De VVD heeft giften in de vorm van dure etentjes de afgelopen jaren meermaals niet opgegeven in het geschenkenregister van de Tweede Kamer, terwijl dit wel verplicht is. Het ging om bedragen van minimaal 12.772 euro per jaar, meldt onderzoeksplatformFollow the Money (FTM) zaterdag. Code Oranje lijsttrekker Richard de Mos wil dat het OM zijn zaak seponeert.
Telegraaf 23.02.2021
Richard de Mos heeft daarom een verzoek tot verhoren van het Openbaar Ministerie (OM) afgeslagen. De oud-wethouder en fractievoorzitter van Groep de Mos zegt dat er in het onderzoek met twee maten wordt gemeten: ‘Ik ben wel even klaar met deze hypocriete klopjacht op mij en mijn partij.’
“De VVD haalt bakken geld binnen via donaties. Ook grote bedrijven doen een flinke duit in het zakje. De partij geeft deze giften niet op, terwijl dat wel van de wet moet. En ik werd van mijn bed gelicht vanwege een middag op een boot en een uitsmijter. Politieke karaktermoord die de VVD erg goed uitkwam.”
In strijd met de wet
Volgens Kars Veling, oud-Kamerlid voor de ChristenUnie en voorzitter van de commissie die de Wfpp in 2018 evalueerde, is dat in strijd met de wet: “De verplichting om giften aan politieke partijen openbaar te maken geldt ook voor giften in natura”, aldus Veling op FTM. Het Koetshuis ter beschikking stellen en gratis catering leveren, lijkt hem ‘daar zeker onder te vallen’.
André Krouwel, universitair docent politicologie aan de Vrije Universiteit Amsterdam, is al even stellig: “Alles van waarde dat je krijgt, of het nu een goed is of een dienst, is een gift.” Organisator van de diners is de Stichting Ondersteuning VVD Tweede Kamerverkiezingen (SOV), een neveninstelling van de partij. In 2017 spekte de SOV de verkiezingskas met liefst 1,16 miljoen euro.
Corruptieaffaire volgend jaar voor de rechter
Het Openbaar Ministerie brengt de corruptieaffaire rond de Haagse oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui definitief voor de rechter. Maar een proces laat nog wel op zich wachten. Volgens zijn advocaat wordt het zeker niet eerder dan volgend jaar zomer, zegt De Mos desgevraagd. Dat is dus na de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022.
De zaak is afgerond en ligt bij de rechter-commissaris. Die geeft de verdediging van de verdachten nu de gelegenheid om in beslotenheid getuigen te laten horen. Een van hen is Richard de Mos zelf: ,,Justitie wil nu van mij weten op welke dagen in januari, februari en maart ik verhinderd ben”, zegt de partijleider van Hart voor Den Haag geërgerd. ,,Men wil mij dus midden in de campagne voor de Haagse raadsverkiezingen van maart gaan horen. Dit is een politiek proces.”
AD 23.02.2021
Seponeren zaak De Mos
Lijsttrekker Richard de Mos van Code Oranje wil dat het Openbaar Ministerie zijn zaak als de wiedeweerga seponeert. “Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben”, zegt De Mos.
Onschuldig
De Mos, die op 17 maart 2021 ook aan de Tweede Kamerverkiezingen mee doet met zijn partij Code Oranje, zegt dat de ene partij wordt gekielhaald en de andere, machtige partij, geen strobreed in de weg wordt gelegd. Ook benadrukt hij dat hij onschuldig is en dat in zijn onlangs verschenen boek ‘Mijn Verhaal’ aantoont.
De Mos wil dat het OM zijn zaak seponeert. ,,Ik werd van mijn bed gelicht vanwege een middag op een boot en een uitsmijter. Politieke karaktermoord die de VVD erg goed uitkwam.”
“Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum, de landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui.
Verschil moet er wezen maar leg mij maar uit waarom ik de Rijksrecherche op de koffie gekregen heb. “Benieuwd welke VVD’ers worden afgeluisterd en binnenkort van hun bed worden gelicht,” zegt De Mos, die er ook op wijst dat landelijke partijen verplicht zijn om donaties op te geven en lokale partijen niet.
Reactie advocaat en DDS-columnist Plasman
“Wanneer het Openbaar Ministerie van mening is dat de anonieme fondsenwerving bij de VVD geen reden is voor een strafrechtelijk onderzoek door de Rijksrecherche, dan dienen de zaken tegen De Mos, Guernaoui en anderen per direct geseponeerd te worden”, vult advocaat Peter Plasman aan.
“Of meent het Openbaar Ministerie dat gelijke monniken, gelijke kappen hier niet opgaat omdat de donaties richting VVD vele malen groter zijn dan die richting Groep De Mos?”, aldus Plasman. “De VVD-top zit bijna elk jaar in Zuid Frankrijk in de villa van top zakenman Ben Verwaayen. Maar een paar uur varen op het IJsselmeer door De Mos is corruptie.
Geen partij in Den Haag krijgt zoveel geld van donateurs als Richard de Mos: 12.000 euro
Hart voor Den Haag heeft vorig jaar ruim 12.000 euro binnengehaald aan donaties. De lokale partij is in Den Haag de enige die kan rekenen op substantiële giften, zo blijkt uit de financiële cijfers van politieke partijen.
Vorig jaar nam de gemeenteraad een voorstel aan van raadslid Peter Bos van de Haagse stadspartij over meer financiële transparantie. Alle partijen in Den Haag worden daarin opgeroepen donaties en giften boven de 500 euro jaarlijks openbaar te maken.
Van de veertien politieke partijen blijken er elf financiële gegevens over 2020 te hebben gedeeld. Alleen de Partij van de Eenheid, de Partij van de Vrijheid en de Islam Democraten lieten ondanks meerdere verzoeken helemaal niets zien.
De Partij van Richard de Mos staat met 12.170 euro eenzaam bovenaan als het om giften en donaties gaat. ChristenUnie/SGP (3120 euro) en de PvdA (700 euro) volgen op een straatlengte afstand. Geen van deze partijen hebben individuele donaties ontvangen van boven de 500 euro. Van Hart voor den Haag is dat niet bekend.
Vermoorde onschuld
Opvallend genoeg maakt de partij van De Mos haar bedrag aan donaties pas openbaar na een verzoek van deze krant. De lokale partij heeft bij de gemeente alleen een staatje met de totale inkomsten en uitgaven van 2020 ingeleverd.
Peter Bos van de HSP vindt dat ‘teleurstellend’. De achtergrond van de niet-verplichte Haagse regeling voor partijfinanciering is onder meer de corruptiezaak tegen de voormalige wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Zij worden ervan verdacht als lokale bestuurders bevriende ondernemers te hebben bevoordeeld die ook sponsor waren van hun lokale partij.
Uit het boek Mijn Verhaal dat de politicus over de kwestie schreef blijkt dat zijn partij bij de raadsverkiezingen van 2018 beschikte over zeker 80.000 euro aan donaties. De Mos en de andere verdachten in de zaak ontkennen de beschuldigingen van corruptie en omkoping ten stelligste.
Als het om de beschuldigingen gaat spelen ze de vermoorde onschuld, aldus Peter Bos
,,Door nu duidelijkheid te geven over alle giften boven de 500 euro hadden Hart voor Den Haag en De Mos kunnen laten zien dat ze financiële transparantie serieus nemen, zegt Peter Bos. ,,Als het om de beschuldigingen gaat spelen ze de vermoorde onschuld, maar ze laten bewust de kans lopen om aan iedereen te laten zien dat het ze menens is.’’
Richard de Mos vindt het onzin: ,,De raad kan vragen wat ze wil, maar de inkomsten- en uitkomstenstroom is verder toch echt aan de leden van de Vereniging Groep de Mos. En met een hypocriete, hijgerige HSP hebben zij niet veel op.’’
Vriendenclubs
Den Haag loopt met haar vrijwillige regelingen rond financiële transparantie vooruit op eventuele wetgeving voor lokale partijfinanciering. Landelijk is het zo dat elke donatie boven de 4500 euro openbaar gemaakt moet worden, maar op gemeentelijk niveau is er momenteel niets over financiële verantwoording voor politieke partijen geregeld.
Een volgende stap naar meer transparantie is ook nodig. Partijen als de VVD en ook Hart voor Den Haag hebben een speciaal opgerichte ‘vriendenclub’ waarvan de leden geld schenken dat ook als donatie meetelt, maar die nu jaarlijks niet openbaar wordt. Op initiatief van de HSP is deze maand een voorstel om deze boeken te openen, ook aangenomen.
Uit de soms summiere en soms zeer uitgebreide financiële verantwoording die elf partijen openbaar hebben gemaakt, blijkt ook dat sommige hard aan het sparen zijn voor de gemeenteraadsverkiezingen van maart. Zo had GroenLinks Den Haag op 1 januari 21.700 euro voor de lokale verkiezingen in kas. ,,Dit fonds vult zich nog verder aan’’, schrijft de partij. De campagnekas van de lokale PvdA is nog net iets ruimer gevuld met 25.000 euro (op 1 januari).
AD 23.09.2021Het Openbaar Ministerie brengt de corruptieaffaire rond de Haagse oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui definitief voor de rechter. Maar een proces laat nog wel op zich wachten. Volgens zijn advocaat wordt het zeker niet eerder dan volgend jaar zomer, zegt De Mos desgevraagd. Dat is dus na de gemeenteraadsverkiezingen van 16 maart 2022.
De zaak is afgerond en ligt bij de rechter-commissaris. Die geeft de verdediging van de verdachten nu de gelegenheid om in beslotenheid getuigen te laten horen. Een van hen is Richard de Mos zelf: ,,Justitie wil nu van mij weten op welke dagen in januari, februari en maart ik verhinderd ben”, zegt de partijleider van Hart voor Den Haag geërgerd. ,,Men wil mij dus midden in de campagne voor de Haagse raadsverkiezingen van maart gaan horen. Dit is een politiek proces.”
In de zaak die Den Haag al twee jaar in z’n greep houdt, verdenkt Justitie de twee oud-wethouders ervan criminele organisaties te hebben gevormd met ondernemers uit de horeca en het vastgoed. Als gulle donateurs van de lokale partij Hart voor Den Haag kregen zij volgens het Openbaar Ministerie vergunningen, geheime informatie en invloed op het Haagse gemeentebeleid.
,,Volstrekte onzin”, meent politicus De Mos, die de kans dat Justitie de zaak zou seponeren al heel klein achtte: ,,Ze zijn met 130 kilometer per uur een tunnel ingereden, hebben een staatsgreep gepleegd en kunnen nu meer niet terug.”
Opschudding
Volgens het OM zijn de verdachten in de corruptieaffaire allemaal op de hoogte gesteld van de feiten waarvoor ze vervolgd gaan worden. ,,De zaak ligt nu bij de rechter-commissaris. Als die straks klaar is met het horen van de getuigen van de verdediging komt de planning van de zitting aan de orde”, zegt een woordvoerder.
Of dat inderdaad niet eerder wordt dan volgend jaar zomer, zoals verdachte Richard de Mos en zijn advocaat Peter Plasman denken, kan de woordvoerder van het Openbaar Ministerie niet zeggen: ,,Ik heb daar geen idee van.”
De huidige onduidelijkheid bemoeilijkt de lokale politiek. Daar moeten we vanaf en daarom dring ik aan op snelheid, aldus Jan van Zanen, Burgemeester Den Haag.
Inmiddels is het bijna twee jaar geleden dat de rijksrecherche in de vroege ochtend invallen deed op het stadhuis en in de woningen van de Haagse wethouders en die van enkele bevriende ondernemers. Diezelfde morgen bracht het OM naar buiten dat de twee bestuurders worden verdacht van omkoping, corruptie en schending van het ambtsgeheim. Later kwamen daar nog de verdenkingen van meineed en deelname aan criminele organisaties bij.
Voor de partijleider van Hart voor Den Haag duurt alle onzekerheid veel te lang. En hij is niet de enige. Ook Haags burgemeester Van Zanen maande al meermaals tot spoed. ,,Natuurlijk moet het onderzoek zorgvuldig worden uitgevoerd”, zei hij vorig jaar. ,,Maar de huidige onduidelijkheid bemoeilijkt de lokale politiek. Daar moeten we vanaf en daarom dring ik aan op snelheid.”
Vraagteken
Duidelijk is wel dat de vermeende corruptieaffaire als een schaduw over de Haagse gemeenteraadsverkiezingen van maart zal hangen. Ook het vormen van een nieuw college van burgemeester en wethouders zal volgend jaar gebeuren met een groot vraagteken op de achtergrond.
,,Dat is niet goed. Niet voor ons en niet voor de stad. Justitie laat het zwaard van Damocles boven onze hoofden hangen‘’, zegt politicus De Mos. ,,Ik ga nu voor de tweede keer als een verdachte de verkiezingen in. Vorig jaar landelijk, met Code Oranje, en nu lokaal, met Hart voor Den Haag. Maar geen nood, we worden fluitend de grootste.”
AD 22.02.2021 Richard de Mos gaat vandaag niet naar het verhoor door de Rijksrecherche over zijn vermeende fraudezaak. De Mos wordt verdacht van het bevoorrechten van mensen die aan zijn partij doneren. Justitie kan De Mos niet dwingen, met bijvoorbeeld arrestatie, om alsnog naar het verhoor te komen.
,,Mijn spraakwater is even op”, zegt hij. ,,Ik wacht het onderzoek af dat het Openbaar Ministerie gaat doen naar het handelen van de VVD. Gelijke monniken, gelijke kappen.”
De Mos zegt na het lezen dit weekeinde over berichten van donaties richting de VVD ‘even klaar te zijn met deze hypocriete klopjacht op mij en mijn partij’. Het gaat om berichten van onderzoeksplatform Follow the Money (FTM) dat de VVD giften heeft aangenomen in de vorm van dure etentjes en die niet heeft opgegeven in het geschenkenregister van de Tweede Kamer, terwijl dit wel verplicht is. Het ging om bedragen van minimaal 12.772 euro per jaar, meldt Follow the Money.
Onschuldig
De Mos, die op 17 maart ook aan de Tweede Kamerverkiezingen mee doet met zijn partij Code Oranje, zegt dat de ene partij wordt gekielhaald en de andere, machtige partij, geen strobreed in de weg wordt gelegd. Ook benadrukt hij dat hij onschuldig is en dat in zijn onlangs verschenen boek ‘Mijn Verhaal’ aantoont.
De Mos wil dat het OM zijn zaak seponeert. ,,Ik werd van mijn bed gelicht vanwege een middag op een boot en een uitsmijter. Politieke karaktermoord die de VVD erg goed uitkwam.”
Afgeluisterd
,,Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt, met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben”, zegt De Mos. ,,Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum, de landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui.
Verschil moet er wezen, maar leg mij maar uit waarom ik de Rijksrecherche op de koffie gekregen heb. Benieuwd welke VVD’ers worden afgeluisterd en binnenkort van hun bed worden gelicht”, zegt De Mos. Hij wijst er op dat dat landelijke partijen verplicht zijn om donaties op te geven en lokale partijen niet.
Je kan niet worden aangehouden om iemand tot praten te dwingen, aldus Peter Plasman.
Zijn advocaat Peter Plasman staat achter de reactie van De Mos. ,,Wanneer het Openbaar Ministerie van mening is dat de anonieme fondsenwerving bij de VVD geen reden is voor een strafrechtelijk onderzoek door de Rijksrecherche, dan dienen de zaken tegen De Mos, Guernaoui en anderen per direct geseponeerd te worden”, zegt Plasman.
,,Of meent het Openbaar Ministerie dat gelijke monniken, gelijke kappen hier niet opgaat, omdat de donaties richting VVD vele malen groter zijn dan die richting Groep De Mos?”, aldus Plasman. ,,De VVD-top zit bijna elk jaar in Zuid-Frankrijk in de villa van top zakenman Ben Verwaayen. Maar een paar uur varen op het IJsselmeer door De Mos is corruptie.”
Vrijwilligheid
Volgens Plasman blijft de weigering naar de verhoren te komen zonder gevolgen. ,,De Mos heeft tot nu toe altijd op basis van vrijwilligheid mee gewerkt aan de verhoren. Maar het ongenoegen over de VVD is nu groter dan weer naar het verhoor te gaan”, zegt Plasman.
Een en ander kan niet leiden tot bijvoorbeeld zijn aanhouding. ,,Als het belang van aanhouding er zou zijn, was dat er ook geweest op 1 oktober 2019 toen deze zaak begon. Het zou heel erg mosterd na de maaltijd zijn om dat nu wel te doen. Je kan niet worden aangehouden om iemand tot praten te dwingen.
Het recht om niet actief mee te werken aan het onderzoek is een grondrecht van een verdachte, dat mag je niet doorkruisen met een soort chantage van ‘u moet verklaren, anders wordt u aangehouden’. Dat doet justitie ook niet, hoor.”
Criminele organisaties
Volgens Plasman waren de verhoren inhoudelijk ook wel afgerond, ook al stonden er afspraken voor vandaag en eind maart. ,,Dat heeft met de aard van de beschuldiging te maken. Je moet over alle beschuldigingen worden gehoord. Omdat de beschuldigingen van deelname aan criminele organisaties er ook liggen en er nu dat etiketje op zit, moet hij daarover formeel ook worden gehoord.
Maar dat gaat in feite over dezelfde onderliggende feiten als in de andere dossiers. Het is niet zo dat De Mos nu een deel van de feiten onbesproken laat. Het bleek al eerder een volledige herhaling van zetten te zijn. Het belang daarvan ziet De Mos niet en het VVD ongenoegen krijgt de overhand.”
Plasman zegt de afspraak van vandaag keurig te hebben afgebeld.
OmroepWest 22.02.2021 Richard de Mos heeft een verzoek tot verhoren van het Openbaar Ministerie (OM) afgeslagen. De oud-wethouder en fractievoorzitter van Groep de Mos zegt dat er in het onderzoek met twee maten wordt gemeten: ‘Ik ben wel even klaar met deze hypocriete klopjacht op mij en mijn partij.’
Komende Tweede Kamerverkiezingen is De Mos lijsttrekker van Code Oranje. Hoewel hij onlangs nog een boek presenteerde waarin hij zich uitvoerig verdedigde, zegt de Mos dat zijn hoofd momenteel niet staat naar het corruptieonderzoek waarin hij samen met twee partijgenoten en vijf donateurs verdachte is. ‘In afwachting op een diepgravend onderzoek naar de VVD schort ik alle ontmoetingen, met de overigens vriendelijke rechercheurs, op.’
Met dat ‘diepgravend onderzoek’ doelt De Mos op de onthullingen van onderzoeksplatform Follow The Money (FTM). Daaruit blijkt dat de VVD veel geld ontvangt uit exclusieve fondsenwervingsclubs waar veel prominente zakenlui aan verbonden zijn. De Mos staat centraal in een onderzoek naar deelname aan een criminele organisatie als wethouder van Den Haag. Onder meer omdat zijn partij donaties zou hebben aangenomen, en deze donateurs vervolgens zou hebben bevoordeeld.
‘Bataljon aan rijke lui’
Volgens De Mos doet de VVD precies dat waarvan hij door het OM wordt beschuldigd. ‘Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum. De landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui.’ Overigens ontving Groep de Mos ook voor zeker 50.000 euro aan donaties van projectontwikkelaars en vastgoedondernemers. Eigenaren van die bedrijven zijn ook verdachte in het onderzoek.
De Mos doet de oproep aan het OM om de zaak tegen hem te laten seponeren. ‘Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt. Met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben.’
Geen commentaar
Ook advocaat en Code Oranje-lid Peter Plasman is van mening dat het OM met twee maten meet. Volgens Plasman moet het OM de zaken tegen De Mos, Guernaoui en anderen per direct stopzetten. ‘Of meent het Openbaar Ministerie dat gelijke monniken, gelijke kappen hier niet opgaat, omdat de donaties richting VVD vele malen groter zijn dan die richting Groep De Mos?’
De omvang van de verhoren die De Mos afslaat is niet duidelijk. Een woordvoerder van het OM zegt tegen Omroep West geen commentaar te willen geven op het verzoek van De Mos en Plasman. Wel liet het OM recent weten bezig te zijn om het onderzoeksdossier af te ronden.
Den HaagFM 22.02.2021 Richard de Mos weigert om vandaag te worden verhoord door de Rijksrecherche. De fractievoorzitter van Hart voor Den Haag zegt alle verhoren op te schorten in afwachting van een onderzoek van het Openbaar Ministerie (OM) naar het handelen van de landelijke VVD. “De VVD doet in veel grotere omvang precies wat mij verweten wordt.” De ex-wethouder is verdachte in een corruptieonderzoek en wil nu dat zijn zaak geseponeerd wordt.
“De VVD haalt bakken geld binnen via donaties. Ook grote bedrijven doen een flinke duit in het zakje. De partij geeft deze giften niet op, terwijl dat wel van de wet moet. En ik werd van mijn bed gelicht vanwege een middag op een boot en een uitsmijter”, schrijft De Mos op de website van Code Oranje, de partij waar hij lijsttrekker van is voor de Tweede Kamerverkiezingen. De partijleider reageert op een onderzoek van Follow The Money, zij concludeerde dit weekend dat de VVD verschillende giften niet heeft opgegeven in het geschenkenregister van de Tweede Kamer.
“Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben”, zegt De Mos. “Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum, de landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui. Verschil moet er wezen maar leg mij maar uit waarom ik de Rijksrecherche op de koffie gekregen heb. Benieuwd welke VVD’ers worden afgeluisterd en binnenkort van hun bed worden gelicht.”
Haagse VVD:‘Alles is conform de regels’
Frans de Graaf van de Haagse VVD laat weten dat de fondsenwervingsdiners van vastgoedondernemer Cor van Zadelhoff uit het onderzoek van FTM op eigen initiatief van Van Zadelhoff worden georganiseerd. Aanwezigen zouden daarbij een donatie doen aan de stichting SOV. “Dat bedrag ontvangt de VVD vervolgens en die geeft dat keurig op bij het ministerie van Binnenlandse Zaken, die dat vervolgens publiceert. Alles is conform de regels.”
AD 22.02.2021 Richard de Mos zou vandaag gehoord worden door de Rijksrecherche, maar hij wil eerst het onderzoek van het OM naar de VVD afwachten. De Mos: ,,De VVD doet in veel grotere omvang precies wat mij verweten wordt.”
De Mos werd in september voor het eerst verhoord. De voormalige wethouder wordt verdacht van corruptie, omkoping en deelname aan criminele organisaties. Hij wil nu alle verhoren opschorten in afwachting van het onderzoek van het OM naar het handelen van de VVD.
,,Gelijke monniken, gelijke kappen. Wat de VVD doet met het ophalen van donaties is precies wat het OM mij verwijt met het grote verschil dat bij de VVD de bedragen vele malen groter zijn en de donaties een structureel karakter hebben.
Onze lokale partij nam volstrekt legaal donaties aan van de bakker, de slager op de hoek en een zalencentrum, de landelijke VVD doet het van de grootste vastgoedondernemer van Nederland en een bataljon aan rijke lui. Verschil moet er wezen maar leg mij maar uit waarom ik de Rijksrecherche op de koffie gekregen heb. Benieuwd welke VVD’ers worden afgeluisterd en binnenkort van hun bed worden gelicht.”
Zwendel met vergunningen, luie wethouders en boottochtjes, aldus het boek van Richard de Mos
Het corruptieonderzoek naar de voormalig wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is begonnen na een tip over zwendel met horecavergunningen. Die tip kwam terecht op het stadhuis waarna een ambtenaar de Rijksrecherche heeft ingeschakeld. Dat schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn verhaal’, dat nu is verschenen, aldus mediapartner Omroep West.
Telegraaf 02.02.2021
In het boek beschrijft De Mos verder welke verdenkingen het Openbaar Ministerie (OM) tegen hem, zijn partijgenoten en een aantal Haagse ondernemers heeft. Hij doet dat aan de hand van het omvangrijke strafdossier dat hij van het OM heeft gekregen. Zijn advocaat Peter Plasman wijst er in het voorwoord op dat het een eenzijdig boek is. Maar Plasman voegt daaraan toe dat eenzijdigheid niet betekent dat het verhaal niet klopt.
AD 30.01.2021
De Haagse corruptieaffaire rond Richard de Mos draait om zeker 80.000 euro aan donaties van bevriende ondernemers. Een groot deel van het geld ging naar de politieke partij, in ruil kregen sponsoren volgens justitie vergunningen, geheime informatie en invloed op beleid, zo beschrijft De Mos in een boek waarmee hij zijn onschuld wil aantonen. ,,Iedere partij krijgt donaties!”
AD 01.02.2021
Voor het eerst wordt meer van de omvang duidelijk van de Haagse corruptieaffaire rond politicus Richard de Mos. De zaak leek alleen om gesjoemel met nachtvergunningen en integratiesubsidies te gaan, maar er is meer: een plan voor een erfpachtkorting, een pand voor de Haagse band Di-rect, de lobby voor een winkelcentrum Leyweg en de deal rond parkeergarage De Zeeheld zijn volgens het OM ook niet in de haak.
Kom maar op ventje !!!
Dinsdag ligt het boek over de opkomst en de val van De Mos, die onder meer wordt verdacht van omkoping en van corruptie, bij de boekhandels.
Het Kort geding dat horeca-adviseur John Poen tegen Richard de Mos heeft aangespannen is van de baan. Poen en De Mos hebben overeenstemming bereikt over een aanpassing van het boek ‘Mijn Verhaal’ van De Mos in de tweede druk. Nu hoeft het boek niet te worden aangepast. Poen eiste een rectificatie omdat De Mos schrijft dat het corruptieonderzoek naar zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos begon met een tip van Poen. Maar Poen zegt dat er sprake is van een misverstand.
In ‘Mijn Verhaal’ krijgt John Poen de rol toebedeeld van aanstichter van het strafproces tegen De Mos. Maar de horeca-adviseur bezweert bij hoog en laag dat het verhaal, gebaseerd op het strafdossier, niet klopt. ,,Mijn cliënt is geen informant geweest. We hebben een geluidsfragment om dat te bewijzen’’, zegt advocaat Danny Pieterse.
AD 01.02.2021
Richard de Mos doet de onthullingen in zijn boek Mijn verhaaldat dit weekeinde uitkwam. De voormalig wethouder wordt samen met partijgenoten Rachid Guernaoui (ex-wethouder) en Nino Davituliani (raadslid) verdacht van corruptie. De Mos wordt verdacht van lidmaatschap van twee criminele organisaties, omkoping, meineed en schending van het ambtsgeheim. In oktober 2019 moest hij opstappen als wethouder toen de Rijksrecherche was binnengevallen op het stadhuis en bij betrokken politici en ondernemers thuis.
AD 01.02.2021
Het begon bij raadslid Davituliani
De Haagse corruptieaffaire begint als er bij de Rijksrecherche een tip binnenkomt dat in Den Haag horecavergunningen ‘te koop zijn’ voor 15.000 euro. Daarvoor zou een 06-nummer gebeld moeten worden, zodat de vergunning geregeld kan worden. Dat 06-nummer blijkt van Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani te zijn, schrijft De Mos. Zij is de partner van Erding, broer van Atilla Akyol, eigenaar van het zalencentrum Opera en vriend van de partij(leider).
Het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok, omdat hij een gerucht had gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn Verhaal’, maar blijkt ook uit documenten van het Openbaar Ministerie (OM) die Omroep West heeft ingezien.
De betreffende ambtenaar is een bibob-coördinator, wiens taak het is om de financiële status en achtergrond te controleren van ondernemers die een vergunning aanvragen. Zo moet worden voorkomen dat malafide bedrijven voet aan de grond krijgen.
AD 03.02.2021
Integriteitsmelding
Op dinsdag 17 september 2018 ontvangt de ambtenaar signalen dat er iets niet in de haak is op het stadhuis. Hij stuurt daarop een mail naar de directeur veiligheid van de gemeente met de titel ‘integriteitsmelding’.
De ambtenaar schrijft dat hij is gebeld door horeca-adviseur John Poen, die bedrijven onder meer helpt met de aanvraag van vergunningen. Poen begeleidt momenteel de restauranteigenaar Haci Yilmaz, die zijn sluitingstijd wil oprekken van 23.00 naar 2.30 uur. Eerder is een vergunningsaanvraag hiervoor afgewezen, vanwege het bestemmingsplan van het pand in de Newtonstraat in Den Haag.
Volgens de ambtenaar zou Yilmaz zijn benaderd door een vrouw die voor 15.000 euro deze vergunning alsnog zou kunnen regelen. In de mail schrijft de ambtenaar verder dat hij onlangs ook een tip heeft gekregen van een andere bekende, namelijk dat het gerucht rondgaat dat er bij de gemeente ‘wat te regelen valt’ qua horeca. Deze tipgever wordt niet bij naam genoemd.
AD 03.02.2021
Brein achter de operatie
Twee dagen later mailt de ambtenaar opnieuw. Volgens de informatie die hij van Poen zegt te hebben gekregen, is er al twee keer eerder betaald voor een vergunning, in een procedure die ongeveer zes tot negen maanden duurt. Vermoedelijk zit er een ambtenaar in het complot, die een deel van het bedrag ontvangt.
Het brein achter de operatie zou een kersvers gemeenteraadslid van Groep de Mos zijn: Nino Davituliani. Zij zou volgens de tip ook haar plek op de kieslijst hebben gekocht voor een flink bedrag, dat is betaald door de familie Akyol. Haar partner Erdinç Akyol is de broer van partijdonateur Atilla Akyol.
Op basis van deze berichten wordt de rijksrecherche ingeseind en wordt het onderzoek ‘Tyrus’ geopend, zo is te lezen in een proces-verbaal. Dit is ook het onderzoek waarin oud-wethouders Richard de Mos, Rachid Guernaoui, raadslid Nino Davituliani, haar partner en een viertal partijdonateurs verdachten zijn. Met deze mails is het dus begonnen.
AD 06.02.2021
AD 06.02.2021
AD 06.02.2021
Aanleiding voor aftappen
Na het gesprek op het stadhuis hebben Davituliani en Akyol nooit meer contact gehad met Poen. Wel is er nog contact geweest tussen Akyol en Yilmaz, maar dit zou vooral zijn gegaan over een bruiloft in zalencentrum Opera. Er is in ieder geval nooit een vergunning afgegeven voor de zaak, die inmiddels een nieuwe eigenaar heeft.
Desondanks is het gesprek op het stadhuis essentieel voor de rest van het onderzoek. Het koppelen van Akyol aan Yilmaz door Davituliani, is de eerste aanleiding geweest voor de recherche om de telefoon van Akyol voor zeker een half jaar af te tappen. In die periode horen ze hem zeggen dat er bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018betaald is voor stemmen, en aan Rachid Guernaoui vragen wanneer de jaarlijkse subsidies voor een Turks-Azerbeidjaanse stichting worden overgemaakt.
En in dezelfde tijd knokt De Mos, weliswaar conform het coalitieakkoord, in het college voor meer nachtontheffingen, waarvan er twee ten goede komen aan het zalencentrum van de broers Akyol. Redenen voor de recherche om ook Atilla Akyol en later Richard de Mos te gaan af luisteren en om, op 1 oktober 2019, binnen te vallen op het stadhuis.
Dat er een corruptieonderzoek liep werd dus op 1 oktober 2019 duidelijk. Toen waren er invallen bij De Mos en de andere verdachten. Een dag later spatte het college waarin Hart voor Den Haag/Groep de Mos zat uiteen en werd er een motie van wantrouwen tegen de wethouders De Mos en Guernaoui aangenomen. Zij namen vervolgens ontslag. Inmiddels is De Mos weer fractievoorzitter van zijn partij in de Haagse gemeenteraad.
AD 07.02.2021 Axel Veldhuijzen, chef van AD Haagsche Courant schrijft wekelijks een commentaar over het nieuws. Deze keer schrijft hij over het boek van Richard de Mos ‘Mijn Verhaal.’
Richard de Mos heeft een boek geschreven. Misschien had hij dat alleen niet moeten uitgeven. Hij is zonder twijfel de meest spraakmakende Haagse politicus van de afgelopen decennia. Hij zegt wat hij denkt en doet wat hij zegt. Dat maakt hem voor velen ook zo sympathiek.
Maar in zijn deze week verschenen boek ‘Mijn Verhaal’ maakt de lezer ook kennis met een andere De Mos. Waar de lijsttrekker van Hart voor Den Haag en Code Oranje zich publiekelijk altijd heel toegankelijk en aimabel presenteert, is dit boek vooral het verhaal van een rancuneuze politicus zonder zelfinzicht.
Bootreisje
De rechter zal bepalen of De Mos zijn sponsors en vrienden heeft bevoordeeld. In zijn boek, dat een even eenzijdige als lezenswaardige versie van het strafdossier is, somt De Mos wel wat zaken op die op zijn minst opmerkelijk zijn te noemen: de door vrienden geregelde huiskraan voor zijn deur die pas na de politie-inval werd betaald, het bootreisje met vastgoedjongens en het gebruiken van projectontwikkelaars als politiek adviseurs.
Voor één kapitale fout werd De Mos behoed. Toen de eigenaar van het bevriende horecabedrijf De Opera (die van de nachtvergunningen) hem een gratis vloer voor zijn woning aanbood, was het de vriendin van de politicus die het beter vond dat hij dit geschenk niet aannam. Zo’n advies had Richard de Mos de afgelopen jaren wel wat vaker mogen krijgen.
In zijn boosheid bij het schrijven rekent De Mos genadeloos af met alles en iedereen, aldus Axel Veldhuijzen.
De flamboyante beroepspoliticus die volgens eigen zeggen onbemiddelbaar op de arbeidsmarkt was nadat hij van de PVV-lijst was gegooid, laat in zijn boek steeds zien dat zijn bedoelingen meestal goed zijn, maar de uitwerking van zijn plannen vaak ondoordacht.
In zijn boosheid bij het schrijven rekent De Mos genadeloos af met alles en iedereen, ook met loyale ambtenaren. Dat maakt hem niet sympathieker of betrouwbaarder. Het was daarom beter geweest als ‘Mijn Verhaal’ na het schrijven in een la was blijven liggen. Kennelijk heeft niemand dat hem geadviseerd.
AD 06.02.2021 Met een vuistdik boek heeft Richard de Mos zijn frustraties van zich afgeschreven. Na een week van publicaties over Mijn Verhaal blijft het de vraag of het wel verstandig is om zo mededeelzaam te zijn over de zware verdenkingen van corruptie en omkoping. ,,Hij heeft nu al zijn kaarten op tafel gelegd.’’
Het is warm en druk in het kale zaaltje op het Haagse stadhuis. Tal van partijgenoten van Richard de Mos zijn afgekomen op de presentatie van Mijn Verhaal, het boek van 352 pagina’s dat de voorman van Hart voor Den Haag/Groep De Mos deze week het licht liet zien.
Het lijkt deze woensdag een demonstratie van eensgezindheid. Een boodschap aan de buitenwacht: hier staan ze pal achter ‘Onze Ries’ en pal achter het boek, waarin de politicus zich pagina na pagina verweert tegen het grote rijksrechercheonderzoek naar hem, twee partijgenoten en vijf lokale ondernemers. En tegen de daaropvolgende verdenking van omkoping, van ambtelijke corruptie en van de deelname aan niet één, maar twee criminele organisaties.
‘Uniek’, noemt advocaat Peter Plasman het werk van zijn charismatische cliënt. Bij zijn weten is het niet eerder voorgekomen dat een verdachte in een strafzaak zich in een boek verdedigt tegen alle aantijgingen, terwijl een rechtbank zich nog over de zaak zal moeten buigen.
Prematuur
Na alle artikelen die de afgelopen week in kranten en op nieuwswebsites over Mijn verhaal verschenen, is het een van de vragen die blijven hangen: Is het wel verstandig, dat wat premature, vuistdikke boek waarin Richard de Mos het halve strafdossier beschrijft, met naam en toenaam van iedereen die voorbijkomt? Doet die publicatie niet meer kwaad dan goed?
Uit juridisch oogpunt mogelijk wel, zo vermoedt strafadvocaat Sidney Smeets van Spong Advocaten. Hij gaat niet specifiek in op het boek van De Mos, maar zegt wel dat hij doorgaans cliënten afraadt om zelf in de publiciteit te treden. ,,Over het algemeen is een rechtbank er niet van gecharmeerd als een dossier op straat komt te liggen, voordat ze er zelf een oordeel over heeft kunnen vellen. Zeker niet als er verklaringen van anderen – met naam en al – in voorkomen. Dat schaadt de privacy.’’
Een dik boek met een eigen interpretatie van al het onderzoekswerk kan nog gevoeliger liggen: ,,De rechtbank heeft alle informatie’’, zegt advocaat Smeets. ,,Als je daar nogal selectief zaken uit haalt en in de media brengt, dan ben je bezig de publieke opinie te beïnvloeden.’’
Strafmatiging
In hun beroepseer aangetaste rechters zijn dan niet het enige probleem. Met het zelf opzoeken van de media kan een verdachte in een strafzaak de kans op een lagere straf verspelen. Het is een belangrijke reden dat advocaten hun cliënten op het hart drukken publicitair te zwijgen.
,,Als er op televisie veel over je wordt gepraat en in kranten veel over je wordt geschreven, dan kan dat strafmatiging opleveren, maar dan moet je niet zelf de publiciteit opzoeken’’, zegt Smeets.
Ik heb niets te verbergen, aldus Richard de Mos.
Of De Mos zich daar druk over maakt is, zeer de vraag. Overtuigd als de politicus is van zijn onschuld, van de ‘hetze van het Openbaar Ministerie’ tegen hem en zijn succesvolle lokale partij, gaat hij uit van vrijspraak, of zelfs een sepot van de zaak. ‘Ik heb niks te verbergen’, is zijn credo vanaf de dag dat de rijksrecherche een inval deed in zijn wethouderswerkkamer en woning.
Tegengas
Theo de Roos heeft er begrip voor dat De Mos het beeld wil corrigeren dat het OM met de voorlopige aanklacht van de lokale politicus en zijn kompanen gecreëerd heeft. ,,Hij is een bekende Hagenaar en een bekende Nederlander die volop in de schijnwerpers staat en dan dit over zich heen krijgt’’, zegt de voormalig advocaat en voormalig raadsheer van het gerechtshof in Den Bosch. ,,Dan snap ik dat boek wel. Maar of het tactisch handig is, kun je je afvragen.’’
Het risico van het boek is dat het OM ermee aan de haal gaat, aldus Peter Plasman.
In plaats van te reageren op wat de aanklager aanbrengt, legt De Mos nu al zijn kaarten op tafel, stelt De Roos. Dat ziet ook de advocaat van de lokale politicus in. ,,Het risico van het boek is dat het OM ermee aan de haal gaat’’, zegt Peter Plasman bij de presentatie in het stadhuis.
Toch heeft de raadsman niet overwogen om zijn cliënt het boek af te raden. ,,De Mos wil verder met zijn leven. Hij kan niet jarenlang wachten tot er eindelijk een proces komt. Hij redeneert als een politicus en wil verder als politicus. Dan zul je dus tegengas moeten geven.’’
Roeptoeteren
Het is een strategie die ingaat tegen de algemene wijsheid die zegt ‘wie geschoren wordt, moet stil zitten’. Die zegt dat roeptoeteren bij reputatieschade niet het beste verweer is. Toch is men ook in de wereld van imagodeskundigen niet altijd overtuigd van de tactiek van het zwijgen.
Journalisten gaan graven, ze blijven over de kwestie schrijven, aldus Zabeth van Veen.
,,Dat denkt men vaak. Maar een mogelijke strafzaak blijft je als politicus achtervolgen’’, zegt Zabeth van Veen van ImagoMatch. ,,Journalisten gaan graven, ze blijven over de kwestie schrijven. Dan is het niet verstandig om stil te zitten. De Mos heeft niets te verliezen. De verdenkingen liggen op straat. Dan kun je het beetje regie dat je nog hebt het best in eigen hand houden.’’
Met zijn boek kan hij begrip kweken, zegt Van Veen. ,,Zijn boodschap: ‘Ik doe het allemaal voor de ondernemers, voor de stad en niet voor mezelf’ zou kiezers kunnen overtuigen. Die zeggen wellicht: Je moet ook onorthodox zijn, je moet langs het randje schuren. Deze man snapt dat.’’
Ombudspolitiek
Het is precies waarop Richard de Mos hoopt. Als lijsttrekker van de nieuwe landelijke partij Code Oranje koos hij voor de vlucht vooruit. De zogenoemde ombudspolitiek die hem groot maakte in Den Haag, wil hij, met onder anderen zijn advocaat als medekandidaat, in de Tweede Kamer voortzetten. En voor een zetel hoeft hij heus niet iedereen te overtuigen van zijn verhaal.
Ik laat het oordeel geheel aan de lezers, aldus Richard de Mos.
