven over en is het gedaan met de groene koers van Eneco’, zegt fractievoorzitter Robert Barker.
LEES OOK: Haagse burgerbeweging wil nieuwe eigenaar Eneco worden
Meer over dit onderwerp: ENECO GROEN CONSORTIUM DEN HAAG FOSSIELVRIJ
Den Haag Fossielvrij en het Groene Consortium willen Eneco kopen
Den HaagFM 26.04.2019 Het Groene Consortium en de burgerbeweging Den Haag Fossielvrij willen energiebedrijf Eneco kopen en bereiden een bod voor. De twee partijen willen Eneco verduurzamen. In de strijd doen ook Shell/PGGM en Total mee.
Het Groene Consortium bestaat onder andere uit Kees Koolen – oprichter Booking.com en Uber en de ondernemers van energiebedrijf Greenchoice en investeerder Meewind. Pensioenfondsen zouden al overgehaald zijn te investeren in het plan.
Joeri Oudshoorn van Den Haag Fossielvrij, Kees Koolen en Gerben Pek van Het Groene Consortium: “De combinatie van de burgerbeweging en enkele van de groenste bedrijven van Nederland is een gamechanger in de energietransitie. Wij voelen allemaal de urgentie én zien de kansen. Met de slagkracht van Eneco, de groenste ondernemers van het land en de uiterst gedreven en innovatieve burgerbeweging worden de krachten gebundeld die we nodig hebben voor deze enorme opgave.”
Haagse burgerbeweging vindt partner om Eneco te kopen en te verduurzamen
OmroepWest 25.04.2019 In hun poging om energiebedrijf Eneco te kopen, gaat de burgerbeweging Den Haag Fossielvrij samenwerken met een groep ondernemers die zich Het Groene Consortium noemt. Eneco is nu nog eigendom van tientallen Nederlandse gemeenten, maar zal via een veiling worden verkocht. Door Eneco op te kopen, willen de partijen het energienetwerk verduurzamen.
Den Haag Fossielvrij had al eerder aangekondigd dat ze op zoek is naar partners. De burgerbeweging heeft vooral interesse in de Haagse warmtenetten. Den Haag Fossielvrij wil de Haagse netten verduurzamen en de aanleg van de Botlekpijp tussen Rotterdam en Den Haag voorkomen. De Botlekpijp zou Haagse huishoudens afhankelijk maken van de petrochemische industrie in Rotterdam.
Het Groene Consortium bestaat onder meer uit Kees Koolen (oprichter Booking.com en oud Uber-topman), Michiel Rexwinkel (oprichter en grootaandeelhouder Greenchoice), Willem Smelik (CEO groene beleggingsinstelling Meewind) en Gerben Pek (CEO Gutami Holding zonne-energie). Zij ondersteunen Den Haag Fossielvrij financieel. De twee partijen gaan nu samen een bod voorbereiden.
In 2030 klimaatneutraal
Eneco is op dit moment nog in bezit van 53 Nederlandse gemeenten. Den Haag heeft 16,55 procent van de aandelen in handen en is daarmee, na Rotterdam, de tweede aandeelhouder. De waarde van alle aandelen is geschat op 2,5 tot 3 miljard euro. Het idee is dat Den Haag met de opbrengst van de aandelenverkoop, maximaal 500 miljoen, onder andere haar duurzaamheidsplannen kan betalen. Volgens het Haags Klimaatpact uit 2017 moet de stad in 2030 klimaatneutraal zijn.
Den Haag Fossielvrij en Het Groene Consortium moeten nog wel op concurrentie rekenen. Shell heeft al aangegeven dat het Eneco wil kopen, samen met pensioenbelegger PGGM. Ook zou het Franse olieconcern Total oren hebben naar een overname. Den Haag Fossielvrij is bang dat deze multinationals te weinig duurzaamheidsmaatregelen zullen nemen.
LEES OOK:
Meer over dit onderwerp: DEN HAAG KLIMAAT ENERGIE ENECO
Opbrengst verkoop Eneco medio 2020 op rekening gemeente Den Haag
OmroepWest 27.03.2019 Als de verkoop van Eneco volgens planning verloopt, wordt er voor de zomer van volgend jaar maximaal een kleine 500 miljoen euro op de bankrekening van de gemeente Den Haag bijgeschreven. Dat zei de Haagse wethouder Rachid Guernaoui (Financiën, Hart voor Den Haag/Groep de Mos) woensdagmiddag tijdens de gemeenteraadscommissie.
De commissie debatteerde over de start van het verkoopproces van het energiebedrijf. Den Haag heeft 16,55 procent van de aandelen en is daarmee, na Rotterdam, de tweede aandeelhouder. Ook andere gemeenten hebben aandelen in Eneco. De waarde van alle aandelen is geschat op 2,5 tot 3 miljard euro. Het idee is dat Den Haag met de opbrengst van de aandelenverkoop onder andere haar duurzaamheidsplannen kan betalen.
Bij een deel van de Haagse oppositiepartijen zit veel chagrijn. Zo wilde het vorige stadsbestuur de aandelen al verkopen, maar daar ging de toenmalige gemeenteraad voor liggen. Vervolgens trad de coalitie van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks aan en die besloot de aandelen toch te verkopen.
Chagrijn
De gemeenteraad werd hierover door middel van een briefje van wethouder Guernaoui geïnformeerd, terwijl er een nieuw raadsbesluit had moeten worden genomen, vindt de oppositie. Het leidde vorig jaar tot een forse aanvaring tussen de oppositie en de wethouder. Vrijwel de voltallige oppositie diende een motie van treurnis in, omdat de partijen vonden dat Guernaoui ‘regentesk gedrag’ vertoonde en de gemeenteraad door hem buitenspel is gezet.
CDA-fractievoorzitter Daniëlle Koster sprak haar ergernis over het proces uit. ‘We hebben als gemeenteraad nauwelijks inbreng gehad, we zijn telkens achteraf geïnformeerd, er staan stukken op rood die niet vertrouwelijk hoeven te zijn. Dat is precies waar het chagrijn van het CDA zit’, zei Koster.
26 keer gedebatteerd
Raadslid Ralf Sluijs van coalitiepartij Hart voor Den Haag/Groep de Mos viel daarop het CDA aan. ‘We hebben de afgelopen twee jaar een kleine 26 keer met elkaar gedebatteerd over dit onderwerp. Vindt u dat dat niet voldoende is geweest?’, vroeg hij. Koster schudde nee: ‘Het gaat hier om de verkoop van een bedrijf dat wij vroeger nutsbedrijven noemden, dus het gaat om het belang van al onze Haagse inwoners. Het wordt ook wel het ‘Haagse tafelzilver’ genoemd, dus daar kan je nooit genoeg debatten over voeren.’
Koster richtte vervolgens haar pijlen op wethouder Guernaoui. ‘Deze wethouder, die wij van tevoren niet echt hadden beticht van achterkamertjespolitiek, doet dat nu toch wel echt.’ Sluijs nam het voor de wethouder op. ‘Dat is een scherpe aantijging. Dat herken ik absoluut niet.’ Volgens Sluijs heeft de Haagse raad minder zeggenschap over Eneco, ‘omdat we later op de trein zijn gestapt dan andere partijen, dus dan is het gevolg dat wij iets minder invloed hebben kunnen uitoefenen dan mevrouw Koster wellicht gehoopt had’.
‘Deze vraag heb ik al tig keer beantwoord’
Tijdens de commissievergadering botste de Haagse raad opnieuw flink met wethouder Guernaoui. Fractievoorzitter Martijn Balster (PvdA) stelde de vraag wat er gebeurt als de Haagse gemeenteraad als enige gemeente tegen het bod stemt van de partij die de Eneco-aandelen overneemt. Maar Guernaoui wilde niet op die vraag ingaan. ‘Ik verwacht niet dat Den Haag ‘nee’ gaat zeggen. Er komt straks een partij die voldoet aan onze criteria en dan zal deze raad ‘ja’ zeggen.’
Balster liet het daar niet bij zitten en stelde de vraag nogmaals, tot ergernis bij wethouder Guernaoui. ‘Deze vraag heb ik al tig keer beantwoord. Dus u heeft het antwoord. U bent het vergeten? Op zo’n belangrijk dossier weet u niet wat er gebeurt? Dat vind ik echt jammer, want ik heb het al tig keer gezegd’, zei Guernaoui geïrriteerd.
‘Zo blijven we bezig’
De voorzitter van de commissie probeerde de situatie te sussen en vroeg Guernaoui of hij de vraag niet toch zou willen beantwoorden. ‘Nee. Zo blijven we bezig’, foeterde de wethouder. CDA-fractievoorzitter Daniëlle Koster schoot PvdA’er Balster te hulp. ‘Als het antwoord duidelijk zou zijn, zou de heer Balster er niet naar vragen.’ Maar ze bood ook aan Guernaoui de helpende hand. ‘Kan de wethouder aangeven wanneer, in welke brief of welk debat hij precies gezegd heeft wat het antwoord is op de vraag van de heer Balster. Dan kunnen we dat even nakijken’, zei de CDA’er. Guernaoui zuchtte en zei: ‘Dan concludeer ik dat ook het CDA het antwoord niet meer weet?’
Na het geharrewar was Guernaoui toch bereid om de vraag te beantwoorden. ‘Den Haag heeft 16,55 procent van de aandelen. Stel dat alleen Den Haag tegen stemt, dan heeft 16,55 procent van de aandeelhouders tegen gestemd.’ Als de andere gemeenten voor stemmen, dan betekent dat dus dat alle aandelen worden verkocht, ondanks de tegenstem van Den Haag.
‘Moeten we tekenen bij het kruisje?’
Ook oppositiepartijen Haagse Stadspartij, Partij voor de Dieren en ChristenUnie/SGP waren, net als tijdens andere debatten op dit dossier, kritisch op het verkoopproces. De partijen maken zich zorgen over de duurzame koers van Eneco, na de verkoop van de aandelen. ‘Er zijn geen keiharde criteria voor de kopers vastgelegd’, zei Leonie Gerritsen van de Partij voor de Dieren. Ook Peter Bos van de Haagse Stadspartij vond de gevraagde voorwaarden ‘summier’. En Koen van Haeften (CU/SGP) vroeg welke rol de gemeenteraad eigenlijk nog heeft. ‘Of moeten we tekenen bij het kruisje?’
Guernaoui benadrukte dat de raad het laatste woord heeft. De partij met het beste bod wordt aan de gemeenteraad voorgelegd. ‘Het is uiteindelijk aan de raad om het voorstel te steunen’, zei Guernaoui. ‘We liggen nu op schema. Ik verwacht dat andere gemeenten ook willen verkopen en dan zal het worden verkocht. Dat verwacht ik eind van het jaar. Vóór de zomer van volgend jaar, met een beetje geluk, zal het geld op de rekening staan’, aldus de wethouder.
Gecontroleerde veiling
Eneco zal worden verkocht via een zogeheten gecontroleerde veiling. Daarbij kunnen geïnteresseerde partijen in opeenvolgende rondes bieden op het bedrijf. Op die manier hopen de aandeelhouders een zo hoog mogelijke prijs te ontvangen voor Eneco. Tot nu toe hebben Shell en PGGM gezamenlijk en de burgerbeweging Den Haag Fossielvrij zich gemeld als potentiële koper.
LEES OOK: Den Haag presenteert de nieuwe klimaatplannen en dit ga jij ervan merken
Meer over dit onderwerp: ENECO GEMEENTE DEN HAAG RACHID GUERNAOUI MARTIJN BALSTER DANIELLE KOSTER
Den Haag Fossielvrij meldt zich als kandidaat-koper Eneco
DenHaagFM 04.03.2019 Den Haag Fossielvrij heeft zich zondag vlak voor de deadline gemeld als kandidaat-koper voor energiebedrijf Eneco. Potentiële kopers konden zich tot zondag 18:00 uur aanmelden. Het bedrijf is nu nog eigendom van 53 Nederlandse gemeenten, waaronder Den Haag, en wordt via een veiling verkocht aan de hoogste bieder.
De burgerbeweging wil het energiebedrijf uit handen houden van grote fossiele multinationals Shell en Total. Ze willen dat warmte betaalbaar kan blijven en van lokale duurzame bronnen komt. Den Haag Fossielvrij is alleen geïnteresseerd in het Haagse warmtenet van Eneco. Het gedeelte dat niet Haags is gaat zou samen met de elektriciteitstak van het bedrijf weer in de verkoop gaan.
“Het past in een wereldwijde trend van burgers die steeds ongeduldiger worden. Als onze politici geen grote stappen durven te zetten, dan doen wij het zelf wel” ,aldus Joeri Oudshoorn van Den Haag Fossielvrij op Den Haag FM. “Wij gaan nu op zoek naar investeerders die met ons in zee willen gaan.”
Veiling
Voor zover bekend zijn alleen Shell/PGGM en Total de andere partijen die zich hebben gemeld als geintreereden. De veiling kan wel een heel jaar gaan duren. De waarde van Eneco wordt geschat tussen de drie en vier miljard euro.
Den Haag Fossielvrij wil Eneco kopen
AD 03.03.2019 Net voor de deadline heeft burgerbeweging Den Haag Fossielvrij vandaag te kennen gegeven dat ze energiemaatschappij Eneco wil kopen. Ze moest dat voor 18.00 uur kenbaar maken bij zakenbank Citigroup die de verkoopveiling van Eneco leidt. Naar schatting is het bedrijf drie miljard euro waard.
Tot nu toe hadden zich alleen grote multinationals Shell en Total zich gemeld. Den Haag Fossielvrij wil voorkomen dat juist deze oliemaatschappijen eigenaar worden, stelt woordvoerder Joeri Oudshoorn. ,,Zij zijn vooral geïnteresseerd in Eneco omdat ze zo een warmtemonopolie krijgen. Ze willen huishoudens in Den Haag met een dure pijpleiding aansluiten op fossiele warmte van raffinaderijen in de Rotterdamse haven. Dat is voor de oliemultinationals een leuk verdienmodel. Zo worden bewoners die van het gas af gaan afhankelijk van olie en moeten daar nog voor betalen ook.’’