Op de vraag wie er gebaat is bij een nadrukkelijk eenzijdig boek als Mijn Verhaal is het antwoord van de politicus veelzeggend: ,,Ik laat het oordeel geheel aan de lezers. Een GroenLinks-stemmer zal wellicht niet enthousiast worden van mijn boek, andere kiezers misschien wel.’’
Afbreuk
Of hem dat genoeg helpt? Politicoloog Joost van Spanje benadrukt dat nieuwe partijen in Nederland bijna altijd gedoemd zijn te mislukken. Negentig procent haalt de Tweede Kamer niet. Ook is er op rechts bar weinig ruimte, met naast de VVD al de PVV, Forum voor Democratie en nieuwkomer JA21 die in verschillende peilingen de kiesdrempel weet te halen.
De verdenking van het OM doet verder afbreuk aan de kansen van De Mos en Code Oranje, stelt Van Spanje. ,Dat weten we uit onderzoek. Het is een bijkomend probleem.’’ En zijn boek dan? ,,Ach, wie gaat er voor de verkiezingen van 17 maart nog een dik boek lezen van een politicus?”
AD 03.02.2021 De Haagse horeca-adviseur John Poen bevond zich de afgelopen dagen in het oog van de storm. Na het verschijnen van Mijn verhaal, het boek van Richard de Mos, stond hij opeens te boek als de aanstichter van het grote rechercheonderzoek naar de Haagse politicus. Als informant zelfs.
,,Mijn leven is ingestort, verzucht Poen. ,,Ik ben zakelijk en privé keihard geraakt. Het voelde als de hel op aarde.’’
Poen kreeg vorige week een telefoontje van een journalist, vertelt hij: ‘U staat in het boek van De Mos’. Een geintje, dacht ik nog. Maar ik kreeg wat passages te horen en schrok me rot”, vertelt hij. ,,Ik dacht: nu kan ik het wel vergeten met mijn baan.”
John Poen adviseert horecabazen, ondernemers in de Haagse regio en daarbuiten. Hij helpt ze met de bureaucratische rompslomp die aan het verkrijgen van vergunningen en aan contracten met brouwers kleeft. Hij is een oliemannetje.
En dan word ik afgeschilderd als een verklikker!, aldus Poen.
,,Het is werk achter de schermen, daarom hoef ik ook niet zo in de openbaarheid. En zeker niet zoals nu, natuurlijk. Ik krijg geregeld vertrouwelijke informatie onder ogen: salarissen, afkoopsommen voor bedrijven. Integriteit en betrouwbaarheid zijn alles in mijn werk. En dan word ik afgeschilderd als een verklikker!”
Niet alleen zakelijk, ook privé viel het niet mee. Een voorbijganger maakte hem uit voor ‘verrader’. Op sociale media ging een foto van hem rond, met de tekst ‘Dagboek van een informant: hoe een kale nietsnut met leugens een hele stad op tilt zet’. ,,Ik heb toen aangeklopt bij Jake Hampel, een vriend. Die heeft beveiliging voor mijn gezin kunnen regelen.”
Observatieteam
Even kort de feiten op een rij: in het boek van De Mos krijgt Poen op basis van het strafdossier de rol van informant toebedeeld. Hij zou een ambtenaar hebben verteld dat er in Den Haag vergunningen te koop zijn voor 15.000 euro per stuk, mogelijk via Groep de Mos. Bij brasserie MaZo in het stadhuis heeft hij een gesprek met een raadslid dat door een observatieteam van de recherche blijkt te worden gevolgd. Het onderzoek naar De Mos en co. is geboren.
Maar John Poen ontkent dat hij de Haagse ambtenaar over het vermeende vergunningenschandaal heeft getipt. ,,En dat bevestigt deze man in een telefoongesprek met mij”, benadrukt Poen. Tijdens het gesprek bij MaZo had hij ook geen idee dat er over de kwestie een integriteitsmelding was gedaan. Het recherchewerk om hem heen ontging hem volledig.
Poen vindt het lastig om anderen te kapittelen. De ambtenaar die de vergunningenkwestie volgens hem aan de orde stelde en daarmee het onderzoek naar De Mos, twee partijgenoten en vijf lokale ondernemers bewust of onbewust aan het rollen bracht, is de integriteit zelve, bezweert hij zelfs. ,,Hij is een buitengewoon vriendelijke man bovendien.”
Om zijn gelijk te kunnen bewijzen voelde hij zich wel genoodzaakt het recente telefoongesprek met de vriendelijke ambtenaar op te nemen: ,,Er was helaas geen andere manier”, verzucht Poen. ,,Het kan zijn dat deze man onder druk is gezet door anderen. Het is niet uitgesloten dat De Mos gelijk heeft als hij zegt dat er sprake is van een hetze.”
Regeling
John Poen voelt zich sinds gisteren wat rustiger, vooral dankzij de regeling die hij trof met De Mos waardoor een kort geding over het boek werd afgeblazen. De Mos belooft een tweede druk van zijn boek aan te passen. Ook verklaart hij naar aanleiding van het opgenomen telefoongesprek dat het onwaarschijnlijk is dat de Poen een informant is.
De horecaman wilde aanvankelijk ook niet naar de rechter om het boek van De Mos. ,,Ik ben juist een fan van zijn partij. Maar ik kon niet anders. Ik moest zowel privé als zakelijk voor mijzelf opkomen. Het gaat om eerherstel.”
AD 02.02.2021 Het kort geding over Mijn verhaal, het boek van Richard de Mos gaat niet door. Horeca-adviseur John Poen en de Haagse politicus hebben vlak voor het begin van de rechtszaak om 10.00 uur een regeling getroffen.
In het boek is John Poen de aanstichter van het rechercheonderzoek naar De Mos, twee partijgenoten en enkele Haagse ondernemers. ,,Mijn cliënt heeft zich daarbij gebaseerd op processen-verbaal in het strafdossier en had geen eigen wetenschap‘’, zegt advocaat Plasman. ,,Een recente geluidsopname roept vraagtekens op‘’, zegt Richard de Mos.
De partijen zijn overeengekomen dat het boek van de Mos nu niet wordt aangepast. Wel komt er bij een tweede druk een toevoeging.
De Haagse politicus schreef in zijn boek dat Poen een gemeenteambtenaar had verteld dat er in Den Haag mogelijk vergunningen werden verkocht voor 15.000 euro per stuk. En dat dat wellicht via de partij van De Mos ging. Het was het begin van het rijksrechercheonderzoek dat heeft geleid tot de aanklacht tegen De Mos van corruptie en omkoping.
‘Verrader’
Horeca-adviseur Poen beweert dat niet hij, maar de gemeenteambtenaar waar hij destijds mee in gesprek was, is begonnen over vergunningen die in Den Haag mogelijk te koop waren voor 15.000 euro per stuk. Dat zou hij twee keer tegenover de rijksrecherche hebben verklaard. Ook weigerde hij het getuigenverslag bij de rijksrecherche te ondertekenen.
Als Poen de waarheid spreekt, is het interessant om uit te zoeken hoe de Rijksrecherche dan aan de informatie komt die ze heeft verstrekt, aldus De Mos.
Richard de Mos: ,,Ik heb Poen in Mijn verhaal een informant genoemd op basis van de processen-verbaal die de rijksrecherche onder ambtseed heeft opgemaakt. Als Poen de waarheid spreekt, is het interessant om uit te zoeken hoe de Rijksrecherche dan aan de informatie komt die ze heeft verstrekt. Zeker nu het recent opgenomen telefoongesprek tussen de ambtenaar en horeca-adviseur Poen grote vraagtekens oproept.”
Horeca-adviseur John Poen is enorm blij en opgelucht dat De Mos nu ook de lezing van het OM betwijfelt. Hij vreesde niet meer aan de bak te komen na de ‘beschuldiging’. Ook werd de adviseur op straat en via sociale media uitgemaakt voor ‘verrader’ en vreesde hij voor erger.
OmroepWest 02.02.2021 Het kort geding dat horeca-adviseur John Poen tegen Richard de Mos heeft aangespannen is van de baan. Poen en De Mos hebben overeenstemming bereikt over een aanpassing van het boek ‘Mijn Verhaal’ van De Mos in de tweede druk. Nu hoeft het boek niet te worden aangepast. Poen eiste een rectificatie omdat De Mos schrijft dat het corruptieonderzoek naar zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos begon met een tip van Poen. Maar Poen zegt dat er sprake is van een misverstand.
In het boek van De Mos staat dat het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok omdat hij van Poen zou hebben gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit heeft De Mos opgemaakt uit het strafdossier dat hij van justitie heeft gekregen.
Maar Poen zei eerder al tegen Omroep West dat de ambtenaar hem verkeerd zou hebben begrepen, dus dat er vals alarm zou zijn geslagen. Volgens Poen wordt hij hierdoor nu gezien als verrader in de horecawereld, waar zich veel Groep de Mos-aanhangers begeven. Zo gaat er een foto rond met een balkje voor zijn ogen en de tekst ‘Dagboek van een informant: hoe een kale nietsnut met leugens een hele stad op tilt zette’.
Kou uit de lucht
Poen eiste daarom een rectificatie van De Mos. Inmiddels is de kou uit de lucht. In een gezamenlijke verklaring erkennen de twee dat De Mos de term ‘informant’ heeft gebruikt op basis van het proces-verbaal van onder andere de ambtenaar die aan de bel trok en niet omdat hij daar zelf weet van had. Bovendien heeft Poen aan De Mos een geluidsopname laten horen waarin de betreffende ambtenaar erkent dat Poen verkeerd is begrepen.
‘Ik heb Poen in ‘Mijn Verhaal’ informant genoemd op basis van de processen-verbaal die de Rijksrecherche onder ambtseed heeft opgemaakt. Poen ontkent dit nu. Als Poen de waarheid spreekt, is het interessant om uit te zoeken hoe de Rijksrecherche dan aan de informatie komt die zij heeft verstrekt’, zegt De Mos. ‘Mijn advocaat Peter Plasman en ik zetten daarom grote vraagtekens bij de start van het onderzoek. Zeker ook nu een recent opgenomen telefoongesprek tussen Poen en de ambtenaar die het onderzoek mede heeft aangezwengeld vraagtekens oproept.’
Den HaagFM 02.02.2021 Bijna kon Richard de Mos niet meer bij Den Haag FM aanschuiven vanwege het kort geding dat tegen hem was aangespannen door horeca-adviseur John Poen. Dat zou vandaag om 10:00 uur plaatsvinden, maar is op het laatste moment ingetrokken. De twee zijn tot een schikking gekomen over de tweede druk van De Mos’ boek ‘Mijn Verhaal’, dat vrijdag uitkwam. Bij Haags Bakkie reageert hij: ‘Het verhaal blijft zoals het is.’
In ‘Mijn Verhaal’ schrijft De Mos dat een ambtenaar naar aanleiding van een tip van Poen aan de bel trok met het bericht dat de gemeente horecavergunningen verkocht voor 15.000 euro. De Mos had dit opgemaakt uit het strafdossier dat hij van justitie kreeg. Poen zou hierdoor als verrader worden gezien en beschimpt worden in de horecawereld en eiste een rectificatie.
Vraagtekens
De Mos en Poen zijn vanochtend tot overeenstemming gekomen. Mediapartner Omroep West berichtte dat zij in een gezamenlijke verklaring erkennen dat De Mos de term ‘informant’ heeft gebruikt op basis van het proces-verbaal van onder andere de ambtenaar die aan de bel trok en niet omdat hij daar zelf weet van had. Ook heeft Poen hem een geluidsopname laten horen waarin de betreffende ambtenaar erkent dat Poen verkeerd is begrepen.
Naar aanleiding daarvan besluit De Mos om Poen tegemoet te komen door in de tweede druk van zijn boek ook zijn kant van het verhaal te belichten. De rest wil hij echter laten zoals het is. ‘Ik heb mijn informatie uit de processen verbaal die onder ambtseed door de Rijksrecherche zijn opgemaakt,’ vertelt De Mos aan Den Haag FM. ‘Poen ontkent dit. Als hij de waarheid spreekt, dan is dat nogal wat.’
Het is een zaak waar De Mos overigens graag in zou duiken. ‘Mijn advocaat en ik zetten wel degelijk vraagtekens bij het onderzoek van de Rijksrecherche. Het staat allemaal zwart op wit, dus als het niet klopt hebben ze wat uit te leggen.’
Bulldozer
In zijn boek neemt De Mos geen blad voor de mond. ‘Gisteren kwam er bericht dat ik kritisch ben en dat ik mensen bij naam noem. Dat klopt, maar ik ben ook lief voor mensen die goed voor me zijn geweest.’ Ook wilde hij met dit boek reageren op het corruptieonderzoek door de Rijksrecherche. ‘De zware verdachtmakingen weerleg ik. Verder is het aan de kiezer en lezer om te oordelen.’
De eventuele terugslag die hij kan verwachten van verschillende belanghebbenden probeert De Mos naast zich neer te leggen. ‘Mensen hebben zo veel over me gezegd. Ik ben overreden met een bulldozer en die is daarna nog even in zijn achteruit gezet. Mag ik dan ook even mijn verhaal doen?’
‘Het begin van iets moois’
Wel geeft De Mos aan dat ook hij niet onaantastbaar was als het gaat om alle commotie. ‘Het was ook zwaar. Ik ben een paar weken van het padje geweest en mijn relatie leed eronder. Wat dat betreft ben ik net een mens,’ grapt hij. ‘Dat verdriet heb ik ook van me af kunnen schrijven, dus het werkte ook therapeutisch.’
Tot nu toe heeft de Mos vooral goede reacties mogen ontvangen. ‘Ik hoorde dat ambtenaren het al volop hebben besteld en van sommige heb ik appjes gehad dat ze zich erin herkennen. Ik vond het heel leuk om het boek te schrijven, dus misschien is dit het begin van iets moois.’
AD 01.02.2021 Ze zijn vrienden van ex-wethouder Richard de Mos, maar ook adviseur, donateur of ‘meedenker’. Volgens het OM is de relatie tussen De Mos en leden van zijn klankbordgroep corrupt. In zijn nieuwe boek gaat De Mos zelf de dossiers langs. Over een hijskraan, boottochtjes en een nieuwe vloer. ,,Ik had mijn wethouderspet op moeten zetten.”
Het was zo’n moment dat de meeluisterende rijksrechercheurs vast dachten: bingo. Beet. Het is 27 juni 2019 als Richard de Mos van zijn klusjesman hoort dat hij een grote hijskraan nodig heeft om een nieuwe schuifpui in zijn tuin te krijgen, aan de achterkant van het huis. De pui moet over het dak
Wethouder De Mos doet dan wat hij standaard doet als er een probleem is: een hulplijn inschakelen, de telefoon pakken, iets regelen. Hij belt een vastgoedbekende. ,,Ik heb misschien een superstomme vraag”, horen de agenten die al sinds 2018 onderzoek doen naar corruptie in en rond de politieke partij Groep de Mos/Hart voor Den Haag.
,,Nou moet ik zo’n kraan hebben om de schuifpui over mijn huis heen te tillen. Heb jij daar een adresje voor?” Aan de andere kant van de lijn antwoordt Michel Zaadhof van NU Projectontwikkeling, hij is ook bestuurslid van Groep de Mos en lid van de ‘klankbordgroep’: ,,Ja, dat kunnen we wel regelen.”
Op 8 augustus wordt de straat van de eerste locoburgemeester in de Haagse Vruchtenbuurt tijdelijk afgezet en arriveert de hijskraan die de schuifpui op de plek takelt.
De Mos vraagt aan Zaadhof wat het ding moet kosten (865,15 euro), maar de rekening komt maanden later, ‘kruist de invallen’ van oktober, in november betaalt De Mos de factuur.
De hijskraan voor een dag is een gift, oordeelt het OM volgens De Mos in zijn boek Mijn verhaal. Niet meer dan een ietwat vertraagde factuur, vindt de politicus zelf. Het zoveelste gevalletje niks aan de hand, zo leest het pagina na pagina in de alternatieve pleitnota waarin de populaire politicus – hij wil met Code Oranje de Tweede Kamer in, Johan Derksen is ‘ambassadeur’ – probeert af te rekenen met de verdachtmakingen.
De rijksrecherche onderzoekt al jaren corruptie en omkoping rond de partij van de volksheld en verkiezingswinnaar (2018) uit Den Haag. Er is geld gestort, er zijn campagnefilmpjes en advertenties gemaakt en betaald, en in ruil daarvoor is geheime informatie gelekt, kregen ondernemers een voorkeursbehandeling en vergunningen, zo meldde het OM eerder.
Dit zegt De Mos er nu zelf over
Richard de Mos vindt dat het OM zijn zaak moet ‘seponeren’: ,,Ze hebben me met een gigantische zet voor de bus gegooid.” ‘Ze’ zijn politieke opponenten, media, ambtenaren: iedereen die vragen stelde of kritiek leverde op nauwe banden tussen De Mos en ondernemers krijgt ervan langs in het boek.
Zijn partij deugt, is De Mos’ boodschap, er is geen voor-wat-hoort-wat-politiek, hij stemde ook tegen de belangen van donateurs, hij is er zelf geen cent beter van geworden, andere collegeleden waren telkens betrokken: ,,Dan maakt het OM een heel grote zaak van het plan voor afschaffen erfpachtsuppletie. Dat plan komt van Edwin Jansen ja, en wij voerden het in ons programma in en het kwam in het coalitieakkoord. Maar dat is generiek goed voor de huizenmarkt, dat is niet alleen voor Jansen winst. Die nachtvergunningen idem: vijf mensen kregen er een, vijf aanvragen lagen er. Niemand had extra voordeel.”
De Mos zegt nooit ‘iets te doen of te laten’ onder druk van donateurs: ,,Dan zeggen ze dat ik een pand voor Di-rect regel voor vriend Jansen. We willen Di-rect in de stad houden, logisch toch? De deal heb ik verder niet begeleid, ik jaagde het alleen aan, net als bij parkeergarage De Zeeheld.”
Dat hij soms ‘trots’ appt of spreekt tegenover ondernemers is ‘logisch’: ,,Je showt winstpunten toch, tuurlijk doe je dan trots naar je donateurs.
Het enige spannende vind ik die vloer: daarvan had ik meteen moeten zeggen ‘joh, Atilla, top, maar dat doen we beter niet’. Maar ik stond daar in m’n korte broekie tijdens m’n vakantie op mijn eigen zolder. Hij is ook gewoon een kameraad van me, hè.”
Wat justitie na langdurig onderzoek – inclusief telefoontaps, afluisteroperaties in een Haagse restaurant, het doorspitten een bult mail- en appverkeer en verhoren van verdachten en getuigen – als corrupt beschouwt, is volgens De Mos niets meer dan een logisch gevolg van zijn onorthodoxe, daadkrachtige ‘ombudspolitiek’ van een ‘wij regelen het-partij’.
De rechercheurs zien een kleine club ondernemers, verzameld in de ‘klankbordgroep’, die als schaduwmacht opereert. De ondernemers denken mee, krijgen collegeplannen te lezen voor publicatie, adviseren De Mos bij belangrijke plannen en besluiten, maar steunen zijn partij ook financieel. En ze zitten eerste rang.
De klankbordgroep lijkt voor de partijleider zelfs belangrijker dan de gekozen volksvertegenwoordigers: na de verkiezingsoverwinning in 2018 – Groep de Mos wordt met acht zetels in één klap de grootste – komt de partijleider eerst samen met de ondernemers en pas daarna met zijn nieuwe fractie.
Informatie uit college-onderhandelingen belandt bij de meedenkgroep, het heikele besluit over extra miljoenen voor het cultuurpaleis in het Haagse Spuikwartier gaat éérst langs twee bevriende ondernemers. Nieuwe erfpachtregels en een plan voor huisvestingsverordening worden ook vroegtijdig voorgelegd.
Zo wordt De Mos serieus beïnvloed door de donateurs, redeneert het OM volgens het boek, en hebben de partijbaronnen voordeel van voorkennis via hun directe lijnen met het stadhuis. Plannen die hen goed uitkomen en geld opleveren – nachtvergunningen, een erfpachtkorting – halen het verkiezingsprogramma en het coalitieakkoord. Kassa voor de kleine kring van intimi? ‘Goed voor de hele stad’, luidt het verweer van de politicus.
Partij
Van donaties profiteert vooral de partij. Bevriende ondernemers geven royaal: een advertentiecampagne van dik 30.000 euro in huis-aan-huis-kranten wordt door Atilla Akyol in het verkiezingsjaar direct afgetikt bij die kranten. De Mos schrijft: ,,Het uiteindelijke bedrag voor de advertorials is 31.859 euro.
Goedzak Akyol betaalde nog eens bijna 2.000 euro meer dan.” Akyol – zelf ook verdachte – is eigenaar van zalencentrum Opera, de informele huiskamer van de partij, en al jarenlang een goede vriend van De Mos. Dit zijn geen kinderachtige bedragen: het totale campagnebudget van de partij lag rond een ton in het jaar dat De Mos glansrijk de verkiezingen in Den Haag won (hij steeg van 3 naar 8 zetels). Alleen de VVD beschikte over een vettere campagnekas.
Vastgoedondernemer Dennis Buis – ook verdachte, zo blijkt nu – van NU Projectontwikkeling stort in verkiezingsjaar 2018 en 2019 in totaal meer dan 50.000 euro in de partijkas van De Mos. Volgens De Mos zelf is dat alles in de haak, zo herhaalt hij steeds in zijn kenmerkende retoriek – over ‘luistervinken’ van de rijksrecherche, en ‘Zoete Lieve Gerritje’ die het niet betalen kan, opponenten van politiek en media die hem willen ‘slopen’.
Maar het OM slaat juist aan op spontane uitspraken van De Mos, die niet bedacht zijn of achteraf beschreven. ‘Je moet natuurlijk niet zeggen dat ik je getipt heb’, zegt hij bijvoorbeeld tegen Akyol nadat de omstreden nachtvergunningen verstrekt zijn in het voorjaar van 2019. Ook zegt de partijleider: ‘Ik heb er heel erg voor moeten knokken, maar nu is het geregeld’.
En als een zakenrelatie van een donateur een vergunning voor een uitbouw bij zijn huis wil, krijgt hij later van wethouder De Mos zelf te horen dat het ‘geregeld’ is. Als vastgoedvriend Edwin Jansen (ook verdachte, ook van NU Projectontwikkeling) in ruil voor behoud van parkeerplaatsen in garage De Zeeheld elders in de stad 60 woningen ontwikkelen, biedt De Mos deze deal bij collega-wethouders aan als een ‘herenakkoord’.
Als De Mos via diezelfde Jansen hoort dat de band Di-rect een gemeentepand wil kopen, appt hij de vastgoeddirecteur van de gemeente dat hij ‘de bieding graag gehonoreerd wil zien’. Na het corruptieonderzoek is de koop overigens niet doorgegaan.
De verstrengeling tussen De Mos en de ondernemers is innig, zo blijkt uit het boek. Als het OM de zaak doorzet moet de rechter oordelen of zijn handelen vooral in ‘het grijze gebied’ valt of daadwerkelijk corrupt is, weet hoogleraar criminologie Hans Nelen (Universiteit Maastricht) desgevraagd: ,,De verstrengeling die hij beschrijft maakt hem kwetsbaar”, zegt Nelen, corruptie-expert, na het horen van de beschreven feiten. ,,Uit integreitsoogpunt zeg je al snel: dit is niet goed. Maar strafrechtelijk ligt de lat hoger: waar kun je aantonen dat een politicus een tegenprestatie levert voor een donatie? Dat zal moeten blijken.”
Dat andere politici ‘overal bij waren’, zoals De Mos steeds beweert, zegt daarbij weinig, weet Nelen: ,,Dat anderen meekeken of besloten zegt niks over het feit dat jij erbij was toen de boel voorgekookt werd. De zaak-Van Rey liet dat ook zien. Van Rey deed voortdurend ‘integriteitsmeldingen’ in zijn college en hield zich soms afzijdig bij een besluit dat een eigen belang raakte. Dat is niet genoeg. De vraag is: ontstaat er een klimaat waarbij je beïnvloed wordt, anderen voortrekt, je machtspositie misbruikt.”
Persoonlijk profijt beschrijft het boek in drie gevallen. Daarover meldt De Mos’ advocaat Peter Plasman (ook kandidaat op de Code Oranje-lijst) in het voorwoord dat het om twee boottochtjes en een hijskraan gaat: ,,Al met al schamele verdiensten voor een wethouder die in de ‘grootste corruptiezaak ooit’ deelnemer aan twee criminele organisaties en mensensmokkelaar zou zijn.”
Bijna beleeft het OM overigens weer zo’n bingo-moment als vriend Atilla Akyol diezelfde zomer bij De Mos thuis naar de nieuwe zolder komt kijken na een verbouwing. Atilla vindt de ‘goedkope Ikea-vloer’ in huize-De Mos maar niks en biedt de politicus een restant aan van een vloer uit zijn zalencentrum. Wat moet je ervoor hebben, vraagt De Mos nog. Niks joh, antwoordt Atilla, hij heeft het toch over. ‘Niet handig’, vindt De Mos zelf. ,,Ik had mijn wethouderspet op moeten zetten en meteen moeten zeggen dat ik zulke giften niet aanneem.”
De vloer wordt overigens niet geleverd: zijn vriendin waarschuwt De Mos dat het niet kosjer is om zo’n vloer aan te nemen. ‘En al zou de vloer wel gelegd zijn, dan nog is nergens een verband aan te tonen tussen een door mij verleende gunst en een door Akyol gegeven gift’.
Wie is wie in de Haagse corruptieaffaire?
De Haagse corruptieaffaire draait om omkoping, lekken, corruptie en de vorming van twee criminele organisaties. Volgens het OM spanden de politici samen met vijf ondernemers. In ruil voor donaties zouden de lokale ondernemers geheime informatie, vergunningen en een voorkeursbehandeling gekregen hebben.
Wie zijn de verdachten?
Richard de Mos, oprichter en partijleider van Groep de Mos. De voormalige basisschooldocent vertrok ooit bij de PVV, ging solo en werd in 2018 de grootste partij van Den Haag (met acht zetels). De Mos werd na de formatie wethouder Economie, Sport en Buitenruimte en eerste locoburgemeester. Na de inval door de Rijksrecherche moesten De Mos en collega-wethouder Rachid Guernaoui opstappen.
Guernaoui zat lang bij D66 maar stapte op toen hij in 2017 misgreep bij een wethouderspost. De voormalige rijksambtenaar sloot zich daarna aan bij Groep de Mos, in 2018 werd Guernaoui wethouder Financiën, Integratie en Stadsdelen.
Nino Davituliani is raadslid voor Groep de Mos sinds 2018, ze stond op plek vier van de kieslijst. Hiervoor werkte ze bij de Belastingdienst en het ministerie van Binnenlandse Zaken. Davituliani is de partner van Erding Akyol.
Erding is de broer van Atilla Akyol, eigenaar van zalencentrum Opera, die de omstreden nachtvergunningen kreeg van de gemeente. Beide broers zijn ook verdachte. De banden tussen Opera en Groep de Mos zijn innig, zo stond Atilla ook op de kieslijst in 2018, ook organiseerde de partij borrels, diners en campagne-avonden in de zaal.
In juli erkenden vastgoedondernemers Michel Zaadhof en Edwin Jansen (oud-manager van zangeres Anouk) dat zij ook als verdachte zijn aangemerkt door justitie. Beide directeuren van NU Projectontwikkeling zijn bekende sympathisanten van de partij. Zaadhof zat in het partijbestuur, ex-Idols-jurylid Jansen vierde het verkiezingsfeest in 2018 nog uitbundig mee. In het boek onthult De Mos dat ook NU-compagnon Dennis Buis verdachte is. Die naam is nieuw in het onderzoek.
Zaadhof, Jansen en Atilla Akyol schoven ook geregeld aan bij de informele ‘klankbordgroep’ van Groep de Mos, het overlegclubje waar wordt gesproken over actuele dossiers en partijzaken.
Alle betrokkenen ontkennen de beschuldigingen.
AD 01.02.2021 Haags politicus Richard de Mos ‘praat moreel verwerpelijke praktijken goed’, zegt de een. ,,Hij zet zichzelf alleen maar verder buitenspel”, meent de ander. Haagse politici die op het Mijn Verhaal van De Mos reageren, zijn vooralsnog niet heel erg onder de indruk. ,,Ik hoop dat de film beter wordt.”
In zijn boek schrijft politicus Richard de Mos over zijn opkomst, val en opkrabbelen. Vooral gaat het over het strafrechtelijk onderzoek dat momenteel tegen hem, twee partijgenoten en enkele Haagse ondernemers loopt. En dan in de eerste plaats over hoe onterecht de aanklacht van onder meer ambtelijke corruptie en omkoping is.
De politicus baseert zich daarbij op zijn strafdossier, maar dat overtuigt zijn collega’s niet. ,,Het is inderdaad ZIJN verhaal”, zegt bijvoorbeeld fractieleider Frans de Graaf van de Haagse VVD. ,,En ik heb niet de behoefte dat te recenseren.”
Gelezen hebben de meeste Haagse raadsleden het boek nog niet, hooguit passages. Het komt officieel ook pas dinsdag uit. Maar op basis van artikelen die er al over geschreven zijn hebben sommige politici al genoeg gelezen.
Film
,,Wat ik opmaak over wat ik ervan hoor, is dat Richard de Mos zich hiermee nog verder buitenspel zet”, zegt Arjen Kapteijns van GroenLinks ,,De manier dat hij voor zichzelf goedpraat dat hij grote sommen geld aanneemt van bedrijven geeft aan dat zijn morele kompas ernstige gebreken vertoont.” En over het boek: ,,Ik hoop dat de film beter wordt”
Dit is in de lokale politiek nog nooit vertoond, aldus Joris Wijsmuller.
Joris Wijsmuller van de HSP houdt het bij de feiten die nu bekend zijn: 80.000 euro aan verdachte donaties in de corruptieaffaire. ,,Dit is in de lokale politiek nog nooit vertoond”, zegt hij. ,,Maar De Mos doet voorkomen dat het heel normaal is. Laat duidelijk zijn dat dit voor de geloofwaardigheid van stadsbestuurders onacceptabel is.”
,,De Mos denkt blijkbaar dat als hij maar hard genoeg roept er niks verkeerds is aan zijn handelen. En dat zijn achterban er toch wel intrapt”, zegt Adeel Mahmood van Nida.
OmroepWest 31.01.2021 Horeca-adviseur John Poen eist een rectificatie van het boek ‘Mijn Verhaal’ van Richard de Mos. De Mos schrijft dat het corruptie-onderzoek naar zijn partij begon met een tip van Poen. Maar Poen zegt dat er sprake is van een misverstand en dat hij nu wordt beschimpt in de horecawereld. Het kort geding dient dinsdag om 10.00 uur.
Wat vaststaat, is dat het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok omdat hij van Poen zou hebben gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit is te lezen in stukken van de rijksrecherche. Maar Poen zei eerder al tegen Omroep West dat de ambtenaar hem verkeerd zou hebben begrepen, dus dat er vals alarm zou zijn geslagen.
De Mos vraagt in zijn boek hardop af of Poen niet onder druk is gezet door de recherche om hem en zijn partij er bij te lappen. Volgens Poen en zijn advocaat wordt hij hierdoor nu gezien als verrader in de horecawereld, waar zich veel Groep de Mos-gestemden begeven. Zo gaat er foto rond met een balkje voor zijn ogen en de tekst ‘Dagboek van een informant: hoe een kale nietsnut met leugens een hele stad op tilt zette.’
Onjuiste weergave door ambtenaar
De Mos schrijft in zijn boek ook dat Poen beweert dat er sprake is van een onjuiste weergave door de bewuste ambtenaar, maar doet dit op basis van een verklaring van Poen aan de rijksrecherche die niet door Poen wordt erkend.
Poen en zijn advocaat stellen namelijk allebei dat ze zich niet kon vinden in de verklaring die door de recherche was opgesteld. Poen heeft hem dan ook niet ondertekenend. Zij hadden gewild dat De Mos wederhoor bij Poen hadden gehaald. Via het kort geding hopen ze nu voor elkaar te krijgen dat er een rectificatie wordt opgenomen in het boek, dat dinsdag in de winkels ligt.
‘Nooit mijn advocaat gemaild’
Richard de Mos zegt in een reactie dat Poen ‘via via’ eerder al aan hem heeft laten weten dat hij zich onder druk gezet voelde door de rijksrecherche om een verklaring te tekenen waar hij niet achter stond. ‘Toen heb ik via via terug laten weten dat hij mijn advocaat moest mailen. Dat heeft hij nooit gedaan.’ Desondanks wist Poen niet dat De Mos hem in zijn boek zou noemen.
Waar Poen verder problemen mee heeft, is de volgende passage: ‘En wie is toch die ijverige John Poen? Is dat niet de man die betrokken is bij Feestcafe´ De Admiraal? De nieuwe club die een einde moest maken aan de roerige historie van ‘t Maliehuisje en Club Malie. In maart 2016 was er namelijk een grote inval in ‘t Maliehuisje. Daarbij werden maar liefst zeventien mensen opgepakt en heel wat drugs gevonden. De naam werd aangepast naar Club Malie. Maar ook toen ging het mis. In november 2017 was er opnieuw een inval waarbij drugs werden gevonden.’
Valse verklaring
Poen is inderdaad bedrijfsleider van De Admiraal, maar pas sinds 2019. Met ’t Maliehuisje en Club Malie zegt hij dus niks te maken te hebben.
Richard de Mos zegt verder dat hij zich in zijn boek puur heeft gebaseerd op de stukken van de rijksrecherche. Dat Poen zich niet in zijn verklaring herkent, kan volgens De Mos twee dingen betekenen: ‘Óf Poen probeert zijn straatje schoon te vegen, of de recherche heeft – onder ambtseed – een valse verklaring opgesteld.’ Verder zegt De Mos dat hij Poen nergens mee in verband brengt: ‘Ik stel alleen vragen.’
AD 31.01.2021 De Haagse horeca-adviseur John Poen stapt naar de rechter. Hij eist dat het boek ‘Mijn Verhaal’ van politicus Richard de Mos wordt aangepast. Dinsdag ligt het boek over de opkomst en de val van De Mos, die onder meer wordt verdacht van omkoping en van corruptie, bij de boekhandels.
In ‘Mijn Verhaal’ krijgt John Poen de rol toebedeeld van aanstichter van het strafproces tegen De Mos. Maar de horeca-adviseur bezweert bij hoog en laag dat het verhaal, gebaseerd op het strafdossier, niet klopt. ,,Mijn cliënt is geen informant geweest. We hebben een geluidsfragment om dat te bewijzen’’, zegt advocaat Danny Pieterse.
Pieterse zal nog dit weekeinde een dagvaarding opstellen namens John Poen voor een kort geding dat ‘hopelijk maandag nog’ kan plaatsvinden: ,,Het boek van De Mos uit de handel laten halen wordt op zo’n korte termijn waarschijnlijk lastig. Maar we willen op zijn minst een rectificatie of een bijschrift bij het boek waarin staat dat de informatie over Poen onjuist is.’’
Beschuldiging
John Poen vreest dat hij als horeca-adviseur niet meer aan de bak komt, nu hij ‘publiekelijk en volkomen ten onrechte’ wordt neergezet als de man die het rechercheonderzoek naar Richard de Mos, twee partijgenoten en enkele Haagse ondernemers zou hebben aangewakkerd. ,,Nu al heeft die beschuldiging een bijzonder grote impact op zijn leven’’, zegt advocaat Pieterse.
,,Een voorbijganger riep bijvoorbeeld al ‘verrader’ tegen hem. Op Facebook en in app-groepen gaat zijn naam rond als informant en wordt er een foto geplaatst van zijn gezicht met een balkje voor zijn ogen. Poen vreest voor verdergaande acties. Ik ken hem als een zeer welbespraakt man, nu zit hij erbij als een ellendig hoopje mens.’’
De horeca-adviseur verwijt Richard de Mos dat hij geen wederhoor heeft gepleegd, terwijl daar in dit geval aanleiding voor bestond, stelt zijn advocaat. De voorman van Hart voor Den Haag/Groep de Mos baseert zich namelijk op zijn strafdossier om Poen in ‘Mijn Verhaal’ aan te merken als de man die een ambtenaar van de gemeente Den Haag op de hoogte stelt dat er via de partij van De Mos mogelijk vergunningen te koop zijn bij de gemeente.
Hetze
,,Maar mijn cliënt ontkent dat ten stelligste. Hij heeft dat niet naar voren gebracht. Zijn getuigenverklaring bij de rijksrecherche heeft hij ook niet ondertekend, omdat hij het niet eens was met de weergave van het gesprek”, zegt advocaat Pieterse.
Omdat de rijksrecherche op haar beurt niets wilde aanpassen, greep Pieterse in. ,,Toen heb ik namens mijn cliënt medegedeeld dat hij verdere medewerking zou weigeren en alleen nog een verklaring zou afleggen tegen de rechter-commissaris.”
De eenzijdigheid van ‘Mijn Verhaal’, waarover de advocaat van De Mos in z’n voorwoord spreekt, heeft er volgens de advocaat toe geleid dat er een onjuist verhaal de wereld in is geholpen, met alle gevolgen van dien. ,,Richard de Mos schreef zijn boek om een hetze tegen zijn partij bloot te leggen, maar veroorzaakt nu mogelijk zelf een hetze tegen mijn cliënt.”
15.000 euro
Volgens zijn advocaat heeft John Poen de lezing die nu in het boek van De Mos staat ook al bij een informeel eerste gesprek met de rijksrecherche op het stadhuis ontkend. Hij is het niet die over vergunningen sprak die voor 15.000 euro bij de gemeente Den Haag te koop zouden zijn, maar de gemeenteambtenaar, stelt zijn advocaat.
Pieterse zegt over een geluidsopname, die het standpunt van de horeca-adviseur ondersteunt: ,,De beschuldiging snijdt geen hout en moet in het belang van mijn cliënt uit de wereld worden geholpen. Op deze manier wordt zijn eer en goede naam op ernstige wijze aangetast.”
Aanrader
Richard de Mos benadrukt dat de passages over Poen in het boek gebaseerd zijn op proces-verbaalstukken waaruit hij letterlijk heeft geciteerd. ,,Staat keurig in mijn boek. Een aanrader!‘’ Ook stelt de politicus dat hij afgelopen vrijdag nog door John Poen is gebeld. ,,Hij zei dat-ie zich gigantisch onder druk gezet voelde door de rijksrecherche om mij te beschadigen. Hij wilde graag afspreken om dat nader toe te lichten. En nu dit? Poen heeft mijn telefoonnummer, dus ik hoor het verder wel als hij het anders heeft bedoeld.”
OmroepWest 31.01.2021 Horeca-adviseur John Poen eist een rectificatie van het boek ‘Mijn Verhaal’ van Richard de Mos en gaat een kort geding aanspannen bij de rechter. De Mos schrijft dat het corruptie-onderzoek naar zijn partij begon met een tip van Poen. Maar Poen zegt dat er sprake is van een misverstand en dat hij nu wordt beschimpt in de horecawereld.
Wat vaststaat, is dat het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok omdat hij van Poen zou hebben gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit is te lezen in stukken van de rijksrecherche. Maar Poen zei eerder al tegen Omroep West dat de ambtenaar hem verkeerd zou hebben begrepen, dus dat er vals alarm zou zijn geslagen.
De Mos vraagt in zijn boek hardop af of Poen niet onder druk is gezet door de recherche om hem en zijn partij er bij te lappen. Volgens Poen en zijn advocaat wordt hij hierdoor nu gezien als verrader in de horecawereld, waar zich veel Groep de Mos-gestemden begeven. Zo gaat er foto rond met een balkje voor zijn ogen en de tekst ‘Dagboek van een informant: hoe een kale nietsnut met leugens een hele stad op tilt zette.’
Onjuiste weergave door ambtenaar
De Mos schrijft in zijn boek ook dat Poen beweert dat er sprake is van een onjuiste weergave door de bewuste ambtenaar, maar doet dit op basis van een verklaring van Poen aan de rijksrecherche die niet door Poen wordt erkend.
Poen en zijn advocaat stellen namelijk allebei dat ze zich niet kon vinden in de verklaring die door de recherche was opgesteld. Poen heeft hem dan ook niet ondertekenend. Zij hadden gewild dat De Mos wederhoor bij Poen hadden gehaald. Via het kort geding hopen ze nu voor elkaar te krijgen dat er een rectificatie wordt opgenomen in het boek, dat dinsdag in de winkels ligt.
‘Nooit mijn advocaat gemaild’
Richard de Mos zegt in een reactie dat Poen ‘via via’ eerder al aan hem heeft laten weten dat hij zich onder druk gezet voelde door de rijksrecherche om een verklaring te tekenen waar hij niet achter stond. ‘Toen heb ik via via terug laten weten dat hij mijn advocaat moest mailen. Dat heeft hij nooit gedaan.’ Desondanks wist Poen niet dat De Mos hem in zijn boek zou noemen.
Waar Poen verder problemen mee heeft, is de volgende passage: ‘En wie is toch die ijverige John Poen? Is dat niet de man die betrokken is bij Feestcafe´ De Admiraal? De nieuwe club die een einde moest maken aan de roerige historie van ‘t Maliehuisje en Club Malie. In maart 2016 was er namelijk een grote inval in ‘t Maliehuisje. Daarbij werden maar liefst zeventien mensen opgepakt en heel wat drugs gevonden. De naam werd aangepast naar Club Malie. Maar ook toen ging het mis. In november 2017 was er opnieuw een inval waarbij drugs werden gevonden.’
Valse verklaring
Poen is inderdaad bedrijfsleider van De Admiraal, maar pas sinds 2019. Met ’t Maliehuisje en Club Malie zegt hij dus niks te maken te hebben.
Richard de Mos zegt verder dat hij zich in zijn boek puur heeft gebaseerd op de stukken van de rijksrecherche. Dat Poen zich niet in zijn verklaring herkend, kan volgens De Mos twee dingen betekenen: ‘Óf Poen probeert zijn straatje schoon te vegen, of de recherche heeft – onder ambtseed – een valse verklaring opgesteld.’ Verder zegt De Mos dat hij Poen nergens mee in verband brengt: ‘Ik stel alleen vragen.’
Poen en zijn advocaat hopen dat het kort geding maandag of dinsdag kan plaatsvinden.
OmroepWest 31.01.2021 Richard de Mos doet in ‘Mijn verhaal’ een boekje open over het corruptieonderzoek, zijn werkwijze als politicus, en zijn omgang met en opvatting over zijn voormalige collega’s op het stadhuis. Hij gaat er in zijn boek bij tijd en wijle met een gestrekt been in. De partijleider van Hart voor Den Haag/Groep de Mos vindt dat hij in zijn recht staat. De Mos: ‘Ik ben neergezet als de Don Corleone van Den Haag en toen is er niemand voor mij gaan staan. Dit is mijn verhaal.’
Voormalig wethouder De Mos is verdachte in een corruptieonderzoek. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem onder andere van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en lidmaatschap van criminele organisaties. Ook zijn partijgenoten Rachid Guernaoui en Nino Davituliani en een aantal Haagse ondernemers zijn verdachte in de zaak.
Op 1 oktober 2019 werd duidelijk dat het OM de politici en ondernemers op de korrel had. Toen deed de Rijksrecherche een inval in de woningen van de verdachten. Daarna viel op het stadhuis de coalitie met Hart voor Den Haag/Groep de Mos uiteen en namen de wethouders De Mos en Guernaoui ontslag. De Mos is inmiddels als fractievoorzitter teruggekeerd in de Haagse raad en hij is lijsttrekker van de landelijke beweging Code Oranje. Hij heeft aan de hand van zijn strafdossier een boek geschreven over de afgelopen turbulente maanden en wat daaraan vooraf ging.
Wat is het doel van uw boek?
Er is natuurlijk heel veel over mij en mijn partij geschreven. Een ‘trial by media’ heb ik het genoemd. Ik heb heel lang niet kunnen reageren omdat ik bijna een jaar heb moeten wachten voor ik de procestukken van het OM in handen kreeg. De afgelopen zomer heb ik de stukken gekregen en gelezen en nu heb ik mijn verhaal in een boek opgeschreven. De kiezers en lezers kunnen nu oordelen over de waarheid.
U beschrijft dat u een klankbordgroep heeft gevormd om u te adviseren. Drie van deze mensen zijn nu ook verdachte in uw zaak. Dat is onder andere horecaman Atilla Akyol van zalencentrum Opera en verder een aantal vastgoedmannen, zoals voormalig artiestenmanager Edwin Jansen. Hoe bent u tot deze samenstelling gekomen?
Allereerst: het is heel gangbaar dat een politieke partij een klankbordgroep heeft. Bij het formeren van een kabinet bijvoorbeeld zijn er tafels waar er gesproken wordt met lobbyisten, kenners en brancheorganisaties. Ik had een startende partij met een onervaren fractie en daar heb ik mensen omheen willen zoeken met kennis van zaken en een goed stel hersens. Zij hebben mij geadviseerd bij zoiets complex als de coalitieonderhandelingen.
Het waren vertrouwelingen?
Het waren vertrouwelingen van de partij, zoals elke partij vertrouwelingen heeft. Sommige partijen klankborden bijvoorbeeld met oud-voorzitters of de landelijke partijtop. Maar die heb ik niet. Ik heb daarom ge-klankbord met mensen die ik vertrouw en al langere tijd ken. Dat is belangrijk omdat een coalitieonderhandeling een vertrouwelijk proces is met vertrouwelijke stukken. En alles is dus ook in de vertrouwelijkheid gebeurd.
U beschrijft hoe Atilla Akyol als lijstduwer en partijlid tijdens de verkiezingscampagne 30.000 euro uitgeeft aan een reclamecampagne voor Groep de Mos in de huis-aan-huis bladen. Toen ik die 30.000 zag dacht ik wel: dat is een fors bedrag…
Zeker, maar doneren mag en daar zijn we niet geheimzinnig over geweest. De heer Akyol heeft zelf de facturen ontvangen van de huis-aan-huis bladen.
Maar maakt u zichzelf niet kwetsbaar als politicus. Wie betaalt, bepaalt toch?
Als je dat zegt, dan moeten we het begrip donatie afschaffen. Ik beschrijf in mijn boek dat alle partijen donaties ontvangen. De VVD heeft daarvoor allerlei vage stichtingen voor opgezet. De VVD krijgt van de Stichting Fonds Toekomst Liberaal Den Haag 50.000 euro. Niemand weet waar die 50.000 euro vandaan komen. Ik heb ook donateurs en Akyol is daar een van. Is het gek dat de heer Akyol doneert? Nee. Hij was tot twee keer toe kandidaat-raadslid.
Maar in een keer een bedrag van 30.000 euro van een individuele ondernemer, maakt misschien kwetsbaar..?
Dat bedrag en de advertentiecampagne heeft hij gespreid over een aantal maanden. En het was campagnetijd. Het is niet gek dat partijen grote donateurs hebben. Ik geloof dat 50PLUS een donateur heeft die drie ton heeft gedoneerd. En zo zijn er meer grote donateurs bij landelijke partijen. Dat is nooit een probleem. En nu is er een iemand – een partijlid en kandidaat notabene – die doneert aan Groep de Mos en dan is de wereld te klein. Dat vind ik vrij hypocriet.
Justitie legt een link tussen dit bedrag en het Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani, de schoonzus van Akyol. Zij zou volgens justitie ‘geplant’ zijn, oftewel: er zou betaald zijn voor haar raadszetel…
Je moet natuurlijk een stok vinden om de hond mee te slaan. Ja: Nino Davituliani is de schoonzus van Atilla Akyol, daar hebben we nooit geheimzinnig over gedaan. Bovendien heeft Akyol een extra reden te doneren omdat zijn schoonzus bij een partij zit die het geld goed kan gebruiken. Want even voor uw beeld: landelijke partijen krijgen subsidie, lokale partijen krijgen niets in de campagne. Wij moeten dus zelf campagnegeld vinden en dat geld hebben wij bij een fijne donateur gevonden. Daar zijn wij altijd heel transparant over geweest.
Maar als je als partij transparant bent, wil dat toch nog niet zeggen dat er niets aan de hand is?
Donaties mogen. Iedere partij in dit land mag donaties aannemen, ook Hart voor Den Haag. Sterker nog: voor lokale partijen zijn er niet eens regels voor. Landelijke partijen moeten donaties boven de 4500 euro openbaar maken. Zulke regels bestaan voor lokale partijen niet. Overigens wordt hier ook mee gemarchandeerd door verschillende landelijke partijen zo is uit onderzoek gebleken van Follow the Money en de Telegraaf. Zij geven ook niet alles op wat ze krijgen. Maar hoe dan ook: donaties mogen.
En u heeft Nino Davituliani niet geplant, zoals justitie zegt?
Dat is klinkklare onzin, maar je moet natuurlijk een stok hebben om mee te slaan. Vooral omdat justitie de zaak zo hard heeft aangezet, met een inval in woningen van wethouders, raadsleden en ondernemers. Eigenlijk heeft justitie een ministaatsgreep gepleegd in Den Haag. Hierdoor is het college gevallen en is het beleid veranderd. Dan moet je natuurlijk een verhaal hebben om de beschuldigingen te staven.
Er wordt ook gebluft door een van de Akyols blijkt uit tapverslagen. Er wordt gezegd: kijk we hebben Nino daar neergezet en daar hebben we veel geld voor betaald..?
Dat is voor hun rekening en Nino is daarvan het slachtoffer. Nino Davituliani is een hardwerkend raadslid. Bovendien: ze heeft de portefeuille veiligheid gekregen, dat heeft niets te maken met horeca. De heer Akyol is een zeer gewaardeerde donateur en een zeer gewaardeerd partijlid die heel veel heeft meegedacht met de partij.
En hij heeft er ook nooit een geheim van gemaakt dat hij nachtvergunningen wil?
Inderdaad. De nachtvergunningen hebben we in alle transparantie in ons verkiezingsprogramma gezet, in alle transparantie in een coalitieakkoord gekregen en vervolgens doen wij wat we hebben beloofd tijdens de verkiezingen. Dat is misschien nieuw. Bovendien zijn de vergunningen in collegiaal bestuur tot stand gekomen en verstrekt door oud-burgemeester Krikke. Niets wat niet zou mogen.
Iets anders wat mij opviel is dat veel mensen uit de klankbordgroep vaak terugkomen in plannenmakerij rondom vastgoedprojecten. Waarom kwam u steeds terug bij deze mensen die betrokken werden bij mogelijk lucratieve deals?
Eerst even voor de goede orde: in mijn boek heb ik voornamelijk de zaken beschreven die het OM mij in de schoenen schuift. Met mijn weerwoord daarop zodat de lezer kan zien hoe de vork in de steel zit. En in die zaken komen deze heren aan de orde, die overigens allemaal mooie voorstellen voor de stad hadden.
Waarom steeds zij, want er zijn nog meer ondernemers in de stad?
Ik ben een doener, dus als ik ideeën had over bijvoorbeeld winkelcentrum Leyweg dan ging ik mensen bellen. En daar zaten ook mensen uit mijn netwerk tussen, zoals iemand uit de klankbordgroep die flink wat McDonalds-vestigingen heeft. Ik heb hem gevraagd of hij een McDonalds wilde openen op de Leyweg, zodat het winkelcentrum nieuw leven ingeblazen kan worden. Maar daarnaast hebben we hierover ook met ondernemers gebeld waar ik geen relatie mee heb.
Dus u zegt: ik deed het voor de stad?
Inderdaad. En nog iets belangrijks: bij ieder plan dat ik had of lanceerde heb ik vanaf het allereerste moment ambtenaren betrokken.
U haalt flink uit naar uw voormalige collega-wethouders en oud-burgemeester Krikke. Ze zijn onbetrouwbaar of lui. Waarom heeft u dat gedaan, want u maakt veel vijanden op deze manier?
Voorop gesteld: ik ga ervan uit dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos met de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 weer de grootste wordt en dat ziet er goed uit als we uitgaan van de peiling van Omroep West.
Daar zegt u zoiets: als u zo om u heenslaat in een boek, dan blijft er toch niemand over die nog met u samen wil werken?
Mensen hebben ook uitgehaald naar mij en mijn partij. De heer Kapteijns van GroenLinks heeft nog op de camera bij u staan oreren over hoe gevaarlijk de ombudspolitiek wel niet is. Dan is het niet meer dan billijk dat ik een keer mijn verhaal vertel en dat ik laat zien dat deze collega-wethouders niet collegiaal zijn geweest in een tijd dat mijn hele leven in elkaar stortte en dat mijn partij publiekelijk werd gesloopt. Binnen 24 uur hadden deze partijen een oordeel geveld en waren op slag vergeten dat je in Nederland onschuldig bent tot het tegendeel is bewezen.
Maar met dit wantrouwen kunt u toch nooit meer een collegiaal bestuur vormen met wie dan ook?
Dat kan altijd. Er is altijd een nieuwe start te maken met een nieuw begin. Ik heb mijn verhaal gedaan over alles wat er over mij geschreven is in een trail by media. Ik ben neergezet als de Don Corleone van Den Haag. Toen is er niemand voor mij gaan staan. Niemand heeft gezegd dat ik een hardwerkende wethouder was, waar goed mee te wheelen en dealen was. Een wethouder ook die anderen wat gunde. Dankzij mij heeft GroenLinks zelfs twee wethouders gekregen. In het boek ben ik kritisch naar mijzelf, naar het OM en ook naar de mensen met wie ik heb gewerkt. Maar er is ook genoeg ruimte voor humor en hier en daar wat veren. Dus ik zou iedereen aanraden om het te gaan lezen.
U citeert ambtenaren uit hun verhoren en sommigen noemt u met naam en toenaam. Waarom doet u dat?
Ik wil een boek zo inzichtelijk mogelijk maken en er is heel veel over mij gezegd en geschreven. Nu was het tijd om mijn weerwoord te laten horen. Dan ontkom je er niet aan om een boek zo gedetailleerd mogelijk te maken en dat heb ik geprobeerd.
Daar maakt u geen vrienden mee…
Ik denk dat heel veel ambtenaren behoorlijk fan waren van de wijze waarop ik heb gewerkt. De manier waarop ik vernieuwing heb willen brengen, de luiken heb willen opengooien, veel samen heb willen doen met burgers. Ook hebben ambtenaren veel ruimte gekregen om zichzelf te ontplooien en om ideeën aan te dragen. Ik denk dat veel ambtenaren mij heel erg missen en er zullen er ook een paar zijn die daar iets anders over denken, wellicht vanwege een politieke agenda. Maar ik heb mijn verhaal gedaan en ik heb mensen die mij beschadigd hebben of dat geprobeerd hebben niet lelijk benoemd.
Had u achteraf dingen anders moeten doen?
Tuurlijk. Iedereen is een mens en ieder mens maakt fouten. Ik heb daarom een hoofdstuk spiegelen. Ik ben een ongedurige man. Ik wil dat Rome in een dag gebouwd is en dat werkt niet altijd in het ambtelijk apparaat. Misschien moet ik in het vervolg daar anders in opereren. Aan de andere kant zingt ieder vogeltje zoals het gebekt is. Het is mijn stijl van besturen dat ik dingen wil fiksen en liefst zo snel mogelijk.
Den HaagFM 30.01.2021 Ze hielden de adem in. Op het stadhuis in Den Haag werd zowel verwachtingsvol als met enige angst gewacht op het moment dat oud-wethouder Richard de Mos zijn boek ‘Mijn verhaal’ zou publiceren. Dat is inmiddels gebeurd, het viel vrijdag op menig deurmat. Ook bij politici en ambtenaren, aldus Mediapartner Omroep West.
Grote vraag bij voormalige collega-wethouders, raadsleden, ambtenaren en andere betrokkenen rond De Mos was afgelopen week in hoeverre hij een boekje zou opendoen over alles dat er is gebeurd. Welke namen noemt hij? Met wie rekent hij af? In welke mate gaat De Mos in op alle verhoren door de Rijksrecherche en wie beticht hij van betrokkenheid bij zijn val?
De Haagse wethouder, grote man achter verkiezingswinnaar Hart voor Den Haag/Groep de Mos, trad destijds terug als wethouder (samen met partijgenoot Rachid Guernaoui) na huiszoekingen thuis en op kantoor, omdat hij wordt verdacht van corruptie, onder meer bij het verlenen van nachtvergunningen in de horeca.
Een dag later viel het stadsbestuur. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft de zaak in onderzoek, omdat men De Mos verdenkt van niet alleen corruptie, maar ook deelname aan criminele organisaties, meineed en schending van het ambtsgeheim. Ook wordt hij verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
Ongerustheid en spanning
Tot vrijdagochtend heerst er op het stadhuis (en in mail- en appgroepen van de thuiswerkers) een sfeer van gezonde nieuwsgierigheid van ‘boeiend en benieuwd’ tot grote ongerustheid en spanning. De vragen die leven zorgen voor menig zweetdruppel, zoveel wordt duidelijk.
Ingewijden laten Omroep West dan desgevraagd weten dat er zorgen leven over welke mate van openhartigheid De Mos betracht. Hoewel het besef er is dat dit toch echt zijn verhaal is (en ook niet meer dan dat) en zijn openbare verweer, heerst er de angst dat De Mos, fractievoorzitter in Den Haag en ook lijsttrekker van de landelijke beweging Code Oranje, wild om zich heen slaat en een vat vol frustraties kan zijn. Dat hij naar verwachting van zijn hart geen moordkuil maakt, zorgt bepaald niet voor ontspanning.
Onderzoek Rijksrecherche
In het onderzoek door de Rijksrecherche naar corruptie en omkoping komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen; zo liet het OM eerder weten.
Richard de Mos beziet de wereld op een andere manier. In een aankondiging van het boek staat nog: ‘De Mos is niet de man die lijdzaam toeziet hoe hij gesloopt wordt en besloot zíjn kant van het verhaal op te schrijven. In dit boek vecht hij terug van een achterstand in punten, die de meeste andere targets van het OM tot opgave zouden hebben verleid.
Het is een intrigerend verhaal met als centrale vraag: wíe is hier nu eigenlijk integer? Is dat het Openbaar Ministerie? Zijn dat de politici, van raadsleden tot ministers aan toe, van de gevestigde partijen? Of is het juist die gewone Hagenees Richard de Mos, die als ‘ongewenste vreemdeling’ in de politiek keihard knokt voor zijn mensen, de kiezers?’
‘Niet alleen vrienden’
In de loop van vrijdag, als de eerste exemplaren onverwacht vroeg blijken te worden geleverd, blijkt dat De Mos inderdaad geen blad voor de mond neemt. Hij heeft er eerder op gehint dat het – na de afrekening met hem door de, in zijn ogen, ‘gevestigde orde’ in 2019 – nu tijd is om zijn kant van het verhaal te vertellen. Om daarmee zijn afrekening te realiseren.
Alleen daarom al kijkt alles en iedereen op het stadhuis van nu en toen gespannen uit naar wat komen gaat, vertellen bronnen die liever niet met naam worden genoemd. Veel geruststellende woorden aan de voorkant hoeven de politici en ambtenaren niet te verwachten. Desgevraagd laat de auteur op dat moment weten ‘dat ik me realiseer dat ik niet alleen maar vrienden maak met dit boek’.
Ook ‘gewone’ ambtenaren genoemd
En De Mos doet van zich spreken. Opvallendst: niet alleen collega-politici als wethouders en oud-burgemeester Pauline Krikke neemt hij de maat, ook de ene na de andere ambtenaar moet het ontgelden, omdat hij citeert uit verhoren. En daar dan ook duidelijk over is. Men hield er aan het Spui in Den Haag al ernstig rekening mee dat ook ‘gewone’ ambtenaren met naam worden genoemd – hoe uitzonderlijk dit dan ook is – en die vrees wordt bewaarheid.
Daarmee toont De Mos zich dan niet alleen een politicus en oud-wethouder die ‘afrekent’ met wat er politiek is gebeurd, maar mengt hij zich ook als oud-werkgever tot zijn ambtenaren in de strijd. Dat is op z’n minst bijzonder en doet hem scheren langs de randen van wat gemeengoed is – al zal zijn meelezer en advocaat Peter Plasman de auteur De Mos voor al te grote uitglijders hebben behoed, mag je veronderstellen.
Zonder aanziens des persoons
Onder ambtenaren en politici was en is de belangstelling voor het boek hoe dan ook groot – ‘vriend en vijand’ zag ernaar uit en heeft het boek in de voorverkoop besteld. Ze kunnen daarmee rekenen op toezending met handtekening van hun oud-collega en/of oud-baas.
De Mos wilde daar voorafgaand aan het verschijnen best wat over zeggen, wanneer hij hoort dat er spanning heerst op het stadhuis en de interesse voor wat hij vertelt groot is. ‘Het is heel goed dat mensen boeken bestellen. Haha. En iedereen die het op tijd heeft aangevraagd, krijgt een handtekening plus een persoonlijk voorwoord dat echt door mij is geschreven, zonder aanziens des persoons.’
OmroepWest 30.01.2021 Ze hielden de adem in. Op het stadhuis in Den Haag werd zowel verwachtingsvol als met enige angst gewacht op het moment dat oud-wethouder Richard de Mos zijn boek ‘Mijn verhaal’ zou publiceren. Dat is inmiddels gebeurd, het viel vrijdag op menig deurmat. Ook bij politici en ambtenaren.
Grote vraag bij voormalige collega-wethouders, raadsleden, ambtenaren en andere betrokkenen rond De Mos was afgelopen week in hoeverre hij een boekje zou opendoen over alles dat er is gebeurd. Welke namen noemt hij? Met wie rekent hij af? In welke mate gaat De Mos in op alle verhoren door de Rijksrecherche en wie beticht hij van betrokkenheid bij zijn val?
De Haagse wethouder, grote man achter verkiezingswinnaar Hart voor Den Haag/Groep de Mos, trad destijds terug als wethouder (samen met partijgenoot Rachid Guernaoui) na huiszoekingen thuis en op kantoor, omdat hij wordt verdacht van corruptie, onder meer bij het verlenen van nachtvergunningen in de horeca. Een dag later viel het stadsbestuur. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft de zaak in onderzoek, omdat men De Mos verdenkt van niet alleen corruptie, maar ook deelname aan criminele organisaties, meineed en schending van het ambtsgeheim. Ook wordt hij verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
Ongerustheid en spanning
Tot vrijdagochtend heerst er op het stadhuis (en in mail- en appgroepen van de thuiswerkers) een sfeer van gezonde nieuwsgierigheid van ‘boeiend en benieuwd’ tot grote ongerustheid en spanning. De vragen die leven zorgen voor menig zweetdruppel, zoveel wordt duidelijk.
Ingewijden laten Omroep West dan desgevraagd weten dat er zorgen leven over welke mate van openhartigheid De Mos betracht. Hoewel het besef er is dat dit toch echt zijn verhaal is (en ook niet meer dan dat) en zijn openbare verweer, heerst er de angst dat De Mos, fractievoorzitter in Den Haag en ook lijsttrekker van de landelijke beweging Code Oranje, wild om zich heen slaat en een vat vol frustraties kan zijn. Dat hij naar verwachting van zijn hart geen moordkuil maakt, zorgt bepaald niet voor ontspanning.
Onderzoek Rijksrecherche
In het onderzoek door de Rijksrecherche naar corruptie en omkoping komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen; zo liet het OM eerder weten.
Richard de Mos beziet de wereld op een andere manier. In een aankondiging van het boek staat nog: ‘De Mos is niet de man die lijdzaam toeziet hoe hij gesloopt wordt en besloot zíjn kant van het verhaal op te schrijven. In dit boek vecht hij terug van een achterstand in punten, die de meeste andere targets van het OM tot opgave zouden hebben verleid. Het is een intrigerend verhaal met als centrale vraag: wíe is hier nu eigenlijk integer? Is dat het Openbaar Ministerie? Zijn dat de politici, van raadsleden tot ministers aan toe, van de gevestigde partijen? Of is het juist die gewone Hagenees Richard de Mos, die als ‘ongewenste vreemdeling’ in de politiek keihard knokt voor zijn mensen, de kiezers?’
‘Niet alleen vrienden’
In de loop van vrijdag, als de eerste exemplaren onverwacht vroeg blijken te worden geleverd, blijkt dat De Mos inderdaad geen blad voor de mond neemt. Hij heeft er eerder op gehint dat het – na de afrekening met hem door de, in zijn ogen, ‘gevestigde orde’ in 2019 – nu tijd is om zijn kant van het verhaal te vertellen. Om daarmee zijn afrekening te realiseren.
Alleen daarom al kijkt alles en iedereen op het stadhuis van nu en toen gespannen uit naar wat komen gaat, vertellen bronnen die liever niet met naam worden genoemd. Veel geruststellende woorden aan de voorkant hoeven de politici en ambtenaren niet te verwachten. Desgevraagd laat de auteur op dat moment weten ‘dat ik me realiseer dat ik niet alleen maar vrienden maak met dit boek’.
Ook ‘gewone’ ambtenaren genoemd
En De Mos doet van zich spreken. Opvallendst: niet alleen collega-politici als wethouders en oud-burgemeester Pauline Krikke neemt hij de maat, ook de ene na de andere ambtenaar moet het ontgelden, omdat hij citeert uit verhoren. En daar dan ook duidelijk over is. Men hield er aan het Spui in Den Haag al ernstig rekening mee dat ook ‘gewone’ ambtenaren met naam worden genoemd – hoe uitzonderlijk dit dan ook is – en die vrees wordt bewaarheid.
Daarmee toont De Mos zich dan niet alleen een politicus en oud-wethouder die ‘afrekent’ met wat er politiek is gebeurd, maar mengt hij zich ook als oud-werkgever tot zijn ambtenaren in de strijd. Dat is op z’n minst bijzonder en doet hem scheren langs de randen van wat gemeengoed is – al zal zijn meelezer en advocaat Peter Plasman de auteur De Mos voor al te grote uitglijders hebben behoed, mag je veronderstellen.
Zonder aanziens des persoons
Onder ambtenaren en politici was en is de belangstelling voor het boek hoe dan ook groot – ‘vriend en vijand’ zag ernaar uit en heeft het boek in de voorverkoop besteld. Ze kunnen daarmee rekenen op toezending met handtekening van hun oud-collega en/of oud-baas.
De Mos wilde daar voorafgaand aan het verschijnen best wat over zeggen, wanneer hij hoort dat er spanning heerst op het stadhuis en de interesse voor wat hij vertelt groot is. ‘Het is heel goed dat mensen boeken bestellen. Haha. En iedereen die het op tijd heeft aangevraagd, krijgt een handtekening plus een persoonlijk voorwoord dat echt door mij is geschreven, zonder aanziens des persoons.’
NOS 29.01.2021 De corruptiezaak tegen de Haagse oud-wethouder Richard De Mos is begonnen met de bewering dat je in Den Haag voor 15.000 euro vergunningen kunt kopen en dat een raadslid van De Mos’ partij daar een rol in zou spelen. Een gemeenteambtenaar tipte met die beschuldiging de Rijksrecherche, die vervolgens een onderzoek begon.
Dat schrijft de Mos in een boek, getiteld Mijn verhaal, dat maandag verschijnt. Daarin verdedigt hij zich tegen de verdenkingen van het Openbaar Ministerie aan het adres van hem en anderen rond zijn partij.
De Mos citeert daarbij uitgebreid uit het dikke strafdossier dat het OM hem en zijn advocaat Peter Plasman heeft verstrekt. In de 351 pagina’s wordt tevens duidelijk waar het OM zijn aanklachten op baseert, in ieder geval tot zover De Mos dat met de buitenwereld wil delen.
Pand voor band Di-rect
Er blijkt onder meer dat De Mos volgens justitie vriend, partijdonateur en vastgoedondernemer Edwin Jansen op diverse manieren heeft geholpen. Zo benadert Jansen de wethouder economie in de zomer van 2019 om hem te informeren dat de band Di-rect, waarvan Jansen voorheen de manager was, zijn oog had laten vallen op een gemeentelijk pand dat te koop stond. “Waarschijnlijk komt het wel goed, maar wil even met jou over hebben hoe we dit monitoren”, schrijft Jansen in een WhatsApp-bericht.
De Mos reageert positief: dit past in zijn ambitie om Den Haag een echte popstad te maken. Hij appt in reactie op Jansens bericht de verantwoordelijke ambtenaar: “Dit is fantastisch en van enorme meerwaarde voor de stad. Deze wil ik graag gehonoreerd zien.”
Hoogste bod
Een voorbeeld van corruptie, van vriendjespolitiek? Absoluut niet volgens De Mos: hij neemt als zelfverklaarde ‘ombudspoliticus’ de telefoon op voor iedereen met een goed idee dat past in zijn grootse plannen voor de stad. Bovendien: Di-rect bleek uiteindelijk ook het hoogste bod te hebben uitgebracht, dus ook wat dat betreft was er niets aan de hand. Toch is vanwege het corruptieonderzoek de verkoop voorlopig opgeschort
Ook de hierboven genoemde aantijging tegen raadslid Nino Davitualini vindt De Mos onzin: zij heeft de 15.000 euro nooit aangenomen. “En ze had trouwens ook helemaal niet de bevoegdheid om wat voor vergunning dan ook te regelen.”
Paniekaanvallen
Het opengooien van het dossier in boekvorm past goed bij deze high profile-zaak, waarin vrijwel alles ongebruikelijk is. Dat begon al met die unieke beelden van die eerste oktoberdag in 2019, toen de Rijksrecherche binnenviel in het woonhuis en de gemeentelijke werkkamer van De Mos. De locoburgemeester van de derde stad van het land viel hard van zijn troon en heeft daarna enige tijd nodig om zich weer op te richten, schrijft hij. “Ik huil, ik heb medelijden met mijzelf, ik ben een gebroken man die paniekaanvallen krijgt.”
De voorlopige aanklacht blijkt daarna eveneens ‘on-Nederlands’ zwaar. Het Openbaar Ministerie legt De Mos en zijn partijgenoot en collega-wethouder Rachid Guernaoui onder meer lidmaatschap van twee criminele organisaties ten laste. Die organisaties zouden zij hebben gevormd met een aantal horeca- en vastgoedondernemers, onder wie Edwin Jansen. Op zijn vroegst eind dit jaar komt de zaak voor de rechter, ruim twee jaar na de invallen bij De Mos en anderen.
Schenden ambtsgeheim
Al die tijd dat De Mos moet wachten, gebruikt hij nu om zich alvast uitgebreid te verdedigen. Advocaat Plasman noemt het boek in het voorwoord “een eenzijdig verhaal” van zijn cliënt, maar dat maakt het voor de schrijver zelf niet minder kloppend. Hij schetst een beeld van een OM dat een “mini-staatsgreep” zou hebben opgezet en in zijn vaste voornemen om hem veroordeeld te krijgen van alles uit de kast heeft gehaald: observatieteams, maandenlang afluisteren van diverse hoofdrolspelers en inbeslagname van De Mos’ telefoon en computers.
Het levert een hele stapel aan verdenkingen op die er volgens De Mos met de haren bij zijn gesleept. Bijvoorbeeld het ‘schenden van het ambtsgeheim’ dat hij zou hebben gedaan door tijdens de onderhandelingen over een nieuw college van burgemeester en wethouders terug te koppelen naar een ‘klankbordgroep’ met verschillende ondernemers uit de partij. Andere partijen voeren ook dat soort intern overleg, is zijn verweer. De twee gratis boottochten die hij maakte met vastgoedman en geldschieter Dennis Buis vindt hij nauwelijks het noemen waard.
‘Geen wederdiensten’
“Corruptie”, stelt De Mos aan het eind van zijn boek, “is als je geld ontvangt voor het leveren van een wederdienst. Ten eerste: ik heb geen geld voor mijzelf ontvangen, wel donaties voor mijn partij. Voor de duidelijkheid: dat is volstrekt legaal. Ten tweede: ik heb geen wederdiensten geleverd. Ik heb gedaan wat in mijn verkiezingsprogramma, en later het coalitie-akkoord, staat en wat mijn partij goed acht voor de stad. Ik deed dit overigens in collegiaal bestuur, dus samen met het gehele college.”
De politieke honger is ondertussen helemaal terug. De Mos is al geruime tijd terug als fractievoorzitter in de raad en half maart doet hij als lijsttrekker van Code Oranje een poging zijn ‘ombudspolitiek’ naar het Binnenhof te brengen. Bovendien: volgend jaar zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. Volgens een peiling van Omroep West enkele maanden geleden zou Groep De Mos die opnieuw kunnen winnen, met nog meer zetels dan in 2018.
Den HaagFM 29.01.2021 Het corruptieonderzoek naar de voormalig wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is begonnen na een tip over zwendel met horecavergunningen. Die tip kwam terecht op het stadhuis waarna een ambtenaar de Rijksrecherche heeft ingeschakeld. Dat schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn verhaal’, dat nu is verschenen, aldus mediapartner Omroep West.
In het boek beschrijft De Mos welke verdenkingen het Openbaar Ministerie (OM) tegen hem, zijn partijgenoten en een aantal Haagse ondernemers heeft. Hij doet dat aan de hand van het omvangrijke strafdossier dat hij van het OM heeft gekregen. Zijn advocaat Peter Plasman wijst er in het voorwoord op dat het een eenzijdig boek is. Maar Plasman voegt daaraan toe dat eenzijdigheid niet betekent dat het verhaal niet klopt.
Dat er een corruptieonderzoek liep werd op 1 oktober 2019 duidelijk. Toen waren er invallen bij De Mos en de andere verdachten. Een dag later spatte het college waarin Hart voor Den Haag/Groep de Mos zat uiteen en werd er een motie van wantrouwen tegen de wethouders De Mos en Guernaoui aangenomen. Zij namen vervolgens ontslag. Inmiddels is De Mos weer fractievoorzitter van zijn partij in de Haagse gemeenteraad.
Het boek aan de hand van een aantal opvallende passages:
Het begin
Het onderzoek is vanuit de Haagse ambtenarij ‘aangezwengeld’, staat in het boek. Een voor De Mos onbekende tipgever, John Poen, had aan een ambtenaar laten weten dat er in Den Haag tegen betaling van 15.000 euro horecavergunningen konden worden gekocht via Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani. Poen zou daarachter zijn gekomen omdat een horecaondernemer Yilmaz – ook een onbekende voor De Mos – wilde dat Poen dit voor hem zou regelen.
Uit het boek: ‘Volgens Poen vroeg Yilmaz aan hem om via deze weg een vergunning voor zijn eetcafé te regelen. Yilmaz verstrekte aan Poen een telefoonnummer dat gebeld kon worden om de vergunningsaanvraag te regelen. Dit nummer is gekoppeld aan ons raadslid Nino Davituliani.’
De Rijkrecherche heeft vervolgens een observatieteam met afluisterapparatuur gestuurd naar een ontmoeting die Poen en Davituliani hadden in de Brasserie in het stadhuis.
Uit het boek: ‘Op 2 oktober 2018 is dus de door een observatieteam gadegeslagen ontmoeting tussen John Poen en Nino Davituliani. Hoewel de Rijksrecherche hierna start met afluisteren, moet deze ontmoeting een grote teleurstelling voor ze zijn. Nino stelt, zo blijkt uit het proces verbaal, duidelijk tegenover Poen dat er via haar of Groep de Mos niets te regelen is. Ook wordt er geen moment over geld gesproken, laat staan over 15.000 euro waarvoor de ambtenaar het onderzoek had aangezwengeld.’
Desondanks gaat de Rijksrecherche verder met het onderzoek omdat Davituliani haar partner en horecaman Erdinç Akyol erbij haalt, ‘omdat Nino wel wilde meedenken over hoe een horecaondernemer met een hulpvraag eventueel geholpen kan worden’, zo schrijft De Mos. Hierna start het afluisteren van Atilla en Erdinç Akyol, bekend van zalencentrum Opera en later ook van Richard de Mos.
De donateurs en een klankbordgroep
Broer van Erdinç is Atilla Akyol. De laatste is sinds 2014 partijlid en lijstduwer van Groep de Mos. Ook maakt hij deel uit van de klankbordgroep die Richard de Mos na zijn enorme verkiezingszege in maart 2018 opricht en als doel heeft om De Mos van advies te voorzien. Bovendien is Akyol donateur van de partij en de zwager van raadslid Nino Davituliani. De broers Akyol en Davituliani zijn alle drie verdachten in de corruptiezaak rondom De Mos.
Uit het boek: ‘Voor de advertorials in de lokale huis-aan-huis-bladen zegt Atilla Akyol mij 30.000 euro toe. Niet vreemd voor een partijlid en lijstduwer op de kandidatenlijst. Helemaal logisch omdat zijn schoonzus Nino Davituliani, die eerder tevergeefs bij de PVV had gesolliciteerd, op de kandidatenlijst is komen te staan. Het OM ziet dat, nogal vergezocht, anders: ‘Nino zou geplant zijn!’. Ja geplant. (…) Het komt het OM goed uit dat Erdinç Akyol tegen een vriend bluft dat hij Atilla heeft moeten smeken om Nino in de partij de krijgen en dat ze daar veel geld voor hebben moeten betalen. De waarheid is dat Nino gewoon een selectieprocedure heeft doorlopen.’
Naast Atilla Akyol zitten ook Eugene de la Croix van de Uithof en vastgoedman Edwin Jansen in de klankbordgroep die Richard de Mos adviseert. Jansen is bekend als oud-artiestenmanager en ontdekker van onder andere zangeres Anouk en DI-RECT.
Uit het boek: ‘Anders dan gevestigde partijen, had ik niet of nauwelijks kaderleden, met het bijbehorende netwerk, waarmee ik kon klankborden. (…) Je zoekt daarbij naar mensen die je kent, die je vertrouwt, die je werk uit handen kunnen nemen, die het niveau hebben om mee te denken en die hun maatschappelijke kennis en ervaring beschikbaar willen stellen.’
Edwin Jansen helpt tijdens de campagne naar de verkiezingen in maart 2018 actief mee.
Uit het boek: ‘Via zijn netwerk maken we op een betaalbare manier onze mooie campagnefilm. De kosten voor een voice-over, de video- en posterproductie en de tekstbijdrage door een speechwriter worden betaald door de vereniging. Je netwerk gebruiken, zeg ik. Een misdaad, zegt de Rijksrecherche, die met veel tromgeroffel in het proces-verbaal schrijft: ‘Uit bovenstaande onderzochte mails is het vermoeden dat Edwin Jansen een organiserende rol heeft gespeeld bij het produceren van de promotiefilm en fotoshoot voor het postmateriaal ten behoeve van de campagne van Groep de Mos.”
Ook is Edwin Jansen de schakel tussen De Mos en de bekende Haagse band DI-RECT. Volgens Jansen heeft de band zijn oog laten vallen op een pand van de gemeente waarin de muzikanten hun hoofdkwartier en studio willen onderbrengen. Ze willen de vraagprijs betalen, maar er zijn meer gegadigden. Jansen dringt er bij De Mos op aan om actie te ondernemen, omdat DI-RECT anders Den Haag dreigt te verlaten.
Uit het boek: ‘Ik vind het, in het kader van Den Haag Popstad, een prima verhaal en ik stuur naar de directeur van de Centrale Vastgoedorganisatie Den Haag op 23 september 2019 de volgende app: ‘Hoi Mariska, deze bieding op de Hulshorststraat van DI-RECT is binnengekomen vandaag. Dat is fantastisch en van enorme meerwaarde voor de stad. Deze wil ik graag gehonoreerd zien.’ (…) ‘Op 24 september 2019 was het pand rond. Ik krijg van Edwin nog een filmpje waar Spike, die met een enthousiast ‘Wow’ erg blij reageert. Is dit corrupt? Nee, dit is het goede doen voor Den Haag en snel adequaat doorpakken.’
Volgens De Mos blijkt DI-RECT de hoogste bieder te zijn voor het pand. Maar vanwege het corruptieonderzoek is de verkoop alsnog geannuleerd.
Geen lid van de klankbordgroep maar wél donateur en volgens het boek een van de verdachten, is de Haagse vastgoedondernemer Dennis Buis.
Uit het boek: ‘Een brutaal mens heeft de halve wereld, dus ik vroeg mensen of ze ons konden steunen en mailde ook Dennis Buis. Tot mijn grote verrassing doet hij, vanuit verschillende vennootschappen, donaties van 20.000 euro.’
De Mos zou volgens het OM een gift hebben aangenomen van Buis die hij niet heeft opgegeven, namelijk twee boottochten over het IJsselmeer, inclusief eten bij een luxe restaurant. Om dit vast te leggen, is een observatieteam gestuurd.
Uit het boek: ‘Vanuit een verscholen hoekje fotografeert het observatieteam naar hartenlust wie er die warme zomerdag komen opdagen bij de Lengers Yachts BV in Muiden. De waarde van de boot van Dennis is natuurlijk reuze interessant. Van belang voor de framing. Dus wordt de boot ‘een waarde van enkele honderdduizenden euro’s’ toegedicht. Ook de auto’s en inzittenden van de genodigden van Buis krijgen een eervolle vermelding in een processtuk vol sfeerkiekjes’ (…) ‘Waarom betaalde Buis de diners in 2018 en 2019?’ ‘Dat wilde-ie graag. Er zijn zat wethouders die zeggen: ‘Ik betaal en declareer de rekening.’ Ik was daar prive´, heb nooit de belastingbetaler voor iets laten opdraaien.’
Richard de Mos gaat er prat op dat hij goede contacten heeft in de stad en opkomt voor problemen van individuele burgers en ondernemers. Volgens hemzelf heeft hij zich losgemaakt van ideologieën en hij omschrijft zichzelf als ‘uitvinder van de ombudspolitiek’.
Uit het boek: ‘Het opkomen voor de (individuele) belangen van burgers en kleine ondernemers, die worden platgewalst door de gemeentelijke regeltjesbulldozer, is daarom mijn politieke missie. De politicus als ombudsman, waarbij de volksvertegenwoordigende taak met stip op nummer één staat. Benaderbaar, altijd bereikbaar en denken in oplossingen, niet in problemen. Dat is in een notendop de ideologie waar mijn politieke partij voor staat.’