Volgens Oudshoorn is het onmogelijk dat Den Haag in 2030 klimaatneutraal is, het doel dat de gemeente zich heeft gesteld, als er geïnvesteerd wordt in deze pijpleiding uit de Rotterdamse haven.
Den Haag Fossielvrij zegt dat koop haalbaar is. De elektriciteitstak wil ze doorverkopen aan een commerciële partij die geen fossiele brandstof gebruikt voor de opwekking van energie. Ook de niet Haagse warmtenetten doet ze meteen in de verkoop aan lokale partijen met ‘vergaande en eerlijke duurzaamheidsdoelen’. Daarnaast start ze een crowdfundingsactie waarbij ze onder meer rekent ze op investeringen van banken en pensioenfondsen.
Haagse burgerbeweging wil nieuwe eigenaar Eneco worden
OmroepWest 03.03.2019 Burgerbeweging Den Haag Fossielvrij heeft zich zondag op de valreep gemeld als kandidaat-koper voor energiebedrijf Eneco. Het bedrijf is nu nog eigendom van 53 Nederlandse gemeenten, maar zal via een veilig worden verkocht aan de hoogste bieder. Potentiële kopers konden zich kenbaar maken tot zondag 18:00 uur.
‘We willen niet dat Eeneco in handen valt van grote multinationals als Shell of Total’, zegt Joeri Oudshoorn van Den Haag Fossielvrij. De burgerbeweging wil het energiebedrijf kopen, omdat men denkt dat warmte daarmee betaalbaar kan blijven en bovendien afkomstig van lokale duurzame bronnen. Den Haag Fossielvrij is alleen geïnteresseerd in het Haagse warmtenet van Eneco. Het gedeelte dat niet Haags is wil de beweging verkopen, net als de electriciteitstak.
‘ Het is niet naïef om te denken dat wij een reëele kans maken’, zegt Oudshoorn. Via crowdfunding wil hij het geld bij elkaar zien te krijgen. Dat geld zou moeten komen van bijvoorbeeld pensioenfondsen, waterschappen en publieke netwerkbedrijven. Er zijn volgens Oudshoorn genoeg netwerkbedrijven die hun investeringsportefeuille willen vergroenen.
Veiling kan jaar duren
Voor zover bekend hebben alleen Shell/PGGM en Total zich gemeld als geïnteresseerde partijen voor Eneco. De veiling wordt begeleid door de Amerikaanse zakenbank Citigroup en kan wel een heel jaar gaan duren. Naar schatting is Eneco drie tot vier miljard euro waard.
Eneco gaat Den Haag rijk maken
AD 24.02.2019 Belangstellenden voor de overname van Eneco hebben nog tot en met 3 maart de tijd om zich kandidaat te stellen. Het energiebedrijf staat er financieel prima voor en dat is goed nieuws voor Den Haag, de een na grootste aandeelhouder.
Belangstellenden voor de overname van Eneco hebben nog tot en met 3 maart de tijd om zich kandidaat te stellen. Het energiebedrijf staat er financieel prima voor en dat is goed nieuws voor Den Haag, de een na grootste aandeelhouder.
Met dank vooral ook aan de vlot draaiende economie belooft de veiling van energiereus Eneco een feestje te worden. De jaarcijfers liegen niet: na een ook al puik 2017, waarin een winst van 127 miljoen euro werd geboekt, vloeide er het afgelopen jaar nog meer in de kassa. 136 miljoen om precies te zijn.
PGGM en Shell willen Eneco overnemen
De twee bedrijven zeggen in een open brief dat ze de duurzame koers van Eneco willen voortzetten.
NOS 14.01.2019 Pensioenfonds PGGM en Shell willen samen energiebedrijf Eneco overnemen. De twee bedrijven hebben dat laten weten in een open brief. Daarin kondigen PGGM en Shell aan dat ze als consortium-partners de mogelijkheid onderzoeken om deel te nemen in de gecontroleerde veiling van Eneco.
In december werd de veiling van de aandelen van Eneco aangekondigd. Dat gebeurt gecontroleerd, wat wil zeggen dat de huidige aandeelhouders mogen bepalen wie de aandelen mag overnemen. Dat is niet noodzakelijk de hoogste bieder. De waarde van Eneco wordt geschat op 2,5 tot 3 miljard euro.
Eneco is op dit moment nog in handen van 53 gemeenten, waarvan Rotterdam, Den Haag en Dordrecht de grootste aandeelhouders zijn. Een aantal aandeelhouders en de ondernemingsraad hebben eerder laten weten dat ze het belangrijk vinden dat de duurzame koers van Eneco wordt voortgezet.
Duurzaamheid
In de open brief zeggen PGGM en Shell dat ze die koers willen voortzetten. De bedrijven zeggen onder de indruk te zijn van de bijdrage die Eneco levert aan de overgang naar duurzame energieproductie in Nederland.
Met hun kennis, ambitie en financiële slagkracht willen ze voortbouwen op de duurzame strategie van Eneco, om daarmee een concurrerend aanbod van duurzame energieproducten en -diensten te ontwikkelen, aldus de twee bedrijven.
Follow This, een groep van ruim 4500 ‘groene aandeelhouders’ van een aantal oliemaatschappijen, waaronder Shell, BP en ExxonMobil, spreekt van een mooie stap van Shell in de overgang naar een duurzame toekomst. Een voorwaarde is volgens Follow This wel, dat Shell een aantal sleutelfiguren van Eneco laat meedenken over de toekomst van de olie-industrie.
Quirijn Mulder, analist bij ING: “Het is niet een heel verrassende stap van Shell. Bij olie en gas hebben ze controle over de hele keten, van bron tot verkoop aan de consument. Bij duurzame energie ligt dat anders. Met Eneco zou Shell aan de verkoopkant z’n positie in duurzaam verstevigen. En ook kunnen gebruiken voor expansie naar het buitenland.”
Shell is in de VS een van de grootste handelaren in groene stroom. Het bedrijf richt zich meer en meer op de (duurzame) productie en distributie van energie, omdat het ervan uitgaat dat daar in de toekomst geld mee te verdienen is en minder met fossiele brandstoffen.
Bekijk ook;
Energiebedrijf Eneco wordt verkocht via veiling
Energiebedrijf Eneco wordt verkocht, maar aan wie en voor hoeveel?
Grote afnemers Eneco bang dat duurzame koers in gevaar komt
Shell en PGGM willen Eneco kopen
OmroepWest 14.01.2019 Shell en PGGM willen Eneco kopen. De multinational en de pensioengigant zeggen in een gezamenlijke verklaring te onderzoeken of ze mee kunnen doen aan de veiling van het energiebedrijf. Eneco is nu eigendom van 53 Nederlandse gemeenten, maar die gaan de aandelen van de hand doen.
Shell en PGGM zeggen ‘onder de indruk te zijn van Eneco’s bijdrage aan de Nederlandse energietransitie’. Ze denken beiden de kennis, ambitie en financiële slagkracht te hebben om ‘voort te bouwen op de duurzame strategie van Eneco’, aldus de persverklaring.
Met de enegergietransitie wordt bedoeld dat Nederland de komende decennia moet overstappen naar duurzamere vormen van energie dan bijvoorbeeld gas. Dat heeft het kabinet besloten.
‘Eneco ook de Europese markt op’
Met het kopen van Eneco-aandelen wil het consoritum Shell-PGGM ook de Europese markt op met duurzame energie. ‘Samen kunnen we een groeiend aantal klanten van Noordwest-Europa van betaalbare, duurzame energie voorzien’, zegt Frank Roeters van Lennep, van PGGM.
Shell laat bij monde van directeur nieuwe energie, Maarten Wetselaar weten: ‘De activiteiten van Eneco passen goed bij onze New Energies-activiteiten en bij onze ambities om steeds weer nieuwe manieren te vinden om emissies te reduceren en meer en schonere energie te leveren.’ Het consortium richt zich op het uitbreiden en ontwikkelen van bedrijfsmodellen die zowel maatschappelijke als commerciële waarde creëren.
Oppositie in Den Haag geschrokken
Den Haag behoort tot de grootaandeelhouders van Eneco. Rotterdam heeft met ruim 31,5% de grootste portefeuille, Den Haag volgt met 16,55%. Een woordvoerder van PGGM benadrukt dat er nog geen contact is geweest met de gemeenten die aandelen hebben. ‘We gaan voor de 100% overname, maar als gemeenten niet aan ons willen verkopen dan respecteren we dat ook’.
De oppositiepartijen in de Haagse gemeenteraad lijken geschrokken van het nieuws dat Shell en PGGM interesse hebben. De PvdA vreest voor het milieu: ‘Daar gaat ons duurzame en groene eigen Energiebedrijf. Eneco mogelijk naar Shell. Fijn zo’n rechtse coalitie in Den Haag. Duurzaamheid de prullenmand in, laat fractievoorzitter Martijn Balster weten op Twitter.
Martijn Balster @balstermartijn
Daar gaat ons duurzame en groene eigen Energiebedrijf. Eneco mogelijk naar Shell. Fijn zo’n rechtse coalitie in Den Haag. Duurzaamheid de prullenmand in. #triest #eneco #kapitalismebovengroen
https://www.ad.nl/economie/shell-en-pensioengigant-pggm-willen-eneco-kopen~a95cfe2e/ … 9 15:10 – 14 jan. 2019
Shell en pensioengigant PGGM willen Eneco kopen
Shell en PGGM willen Eneco kopen en bereiden een gezamenlijk bod voor. De energiegigant en pensioenuitvoerder beloven Eneco’s groene karakter te behouden en willen van het energiebedrijf een Europese…
ad.nl
Andere Tweets van Martijn Balster bekijken
‘Dit zagen we al van ver aankomen’
Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij schrijft op datzelfde medium dat hij de bui al had zien hangen ‘wanneer je duurzaamheid voorop stelt, biedt de verkoop van Eneco meer bedreigingen dan kansen.’
Joris Wijsmuller @JorisWijsmuller
Dit zagen we al van ver aankomen; wanneer je duurzaamheid voorop stelt, biedt de verkoop van Eneco meer bedreigingen dan kansen.
Maarten Brakema @Abrakemabra
Shell en PGGM willen Eneco kopen.
1 15:17 – 14 jan. 2019 Andere Tweets van Joris Wijsmuller bekijken
Verantwoordelijk wethouder Rachid Guernaoui denkt dat de gemeenteraad zich over het milieu geen zorgen hoeft te maken. ‘Welk bedrijf Eneco ook koopt, het zal moeten voldoen aan de voorwaarden die wij hebben gesteld’, zegt hij. Bovendien denkt hij dat Shell en PGGM niet het enige consortium is dat gaat bieden. Eind dit jaar moet er dan duidelijkheid zijn. ‘Dan weten we hoeveel bedrijven voor Eneco willen betalen. Daarmee gaan we dan weer naar de gemeenteraad die er een besluit over moet nemen.’
LEES OOK: Deze Hagenaars willen zo snel mogelijk van aardgas af
Meer over dit onderwerp: ENECO DEN HAAG AANDELEN
Shell en pensioengigant PGGM willen Eneco kopen
AD 14.01.2019 Shell en PGGM willen Eneco kopen en bereiden een gezamenlijk bod voor. De energiegigant en pensioenuitvoerder beloven Eneco’s groene karakter te behouden en willen van het energiebedrijf een Europese speler maken.
Met PGGM en Shell meldt zich de eerste serieuze kandidaat-koper voor Eneco. Nu het energiebedrijf sinds 2017 is afgesplitst van publieke netbeheerder Stedin willen de 44 aandeelhoudende gemeenten, waaronder Rotterdam en Den Haag, ervan af. Eneco wordt komende half jaar geveild en moet twee tot drie miljard euro opbrengen.
Shell en PGGM worden al langer genoemd als potentiële kopers. De pensioengigant en de energiereus zeggen onder de indruk te zijn van Eneco’s rol in de vergroening van Nederland. ,,Met onze kennis en financiële slagkracht denken wij die positie verder te kunnen uitbouwen”, zeggen Maarten Wetselaar, Shell’s directeur nieuwe energie, en Frank Roeters van Lennep, hoofd investering private markten. ,,Niet alleen in Nederland, maar ook in andere landen in Noordwest-Europa.”
In een open brief aan het personeel en andere stakeholders garanderen Shell en PGGM Eneco’s duurzame karakter in stand te houden. ,,We delen Eneco’s vastberadenheid om hierin een actieve en positieve bijdrage te leveren.”
Volgens Wetselaar zou het ,,onzinnig zijn” om Eneco’s groene karakter aan te tasten. Het bedrijf, dat twee miljoen klanten heeft en drieduizend medewerker telt, levert duurzame stroom uit zon en wind. Ook bezit het diverse relatief schone gascentrales. ,,Eneco staat bekend om zijn duurzame positie. Waarom zou je iets kopen als je het vervolgens kapot maakt?”
Lees ook;
Lees meer
We zijn onder de indruk van wat Eneco heeft bereikt, aldus Shell en PGGM.
Lange termijn
Shell en PGGM beklemtonen Eneco als langetermijninvestering te zien. Het hoofdkantoor blijft gewoon in Rotterdam en de naam Eneco blijft onveranderd. ,,Onze benadering is niet: we hangen het vol met schulden en willen een snelle return op onze investering”, zegt Wetselaar. ,,Sommige andere partijen zien dat nog weleens anders.”
Met Shell en PGGM lijkt de droomkoper voor Eneco opgestaan. Beide partijen zijn Nederlands en hebben geld genoeg om de verwachte koopprijs van twee tot drie miljard euro op te hoesten en vervolgens te investeren. Bovendien investeren zowel PGGM als Shell steeds meer in duurzame energie.
Hoe serieus beide zijn, blijkt uit het feit dat ze al een jaar geleden met de voorbereidingen zijn gestart. PGGM benaderde daarbij Shell als eerste. Voor PGGM, dat 215 miljard aan pensioenvermogen beheert, vormt Eneco een buitenkans. ,,Wij beleggen graag in Nederland, maar de mogelijkheden zijn schaars. Het moet ook financieel rendabel zijn, dat is altijd de hoofdvoorwaarde. Dit is zo’n kans.”
Maarten Wetselaar, directeur nieuwe energie van Shell, en Frank Roeters van Lennep, hoofd investering private markten PGGM. © Shell
Energieportefeuille
Ook voor Shell is Eneco zeer interessant. Het bedrijf stopt momenteel één tot twee miljard van de jaarlijkse 25 miljard euro aan investeringen in renewables. Een bedrag dat Wetselaar komende jaren hoopt te verdubbelen. Daarbij denkt Shell steeds nadrukkelijker ook aan energieleveranciers. Zo kocht Shell vorig jaar in Groot-Brittannië energieleverancier First Utility.
In Nederland doet Shell verder mee aan de bouw van offshore windparken Borssele 3 en 4. Ook kocht het laadpalenexploitant New Motion. ,,De afgelopen tweeënhalf jaar hebben we een energieportefeuille opgebouwd die net zo groot is als die van Eneco.”
Door hun belangstelling nu officieel kenbaar te maken mogen Shell en PGGM in de boeken van Eneco kijken. Als er geen lijken uit de kast vallen, zullen ze dan komend voorjaar een bod doen.
Welke percentages PGGM en Shell exact in Eneco willen nemen als het gezamenlijke bod slaagt, hebben beide nog niet geheel afgekaart. ,,Of het fifty-fifty wordt, kunnen we nog niet zeggen, maar beide bezitten we diepe zakken en nemen we een substantieel belang,” zegt Roeters van Lennep. Wetselaar van Shell: ,,Het wordt zeker geen negentig om tien procent.”
Reacties Rotterdam en Follow This
In een reactie zegt Adriaan Visser, wethouder Financiën van Rotterdam en hoofd van de aandeelhouderscommissie, niet verbaasd te zijn over de belangstelling van Shell en PGGM. ,,Op dit moment wordt gewerkt aan de voorbereiding van de verkoop, waaronder het gereed maken van alle documenten die bij de verkoop komen kijken.”
Hij wijst er op dat het koopproces nog formeel van start moet gaan. ,,De start wordt aangekondigd met een formeel persbericht dat naar verwachting in het voorjaar verschijnt. Vervolgens kan iedere partij zijn of haar interesse kenbaar maken. Ik ga ervan uit dat deze partijen dit ook doen.”
Activistische aandeelhoudersgroep Follow This, die Shell tot meer investeringen in duurzaamheid wil dwingen is verheugd. ,,Dit is opnieuw een mooie stap van Shell in de richting van Parijs,” laat Mark van Baal weten. Tegelijk stelt hij dat het bedrijf Eneco wel de ruimte moet laten mee te denken over de toekomst van de olieindustrie.
,,De olie-industrie staat op hetzelfde punt als waar de elektriciteitssector 10 jaar geleden stond: gaan we nieuwe kolencentrales bouwen of gaan we voor duurzame energie? Eneco was het enige grote elektriciteitsbedrijf dat de juiste keuze maakte. De olie-industrie moet nu kiezen: gaan we diep onder de oceanen op zoek naar nog meer olie of gaan we bijvoorbeeld windparken bouwen?
Eneco staat bekend om zijn wind- en zonnestroom. Een deeltje komt van het 19 windturbines tellende windpark Delfzijl Noord. © Eneco
Nog geen gelopen race
De grote ambities ten spijt is het nog bepaald geen gelopen race voor de combi Shell/PGGM. Ook energiereuzen als Total, Engie en het Japanse Mitsubishi zouden belangstelling tonen voor Eneco, net als investeringsfondsen als HAL en CVC. Eneco zei eerder te rekenen op tientallen geïnteresseerden.
Blijft de interesse dan moet een bod gedaan worden. In overleg met directie, personeel en gemeenten zijn criteria opgesteld waaraan bieders zich moeten houden. Uiteraard is de hoogte van het bedrag belangrijk, maar de prijs is niet leidend. Ook behoud van het groene karakter en werkgelegenheid spelen mee.
De afgelopen twee jaar verliepen tumultueus bij Eneco. Lange tijd woedde er een grote ruzie tussen de 53 gemeenten en de directie. Uiteindelijk leidde dat tot het vertrek van ceo Jeroen de Haas. Inmiddels is de rust weer gekeerd, maar raakte de verkoop vertraagd. Afgelopen december pas bereikten de Eneco-directie, het personeel en de 53 aandeelhoudende gemeenten definitief een akkoord over Eneco’s verkoop.
Oliesjeik als eigenaar Eneco: CU/SGP vreest het, GL niet
AD 20.12.2018 Eneco gaat naar de veiling en niet naar de beurs. CU/SGP is bang dat een rijke oliesjeik of Shell aan de haal gaat met het bedrijf. Maar GroenLinks vertrouwt op een goede afloop.
,,Oliedom’’, noemt fractievoorzitter Pieter Grinwis van CU/SGP de gang naar de veiling. Maar GroenLinks juicht. ,,Wat ons betreft had de verkoop van Eneco helemaal niet gehoeven, maar nu dit besluit is genomen, is het goed dat er duidelijkheid is. En dat we nu het gedoe achter ons kunnen laten’’, aldus Arjen Kapteijns van GL.
Drie miljard euro moet de verkoop, de grootste transactie van het land op dit moment, gaan opleveren voor de aandeelhouders: 53 Nederlandse gemeenten. Daarvan zal ongeveer 400 miljoen euro de kant van Den Haag op komen.
De hofstad wil er veel duurzaamheidsprojecten van betalen én een gigantische financiële injectie geven aan het openbaar vervoer. Tienduizenden Haagse huizen moeten van het gas af.
Foute handen
Eindelijk kunnen er klappen gemaakt worden, aldus GL. Dat denkt dat met een gecontroleerde veiling kan worden voorkomen dat het bedrijf in ‘foute handen’ valt. ,,Om in de veiling een bod te mogen doen moeten bieders aan criteria voldoen. Je kunt er op vertrouwen dat die criteria voldoende hard zijn’’, aldus Kapteijns.
Eneco moet na verkoop een duurzame koers blijven volgen, is de richtlijn. De werkgelegenheid moet geborgd zijn. En de koper moet uit een land komen dat voldoende democratisch is, somt de kopman van GL op.
De raad heeft het laatste woord, zegt wethouder Rachid Guernaoui. Hij verwacht dat eind 2019 bekend is welke ‘grote jongen’ de koper is. Geïnteresseerden kunnen op een advertentie in kranten reageren. ,,Partijen die aan de criteria voldoen én de juiste prijs bieden komen in aanmerking,’’ zegt hij. ,Het college verwacht dat we de gelden in 2020 binnen hebben.’’
GL vertrouwt op de goede afloop. Maar Pieter Grinwis van CU/SGP noemt de keuze voor een gecontroleerde veiling een ‘gemiste kans’. ,,Je moet er toch niet aan denken dat Shell, of nog erger het Russische Gazprom of een of andere Arabische oliesjeik of Chinese multinational het voor het zeggen krijgt bij dit voor onze duurzame energievoorziening cruciale bedrijf.’’
Grinwis denkt dat een beursgang minder geld opgeleverd had. ,,Maar het biedt wel de kans Eneco geleidelijk te verkopen en de aandelen met nadruk aan te bieden bij klanten en werknemers van Eneco, en bij pensioenfondsen.’’
Groen licht voor verkoop Eneco
OmroepWest 18.12.2018 Eneco gaat in de verkoop. De aandeelhouders, de Raad van Commissarissen en de Raad van Bestuur van de Eneco Groep zijn daarmee akkoord gegaan. Ook de Centrale Ondernemingsraad heeft een positief advies gegeven. Eneco wordt via een veiling met meerdere rondes verkocht
De aandelen van Eneco zijn in handen van 53 gemeenten. Den Haag is een van de grootaandeelhouders. De gemeente heeft een belang van 16,55 procent in het energiebedrijf. De verkoop kan de stad naar schatting een paar honderd miljoen euro opleveren.
Het Haagse college van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks heeft in het coalitieakkoord afgesproken dat het de aandelen van Eneco zal gaan verkopen. Met het bedrag dat de verkoop oplevert willen de partijen duurzaamheids- en bereikbaarheidsplannen financieren.
Het is een breuk met de vorige gemeenteraad. Eind oktober 2017 stemde een meerderheid van de toenmalige Haagse gemeenteraad nog tegen de aandelenverkoop.
Zorgvuldig
Adriaan Visser, wethouder in Rotterdam en voorzitter van de aandeelhouderscommissie is tevreden met de beslissing om te verkopen. Visser: ‘De aandeelhoudende gemeenten zijn blij dat alle betrokken partijen er nu echt klaar voor zijn om Eneco te verkopen en dat er overeenstemming bestaat over de manier waarop.
Dit besluit en de afspraken die over het verdere verkoopproces zijn gemaakt, zijn de uitkomst van een zorgvuldig en gezamenlijk traject met aandacht voor de duurzame strategie en de overige belangen van alle stakeholders. We gaan op deze zelfde manier verder. Ik heb er dan ook alle vertrouwen in dat deze stap leidt tot een mooie toekomst voor Eneco’.
Over de waarde die het bedrijf kan opleveren wilde een woordvoerder van Eneco niets zeggen. Ook over wat voor bedrijven Eneco verwacht dat er mee gaan bieden, wilde de zegsman niet kwijt.Eneco en de aandeelhouders gaan tijdens de biedingsstrijd onder meer kijken naar het geboden bedrag en of de bieder dat ook kan opbrengen. Ook behoud van werkgelegenheid en het voortzetten van de duurzame koers van het energiebedrijf zijn belangrijk.
Zorgen
Een deel van de oppositie in Den Haag heeft zich altijd verzet tegen de aandelenverkoop omdat de duurzame koers van Eneco in de knel zou kunnen komen. Bovendien vrezen de partijen dat de arbeidsomstandigheden van het personeel van Eneco er op achteruit kunnen gaan.
Oppositiepartij PvdA in Den Haag is dan ook bezorgd over de verkoop van Eneco. ‘Op geen enkele wijze heeft de raad kunnen meepraten over de verkoopvorm waarover nu een besluit naar buiten is gebracht’, zegt PvdA-fractievoorzitter Balster.
‘Het gaat om vele miljoenen, waarvan het stadsbestuur een groot deel van de ambities voor wonen, OV en duurzaamheid afhankelijk heeft gemaakt. Je mag dan niet om het hoogste orgaan van de stad heen werken. Wij hebben hier nul komma nul over te zeggen gehad. Dit is ondemocratisch en onfatsoenlijk.’
Risico
Ook de ChristenUnie/SGP is niet te spreken over de verkoop. ‘Het was al niet slim om Eneco te willen verkopen in deze fase van de energietransitie, maar nu wordt er ook nog eens voor gekozen om Eneco via een veiling te verkopen.
Met als risico dat een fossiel bedrijf van dichtbij of veraf de nieuwe eigenaar van ons duurzame energiebedrijf wordt’, zegt fractievoorzitter Pieter Grinwis van de CU/SGP. ‘Je moet er toch niet aan denken dat Shell, of nog erger het Russische Gazprom of een of andere Arabische oliesjeik of Chinese multinational het voor het zeggen krijgt bij dit voor onze duurzame energievoorziening cruciale bedrijf.
Maar ook al komt er een mooi bedrijf uit de bus rollen, dan nog blijft de vraag waarom niet voor een beursgang is gekozen? Er ligt immers een prachtige kans om van Eneco een echt volksaandeel te maken en Eneco van ons te laten blijven.’
Het verkoopproces gaat komend voorjaar van start. Eneco verwacht dat het traject de rest van 2019 in beslag zal nemen en dat de verkoop pas in 2020 rondkomt.
Meer over dit onderwerp: ENECO AANDELEN VERKOOP
Gemeentelijke aandelen Eneco in de verkoop via veiling
Den HaagFM 18.12.2018 Eneco gaat in de verkoop. De aandelen van de energieleverancier gaan via een gecontroleerde veiling in de verkoop en dus niet via een gang naar de beurs. Dat hebben de aandeelhouders en het bestuur van het bedrijf besloten.
Via een gecontroleerde veiling gaan de aandeelhouders het concern privatiseren. Op die manier hopen de aandeelhouders een zo hoog mogelijke prijs te ontvangen voor Eneco. De verkoop heeft grote gevolgen voor de gemeente Den Haag, die met een belang van 16,55 procent grootaandeelhouder is.
De verkoop kan de stad naar schatting namelijk een paar honderd miljoen euro opleveren. Dat geld wil het stadsbestuur gebruiken voor duurzaamheidsprojecten en om bereikbaarheidsplannen te financieren.
In totaal zijn 53 gemeenten aandeelhouder van Eneco. Rotterdam is de grootste, gevolgd door Den Haag en Dordrecht.
Gerelateerd;
Kopen aandelen Eneco wordt steeds minder aantrekkelijk 29 oktober 2017
Extra raadsvergadering over verkoop Eneco-aandelen live op Den Haag TV 9 juli 2018
Meerderheid voor verkoop Eneco, Den Haag blijft tegen 26 oktober 2017
Geen beursgang, maar veiling van Eneco
AD 18.12.2018 De verkoop van energiebedrijf Eneco gaat definitief door en zal plaatsvinden via een veiling. De directie heeft daarover afspraken gemaakt met de 53 aandeelhoudende gemeenten en het personeel.
De privatisering van Eneco, die twee tot drie miljard euro kan opleveren, heeft tot grote turbulentie geleid. Eind 2017 besloot de grote meerderheid van de gemeenten – waaronder Rotterdam en Den Haag – dat zij hun Eneco-aandelen kwijt wilden.
De wens leidde tot knallende ruzie tussen de 53 gemeenten en toenmalig ceo Jeroen de Haas, die gesteund werd door Eneco’s ondernemingsraad. Zij vreesden dat de opbrengst leidend zou zijn in plaats van behoud van de groene duurzame strategie. Uiteindelijk stapte De Haas dit voorjaar op en raakte de verkoop vertraagd.
Na het vertrek van De Haas heeft Ruud Sondag, voormalig topman van afvalverwerker Van Gansewinkel, eindelijk rust in de tent gebracht. Afgelopen maanden onderzochten directie en de gemeenten in harmonie de verschillende privatiseringsopties.