De voormalige collega-wethouders en oud-burgemeester Krikke
De Mos is slecht te spreken over de wethouders en burgemeester Krikke met wie hij meer dan een jaar heeft samengewerkt.
Uit het boek: ‘In mijn periode als wethouder heb ik helaas moeten ervaren dat collega-wethouders vaak angstig en weinig ondernemend zijn. Het zijn mensen die een poosje op de winkel passen. Ze zijn bezig met hun carrière. Hopen uiteindelijk minister te worden of wedijveren om een andere beloning voor trouwe dienst aan de partij. Maar ze zijn er niet voor de stad. (…). Bovendien zijn sommigen ronduit lui. Ze zitten liever thuis achter de piepers dan dat ze op het stadhuis aan het werk zijn.’
Over voormalig VVD-wethouder Boudewijn Revis is De Mos ronduit negatief.
Uit het boek: ‘CDA-wethouder Karsten Klein waarschuwt mij bij de sleuteloverdracht voor deze VVD’er. Een opmerking van een jaloers iemand die zijn wethouderfunctie verliest, dacht ik toen nog. Maar al gauw bleken de woorden van Klein te kloppen. Revis heeft altijd een dubbele agenda, met overal binnen het ambtelijk apparaat door hem geplaatste pionnen die voor hem lopen.’
Uit het boek: ‘Als nietsdoen tot kunst verheven wordt, dan zijn de GroenLinks-wethouders Liesbeth van Tongeren en Bert van Alphen grote sterren. Op brandende ambitie kun je deze wethouders niet snel betrappen, op kennis van de stad evenmin.’
Aanvankelijk kan De Mos het goed vinden met oud-burgemeester Krikke, maar na de inval van justitie bekoelt de relatie razendsnel. De Mos vindt dat zij hem en collega-wethouder Rachid Guernaoui heeft laten vallen. De dag na de presentatie van het zeer kritische rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de vonkenregen op Scheveningen probeert Krikke nog wel in contact te komen met de Mos. Haar positie wankelt op dat moment.
Uit het boek: ‘Die dag gaat mijn telefoon diverse keren over. Het is Krikke. Rond twaalf uur appt ze: ‘Richard, ik probeer je al een aantal malen te bellen, maar ik kom niet door. Wil graag een kopje koffie met je drinken. Daarvoor kom ik graag bij je langs, of kunnen we afspreken op een andere plek die jij goed vindt. Wat is een goed moment om samen even te zitten?’ Ik reageer niet. Toen ik collegialiteit van haar kant het hardst nodig had, was ze er niet. Geen persoonlijk contact, geen pogingen daartoe.(…) Ze had mij laten vallen als een baksteen. Nu was ik er niet.’
Een paar dagen later biedt Krikke haar ontslag aan als burgemeester van Den Haag.
Over woede en verdriet
Na de inval op 1 oktober 2019 in zijn woning, ziet De Mos het een tijdje niet meer zitten.
Uit het boek: ‘Maar ik ben politicus. Ik moet vandaag of morgen naar buiten met mijn verhaal, mezelf presenteren als degene die de leiding heeft over het proces en die daarbij ook de oplossingen heeft. Ook al wil ik liever tegen een muur slaan, een deur intrappen, schreeuwen en huilen en thuis instorten met de gordijnen dicht. (…) Ik ben zo bang voor het gevoel, zo bang dat mijn sterke masker afgaat als ik in de openbaarheid zal treden. Zo bang dat men ziet hoe kapot ik ben. Kapot van woede en verdriet die in mij woeden.’
Bovendien knaagt het dat De Mos een jaar lang is afgeluisterd.
Uit het boek: ‘Pijnlijk hierbij is het feit dat de Rijksrecherche maandenlang als Big Brother heeft mogen meegenieten van de (intieme) gebeurtenissen in mijn privéleven. Mijn goede en slechte eigenschappen, mijn nukken, mijn liefdesverklaringen of juist ruzies met dierbaren, mijn fantasieën, mijn verdriet en vreugde, ze hebben het allemaal live mee kunnen volgen. (…) Na de invallen word ik nog geruime tijd afgeluisterd, zou later uit het proces verbaal blijken. Die periode heb ik, onder meer in een dronken bui gebruikt om het OM onder het uitroepen van ‘Stelletje hondenlullen!’ duizend maal te danken voor hun aandacht en liefde.’
De reden van het onderzoek
Volgens De Mos is er doelbewust aangestuurd op zijn val.
Uit het boek: ‘Het onderzoek is gebaseerd op verklikkerswerk van mensen die uit waren op mijn val. Op machten en krachten die ervoor gezorgd hebben dat justitie zich ongekend hard op mij en mijn partij hebben gestort. Kleurde Den Haag te groengeel en werd Hart voor Den Haag te groot? Mocht ik van de elite geen tijdelijk burgemeester worden? Wie de aanjager van deze zaak ook mag zijn, duidelijk is dat Groep de Mos het veld moest ruimen.’
AD 29.01.2021 De Haagse corruptieaffaire rond Richard de Mos draait om zeker 80.000 euro aan donaties van bevriende ondernemers. Een groot deel van het geld ging naar de politieke partij, in ruil kregen sponsoren volgens justitie vergunningen, geheime informatie en invloed op beleid, zo beschrijft De Mos in een boek waarmee hij zijn onschuld wil aantonen. ,,Iedere partij krijgt donaties!”
Voor het eerst wordt meer van de omvang duidelijk van de Haagse corruptieaffaire rond politicus Richard de Mos. De zaak leek alleen om gesjoemel met nachtvergunningen en integratiesubsidies te gaan, maar er is meer: een plan voor een erfpachtkorting, een pand voor de Haagse band Di-rect, de lobby voor een winkelcentrum Leyweg en de deal rond parkeergarage De Zeeheld zijn volgens het OM ook niet in de haak.
Richard de Mos doet de onthullingen in zijn boek Mijn verhaal dat dit weekeinde uitkomt. De voormalig wethouder wordt samen met partijgenoten Rachid Guernaoui (ex-wethouder) en Nino Davituliani (raadslid) verdacht van corruptie. De Mos wordt verdacht van lidmaatschap van twee criminele organisaties, omkoping, meineed en schending van het ambtsgeheim. In oktober 2019 moest hij opstappen als wethouder toen de Rijksrecherche was binnengevallen op het stadhuis en bij betrokken politici en ondernemers thuis.
De Mos, partijgenoten en ondernemers ontkennen alle aantijgingen. De Mos zegt zelf: ,,Er is niks mis, dat beschrijf ik nauwkeurig in het boek. Het OM zegt steeds: van die plannen worden bevriende ondernemers beter. Maar het zijn generieke maatregelen: iederéén profiteert. En iedere partij krijgt donaties, dat is niet verboden!”
Uit het boek blijkt dat De Mos volgens het OM in zeker twee gevallen een persoonlijke gift ontvangt van een bevriende ondernemer: Dennis Buis van NU Projectontwikkeling neemt De Mos mee uit varen op het IJsselmeer, daarna volgt een etentje bij een restaurant. ,,De waarde van de boot van Dennis is natuurlijk reuze interessant. Van belang voor de framing.
Dus wordt de boot ‘een waarde van enkele honderdduizenden euro’s’ toegedicht. Ook de auto’s en inzittenden van de genodigden van Buis krijgen een eervolle vermelding in een processtuk vol sfeerkiekjes”, schrijft de politicus die met Code Oranje meedoet aan de komende Tweede Kamerverkiezingen.
Het begon bij raadslid Davituliani
De Haagse corruptieaffaire begint als er bij de Rijksrecherche een tip binnenkomt dat in Den Haag horecavergunningen ‘te koop zijn’ voor 15.000 euro. Daarvoor zou een 06-nummer gebeld moeten worden, zodat de vergunning geregeld kan worden. Dat 06-nummer blijkt van Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani te zijn, schrijft De Mos. Zij is de partner van Erding, broer van Atilla Akyol, eigenaar van het zalencentrum en vriend van de partij(leider).
Een klokkenluider maakt een afspraak met het raadslid om te kijken of er inderdaad een vergunning tegen betaling verkregen kan worden, de Rijksrecherche observeert deze afspraak op 2 oktober 2018 in het Haagse stadhuis. Het raadslid zou volgens het proces-verbaal echter stellen dat ‘er niks te regelen is’.
Wel verwijst ze de klokkenluider naar haar partner Erding omdat hij horecaervaring heeft. Erding en Atilla worden daarna afgeluisterd, zo gaat het balletje rollen en daarna komen ook de Groep de Mos-wethouders in beeld.
Uit tapverslagen blijkt volgens het boek dat het OM er vanuit gaat dat raadslid Davituliani ‘geplant’ is door de broers A. bij de partij. Dat Erding op een van de taps ‘bluft’ dat hij Atilla heeft gesmeekt om Nino ‘in de partij te krijgen’ en dat ‘er heel veel geld voor betaald’ is, zou die verdenking staven.
Maar De Mos ontkent dat zij als marionet in de partij geschoven is, hij schrijft: ‘De waarheid is dat Nino gewoon de selectieprocedure heeft doorlopen. Zoals ik ook app aan Erding: ook zonder donaties zou ze in de top 5 gestaan hebben’.
Donaties
Volgens het OM speelde De Mos een sleutelrol bij het aanjagen of vlottrekken van diverse projecten waarbij hij bevriende vastgoed- en horecaondernemers voortrok door ze informatie en invloed te bieden. In ruil daarvoor doneerden betrokken ondernemers in totaal zeker 80.000 euro aan de partij, zo becijferde de Rijksrecherche volgens het boek. De Mos schetst daarin een beeld van een partij waarin de ‘klankbordgroep’ van bevriende Haagse ondernemers en donateurs als schaduwmacht opereert.
De vastgoed- en horecaondernemers zitten eerste rang bij de vorming van het stadsbestuur, plannen die goed voor hen uitpakken (het schrappen van erfpachtsuppletie, de uitgifte van nachtvergunningen) belanden in het verkiezingsprogramma en coalitieakkoord. Ook worden ze op de hoogte gehouden van de coalitieonderhandelingen en worden ze betrokken bij formele besluiten van het Haagse college van burgemeester en wethouders. ,,Gaat het de goede kant op”, appt een van de ondernemers naar De Mos tijdens de onderhandelingen in 2018. ,,Probeer sowieso economie in te lijven, hè.” Volgens De Mos is alles in de haak: ,,Ze moeten seponeren.”
Hoofdrolspelers in de Haagse corruptieaffaire
De Haagse corruptieaffaire draait om omkoping, lekken, corruptie en de vorming van twee criminele organisaties. Volgens het OM spanden de politici samen met vijf ondernemers. In ruil voor donaties zouden de lokale ondernemers geheime informatie, vergunningen en een voorkeursbehandeling gekregen hebben. Wie zijn de verdachten?
Richard de Mos, oprichter en partijleider van Groep de Mos. De voormalige basisschooldocent vertrok ooit bij de PVV, ging solo en werd in 2018 de grootste partij van Den Haag (met acht zetels). De Mos werd na de formatie wethouder Economie, Sport en Buitenruimte en eerste locoburgemeester. Na de inval door de Rijksrecherche moesten De Mos en collega-wethouder Rachid Guernaoui opstappen.
Guernaoui zat lang bij D66 maar stapte op toen hij in 2017 misgreep bij een wethouderspost. De voormalige rijksambtenaar sloot zich daarna aan bij Groep de Mos, in 2018 werd Guernaoui wethouder Financiën, Integratie en Stadsdelen.
Nino Davituliani is raadslid voor Groep de Mos sinds 2018, ze stond op plek vier van de kieslijst. Hiervoor werkte ze bij de Belastingdienst en het ministerie van Binnenlandse Zaken. Davituliani is de partner van Erding.
Erding is de broer van Atilla Akyol, eigenaar van zalencentrum Opera, die de omstreden nachtvergunningen kreeg van de gemeente. Beide broers zijn ook verdachte. De banden tussen Opera en Groep de Mos zijn innig, zo stond Atilla ook op de kieslijst in 2018, ook organiseerde de partij borrels, diners en campagne-avonden in de zaal.
In juli erkenden vastgoedondernemers Michel Zaadhof en Edwin Jansen (ook oud-manager van zangeres Anouk) dat zij ook als verdachte zijn aangemerkt door justitie. Beide directeuren van NU Projectontwikkeling zijn bekende sympathisanten van de partij. Zaadhof zat in het partijbestuur, ex-Idols-jurylid Jansen vierde het verkiezingsfeest in 2018 nog uitbundig mee.
Zaadhof, Jansen en Atilla schoven ook geregeld aan bij de informele ‘klankbordgroep’ van Groep de Mos, het overlegclubje waar wordt gesproken over actuele dossiers en partijzaken. Mogelijk is daar dus geheime informatie doorgespeeld.
OmroepWest 29.01.2021 Op 2 oktober 2018 schuiven Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani en horeca-adviseur John Poen aan bij een tafeltje in brasserie MaZo, onderin het Haagse stadhuis. Een kort gesprek staat op de agenda, over wat Davituliani kan betekenen voor een klant van Poen. Een hele normale gang van zaken in wat haar partij ‘ombudspolitiek’ noemt. Maar vandaag zal anders zijn, want een paar tafeltjes verderop zit een observatieteam van de rijksrecherche, te luisteren naar wat een essentiële gebeurtenis zal blijken in het corruptie-onderzoek naar Groep de Mos.
Het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok, omdat hij een gerucht had gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn Verhaal’, maar blijkt ook uit documenten van het Openbaar Ministerie (OM) die Omroep West heeft ingezien.
De betreffende ambtenaar is een bibob-coördinator, wiens taak het is om de financiële status en achtergrond te controleren van ondernemers die een vergunning aanvragen. Zo moet worden voorkomen dat malafide bedrijven voet aan de grond krijgen.
Integriteitsmelding
Op dinsdag 17 september 2018 ontvangt de ambtenaar signalen dat er iets niet in de haak is op het stadhuis. Hij stuurt daarop een mail naar de directeur veiligheid van de gemeente met de titel ‘integriteitsmelding’.
De ambtenaar schrijft dat hij is gebeld door horeca-adviseur John Poen, die bedrijven onder meer helpt met de aanvraag van vergunningen. Poen begeleidt momenteel de restauranteigenaar Haci Yilmaz, die zijn sluitingstijd wil oprekken van 23.00 naar 2.30 uur. Eerder is een vergunningsaanvraag hiervoor afgewezen, vanwege het bestemmingsplan van het pand in de Newtonstraat in Den Haag. Volgens de ambtenaar zou Yilmaz zijn benaderd door een vrouw die voor 15.000 euro deze vergunning alsnog zou kunnen regelen. In de mail schrijft de ambtenaar verder dat hij onlangs ook een tip heeft gekregen van een andere bekende, namelijk dat het gerucht rondgaat dat er bij de gemeente ‘wat te regelen valt’ qua horeca. Deze tipgever wordt niet bij naam genoemd.
Brein achter de operatie
Twee dagen later mailt de ambtenaar opnieuw. Volgens de informatie die hij van Poen zegt te hebben gekregen, is er al twee keer eerder betaald voor een vergunning, in een procedure die ongeveer zes tot negen maanden kost. Vermoedelijk zit er een ambtenaar in het complot, die een deel van het bedrag ontvangt. Het brein achter de operatie zou een kersvers gemeenteraadslid van Groep de Mos zijn: Nino Davituliani. Zij zou volgens de tip ook haar plek op de kieslijst hebben gekocht voor een flink bedrag, dat is betaald door de familie Akyol. Haar partner Erdinç Akyol is de broer van partijdonateur Atilla Akyol.
Op basis van deze berichten wordt de rijksrecherche ingeseind en wordt het onderzoek ‘Tyrus’ geopend, zo is te lezen in een proces-verbaal. Dit is ook het onderzoek waarin oud-wethouders Richard de Mos, Rachid Guernaoui, raadslid Nino Davituliani, haar partner en een viertal partijdonateurs verdachten zijn. Met deze mails is het dus begonnen.
In de brasserie
Twee weken later vindt het gesprek plaats tussen Poen en Davituliani en de conversatie wordt dus gadegeslagen en opgenomen door de recherche. In een transcript van de opname valt te lezen dat er niet over geld gesproken wordt. Ook zegt Davituliani al snel dat ze Yilmaz niet verder kan helpen, omdat vergunningen niet in haar portefeuille (veiligheid) vallen. ‘Dat komt dan heel erg over als belangenverstrengeling en dan krijg ik problemen.’ Ook wil ze het niet ter sprake brengen in haar partij.
Wat Davituliani wel voorstelt, is om haar vriend Erdinç Akyol te vragen om advies. Hij loopt al jaren rond in de Haagse horeca en heeft net als Yilmaz een Turkse achtergrond. Davituliani belt Akyol, die haar net heeft afgezet en nog in de stad is. Even later schuift hij aan, maar ook hij denkt weinig te kunnen betekenen – en zegt dat Yilmaz in zijn handjes mag knijpen voor de vergunningen die hij al heeft. Wel geeft hij aan nog wat rond te vragen en bereikbaar te zijn voor eventueel advies. Het is gesprek is daarna snel klaar, toch zal de entree van Akyol een staartje krijgen.
Grapje
De documenten van het OM maken duidelijk wat de precieze aanleiding is geweest voor de recherche om het onderzoek te openen. Onduidelijker is op basis van welke informatie John Poen de ambtenaar heeft getipt. Want opvallend genoeg ontkent Poen, zowel tegen de recherche als Omroep West, dat hij de ambtenaar heeft verteld over het kopen van horecavergunningen.
Wat er is gebeurd volgens Poen: ‘Ik doe dit werk al dertig jaar en al die tijd gaan er, in allerlei gemeentes, geruchten rond dat er vergunningen te koop zijn. Dat kan niet, want voor een aanvraag heb ik meestal met zeven verschillende personen te maken.’ Volgens Poen gaan in die geruchten telkens weer namen van verschillende partijen rond. De ambtenaar zou tegen hem hebben gezegd dat het gerucht weer rondging, nu rond Groep de Mos. ‘”Dat komt mooi uit”, grapte ik toen tegen de ambtenaar, ‘”want ik heb binnenkort een afspraak met Davituliani om te praten over een vergunning, dan hoor ik het wel”‘, aldus Poen.
Excuses aangeboden
Poen denkt dat de ambtenaar zijn opmerking over Davituliani heeft gekoppeld aan het eerdere gerucht. Volgens Poen heeft de ambtenaar hem dus verkeerd begrepen en daarvoor later ook zijn excuses aangeboden. Poen staat immers nu bekend als de man door wie het onderzoek naar Groep de Mos begon, terwijl: ‘Ik werk in de horeca en De Mos is het beste wat de Haagse horeca ooit is overkomen.’
Op de vraag of de ambtenaar inderdaad zijn excuses heeft aangeboden aan Poen, laat een gemeentewoordvoerder weten niet op het onderzoek van de rijksrecherche in te gaan. Er valt in ieder geval weinig spijt of twijfel te bekennen in het verhoortranscript van de ambtenaar: ‘De informatie van Poen was behoorlijk explosief. (…) Nino Davituliani kan als lid van de gemeenteraad zelf geen vergunning afgeven.
Wel is in het algemeen bekend dat Groep de Mos zich inzet voor de horeca in Den Haag en het aanvragen voor vergunningen wil vereenvoudigen. Ik heb toen voor mijzelf de afweging gemaakt dat ik iets met deze informatie moest doen (…) U moet weten dat Poen weleens eerder op basis van wederzijds vertrouwen interessante informatie met mij heeft gedeeld (…) Ik ben naar mijn leidinggevende gegaan en heb deze casus met hem besproken. Samen waren wij het volstrekt eens dat deze mogelijke werkwijze van Nino Davituliani als volstrekt niet integer kon worden aangemerkt.’
Ombudspolitiek
Vraag blijft waarom Poen überhaupt met Davituliani ging praten. Hij zei tijdens het gesprek met Davituliani namelijk ook dat hij Ralf Sluijs, het raadslid van Groep de Mos dat wel over vergunningen gaat, goed kent. Poen zegt hierover tegen Omroep West: ‘Ik wist eigenlijk al dat die vergunningsaanvraag kansloos zou zijn, omdat er een wijziging van het bestemmingsplan nodig was. Maar Yilmaz had gehoord dat Davituliani misschien iets voor hem kon betekenen. Op zijn aandringen heb ik toen een afspraak gemaakt.’
Ook Davituliani zegt dat dit de reden is van de afspraak: ‘Ik spreek geregeld met mensen af om problemen aan te horen. Dat doen we vanuit onze partij. Dat is onze ombudspolitiek.’
Aanval vanuit de ambtenarij
Omdat Poen ook tegen de rijksrecherche heeft gezegd dat zijn uitspraken verkeerd zijn weergegeven, spreekt Richard de Mos in zijn boek van een ‘aanval vanuit de ambtenarij’. Hij vraagt zich af welk belang de ambtenaar had die aan de bel trok. De Mos denkt aan een politiek motief, maar hint ook op iets anders: ‘Al veel langer lopen er onderzoeken naar ambtenaren. In 2017 werd onder de naam ‘Carum’ onderzoek gedaan naar personen die voor grote geldbedragen vergunningen zouden regelen. Dit onderzoek gaat helemaal terug naar het handelen van ambtenaren tot 2014.’
De Mos suggereert daarmee, zonder hiervoor verder bewijs aan te voeren, dat ambtenaren zelf iets te verbergen hebben en daarom zijn partij voor de bus gooien. Een woordvoerder van de gemeente laat weten niet bekend te zijn met een onderzoek naar vergunningenverkoop door ambtenaren. Verder stelt hij dat de gemeente ‘het altijd als een goede zaak beschouwt dat als medewerkers een signaal ontvangen of vermoeden hebben van fraude of niet-integer gedrag, ze daarvan een melding maken.’ Ook John Poen twijfelt niet aan de integriteit van de ambtenaar: ‘Hij is zo integer als maar kan.’
Aanleiding voor aftappen
Na het gesprek op het stadhuis hebben Davituliani en Akyol nooit meer contact gehad met Poen. Wel is er nog contact geweest tussen Akyol en Yilmaz, maar dit zou vooral zijn gegaan over een bruiloft in zalencentrum Opera. Er is in ieder geval nooit een vergunning afgegeven voor de zaak, die inmiddels een nieuwe eigenaar heeft.
Desondanks is het gesprek op het stadhuis essentieel voor de rest van het onderzoek. Het koppelen van Akyol aan Yilmaz door Davituliani, is de eerste aanleiding geweest voor de recherche om de telefoon van Akyol voor zeker een half jaar af te tappen. In die periode horen ze hem zeggen dat er bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 betaald is voor stemmen, en aan Rachid Guernaoui vragen wanneer de jaarlijkse subsidies voor een Turks-Azerbeidjaanse stichting worden overgemaakt. En in dezelfde tijd knokt De Mos, weliswaar conform coalitieakkoord, in het college voor meer nachtontheffingen, waarvan er twee ten goede komen aan het zalencentrum van de broers Akyol. Redenen voor de recherche om ook Atilla Akyol en later Richard de Mos te gaan af luisteren en om, op 1 oktober 2019, binnen te vallen op het stadhuis.
Alle betrokkenen hebben aan Omroep West laten weten dat zij instemmen met het noemen van hun volledige naam in dit artikel. Tips? sjors.hofstede@omroepwest.nl
OmroepWest 29.01.2021 Het corruptieonderzoek naar de voormalig wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is begonnen na een tip over zwendel met horecavergunningen. Die tip kwam terecht op het Haagse stadhuis waarna een ambtenaar de Rijksrecherche heeft ingeschakeld. Dat schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn verhaal’, dat nu is verschenen.
In het boek beschrijft De Mos welke verdenkingen het Openbaar Ministerie (OM) tegen hem, zijn partijgenoten en een aantal Haagse ondernemers heeft. Hij doet dat aan de hand van het omvangrijke strafdossier dat hij van het OM heeft gekregen. Zijn advocaat Peter Plasman wijst er in het voorwoord op dat het een eenzijdig boek is. Maar Plasman voegt daaraan toe dat eenzijdigheid niet betekent dat het verhaal niet klopt.
Dat er een corruptieonderzoek liep werd op 1 oktober 2019 duidelijk. Toen waren er invallen bij De Mos en de andere verdachten. Een dag later spatte het college waarin Hart voor Den Haag/Groep de Mos zat uiteen en werd er een motie van wantrouwen tegen de wethouders De Mos en Guernaoui aangenomen. Zij namen vervolgens ontslag. Inmiddels is De Mos weer fractievoorzitter van zijn partij in de Haagse gemeenteraad.
Het boek aan de hand van een aantal opvallende passages:
Het begin
Het onderzoek is vanuit de Haagse ambtenarij ‘aangezwengeld’, staat in het boek. Een voor De Mos onbekende tipgever, John Poen, had aan een ambtenaar laten weten dat er in Den Haag tegen betaling van 15.000 euro horecavergunningen konden worden gekocht via Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani. Poen zou daarachter zijn gekomen omdat een horecaondernemer Yilmaz – ook een onbekende voor De Mos – wilde dat Poen dit voor hem zou regelen.
Uit het boek: ‘Volgens Poen vroeg Yilmaz aan hem om via deze weg een vergunning voor zijn eetcafé te regelen. Yilmaz verstrekte aan Poen een telefoonnummer dat gebeld kon worden om de vergunningsaanvraag te regelen. Dit nummer is gekoppeld aan ons raadslid Nino Davituliani.’
De Rijkrecherche heeft vervolgens een observatieteam met afluisterapparatuur gestuurd naar een ontmoeting die Poen en Davituliani hadden in de Brasserie in het stadhuis.
Uit het boek: ‘Op 2 oktober 2018 is dus de door een observatieteam gadegeslagen ontmoeting tussen John Poen en Nino Davituliani. Hoewel de Rijksrecherche hierna start met afluisteren, moet deze ontmoeting een grote teleurstelling voor ze zijn. Nino stelt, zo blijkt uit het proces verbaal, duidelijk tegenover Poen dat er via haar of Groep de Mos niets te regelen is. Ook wordt er geen moment over geld gesproken, laat staan over 15.000 euro waarvoor de ambtenaar het onderzoek had aangezwengeld.’
Het stadhuis van Den Haag| Foto: Richard Mulder
Desondanks gaat de Rijksrecherche verder met het onderzoek omdat Davituliani haar partner en horecaman Erdinç Akyol erbij haalt, ‘omdat Nino wel wilde meedenken over hoe een horecaondernemer met een hulpvraag eventueel geholpen kan worden’, zo schrijft De Mos. Hierna start het afluisteren van Atilla en Erdinç Akyol, bekend van zalencentrum Opera en later ook van Richard de Mos.
De donateurs en een klankbordgroep
Broer van Erdinç is Atilla Akyol. De laatste is sinds 2014 partijlid en lijstduwer van Groep de Mos. Ook maakt hij deel uit van de klankbordgroep die Richard de Mos na zijn enorme verkiezingszege in maart 2018 opricht en als doel heeft om De Mos van advies te voorzien. Bovendien is Akyol donateur van de partij en de zwager van raadslid Nino Davituliani. De broers Akyol en Davituliani zijn alle drie verdachten in de corruptiezaak rondom De Mos.
Uit het boek: ‘Voor de advertorials in de lokale huis-aan-huis-bladen zegt Atilla Akyol mij 30.000 euro toe. Niet vreemd voor een partijlid en lijstduwer op de kandidatenlijst. Helemaal logisch omdat zijn schoonzus Nino Davituliani, die eerder tevergeefs bij de PVV had gesolliciteerd, op de kandidatenlijst is komen te staan. Het OM ziet dat, nogal vergezocht, anders: ‘Nino zou geplant zijn!’. Ja geplant. (…) Het komt het OM goed uit dat Erdinç Akyol tegen een vriend bluft dat hij Atilla heeft moeten smeken om Nino in de partij de krijgen en dat ze daar veel geld voor hebben moeten betalen. De waarheid is dat Nino gewoon een selectieprocedure heeft doorlopen.’
Naast Atilla Akyol zitten ook Eugene de la Croix van de Uithof en vastgoedman Edwin Jansen in de klankbordgroep die Richard de Mos adviseert. Jansen is bekend als oud-artiestenmanager en ontdekker van onder andere zangeres Anouk en DI-RECT.
Uit het boek: ‘Anders dan gevestigde partijen, had ik niet of nauwelijks kaderleden, met het bijbehorende netwerk, waarmee ik kon klankborden. (…) Je zoekt daarbij naar mensen die je kent, die je vertrouwt, die je werk uit handen kunnen nemen, die het niveau hebben om mee te denken en die hun maatschappelijke kennis en ervaring beschikbaar willen stellen.’
Edwin Jansen in 2003| Foto: ANP
Edwin Jansen helpt tijdens de campagne naar de verkiezingen in maart 2018 actief mee.
Uit het boek: ‘Via zijn netwerk maken we op een betaalbare manier onze mooie campagnefilm. De kosten voor een voice-over, de video- en posterproductie en de tekstbijdrage door een speechwriter worden betaald door de vereniging. Je netwerk gebruiken, zeg ik. Een misdaad, zegt de Rijksrecherche, die met veel tromgeroffel in het proces-verbaal schrijft: ‘Uit bovenstaande onderzochte mails is het vermoeden dat Edwin Jansen een organiserende rol heeft gespeeld bij het produceren van de promotiefilm en fotoshoot voor het postmateriaal ten behoeve van de campagne van Groep de Mos.”
Ook is Edwin Jansen de schakel tussen De Mos en de bekende Haagse band DI-RECT. Volgens Jansen heeft de band zijn oog laten vallen op een pand van de gemeente waarin de muzikanten hun hoofdkwartier en studio willen onderbrengen. Ze willen de vraagprijs betalen, maar er zijn meer gegadigden. Jansen dringt er bij De Mos op aan om actie te ondernemen, omdat DI-RECT anders Den Haag dreigt te verlaten.
Uit het boek: ‘Ik vind het, in het kader van Den Haag Popstad, een prima verhaal en ik stuur naar de directeur van de Centrale Vastgoedorganisatie Den Haag op 23 september 2019 de volgende app: ‘Hoi Mariska, deze bieding op de Hulshorststraat van DI-RECT is binnengekomen vandaag. Dat is fantastisch en van enorme meerwaarde voor de stad. Deze wil ik graag gehonoreerd zien.’ (…) ‘Op 24 september 2019 was het pand rond. Ik krijg van Edwin nog een filmpje waar Spike, die met een enthousiast ‘Wow’ erg blij reageert. Is dit corrupt? Nee, dit is het goede doen voor Den Haag en snel adequaat doorpakken.’
Volgens De Mos blijkt DI-RECT de hoogste bieder te zijn voor het pand. Maar vanwege het corruptieonderzoek is de verkoop alsnog geannuleerd.
Gitarist Spike van DI-RECT| Foto: ANP
Geen lid van de klankbordgroep maar wél donateur en volgens het boek een van de verdachten, is de Haagse vastgoedondernemer Dennis Buis.
Uit het boek: ‘Een brutaal mens heeft de halve wereld, dus ik vroeg mensen of ze ons konden steunen en mailde ook Dennis Buis. Tot mijn grote verrassing doet hij, vanuit verschillende vennootschappen, donaties van 20.000 euro.’
De Mos zou volgens het OM een gift hebben aangenomen van Buis die hij niet heeft opgegeven, namelijk twee boottochten over het IJsselmeer, inclusief eten bij een luxe restaurant. Om dit vast te leggen, is een observatieteam gestuurd.
Uit het boek: ‘Vanuit een verscholen hoekje fotografeert het observatieteam naar hartenlust wie er die warme zomerdag komen opdagen bij de Lengers Yachts BV in Muiden. De waarde van de boot van Dennis is natuurlijk reuze interessant. Van belang voor de framing. Dus wordt de boot ‘een waarde van enkele honderdduizenden euro’s’ toegedicht. Ook de auto’s en inzittenden van de genodigden van Buis krijgen een eervolle vermelding in een processtuk vol sfeerkiekjes’ (…) ‘Waarom betaalde Buis de diners in 2018 en 2019?’ ‘Dat wilde-ie graag. Er zijn zat wethouders die zeggen: ‘Ik betaal en declareer de rekening.’ Ik was daar prive´, heb nooit de belastingbetaler voor iets laten opdraaien.’
Richard de Mos gaat er prat op dat hij goede contacten heeft in de stad en opkomt voor problemen van individuele burgers en ondernemers. Volgens hemzelf heeft hij zich losgemaakt van ideologieën en hij omschrijft zichzelf als ‘uitvinder van de ombudspolitiek’.
Uit het boek: ‘Het opkomen voor de (individuele) belangen van burgers en kleine ondernemers, die worden platgewalst door de gemeentelijke regeltjesbulldozer, is daarom mijn politieke missie. De politicus als ombudsman, waarbij de volksvertegenwoordigende taak met stip op nummer één staat. Benaderbaar, altijd bereikbaar en denken in oplossingen, niet in problemen. Dat is in een notendop de ideologie waar mijn politieke partij voor staat.’
Richard de Mos praat met een Westlander Foto: Omroep West
De voormalige collega-wethouders en oud-burgemeester Krikke
De Mos is slecht te spreken over de wethouders en burgemeester Krikke met wie hij meer dan een jaar heeft samengewerkt.
Uit het boek: ‘In mijn periode als wethouder heb ik helaas moeten ervaren dat collega-wethouders vaak angstig en weinig ondernemend zijn. Het zijn mensen die een poosje op de winkel passen. Ze zijn bezig met hun carrière. Hopen uiteindelijk minister te worden of wedijveren om een andere beloning voor trouwe dienst aan de partij. Maar ze zijn er niet voor de stad. (…). Bovendien zijn sommigen ronduit lui. Ze zitten liever thuis achter de piepers dan dat ze op het stadhuis aan het werk zijn.’
Over voormalig VVD-wethouder Boudewijn Revis is De Mos ronduit negatief.
Uit het boek: ‘CDA-wethouder Karsten Klein waarschuwt mij bij de sleuteloverdracht voor deze VVD’er. Een opmerking van een jaloers iemand die zijn wethouderfunctie verliest, dacht ik toen nog. Maar al gauw bleken de woorden van Klein te kloppen. Revis heeft altijd een dubbele agenda, met overal binnen het ambtelijk apparaat door hem geplaatste pionnen die voor hem lopen.’
V.l.n.r. collegeleden Richard de Mos, Pauline Krikke, Boudewijn Revis en Liesbeth van Tongeren in 2018.
En met zijn GroenLinks-collega’s heeft hij ook weinig op.
Uit het boek: ‘Als nietsdoen tot kunst verheven wordt, dan zijn de GroenLinks-wethouders Liesbeth van Tongeren en Bert van Alphen grote sterren. Op brandende ambitie kun je deze wethouders niet snel betrappen, op kennis van de stad evenmin.’
Aanvankelijk kan De Mos het goed vinden met oud-burgemeester Krikke, maar na de inval van justitie bekoelt de relatie razendsnel. De Mos vindt dat zij hem en collega-wethouder Rachid Guernaoui heeft laten vallen. De dag na de presentatie van het zeer kritische rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de vonkenregen op Scheveningen probeert Krikke nog wel in contact te komen met de Mos. Haar positie wankelt op dat moment.
Uit het boek: ‘Die dag gaat mijn telefoon diverse keren over. Het is Krikke. Rond twaalf uur appt ze: ‘Richard, ik probeer je al een aantal malen te bellen, maar ik kom niet door. Wil graag een kopje koffie met je drinken. Daarvoor kom ik graag bij je langs, of kunnen we afspreken op een andere plek die jij goed vindt. Wat is een goed moment om samen even te zitten?’ Ik reageer niet. Toen ik collegialiteit van haar kant het hardst nodig had, was ze er niet. Geen persoonlijk contact, geen pogingen daartoe.(…) Ze had mij laten vallen als een baksteen. Nu was ik er niet.’
Een paar dagen later biedt Krikke haar ontslag aan als burgemeester van Den Haag.
Burgemeester Pauline Krikke tijdens het debat over de vonkenregen. Foto: ANP
Over woede en verdriet
Na de inval op 1 oktober 2019 in zijn woning, ziet De Mos het een tijdje niet meer zitten.
Uit het boek: ‘Maar ik ben politicus. Ik moet vandaag of morgen naar buiten met mijn verhaal, mezelf presenteren als degene die de leiding heeft over het proces en die daarbij ook de oplossingen heeft. Ook al wil ik liever tegen een muur slaan, een deur intrappen, schreeuwen en huilen en thuis instorten met de gordijnen dicht. (…) Ik ben zo bang voor het gevoel, zo bang dat mijn sterke masker afgaat als ik in de openbaarheid zal treden. Zo bang dat men ziet hoe kapot ik ben. Kapot van woede en verdriet die in mij woeden.’
Bovendien knaagt het dat De Mos een jaar lang is afgeluisterd.
Uit het boek: ‘Pijnlijk hierbij is het feit dat de Rijksrecherche maandenlang als Big Brother heeft mogen meegenieten van de (intieme) gebeurtenissen in mijn privéleven. Mijn goede en slechte eigenschappen, mijn nukken, mijn liefdesverklaringen of juist ruzies met dierbaren, mijn fantasieën, mijn verdriet en vreugde, ze hebben het allemaal live mee kunnen volgen. (…) Na de invallen word ik nog geruime tijd afgeluisterd, zou later uit het proces verbaal blijken. Die periode heb ik, onder meer in een dronken bui gebruikt om het OM onder het uitroepen van ‘Stelletje hondenlullen!’ duizend maal te danken voor hun aandacht en liefde.’
De reden van het onderzoek
Volgens De Mos is er doelbewust aangestuurd op zijn val.
Uit het boek: ‘Het onderzoek is gebaseerd op verklikkerswerk van mensen die uit waren op mijn val. Op machten en krachten die ervoor gezorgd hebben dat justitie zich ongekend hard op mij en mijn partij hebben gestort. Kleurde Den Haag te groengeel en werd Hart voor Den Haag te groot? Mocht ik van de elite geen tijdelijk burgemeester worden? Wie de aanjager van deze zaak ook mag zijn, duidelijk is dat Groep de Mos het veld moest ruimen.’
Het corruptie-onderzoek naar oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos voltrekt zich in alle stilte.
Toch komen er viaNRCal weer nieuwe beschuldigingen naar buiten. Deze keer gaat het om Turks-Nederlandse partijvrienden, die in 2018 stemmen zouden hebben gekocht en geronseld voor Groep de Mos.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er in Den Haag stemmen gekocht van kiezers met een migratieachtergrond voor de lokale partij van Richard de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
AD 06.06.2020
Wat is het nieuws?
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratie-achtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos, blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een verdachte in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van NRC. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Vergunning Opera
AD 03.07.2020
‘Laffe streek’ wekt wrevel en Vraagtekens bij actie Remkes die vlak voor vertrek nachtvergunning Opera in stand hield
Er zijn vragen gerezen in de Haagse gemeenteraad bij het besluit van interim-burgemeester Remkes dat partycentrum Opera zijn nachtvergunningen mag houden. De HSP noemt het onbegrijpelijk dat Johan Remkes op zijn laatste werkdag als burgemeester, 30 juni, besloot de omstreden nachtvergunningen in stand te houden voor het partycentrum.
Telegraaf 04.07.2020
Zijn brief daarover viel 2 juli op de deurmat bij Hagenaars die bezwaar maakten tegen de nachtelijke feesten. Remkes was toen al weg uit de stad. Ook GroenLinks en D66 blijven achter met veel vragen.
Inval ivm Opera
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding‘ is betaald ‘aan partijen’.
AD 06.06.2020
Wat is er aan de hand?
De Turkse broers A. zouden betrokken zijn geweest bij het ronselen van stemmen voor Groep de Mos. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 zouden ze stempassen van kiezers in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Atilla A. stond op de lijst van de partij. ‘Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’, zo staat te lezen in het NRC-artikel.
Reacties HSP, Islam Democraten en ChristenUnie-SGP
De Haagse Stadspartij (HSP) doet een oproep aan het stadsbestuur om inzicht te krijgen over het stemgedrag, per volmacht, in de Schilderswijk en Transvaal. De partij doet dit nadat NRC vrijdag schreef over mogelijke stemfraude waarbij stemmen zouden zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/ Groep de Mos.
Of dat heeft geleid tot meer voorkeurstemmen tot een bepaalde partij, dat is wel de vraag.” Ook Islam Democraten-fractievoorzitter Tahsin Çetinkaya sprak zich over de kwestie uit, zijn partij liep een tweede zetel mis bij de verkiezingen van 2018. “”We hebben een 2e zetel met ongeveer 200 stemmen verloren. Dit betekent nog wat.” Joris Wijsmuller: “Daar moet je niet aan denken en daarom is het belangrijk dat het wordt opgehelderd. Het stadsbestuur moet onderzoeken of er echt niet iets opmerkelijks is gebeurd.