Gecontroleerde veiling
Gekozen wordt nu voor een gecontroleerde veiling, waarbij kandidaten een bod op Eneco kunnen opbrengen. Onder meer Shell zou interesse hebben. Die strategie zou de beste garantie geven op een goede opbrengst, handhaving van Eneco’s duurzame strategie en behoud van werkgelegenheid.
Een beursgang valt af, hetzelfde geldt voor de ‘dual track’, die oud-ceo De Haas altijd voorstond: dat is een route waarbij zowel een beursgang als een onderhandse verkoop aan een geïnteresseerde partij zo lang mogelijk wordt opengehouden.
Daarmee lijkt Eneco komend jaar verkocht te gaan worden, iets wat belangrijk is voor aandeelhouders als Den Haag (16,5 procent) en Rotterdam. Het Haagse stadsbestuur heeft de honderden miljoenen euro’s die het kan cashen hard nodig om alle duurzaamheidsplannen te betalen.
Bestuursvoorzitter Sondag zegt er ,,alle vertrouwen in te hebben” dat er een aandeelhouder wordt gevonden die goed bij Eneco past. Rotterdamse wethouder Adriaan Visser, voorzitter van de Aandeelhouderscommissie zegt dat alle betrokken partijen er nu echt klaar voor zijn om Eneco te verkopen.
Verkoopproces Eneco nog even achter potdichte deuren
AD 13.12.2018 Voorlopig is het topsecret: de onderhandelingen en gesprekken over het verzilveren van de Eneco-aandelen door de 53 gemeentes, waaronder die van Den Haag.
Wethouder Rachid Guernaoui (Groep de Mos) zei zojuist in de commissievergadering dat alleen ‘in vertrouwelijkheid’ met de gemeenteraadsleden kan worden gesproken over de voortgang van het verkoopproces.
De verkoop moet ongeveer 400 miljoen euro in het laatje gaan brengen van Den Haag. Die wil het geld besteden aan veel duurzaamheidsprojecten.
Of de aandelen de beurs opgaan of naar de veiling? Er zijn inmiddels gedachtes over, maar de wethouder kan ze nog niet in de openbaarheid delen omdat het bedrijfsgevoelige informatie is.
Superspannend
,,Het is superspannend,’’ zei hij wel en wees de raadsleden er nog eens op dat het hier gaat om de grootste transactie in het land op dit moment.
Het onderwerp is zo delicaat dat ook raadsleden de stukken van Eneco wel mogen inzien in het stadhuis, maar niet naar hun huis opgestuurd krijgen, bleek zojuist. Dat is vanwege het risico op lekken.
‘Doe Eneco maar achter dichte deur’
AD 27.09.2018 Over de verkoop van de Haagse Eneco-aandelen maakt wethouder Rachid Guernaoui van Groep de Mos zich voorlopig niet druk. Veel meer wilde hij gistermiddag niet kwijt over de soap rond het energiebedrijf.
Of de wethouder wilde reflecteren op het ontluisterende vonnis van de rechter over de gang van zaken bij energiebedrijf Eneco?, vroeg Robert Barker van de Partij voor de Dieren. Want ook de aandeelhoudende gemeenten,waaronder Den Haag, hadden onder uit de zak gekregen.
Nee dus. ,,We respecteren de uitspraak”, was alles wat wethouder Rachid Guernaoui erop te zeggen had.
Maar als de rechtbank nu concludeert dat de verkopende gemeenten, waaronder Den Haag, oneigenlijke druk hebben uitgeoefend om meer zeggenschap te krijgen over de verkoop? Dan vraagt dat toch om reflectie?, zo probeerde Barker nog eens.
Maar wethouder Guernaoui had er geen zin in. ,,We zullen het onderzoek, dat de Ondernemingskamer heeft gelast, moeten afwachten.”
Nee, wethouder Guernaoui van Groep de Mos wilde gistermiddag inde raadzaal van het stadhuis niet veel kwijt over de gang van zaken rond de verkoop van de (Haagse) Eneco-aandelen. ,,Er is geen sprake van vertraging. Alleen van een kans op vertraging”, zei hij over het door de rechter opgelegde onderzoek naar Eneco. En dat zal de Haagse duurzaamheidsambities, die moeten worden betaald uit de verwachte Eneco-opbrengst, niet in de weg zitten, zo luidde de boodschap. ,,We hebben de inkomsten pas ingeboekt voor 2020”, aldus Guernaoui.
Aanfluiting
En dat was het wel zo ongeveer, qua mededeelzaamheid. Want op de vraag of de interne machtstrijd bij Eneco en de dubieuze rol van de aandeelhoudende gemeenten nog een effect gaan hebben op de verkoop(prijs) van de Haagse aandelen, wilde de wethouder evenmin antwoorden. ,,Dat is vertrouwelijk. Dat kunt u dus in het besloten deel van deze vergadering aan de orde stellen.”
Terecht wellicht. Maar ook de volgende vraag werd weggewuifd als zijnde ‘niet geschikt voor in de openbaarheid’. Wat de wethouder gaat doen om het vertrouwen van de ondernemingsraad van Eneco terug te winnen na deze uitspraak, wilde de Partij voor de Dieren weten. ,,Daar ga ik niks over zeggen, dat kunnen we in vertrouwelijkheid bespreken’,’ zei de wethouder opnieuw.
Voor raadslid Robert Barker was dit de druppel die hem uit z’n vel deed springen. ,,Het gemak waarmee u zich verschuilt achter vertrouwelijkheid slaat nergens op. Dit is een aanfluiting voor de democratie.”
Haagse wethouder: ‘Verkoop Eneco-aandelen niet vertraagd’
OmroepWest 26.09.2018 De verkoop van de Eneco-aandelen loopt nog op schema. Dat zei wethouder Rachid Guernaoui (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) woensdagmiddag tijdens een commissievergadering van de Haagse gemeenteraad. Volgens de wethouder zou het kunnen dat de aandelenverkoop vertraging oploopt, maar is daar nu geen sprake van.
Een aantal oppositiepartijen had de kwestie op de politieke agenda gezet. Onder andere de PvdA, de Haagse Stadspartij, het CDA, de ChristenUnie/SGP en de Partij voor de Dieren vrezen dat de aandelenverkoop op de lange baan terecht komt omdat de rechter een onderzoek heeft gelast naar de onrust binnen Eneco. Daardoor komen de mobiliteit- en duurzaamheidsambities van het college in de knel, zo stellen zij.
Het college van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks wil grote projecten op dit gebied namelijk betalen uit de opbrengst van de aandelenverkoop.
Maar volgens Guernaoui is er nu geen vertraging in het verkoopproces. ‘Het enquêteonderzoek kan van invloed zijn op het verkoopproces, met de nadruk op kan’, zei de wethouder, ‘er is nu geen vertraging en het verkoopproces loopt door.’
Grootaandeelhouder
De wethouder maakt zich geen zorgen over het halen van de ambities die in het coalitieakkoord zijn vastgelegd. ‘We hebben de opbrengsten in 2020 ingeboekt en dat is pas over anderhalf jaar.’
Het is al lang onrustig bij Eneco. Aanleiding is de voorgenomen verkoop van de aandelen van het energiebedrijf. Die aandelen zijn nu nog in handen van 53 gemeenten. Den Haag heeft een belang van 16,5 procent en is daarmee een van de grootaandeelhouders.
Tegen de verkoop
Het personeel van Eneco en een aantal gemeenten zijn tegen de verkoop omdat ze vrezen dat de duurzame strategie van Eneco het bedrijf zal verdwijnen en de positie van de werknemers zal verslechteren.
De onrust bij Eneco is tot een hoogtepunt gekomen nadat topman Jeroen de Haas werd ontslagen. De Ondernemingsraad spande daarop een zaak aan tegen de top van het bedrijf. Volgens de werknemers zou de raad van commissarissen onzorgvuldig hebben gehandeld rond het opstappen van De Haas. De rechter gelaste vervolgens een onderzoek. Het is nog niet bekend wanneer dat klaar is.
Meer over dit onderwerp: DEN HAAG ENECO AANDELEN
Arjen Dubbelaar verwacht geen uitstel verkoop Eneco-aandelen
Den HaagFM 20.09.2019 De onrust rond de verkoop van de gemeentelijke Eneco-aandelen zorgt voor vertraging in het proces. Fractievoorzitter Arjen Dubbelaar van Groep de Mos gelooft echter niet dat de uitstel tot afstel zal leiden. “Het proces loopt op de achtergrond gewoon door”, vertelt Dubbelaar op Den Haag FM.
Een door de rechter opgelegd onderzoek kost veel tijd en zou de geplande verkoop van de aandelen op 1 januari 2020 in gevaar kunnen brengen. “Wij gaan er gewoon van uit dat de verkoop op die datum gewoon gerealiseerd gaat worden. Zelfs als het onderzoek langer duurt dan een half jaar”, zegt Dubbelaar.
De ChristenUnie/SGP in de gemeenteraad zei eerder te hopen dat de vertraging juist wel leidt tot een nieuwe koers.
Gerelateerd
Arjen Dubbelaar nieuwe fractievoorzitter Groep de Mos5 juni 2018In “Politiek”
Extra raadsvergadering over verkoop Eneco-aandelen live op Den Haag TV9 juli 2018In “Politiek”
ChristenUnie/SGP: “Uitstel bij verkoop Eneco leidt hopelijk tot afstelDen HaagFM 20.09.2018 De ChristenUnie/SGP in de gemeenteraad hoopt dat de vertraging bij de verkoop van de aandelen van Eneco leidt tot een nieuwe koers. “Hopelijk leidt deze vertraging tot herbezinning bij de verkopende aandeelhouders. Zij hebben er een potje van gemaakt”, zegt fractievoorzitter Pieter Grinwis (foto). “Het zou mooi zijn als van dit uitstel ook afstel komt, al heb ik daar nog niet al te veel vertrouwen in.”
Woensdag werd bekend dat de onrust binnen Eneco rondom de verkoop tot vertraging van het verkoopproces zal leiden. Een door de rechter opgelegd onderzoek kost veel tijd. “Met de extra vertraging van tenminste een half jaar, dreigt de helft van de plannen van het stadsbestuur voorlopig in de ijskast terecht te komen”, zegt Grinwis. Den Haag wil grote stappen zetten op het gebied van duurzaamheid. Dat moet betaald worden uit de verkoopopbrengst van Eneco. De ChristenUnie/SGP vindt dat Eneco in publieke handen dient te blijven.
“Voor de dadendrang van het stadsbestuur is dit een forse afknapper. Zij zullen nieuwe manieren moeten vinden om de verduurzaming van onze stad te financieren. Ik breng daarom dan ook zeker bij de begrotingsbehandeling mijn eerder aangekondigde motie in stemming om het extra dividend van Eneco, dat we nu ook in 2020 nog gaan krijgen, te oormerken voor de energietransitie in onze stad. Die transitie kan namelijk niet wachten tot de slag om Eneco is gestreden.” …lees meer
Steeds meer partijen in gemeenteraad tegen verkoop aandelen Eneco 27 september 2017
Pieter Grinwis opnieuw lijsttrekker ChristenUnie/SGP 31 augustus 2017
Oppositie: ‘Duurzaamheidsplannen Haags college in de knel’
OmroepWest 19.09.2018 De duurzaamheidsplannen van het Haagse college dreigen op de lange baan geschoven te worden door mogelijke vertraging van de verkoop van de Eneco-aandelen. Dat verwachten oppositiepartijen PvdA en ChristenUnie/SGP. De verwachte vertraging van de aandelenverkoop komt door een onderzoek dat van de rechter moet worden uitgevoerd vanwege de onrust binnen het energiebedrijf.
Het college van VVD, Hart voor Den Haag/Groep de Mos, D66 en GroenLinks wil grote, kostbare plannen op het gebied van duurzaamheid en bereikbaarheid betalen uit de opbrengsten van de aandelenverkoop. Den Haag heeft 16,5 procent van de Eneco-aandelen in handen.
Maar die verkoop dreigt vertraging op te lopen door een onderzoek dat de rechter heeft gelast naar het beleid en de gang van zaken bij Eneco. Dit onderzoek vergt tijd, waardoor het ‘een vertragend effect op het verkoopproces kan hebben’, schrijft het college aan de gemeenteraad.
‘Daar gaan de ambities’
‘Daar gaan de duurzaamheidsambities en investeringen in wijken en onderhoud woningen Haags stadsbestuur’, reageert Martijn Balster van de PvdA. ‘Dikke kans dat de Eneco-inkomsten deze collegeperiode niet meer komen.’
Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP is niet verrast door de vertraging. Volgens hem dreigt de helft van de plannen van het college in de ijskast te komen. Grinwis: ‘Voor de dadendrang van dit college is dit een forse afknapper. De wethouders zullen nieuwe manieren moeten vinden om de verduurzaming van onze stad te financieren.’
In handen van 53 gemeenten
Bij Eneco is het al maanden onrustig vanwege de voorgenomen verkoop van de aandelen. De aandelen zijn nu nog in handen van 53 gemeenten maar een deel hiervan – waaronder Den Haag – wil ze van de hand doen.
De onrust leidde tot een rechtszaak. De Ondernemingsraad spande een zaak aan tegen de top van het bedrijf. Volgens de werknemers zou de raad van commissarissen onzorgvuldig hebben gehandeld rond het opstappen van topman Jeroen de Haas. De rechter gelaste vervolgens een onderzoek dat dus mogelijk gaat zorgen voor vertraging van de aandelenverkoop.
LEES OOK: Verdeelde reacties op begroting Haagse raad: ‘Je kan in Den Haag beter een boom zijn’
Meer over dit onderwerp: DEN HAAG GEMEENTERAAD COLLEGE DUURZAAMHEID ENECO AANDELEN
Haagse plannen in het nauw door verwachte vertraging Eneco-verkoop
AD 19.09.2018 De Haagse duurzaamheidsplannen dreigen in gevaar te komen, nu de verkoop van de (lokale) Eneco-aandelen hoogstwaarschijnlijk vertraging oploopt.
Vanaf 2020 wil het Haagse stadsbestuur honderden miljoenen investeren in onder meer het verduurzamen van 25.000 Haagse woningen, in snelle en duurzame lightrail-verbindingen en in woningen en groen. De ambitieuze plannen moeten worden betaald uit de de verkoop van de Haagse aandelen Eneco.
Den Haag bezit 16,5 procent van het energiebedrijf. Bij verkoop levert dat de gemeente honderden miljoenen euro’s op. Naar verwachting zouden die in 2019 vrijkomen.
Chaos
Maar het verkoopproces is uitgemond in een chaos en interne machtsstrijd. De president-commissaris van Eneco werkte in april zijn topman de deur uit, omdat deze uit vrees voor de groene strategie van het bedrijf de verkoop zou frustreren. De boze ondernemingsraad stapte vervolgens naar de rechter die op zijn beurt de president-commissaris schorste, omdat die buiten zijn boekje was gegaan. Ook sommeerde de rechter een grondig onderzoek naar het proces.
Ondanks verzoeken om hangende het onderzoek een pas op de plaats te maken met de verkoop, besloten de aandeelhouders en Eneco toch door te gaan. In een brief aan de gemeenteraden erkennen de aandeelhoudende gemeenten nu wel dat het ‘enquêteonderzoek’ erg veel tijd kost van de raad van bestuur, de commissarissen, de ondernemingsraad en medewerkers van Eneco. “Daardoor kan het onderzoek een vertragend effect op de verkoop hebben.”
Onderhoud
Het enquêteonderzoek zal minimaal zes maanden in beslag nemen, stellen de aandeelhouders. Ook kan de uitkomst van het onderzoek nog roet in het eten gooien.
PvdA-fractieleider Martijn Balster ziet de bui al hangen: ,,Daar gaan de duurzaamheidsambities de investeringen in de wijken en het onderhoud woningen . Dikke kans dat Eneco-inkomsten deze collegeperiode niet meer komen.”
‘WE VERKOPEN DE KIP MET GOUDEN EIEREN’
BB 08.08.2018 Amstelveen profileerde zich als voornaamste tegenstander van verkoop van de gemeentelijke Eneco-aandelen. Nu de nieuwe colleges van grootaandeelhouders Rotterdam en Den Haag hun aandelen toch van de hand willen doen, lijkt verder verzet kansloos. Of toch niet?
Aangenaam verrast
Van teleurstelling over de vrijwel zekere verkoop van de Eneco-aandelen wil Herbert Raat niks weten. ‘De verwachting vorig jaar zomer was dat Eneco zonder slag of stoot verkocht zou worden’, zegt de Amstelveense wethouder (financiën, VVD) monter. ‘Ik ben aangenaam verrast hoe breed de door ons vanuit Amstelveen gestarte discussie alsnog is gevoerd. Zelfs bij gemeenten waar de kwestie een hamerstuk leek.’
Ongelooflijk spannend
De Haagse gemeenteraad kwam zelfs op zijn schreden terug en stemde vorig najaar tegen verkoop. Ook Delft en Schiedam sloten zich bij het nee-kamp aan, naast talloze kleinere gemeenten. ‘Vervolgens was Rotterdam aan de beurt’, zegt Raat. ‘De stad die met bijna 32 procent van de aandelen een sleutelpositie had in dit dossier.
Ik volg nooit de raadsvergaderingen van andere gemeenten, maar heb die avond thuis gekeken. Het debat is volgens mij dik een uur geschorst geweest. Ongelooflijk spannende televisie. De hele oppositie stemde tegen. Alleen op de macht van de coalitie is de verkoop van Eneco erdoorheen gekomen.’
Toen kon u nog hopen dat de nieuwe Rotterdamse raad het besluit alsnog zou verwerpen.
‘Ja. Met name linkse partijen hadden daar voor de verkiezingen ook duidelijke teksten over. Sommige van die partijen zitten in het nieuwe college. Je kunt dan wel de mantra hebben dat je de verkoopopbrengst investeert in regionale duurzaamheid, maar ik verbaas me erover hoe snel ze over hun eerdere idee heen zijn gestapt. Dat de verkoop zonder slag of stoot is weggegeven.’
Waar of wanneer hebt u de strijd verloren?
‘In de gemeenteraden van Rotterdam en Den Haag, uiteindelijk. Als je het aandelenbezit wilt doorzetten, dien je voldoende massa te hebben. Wij hebben hier in Amstelveen maar anderhalf procent van de Eneco-aandelen. En om zo’n dossier inhoudelijk goed vorm te geven, heb je ook een grotere organisatie nodig. Meer expertise. Die zit in het gemeentelijk apparaat van Rotterdam of Den Haag. Toen die allebei afhaakten, was het voorbij.’
Waarom besloot de nieuwe coalitie in Den Haag volgens u toch weer tot verkoop?
‘Hun programma-akkoord is gemaakt door een potpourri van partijen. Dan krijg je allerlei wensenlijstjes, want iedereen moet ergens mee thuiskomen. Zo’n pot met geld is dan ineens heel aanlokkelijk.’
Anderzijds: u vertegenwoordigt een rijke gemeente. Blokkeerde u niet de ambities van twee grote, minder bedeelde steden die uit de verkoopopbrengst een eigen duurzaamheidsfonds wilden beginnen?
‘We hebben de financiën hier goed op orde. Maar stel dat we onze aandelen zouden verkopen en 30 miljoen krijgen, dan is dat ook voor ons op veel dossiers een geweldige uitkomst. Dat geldt voor elke gemeente. Ik zal niemand nawijzen die zegt: ik heb dat geld uit de verkoop direct nodig. Maar gemeentebestuurders kijken vaak niet verder dan de vier jaar van hun regeerperiode. Dat royale dividend, zelfs in de crisisjaren, is óók een riante inkomstenbron. We verkopen de kip met de gouden eieren.’
Rotterdam en Den Haag rekenen zich in hun nieuwe coalitieakkoorden al rijk met de honderden miljoenen uit de aandelenverkoop. Wanneer is die op z’n vroegst mogelijk?
‘Er zitten bij Eneco nu nieuwe mensen om dat vorm te geven. Zelf kan ik er geen zinnig woord over zeggen, maar de inschatting van mensen die er verstand van hebben is dat het in de loop van volgend jaar wordt.’
Hoe meer geld Rotterdam en Den Haag eraan overhouden, hoe meer ze kunnen investeren in de lokale duurzaamheid. Telt nog of Eneco aan een duurzaam bedrijf wordt verkocht?
‘Wat is een duurzame partner? Is Shell een duurzame partij of wordt Eneco daar de vlag op de modderschuit? Daar heb ik onvoldoende kennis van. Je moet in elk geval zorgen dat de randvoorwaarden goed zijn, niet alléén kijken naar het hoogste bod. Natuurlijk koopt een bedrijf Eneco omdat het denkt er geld mee te verdienen. Maar toch ook voor hun imago. Heel veel mensen en bedrijven zijn klant bij Eneco vanwege het duurzame beleid. Als de nieuwe eigenaar die ambities niet waarmaakt, zoeken de klanten iets anders.’
Hoe vertelt u het nieuws na de zomer aan uw eigen gemeenteraad, unaniem tegen verkoop?
‘Ik heb onze ambtenaren gevraagd de voor- en nadelen op een rijtje te zetten. Na de vakantie ligt die notitie er. Daar ga ik mee naar de gemeenteraad. Ik denk dat het lastig is om als gemeentelijke aandeelhouders met 8 à 9 procent van de Eneco-aandelen te blijven zitten. Ik sluit niet uit dat andere gemeenten die aanvankelijk tegen verkoop stemden er inmiddels net zo over denken.’
Lees het hele interview met Herbert Raat deze week in BB15
GERELATEERDE ARTIKELEN+
Van de grote energiebedrijven is Eneco de groenste. Het bedrijf investeert veel in windmolens. © ROBIN UTRECHT
De pijn van de slag om verkoop Eneco
AD 23.07.2018 De grote ambities van het nieuwe Haagse college dreigen in de knel te komen nu de verkoop van Eneco-aandelen wel eens ernstige vertraging kan oplopen.
,,Stiekem hoop ik dat de verkoop van de Eneco-aandelen niet doorgaat”, zegt Pieter Grinwis, prominente eenpitter voor de ChristenUnie/ SGP in de Haagse gemeenteraad.
,,Een pas op de plaats is nu wel het minste. En ik hoop dat de verkopende aandeelhouders die gaan gebruiken om hun besluit over Eneco te heroverwegen”, zegt vakbondsman Jan de Vries van het CNV.
De tegenstanders van de verkoop van het groenste grote energiebedrijf van ons land hebben weer een klein beetje wind in de zeilen. Met dank aan de Ondernemingskamer die vorige week woensdag een zeldzaam hard oordeel velde. De Ondernemingskamer schorste de president-commissaris van Eneco Edo van den Assem (foto) en begint een uitgebreid onderzoek naar wanbeleid rond de privatisering van het bedrijf.
En dat is ook een veeg uit de pan voor de voor de gemeenten die onder leiding van Rotterdams wethouder Visser hun aandelen in het bedrijf willen cashen. ,,De ondernemingsraad, de werknemers dus, hebben op alle punten gelijk gekregen”, zegt voorzitter Jan de Vries van CNV Connectief. ,,Zij hebben altijd gezegd: denk bij verkoop ook aan werkgelegenheid, aan duurzaamheid en aan zorgvuldigheid. Nou, de rechter zegt nu eigenlijk: de verkopende aandeelhouders hebben daar niet genoeg voor open gestaan.”
Geschokt
Raadslid Pieter Grinwis is geschokt door de uitspraak. ,,De rechter gaat uit van wanbeleid en begint een onderzoek om dat te verifiëren. Dat is ongekend, hè? Bij mijn weten is dit in de Nederlandse verhoudingen niet eerder bij zo’n groot bedrijf gebeurd.”
Grinwis, initiatiefnemer van de website Enecoblijftvanons.nl, legt de schuld nadrukkelijk bij de cashende aandeelhouders, onder wie dus sinds kort ook de gemeente Den Haag. En het raadslid is de enige niet.
Wij staan voor een zorgvuldig en gezamenlijk privatiseringsproces met Eneco, aldus Rachid Guernaoui.
© Hollandse Hoogte / Martijn Beekman
Volgens analisten zouden de verkopende gemeenten hun boekje te buiten zijn gegaan door zware druk uit te oefenen op de commissarissen van Eneco. Om zo de toen nog zwaar tegenstribbelende bedrijfstop weer op de koers van verkoop te krijgen. De president-commissaris van Eneco is daardoor gaan draaien en wees vervolgens zijn eigen topman de deur.
Die werkte niet erg mee aan de privatisering uit vrees dat de groene strategie van Eneco in gevaar zou komen. ,,Met dit vonnis”, zegt Grinwis, ,,speelt de Ondernemingskamer in feite de gemeentelijke aandeelhouders de zwarte piet toe.”
Waar de tegenstanders van de verkoop zich na het vonnis luid en duidelijk laten horen, houden de voorstanders zich op de vlakte. Wethouder Rachid Guernaoui (Groep de Mos) gaat niet in op de vele vragen die het vonnis oproept. Zoals: welke gevolgen verbindt de gemeente als aandeelhouder aan de uitspraak van de Ondernemingskamer?
En: vreest hij voor vertraging en wat zou dat betekenen voor de ambities van het college? ,,Over de situatie die nu ontstaan is, zijn we in gesprek met Eneco”, laat Guernaoui weten. En: ,,Wij staan voor een zorgvuldig en gezamenlijk privatiseringsproces met Eneco, waarbij de duurzame strategie wordt geborgd.” Letterlijk dezelfde tekst komt van de commissie van aandeelhoudende gemeenten: ,,Over eventuele vertraging en een pas op de plaats gaan we nu juist praten”, vult een woordvoerder aan.
Afwachten dus, al lijkt de snelle verkoop van Eneco inmiddels ver weg. Volgens het CNV heeft de machtsstrijd bij Eneco het verkoopproces al enorm geschaad en vertraagd. ,,Nu, met dit vonnis en met het uitgebreide onderzoek, gaat het alleen maar langer duren”, zegt voorzitter Jan de Vries. De planning om eind dit jaar het energiebedrijf daadwerkelijk in de etalage te zetten, kan wat hem betreft in de prullenbak. ,,Dat lijkt me echt irreëel.”
Coalitie
Voor het Haagse stadsbestuur is dat geen goed nieuws. De coalitie van Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks wil de Eneco-aandelen in 2019 cashen om met de verwachte opbrengsten van honderden miljoenen vanaf 2020 z’n grootse ambities te kunnen uitvoeren.
Loopt de vertraging uit de hand, of gaat de privatisering zelfs op de helling, dan is er (voorlopig) geen geld voor verduurzaming van 25.000 Haagse huizen, voor de financiering van de Koningscorridor (een snelle lightrailverbinding van Leidschenveen naar Scheveningen). Of voor meer betaalbare woningen en extra fietsinvesteringen.
CDA’er Daniëlle Koster verwacht dat GroenLinks en D66 zich ‘behoorlijk gefopt’ zullen voelen. ,,De hele duurzaamheidsparagraaf dreigt uit het coalitieakkoord te vallen.” Robert Barker van de Partij voor de Dieren diskwalificeert de ‘onzorgvuldigheid’ van het Haagse college: ,,Zij hebben een enorme, perverse prikkel gecreëerd om snel te cashen.”
Grote ambities in gevaar door ellende bij Eneco
AD 23.07.2018 De grote ambities van het nieuwe college dreigen in de knel te komen nu de verkoop van Eneco-aandelen wel eens ernstige vertraging kan oplopen. Belangrijke ov- en duurzaamheidsprojecten dreigen dan over de rand te vallen.
Vanaf 2020 wil de Haagse coalitie vaart maken met de verduurzaming van 25.000 huizen, met een nieuwe, snelle tramverbinding tussen Scheveningen en Leidschenveen, met betere fietspaden en met meer betaalbare woningen in de stad. Maar de financiering van deze plannen dreigt te stagneren door de interne machtsstrijd bij het energiebedrijf rond de verkoop van Eneco-aandelen. Die verkoop moet de gemeente Den Haag honderden miljoenen opleveren.