Stel dat dat het geval is, dan is het de vraag wat voor betekenis dat heeft. Alleen al het idee is heel kwalijk en schadelijk. Dat vraagt om direct onderzoek.”
Wijsmuller HSP reageert: “Als er inderdaad aanleiding is om te denken dat er met volmachten makkelijker geronseld zou worden of dat er stemmen zijn gekocht, dan is dat aanleiding voor de minister om eens na te denken over strengere regels voor volmachten om dat risico wat in te perken. Dat is niet aan ons als gemeenteraad.
Wij moeten gewoon met geloofwaardigheid verder kunnen en daarom is het belangrijk dat we opheldering krijgen hoe dit zit”, aldus de fractievoorzitter van de HSP.
AD 06.06.2020
Hoe reageren De Mos en Guernaoui?
Woedend. ‘Dit is smaad, een lastercampagne. Allemaal roddel en achterklap’, stelt Hart voor Den Haag op haar website. ,,Nadat wij – via Rachid Guernaoui – tapverslagen hebben gedeeld met NRC om onze onschuld te bewijzen, haalt de krant er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen geronseld of gekocht.’
Reactie Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD)
“Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen”, zei de Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag
‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
Dit pleidooi hield de oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM. ‘Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen’, zei de Haagse oud-burgemeester
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. ‘Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten”, reageerde Van Aartsen.
Reactie waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD)
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders “zo snel mogelijk wordt afgerond”.
Remkes zou hierop aandringen bij het OM. “Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd”, beweerde Van Aartsen.
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. “Ik weet ook niet waarom het zolang duurt.
OmroepWest 25.06.2020 Cultureel-religieuze motieven, zo verklaart de gemeente Den Haag het hoge percentage volmachtstemmen bij sommige kiesbureaus tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2018.
Een analyse van die verkiezingsuitslag door Omroep West ondersteunt dit: op plekken waar veel per volmacht wordt gestemd, krijgen islamitische partijen soms wel zes keer zo veel stemmen. Opvallend is dat de van kiesfraude beschuldigde Groep de Mos bij deze kiesbureaus juist minder stemmen krijgt.
Uit die analyse blijkt dat er bij die verkiezingen in Den Haag opvallend veel per volmacht is gestemd. Maar liefst veertien Haagse stembureaus stonden in de landelijke ‘volmachttop-25’, en in acht van die bureaus zijn er veel stemmen gegaan naar Atilla Akyol, de lijstduwer van Groep de Mos die volgens NRC betrokken is bij het ronselen. De partijfinancier en zakenman is ook verdachte in de corruptiezaak rond Groep de Mos.
Gerommel met stempassen
Voor NRC is de populariteit van Akyol in bureaus met veel volmachtstemmen een aanwijzing dat er met stempassen is gerommeld. Volgens een tipgever uit de Turkse gemeenschap in Den Haag zou er 150 euro worden betaald aan wie twintig stempassen leverde.
Signalen hierover zijn echter nooit beland bij de gemeente, die wijst op cultureel-religieuze motieven voor stemmen per volmacht. Met name in islamitische kringen zouden ouders vaak hun kinderen volmachtigen.
Stembureaus met afwijkend veel volmachtstemmen | Bron: Omroep West
Achtergrond speelt mee in volmachtstemmen
Een indicatie dat de cultureel-religieuze achtergrond meespeelt in het volmachtstemmen, komt ook naar voren uit een analyse van de verkiezingsuitslag van 2018 door Omroep West. Over alle stembureaus genomen, kregen de islamitische partijen Islam Democraten, NIDA en Partij voor de Eenheid respectievelijk 25,6, 16,5 en 14,9 stemmen per bureau.
Kijk je alleen naar de 32 bureaus waar statistisch gezien afwijkend veel per volmacht werd gestemd, krijgen de islamitische partijen drie tot vier keer zo veel stemmen. Dit verschil wordt nog groter als je alleen kijkt naar de veertien bureaus uit de landelijke ‘volmachttop-25’ waar NRC het over heeft. Daar krijgen Islam Democraten, NIDA en Partij van de Eenheid achtereenvolgens gemiddeld 171,3, 87,4 en 103,7 stemmen per bureau. Vijf tot zes keer zo veel als gemiddeld dus.
Volmachtstemmen islamitische partijen| Bron: Omroep West
Eenderde van de stemmen komt uit veertien bureaus
Ter indicatie van hoe belangrijk de top 14-bureaus waren voor de islamitische partijen: Islam Democraten kreeg in totaal 6943 stemmen, waarvan er 2398 werden uitgebracht in deze bureaus. Ruim een derde van hun stemmen is dus afkomstig uit slechts een fractie van de 271 bureaus.
Voor de overige partijen lijkt het belang van de volmachtstem minder groot: op CDA en PvdA na, scoorden ze allemaal (iets) minder goed bij bureaus waar veel met volmachtstemmen werd gestemd. Dat geldt dus ook voor die partij die in verband wordt gebracht met stembusfraude, Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Groep de Mos
Over de hele stad genomen, kreeg de partij van Richard de Mos gemiddeld 128 stemmen per bureau. Bij bureaus waar afwijkend veel per volmacht werd gestemd, ligt dat gemiddelde 13 procent lager: 103,7.
Volmachtstemmen Hart voor Den Haag/Groep de Mos| Bron: Omroep West
In de veertien stembussen uit de top 25 van NRC – waar Atilla Akyol dus veel stemmen kreeg – werden nog minder stemmen voor Groep de Mos gedaan: gemiddeld 79,8. In andere woorden: Akyol, een bekende ondernemer uit Schilderswijk en Transvaal, mag er dan misschien wel goed scoren, de partij als geheel minder.
Gesjoemel met stemmen?
Betekent dit dan dat er niet gesjoemeld is met stemmen? Nee. Partijen zouden geronselde stemmen even goed verspreid over de hele stad uit kunnen laten brengen, want uiteindelijk telt het totaal. Daarin kunnen ook de 29 stemmen voor Atilla Akyol bij stembureau OBS De Galjoen doorslaggevend zijn, of de rest van de partij er nou goed scoorde of niet.
Wat deze cijfers wel laten zien, is dat per volmacht stemmen inderdaad een fenomeen is dat meer voorkomt in buurten met veel islamitische inwoners. Adeel Mahmood van islampartij Nida zei onlangs al tegen Omroep West dat er in buurten als de Schilderswijk en Transvaal zelfs actief campagne wordt gevoerd om het lage opkomstpercentage in de buurten op te krikken. ‘Dan worden mensen die niet van plan zijn om te gaan stemmen of geen politieke interesse hebben, opgeroepen om hun volmacht te geven aan familieleden.’
Alarmbellen
Het verklaart dat er geen alarmbellen zijn afgegaan door de stemmen van Akyol, een bekende man in een buurt waar er vaker veel volmachtstemmen worden uitgebracht. Dit laatste wordt bevestigd door een blik op de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen in 2019, in een top 32 van de bureaus met meeste volmachtstemmen komen veel dezelfde namen naar boven als in 2018.
Provinciale Statenverkiezingen 2019 | Bron: Omroep West
Hoewel er bij de gemeente geen signalen zijn binnengekomen over stemmen met volmacht, wordt er wel gesproken over mogelijke aanpassingen, om ook vraagtekens als die rond Groep de Mos weg te nemen.
Van een afschaffing zal het in ieder geval niet komen, als het aan de Kiesraad ligt: ‘De onderhandse volmacht voorziet in een duidelijke behoefte en is voor sommige mensen zelfs de enige mogelijkheid om deel te nemen aan de verkiezingen.’ Tahsin Çetinkaya van de Islam Democraten: ‘Dit recht is niet verkeerd omdat er een partij is die het zou misbruiken.’
Meer weten over het risico en (en recht) van stemmen per volmacht? Lees dan deze analyse.
Den HaagFM 08.06.2020 De Haagse Stadspartij (HSP) doet een oproep aan het stadsbestuur om inzicht te krijgen over het stemgedrag, per volmacht, in de Schilderswijk en Transvaal. De partij doet dit nadat NRC vrijdag schreef over mogelijke stemfraude waarbij stemmen zouden zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/ Groep de Mos.
Partijleider Richard de Mos ontkende dat hiervan sprake is geweest en sprak van ‘smaad en laster‘. “Ik hoop dat het niet waar is, maar we moeten met alles rekening houden”, zegt HSP-fractievoorzitter Joris Wijsmuller in Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM. De partij heeft vragen gesteld aan het stadsbestuur.
“Stemfraude en de suggestie die uit het artikel van NRC spreekt is heel schadelijk voor de lokale democratie en dat mag niet boven de markt hangen.” NRC maakte een analyse van het gebruik van volmachten. “En dan blijkt dat in de Schilderswijk van heel Nederland veruit de meeste volmachten worden gebruikt.
En dat valt op omdat met name daar de persoon in kwestie daar veel voorkeurstemmen had. Nu vind ik het gevaarlijk om aan die ene analyse conclusies te verbinden, daarom wil ik ook zien hoe het bij de verkiezing ervoor was.
Dan kun je misschien zien of er een opvallende beweging heeft plaatsgevonden die leidt tot meer voorkeursstemmen voor een persoon of partij.” De Kiesraad waarschuwde de gemeente al in 2014 voor het feit dat er in Transvaal en de Schilderswijk veel gebruik werd van gemaakt om te stemmen per volmacht.
“Op het moment dat je door iemand anders je stem laat uitbrengen dan is daar geen zicht meer op, Dat maakt kwetsbaarder. Dat betekent dat mensen die veel volmachten in handen krijgen daar misschien bepaalde agenda’s mee kunnen dienen. Het is een wat risicovollere manier van stemmen.
Of dat heeft geleid tot meer voorkeurstemmen tot een bepaalde partij, dat is wel de vraag.” Ook Islam Democraten-fractievoorzitter Tahsin Çetinkaya sprak zich over de kwestie uit, zijn partij liep een tweede zetel mis bij de verkiezingen van 2018. “”We hebben een 2e zetel met ongeveer 200 stemmen verloren. Dit betekent nog wat.” Joris Wijsmuller: “Daar moet je niet aan denken en daarom is het belangrijk dat het wordt opgehelderd. Het stadsbestuur moet onderzoeken of er echt niet iets opmerkelijks is gebeurd.
Stel dat dat het geval is, dan is het de vraag wat voor betekenis dat heeft. Alleen al het idee is heel kwalijk en schadelijk. Dat vraagt om direct onderzoek.”
Wijsmuller HSP reageert: “Als er inderdaad aanleiding is om te denken dat er met volmachten makkelijker geronseld zou worden of dat er stemmen zijn gekocht, dan is dat aanleiding voor de minister om eens na te denken over strengere regels voor volmachten om dat risico wat in te perken. Dat is niet aan ons als gemeenteraad. Wij moeten gewoon met geloofwaardigheid verder kunnen en daarom is het belangrijk dat we opheldering krijgen hoe dit zit”, aldus de fractievoorzitter van de HSP.
AD 06.06.2020 Nergens in Nederland wordt er zo massaal met volmachten gestemd als in en rond de Haagse Schilderswijk. En dat is nogal link, zo blijkt maar weer uit de vermeende stemfraude bij Groep de Mos.
Het is 2014 als de Kiesraad de gemeente waarschuwt. In Den Haag wordt in Transvaal en in de Schilderswijk wel heel erg veel per volmacht gestemd. Een kwart tot een derde van de kiezers laat z’n stem door een ander uitbrengen.
En dat is best link. Bij het stemmen per volmacht bestaat het gevaar van fraude en misbruik, stelt een Europese organisatie die Nederland datzelfde jaar flink op z’n vingers tikt. Het is bovendien in strijd met het stemgeheim, zo heet het.
Zes jaar later dringt die boodschap opeens keihard door in Den Haag. In NRC verscheen deze week een artikel over stemfraude in de Schilderswijk. Twee Turks-Nederlandse ondernemers zouden geld hebben betaald om stemmen te kopen. ,,Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’’, zegt een anonieme bron in de krant.
Het gaat hier om de broers Erdin en Atilla A. De laatste is lijstduwer, sponsor en een partijvriend van Groep de Mos/Hart voor Den Haag. De eerste heeft een vriendin die op de kieslijst van de lokale partij op de vierde plek is gezet.
Omkoping
De twee zijn inmiddels wel bekend in Haagse kringen. Sinds oud-wethouders De Mos en Guernaoui vorig jaar oktober van hun bed werden gelicht op de verdenking van corruptie en omkoping staat het vizier op de broers. Het is hun zalencentrum dat volgens Justitie in ruil voor giften van wethouder Richard de Mos onder meer twee nachtvergunningen kreeg.
Het recherche-onderzoek verloopt in alle stilte en dus slaan de nieuwe beschuldigingen in als een bom. Ook omdat ze worden gestaafd door verslagen van afgetapte gesprekken uit het recherche-onderzoek. En door een verkiezingsuitslag in de Schilderswijk.
Zo blijkt Atilla A. in het stembureau Theater de Vaillant in maart 2018 verreweg de meeste stemmen te hebben binnengehaald van alle 500 Haagse gemeenteraadskandidaten. Én: in geen enkel kiesbureau in Nederland werd zoveel via volmachten gestemd als juist in Theater de Vaillant: Bijna een derde van alle stemmen werd door een gemachtigde uitgebracht. Het zou nog een extra aanwijzing zijn dat er gerommeld is met de stempassen, meent NRC.
Hoogste percentage volmachtstemmen
De gemeente Den Haag kan het niet beamen. ,,Wij hebben destijds geen signalen van ronselen gehad”, zegt een Haagse woordvoerder. ,,Ook niet uit andere bronnen. En tja, wij kunnen natuurlijk niet in het onderzoeksdossier kijken.
Dat betekent niet dat Den Haag niks heeft gedaan met de waarschuwing van de Kiesraad. Via een speciale app hield de gemeente in maart 2018 nauwlettend in de gaten hoeveel er door anderen dan kiesgerechtigden gestemd werd in de kiesbureaus. Kwam het percentage boven de tien procent uit dan kregen het stembureau en de wijkagent een seintje.
We zullen het onderzoek van de recherche moeten afwachten om te weten of er inderdaad geronseld is. Feit blijft dat de acht stembureaus in en rond de Schilderswijk in 2018 de hoogste percentages volmacht-stemmen hadden van heel Nederland.
Zoon of dochter
Een kwestie van traditie, denkt Adeel Mahmood van Nida. ,,Bij verkiezingen wordt er in Transvaal en in de Schilderswijk vaak opgeroepen om met een volmacht te stemmen. De opkomst is meestal laag. Ouderen zijn niet erg gemotiveerd om naar het stemhokje te gaan. Dus zegt men: geef vooral een machtiging mee aan je zoon of je dochter.‘’
Je baseert dit artikel op niks. Er zijn geen harde feiten, aldus Tahsin Cetinkaja.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos ontkent het ronselen en het stemmen kopen in alle toonaarden. ,,Het is allemaal smaad en laster”, zegt de Haagse partij die een medestander vindt in raadslid Tahsin Cetinkaja van de Islam Democraten. ,,Ik heb met die mensen van NRC gesproken en gezegd: Je baseert dit artikel op niks. Er zijn geen harde feiten.”
Ronselen lijkt hem sowieso een knap lastige klus. ,,Daar moet je zoveel voor regelen. Ga maar na: Eén persoon mag maximaal drie stemmen uitbrengen. Voor 200 stemmen moet je dan 70 man bij elkaar krijgen om voor je naar het stemhokje gaan. Weet je, ik woon midden in de Schilderswijk en ik heb nóóit iets gezien.’’
Den HaagFM 06.06.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) moet snel het corruptieonderzoek naar Richard de Mos en Rachid Guernaoui afronden en tot een conclusie komen. Dat pleidooi hield oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
De Haagse ex-wethouders De Mos en Guernaoui (beiden van Hart voor Den Haag/Groep de Mos) worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche daarom de woningen en werkkamers van de politici binnen. Maar het OM heeft tot nu toe niets over de zaak naar buiten gebracht. De twee politici ontkennen de beschuldigingen.
“Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen”, zei de Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. “Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten”, reageerde Van Aartsen. “Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.”
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders “zo snel mogelijk wordt afgerond”.
Remkes zou hierop aandringen bij het OM. “Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd”, beweerde Van Aartsen.
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. “Ik weet ook niet waarom het zolang duurt. Je zou echt willen – en volgens mij is dat ook uit de raad gekomen deze dagen, na het NRC-stuk: rond het nu af, kom tot een conclusie. Dan sleept het zich mogelijkerwijs toch nog langer voort, als het tot een rechtszaak zou komen. Maar alsjeblieft, voor de stad is dit beroerd”, aldus Van Aartsen.
OmroepWest 06.06.2020 Oud-burgemeester van Den Haag Jozias van Aartsen vindt dat het Openbaar Ministerie (OM) snel het corruptieonderzoek naar Richard de Mos en Rachid Guernaoui moet afronden en tot een conclusie moet komen. ‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
Dit pleidooi hield de oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM. ‘Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen’, zei de Haagse oud-burgemeester
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. ‘Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten’, reageerde Van Aartsen. ‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder op Den Haag FM te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders ‘zo snel mogelijk wordt afgerond’. Remkes zou hierop aandringen bij het OM. ‘Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd’, beweerde Van Aartsen.
‘Kom tot een conclusie’
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. ‘Ik weet ook niet waarom het zolang duurt. Je zou echt willen – en volgens mij is dat ook uit de raad gekomen deze dagen, na het NRC-stuk: rond het nu af, kom tot een conclusie. Dan sleept het zich mogelijkerwijs toch nog langer voort, als het tot een rechtszaak zou komen. Maar alsjeblieft, voor de stad is dit beroerd’, aldus Van Aartsen.
OmroepWest 05.06.2020 ‘Wij hebben de harten gestolen van vele Hagenezen. We hebben 33.000 stemmen, dus wij hebben helemaal geen stemfraude nodig.’ Richard de Mos reageert verontwaardigd op een artikel van NRC waarin staat dat er in Den Haag stemmen zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in 2018.
De krant schreef hier donderdag over op basis van een anonieme bron en tapverslagen van het corruptieonderzoek rond de partij. Volgens de krant zouden de twee broers Akyol – die ook verdachten zijn in het corruptieonderzoek – 150 euro hebben gegeven voor elke twintig stempassen.
Richard de Mos laat in Studio Haagsche Bluf op Radio West weten dit niet erg overtuigend te vinden. ‘Dit wordt gezegd op basis van één anonieme bron. Vooropgesteld, als het waar is, dan nemen we daar met klem afstand van, want we hebben dit helemaal niet nodig. Maar ik vind het onderzoek van het NRC erg zwak.’
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan. Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht.
Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding’ is betaald ‘aan partijen’.
‘Verkeerd vertaald’
De Mos ontkent dat hij op de hoogte was over het bieden van geld voor stempassen. ‘Dit is dus op basis van één anonieme bron. Daar kan ik niks mee. Het antwoord daarop is klip en klaar nee.’
Op het feit dat ook in de tapverslagen te lezen valt dat Erdinc Akyol tegen de voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging zegt dat er betaald is voor stemmen voor de partij, reageert De Mos: ‘Ik heb natuurlijk naar Akyol gebeld. Hij zegt: dit is vertaald uit het Turks-Azerbeidzjaans, zo heb ik het helemaal niet gezegd.’
Volmachtstemmen
Ook het hoge aantal volmachtstemmen op Atilla Akyol bij sommige stembureaus in de stad, duidt volgens De Mos niet op stemfraude. ‘Ik ben het ermee eens dat er geen fraai beeld ontstaat.
Wat er met die volmachten gebeurd is, daar heb ik geen zicht op en daar heeft onze partij niks mee te maken. Het is wel zo dat het bij mensen met een migratieachtergrond gebruikelijk is dat er volmachten gegeven worden. De gemeente heeft daarin ook geen gekke dingen gezien.’
‘Er hebben zo’n zeshonderd mensen gestemd op Akyol van de 33.000′, gaat De Mos verder. ‘Hij is in die wijken bekend, hij loopt daar al jaren. Ik vind het niet veel. Er zijn Turkse mensen die op voorkeursstemmen in de raad zijn gekomen in het verleden, dat is de heer Akyol niet eens gelukt.’
Woest en verdrietig
Toch gaat het artikel van NRC niet in de koude kleren van De Mos zitten. ‘Ik heb keihard moeten knokken om hier te komen en mooie dingen voor de stad te doen. Dat is waarvoor ik de politiek in ben gegaan. Natuurlijk ben ik teleurgesteld, woest en verdrietig. Dat is met geen pen te beschrijven’, aldus De Mos.
Luister hier het hele gesprek met Richard de Mos terug:
AD 05.06.2020 Of hij gestemd heeft bij de vorige raadsverkiezingen? Mehmet Döker snapt direct waar het gesprek naartoe gaat. ,,Ja ik heb gestemd en ja: op Richard de Mos. En nee, daar heb ik geen cent voor gekregen.”
De ondernemer met Turkse wortels op het Paletplein gelooft er niets van dat er stemmen in de buurt gekocht zouden zijn om De Mos in het zadel te helpen. ,,Ik koos destijds voor De Mos, omdat hij ondernemers snapt. Ik heb hier een zaak, deels kapsalon, deels telefoonwinkel. De tijd alleen al om een pui tussen beide delen te realiseren bedroeg acht weken. Vergunningengedoe. De gemeente denkt totaal niet mee, De Mos was een positieve uitzondering en deed dat wél.”
In stembureau Theater de Vaillant werden bij de vorige verkiezingen 32,9 procent van de stemmen via een volmacht uitgebracht. Het landelijke gemiddelde ligt op 9,7 procent volmachtsstemmen. Döker is niet onder de indruk. ,,Tuurlijk, als je ouders niets met politiek hebben en niet van plan zijn te stemmen, dan is het toch logisch dat je die passen gebruikt om je eigen stem sterker te maken? Dat gebeurt overal, dat is niet illegaal.”
Nu De Mos wethouder af is en strafrechtelijk wordt vervolgd, is ook voor Döker de politieke kous af. ,,Ik stem nooit meer. Schrijf maar op: fuck de politiek. Het is te oneerlijk voor woorden.”
Ik verbaasde me er toen al over dat De Mos de grootste in de stad was, ik kende niemand die op hem ging stemmen, aldus Alliance.
Een rondvraag op straat toont aan dat veel mensen de naam De Mos niet kennen. Bewoners als Alexander – ‘achternaam hoeft niet’- , in de buurt bekend als de Belg: ,,Ik heb zestien jaar in België gewoond, maar kom uit Albanië. Maar waar in Europa je bent, politici zijn toch niet te vertrouwen. Als buitenlander heb ik dan nog het meeste vertrouwen in Geert Wilders. Hij is tenminste eerlijk.”
Buurtbewoner Alliance (24) stemde bij de laatste raadsverkiezingen GroenLinks. Hij schrikt van de vermeende fraude met stemmen. ,,Maar ergens klinkt het logisch. Ik verbaasde me er toen al over dat De Mos de grootste in de stad was, ik kende niemand die op hem ging stemmen.”
AD 05.06.2020 Het corruptie-onderzoek naar oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos voltrekt zich in alle stilte. Toch komen er via NRC nieuwe beschuldigingen naar buiten. Deze keer gaat het om Turks-Nederlandse partijvrienden, die in 2018 stemmen zouden hebben gekocht en geronseld voor Groep de Mos. ‘Het is allemaal roddel en achterklap’, zo stelt de partij.
Wat is er aan de hand?
De Turkse broers A. zouden betrokken zijn geweest bij het ronselen van stemmen voor Groep de Mos. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 zouden ze stempassen van kiezers in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Atilla A. stond op de lijst van de partij. ‘Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’, zo staat te lezen in het NRC-artikel.
De krant heeft twee bronnen: een anonieme bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag. En de transcripties van tapverslagen die verdachte Rachid Guernaoui nota bene zelf met NRC gedeeld heeft.
In een door de rijksrecherche afgeluisterd gesprek zegt Erdinc A. tegen de voorzitter van een migrantenorganisatie dat er betaald is voor stemmen voor Groep de Mos. Ook bij andere gelegenheden is A. op band te horen over het regelen van stemmen voor Groep de Mos en de bijbehorende ‘subsidiekansen.’
Heeft dat vermeende ronselen van stemmen wat opgeleverd?
Bij het stembureau in Theater de Vaillant haalde Groep de Mos in 2018 bijna een kwart van de stemmen. Van alle honderden gemeenteraadskandidaten kreeg Atilla A. de meeste stemmen: 696. Opvallender: in geen enkel stembureau in Nederland werd zoveel bij volmacht gestemd, ontdekte NRC. Ofwel: stemmen die niet zijn uitgebracht door de kiesgerechtigde, maar door een door hem gemachtigde persoon.
Hoe reageren De Mos en Guernaoui?
Woedend. ‘Dit is smaad, een lastercampagne. Allemaal roddel en achterklap’, stelt Hart voor Den Haag op haar website. ,,Nadat wij – via Rachid Guernaoui – tapverslagen hebben gedeeld met NRC om onze onschuld te bewijzen, haalt de krant er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen geronseld of gekocht.’
Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon heeft uitgeslagen kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen, aldus Groep de Mos.
Even verderop in de verklaring is de toon zakelijker: ‘Mocht blijken dat de heer Erdinc A. heeft gehandeld zoals NRC op basis van één anonieme bron beschrijft, dan nemen wij daar met klem afstand van. Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon heeft uitgeslagen kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Waar gaat het recherche-onderzoek naar de twee leden van Groep de Mos verder ook weer over?
De Mos en Guernaoui worden verdacht van omkoping en/of ambtelijke corruptie. Een van de verdenkingen is dat Richard de Mos partijgenoot, vriend en sponsor Atilla A. – in ruil voor giften – aan twee nachtvergunningen heeft geholpen. Ook zou de recherche haar pijlen richten op de verkoop van een gemeentepand waarin De Mos Atilla A. arbeidsmigranten wilde laten vestigen.
Bij Rachid Guernaoui speelt iets anders. Justitie verdenkt de oud-wethouder ervan subsidie te hebben geregeld voor een Turkse vereniging, terwijl een flink deel van dat gemeentegeld weer ten goede kwam aan het zalencentrum gerund door de broers A.. Volgens Guernaoui is er ‘absoluut niets onrechtmatigs gebeurd’. ,,Ik heb conform de ambtelijke adviezen besloten.’’
OmroepWest 05.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er mogelijk in Den Haag stemmen gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond de lokale partij van Richard de Mos.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding’ is betaald ‘aan partijen’.
‘Subsidie in ruil voor stemmen’
Zijn gesprekspartner, voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging, zou worden beloond met een subsidie voor zijn vereniging omdat hij veel stemmen heeft geregeld. ‘Rachid en Richard zijn in onze handen’, zou Akyol hebben gezegd.
Ook het hoge aantal volmachtstemmen bij sommige stembureaus in de stad, kan volgens NRC wijzen op stemfraude: acht stembureaus waar veel op lijstduwer Atilla Akyol werd gestemd, staan in de landelijke ‘volmachtentoptwintig’. Bij een stembureau in de Schilderswijk ging een derde van de uitgebrachte stemmen per volmacht. Dat is het hoogste percentage van heel Nederland. Gemiddeld is het zo’n 10 procent.
Tegenover NRC ontkent Akyol dat hij stemmen heeft gekocht, wat strafbaar is. ‘Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld.’
Reactie Groep De Mos: Ze proberen partij te slopen
Ook Groep de Mos ontkent dat er sprake is van ronselen. In een reactie schrijft de partij: ‘Nadat wij via Rachid Guernaoui tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan.’ De partij spreekt van laster en smaad: ‘Terwijl onze Richard de Mos na 8 (!) maanden nog niets weet of verhoord is; blijft de NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie NOOIT lukken.’
De partij gaat verder: ‘Mocht blijken dat de heer Erdinc Akyol heeft gehandeld op de wijze die NRC op basis van één anonieme bron beschrijft, neemt Hart voor Den Haag / Groep de Mos daar met klem afstand van. Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon uitgeslagen heeft kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Reactie NRC-artikel 1/2: Nadat wij – via @RachidG – tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht. Smaad, laster(campagne), roddel, & achterklap dus!
Reactie NRC-artikel 2/2: Terwijl onze @RicharddeMos na 8 (!) maanden nog niets weet of verhoord is; blijft de NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie NOOIT lukken. #weblijvenstaanvoordegewoneman07:13 – 5 jun. 2020
AD 05.06.2020 De lokale partij Groep de Mos van Richard de Mos zou in de Haagse gemeenteraadsverkiezingen in 2018 stemmen van kiezers met een migratieachtergrond in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Dat meldde de NRC gisteren. Groep de Mos reageerde vanochtend via Twitter op het nieuws: ‘Verzonnen stok om mee te slaan.’
De NRC bracht het nieuws op basis van de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages werden door de krant ingezien. De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning.
Maar volgens de lokale partij zijn er nooit stemmen gekocht. ‘Smaad, laster(campagne), roddel en achterklap’, reageert Groep de Mos op hun website. Rachid Guernaoui, voormalig wethouder van de partij en een van de verdachten in het corruptieonderzoek, deelde zelf de tapverslagen met de krant. ‘Om onze onschuld te bewijzen. Haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan.’
Stemmen kopen
In het artikel schrijft de krant dat de Turks-Nederlandse broers Erdinç en Atilla Akyol 150 euro betaalden voor twintig stempassen. ‘Een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag meldde dat twee hoofdverdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos stemmen hebben gekocht en geronseld voor de lokale politieke partij bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018’, valt te lezen.
Groep de Mos laat weten daar met klem afstand van te nemen, mocht de wijze waarop gehandeld werd waar zijn. ‘Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon uitgeslagen heeft kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Den HaagFM 05.04.2020 Partijleider en fractieleider Richard de Mos ontkent dat er bij de gemeenteraadsverkiezingen in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
De Mos reageert furieus op de berichtgeving van NRC: “Nadat wij tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht. Smaad, laster(campagne), roddel en achterklap dus!”
NRC meldde donderdagavond dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de verkiezingen in 2018. Dat blijkt volgens de krant uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De passages zijn door de krant ingezien.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van de krant. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van burgemeester en wethouders.
Nadat op 1 oktober vorig jaar de Rijksrecherche invallen deed in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui, omdat ze door het Openbaar Ministerie worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van zijn ambtsgeheim, zegden VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in hun coalitiepartner Hart voor Den Haag/Groep de Mos op.
Daarop viel het college. Een paar maanden later werd een nieuwe coalitie gevormd met VVD, D66, GroenLinks, PvdA en CDA.
Richard de Mos (midden, met bril) viert zijn verkiezingsoverwinning in 2018 ANP
NOS 05.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er in Den Haag stemmen gekocht van kiezers met een migratieachtergrond voor de lokale partij van Richard de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc A., zou in een afgeluisterd gesprek hebben verteld dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos “een financiële vergoeding” is betaald “aan partijen”.
Zijn gesprekspartner, voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging, zou worden beloond met een subsidie voor zijn vereniging omdat hij veel stemmen heeft geregeld. “Rachid en Richard zijn in onze handen”, zou A. hebben gezegd.
Heel veel volmachtstemmen
Ook het hoge aantal volmachtstemmen bij sommige stembureaus in de stad wijst volgens de krant mogelijk op stemfraude. “In de Schilderswijk werd een derde van de stemmen met volmacht ingediend. Geen enkel ander stembureau in Nederland had zo veel volmachten”, zegt NRC-journalist Joep Dohmen in het NOS Radio 1 Journaal.
Tegenover NRC ontkent A. dat hij stemmen heeft gekocht, wat strafbaar is. “Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld.”
Ook de partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos ontkent dat er fraude is gepleegd. “Terwijl onze Richard de Mos na acht (!) maanden nog niets weet of verhoord is, blijft NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie nooit lukken”, staat in een verklaring.
Minister Ollongren zei vanochtend dat ze geschrokken is van het bericht in NRC, maar dat ze er verder niets over weet. “Ik weet niet of het klopt, dat moet worden uitgezocht.”
NU 05.06.2020 Twee horecaondernemers in Den Haag zouden voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 stemmen hebben geronseld voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos, de lokale politieke partij van Richard de Mos. Dat blijkt uit afgeluisterde telefoongesprekken waarvan de transcripties zijn ingezien door NRC.
Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 kwam Groep de Mos als grootste partij uit de bus, met acht zetels. In en om de Schilderswijk zouden stemmen van kiezers met een migratieachtergrond zijn gekocht.
Dat blijkt uit telefoongesprekken die zijn gevoerd door horecaondernemer Erdinç A., die samen met zijn broer Atilla A. verdachte is in de corruptiezaak die de Rijksrecherche heeft ingesteld naar de toenmalige wethouders De Mos en Rachid Guernaoui.
Erdinç A. zou in november 2018 tegen de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag gezegd hebben dat hij hem wilde belonen omdat hij had geholpen met het ronselen van stemmen.
Een bron binnen de Turkse gemeenschap erkent in gesprek met NRC dat een week voor de verkiezingen in Turkse kringen bekend was dat de gebroeders A. 150 euro zouden betalen voor twintig stempassen.
‘Rachid en Richard zijn in onze handen’
“Rachid en Richard zijn in onze handen”, doelde Erdinç A. in een gesprek met de voorzitter van de vereniging in november 2018 op Guernaoui en voormalig PVV-Kamerlid De Mos, die op dat moment inmiddels wethouder waren.
De verkiezingsuitslag wijst ook op mogelijke stemfraude, want bij verschillende stembureaus was het aantal stemmen dat per volmacht werd uitgebracht opvallend groot.
Bij één stembureau kreeg Atilla A., die op de kieslijst van Groep de Mos stond, drie kwart van de stemmen op die partij. Op dat kantoor werd een derde van de stemmen per volmacht uitgebracht. Landelijk ligt dat percentage rond de 10.
Wethouders verloren vertrouwen gemeenteraad
In oktober 2019 werden de toenmalige wethouders De Mos en Guernaoui door het Openbaar Ministerie beschuldigd van corruptie. Zij werden verdacht van onder meer het tegen betaling regelen van vergunningen. De twee wethouders verloren een dag later het vertrouwen van de gemeenteraad.
In november bleek dat De Mos en Guernaoui ook verdacht werden van het bevoordelen van partijgenoot Atilla A. bij de verkoop van een groot gemeentelijk pand.
AD 04.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos.
Dat meldt NRC op basis van de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages zijn door NRC ingezien.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
NRC 04.06.2020 De Rijksrecherche luisterde in maart 2018 gesprekken af waarin wordt gesproken over het kopen van stemmen.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos.
Dat blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages zijn door NRC ingezien.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
De Rijksrecherche doet al anderhalf jaar onderzoek naar mogelijke omkoping van de toenmalige wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui door de Turks-Nederlandse horecaondernemers Atilla en Erdinç Akyol. Zij zouden onder meer nachtvergunningen voor hun zalencentrum Opera hebben geregeld.
‘Financiële vergoeding’
De telefoons van de broers zijn maandenlang afgeluisterd. In een van de gesprekken, op 22 november 2018, spreekt Erdinç Akyol met de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag, Ilhan Askin. Akyol vertelt in dat gesprek dat bij de raadsverkiezingen van 2018 in ruil voor stemmen voor Groep de Mos „een financiële vergoeding” is betaald „aan partijen”.
Akyol zegt ook dat Askin beloond zal worden omdat hij veel stemmen geregeld heeft. Askin krijgt te horen dat de Akyols een gemeentelijke subsidie zullen regelen voor zijn vereniging, via wethouder Rachid Guernaoui. Die was in maart 2018 namens Groep de Mos wethouder geworden, net als Richard de Mos. „Rachid en Richard zijn in onze handen”, zegt Erdinç Akyol in het gesprek.
Broer Atilla Akyol stond bij de raadsverkiezingen op plek 35 van de kandidatenlijst van De Mos. De vrouw van Erdinç, Nino Davituliani, op plek vier. Davituliani is eveneens verdachte in het corruptieonderzoek. Justitie doorzocht in oktober vorig jaar de woningen van de Akyols, De Mos en Guernaoui, net als de werkkamers van beide wethouders in het stadhuis.
Erdinç Akyol ontkent tegenover NRC stemmen gekocht te hebben. „Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld. Ronselen, kopen van stemmen? Welnee man. Lariekoek, gelul.”
Dat stemmen zijn gekocht, wordt tegenover NRC ook gemeld door een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag. Een week vóór de verkiezingen was volgens deze bron in Turkse kringen bekend dat de Akyols voor twintig stempassen 150 euro betaalden.
Op het ronselen van stemmen staat een maand cel, op het omkopen van kiezers zes maanden en op het voorhanden hebben van stempassen om die „wederrechtelijk te gebruiken” twee jaar cel.
Volmachtstemmen
Een aanwijzing voor mogelijke stemfraude in de Schilderswijk en omgeving, is ook te vinden in de verkiezingsuitslag. In het stembureau theater De Vaillant aan de Hobbemastraat kreeg Groep De Mos bijna een kwart (23,8 procent) van alle stemmen. Die gingen voor driekwart naar Atilla Akyol.
In dit stembureau was een derde (32,9 procent) van alle uitgebrachte stemmen een volmachtstem – waarbij een kiesgerechtigde iemand met zijn of haar stempas laat stemmen. In geen enkel ander stembureau in Nederland werd (procentueel) zo vaak per volmacht gestemd.
Een hoog percentage volmachtstemmen kan een aanwijzing zijn dat er is geronseld of dat er stempassen zijn gekocht. Ook andere stembureaus, waar Akyol goed scoorde, hadden opmerkelijk veel volmachtstemmen. Landelijk wordt zo’n 10 procent van de stemmen per volmacht uitgebracht.
Het aantal volmachtstemmen bij de raadsverkiezingen in Den Haag was in 2018 beduidend hoger dan in steden als Amsterdam of Rotterdam. Een onderzoek naar het afwijkende stemgedrag heeft de gemeente Den Haag niet gedaan, omdat er „geen signalen van ronselen” waren, aldus een woordvoerder. Hij wijst daarnaast op „de cultureel-religieuze motieven die vaak een rol spelen bij de keuze om per volmacht te stemmen.”
Het OM geeft geen commentaar op vragen over de stemfraude. Groep de Mos reageerde vrijdag: „Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht of geronseld.”
NRC 04.06.2020 De broers Atilla en Erdinç Akyol zouden betrokken zijn bij het ronselen van stemmen voor de Haagse Groep De Mos. Onderzoek van NRC toont een opvallend hoog aantal stemmen per volmacht aan.
Wat is het nieuws?
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratie-achtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos, blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een verdachte in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van NRC. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
„Wie twintig stempassen aan Atilla Akyol of Erdinç Akyol zou afgeven, kreeg er 150 euro voor.” De e-mail die de redactie van NRC in december vorig jaar kreeg, is brisant. Een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag meldde dat twee hoofdverdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos stemmen hebben gekocht en geronseld voor de lokale politieke partij bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018.
Een week voor de verkiezingen deden de geruchten al de ronde, schreef de bron, die anoniem wil blijven. „Veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag weten dit.”
De Turks-Nederlandse broers Erdinç en Atilla Akyol spelen sinds de invallen van de Rijksrecherche in oktober vorig jaar een hoofdrol in het nieuws over de corruptieaffaire. Het duo sponsorde Groep de Mos – als uitbaters van het multiculturele zalencentrum Opera. Samen met de voormalige wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui zijn ze verdachten in het onderzoek dat luistert naar de naam van de oude Fenicische havenstad Tyrus, in het tegenwoordige Libanon.
Eind vorig jaar bleek dat ‘Tyrus’ onder meer draaide om de verlening van twee nachtvergunningen door toenmalig wethouder Richard de Mos aan zalencentrum Opera. De tip die NRC kreeg stelt dat de broers Akyol ook betrokken zijn bij stemfraude bij de raadsverkiezingen in 2018. Die leverden Groep de Mos een flinke overwinning op. Met acht zetels is de partij de grootste fractie in de gemeenteraad.
Jos van Rey
Geruchten over het ronselen van stemmen bij raadsverkiezingen zijn van alle tijden, maar tot veroordelingen komt het in Nederland zelden. De bekendste zaak is die van voormalig wethouder Jos van Rey, uit Roermond. Bij een huiszoeking in zijn woning trof de Rijksrecherche in 2012 een partij stempassen aan. In 2019 bekrachtigde de Hoge Raad zijn veroordeling voor corruptie, maar ook voor „het wederrechtelijk gebruik van stempassen en volmachtbewijzen”.
Op het ronselen van stemmen staat een maand cel, op het omkopen van kiezers zes maanden en op het voorhanden hebben van stempassen om die „wederrechtelijk te gebruiken” twee jaar cel.
Eén bron is geen bron, en dus zocht NRC verder naar aanwijzingen voor het ronselen of kopen van stemmen. En die zijn er, bijvoorbeeld in de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2018.
Atilla Akyol
De Turkse gemeenschap in Den Haag is sterk vertegenwoordigd in de buurten als de Schilderswijk en Transvaal. In het hart van dit gebied, aan de Hobbemastraat, ligt theater De Vaillant, waar in 2018 een stembureau was ingericht. Hier kreeg Groep De Mos bijna een kwart (23,8 procent) van alle stemmen. Uitgerekend Atilla Akyol, die op een steenworp afstand van het stembureau een zaak heeft, incasseerde hier van alle 506 raadskandidaten de meeste stemmen.
Atilla Akyol stond bij de raadsverkiezingen op plek 35 van de kandidatenlijst van Groep de Mos en kreeg in totaal 696 stemmen – bijna allemaal in de Schilderswijk en omgeving. Dat waren er 236 meer dan bij de raadsverkiezingen in 2014, toen hij eveneens lijstduwer en financier van De Mos was.
Uit gegevens van de Kiesraad blijkt nog iets opvallends. In theater De Vaillant, waar Atilla Akyol goede zaken deed, is een extreem hoog percentage volmachtstemmen uitgebracht. Een derde (32,9 procent) van alle geldige stemmen is er niet uitgebracht door de kiesgerechtigde zelf, maar door een gemachtigde.
In geen van de 8.699 Nederlandse stembureaus lieten zo veel kiezers iemand anders stemmen met hun stempas. Ook de zeven andere locaties waar Akyol goed scoorde, staan in de landelijke ‘volmachtentoptwintig’ die NRC heeft opgesteld (zie graphic).
Een hoog percentage stemmen per volmacht kan een aanwijzing zijn dat er met stempassen is gerommeld. Onderzoek hiernaar heeft de gemeente Den Haag, die de top twintig domineert en duidelijk hoger scoort dan bijvoorbeeld Amsterdam en Rotterdam, niet gedaan. Een woordvoerder wijst op „de cultureel-religieuze motieven die vaak een rol spelen bij de keuze om per volmacht te stemmen”. En bovendien, zegt hij: er waren „geen signalen van ronselen”.
Maar de signalen blijken nu – meer dan twee jaar na de verkiezingen – wel degelijk te bestaan, als bijvangst in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. In een door de Rijksrecherche op 22 november 2018 afgeluisterd gesprek, luisterend naar de naam ‘2005111400.TAP’, zegt Erdinç Akyol onomwonden tegen de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag, Ilhan Askin: er is betaald voor stemmen voor Groep de Mos.
Akyol vertelt Askin dat hij die bij de raadsverkiezingen heeft „geregeld” voor De Mos. „Andere partijen” hebben volgens Akyol „een financiële vergoeding” hiervoor gekregen, maar met Askin wil Akyol het anders oplossen. Die neemt „een bijzondere positie in” en zal worden beloond met subsidies. Akyol gaat dit voor hem regelen: „Hij [oud-wethouder Rachid Guernaoui, red.] gaat je 100 procent subsidie verstrekken.”
Over de toekenning van deze subsidie is Guernaoui inmiddels gehoord, voor zover bekend als eerste verdachte. Daarbij is „absoluut niets onrechtmatigs gebeurd”, zegt Guernaoui tegen NRC. „Ik heb conform de ambtelijke adviezen besloten.”
Verenigingsvoorzitter Ilhan Askin zegt tegen NRC eveneens van niets te weten. Niemand van zijn vereniging heeft stemmen voor wie dan ook geregeld, zegt Askin. „Ik heb nimmer volmachten opgevraagd of bij volmacht voor wie dan ook gestemd. Tevens heb ik nimmer betalingen ontvangen.”
Een keurige burger
De bron van de verdenkingen, Erdinç Akyol, is nog nergens aan het woord gekomen. Niet over de mogelijke stemfraude en ook niet over zijn – eveneens afgeluisterde – opmerking: „Zowel Richard als Rachid zijn in onze handen”.
Tegenover NRC zegt Akyol hierover: „Die opmerking is vertaald uit het Azerbeidzjaans naar het Turks, en daarna naar het Nederlands. Ik zei ‘dat het onze vrienden zijn’, of zoiets. Door de vertaling krijgt het een andere lading.”
En, vervolgt Akyol: „Ze zeggen ook dat ik stemmen heb geregeld voor mijn broer Atilla. Niet waar, ik was aan de slag om mijn partner te promoten.”
Die partner is Nino Davituliani, vierde op de kandidatenlijst van De Mos. Davituliani, eveneens verdachte in het corruptieonderzoek, was in 2018 goed voor 316 stemmen.
Van de tip die NRC over de stemfraude kreeg, is Akyol niet onder de indruk. „Die Haagse bron die vertelt dat ik stemmen koop, is gewoon heel erg jaloers, omdat wij allemaal succesvol zijn.”
Al met al zit hij er mooi mee. „Ik ben een keurige burger. Een Azerbeidzjaanse Turk die al vijftig jaar in Nederland woont. Heb zelfs keurig mijn dienstplicht gedaan in Nederland.”
‘Stemmen regelen’
Dat de Rijksrecherche aansloeg op het ritselen van stemmen, is niet verwonderlijk. Rechercheurs hoorden op de tap dat Erdinç Akyol diverse organisaties en mensen belde om met hen het aantal stemmen dat zij hadden geregeld voor Groep de Mos te bespreken, gekoppeld aan hun subsidiekansen. In de gesprekken lijkt Akyol druk doende een slaatje te slaan uit het feit dat hij de wethouders kent. Zonder zijn bemiddeling maak je nauwelijks kans bij Groep de Mos, spiegelt hij zijn gesprekspartners voor.
„Je moet stemmen voor ons regelen, maar je hebt dit niet hard gemaakt,” zegt Akyol tegen een organisator van multiculturele ontmoetingen. „Als ik nu naar Groep de Mos ga, gaan ze antwoorden dat jij niets voor hen betekend hebt.”
Tegen een andere Groep de Mos-sympathisant zegt Akyol, aldus een ander tapverslag: „Ik krijg nog geld van je.” De man heeft „maar 38 stemmen geregeld”. Hij doet de man een oplossing aan de hand. „Ik ga subsidie regelen, je gaat 40/50 duizend euro per jaar krijgen.” Daarvan „is de helft mijn geld”, zegt Akyol.
Reacties
Justitie wil niet reageren op vragen over de stemfraude. Ook de advocaat van Richard de Mos laat weten geen commentaar te geven. Groep de Mos publiceerde vrijdag op haar website een reactie. Daarin staat dat Rachid Guernaoui tapverslagen met NRC heeft „gedeeld”. NRC haalde daar „een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht of geronseld.”
Meer
„Ach, die afgeluisterde telefoontjes”, zegt Erdinç Akyol tegen NRC. „Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld. Ronselen, kopen van stemmen? Welnee man. Lariekoek, gelul.” Hij is nog niet gehoord door de Rijksrecherche, zegt hij. Wel heeft hij oprecht spijt dat zijn woorden Rachid Guernaoui in de problemen hebben gebracht. „Ik heb wat overdreven, en dat heeft hem als wethouder zijn nek gekost. Heel sneu voor Rachid. Die man heeft niets verkeerd gedaan.”
Tijdens zijn opgenomen telefoontjes is Akyol minder flatteus over de ex-wethouder. Over Guernaoui zegt hij volgens een tapverslag: „Die flikker is een Marokkaan”.
Akyol tegen NRC: „Dat ik Marokkaanse flikker gezegd heb is ook een beetje een stopwoordje. Ik bedoel er niks ergs mee.”
Met medewerking van Arlen Poort.
De broers Akyol
De financiers van Groep de Mos kwamen eerder in aanraking met de politie. Zo werd een café dat Erdinç Akyol (Ernst voor zijn Nederlandse vrienden) in de Schilderswijk uitbaatte, in 2015 gesloten wegens illegaal gokken. En in 2018 volgde voor hem een veroordeling tot 50 uur werkstraf en een boete voor het met de dood bedreigen van zijn ex-vriendin. In de woning van Atilla Akyol vond de politie in 2019 een vuurwapen met munitie. Ook was hij verdachte in een onderzoek naar witwassen en illegaal gokken. De broers hebben geen bezwaar dat hun naam voluit genoemd wordt.
Op 1 oktober 2019, ruim zeven maanden geleden, viel de Rijksrecherche bij de toenmalige wethouders binnen. Vervolgens werd door de coalitiepartners VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in de wethouders opgezegd.
En vanwege deze zwaarbeladen corruptiezaak viel uiteindelijk het Haagse college. Zowel De Mos als Guernaoui zeggen nog steeds helemaal niets fout te hebben gedaan.
AD 05.06.2020
Geen tijdslimiet
Sindsdien hebben zowel De Mos als Guernaoui meerdere malen gepoogd om duidelijkheid te krijgen over de zaak, maar zonder succes. Eerder zei waarnemend burgemeester Johan Remkes de hoop te hebben dat het Openbaar Ministerie (OM) het corruptieonderzoek zo snel mogelijk afrondt.
De Mos zei bij Den Haag FM dat hij een maand geleden minister Grapperhaus een brief heeft geschreven. ‘Ik snap heel goed dat de minister recht aan de trias politica moet doen, maar hij is wel de baas van het OM. Ik heb gezegd: Van politicus tot politicus, van mens tot mens, doe wat aan deze termijn.’
Minister Grapperhaus heeft de brief van De Mos beantwoord, maar niet met het antwoord waar hij op hoopte. ‘De minister heeft gereageerd dat hij daarin niet gaat treden. Ik vind het heel jammer dat de minister niet wil drukken op een tijdslimiet.’
AD 28.05.2020
AD 28.05.2020
Recht op duidelijkheid
De Mos vindt dat hij na ruim zeven maanden onduidelijkheid daar wel recht op heeft. ‘We zijn met veel bombarie binnengekomen. Er is van alles gezegd: volgens het NOS Journaal van 1 oktober is het ‘de grootste corruptiezaak ooit’. De minister was al in januari 2019 op de hoogte dat er een onderzoek naar me liep. Dan is het eigenlijk al politiek gemaakt.’
De ex-wethouder vindt het niet kunnen dat hij na zeven maanden nog steeds niet weet waarvan hij precies wordt verdacht. ‘Als je iemand zo lang afluistert, als je iemand zo lang volgt. Kom dan met iets en dan kan ik mij ook verdedigen’, aldus De Mos.
Het stellen van een termijn
Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid wil het Openbaar Ministerie geen termijn opleggen om duidelijkheid te geven over de Haagse corruptiezaak.
Ex-wethouder Rachid Guernaoui van Groep de Mos/Hart voor Den Haag was al eerder druk bezig met een procedure om een termijn te stellen aan het corruptieonderzoek dat hem en Richard de Mos al maanden boven het hoofd hangt. Volgens Guernaoui duurt het allemaal veel te lang.
‘De verdenking is al een jaar oud. Ze hebben alle tijd gehad om het te onderzoeken en er gebeurt niks’.
Guernaoui werd samen met ex-wethouder Richard de Mos verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Beide mannen moesten wegens de verdenkingen hun positie als wethouder verlaten. Guernaoui vindt nu dat het allemaal lang genoeg heeft geduurd.
‘Het is inmiddels ruim vijf maanden geleden dat ze een inval bij mij thuis hebben gedaan, en sindsdien is het oorverdovend stil bij het ministerie. Het OM reageert niet, dus ik ben bezig met een procedure om een termijn aan het onderzoek te stellen’, vertelt Guernaoui.
AD 15.05.2020
Het zit Richard de Mos niet erg mee !!!
Ondertussen heeft Richard de Mos namelijk wederom een flinke tegenslag moeten incasseren. Ook zijn nieuwe droombaan zag hij in rook opgaan !!
Richard de Mos is namelijk afgewezen als burgemeester van Den Haag. Ook Bert Blase zal niet de nieuwe burgemeester van de Hofstad worden. Dat schrijven de twee in een verklaring. De Mos en Blase solliciteerden beiden openlijk op de functie. ‘In plaats van te kiezen voor openheid en transparantie, kiest de gevestigde orde voor achterkamertjes’, reageert De Mos.
Richard de Mos, fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en Bert Blase die waarnemend burgemeester in Heerhugowaard is maakten hun sollicitatie zelf bekend. Dat is niet gebruikelijk, maar ze wilden hiermee duidelijk maken dat wat hun betreft de burgemeestersprocedure transparanter moet worden.
Ze zijn allebei op gesprek geweest bij Jaap Smit, de commissaris van de Koning van Zuid-Holland. Smit maakt de eerste selectie en stuurt de ‘geschikte’ kandidaten vervolgens door naar de vertrouwenscommissie. De vertrouwenscommissie, die bestaat uit raadsleden voert vervolgens in het diepste geheim gesprekken met sollicitanten en kiest, samen met de gemeenteraad de nieuwe burgemeester.
‘Black box’
Maar zover zijn De Mos en Blase niet gekomen. Volgens de twee heeft Smit beide kandidaten laten weten dat zij niet tot zijn selectie behoren. ‘De actie van de commissaris illustreert precies de black box die de hele gang van zaken is’, schrijven de twee in een verklaring.
‘Zonder openbaarheid en zonder verantwoording wijst de commissaris kandidaten af die het hem lastig maken. Niemand heeft zicht op dit proces. (…) Den Haag krijgt dus een burgemeester die niet zijn nek heeft uitgestoken door zijn sollicitatie openbaar te maken en die ongetwijfeld afkomstig is van een gevestigde partij.’
De Mos: ‘Het is bizar dat de bekendste en belangrijkste bestuurder van de stad in een schrale partijpolitieke tombola wordt verkozen, in het geheim en achter gesloten deuren. In plaats van te kiezen voor openheid en transparantie, waarbij kandidaten op campagne gaan en in debat gaan met elkaar en met de stad, blijft de gevestigde orde kiezen voor achterkamertjes, de banencarrousel en sferen der geheimzinnigheid uit een achterhaald en ondemocratisch systeem.’
Onder andere Richard de Mos wilde de nieuwe burgemeester worden van Den Haag. Nogal opmerkelijk voor een politicus die verdacht wordt van ambtelijke corruptie en schending van het ambtsgeheim.
Telegraaf 12.03.2020
,,Mensen zien mij graag als hun burgemeester.”, aldus Richard de Mos
Het corruptieonderzoek op het Haagse stadhuis zou al in 2018 zijn begonnen. Tot in elk geval 11 juli 2019 had justitie in eerste instantie slechts één Haagse wethouder, op de korrel. Vermoedelijk de inmiddels ex-wethouder Richard de Mos. Dit alles bleek althans uit de mails en documenten die Omroep West heeft gekregen over de Haagse zaak door een beroep te doen op de Wet openbaarheid van bestuur(Wob).
Telegraaf 28.02.2020
Nachtvergunningen
Wel wordt duidelijk dat het onderzoek onder andere zou gaan om het verlenen van vijf nachtvergunningen voor horecabedrijven, waaronder aan zalencentrum Opera. Het zalencentrum zou ook hebben geprofiteerd van subsidies. Dat is volgens het OM verdacht, omdat Opera donateur is van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Naast de twee ex-wethouders is ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani verdachte in de zaak. Alle drie ontkennen iets fout te hebben gedaan.
Den HaagFM 29.05.2020Nadat bekend is geworden dat Utrechter Jan van Zanen wordt voorgedragen als nieuwe burgemeester van Den Haag sprak presentator Rob Kemperman met Richard de Mos van Hart voor Den Haag/ Groep de Mos. Een gesprek over Van Zanen en de ambities van Richard zelf.
Als het aan Hart voor Den Haag/ Groep de Mos fractievoorzitter Richard de Mos ligt dan gaat de nieuwe burgemeester, Jan van Zanen, vanaf 1 juli snel de stad ontdekken. “Hij moet de wijken in en de verschillen en achtergronden van Den Haag leren kennen. Van Duindorp tot de Schilderswijk”, zo stelt Richard in Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM. De Mos is te spreken over de kwaliteiten van Van Zanen. “Ik moet wel zeggen dat het een man is met ruime ervaring, dat is goed voor de stad. Maar hij moet zich wel gaan bewijzen, hij moet laten zien dat ie groen-geel bloed heeft.”
Dat Jan overstapt vanuit Utrecht snapt Richard wel. “Als je in Utrecht verlengd en je krijgt Den Haag op een presenteerblaadje dan is de overgang snel gemaakt als je die kans krijgt. Den Haag is natuurlijk een mooiere stad.” In Utrecht vindt men het jammer om hun burgervader te zien vertrekken. “Ik heb meerdere reactie vernomen vanuit Utrecht dat mensen het jammer vinden. Dat is een goed teken, want als de vlag uit gaat bij een vertrek dan heeft iemand het niet goed gedaan. Bij Van Zanen is het wel zo dat Utrechters zeggen dat het ons burgemeester is geweest. We hopen dat we over een aantal jaren hetzelfde kunnen zeggen in Den Haag, dan heeft ie het goed gedaan.”
Op Den Haag FM spreekt De Mos de hoop uit dat ‘Jan van de gemeente’, zoals hij in Utrecht genoemd wordt, ook in Den Haag benaderbaar blijft. Ook in de raadszaal: “Benaderbaar en iemand die de raad met een vleugje humor kan voorzitten en dat hij samen met de raad en het college de stad verder vooruit wil helpen.”
Eigen ambities De Mos
Op de dag dat we Richard spreken, 29 mei 2020, is het exact twee jaar terug dat hij als onderhandelaar het coalitieakkoord van Hart voor Den Haag/ Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks presenteerde, maar de oud-wethouder denkt daar niet met veel weemoed aan terug. “Het is jammer dat we niet meer in het stadsbestuur zitten. Dat is vooral jammer voor Den Haag. Ik ben een man van vooruitkijken. Over twee jaar zijn er weer verkiezingen en dan willen we weer de grootste worden en weer terugkomen in het stadsbestuur.”
Vooruitkijken lijkt het mantra van De Mos te zijn, er komt een boek aan en in het AD liet hij doorschemeren dat ook de landelijke politiek naar hem lonkt. “Een aantal partijen heeft bij me geïnformeerd. Ik ben nu aan het kijken of er een mogelijkheid is. Al heeft de lokale politiek prioriteit, maar het zou kunnen dat ik landelijk iets ga doen.” Zelf verwacht hij dat het niet moeilijk zal zijn om het werken in de landelijke en lokale politiek te gaan combineren. “Ik heb het twee jaar op een hele goede manier kunnen doen als Kamerlid en raadslid. Het was een combinatie die mij goed lag en het kon elkaar versterken.”
Een wethouderspost zou die combinatie kunnen bemoeilijken, al heeft De Mos nog niet de knoop doorgehakt of hij opnieuw wethouder zou willen worden. “Ik zeg nooit nooit. In de politiek is niks zeker. Wethouder worden is geen doel op zich. Het gaat erom dat de partij weer bestuurt straks.” De Mos wilde nog niet zeggen welke partijen contact met hem hebben opgenomen. “Ik heb met meerdere partijen contact. In de zomer wil ik een goede keuze gaan maken of ik het doe of niet. Als ik meedoe met verkiezingen dan moet het wel een succesformule worden.” Dat betekent niet dat kleine partijen zijn uitgesloten. “Het is niet zo dat kleine partijen geen invloed kunnen uitoefenen natuurlijk.”
AD 28.05.2020 Na zijn val als wethouder heeft Richard de Mos meer power dan ooit, zegt hij. Hij schrijft een boek en denkt na over een positie in het parlement. ,,Veel mensen in Nederland vinden dat ik ballen heb.’’
Acht maanden geleden viel de rijksrecherche uw huis en uw werkkamer op het stadhuis binnen. U wordt verdacht van corruptie bij de afgifte van nachtvergunningen.
Hoe gaat het nu met u?
,,Het gaat heel goed met me. Ik zit vol ambitie, werklust en power. De oude Richard de Mos is gewoon weer terug. En de coronatijd heb ik benut door thuis veel te werken. Ik ben een boek aan het schrijven, over de opkomst van Groep de Mos, over de inval begin oktober door de rijksrecherche.
Ik heb veel te vertellen. Het is een boek dat me is overkomen. Terugblikken en vooral vooruitblikken. Met een duidelijke keuze voor hoe ik wil leven: je kan ervoor kiezen om aandacht te geven aan wat je hebt verloren of aan wat je nog hebt en in de toekomst nog zult krijgen. Ik kies voor dat laatste.’’
Een boek over uw val als wethouder?
,,En over de wederopstanding, dat moet er nadrukkelijk wel bij. Ik denk dat mensen het erg interessant zullen vinden, omdat ze het verhaal nu ook een keer volledig van mijn kant kunnen horen.
Dat begint bij de opkomst van mijn partij, de invallen en het opstaan tot aan het mezelf hervinden. Ik heb nu op mijn laptopje 119 pagina’s getikt. En ik ben nog lang niet klaar. Ik mik op de kerst, als mooi boek voor onder de kerstboom. Het is ook een verhaal dat persoonlijk is. Over de mens Richard de Mos.’’
Het is de dag waarop de nieuwe burgemeester van Den Haag bekend wordt gemaakt. U heeft gesolliciteerd, maar krijgt de baan niet.
Hoe voelt u zich daaronder?
,,Het gaat niet om de persoon Richard de Mos, maar dat ik niet de burgemeester geworden ben, is jammer voor de stad. Ik ben er wel vol voor gegaan. En ik denk dat ik als burgemeester de stad zeker meer elan had kunnen geven. Mijn grote voorbeeld is burgemeester Aboutaleb van Rotterdam, met zijn Rotterdam-first-gedachte. Hij heeft Rotterdam op de kaart gezet. Voor het arme Rotterdam-Zuid heeft het rijk de geldkraan opengedraaid. Den Haag Zuidwest, qua problematiek gelijk, moet het doen met een schijntje.’’
U hebt na de inval door de Rijksrecherche en uw val als wethouder in een donker gat gezeten?
,,Kort. Twee weken zat ik in zak en as. Ik ben een heel emotionele man. Natuurlijk heb ik gehuild. Ik heb het waardeloos gevonden voor de stad. Onze bestuursstijl zorgde voor een goede vibe. Vanaf het moment dat ik, op 14 oktober, bij Jeroen Pauw aan tafel zat, heb ik tegen mezelf gezegd ‘nu moet die rug recht en je kop omhoog’.
Later heb ik mijn positiviteit hervonden. Ik zie veel opties. Ook buiten de politiek. Misschien begin ik wel ooit een goed restaurant of ga ik terug voor de klas. Met een heel fijn gezinsleven ben ik een blij man. Ik heb weer het gevoel dat niemand mij afhoudt van mijn koers. En mijn koers is: positief. Ik laat me niet door het OM daarvan weerhouden.’’
Voetstuk
U bent een politiek icoon geweest en u viel na de inval door de Rijksrecherche van uw voetstuk.
Gaat u in uw boek excuus aanbieden aan de stad?
,,Ik zou niet weten waar ik excuus voor moet aanbieden. Ik bracht vernieuwende ombudspolitiek, wilde in mijn enthousiasme daarbij misschien te snel, maar ik heb geen strafbare feiten gepleegd.
Misschien moet het OM excuses maken, de stad mist nu veel mooi beleid, de grootste partij is uit de coalitie gewipt. En icoon geweest? We zijn nog steeds de grootste en het merk De Mos is springlevend. Ik word ook gevraagd door diverse landelijke partijen of ik in 2021 landelijk wat wil.”
Ik ben een mens. Ik ben misschien niet altijd even handig geweest. Maar ik heb mezelf nooit verrijkt, aldus Richard de Mos.
Ze willen u op hun kieslijst voor de Tweede Kamer, al zal u tegen die tijd misschien een strafblad hebben?
,,Ja, maar ikzelf ben ik er heilig van overtuigd dat justitie de zaak seponeert. Ik ben een mens. Ik ben misschien niet altijd even handig geweest. Maar ik heb mezelf nooit verrijkt. Iedere euro die we ophaalden is naar de partij gegaan. Ik ben geen corrupte klootzak.’’
Dan boos: ,,Het is een schande dat ik acht maanden na de inval door de Rijksrecherche nog steeds niet gehoord ben, en er geen tenlastelegging ligt.’’
Partijen
Welke partijen hebben u eigenlijk gepolst voor de Tweede Kamer? Forum voor Democratie? Code Oranje, de beweging van waarnemend burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase? De nieuwe Partij voor de Toekomst van Henk Krol, uiteraard? ,,Ik ga er niks over zeggen. Ik heb het in overweging. Het sterkt mij in mijn gedachte dat ik er nog steeds toe doe.
De ombudspolitiek is ook voor hen interessant. Traditionele partijen denken in termen van liberaal, sociaaldemocratisch, christen-conservatief. Ik denk dat die tijd van politiek bedrijven voorbij is. Je moet gewoon problemen signaleren en die oplossen. Doen wat goed is voor Nederland.’’
Wanneer hakt u de knoop door?
,,In de zomer. De zomer wordt voor mij een spannende tijd. Dat merk je misschien ook wel, ik zit boordevol energie en positiviteit. Ik zeg niet dat ik het doe. Het is geen sinecure om naar de Tweede Kamer te gaan. En mijn drijfveer voor 2022 ligt natuurlijk hier. Ik wil met Hart voor Den Haag de grootste worden en weer gaan besturen.’’
Wat wenst u de stad voor burgemeester toe?
,,Een scherpe onderhandelaar. Een burgemeester die denkt in ‘wat kan wel’, niet in ‘wat kan niet’. En ook een burgemeester die Den Haag op de kaart zet, die verbindt en de economie aanjaagt. Een vleugje De Mos, dus.”
OmroepWest 17.05.2020 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid wil het Openbaar Ministerie geen termijn opleggen om duidelijkheid te geven over de Haagse corruptiezaak.
Ex-wethouder Richard de Mos (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) heeft de minister een brief geschreven met daarin de oproep om een termijn vast te stellen voor de corruptiezaak waarin hij en zijn ex-collega Rachid Guernaoui verdachten zijn, maar de minister wilde daar niet in mee. Dat zei De Mos in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
In de Haagse corruptiezaak worden de ex-wethouders De Mos en Guernaoui verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op 1 oktober, ruim zeven maanden geleden, viel de Rijksrecherche bij de toenmalige wethouders binnen.
Vervolgens werd door de coalitiepartners VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in de wethouders opgezegd, waardoor het college viel. Sindsdien hebben zowel De Mos als Guernaoui meerdere malen gepoogd om duidelijkheid te krijgen over de zaak, maar zonder succes. Eerder zei waarnemend burgemeester Johan Remkes de hoop te hebben dat het Openbaar Ministerie (OM) het corruptieonderzoek zo snel mogelijk afrondt.
Geen tijdslimiet
De Mos zei bij Den Haag FM dat hij een maand geleden minister Grapperhaus een brief heeft geschreven. ‘Ik snap heel goed dat de minister recht aan de trias politica moet doen, maar hij is wel de baas van het OM. Ik heb gezegd: Van politicus tot politicus, van mens tot mens, doe wat aan deze termijn.’
Minister Grapperhaus heeft de brief van De Mos beantwoord, maar niet met het antwoord waar hij op hoopte. ‘De minister heeft gereageerd dat hij daarin niet gaat treden. Ik vind het heel jammer dat de minister niet wil drukken op een tijdslimiet.’
Recht op duidelijkheid
De Mos vindt dat hij na ruim zeven maanden onduidelijkheid daar wel recht op heeft. ‘We zijn met veel bombarie binnengekomen. Er is van alles gezegd: volgens het NOS Journaal van 1 oktober is het ‘de grootste corruptiezaak ooit’. De minister was al in januari 2019 op de hoogte dat er een onderzoek naar me liep. Dan is het eigenlijk al politiek gemaakt.’
De ex-wethouder vindt het niet kunnen dat hij na zeven maanden nog steeds niet weet waarvan hij precies wordt verdacht. ‘Als je iemand zo lang afluistert, als je iemand zo lang volgt. Kom dan met iets en dan kan ik mij ook verdedigen’, aldus De Mos.
DenHaagFM 17.05.2020 Minister Ferd Grapperhaus (CDA) van Justitie en Veiligheid wil het Openbaar Ministerie geen termijn opleggen om duidelijkheid te geven over de Haagse corruptiezaak.
Ex-wethouder Richard de Mos (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) heeft de minister een brief geschreven met daarin de oproep om een termijn vast te stellen voor de corruptiezaak waarin hij en zijn ex-collega Rachid Guernaoui verdachten zijn, maar de minister wilde daar niet in mee, zo zei De Mos in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
In de Haagse corruptiezaak worden de ex-wethouders De Mos en Guernaoui verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op 1 oktober, ruim zeven maanden geleden, viel de Rijksrecherche bij de toenmalige wethouders binnen. Vervolgens werd door de coalitiepartners VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in de wethouders opgezegd, waardoor het college viel.
Sindsdien hebben zowel De Mos als Guernaoui meerdere malen gepoogd om duidelijkheid te krijgen over de zaak, maar zonder succes. Eerder zei waarnemend burgemeester Johan Remkes de hoop te hebben dat het Openbaar Ministerie (OM) het corruptieonderzoek zo snel mogelijk afrondt.
De ex-wethouder zei dat hij een maand geleden minister Grapperhaus een brief heeft geschreven. De Mos: “Ik snap heel goed dat de minister de trias politica moet recht doen, maar hij is wel de baas van het OM. Ik heb gezegd: ‘Van politicus tot politicus, van mens tot mens, doe wat aan deze termijn’.”
Minister Grapperhaus heeft de brief van De Mos beantwoord, maar niet met het antwoord waar hij op hoopte. “De minister heeft gereageerd dat hij daarin niet gaat treden. Ik vind het heel jammer dat de minister niet wil drukken op een tijdslimiet.”
De Mos vindt dat hij na ruim zeven maanden onduidelijkheid daar wel recht op heeft. “We zijn met veel bombarie binnengekomen. Er is van alles gezegd: volgens het NOS Journaal van 1 oktober is het ‘de grootste corruptiezaak ooit’. De minister was al in januari 2019 op de hoogte dat er een onderzoek naar me liep. Dan is het eigenlijk al politiek gemaakt.”
De ex-wethouder vindt het niet kunnen dat hij na zeven maanden nog steeds niet weet waarvan hij precies wordt verdacht. “Als je iemand zo lang afluistert, als je iemand zo lang volgt. Kom dan met iets en dan kan ik mij ook verdedigen”, aldus De Mos.
Burgemeester wordt hij hoogstwaarschijnlijk niet. Voormalig wethouder Richard de Mos is nog altijd verdachte in een corruptieaffaire. Justitie beschuldigt hem er onder meer van in ruil voor giften een partijfinancier bevoordeeld te hebben.
Zijn partij sprak van een ‘karaktermoord’die justitie op haar twee wethouders zou plegen. En nadat zijn partij in het college was ingeruild voor CDA en PvdA gingen alle remmen los. Het partijkartel zou de lokalo’s hebben kaltgestelt.
Zolang die zware verdenking boven de markt hangt, komt de populaire politicus niet door de ‘ballotage’.
Troeven
Maar De Mos heeft meer troeven in zijn hand. Mocht hij afgewezen worden voor het burgemeesterschap van de stad, dan kan dat ook voordelen hebben voor een lokale partij die graag het ongenoegen van de gewone man verwoordt.
Zo wist hij in 2018 vanuit de oppositie met ombudspolitiek en aanvallen op de gevestigde orde zijn Hart voor Den Haag tot grote hoogte op te stuwen. Bij de gemeenteraadsverkiezingen ging de partij van drie naar acht zetels en werd de grootste van Den Haag.
Gewone man
Die kaart kan straks opnieuw getrokken worden. Nu met partijleider De Mos als slachtoffer van een elite die hem eerst als wethouder het leven zuur maakte en daarna als de burgemeesterskandidaat van de gewone man heeft afserveerd.
Nieuwe Burgemeester
Richard de Mos wil de nieuwe burgemeester worden van Den Haag. Nogal opmerkelijk voor een politicus die verdacht wordt van ambtelijke corruptieen schending van het ambtsgeheim.
Telegraaf 12.03.2020
,,Mensen zien mij graag als hun burgemeester.”, aldus Richard de Mos
Hart voor Den Haag/ Groep de Mos kondigt aan dat komende vrijdag 13.03.2020 ‘Het grote burgemeestersdebat‘ tussen Richard de Mos en Bert Blase plaats zal vinden bij PEX aan de Evert Wijtemaweg. “Ik ben gebeld of ik daar aan mee wil doen, en ik doe er graag aan mee”, zo zegt Bert in het radioprogramma Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM.
AD 28.03.2020
Eerder liet waarnemend burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase weten dat hij een sollicitatiebrief heeft geschreven, als statement voor openheid en transparantie in het benoemingsproces.
Telegraaf 13.03.2020
Coronavirus
De Mos en Blase zouden onder leiding van de beweging Meer Democratie vrijdagavond in restaurant Pex met elkaar in debat gaan tijdens Het Grote Burgemeestersdebat. Maar vanwege het coronavirus en de extra maatregelen die het kabinet donderdag heeft afgekondigd, is het debat in Pex afgelast. Op Radio West gaan de twee vrijdagavond wel in debat. Dat is te horen tussen 18.30 uur en 19.00 uur op 89.3 Radio West.
Het debat wordt georganiseerd door Meer Democratie. Zij strijdt al langer voor een gekozen burgemeester, iets waar de nu bekende kandidaten Bert Blase en Richard de Mos ook voorstander van zeggen te zijn.
Woensdag werd bekend dat de fractievoorzitter van Hart voor Den Haag, Richard de Mos heeft gesolliciteerd op de functie. “Ik denk dat ik de herkenbare, verbindende en daadkrachtige burgemeester kan zijn die deze stad nodig heeft”, aldus De Mos in zijn sollicitatiebrief.
Bert Blase, nu nog waarnemend burgemeester in het Noord-Hollandse Heerhugowaard, maakte een maand terug bekend het burgemeesterschap van Den Haag te ambiëren. Hij solliciteerde mede via een filmpje op social media voor de vacature. Bert vindt de sollicitatie van Richard fantastisch, zo zegt hij op Den Haag FM: “Eigenlijk is het ook medestrever, want net als ik wil hij ook de sollicitatie openbaar maken.”
Ondanks het strafrechtelijk onderzoek waarin hij verdachte is, vindt hij zijn sollicitatie gerechtvaardigd. ‘Ik ben na vijf maanden nog steeds niet in staat van beschuldiging gesteld en kan, mede uit liefde voor mijn stad, niet jaren op mijn handen gaan zitten’, schrijft hij.
Jaap Smit ontvangt – voor de coronacrisis – de profielschets uit handen van de voorzitter van de Zoetermeerse Vertrouwenscommissie, Jordy Boerboom | Foto: fotoflex.nl
OmroepWest 15.04.2020 De gesprekken over de benoeming van een nieuwe burgemeester in Den Haag gaan door. Dat zei de Commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit in het programma Studio Haagsche Bluf van Radio West. Ook zegt Smit dat de huidige waarnemend burgemeester Remkes bereid is om langer te blijven dan zijn oorspronkelijke vertrekdatum 1 juli als dat nodig is.
De vertrouwenscommissie van de Haagse gemeenteraad zal bij elkaar komen, maar hij wilde niet zeggen hoe dat in de praktijk geregeld gaat worden: ‘Dat geheim ga ik u natuurlijk niet verklappen, maar het zal wel lukken, daar heb ik goeie hoop op.’
Eerder adviseerde het ministerie van Binnenlandse Zaken nog om de procedures op te schuiven vanwege de coronacrisis. In Den Haag is per 1 juli een nieuwe burgemeester voorzien; voor Zoetermeer en Zoeterwoude is er meer respijt: daar moet op respectievelijk 1 en 7 oktober iemand gevonden zijn. Jaap Smit heeft erover overlegd met het ministerie en met de vertrouwenscommissie van Den Haag.
‘Ik probeer het voor 1 juli rond te krijgen’
‘Je kunt als commissaris wel één op één gesprekken met kandidaten voeren,’ zegt Smit, ‘en dat gaan we de komende tijd doen’. Dan zou rond 1 juni ‘of kort ervoor’ de vertrouwenscommissie met de kandidaten kunnen gaan spreken, om te kijken of de opvolging toch niet op 1 juli geregeld kan zijn. Smit: ‘En als dat niet lukt, dan weet ik dat ik een beroep kan doen op burgemeester Remkes om iets langer te blijven. Maar ik probeer het wel rond te krijgen. Ik denk dat dat kan, met inachtneming van alle regels die er zijn: voldoende afstand, grote ruimtes, dan moet dat kunnen.’
Een vertrouwenscommissie komt ‘normaal’ op geheime locaties bij elkaar, bijvoorbeeld in een horecazaak. Dat kan op dit moment niet, want eigenlijk zijn alle bijeenkomsten van meer dan drie personen verboden. Jaap Smit zegt dat nu in de Haagse gemeenteraad en de veiligheidsregio ook mensen fysiek bij elkaar komen om te vergaderen: ‘Het leven gaat, voor zover dat nodig is, ook nog wel een beetje door hè. Bijeenkomsten voor de gezelligheid, van meer dan drie mensen bij elkaar dat is even niet aan de orde, maar bepaalde zaken moeten wel doorgang vinden, anders loopt alles in de soep.’
‘Den Haag toe aan nieuwe burgemeester’
‘Den Haag is toe aan haar nieuwe door de Kroon benoemde burgemeester, dat proces moet niet te lang duren. En er hebben ook mensen gesolliciteerd. Het is niet de eerste de beste plek, er moeten gewoon stappen in gezet worden.’ Een nieuwe burgemeester gaat normaal gesproken kennismaken met de stad, veel één op één gesprekken en dat komt er nu niet van. Je zou kunnen denken dat de nieuwe burgemeester nu start met een achterstand. Jaap Smit regeert nuchter: ‘Nee, nou het is even niet anders’.
En naast het zoeken naar een nieuwe burgemeester gaat ook het andere werk door. Normaal is het verplicht om als gemeenteraad of Provinciale Staten fysiek bij elkaar te komen om besluiten te nemen. Door een noodwet is het tijdelijk mogelijk om op afstand te werken en via de digitale snelweg te vergaderen en besluiten te nemen. Jaap Smit zit veel te bellen met ‘zijn’ burgemeesters, vertelt hij.
Met alle burgemeesters online verbonden
‘Ik heb er 52 waar ik mijn zorgen over heb en met wie ik verbonden ben, dus die probeer ik allemaal uitvoerig te spreken.’ Volgens Smit laat iedereen zich op dit moment van zijn goede kant zien: zowel Rijk, provincie als gemeente. ‘Maar we moeten wel oog hebben voor elkaars noden en zeker voor de financiële noden van de gemeenten op dit moment,’ aldus de Commissaris van de Koning. ‘Als ik in een groot deel van de 52 gemeenten dezelfde problematiek zie, dan vind ik het uiteindelijk wel mijn taak om dat aan te kaarten op een hoger niveau,’ aldus Smit, die er geen voorbeeld bij noemde.
Het is een idiote tijd, ziet ook Jaap Smit. ‘Maar’, zegt hij, ‘laten we het moment niet met de eeuwigheid verwarren.’ Hij legt een link tussen het lijden en de herrijzenis zoals die worden verbeeld in de Mattheus Passion: ‘Geef niet op, het gaat over. Het wordt weer beter. Je gaat door het dal naar een nieuwe toekomst toe.’
‘Harde reset’
Smit meent dat we als samenleving een ‘harde reset’ meemaken: ‘We hebben een samenleving waarin we ons heer en meester van alles achten. We denken alles in de hand te hebben, en dan overkomt je dit. Ja zo zit het leven ook in elkaar. En hoe ga je daar dan mee om? Heel veel dingen zijn op dit moment natuurlijk relatief, in vergelijking met de drukte die je een aantal weken geleden nog om je heen had.’
‘Laten we niet denken: dit is een rimpeling en we pakken ons oude leven weer helemaal op. Ik hoop natuurlijk wel dat we een mooie toekomst kunnen opbouwen, maar ik hoop dat we er ook iets van leren.’ Volgens Smit zullen we onze prioriteiten moeten verleggen. Hij wijst erop ‘hoe enorm wij drijven op die vele mensen in de zorg en de andere beroepen die met gevaar voor eigen leven dag en nacht klaarstaan. Dat dwingt respect af en daar moeten we toch over nadenken als het allemaal voorbij is.’
OmroepWest 06.04.2020 De procedures voor de burgemeestersbenoemingen in Den Haag, Zoetermeer en Zoeterwoude kunnen doorgaan. Dat heeft de commissaris van de koning in Zuid-Holland besloten.
Maar commissaris Jaap Smit wil toch doorgaan met de procedures. Smit heeft dit besluit genomen in overleg met de vertrouwenscommissies van de drie gemeenten. Een vertrouwenscommissie is een afvaardiging van de gemeenteraad die gesprekken voert met de kandidaten die hebben gesolliciteerd voor het burgemeesterschap.
‘Richtlijnen worden in acht genomen’
Het besluit om door te gaan met de benoemingsprocedures past volgens de commissaris binnen het advies van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De richtlijnen van het kabinet en het RIVM die zijn genomen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan worden ‘vanzelfsprekend’ in acht genomen, laat de commissaris weten.