President-commissaris Edo van den Assem is geschorst en inmiddels opgestapt. Ook gelastte de rechtbank een uitgebreid onderzoek naar wanbeleid rond de verkoop van het energiebedrijf. De rol van de aandeelhoudende gemeenten wordt meegenomen.
Econoom Wimar Bolhuis verwacht dat het onderzoek zeker tot eind dit jaar voortsleept. De onrust maakt Eneco volgens hem bovendien minder aantrekkelijk voor kopers. ,,Het is de vraag wat het met de waarde van het bedrijf doet. En wat dit betekent voor de stad Den Haag. ’’
Volgens onder meer CDA, PvdA, Partij voor de Dieren en CU/SGP is de coalitie onverstandig geweest door op papier al met Eneco-geld te smijten. ,,Je moet de huid niet verkopen voor de beer geschoten is’’, zegt Daniëlle Koster van het CDA. De PvdD vindt het stadsbestuur te gulzig. ,,De coalitie heeft een enorme perverse prikkel gecreëerd door investeringen in duurzaamheid te koppelen aan de verkoop van die aandelen. Daardoor zijn ze gedwongen snel te cashen’’, aldus raadslid Robert Barker. Koster van het CDA verwacht dat GroenLinks en D66 zich ‘behoorlijk gefopt’ zullen voelen als de aandelen niet volgens plan verzilverd kunnen worden. ,,De hele duurzaamheidsparagraaf van het coalitieakkoord dondert er uit.’’
Arjen Kapteijns (GroenLinks) zegt evenwel nog geen slapeloze nachten te hebben. ,,Voor ons is het belangrijk dat het een zorgvuldig proces is. Dat Eneco een duurzaam bedrijf blijft en dat de werkgelegenheid gegarandeerd is. Als de planning anders wordt, dan zij dat zo.’’
President-commissaris Eneco per direct weg
AD 19.07.2018 De door de rechter geschorste president-commissaris Edo van den Assem van energiebedrijf Eneco treedt per direct terug. Dat heeft Eneco in een verklaring naar buiten gebracht. Ondanks zijn aftreden zal hij volledige medewerking verlenen aan het enquête-onderzoek dat is gelast door de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam.
Van den Assem (1949) was sinds 2012 voorzitter van de raad van commissarissen, eerst van Eneco Holding en sinds 1 februari 2017 van Eneco Groep.
Gisteren schorste de Ondernemingskamer Van den Assem omdat hij de ondernemingsraad buitenspel zou hebben gezet in het hele proces rond het opstappen van topman Jeroen de Haas. De rechter zei toen ook een vervanger te zullen aanwijzen. Wie dat wordt is nog niet bekend.
Buiten spel gezet
Deze zaak was aangespannen door de ondernemingsraad (or) van Eneco. Er was eigenlijk het vertrek van drie commissarissen geëist. Maar zover ging de rechter niet. Een van de drie betreffende commissarissen was bovendien eerder zelf al opgestapt.
Volgens de uitspraak waren er gegronde redenen om te twijfelen aan de gang van zaken bij Eneco. De commissarissen, met Van den Assem voorop, zijn afgelopen tijd bijvoorbeeld geregeld op de stoel van het bestuur gaan zitten in onderhandelingen met de aandeelhouders van het bedrijf.
Dat het niet zo boterde tussen de commissarissen en het bestuur resulteerde uiteindelijk in het ‘ontslag’ van De Haas. De commissarissen lieten De Haas weten dat ze geen vertrouwen meer in hem hadden, waarna de topman weinig anders restte dan op te stappen. De rvc had hierover echter vooraf geen advies gevraagd aan de ondernemingsraad, terwijl dit volgens de wet wel had gemoeten.
Marianne Zuur@MarianneZuur
“Zo had Van den Assem volgens de rechters niet door dat zijn solistische optreden in het mediationtraject de verhoudingen tussen bestuur en commissarissen op scherp zette. ‘Hij vindt blijkbaar dat hij voor het bestuur de hete kastanjes uit vuur haalde …” https://fd.nl/ondernemen/1262754/ok-gelast-onderzoek-eneco-en-vervangt-president-commissaris … 11:24 AM – Jul 19, 2018
Ondernemingskamer vervangt president-commissaris en gelast onderzoek Eneco
Vonnis is forse overwinning voor ondernemingsraad van energiebedrijf.
fd.nl
See Marianne Zuur’s other Tweets
Rechter schorst president-commissaris van Eneco
OmroepWest 18.07.2018 President-commissaris Edo van den Assem van energiebedrijf Eneco is door de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam geschorst. De rechter zal een vervanger aanwijzen. Ook moet er een onderzoek komen naar de gang van zaken binnen de onderneming om de interne verhoudingen te herstellen.
Bij Eneco, dat midden in een soort privatiseringsproces zit, is het al langer onrustig. Deze zaak was door de ondernemingsraad (or) van Eneco aangespannen omdat de raad van commissarissen het medezeggenschapsorgaan buitenspel zou hebben gezet in het hele proces rond het opstappen van topman Jeroen de Haas. Er was eigenlijk het vertrek van drie commissarissen geëist. Maar zover gaat de rechter niet. Een van de drie betreffende commissarissen was bovendien eerder zelf al opgestapt.
Volgens de uitspraak zijn er gegronde redenen om te twijfelen aan de gang van zaken bij Eneco. De commissarissen, met Van den Assem voorop, zijn afgelopen tijd bijvoorbeeld geregeld op de stoel van het bestuur gaan zitten in onderhandelingen met de aandeelhouders van het bedrijf.
Geen vertrouwen meer
Dat het niet zo boterde tussen de commissarissen en het bestuur resulteerde uiteindelijk in het ‘ontslag’ van De Haas. De commissarissen lieten De Haas weten dat ze geen vertrouwen meer in hem hadden, waarna de topman weinig anders restte dan op te stappen. De rvc had hierover echter vooraf geen advies gevraagd aan de ondernemingsraad, terwijl dit volgens de wet wel had gemoeten.
Later kwam de personeelsvertegenwoordiging nogmaals voor een voldongen feit te staan. De commissarissen hadden het persbericht over de benoeming van de opvolger van De Haas al online gezet, voordat de or zijn advies klaar had. Verzoeken om nog even te wachten met publiceren werden in de wind geslagen.
Schone lei
Eneco verklaart zijn medewerking te verlenen aan de beslissingen van de rechter en denkt nu weer met een schone lei en hernieuwd vertrouwen verder te kunnen. ‘De afgelopen tijd zijn er diverse constructieve gesprekken met elkaar gevoerd en die worden voortgezet. Er is over en weer inmiddels veel meer begrip voor elkaar en op die weg wil de raad van bestuur verder’, aldus het bedrijf.
Gemeenten die aandelen Eneco bezitten, willen die van de hand doen. Vanaf eind dit jaar staat het bedrijf in de etalage. Den Haag heeft een belang van 16,55 procent in het energiebedrijf en is daarmee met Rotterdam en Dordrecht grootaandeelhouder. In de vorige collegeperiode stemde een meerderheid van de Haagse raad nog tegen de verkoop van de aandelen. De huidige coalitie wil de opbrengst van de aandelen gebruiken voor investeringen in duurzaamheidsprojecten, de energietransitie en bereikbaarheidsplannen.
Meer over dit onderwerp: ENECO COMMISSARISSEN
Ondernemingskamer spreekt zich uit over onrust bij Eneco
OmroepWest 18.07.2018 De werknemers van Eneco horen woensdag hoe de Ondernemingskamer van het gerechtshof in Amsterdam denkt over de onrust binnen het bedrijf. Rond het middaguur doet de rechter uitspraak in een geschil tussen de ondernemingsraad (or) van Eneco en de top van het energiebedrijf.
De or wil af van drie commissarissen en spande daarom een zaak aan. Volgens de werknemers zou de raad van commissarissen onzorgvuldig hebben gehandeld rond het opstappen van topman Jeroen de Haas. Vertegenwoordigers van het personeel zeggen zelfs dat er in de top van Eneco een angstcultuur heerst, waaraan de raad van commissarissen schuldig zou zijn.
Eneco vindt dat de commissarissen niets hebben misdaan. En dat het de ontstane situatie betreurt.
Live streamen
De uitspraak wordt live uitgezonden op internet. Dat is bijzonder; het is de eerste uitspraak ooit die door de Nederlandse Rechtspraak zelf wordt gestreamd. De Raad voor de Rechtspraak wil het grote publiek zo een beter beeld geven van hoe rechters precies te werk gaan. De zitting in juni was ook al live te volgen. Toen keken er ruim 2700 mensen op rechtspraak.nl.
Het is al enige tijd onrustig bij Eneco. Gemeentes die aandelen in het bedrijf bezitten, willen die van de hand doen. Vanaf eind dit jaar staat Eneco in de etalage. Den Haag heeft een belang van 16,55 procent in het energiebedrijf en is daarmee met Rotterdam en Dordrecht grootaandeelhouder.
Tegen verkoop
De vorige gemeenteraad stemde nog in meerderheid tegen de verkoop van de aandelen. De huidige coalitie wil de opbrengst van de aandelen gebruiken voor investeringen in duurzaamheidsprojecten, de energietransitie en bereikbaarheidsplannen.
LEES OOK:
Meer over dit onderwerp: ENECO ONDERNEMINGSKAMER GERECHTSHOF AMSTERDAMENERGIEBEDRIJF RAAD VAN COMMISSARISSEN JEROEN DE HAAS
Gemeentelijke aandelen Eneco eind dit jaar in de verkoop
Den HaagFM 18.07.2018 Het verkoopproces van energiebedrijf Eneco gaat vanaf eind dit jaar daadwerkelijk van start. Daarvoor beginnen na de zomervakantie eerst oriënterende gesprekken met potentiële kopers. Dit schrijven de wethouders en burgemeester Krikke aan de gemeenteraad.
Den Haag is grootaandeelhouder met een belang van 16,55 procent in het energiebedrijf. De coalitie wil de opbrengst van de aandelen gebruiken voor investeringen in duurzaamheidsprojecten, de energietransitie en bereikbaarheidsplannen. Het is een breuk met het beleid van de vorige gemeenteraad die tegen stemde. Wethouder Rachid Guernaoui van Financiën verplaatste de gemeente Den Haag eind vorige maand alsnog naar de commissie van verkopende aandeelhouders.
Belofte
Volgens de oppositie deed hij dat zonder een besluit van de gemeenteraad en vroegen hier een extra raadsvergadering over aan. Guernaoui is het oneens met de oppositie. Hij vindt dat wat hij doet een bevoegdheid van het college is, waar de raad niet over hoeft te beslissen. Wel beloofde hij de raad in de toekomst mee te nemen in het verkoopproces. Guernaoui heeft nu een brief aan de gemeenteraad geschreven om die belofte in te lossen.
Uiterlijk eind 2019 verwacht de aandeelhouderscommissie (AHC) dat de aandelen verkocht zijn. De voorzitter van die commissie, de Rotterdamse wethouder Adriaan Visser waarschuwt er wel voor dat gemeenten zich niet te snel rijk moeten rekenen.…lees meer
Gerelateerd
Meerderheid voor verkoop Eneco, Den Haag blijft tegen 26 oktober 2017
Gemeente Den Haag verkoopt aandelen Eneco 8 juli 2017
Steeds meer partijen in gemeenteraad tegen verkoop aandelen Eneco 27 september 2017
Eneco gaat eind dit jaar in de verkoop
OmroepWest 17.07.2018 Energiebedrijf Eneco staat vanaf eind dit jaar daadwerkelijk in de etalage. Dan begint het verkoopproces van het energiebedrijf. Voor het zover is beginnen na de zomervakantie eerst oriënterende gesprekken met potentiële kopers. Dit schrijft het Haagse college van burgemeester en wethouders aan de gemeenteraad.
Het nieuwe college van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks gaat de aandelen van Eneco verkopen. Den Haag heeft een belang van 16,55 procent in het energiebedrijf en is daarmee samen met Rotterdam en Dordrecht grootaandeelhouder.
De Haagse coalitie wil de opbrengst van de aandelen gebruiken voor investeringen in duurzaamheidsprojecten, de energietransitie en bereikbaarheidsplannen.
Breuk
Het is een breuk met het beleid van de vorige gemeenteraad. Die stemde nog in meerderheid tegen de verkoop van de aandelen. Een aantal partijen vreest onder meer dat de duurzame koers van Eneco onder druk komt te staan als de aandelen op de markt komen.
Eneco kan in handen komen van een bedrijf dat vooral gaat voor hoge rendementen en niet voor duurzaamheid, zo vrezen onder meer de ChristenUnie/SGP, PvdA en PVV.
Aandeelhoudersommissie
Maar de nieuwe raadsmeerderheid die na de verkiezingen in maart is ontstaan, denkt daar anders over en gaat de aandelen van de hand doen. Wethouder Rachid Guernaoui (Groep de Mos) van Financiën verplaatste de gemeente Den Haag daarom eind vorige maand van de commissie van niet-verkopende aandeelhouders naar de commissie van verkopende aandeelhouders.
Volgens de oppositie deed hij dat zonder een besluit van de gemeenteraad, terwijl de raad zich hier wel over had moeten uitspreken. De partijen belegden hier een extra raadsvergadering over. Guernaoui is het oneens met de oppositie. Hij vindt dat wat hij doet een bevoegdheid van het college is, waar de raad niet over hoeft te beslissen. Wel beloofde hij de raad in de toekomst mee te nemen in het verkoopproces.
Belofte inlossen
Guernaoui heeft nu een brief aan de gemeenteraad geschreven om die belofte in te lossen. Hij schrijft dat tijdens de zomervakantie gewerkt wordt aan de inhoudelijke voorbereiding van de verkoop van Eneco. Daarna starten de gesprekken met mogelijke kopers.
Dan volgt een advies over de manier waarop verkocht gaat worden: een beursgang, een veiling of een combinatie hiervan. Eind van het jaar start vervolgens de daadwerkelijke verkoop.
‘Niet rijk rekenen’
Uiterlijk eind 2019 verwacht de aandeelhouderscommissie (AHC) dat de aandelen verkocht zijn. De voorzitter van die commissie, de Rotterdamse wethouder Adriaan Visser waarschuwt er wel voor dat gemeenten zich niet te snel rijk moeten rekenen.
‘Hoewel het uiteraard tot uw discretie behoort, adviseert de AHC aan alle aandeelhouders om nog terughoudend te zijn met het inboeken van verkoopopbrengsten, zeker voor het jaar 2019,’ schrijft Visser in een brief aan de aandeelhouders.
LEES OOK: Verkoop van Eneco-aandelen zorgt voor onstuimig begin van nieuwe Haags college
Meer over dit onderwerp:
ENECO AANDELEN VERKOOP DEN HAAG
Eneco gaat eind dit jaar in de verkoop
OmroepWest 17.07.2018 Energiebedrijf Eneco staat vanaf eind dit jaar daadwerkelijk in de etalage. Dan begint het verkoopproces van het energiebedrijf. Voor het zover is beginnen na de zomervakantie eerst oriënterende gesprekken met potentiële kopers. Dit schrijft het Haagse college van burgemeester en wethouders aan de gemeenteraad.
Het nieuwe college van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks gaat de aandelen van Eneco verkopen. Den Haag heeft een belang van 16,55 procent in het energiebedrijf en is daarmee samen met Rotterdam en Dordrecht grootaandeelhouder.
De Haagse coalitie wil de opbrengst van de aandelen gebruiken voor investeringen in duurzaamheidsprojecten, de energietransitie en bereikbaarheidsplannen.
Breuk
Het is een breuk met het beleid van de vorige gemeenteraad. Die stemde nog in meerderheid tegen de verkoop van de aandelen. Een aantal partijen vreest onder meer dat de duurzame koers van Eneco onder druk komt te staan als de aandelen op de markt komen.
Eneco kan in handen komen van een bedrijf dat vooral gaat voor hoge rendementen en niet voor duurzaamheid, zo vrezen onder meer de ChristenUnie/SGP, PvdA en PVV.
Aandeelhoudersommissie
Maar de nieuwe raadsmeerderheid die na de verkiezingen in maart is ontstaan, denkt daar anders over en gaat de aandelen van de hand doen. Wethouder Rachid Guernaoui (Groep de Mos) van Financiën verplaatste de gemeente Den Haag daarom eind vorige maand van de commissie van niet-verkopende aandeelhouders naar de commissie van verkopende aandeelhouders.
Volgens de oppositie deed hij dat zonder een besluit van de gemeenteraad, terwijl de raad zich hier wel over had moeten uitspreken. De partijen belegden hier een extra raadsvergadering over. Guernaoui is het oneens met de oppositie. Hij vindt dat wat hij doet een bevoegdheid van het college is, waar de raad niet over hoeft te beslissen. Wel beloofde hij de raad in de toekomst mee te nemen in het verkoopproces.
Belofte inlossen
Guernaoui heeft nu een brief aan de gemeenteraad geschreven om die belofte in te lossen. Hij schrijft dat tijdens de zomervakantie gewerkt wordt aan de inhoudelijke voorbereiding van de verkoop van Eneco. Daarna starten de gesprekken met mogelijke kopers.
Dan volgt een advies over de manier waarop verkocht gaat worden: een beursgang, een veiling of een combinatie hiervan. Eind van het jaar start vervolgens de daadwerkelijke verkoop.
‘Niet rijk rekenen’
Uiterlijk eind 2019 verwacht de aandeelhouderscommissie (AHC) dat de aandelen verkocht zijn. De voorzitter van die commissie, de Rotterdamse wethouder Adriaan Visser waarschuwt er wel voor dat gemeenten zich niet te snel rijk moeten rekenen.
‘Hoewel het uiteraard tot uw discretie behoort, adviseert de AHC aan alle aandeelhouders om nog terughoudend te zijn met het inboeken van verkoopopbrengsten, zeker voor het jaar 2019,’ schrijft Visser in een brief aan de aandeelhouders.
LEES OOK: Verkoop van Eneco-aandelen zorgt voor onstuimig begin van nieuwe Haags college
Meer over dit onderwerp: ENECO AANDELEN VERKOOP DEN HAAG
GEMEENTERAAD DEN HAAG VOOR VERKOOP AANDELEN ENECO
BB 10.07.2018 Den Haag voegt zich alsnog bij de gemeenten die hun aandelen van Eneco verkopen. Een meerderheid van de Haagse gemeenteraad heeft zich na urenlang debatteren maandagnacht uitgesproken voor verkoop, nadat de raad vorig jaar oktober nog tegen de verkoop van de aandelen was.
Kritiek op collegebesluit
Na de verkiezingen in maart bestaat de nieuwe coalitie in Den Haag uit Groep De Mos, VVD, D66 en GroenLinks. Het college had besloten om alsnog het belang van 16,55 procent van de hand te doen.
De coalitiepartijen in de raad steunen dat plan. De oppositie voelde zich gepasseerd en had een debat aangevraagd. Ze uitte flinke kritiek op het collegebesluit, maar een motie van treurnis en een motie van afkeuring haalden het niet.
Afbouwen van belang
Rotterdam is met 32 procent de grootste aandeelhouder van Eneco, gevolgd door Den Haag. De Rotterdamse gemeenteraad en andere gemeenten stemden eerder al in met het afbouwen van hun belang. (ANP)
GERELATEERDE ARTIKELEN;
Motie oppositie afgewezen, aandelen Eneco worden verkocht
Den HaagFM 10.07.2018 Tot diep in de nacht vergaderde de gemeenteraad maandag tijdens het zogeheten Eneco-debat. De oppositiepartijen hadden dit debat aangevraagd omdat ze zich gepasseerd voelden.
Verantwoordelijk wethouder Rachid Guernaoui had de partijen onvoldoende geïnformeerd toen hij besloot de gemeentelijke aandelen in het energiebedrijf Eneco te verkopen.
Reden voor PvdA-leider Martijn Balster om een motie van treurnis in te dienen . “Op die manier laten we zien dat we het niet eens zijn met de werkwijze van de wethouder”, vertelt Balster op Den Haag FM. “Zie het als een hele stevige laatste waarschuwing.”
De motie werd niet door de meerderheid van de raad ondersteund en dus afgewezen. “De verkoop van de aandelen is een hele grote beslissing. Het heeft invloed op de energierekening van de Hagenaar. Daar moet goed over gediscussieerd worden om een goede beslissing te nemen, dat wilde het bestuur duidelijk niet.”
De raad stemde uiteindelijk in met de verkoop en dus worden de Eneco-aandelen verkocht. “De wethouder heeft gelukkig wel water bij de wijn gedaan”, zegt Balster. “Hij heeft beloofd vanaf nu de raad te informeren over de rest van het verkoopproces.”…lees meer
Gerelateerd;
Ontevreden oppositie slijpt messen voor Eneco-debat 9 juli 2018
Wethouder Guernaoui: “Eneco-aandelen worden in 2019 verkocht” 25 juni 2018
Steeds meer partijen in gemeenteraad tegen verkoop aandelen Eneco 27 september 2017
Haagse oppositie blijft chagrijnig over Eneco-aandelen
OmroepWest 10.07.2018 De verhoudingen tussen de oppositie en de nieuwe coalitie in Den Haag blijven op scherp staan. Een extra raadsvergadering over de verkoop van de aandelen van Eneco heeft maandagavond niet gezorgd voor meer vertrouwen tussen de oppositie en het college. Oppositiepartijen verwijten wethouder Guernaoui (Groep de Mos) dat hij de raad in de Eneco-kwestie buitenspel heeft gezet en dat hij ‘regentesk gedrag’ vertoont. Vrijwel de voltallige oppositie diende een motie van treurnis in.
Eind vorig jaar stemde een meerderheid van de gemeenteraad nog tegen de verkoop van de Eneco-aandelen. Tegenstanders vrezen dat de duurzame koers van Eneco verloren gaat als de aandelen vrij worden verhandeld en in handen komen van een koper die voor het hoogste rendement gaat.
Maar inmiddels zijn er gemeenteraadsverkiezingen geweest en is er een nieuwe coalitie van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks. Deze partijen hebben in het collegeakkoord afgesproken dat de gemeente de Eneco-aandelen gaat verkopen. Den Haag is met een belang van 16,55 procent een van de grootaandeelhouders van het energiebedrijf. Een groot deel van de opbrengst is bedoeld voor duurzaamheidsplannen en de energietransitie.
Coalitieakkoord
Op 20 juni schreef wethouder Guernaoui in een brief aan de raad dat de gemeente ‘conform de afspraken in het coalitieakkoord’ toetreedt tot de commissie van verkopende aandeelhouders. Een week later tekende hij de aandelenovereenkomst.
Deze ‘voortvarendheid’ schot de oppositie in het verkeerde keelgat en belegde een extra raadsvergadering. De partijen vinden dat de wethouder de raad buitenspel heeft gezet bij een belangrijke beslissing. ‘We snappen de opstelling van de wethouder niet’, zei Robert Barker van de Partij voor de Dieren. ‘Waarom neemt hij de raad niet mee? Hij schoffeert de raad.’
Verhouding
Volgens Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij gaat het debat over de verhouding tussen het college en de raad. ‘Dit college passeert de raad al voordat de samenwerking vorm heeft gekregen.’ Het CDA verwijt Guernaoui dat hij een regenteske houding heeft. ‘Hij houdt totaal geen rekening met een minderheid in de raad’, zei Daniëlle Koster. Dat is machtspolitiek. Het is geen democratisch proces maar een regentesk proces.’ De PVV spreekt van ‘dictatoriale trekjes’.
Groep de Mos, de partij van Guernaoui, is juist wel te spreken over het optreden van de wethouder. ‘Wij waren verheugd over de voortvarendheid van de wethouder. Daar houden wij van’, zei Groep de Mos-raadslid Ralf Sluijs. En ook coalitiegenoot VVD is tevreden. ‘Het is belangrijk dat het college snel handelt in het verkoopproces’, zei VVD-fractievoorzitter Frans de Graaf. Zo kan de gemeente invloed uitoefenen over de voorwaarden van de verkoop.’
Bevoegdheid
Wethouder Guernaoui benadrukte dat het niet zijn bedoeling is geweest om de raad te schofferen. ‘Maar het is geen ingrijpend besluit geweest om over te stappen naar de commissie van verkopende gemeenten’, stelde hij. Dat zou een besluit over de daadwerkelijke verkoop wel zijn geweest, vindt hij. Bovendien is deze overstap een bevoegdheid van het college. Daar hoefde hij geen toestemming van de raad voor te hebben.
Hij beloofde wel dat hij de raad in de toekomst zoveel mogelijk zal meenemen. ‘Ik zal de raad periodiek informeren,’ zei de wethouder. ‘In 2019 verwacht ik met een raadsvoorstel te komen over de daadwerkelijk verkoop van de aandelen.’
Motie van treurnis
Ondanks zijn handreiking om de raad ‘maximaal’ mee te nemen, overtuigde hij de oppositie niet. ‘Ik heb er weinig vertrouwen in dat deze wethouder zijn leven betert’, zei PvdA-fractievoorzitter Martijn Balster. Hij diende een motie van treurnis in. Dat deed hij samen met de voltallig oppositie, op de Partij van de Eenheid na.
Balster: ‘Guernaoui heeft het besluit om toe te treden tot de commissie van verkopende aandeelhouders, willens en wetens niet aan de raad voorgelegd. Hij college geeft hiermee de raad willens en wetens geen invloed op de verkoop van de Eneco-aandelen. Dat neem ik hem kwalijk.’
De motie van treurnis kreeg geen meerderheid.
LEES OOK: Verkoop Eneco-aandelen zorgt voor onstuimig begin nieuw Haags college
Meer over dit onderwerp: ENECO AANDELEN MOTIE VAN TREURNIS WETHOUDER GUERNAOUIPVDA OPPOSITIE
Raad Den Haag stemt na uren debatteren voor verkoop Eneco-aandelen
AD 10.07.2018 Oppositie en coalitie zijn gisteravond op het stadhuis tijdens een spoeddebat over de verkoop van aandelen Eneco urenlang met elkaar geclasht. De VVD beticht de oppositie van muggenzifterij. D66 en Groep de Mos wuiven alle verwijten weg. Terwijl onder andere CDA, 50Plus, PvdA, PVV en CU/SGP vuur spuwen omdat ze zich geschoffeerd voelen.
Wethouder Rachid Guernaoui en zijn partijgenoot loco-burgemeester Richard de Mos lagen urenlang onder vuur tijdens de spoedraad. Hoe ze het in hun hoofd haalden om de oppositie buiten spel te zetten, is het verwijt. Guernaoui zette vorige week zonder overleg met de raad, zijn handtekening onder een overeenkomst die Den Haag onderdeel maakt van de groep Eneco-aandeelhouders die het energiebedrijf wil verkopen.
Volgens Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) is de gesloten deal zelfs in strijd met de Gemeentewet en kunnen ‘derden’ die belang hebben bij de verkoop van Eneco-aandelen daarmee naar de rechter stappen.
De toon was grimmig. Daniëlle Koster (CDA) moest niet zo klagen, was zo’n beetje het verwijt van Frans de Graaf (VVD), die zich afvroeg waarom in ‘huize Koster’ de champagnefles juist niet al was opengetrokken. Want de Eneco-aandelen worden toch verkocht? Precies zoals het CDA wil?
De champagnefles gaat zeker niet open, bezwoer Koster, aangezien volgens haar het fundamentele recht van de raad, het recht op informatie, is aangetast, bitste zij.
Trumpgedrag
De oppositie is hels. Het gedrag van Richard de Mos werd gekwalificeerd als ‘Donald Trump-gedrag’.
En de foto die Guernaoui via internet de wereld instuurde van het ondertekenen van de overeenkomst werd door Frans Hoynck van Papendrecht van 50Plus honend ‘een Trumpachtige foto’ genoemd.
Guernaoui benadrukte dat het geen onherroepelijk verkoopbesluit is. De kaarten liggen wat dat betreft volgens de wethouder nog open. De raad beslist, zei hij.