‘De vertrouwenscommissies die voor 1 juni samenkomen hebben mij verzekerd dat zij de gesprekken met kandidaten zo kunnen vormgeven dat het in fysieke aanwezigheid kan, maar wel met de voorgeschreven afstand tot elkaar’, zo legt de commissaris zijn besluit uit. Dat betekent dat alle aanwezigen minimaal anderhalve meter afstand van elkaar moeten bewaken.
Waardering
Volgens commissaris Smit was het niet gemakkelijk om toch door te gaan met de burgemeestersbenoemingen in tijden van corona. ‘Eerder heb ik aangegeven dat maatwerk, zorgvuldigheid en overleg de sleutelwoorden zijn om tot een afgewogen besluit te komen.
Met als uitgangspunt de zorg voor alle betrokkenen en het belang van sterk openbaar bestuur. Na overleg ben ik tot de conclusie gekomen dat we verder kunnen en daarbij spreek ik mijn grote waardering uit voor de inzet, flexibliteit en het verantwoordelijkheidsgevoel van alle betrokkenen’, aldus Smit.
In deze regio moeten de komende tijd drie nieuwe burgemeesters worden benoemd: in Den Haag, Zoetermeer en Zoeterwoude. Volgens planning moet de nieuwe burgemeester van Den Haag op 1 juli beginnen, in Zoetermeer op 1 oktober en in Zoeterwoude op 7 oktober.
Den HaagFM 06.04.2020 De procedure voor de burgemeestersbenoeming in Den Haag kan doorgaan. Dat heeft de commissaris van de koning in Zuid-Holland besloten.
Eerder adviseerde het ministerie van Binnenlandse Zaken nog dat de gesprekken over de benoemingen van burgemeesters even moeten worden ‘opgehouden’ als gevolg van de coronacrisis.
Maar commissaris Jaap Smit wil toch doorgaan met de procedure. Smit heeft dit besluit genomen in overleg met de vertrouwenscommissie. Een vertrouwenscommissie is een afvaardiging van de gemeenteraad die gesprekken voert met de kandidaten die hebben gesolliciteerd voor het burgemeesterschap.
Het besluit om door te gaan met de benoemingsprocedure past volgens de commissaris binnen het advies van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De richtlijnen van het kabinet en het RIVM die zijn genomen om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan worden ‘vanzelfsprekend’ in acht genomen, laat de commissaris weten.
“De vertrouwenscommissies die voor 1 juni samenkomen hebben mij verzekerd dat zij de gesprekken met kandidaten zo kunnen vormgeven dat het in fysieke aanwezigheid kan, maar wel met de voorgeschreven afstand tot elkaar”, zo legt de commissaris zijn besluit uit. Dat betekent dat alle aanwezigen minimaal anderhalve meter afstand van elkaar moeten bewaken.
Volgens commissaris Smit was het niet gemakkelijk om toch door te gaan met de burgemeestersbenoemingen in tijden van corona. “Eerder heb ik aangegeven dat maatwerk, zorgvuldigheid en overleg de sleutelwoorden zijn om tot een afgewogen besluit te komen.
Met als uitgangspunt de zorg voor alle betrokkenen en het belang van sterk openbaar bestuur. Na overleg ben ik tot de conclusie gekomen dat we verder kunnen en daarbij spreek ik mijn grote waardering uit voor de inzet, flexibliteit en het verantwoordelijkheidsgevoel van alle betrokkenen”, aldus Smit.
Volgens planning moet de nieuwe burgemeester van Den Haag op 1 juli beginnen. Waarnemend burgemeester Johan Remkes heeft eerder aangegeven tot die datum aan te blijven.
AD 27.03.2020 De Haagse aspirant-burgemeesters Richard de Mos en Bert Blase worden in hun eerste debat onthaald als helden van de democratische vernieuwing. Ook voor elkaar zijn de kandidaten best lief.
Zo roepen ze aan het einde van het gesprek in Café Weltschmerz de overige 21 gegadigden voor het hoogste Haagse ambt samen op hun kandidatuur openbaar te maken. ‘Geen geheimzinnigheid, wees transparant’, heet het.
Al voorziet de partijleider van Groep de Mos dan ook wel weer enige reuring: ,,Mocht Alexander Pechtold zich melden, dan komt er een volksopstand”, grapt Richard de Mos over de oud-partijleider van D66.
Welwillend
Dat kunnen de gespreksleiders in het café wel waarderen. In het huis van de stichting Meer Democratie worden Bert Blase, burgemeester van Heerhugowaard en Richard de Mos sowieso met welwillendheid onthaald. Beide mannen zijn volstrekt open over hun bestuurlijke ambitie en groot voorstander van een gekozen burgemeester in Nederland.
Ik had de vreugdevuren door laten gaan, maar wel een stuk lager dan die torens van Babel toen waren, aldus Richard de Mos.
,,Als die er ooit komt, gaan jullie de geschiedenis in als pioniers die de strijd om meer directe democratie hebben opengebroken”, zegt gespreksleider Niesco Dubbelboer aan het einde van de uitzending van Café Weltschmerz.
Daar is het een uur lang niet zo heel erg gegaan over Haagse thema’s. Ja, de veiligheid en de openbare orde in de stad in tijden van zeer gebrekkige politiecapaciteit komt als vraag voorbij. En daarmee ook de schokkende Scheveningse vonkenregen op 1 januari 2019, die voormalig burgemeester Pauline Krikke uiteindelijk de kop zou kosten.
Torens van Babel
Met de kennis van nu weet burgemeesterskandidaat Richard de Mos wel wat hij zou hebben gedaan. ,,Ik had de vreugdevuren door laten gaan”, zegt hij . ,,Maar wel een stuk lager dan die torens van Babel toen waren”, voegt hij eraan toe.
Bert Blase is het met hem eens. Als zo vaak. Alleen als de achtergrond van beide mannen ter sprake komt zijn de verschillen onontkoombaar. ,,Ik word nooit zo’n Haagse jongen als Richard”, zei Blase. ,,Maar je hoeft hier niet te zijn opgegroeid om deze baan goed te doen.”
AD 27.03.2020 Maar liefst 23 mannen en vrouwen hopen de nieuwe burgemeester van Den Haag te worden. Maar van alle gegadigden om Johan Remkes op te volgen, kandideerden zich er maar twee in alle openheid: Richard de Mos en Bert Blase.
Zij gaan daarom met elkaar de strijd aan in een politiek debat van het internetprogramma Café Weltschmerz en de stichting Meer Democratie.
Wie van de negentien mannelijke en vier vrouwelijke kandidaten uiteindelijk de nieuwe burgemeester van Den Haag wordt, beslissen de Haagse gemeenteraad en minister Raymond Knops van Binnenlandse Zaken. Als het coronavirus geen roet in het eten gooit, zal de opvolger van de opgestapte Pauline Krikke op 1 juli worden geïnstalleerd.
AD 26.03.2020 De gesprekken met burgemeesterskandidaten gaan voorlopig gewoon door. Bij het benoemen van de burgemeesters van Den Haag en Zoetermeer zijn drie dingen heel belangrijk: maatwerk, zorgvuldigheid en overleg. Dat zegt Jaap Smit, commissaris van de Koning in Zuid-Holland.
Er lopen momenteel drie procedures voor burgemeestersbenoemingen in Den Haag en omliggende gemeenten. In Den Haag moet de nieuwe burgemeester op 1 juli beginnen, in Zoetermeer op 1 oktober en in Zoeterwoude op 7 oktober.
Smit: ,,De wetgever heeft bepaald dat gesprekken met kandidaten fysiek moeten. Enerzijds om een zo volledig mogelijk beeld te krijgen, anderzijds omdat de vertrouwelijke gesprekken zich niet lenen voor een digitale opzet.” Smit geeft aan dat hij binnenkort gewoon in gesprek kan gaan, met inachtneming van de richtlijnen van het kabinet.
De commissaris maakt per gemeente een selectie van kandidaten die in gesprek gaan met de vertrouwenscommissie. Die bestaat uit raadsleden van de desbetreffende gemeente. Smit: ,,Ook voor de gesprekken tussen kandidaten en de vertrouwenscommissie geldt dat fysiek overleg nodig is.
De coronamaatregelen kunnen hierbij een belemmering vormen. Om die reden zijn we met de vertrouwenscommissies in overleg hoe dit kan worden vormgegeven en hoe we de planning en procedure kunnen inrichten. Dit vereist maatwerk, zorgvuldigheid en overleg.”
Smit wil nog niets zeggen over de steeds dichter naderende datum van 1 juli, waarop de nieuwe burgemeester van Den Haag aan de slag zou moeten. ,,Eerst met de vertrouwenscommissie in overleg en bepalen wat wijsheid is.”
Den HaagFM 26.03.2020 De gesprekken over de benoemingen van burgemeesters in Nederland moeten even worden ‘opgehouden’ als gevolg van de coronacrisis. Dat staat in een advies van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, gaat daarom in overleg met de vertrouwenscommissie van de gemeenteraad over de gevolgen voor Den Haag. Dit omdat hier al relatief snel, per 1 juli, een nieuwe burgemeester moet worden benoemd. In dat overleg moet worden bepaald “wat wijsheid” is, aldus de commissaris.
De waarnemend burgemeester van Den Haag, Johan Remkes, wil niet speculeren over het eventueel langer aanblijven. “Wij hebben nu belangrijker zaken aan de orde.” Volgens de commissaris gelden nu bij het benoemen van burgemeesters drie ‘sleutelwoorden’: maatwerk, zorgvuldigheid en overleg.
Persoonlijk
Want bijvoorbeeld de gesprekken met kandidaten moeten persoonlijk worden gevoerd en niet via digitale middelen. “Gesprekken met kandidaten vereisen fysiek overleg, zo heeft de wetgever bepaald. Enerzijds om een volledig beeld van kandidaten te krijgen, anderzijds omdat de vertrouwelijkheid van die gesprekken zich niet lenen voor een digitale opzet”, zegt Smit in een verklaring. Daarom kan hij zelf nog wel met kandidaten om tafel, mits er anderhalve meter tussen zit.
Maar bij de stap daarna wordt het lastiger. Want nadat Smit een selectie van geschikte kandidaten heeft gemaakt, moeten die in gesprek met de vertrouwenscommissie. En dat moet ook persoonlijk en niet via een vergaderprogramma op de computer. “De coronamaatregelen kunnen hierbij een belemmering vormen”, constateert Smit.
Overleg
Daarom is er nu overleg met de vertrouwenscommissie van Den Haag. Daaruit moet blijken hoe de sollicitatieprocedure kan worden vormgegeven en hoe de planning en procedure wordt ingericht.
Smit wil nog niet speculeren over de eventuele gevolgen voor Den Haag, waar de datum van 1 juli snel dichterbij komt. “Eerst met de vertrouwenscommissie in overleg en bepalen wat wijsheid is. Vanuit het gezamenlijke belang dat sterk openbaar bestuur, zeker in deze tijden, voorop staat”, laat hij in een verklaring weten.
OmroepWest 26.03.2020 De gesprekken over de benoemingen van burgemeesters in Nederland moeten even worden ‘opgehouden’ als gevolg van de coronacrisis. Dat staat in een advies van het ministerie van Binnenlandse Zaken.
De commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, gaat daarom in overleg met de vertrouwenscommissie van de gemeenteraad over de gevolgen voor Den Haag. Dit omdat hier al relatief snel, per 1 juli, een nieuwe burgemeester moet worden benoemd. In dat overleg moet worden bepaald ‘wat wijsheid’ is, aldus de commissaris.
De waarnemend burgemeester van Den Haag, Johan Remkes, wil niet speculeren over het eventueel langer aanblijven. ‘Wij hebben nu belangrijker zaken aan de orde.’
Drie nieuwe burgemeesters
In deze regio moeten de komende tijd drie nieuwe burgemeesters worden benoemd: in Den Haag, Zoetermeer en Zoeterwoude. Volgens planning moet de nieuwe burgemeester van Den Haag op 1 juli beginnen, in Zoetermeer op 1 oktober en in Zoeterwoude op 7 oktober. Maar het ministerie van Binnenlandse Zaken heeft in een advies aan de provincies gemeld dat de gesprekken hierover het beste kunnen worden opgehouden.
Volgens de commissaris gelden daarom nu bij het benoemen van burgemeesters drie ‘sleutelwoorden’: maatwerk, zorgvuldigheid en overleg.
Persoonlijk
Want bijvoorbeeld de gesprekken met kandidaten moeten persoonlijk worden gevoerd en niet via digitale middelen. ‘Gesprekken met kandidaten vereisen fysiek overleg, zo heeft de wetgever bepaald. Enerzijds om een volledig beeld van kandidaten te krijgen, anderzijds omdat de vertrouwelijkheid van die gesprekken zich niet lenen voor een digitale opzet’, zegt Smit in een verklaring. Daarom kan hij zelf nog wel met kandidaten om tafel, mits er anderhalve meter tussen zit.
Maar bij de stap daarna wordt het lastiger. Want nadat Smit een selectie van geschikte kandidaten heeft gemaakt, moeten die in gesprek met de vertrouwenscommissie. En dat moet ook persoonlijk en niet via een vergaderprogramma op de computer. ‘De coronamaatregelen kunnen hierbij een belemmering vormen’, constateert Smit.
Overleg
Daarom is er nu overleg met de vertrouwenscommissies van Den Haag, Zoetermeer en Zoeterwoude. Daaruit moet blijken hoe de sollicitatieprocedure kan worden vormgegeven en hoe de planning en procedure worden ingericht.
Smit wil nog niet speculeren over de eventuele gevolgen voor Den Haag, waar de datum van 1 juli snel dichterbij komt. ‘Eerst met de vertrouwenscommissie in overleg en bepalen wat wijsheid is. Vanuit het gezamenlijke belang dat sterk openbaar bestuur, zeker in deze tijden, voorop staat’, laat hij in een verklaring weten.
Elf mensen
Deze week werd ook bekend dat elf mensen burgemeester van Zoetermeer willen worden. Tien mannen en één vrouw hebben gesolliciteerd. De jongste kandidaat voor de opvolging van Charlie Aptroot is 35, de oudste is 60. Van de elf sollicitanten hebben zeven ervaring in het openbaar bestuur, de anderen komen uit het bedrijfsleven of anderszins.
NOS 17.03.2020 23 mensen willen de nieuwe burgemeester van Den Haag worden. Dat heeft de provincie Zuid-Holland bekendgemaakt. De jongste kandidaat is 23 jaar, de oudste 63. De nieuwe burgemeester volgt Pauline Krikke op, die in oktober vorig jaar haar functie neerlegde.
Er hebben negentien mannen en vier vrouwen gesolliciteerd op de functie. Onder hen zijn mensen met ervaring in het openbaar bestuur. Er zitten ook sollicitanten tussen die uit het bedrijfsleven komen.
Jaap Smit, de commissaris van de Koning in Zuid-Holland, voert de komende tijd gesprekken met de geïnteresseerden. Daarna overlegt hij met de vertrouwenscommissie; een afvaardiging van de Haagse gemeenteraad. Ook die commissie voert daarna gesprekken. De gemeenteraad zal uiteindelijk twee kandidaten voordragen aan de minister van Binnenlandse Zaken en zal daarbij voor een van hen een voorkeur uitspreken. In principe volgt de minister de aanbeveling van de gemeente op.
Nieuwe burgemeester op 1 juli 2020
De nieuwe burgemeester wordt als het goed is op 1 juli geïnstalleerd. Tot die tijd blijft waarnemend burgemeester Johan Remkes aan.
Hij volgde Krikke op, die onder vuur was komen te liggen na de harde conclusies van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over het uit de hand gelopen vreugdevuur in Scheveningen, vorig jaar tijdens de jaarwisseling.
Krikke maakte haar vertrek in een videoboodschap op Instagram bekend: Haagse burgemeester Krikke stapte op: ‘Ben met hart en ziel burgemeester geweest’
Al een paar mensen lieten weten dat ze zouden solliciteren. Een van hen is Richard de Mos van Hart voor Den Haag/Groep De Mos, meldt, meldt Omroep West. Hij wordt sinds vorig jaar verdacht van corruptie. Dat onderzoek loopt nog.
AD 17.03.2020 23 mensen hebben gesolliciteerd om burgemeester te worden van Den Haag. Dat heeft de Provincie Zuid-Holland vandaag bekend gemaakt. De jongste sollicitant is 23 jaar.
19 mannen en 4 vrouwen in de leeftijd van 23 tot 63 jaar stuurden een sollicitatiebrief naar Jaap Smit, commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Een aantal heeft al bestuurservaring. Anderen komen uit het bedrijfsleven.
Van twee sollicitanten is de naam bekend: Richard de Mos, raadslid bij Groep de Mos en Bert Blase, waarnemend burgemeester Heerhugowaard maakten publiekelijk bekend te solliciteren voor de functie.
Twee kandidaten
Smit kijkt de komende tijd naar de binnengekomen sollicitaties, voert gesprekken en adviseert de vertrouwenscommissie. Uiteindelijk draagt de gemeenteraad twee kandidaten voor aan Raymond Knops, de minister van Binnenlandse Zaken. Raadsleden geven dan ook aan welke van de twee kandidaten hun voorkeur heeft.
Op 9 oktober 2019 nam toenmalig burgemeester Pauline Krikke ontslag per video op haar Instagrampagina. Sindsdien is Johan Remkes waarnemend burgemeester van Den Haag. Hij blijft aan tot 1 juli 2020.
OmroepWest 17.03.2020 23 mensen willen de nieuwe burgemeester van Den Haag te worden. De jongste kandidaat is 23 jaar, de oudste 63. Dat heeft de provincie Zuid-Holland vandaag bekend gemaakt. Op 1 juli 2020 begint de nieuwe burgemeester waarschijnlijk aan zijn of haar klus.
Twee mensen hebben naar buiten gebracht dat ze hebben gesolliciteerd. Een van hen is oud-wethouder Richard de Mos. Hij zat tot oktober in het stadsbestuur, maar stapte op omdat het Openbaar Ministerie hem verdenkt van corruptie. Dat onderzoek loopt nog.
De Mos, oud-Kamerlid voor de PVV, is oprichter van de grootste partij in de Haagse raad, Hart voor Den Haag/Groep De Mos. Daarvan is hij nu fractievoorzitter in de gemeenteraad. Ook Bert Blase, oprichter van hervormingsbeweging Code Oranje, heeft gesolliciteerd. Hij is nu waarnemend burgemeester van Heerhugowaard.
Dossiers opstellen
Van de negentien mannen en vier vrouwen die hebben gesolliciteerd heeft een aantal ervaring in het openbaar bestuur. De rest komt uit het bedrijfsleven of heeft een andere achtergrond. In het verleden werd ook de politieke achtergrond van de kandidaten bekend gemaakt. Maar dat gebeurt sinds enige tijd niet meer om ‘speculaties te voorkomen’, aldus een woordvoerder van de provincie. ‘Bovendien staat een burgemeester boven de partijen.’
De Commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, gaat de komende tijd een dossier van alle kandidaten opstellen. Dat doet hij door onder meer referenties op te vragen. Ook voert hij gesprekken met een aantal sollicitanten. Vervolgens overlegt hij met de vertrouwenscommissie – een afvaardiging van de Haagse gemeenteraad – over zijn bevindingen.
Hoogwaardige selectie
‘De commissaris streeft naar een breed samengestelde, hoogwaardige selectie’, aldus de provincie. De vertrouwenscommissie voert vervolgens gesprekken met de geselecteerde kandidaten en doet een aanbeveling op basis van de door de gemeenteraad vastgestelde profielschets.
De gemeenteraad zal vervolgens twee kandidaten voordragen aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, waarbij de raad een voorkeur aangeeft voor één van beide kandidaten. In beginsel volgt de minister de aanbeveling van de gemeente, tenzij zich bijzondere omstandigheden voordoen.
Kritisch rapport
De nieuwe burgemeester volgt Pauline Krikke op. Zij stapte vorig jaar op na een kritisch rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de aanpak van vreugdevuren. Sinds haar vertrek neemt oud-minister Johan Remkes waar als burgemeester van Den Haag.
Het aantal mensen dat nu burgemeester van Den Haag wil worden is beduidend meer dan vier jaar geleden, toen de procedure om Jozias van Aartsen op te volgen in gang werd gezet. Destijds solliciteerden elf mensen.
Den HaagFM 17.03.2020 Voor het burgemeesterschap van Den Haag hebben 23 kandidaten hun belangstelling kenbaar gemaakt bij Jaap Smit, commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Dat meldt de gemeente dinsdagmorgen. De nieuwe burgemeester zal naar verwachting op 1 juli 2020 in functie treden.
De sollicitanten – 19 mannen en 4 vrouwen – variëren in de leeftijd van 23 tot 63 jaar. Onder hen heeft een aantal ervaring in het openbaar bestuur, anderen komen uit het bedrijfsleven of anderszins.
Twee van hen hebben zichzelf kenbaar gemaakt: Bert Blase (momenteel waarnemend burgemeester in Heerhugowaard) en Richard de Mos (ex-wethouder en nu fractievoorzitter Hart voor Den Haag/Groep de Mos).
Smit zal de komende periode de dossiers compleet maken, onder meer door referenties op te vragen, en voert daarna gesprekken met een aantal sollicitanten. Vervolgens overlegt hij met de vertrouwenscommissie, dat is een afvaardiging van de gemeenteraad, over zijn bevindingen.
De vertrouwenscommissie voert vervolgens gesprekken met de geselecteerde kandidaten en doet een aanbeveling op basis van de door de gemeenteraad vastgestelde profielschets.
De gemeenteraad zal vervolgens twee kandidaten voordragen aan de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, waarbij de raad een voorkeur aangeeft voor één van beide kandidaten. In beginsel volgt de minister de aanbeveling van de gemeente, tenzij zich bijzondere omstandigheden voordoen.
Aan de vorige kroonbenoemde burgemeester van Den Haag, Pauline Krikke, is per 9 oktober 2019 ontslag verleend. Waarnemend burgemeester Johan Remkes blijft aan tot 1 juli 2020.
AD 12.03.2020 Met zijn gooi naar het burgemeesterschap is Richard de Mos de campagne voor de lokale gemeenteraadsverkiezingen van 2022 begonnen. Als hij straks wordt afgewezen, kan hij altijd nog scoren met zijn Hart voor Den Haag.
Burgemeester wordt hij hoogstwaarschijnlijk niet. Voormalig wethouder De Mos is nog altijd verdachte in een corruptieaffaire. Justitie beschuldigt hem er onder meer van in ruil voor giften een partijfinancier bevoordeeld te hebben. Zolang die zware verdenking boven de markt hangt, komt de populaire politicus niet door de ‘ballotage’.
Daar komt bij dat De Mos met Hart voor Den Haag de laatste tijd geen vrienden heeft gemaakt in de Haagse politiek. Sinds de recherche-invallen bij hem thuis en op het stadhuis gooit de partij flink met modder.
Dat begon al meteen na de verdenkingen. Zijn partij sprak van een ‘karaktermoord’ die justitie op haar twee wethouders zou plegen. En nadat zijn partij in het college was ingeruild voor CDA en PvdA gingen alle remmen los. Het partijkartel zou de lokalo’s hebben kaltgestelt. Alsof ze als bestuurspartij nog geloofwaardig waren.
Boven de partijen
Ook De Mos begrijpt dat hij het heeft verbruid bij zijn collega-politici. En die Haagse raadsleden moeten straks wel een burgemeester kiezen die boven de partijen staat.
Dan moet ook blijken of ze De Mos de eigenschappen toedichten die bij een burgemeester van een grote stad horen. De amicale politicus loopt graag met een blocnote rond om de wensen en de klachten van Hagenaars op te tekenen, maar aan afstand houden doet hij niet.
En enige distantie is wel geboden, wil je als burgemeester van een stad als Den Haag onafhankelijk genoeg kunnen opereren. Dat hebben Johan Remkes en voor hem ook Jozias van Aartsen en Wim Deetman succesvol laten zien.
Troeven
Maar De Mos heeft meer troeven in zijn hand. Mocht hij afgewezen worden voor het burgemeesterschap van de stad, dan kan dat ook voordelen hebben voor een lokale partij die graag het ongenoegen van de gewone man verwoordt.
Zo wist hij in 2018 vanuit de oppositie met ombudspolitiek en aanvallen op de gevestigde orde zijn Hart voor Den Haag tot grote hoogte op te stuwen. Bij de gemeenteraadsverkiezingen ging de partij van drie naar acht zetels en werd de grootste van Den Haag.
Gewone man
Die kaart kan straks opnieuw getrokken worden. Nu met partijleider De Mos als slachtoffer van een elite die hem eerst als wethouder het leven zuur maakte en daarna als de burgemeesterskandidaat van de gewone man afserveerde.
De ‘traditionele partijen’ kunnen hun borst natmaken. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2022 zullen ze ongetwijfeld weer worden neergezet als een partijkartel dat de binding met zijn inwoners compleet heeft verloren.
Brutaal
En zo kan partijleider De Mos wellicht opnieuw scoren. Op de verlengde limousine van partijgenoot en raadslid Jelle Meinesz staat nu al de brutale verkiezingsslogan die werd bedacht nadat De Mos als wethouder sneuvelde: ‘Zet ons op 23 (zetels)’. Oftewel: een absolute meerderheid.
OmroepWest 12.03.2020 De twee kandidaat-burgemeesters Richard de Mos en Bert Blase kruisen vrijdagavond tussen 18.30 uur en 19.00 uur de degens in het Radio West-programma Studio Haagsche Bluf. Beide kandidaten hebben openlijk gesolliciteerd op de functie van burgemeester van Den Haag. Ze willen een statement maken voor de gekozen burgemeester. Het programma is te volgen via 89.3 fm.
Fractievoorzitter Richard de Mos van Hart voor Den Haag/Groep de Mos maakte woensdag bekend dat hij voor het hoogste ambt in Den Haag gaat. ‘Ik denk dat ik de herkenbare, verbindende en daadkrachtige burgemeester kan zijn die deze stad nodig heeft’, schreef hij in zijn sollicitatiebrief aan Jaap Smit, de commissaris van de Koning in Zuid-Holland.
Ook volgt hij het spoor van Bert Blase, de waarnemend burgemeester van Heerhugowaard. Blase wil een lans breken voor de gekozen burgemeester en heeft daarom zijn sollicitatie openbaar gemaakt. Hij vindt dat de inwoners van Den Haag ‘het recht hebben te weten wie er belangstelling heeft’. Ook wil hij af van ‘de sfeer van geheimzinnigheid die om het benoemingsproces hangt’.
19.00 LIVE OP FACEBOOK HART VOOR DEN HAAG: Het debat tussen de #nachtburgemeester kandidaten Pat Smith en Cary van Rheenen. Kijken dus; stel uw vraag i.vm #coronavirus vanuit thuis en debatteer vanuit uw luie stoel 🪑 mee over de Haagse nacht 🍿🍾🥂
De Mos en Blase zouden onder leiding van de beweging Meer Democratie vrijdagavond in restaurant Pex met elkaar in debat gaan tijdens Het Grote Burgemeestersdebat. Maar vanwege het coronavirus en de extra maatregelen die het kabinet donderdag heeft afgekondigd, is het debat in Pex afgelast. Op Radio West gaan de twee vrijdagavond wel in debat. Dat is te horen tussen 18.30 uur en 19.00 uur op 89.3 Radio West.
Ook Het Grote Nachtburgemeester-debat van donderdagavond tussen Pat Smith en Cary van Rheenen is vanwege corona gecanceld.
OmroepWest 11.03.2020 Richard de Mos wil de nieuwe burgemeester van Den Haag worden. Hij heeft een sollicitatiebrief gestuurd naar Jaap Smit, de commissaris van de Koning van Zuid-Holland. De Mos denkt dat hij geschikt is als burgemeester, ondanks de corruptiezaak die tegen hem loopt.
Den HaagFM 11.03.2020 De twee kandidaten die openlijk hebben gesolliciteerd voor de functie van burgemeester van Den Haag gaan vrijdag met elkaar in debat. Hart voor Den Haag/ Groep de Mos kondigt aan dat komende vrijdag ‘Het grote burgemeestersdebat‘ tussen Richard de Mos en Bert Blase plaats zal vinden bij PEX aan de Evert Wijtemaweg. “Ik ben gebeld of ik daar aan mee wil doen, en ik doe er graag aan mee”, zo zegt Bert in het radioprogramma Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM.
Het debat wordt georganiseerd door Meer Democratie. Zij strijdt al langer voor een gekozen burgemeester, iets waar de nu bekende kandidaten Bert Blase en Richard de Mos ook voorstander van zeggen te zijn. Woensdag werd bekend dat de fractievoorzitter van Hart voor Den Haag, Richard de Mos heeft gesolliciteerd op de functie. “Ik denk dat ik de herkenbare, verbindende en daadkrachtige burgemeester kan zijn die deze stad nodig heeft”, aldus De Mos in zijn sollicitatiebrief.
Bert Blase, nu nog waarnemend burgemeester in het Noord-Hollandse Heerhugowaard, maakte een maand terug bekend het burgemeesterschap van Den Haag te ambiëren. Hij solliciteerde mede via een filmpje op social media voor de vacature. Bert vindt de sollicitatie van Richard fantastisch, zo zegt hij op Den Haag FM: “Eigenlijk is het ook medestrever, want net als ik wil hij ook de sollicitatie openbaar maken.”
In Rob’s Tussendoortje zegt PvdA-gemeenteraadslid Janneke Holman niet verbaasd te zijn dat Richard heeft gesolliciteerd: “Ik zag het net voorbijkomen, het is aan de vertrouwenscomissie om daar een oordeel over te geven.” Hoewel ze in de uitzending spreekt van een “bijzondere stap” wil ze er inhoudelijk verder weinig over kwijt. Dat er gesolliciteerd wordt op de functie van burgemeester snapt het raadslid wel: “Burgemeester van Den Haag is natuurlijk een fantastisch mooie baan, ik snap dat iedereen dat wel zou willen doen.”
Kandidaten kunnen nog tot zaterdag 14 maart een sollicitatiebrief schrijven. Den Haag heeft een nieuwe burgemeester nodig nadat Pauline Krikke afgelopen najaar ontslag nam vanwege het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de Scheveningse vonkenregen. Sindsdien is VVD’er Johan Remkes waarnemend burgemeester, hij vertrekt op 1 juli.
BB 11.03.2020 Richard de Mos, die vorig jaar opstapte als wethouder in Den Haag vanwege een onderzoek naar corruptie, wil nu graag burgemeester van de hofstad worden. Hij heeft woensdag zijn sollicitatiebrief verstuurd, laat hij weten.
Wethouder
De Mos is de oprichter en leider van de grootste fractie in de Haagse gemeenteraad, de lokale partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Eerder zat hij in de Tweede Kamer voor de PVV. Na de raadsverkiezingen van 2018 werd hij wethouder, samen met partijgenoot Rachid Guernaoui.
Ambtelijke corruptie
Het Openbaar Ministerie verdenkt De Mos en Guernaoui van ambtelijke corruptie. Ze zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties. Het onderzoek daarnaar loopt nog steeds.
Invallen
Vanwege het onderzoek deed de Rijksrecherche vorig jaar invallen in de werkkamers en woningen van De Mos en Guernaoui. Enkele dagen later werd hun partij uit het stadsbestuur gezet. De Mos keerde als fractievoorzitter terug in de gemeenteraad. Hij houdt vol dat hij onschuldig is. (ANP)
OmroepWest 11.03.2020 Richard de Mos stelt zich kandidaat als burgemeester van Den Haag. Hij heeft een sollicitatiebrief gestuurd naar Jaap Smit, de commissaris van de Koning van Zuid-Holland. De Mos denkt dat hij geschikt is als burgemeester, ondanks de corruptiezaak die tegen hem loopt. ‘Ik denk dat ik de herkenbare, verbindende en daadkrachtige burgemeester kan zijn die deze stad nodig heeft’, schrijft hij in zijn sollicitatiebrief die hij openbaar maakt.
Ondanks het strafrechtelijk onderzoek waarin hij verdachte is, vindt hij zijn sollicitatie gerechtvaardigd. ‘Ik ben na vijf maanden nog steeds niet in staat van beschuldiging gesteld en kan, mede uit liefde voor mijn stad, niet jaren op mijn handen gaan zitten’, schrijft hij.
Richard de Mos en de corruptiezaak.
Gekozen burgemeester
De Mos is de tweede kandidaat die openlijk solliciteert naar het burgemeesterschap van Den Haag. Eerder liet waarnemend burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase weten dat hij een sollicitatiebrief heeft geschreven, als statement voor openheid en transparantie in het benoemingsproces.
De Mos volgt deze weg. De Mos: ‘Ook voor mij is mijn openlijke sollicitatie een statement voor de gekozen burgemeester. Het is bizar dat wij als vrije en bekwame burgers nog steeds geen enkele invloed hebben op wie de functie bekleedt.
De bekendste en belangrijkste bestuurder van de stad wordt in een schrale partijpolitieke tombola verkozen, in het geheim, achter gesloten deuren.’ In Nederland voert een vertrouwenscommissie, die bestaat uit gemeenteraadsleden, in het diepste geheim gesprekken met burgemeesterskandidaten en schuift de meest geschikte naar voren.
Meningen verdeeld
Op straat zijn de meningen verdeeld over de gooi van De Mos naar het burgemeesterschap !!!
Ontslag Krikke
De commissaris van de koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, heeft ‘kennis genomen van de openbare kandidatuur van Richard de Mos’. Smit wil er verder niets over kwijt. ‘Over individuele kandidaten doe ik geen uitspraken, omdat ik gebonden ben aan de geheimhoudingsplicht’, aldus de commissaris.
Het is dan ook niet bekendgemaakt wie zich nog meer kandidaat hebben gesteld voor het burgemeesterschap van Den Haag. Kandidaten kunnen nog tot zaterdag 14 maart een brief schrijven. Den Haag heeft een nieuwe burgemeester nodig omdat Pauline Krikke afgelopen najaar ontslag nam vanwege het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de Scheveningse vonkenregen. Sindsdien is VVD’er Johan Remkes waarnemend burgemeester. Hij vertrekt op 1 juli.
De sollicitatiebrief van Richard de Mos kun je hier (pdf) lezen.
Telegraaf 11.02.2020 Oud-wethouder en fractievoorzitter Groep de Mos/Hart voor Den Haag Richard de Mos heeft zich kandidaat gesteld voor het Haagse burgemeesterschap. „Ik wil de stad dienen en een statement maken voor de gekozen burgemeester”, zegt De Mos tegen EenVandaag. De sollicitatiebrief is gisteravond laat verstuurd.
Hoewel De Mos en oud-wethouder Rachid Guernaoui verdacht worden van schending van het ambtsgeheim, omkoping en ambtelijke corruptie doet hij toch een gooi naar het burgemeesterschap.
Hij ziet in dat de kans dat hij wordt uitgekozen niet groot is, maar stuurde toch een sollicitatiebrief. „Volgens mij is iemand onschuldig totdat het tegendeel is bewezen. Ik geloof heilig in mijn eigen onschuld en heb altijd naar eer en weten gehandeld.”
De man voor de baan
De lokale politicus wijst erop dat zijn partij de grootste partij is geworden. „Heel veel mensen hebben vertrouwen in mij. Juist dat draagvlak brengt verantwoordelijkheid met zich mee en daarom doe ik dit. Om aan de stad te laten zien dat ik er voor de stad ben.
Ik ga niet op mijn handen zitten en niets doen. Daarom solliciteer ik.” De Mos ziet zichzelf als de juiste man voor de baan. „Ik heb ruime politieke ervaring, heb draagvlak en ben een verbinder. Ik wil zorgen voor de juiste vibe in de stad.”
In debat met Bert Blase
Eerder solliciteerde waarnemend burgemeester Bert Blase van Heerhugowaard ook al in het openbaar naar de functie van burgemeester van de hofstad. Hij maakte een YouTube-video waarin hij zijn sollicitatie toelicht. Aankomende vrijdag gaan Blase en De Mos om 19.30 uur samen in debat in het Haagse restaurant PEX aan de Evert Wijtemaweg 5.
Den HaagFM 11.03.2020 Richard de Mos stelt zich kandidaat als burgemeester van Den Haag. Hij heeft een sollicitatiebrief gestuurd naar Jaap Smit, de commissaris van de Koning van Zuid-Holland, meldt mediapartner Omroep West.
De Mos denkt dat hij geschikt is als burgemeester, ondanks de corruptiezaak die tegen hem loopt. “Ik denk dat ik de herkenbare, verbindende en daadkrachtige burgemeester kan zijn die deze stad nodig heeft”, schrijft hij in zijn sollicitatiebrief die hij openbaar maakt.
Richard de Mos (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) nam afgelopen najaar ontslag als wethouder van Den Haag na een motie van wantrouwen aan zijn adres.
Samen met collega-wethouder en partijgenoot Rachid Guernaoui wordt hij verdacht van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en omkoping. Guernaoui nam ook ontslag en zit nog altijd thuis. De Mos is inmiddels weer terug in de gemeenteraad als fractievoorzitter van zijn partij. Beide ontkennen de beschuldigingen.
Ondanks het strafrechtelijk onderzoek waarin hij verdachte is, vindt hij zijn sollicitatie gerechtvaardigd. “Ik ben na vijf maanden nog steeds niet in staat van beschuldiging gesteld en kan, mede uit liefde voor mijn stad, niet jaren op mijn handen gaan zitten”, schrijft hij.
De Mos is de tweede kandidaat die openlijk solliciteert naar het burgemeesterschap van Den Haag. Eerder liet waarnemend burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase weten dat hij een sollicitatiebrief heeft geschreven, als statement voor de gekozen burgemeester.
Het is niet bekend gemaakt wie zich nog meer kandidaat hebben gesteld voor het burgemeesterschap van Den Haag. Kandidaten kunnen nog tot zaterdag 14 maart een brief schrijven.
Den Haag heeft een nieuwe burgemeester nodig omdat Pauline Krikke afgelopen najaar ontslag nam vanwege het rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de Scheveningse vonkenregen. Sindsdien is VVD’er Johan Remkes waarnemend burgemeester. Hij vertrekt op 1 juli.
Ja, daar worden we toch wel een beetje stil van !!
Op weg naar de ontknoping
Justitieminister Grapperhaus wist al zeker 10 maanden voor de huiszoekingen bij de Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui dat er een corruptieonderzoek tegen hen liep.
AD 07.02.2020
Dat blijkt uit stukken die Omroep West en de NOS bij het Openbaar Ministerie hebben opgevraagd via de Wet openbaarheid van bestuur (WOB).
AD 07.02.2020
Toenmalig burgemeester Krikke was in die periode bewust niet geïnformeerd over het onderzoek. Zij hoorde pas in de ochtend van 1 oktober, toen de rijksrecherche op het punt stond invallen te doen bij de wethouders, via een telefoontje van het OM over het onderzoek.
Krikke zei later die dag al tegen Omroep West dat dat geen vreemde gang van zaken was: “Het Landelijk Parket doet onderzoek en dat is iets anders dan bijvoorbeeld de lokale driehoek (burgemeester, politie en justitie, red.), of iets wat daarop lijkt.” De rijksrecherche mag daarom zelf bepalen wie en wanneer personen worden ingelicht over een onderzoek.
AD 07.02.2020
‘Melding gevoelig onderzoek’
Het corruptieonderzoek op het Haagse stadhuis begon in eerste instantie met één Haagse wethouder, vermoedelijk de inmiddels ex-wethouder Richard de Mos. Dat valt op te maken uit stukken die Omroep West en de NOS bij het Openbaar Ministerie (OM) via een zogeheten Wob-verzoek hebben opgevraagd. Kennelijk kwam Rachid Guernaoui pas later in beeld.
Uit de opgevraagde WOB-documenten komt naar voren dat in januari vorig jaar een mail met als onderwerp “melding gevoelig onderzoek” naar de top van het OM en de Haagse hoofdofficier van justitie was verstuurd. Minister Grapperhaus was toen al via een ambtsbericht op de hoogte gebracht.
In de maanden daarna blijkt uit mails dat besloten wordt burgemeester Krikke bewust niet te informeren en dat minister Grapperhaus dat steunt. Waarom Krikke niet wordt geïnformeerd, blijft onduidelijk. Er is veel informatie zwartgelakt in de WOB-documenten en het OM wil de precieze inhoud van de ambtsberichten niet prijsgeven. Dit zou het strafrechtelijke onderzoek naar de inmiddels vertrokken wethouders kunnen schaden.
Het onderzoek zou in 2018 zijn begonnen. Tot in elk geval 11 juli 2019 heeft justitie slechts één wethouder op de korrel. Dat blijkt uit de mails en documenten die Omroep West heeft gekregen over de Haagse zaak door een beroep te doen op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
Telegraaf 28.02.2020
Nachtvergunningen
Wel wordt duidelijk dat het onderzoek onder andere zou gaan om het verlenen van vijf nachtvergunningen voor horecabedrijven, waaronder aan zalencentrum Opera. Het zalencentrum zou ook hebben geprofiteerd van subsidies. Dat is volgens het OM verdacht, omdat Opera donateur is van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Naast de twee ex-wethouders is ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani verdachte in de zaak. Alle drie ontkennen iets fout te hebben gedaan.