Guernaoui stelde dat het een ingewikkeld proces is met veel geheime informatie. Hij wil de raad komende tijd maximaal informeren, zei hij. Maar de PVV stelde dat Groep de Mos ‘schijt had gehad aan Den Haag’. Onder anderen Robert Barker (PvdD) vroeg naar de haast bij de ondertekening. Volgens Guernaoui kwamen er twee belangrijke vergaderingen aan bij Eneco. Daarbij was het belangrijk dat Den Haag de rol had als verkopende partij. Hij ging aan de slag voor de stad, zei Guernaoui en repte over daadkracht. ,,Zo’n wethouder ben ik. Ik doe het allemaal voor de stad.” Martijn Balster (PvdA) vond het bizar. ,,U kunt het daadkracht noemen. Ik noem het ondemocratisch.”
Volgens Ralf Sluijs van Groep de Mos is er gewoon goed werk verricht door de wethouder. ,,Guernaoui is puur voortvarend te werk gegaan. Daar houden wij van.”
Ontevreden oppositie slijpt messen voor Eneco-debat
Den HaagFM 09.07.2018 De oppositie in de gemeenteraad voelt zich buitenspel gezet wat betreft de verkoop van de gemeentelijke aandelen in het energiebedrijf Eneco. Om die reden is er voor maandagavond een extra raadsvergadering aangevraagd. “De verkoop is een besluit van de coalitie, maar de raad moet dat besluiten”, vindt fractievoorzitter Martijn Balster van de PvdA op Den Haag FM.
Den Haag is met een belang van 16,55 procent in Eneco grootaandeelhouder. De stad kan bij een eventuele verkoop tot driehonderd miljoen euro binnenharken. Vorig jaar stemde een meerderheid van de raad tegen de verkoop, maar het huidige stadsbestuur van Hart voor De Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks wil af van de aandelen en het geld gebruiken voor de financiering van toekomstige plannen.
Op 20 juni schrijft wethouder Rachid Guernaoui van Financiën in een brief aan de gemeenteraad dat Den Haag “conform de afspraak in het coalitieakkoord” toetreedt tot de groep van verkopende aandeelhouders van Eneco. De aandeelhoudersovereenkomst zal hij een week later ondertekenen, op 29 juni.
“Niet zomaar bij het kruisje tekenen”
Deze handtekening is een schop tegen het zere been van de oppositie. Onder anderen de PvdA, PVV en de Partij voor de Eenheid vinden dat met dit besluit de raad buitenspel wordt gezet. Ze willen dat het stadsbestuur een raadsvoorstel schrijft, waarover de gemeenteraad kan beslissen. “Het is volstrekt normaal om dat opnieuw aan de raad voor te leggen met een zorgvuldig debat”, aldus PvdA-fractievoorzitter Martijn Balster. “We willen de wethouder onze voorwaarden voor de verkoop meegeven en niet dat er zomaar bij het kruisje wordt getekend.”
Fractievoorzitter van GroenLinks Arjen Kapteijns vindt de problemen wat overdreven. “Het is gekissebis waar niemand op zit te wachten.” Kapteijns maakt zich geen zorgen over eventuele kritiek tijdens het debat. “Het overgrote deel van de opbrengst gaat naar duurzaamheid, en daarom zijn we ook akkoord gegaan met de verkoop.”…lees meer
Gerelateerd
Steeds meer partijen in gemeenteraad tegen verkoop aandelen Eneco 27 september 2017
PvdA wil nieuwe discussie over verkoop Eneco 12 september 2008
SP haalt handtekeningen op tegen verkoop Eneco 20 maart 2009
Spoedraad over verkoop Eneco-aandelen: ‘waarom zo’n haast?’
AD 09.07.2018 De gemeenteraad van Den Haag praat vanavond vanaf 19.00 uur over de verkoop van Eneco-aandelen. De oppositie is woest en roept wethouder Rachid Guernaoui van Groep De Mos op het matje, nadat deze eind juni zonder overleg met de raad een overeenkomst tekende die Den Haag onderdeel maakt van de groep Eneco-aandeelhouders die het energiebedrijf wil verkopen.
Martijn Balster (fractievoorzitter PvdA) zei zo juist dat zijn partij zich grof gepasseerd voelt. ,,We zullen de wethouder aan de tand voelen. Niet alleen Guernaoui, maar ook Richard de Mos als loco-burgemeester. Om te vragen of dit gebruik gaat worden? Hoe ga je met elkaar om in een democratisch proces?” De handelswijze noemt Balster ,,heel erg fout.”
Ook onder andere de HSP voelt zich gepasseerd en geschoffeerd. Pieter Grinwis van CU/SGP typeerde het gedrag van de wethouder vorige week als regentesk.
De PVV noemt de handelswijze ,,een schoffering van de democratie” en zal vanavond een motie van afkeuring indienen over het gevoerde beleid.
Geld in de la
De Eneco-aandelen moeten geld in de la brengen van de stad Den Haag. Die wil de opbrengst inzetten voor energietransitie en duurzaamheid. De opbrengst zou momenteel ergens tussen de 300 en 400 miljoen euro liggen. ,,Maar het exacte bedrag weten we eigenlijk niet,” zegt Balster.
De PvdA wil vanavond ook meer helderheid over de stand van zaken in het verkoopproces. Dat blijft tot nu toe vaag, zegt die partij.
Een meerderheid van de raad stemde in oktober 2017 nog tegen de verkoop van de aandelen. Maar in de coalitie is alsnog afgesproken de aandelen toch te gaan verkopen.
Dordrecht en Rotterdam behoorden al bij de groep verkopende aandeelhouders. Den Haag is met Rotterdam de grootste aandeelhouder.
AD Haagsche Courant is vanavond aanwezig op het stadhuis en tweet live mee.
Tweets door @ingriddegroott
Extra raadsvergadering over verkoop Eneco-aandelen live op Den HaagTV
Den HaagFM 09.07.2018 De Haagse gemeenteraad houdt deze maandagavond een extra raadsvergadering in verband met de verkoop van de Eneco-aandelen. Eerder stemde de gemeenteraad tegen de verkoop, maar na de gemeenteraadsverkiezingen liggen de verhoudingen opeens anders.
Het nieuwe stadsbestuur, met Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks, wil de aandelen nu toch gaan verkopen en de opbrengst gebruiken voor de financiering van toekomstige plannen. Vooral voor alle plannen op het gebied van duurzaamheid is veel geld nodig. Precies om die reden heeft GroenLinks, dat eerst tegen de verkoop van de aandelen was, daar nu toch mee ingestemd.
De oppositiepartijen in de gemeenteraad voelen zich buitenspel gezet en hebben daarom de extra raadsvergadering aangevraagd. De vergadering is vanaf 19.00 uur live te zien op Den Haag TV. …lees meer
Gerelateerd
Steeds meer partijen in gemeenteraad tegen verkoop aandelen Eneco 27 september 2017
Kopen aandelen Eneco wordt steeds minder aantrekkelijk 29 oktober 2017
Meerderheid voor verkoop Eneco, Den Haag blijft tegen 26 oktober 2017
Verkoop Eneco-aandelen zorgt voor onstuimig begin van nieuw Haags college
OmroepWest 08.07.2018 Het nieuwe college van Den Haag zit nog maar koud in het zadel of het heeft het al aan de stok met de oppositie. Steen des aanstoots is de verkoop van de Eneco-aandelen door de gemeente. Het college van Hart voor De Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks wil de aandelen verkopen en het geld cashen voor de financiering van toekomstige plannen. De oppositie voelt zich buitenspel gezet in de kwestie en heeft voor maandagavond een extra raadsvergadering belegd. Waar zijn ze toch mee bezig in Den Haag?
Hoe het allemaal begon
Begin 2017 is Eneco gesplitst in een netwerkbedrijf en een leverings- en productiebedrijf. Het energiebedrijf is daardoor commerciëler geworden. Veel van de 53 gemeenten met aandelen in Eneco zien het belang van het behouden van de aandelen niet meer, omdat het ‘publieke nut’ zou zijn verdwenen. Bovendien geven de aandelen in de praktijk weinig invloed op de koers van Eneco, zeggen zij.
Het vorige college van Den Haag, in de persoon van toenmalig wethouder van Financiën Tom de Bruijn (D66), sluit zich aan bij deze opvatting. Den Haag heeft een bijzondere positie. De stad is met een belang van 16,55 procent in Eneco grootaandeelhouder, samen met Rotterdam (31 procent) en Dordrecht (9 procent).
Dat betekent dat deze gemeenten als ze hun aandelen verkopen, flink wat geld kunnen binnenharken. Volgens schattingen loopt het bedrag voor Den Haag op tot driehonderd miljoen euro. De Bruijn laat er geen misverstand over bestaan: de gemeenteraad doet er het beste aan om voor verkoop te kiezen.
Zo geschiedde…
Nee. In de herfst van vorig jaar moest de raad een principebesluit nemen en een meerderheid stemt tegen de verkoop. De raad vreest dat de groene koers van Eneco in gevaar komt als Den Haag de aandelen van de hand doet. ‘Een betrouwbare en duurzame energievoorziening is van groot strategisch belang voor ons land en onze gemeenten’, zegt Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP tijdens de bewuste raadsvergadering. ‘En van privatiseringsdrift krijgen we alleen maar privatiseringsverdriet.’
Als aandeelhouder en zeker als grootaandeelhouder heb je volgens een raadsmeerderheid wel degelijk invloed. Je kan erop toezien dat Eneco blijft investeren in duurzaamheid. Bovendien kunnen de aandelen op de vrije markt in handen komen van commerciële bedrijven die het niet zo nauw nemen met duurzaamheid en vooral gericht zijn op het halen van hoge rendementen.
Dus de verkoop van de aandelen gaat niet door?
Deze werkelijkheid wordt ingehaald door de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018. Hart voor Den Haag/Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks komen uit de bus als de grootste partijen in Den Haag. Het lukt ze om eind mei een coalitieakkoord te presenteren.
Drie van deze partijen behoren tot de minderheid van de raad die vóór verkoop is. Alleen GroenLinks stemde in oktober tegen. Maar tijdens de onderhandelingen gaat de partij overstag. De aanstaande coalitiepartijen hebben afgesproken dat het grootste deel van de Eneco-gelden bestemd is voor de energietransitie en duurzaamheidsplannen in de stad.
Bovendien staat in het coalitieakkoord dat Den Haag eisen gaat stellen aan de koper. ‘Deze partij moet duurzaamheid en energietransitie voldoende in de bestaande organisatie hebben geborgd en dit beleid in de toekomst verder doorzetten als eigenaar van Eneco’, valt te lezen in het akkoord.
Nu is er dus ineens een meerderheid vóór aandelenverkoop?
Dat klopt… !
En de oppositie is boos?
Inderdaad. De oppositie weet ook dat de politieke werkelijkheid is veranderd maar de partijen zijn boos over de voortvarendheid waarmee de nieuwe wethouder Financiën Rachid Guernaoui (Groep de Mos) aan de slag is gegaan.
Op 20 juni schrijft hij in een brief aan de gemeenteraad dat Den Haag ‘conform de afspraak in het coalitieakkoord’ toetreedt tot de groep van verkopende aandeelhouders van Eneco. De aandeelhoudersovereenkomst zal hij een week later ondertekenen, op 29 juni.
‘Een schoffering van de gemeenteraad’, briest PvdA-fractievoorzitter Martijn Balster tijdens de raadsvergadering op 28 juni. De hele oppositie op de PVV en de Partij van de Eenheid na, is not amused. De partijen vinden dat de gemeenteraad buitenspel wordt gezet in deze belangrijke kwestie waar veel geld mee is gemoeid. Ze willen dat het college een raadsvoorstel schrijft, waarover de gemeenteraad kan beslissen.
Fractievoorzitter Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij wijst erop dat de coalitiepartijen weliswaar afspraken hebben gemaakt in het collegeakkoord, maar dat dit voor de raad en de wet geen enkele status heeft. ‘Voor ons is het vorig besluit nog steeds van kracht. Daarom kan er niet zo maar een nieuw besluit in werking treden.’
Wat vindt wethouder Guernaoui daarvan?
Wethouder Guernaoui maakt zich niet zo druk. Een raadsvoorstel is helemaal niet nodig, vindt hij. Het aansluiten bij de verkopende partijen is een bevoegdheid van het college. Hij hoeft de raad niet om toestemming te vragen. Het gaat volgens hem alleen maar over het wisselen van commissie. Den Haag zat in de commissie van niet-verkopende gemeenten en verhuist naar de commissie van verkopende gemeenten. Waar hebben we het dus over?
Ja, waar hebben we het eigenlijk over?
Volgens Martijn Balster van de PvdA hebben we het over fatsoensnormen. ‘De raad is het hoogste orgaan in een gemeente’, zegt hij. ‘Die stel je niet voor voldongen feiten maar die neem je als college mee in belangrijke beslissingen. Als wethouders dat niet doen, dan kan het college zonder enige controle beslissingen nemen en dan is het hek van de dam. Het vorige college heeft de raad altijd meegenomen en geïnformeerd over Eneco. Waarom wethouder Guernaoui dat niet doet, is mij een groot raadsel. Duidelijk is wel dat het de verhoudingen tussen het college en de raad op het spel zet.’
Wat wil de oppositie maandag in de extra raadsvergadering voor elkaar krijgen?
De oppositie wil meepraten over de voorwaarden waaronder Eneco in de verkoop gaat. En meer in het bijzonder: de oppositie wil haar tanden laten zien. Dit nieuwe college moet rekening houden met de hele raad en dus ook met de oppositie, willen de partijen maar zeggen. Anders dreigen het vier broeierige jaren te worden.
Meer over dit onderwerp: ENECO AANDELEN VERKOOP EXTRA RAADSVERGADERING PVDACHRISTENUNIE/SGP HAAGSE STADSPARTIJ
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f6a2fb3c-06d1-11eb-951a-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f39ccbfa-f08a-11ea-acba-02c309bc01c1.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data58753857-8c7960.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58752853-06b01f.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58752853-06b01f.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58745052-011fd3.png)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2019/11/data51975794-a2fff6.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/28752a1c-2227-11ea-bb99-02d2fb1aa1d7.JPG)
Hart voor Den Haag/Groep de Mos ondersteunt de brief.