Vanwege de corruptiezaak viel het Haagse college. Zowel De Mos als Guernaoui zegt niets fout te hebben gedaan.
Den HaagFM 28.02.2020 Ex-wethouder Rachid Guernaoui van Groep de Mos/Hart voor Den Haag is bezig met een procedure om een termijn te stellen aan het corruptieonderzoek dat hem al maanden boven het hoofd hangt. Volgens Guernaoui duurt het allemaal veel te lang. “De verdenking is al een jaar oud. Ze hebben alle tijd gehad om het te onderzoeken en er gebeurt niks”, vertelt hij in het radioprogramma Studio Haagsche Bluf op Radio West.
Guernaoui wordt samen met ex-wethouder Richard de Mos verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Beide mannen moesten wegens de verdenkingen hun positie als wethouder verlaten. Guernaoui vindt nu dat het allemaal lang genoeg heeft geduurd. “Het is inmiddels vijf maanden geleden dat ze een inval bij mij thuis hebben gedaan, en sindsdien is het oorverdovend stil bij het ministerie. Het OM reageert niet, dus ik ben bezig met een procedure om een termijn aan het onderzoek te stellen”, vertelt Guernaoui.
Ook waarnemend burgemeester Johan Remkes wil niet dat het onderzoek nog veel langer duurt. Dat zei hij vorige maand tijdens een aflevering van radioprogramma Spuigasten van Den Haag FM. “Ik hoop dat het onderzoek niet eindeloos duurt”, zei Remkes in Spuigasten. “Het is zowel naar de betrokkenen als naar het bestuur toe – denk ik – niet goed als dit soort processen te lang duren, want dan blijft het boven de markt zweven en dat is hartstikke slecht.”
Onderzoek ligt al maanden stil
Volgens Guernaoui ligt het onderzoek zelfs al maanden stil. “Anders had ik wel geweten dat ze ambtenaren aan het spreken zijn, en dat doen ze dus niet”, vertelt hij bij Studio Haagsche Bluf. Guernaoui en De Mos hebben vanaf het eerste moment volgehouden onschuldig te zijn.
OmroepWest 27.02.2020 Ex-wethouder Rachid Guernaoui van Groep de Mos/Hart voor Den Haag is bezig met een procedure om een termijn te stellen aan het corruptieonderzoek dat hem al maanden boven het hoofd hangt. Volgens Guernaoui duurt het allemaal veel te lang. ‘De verdenking is al een jaar oud. Ze hebben alle tijd gehad om het te onderzoeken en er gebeurt niks’, vertelt hij in het radioprogramma Studio Haagsche Bluf.
Guernaoui wordt samen met ex-wethouder Richard de Mos verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Beide mannen moesten wegens de verdenkingen hun positie als wethouder verlaten. Guernaoui vindt nu dat het allemaal lang genoeg heeft geduurd. ‘Het is inmiddels vijf maanden geleden dat ze een inval bij mij thuis hebben gedaan, en sindsdien is het oorverdovend stil bij het ministerie. Het OM reageert niet, dus ik ben bezig met een procedure om een termijn aan het onderzoek te stellen’, vertelt Guernaoui.
Ook waarnemend burgemeester Johan Remkes wil niet dat het onderzoek nog veel langer duurt. Dat zei hij vorige maand tijdens een aflevering van radioprogramma Spuigasten van mediapartner Den Haag FM. ‘Ik hoop dat het onderzoek niet eindeloos duurt’, zei Remkes in Spuigasten. ‘Het is zowel naar de betrokkenen als naar het bestuur toe – denk ik – niet goed als dit soort processen te lang duren, want dan blijft het boven de markt zweven en dat is hartstikke slecht.’
Onderzoek ligt al maanden stil
Volgens Guernaoui ligt het onderzoek zelfs al maanden stil. ‘Anders had ik wel geweten dat ze ambtenaren aan het spreken zijn, en dat doen ze dus niet’, vertelt hij bij Studio Haagsche Bluf. Guernaoui en De Mos hebben vanaf het eerste moment volgehouden onschuldig te zijn.
OmroepWest 27.02.2020 De gemeente Den Haag heeft de uitbater van zalencentrum Opera geholpen zijn vergunningen en ontheffingen op orde te krijgen. Dat blijkt uit antwoorden van waarnemend burgemeester Remkes op raadsvragen van de Haagse Stadspartij over horecavergunningen. De uitbater, Atilla Akyol, is verdachte in de omkopingszaak rond Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De omstreden nachtvergunningen staan centraal in het onderzoek van het Openbaar Ministerie.
Uit de antwoorden van Remkes blijkt dat de gemeente de nachtvergunningen had verstrekt aan twee ‘slapende bv’s’ van Akyol. Dat is tegen de regels, omdat bedrijven zonder economische activiteit niet te controleren vallen. Toch is volgens Remkes ‘te allen tijde duidelijk geweest voor wiens rekening en risico de horeca-inrichtingen worden geëxploiteerd’. Daarom was er volgens de waarnemend burgemeester geen aanleiding de vergunningen en nachtontheffingen te weigeren.
Het komt volgens Remkes weleens voor dat een ondernemer in een andere bv omzet boekt dan in de bv waarvoor de vergunningen zijn verleend. ‘Wanneer dit blijkt, bijvoorbeeld uit de gegevens van de Kamer van Koophandel, wordt de ondernemer hierop aangeschreven om de situatie weer kloppend te maken. Dat is in dit geval inmiddels ook gebeurd.’
Ex-wethouders verdacht
Twee Haagse ex-wethouders, Richard de Mos en Rachid Guernaoui (beiden Hart voor Den Haag/Groep de Mos), worden verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Zo zouden zij in ruil voor financiële steun aan de partij vergunningen hebben geregeld, onder meer voor zalencentrum Opera.
Ten tijde van de vergunningverlening was bij de gemeente bekend dat uitbater Akyol in 2017 verdachte was in een ‘groot witwas- en gokonderzoek’. Dat was voor de gemeente echter geen aanleiding om de ‘nachtontheffingen’ te weigeren. Wel schrijft Remkes nu dat er ‘naar de huidige inzichten een bredere consultatie van de buurt mogelijk gewenst was geweest’.
Meer transparantie
Ook gaat de waarnemend burgemeester bekijken of er – naar Amsterdams voorbeeld – een gemeentelijke website kan komen waarop precies terug te vinden is aan wie, waar en welke horecavergunning is afgegeven en onder welke voorwaarden. ‘Het college deelt de mening dat een dergelijke website transparant is voor omwonenden en andere belanghebbenden.’
NRC meldde in december dat er in het zalencentrum een shishalounge was gevestigd. Hoewel daar geen aparte vergunning voor nodig was, geldt dat wel voor de exploitatie van het restaurant dat Akyol daarbij geopend had. Dat heeft geleid tot een schriftelijke waarschuwing van de gemeente. Inmiddels is de shishalounge gesloten, aldus Remkes.
AD 07.02.2020 Burgemeester Pauline Krikke werd tot op het laatste moment buiten het corruptie-onderzoek naar Groep de Mos gehouden. De burgemeester was close met de voorman van de grootste partij in de stad.
Ze zijn bondgenoten. Twee buitenstaanders die elkaar nodig hebben in het Haagse IJspaleis. Als oud-PVV’er Richard de Mos met zijn lokale partij in 2018 de grootste wordt in de stad en als wethouder toetreedt tot het college, kan hij terecht bij burgemeester Pauline Krikke.
De Mos wordt als aanvoerder van de grote, lokale volkspartij met argusogen bekeken. Krikke zelf ligt ook niet erg goed. Al bij haar uitverkiezing in maart 2017 is er teleurstelling. De ex-burgemeester van Arnhem is niet de gedroomde opvolger van zwaargewicht Jozias van Aartsen.
Tandem
De Mos en Krikke worden een tandem, merken Haagse raads- en collegeleden al gauw. De burgemeester kan op vrijwel onvoorwaardelijke steun rekenen van Richard de Mos en zijn partij; andersom helpt Pauline Krikke de leider van de grootste partij graag uit de brand. Tot het corruptieonderzoek naar de twee wethouders van Groep de Mos roet in het eten gooit.
Is het een bondje van gelijkgestemden? Van twee Haagse bestuurders die moeten opboksen tegen de scepsis van de rest? Of kunnen ze het gewoon goed vinden: hij, de politicus die zich graag presenteert als man van het volk en zij, de burgemeester die graag en met verve de rol van burgermoeder op zich neemt?
Benard
Raadslid Peter Bos van de Haagse Stadspartij spreekt van ‘een politiek verbond’ dat na de jaarwisseling van 2018/2019 aan kracht wint. Het uit de hand gelopen vreugdevuur op Scheveningen tast dan de toch al benarde positie van de burgemeester verder aan, maar Richard de Mos steunt haar door dik en dun.
Al moet de Onderzoeksraad voor Veiligheid nog een rapport uitbrengen, de joviale wethouder vindt dat de burgemeester best kan aanblijven: ,,Het is samen uit, samen thuis’’, zegt hij.
Het is het soort handjeklap waar De Mos vaker aan doet en waar partijen zich erg aan storen
Bos
Dat was de afspraak, denkt raadslid Bos: Jij steunt mij met de vreugdevuren en ik steun jouw met andere zaken, zoals de nachtvergunningen. ,,Het is het soort handjeklap waar De Mos vaker aan doet en waar partijen zich erg aan storen.’’
Richard de Mos ontkent de deal nadrukkelijk: ,,Onzin. Dat was niet aan de orde’’, zegt hij. Maar Peter Bos is bepaald niet het enige Haagse raadslid dat gemarchandeer vermoedt.
Dat komt begin mei 2019 ook naar buiten als blijkt dat het Haagse stadsbestuur vijf nachtvergunningen heeft uitgegeven aan grote horecagelegenheden. Haagse politici vermoeden onmiddellijk vuil spel, want als raadslid probeerde De Mos al eerder zo’n vergunning te regelen voor Zalencentrum Opera, waarvan de baas én sponsor én lijstduwer is van Groep de Mos/Hart voor Den Haag
De raadsfracties zijn verbijsterd als een paar dagen later blijkt dat burgemeester Krikke het uiteindelijke besluit nam over de kwestie die nu zo’n prominente rol speelt in het corruptieonderzoek naar De Mos en partijgenoot Rachid Guernaoui. ‘De burgemeester laat zich voor zijn karretje spannen’, menen partijen als Nida, HSP en PvdA.
Ze zijn ook verontwaardigd dat Krikke hun klacht over mogelijke vriendjespolitiek niet serieus neemt. Even later blijkt dat Zalencentrum Opera twee van de vijf nachtvergunningen heeft weten te bemachtigen door als snelste een aanvraag in te leveren.
Onwetend
Is de relatie tussen Richard de Mos en Pauline Krikke te close? Naar nu blijkt, dankzij stukken die Omroep West en de NOS boven water hebben gekregen, spreken het Openbaar Ministerie (OM) en minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid in een vroeg stadium van het onderzoek naar Haagse corruptie af om burgemeester Krikke onwetend te laten.
Zo ontstaat de bijzondere situatie dat in de zogenoemde veiligheidsdriehoek van politie, gemeente en OM, de hoofdofficier van Justitie en de baas van de eenheid Den Haag van de politie wel weten dat er een onderzoek loopt, terwijl Krikke als verantwoordelijke namens de gemeente Den Haag geen idee heeft.
Is het het bondgenootschap tussen wethouder en burgemeester? Of het feit dat Krikke uiteindelijk het besluit nam om de zo gewraak-te nachtvergunningen te verlenen? Misschien is er wel een heel andere, logische verklaring voor het niet informeren van de burgemeester. Het Openbaar Ministerie reageerde gisteren niet op vragen hierover.
Hoe dan ook: van het tandem Richard de Mos en Pauline Krikke bleef na de invallen van de rijksrecherche niets over. Het Haagse stadsbestuur nam meteen afscheid van wethouders Rachid Guernaoui en Richard de Mos en van hun lokale partij. Andersom vroeg Groep de Mos een paar dagen later na een vernietigend rapport over de vreugdevuren onmiddellijk om het opstappen van de burgemeester.
Zo kwam Guernaoui in het vizier
De Haagse corruptieaffaire begon, zo blijkt nu, met een onderzoek – Tyrus genaamd – naar omkoping van een ambtenaar van de gemeente door de salesmanager van zalencentrum Opera, Erding A. Al vlot kwam ook diens broer Atilla A. in beeld.
Dat blijkt uit de stukken die ex-wethouder Rachid Guernaoui van het OM heeft gekregen. Justitie vermoedde in het najaar van 2018 dat Erding A. ‘mogelijk samen’ met zijn partner Nino Davituliani (Groep de Mos-raadslid) vergunningen kon regelen op het stadhuis tegen betaling van 15.000 euro.
Op basis van die verdenking is de telefoon van Erding A. van half oktober 2018 tot half april 2019 afgetapt, ook de telefoon van zijn broer Atilla is afgeluisterd, van januari 2019 tot begin mei 2019.
Schending
In twee gesprekken duikt Guernaoui op, daarna richt het OM het vizier ook op de wethouder. De ex-wethouder van Groep de Mos wordt verdacht van corruptie en schending ambtsgeheim, vanwege ‘vermoedelijke betrokkenheid bij het tegen betaling verstrekken van subsidies die (deels) weer ten goede komen van het zalencentrum’, schrijft het OM in het proces-verbaal.
Een woordvoerder van het Landelijk Parket wil geen toelichting geven op het onderzoek. Ook kan hij niet zeggen wanneer het OM naar verwachting een besluit neemt over eventuele vervolging van de corruptieverdachten. Volgens de advocaat van raadslid Davituliani en de partij Groep de Mos komt er in het onderzoek een ‘informant’ voor. Het OM kan daarover geen mededelingen doen.
OmroepWest 06.02.2020 Het corruptieonderzoek op het Haagse stadhuis begon in eerste instantie met één wethouder, vermoedelijk de inmiddels ex-wethouder Richard de Mos. Dat valt op te maken uit stukken die Omroep West en de NOS bij het Openbaar Ministerie (OM) via een zogeheten Wob-verzoek hebben opgevraagd. Kennelijk kwam Rachid Guernaoui pas later in beeld. Zolang het strafrechtelijk onderzoek loopt, wil het OM hier niet op reageren.
Het onderzoek zou in 2018 zijn begonnen. Tot in elk geval 11 juli 2019 heeft justitie slechts één wethouder op de korrel. Dat blijkt uit de mails en documenten die Omroep West heeft gekregen over de Haagse zaak door een beroep te doen op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
De Wet openbaarheid van bestuur (Wob) regelt het recht op informatie van de overheid. Overheidsinformatie is altijd openbaar, tenzij de Wob of andere wetgeving bepaalt dat de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te maken. Dat geldt bijvoorbeeld voor documenten die aan de strafrechter zijn voorgelegd.
Eén wethouder
De inhoud van veel documenten is weggelakt, omdat het volgens justitie het strafrechtelijke onderzoek zou kunnen schaden. Duidelijk is wel dat Gerrit van der Burg, de topman binnen het OM, op dinsdag 9 april om 7.21 uur een vertrouwelijke mail ontvangt. Hierin wordt gesproken over slechts één wethouder, in enkelvoud dus.
‘Goedemorgen Gerrit, hierbij de update inzake de wethouder.’ Diezelfde dag ontvangt hij ook een memo over een formeel overleg met de minister van Justitie en Veiligheid Ferd Grapperhaus met daarin als agendapunt: ‘Gevoelige zaak wethouder (onderzoek…)’
‘De zaak van de wethouder’
Ook een paar weken later gaat het nog steeds om één wethouder. In een memo van 30 april 2019 staan verschillende onderwerpen die aan bod zullen komen tijdens een gesprek met de minister. Een van die onderwerpen blijkt ‘de zaak van de wethouder.’
Ten slotte krijgt Van der Burg via de mail op 11 juli 2019 om 10.43 uur nog de volgende update van een collega. ‘Ha Gerrit, Voor volledigheid nog korte terugkoppeling stand van zaken in (dan is een klein deel weggelakt, red.) (wethouder).’
Twee losstaande zaken
In een reactie laat Peter Plasman, advocaat van De Mos, het volgende weten: ‘Ik heb begrepen dat de zaken van de collega-wethouders deels los van elkaar staan.’ Deze conclusie deelt Job Knoester, de advocaat die Rachid Guernaoui bijstaat: ‘Het is niet voor niets dat de betrokkenen niet gezamenlijk optrekken. Zo treden ze ook niet gezamenlijk naar buiten.’
Tot ongenoegen van de verdachten hebben zij nog niet het complete strafdossier gekregen. Plasman: ‘Mijn cliënt wil met name graag weten waar de verdenking concreet op is gebaseerd zodat hij zich kan verdedigen. Op dit moment hebben we enkel een summier aanvangsproces-verbaal ontvangen.’
Knoester: ‘Mijn cliënt en ik hebben, na continu aandringen bij justitie, inmiddels iets meer. Maar ik vind het ongepast en ongehoord. Sinds oktober ligt het leven van mijn cliënt volledig overhoop. Op basis van de stukken die wij nu hebben, snap ik werkelijk niet waarom.’
NOS 06.02.2020 Justitieminister Grapperhaus wist al zeker tien maanden voor de huiszoekingen bij de Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui dat er een corruptieonderzoek tegen hen liep. Dat blijkt uit stukken die Omroep West en de NOS bij het Openbaar Ministerie hebben opgevraagd via de Wet openbaarheid van bestuur (WOB).
Toenmalig burgemeester Krikke was in die periode bewust niet geïnformeerd over het onderzoek. Zij hoorde pas in de ochtend van 1 oktober, toen de rijksrecherche op het punt stond invallen te doen bij de wethouders, via een telefoontje van het OM over het onderzoek.
Krikke zei later die dag al tegen Omroep West dat dat geen vreemde gang van zaken was: “Het Landelijk Parket doet onderzoek en dat is iets anders dan bijvoorbeeld de lokale driehoek (burgemeester, politie en justitie, red.), of iets wat daarop lijkt.” De rijksrecherche mag daarom zelf bepalen wie en wanneer personen worden ingelicht over een onderzoek.
‘Melding gevoelig onderzoek’
Uit de opgevraagde WOB-documenten komt naar voren dat in januari vorig jaar een mail met als onderwerp “melding gevoelig onderzoek” naar de top van het OM en de Haagse hoofdofficier van justitie was verstuurd. Minister Grapperhaus was toen al via een ambtsbericht op de hoogte gebracht.
In de maanden daarna blijkt uit mails dat besloten wordt burgemeester Krikke bewust niet te informeren en dat minister Grapperhaus dat steunt. Waarom Krikke niet wordt geïnformeerd, blijft onduidelijk. Er is veel informatie zwartgelakt in de WOB-documenten en het OM wil de precieze inhoud van de ambtsberichten niet prijsgeven. Dit zou het strafrechtelijke onderzoek naar de inmiddels vertrokken wethouders kunnen schaden.
Vanwege de corruptiezaak viel het Haagse college. Zowel De Mos als Guernaoui zegt niets fout te hebben gedaan.
AD 06.02.2020 Justitieminister Grapperhaus wist tien maanden voor de invallen bij de Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui al dat er een corruptieonderzoek tegen de mannen liep. Dat melden Omroep West en de NOS op basis van stukken die zij hebben opgevraagd bij het Openbaar Ministerie via de Wet openbaarheid van bestuur (WOB).
Grapperhaus was dus al vroegtijdig geïnformeerd, terwijl toenmalig burgemeester Krikke bewust niet op de hoogte werd gebracht over het onderzoek, zo blijkt uit de stukken. Zij kreeg op 1 oktober, vlak voordat de rijksrecherche de woningen binnenviel, pas te horen wat er aan de hand was. Via een telefoontje van het OM.
Maar omdat het Landelijk Parket, dat het onderzoek deed, niet onder de lokale driehoek van burgemeester, politie en justitie valt, mag de rijksrecherche zelf bepalen wie wordt ingelicht over een onderzoek en wanneer.
Gesjoemel met gemeentegeld
De corruptie-affaire in het Haagse stadhuis draait behalve om nachtvergunningen ook om gesjoemel met gemeentegeld. Volgens justitie regelde Rachid Guernaoui, een van de twee Groep de Mos-wethouders, een subsidie waar een bevriend zalencentrum profijt van had. Betrokkenen ontkennen.
Zo kwam Guernaoui in het vizier
De Haagse corruptieaffaire begon, zo blijkt nu, met een onderzoek – Tyrus genaamd – naar omkoping van een ambtenaar van de gemeente door de salesmanager van zalencentrum Opera, Erding A. Al vlot kwam ook diens broer Atilla A. in beeld.
Dat blijkt uit de stukken die ex-wethouder Rachid Guernaoui van het OM heeft gekregen. Justitie vermoedde in het najaar van 2018 dat Erding A. ‘mogelijk samen’ met zijn partner Nino Davituliani (Groep de Mos-raadslid) vergunningen kon regelen op het stadhuis tegen betaling van 15.000 euro.
Op basis van die verdenking is de telefoon van Erding A. van half oktober 2018 tot half april 2019 afgetapt, ook de telefoon van zijn broer Atilla is afgeluisterd, van januari 2019 tot begin mei 2019.
Schending
In twee gesprekken duikt Guernaoui op, daarna richt het OM het vizier ook op de wethouder. De ex-wethouder van Groep de Mos wordt verdacht van corruptie en schending ambtsgeheim, vanwege ‘vermoedelijke betrokkenheid bij het tegen betaling verstrekken van subsidies die (deels) weer ten goede komen van het zalencentrum’, schrijft het OM in het proces-verbaal.
Een woordvoerder van het Landelijk Parket wil geen toelichting geven op het onderzoek. Ook kan hij niet zeggen wanneer het OM naar verwachting een besluit neemt over eventuele vervolging van de corruptieverdachten. Volgens de advocaat van raadslid Davituliani en de partij Groep de Mos komt er in het onderzoek een ‘informant’ voor. Het OM kan daarover geen mededelingen doen.
Den HaagFM 06.02.2020 Minister Fred Grapperhaus van Justitie en Veiligheid (CDA) wist al tien maanden vóór de huiszoekingen bij de ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui dat er een corruptieonderzoek liep op het stadhuis in Den Haag. Toenmalig burgemeester Pauline Krikke werd niet geïnformeerd.
Zij kreeg pas op het moment van de invallen een telefoontje van het Openbaar Ministerie (OM). Dat blijkt uit stukken die Omroep West en de NOS bij het OM via een Wob-verzoek opvroegen. “Hierbij een melding van een zeer gevoelig onderzoek.”
Dinsdagochtend 1 oktober 2019 gaat de actie van start. De Rijksrecherche valt in alle vroegte de huizen en werkkamers van De Mos en Guernaoui binnen. De twee zijn verbijsterd. Diezelfde dag maakt het OM bekend dat ze de mannen verdenkt van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
OmroepWest 06.02.2020 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid (CDA) wist al tien maanden vóór de huiszoekingen bij de Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui dat er een corruptieonderzoek liep op het stadhuis in Den Haag. Toenmalig burgemeester Pauline Krikke werd niet geïnformeerd. Zij kreeg pas op het moment van de invallen een telefoontje van het Openbaar Ministerie (OM). Dat blijkt uit stukken die Omroep West en de NOS bij het OM via een Wob-verzoek opvroegen. ‘Hierbij een melding van een zeer gevoelig onderzoek.’ Een reconstructie.
Richard de Mos en Rachid Guernaoui zijn maandag 30 september 2019 begonnen aan een nieuwe werkweek. De twee wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos weten dat het een spannende week wordt, want donderdag 3 oktober komt het langverwachte onderzoeksrapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) naar de Scheveningse vonkenregen uit. De uitkomst kan grote politieke gevolgen hebben.
Pauline Krikke zet zich om dezelfde reden schrap voor een pittige week op het stadhuis. De burgemeester krijgt niet alleen te maken met de presentatie van het OvV-rapport op donderdag, ze moet ook een demonstratie van boze boeren in goede banen leiden. Dinsdag 1 oktober komen ze op hun tractoren massaal naar Den Haag. De burgemeester en de wethouders weten op dat moment niet dat hun week een totaal andere en dramatische wending zal krijgen.
Puntjes op de i
Dezelfde maandag worden binnen het OM namelijk de puntjes op de i gezet van een lang voorbereide inval in de woningen en werkkamers van de wethouders. Dat wordt duidelijk uit de documenten die Omroep West heeft gekregen door een beroep te doen op de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
De Wet openbaarheid van bestuur (Wob) regelt het recht op informatie van de overheid. Overheidsinformatie is altijd openbaar, tenzij de Wob of andere wetgeving bepaalt dat de gevraagde informatie niet geschikt is om openbaar te maken. Dat geldt bijvoorbeeld voor documenten die aan de strafrechter zijn voorgelegd.
Op maandag 30 september 2019 om 17.37 uur krijgen Gerrit van der Burg en Theo Hofstee, de top van de landelijke leiding van het OM, een vertrouwelijke mail van een plaatsvervangend afdelingshoofd van het OM. Het gaat over de inval die de dag erna zal plaatsvinden.
Korte headsup
‘Ha Gerrit en Theo, (…). Morgen om 07.00 uur wordt BM (burgemeester red.) door Michiel ingelicht. Ik begreep al dat Gerrit vanavond nog even een korte headsup geeft aan de minister.’ Van der Burg antwoordt om 20.34 uur. ‘Inmiddels met Theo overlegd. Minister wist het al. (…).’ Het persbericht voor ‘de actie’ ligt dan al klaar.
Rechercheurs aan het werk bij woning wethouder De Mos | Beeld OMROEP WEST
Nachtvergunningen
Wel wordt duidelijk dat het onderzoek onder andere zou gaan om het verlenen van vijf nachtvergunningen voor horecabedrijven, waaronder aan zalencentrum Opera. Het zalencentrum zou ook hebben geprofiteerd van subsidies. Dat is volgens het OM verdacht, omdat Opera donateur is van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Naast de twee ex-wethouders is ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani verdachte in de zaak. Alle drie ontkennen iets fout te hebben gedaan.
De opgevraagde stukken geven een beeld van het verloop van de corruptiezaak. De eerste documenten die Omroep West krijgt, zijn van begin januari 2019. Uit een mail blijkt dat het onderzoek zo groot wordt, dat een Haagse officier van justitie zich genoodzaakt voelt om de top van het OM erop te wijzen. Ook de minister is dan al via een ambtsbericht op de hoogte gebracht van de corruptiezaak.
Zeer gevoelig onderzoek
Op maandag 7 januari 2019 om 20.02 uur schrijft de officier een mail met als onderwerp: ‘melding gevoelig onderzoek’. Hij schrijft: ‘Ha, hierbij de melding (zie in de bijlage een AB (ambtsbericht, red.)) van een zeer gevoelig RR-onderzoek (Rijksrechercheonderzoek, red.).’
De mail is gericht aan de top van het OM. De Haagse hoofdofficier van justitie Bart Nieuwenhuizen en zijn plaatsvervanger Michiel Zwinkels zitten in de cc en krijgen de melding dus ook. Een dikke maand later, op zondag 24 februari 2019, volgt om 19.41 uur een update van de zaak aan dezelfde ontvangers.
Zwart gemaakt
De precieze inhoud van de ambtsberichten geeft het Openbaar Ministerie niet prijs. Dit zou het strafrechtelijke onderzoek naar de twee Haagse verdachten kunnen schaden, zo redeneert het OM. Ook zijn alle mails en memo’s slechts gedeeltelijk leesbaar. Veel informatie is zwart gemaakt.
Maar duidelijk is wel dat vanaf begin januari 2019 de zaak bekend is bij de minister, de top van de landelijke leiding van het OM en bij de top van het OM in Den Haag. Het OM en minister Grapperhaus voeren bovendien minimaal twee formele overleggen over het corruptieonderzoek.
Burgemeester niet geïnformeerd
Wie dan nog van niets weet, is burgemeester Pauline Krikke. Zij wordt bewust niet geïnformeerd. In een mail van woensdag 1 mei 2019 staat een verslag van het overleg dat Grapperhaus heeft gehad met het OM over de zaak. ‘Er is gesproken over het onderzoek tegen de wethouder. VZ (voorzitter Van der Burg, red.) geeft aan dat de BM (burgemeester, red.) niet wordt geïnformeerd. De minister steunt deze lijn en zal het e.e.a. op papier zetten.’ De reden voor het niet informeren van de burgemeester valt niet op te maken uit de stukken.
Pauline Krikke.| Foto: ANP
Zomerborrel
Op vrijdag 5 juli staat er weer een persoonlijk gesprek tussen de top van het OM en de minister gepland. ‘Ha Gerrit, De minister is vrijdag tot 19.00 uur op de zomerborrel. In overleg met de hoofdofficier van het parket Den Haag zal worden bepaald wanneer en op welke wijze de burgemeester wordt geïnformeerd.’
Dan breekt de zomervakantie aan en komt het onderzoek op een lager pitje te staan. In augustus gaat het werk verder waar het is geëindigd en beginnen de voorbereidingen van de inval op dinsdag 1 oktober. Het Haagse OM stuurt op vrijdag 27 september 2019 de stand van zaken van het onderzoek naar het Landelijk Parket. ‘Ha, ik hoop dat je een heerlijke vakantie hebt gehad! Je staat vast te popelen om weer te beginnen.’
Ondankbare taak
Een paar dagen later is het zover, de dag van de inval bij de wethouders. Zoals afgesproken krijgt Krikke om 07.00 uur in de ochtend een telefoontje. De actie is dan net begonnen. Michiel Zwinkels heeft de ondankbare taak om de burgemeester te vertellen dat twee wethouders in haar college verdacht worden van corruptie. Zwinkels is waarnemend hoofdofficier van justitie, omdat Bart Nieuwenhuizen een paar maanden eerder is afgezwaaid.
De inval is een ongekende klap voor het Haagse stadhuis. Pauline Krikke zegt in een interview met Omroep West dat ze enorm geschrokken is en dat ze niet wist dat het corruptieonderzoek liep. Op de vraag of het gebruikelijk is dat de burgemeester hier niet van op de hoogte wordt gesteld, antwoordt ze dat dit niet vreemd is. ‘Het is een onderzoek van het Landelijk Parket en dat is iets totaal anders dan bijvoorbeeld de driehoek.’
Lokale driehoek
Krikke doelt op de lokale driehoek. Daarin zitten de burgemeester, de politiechef en de hoofdofficier van justitie. Zij voeren wekelijks overleg. De maanden voor de inval heeft zich dus de situatie voorgedaan dat hoofdofficier van justitie Bart Nieuwenhuizen, en later Michiel Zwinkels, wist dat er een corruptieonderzoek op het Haagse stadhuis liep, maar dit niet deelde met de burgemeester.
Volgens een woordvoerder van het Haagse stadhuis is dat een gevolg van de keuzes die de Rijksrecherche maakt. ‘De Rijksrecherche maakt in samenspraak met het OM zelf een afweging of, wie en op welk moment geïnformeerd wordt over een lopend onderzoek’, zegt zij. ‘De partijen binnen de driehoek bepalen zelf welke punten zij ter bespreking inbrengen.’
Gevolgen zijn groot
De gevolgen van het corruptieonderzoek zijn groot. Richard de Mos en Rachid Guernaoui zijn na een motie van wantrouwen opgestapt als wethouders. Vervolgens wilden coalitiegenoten VVD, DD6 en GroenLinks niet meer verder met Hart voor Den Haag/Groep de Mos en zetten zij de partij uit het college. De Mos is inmiddels weer terug in het stadhuis. Niet als wethouder, maar als fractievoorzitter van zijn partij. Rachid Guernaoui heeft nog geen nieuwe baan.
Pauline Krikke haalde de nieuwe werkweek op het stadhuis ook niet. Zij nam op zondagavond 6 oktober 2019 ontslag na het vernietigende OvV-rapport over de vonkenregen. Den Haag zoekt nu een nieuwe burgemeester. Tot 1 juli is Johan Remkes aangesteld als waarnemer. Langzaam krabbelt Den Haag weer op na een net zo bizarre, als dramatisch eerste week van oktober 2019.
De corruptie-affaire in het Haagse stadhuis draait behalve over nachtvergunningen ook om gesjoemel met gemeentegeld. Volgens justitie regelde Rachid Guernaoui, een van de twee Groep de Mos-wethouders, een subsidie waar een bevriend zalencentrum profijt van had. Betrokkenen ontkennen.
AD 22.01.2020
Dat blijkt uit stukken van het OM die deze krant heeft ingezien. De Haagse Groep de Mos-wethouders Rachid Guernaoui en Richard de Mos moesten in oktober opstappen nadat de rijksrecherche invallen had gedaan op het stadhuis en thuis in het kader van een groot corruptie-onderzoek. Dat onderzoek richt zich onder meer op het tegen betaling verstrekken van nachtvergunningen aan het bevriende zalencentrum Opera, zo was al bekend.
Turkse vereniging
Maar bij Guernaoui speelt iets anders, blijkt nu: justitie verdenkt de voormalige D66’er ervan een subsidie voor een Turkse vereniging geregeld te hebben, terwijl een flink deel van dat gemeentegeld weer ten goede kwam van hetzelfde zalencentrum, gerund door de broers A., intimi en donateurs van Groep de Mos.
Telefoontaps
Volgens twee telefoontapverslagen in het voorjaar van 2019 belooft Guernaoui aan Erding A., salesmanager van Opera, dat er negenduizend euro integratiesubsidie overgemaakt zal worden aan de Turkse club. De voorzitter van die vereniging had zich bij A. beklaagd over getreuzel: ,,Ik dacht dat wij daar onze man hadden?’’
Erding trekt aan de bel bij de wethouder, Guernaoui zegt dan volgens het tapverslag: ,,Maandag ga ik zeggen dat ze negenduizend krijgen voor Newroz-viering (Perzisch Nieuwjaar, red.)” Ruim 6.000 euro bedraagt de zaalhuur, dat geld komt weer rechtstreeks ten goede van de Opera.
De banden tussen het zalencentrum en de partij zijn innig: uitbater Atilla A. – eerder nog verdachte in een witwasonderzoek– stond op de kieslijst, de partner van broer Erding is Nino Davituliani, raadslid van Groep de Mos. Guernaoui, De Mos, Davituliani en de broers zijn alle vijf verdachte.
OmroepWest 25.01.2020 Waarnemend burgemeester Johan Remkes van Den Haag hoopt dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders ‘zo snel mogelijk wordt afgerond’. Die oproep deed de burgemeester zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten bij mediapartner Den Haag FM.
De Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui, beiden van Hart voor Den Haag/Groep de Mos, worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambstgeheim. Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche daarom de woningen en werkkamers van de politici binnen. Maar het OM heeft tot nu toe niets over de zaak naar buiten gebracht. De twee politici ontkennen de beschuldigingen.
‘Ik hoop dat het onderzoek niet eindeloos duurt’, zei Remkes in Spuigasten. ‘Het is zowel naar de betrokkenen als naar het bestuur toe – denk ik – niet goed als dit soort processen te lang duren, want dan blijft het boven de markt zweven en dat is hartstikke slecht.’ Remkes riep het Openbaar Ministerie daarom op: om het onderzoek zo snel mogelijk af te ronden.
De burgemeester wilde geen termijn noemen waarop justitie het corruptieonderzoek in elk geval klaar moet hebben. ‘Dat moet u aan het Openbaar Ministerie vragen, dat moet u niet aan mij vragen. Maar volgens mij ben ik volstrekt helder geweest.’
‘Aanzien stadsbestuur heeft schade opgelopen’
Sinds de Haagse corruptieaffaire in het nieuws is gekomen, staat integriteit bovenaan de politieke agenda in Den Haag. Deze week maakte Remkes bekend dat een extern, onafhankelijk bureau het beleid van de gemeente Den Haag op het gebied van integriteit gaat onderzoeken. Het moet ook met voorstellen voor verbeteringen komen.
Het aanzien van het stadsbestuur heeft door deze corruptiezaak wel schade opgelopen, vindt Remkes. ‘Eén ding is zeker: er is sprake van reputatieverlies. Aan dat reputatieverlies zal dus gewerkt moeten worden om het vertrouwen van mensen in hun stadsbestuur te herstellen.’
Den HaagFM 25.01.2020 Waarnemend burgemeester Johan Remkes van Den Haag hoopt dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders “zo snel mogelijk wordt afgerond”. Die oproep deed de burgemeester zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
De Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui (beiden van Hart voor Den Haag/Groep de Mos) worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambstgeheim. Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche daarom de woningen en werkkamers van de politici binnen. Maar het OM heeft tot nu toe niets over de zaak naar buiten gebracht. De twee politici ontkennen de beschuldigingen.
“Ik hoop dat het onderzoek niet eindeloos duurt”, sprak Remkes in Spuigasten. “Dat is zowel naar de betrokkenen als naar het bestuur toe – denk ik – niet goed als dit soort processen te lang duren, want dan blijft het boven de markt zweven en dat is hartstikke slecht.” Remkes riep het Openbaar Ministerie daarom op: “Ik hoop dat het zo snel mogelijk wordt afgerond.”
De burgemeester wilde geen termijn noemen waarop justitie het corruptieonderzoek in elk geval klaar moet hebben. “Dat moet u aan het Openbaar Ministerie vragen, dat moet u niet aan mij vragen. Maar volgens mij ben ik volstrekt helder geweest.”
Sinds de Haagse corruptieaffaire in het nieuws is gekomen, staat integriteit bovenaan de politieke agenda in Den Haag. Deze week maakte Remkes bekend dat een extern, onafhankelijk bureau het beleid van de gemeente Den Haag op het gebied van integriteit gaat onderzoeken. Het moet ook met voorstellen voor verbeteringen komen.
Het aanzien van het stadsbestuur heeft door deze corruptiezaak wel schade opgelopen. “Eén ding is zeker: er is sprake van reputatieverlies. Aan dat reputatieverlies zal dus gewerkt moeten worden om het vertrouwen van mensen in hun stadsbestuur te herstellen.”
OmroepWest 22.01.2020 Voormalig wethouder Rachid Guernaoui (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) noemt het ‘ongehoord’ dat hij voor het verlenen van subsidies door het Openbaar Ministerie (OM) van zijn bed is gelicht. Guernaoui wordt er door het Openbaar Ministerie van verdacht dat hij via deze subsidies een donateur van zijn partij financieel heeft geholpen. Guernaoui ontkent in alle toonaarden. ‘Alles is via de koninklijke weg gelopen’.
De rijksrecherche viel dinsdag 1 oktober vorig jaar de woning en werkkamer van Rachid Guernaoui binnen. Bij partijgenoot Richard de Mos gebeurde hetzelfde. Beiden waren toen nog wethouder in Den Haag. Het OM beschuldigt de twee van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
Duidelijk werd dat de verdenking in elk geval te maken had met het verlenen van nachtvergunningen aan horecabedrijven. Twee van die vergunningen kwamen terecht bij zalencentrum Opera, een van de donateurs van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Dat is volgens het OM verdacht.
Subsidie regelen
Nu blijkt dat Rachid Guernaoui volgens het OM regelde dat Opera profiteerde van een subsidie aan de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging. Dat schrijft het AD, die de stukken van het OM heeft ingezien. Dat dossier was opgeëist door Guernaoui.
Het OM baseert zich op twee telefoontaps. In een van de taps dringt salesmanager Erdinç Akyol van Opera bij Guernaoui erop aan om snel over de brug te komen met een integratiesubsidie van 9.000 euro voor de Turkse vereniging. In de tap zegt Erdinç Akyol: ‘Ik word een beetje gek van ze, ze zeggen dat ze niet uitkomen.’ Guernaoui: ‘Ik ben toch geen pinautomaat? (…) Ik heb toch veel gegeven.’ Akyol: ‘Rachid, je weet precies wat je moet doen (…) Kijk effe wat het is en anders moet je het maar doorgeven.’
Nieuwjaarsfeest
Het geld was bedoeld voor het organiseren van het jaarlijkse nieuwjaarsfeest door de Turkse vereniging. Volgens het OM zou Guernaoui met het verstrekken van de subsidie het zalencentrum financieel ondersteunen, omdat de Turkse verenging 6.000 euro aan de Opera zou betalen voor de zaalhuur.
Guernaoui ontkent de beschuldiging. ‘Ik heb niet alleen beslist over deze subsidie’, reageert hij. ‘Dat is allemaal volgens ambtelijk advies verlopen. Bovendien hebben we 5.600 euro minder toegekend dan de vereniging had aangevraagd.’
Memo
Dat bevestigt een gemeentelijke memo van 8 maart 2019. In de memo staat dat de gemeente Den Haag de Turkse vereniging beoordeelt als een ‘actieve maatschappelijk organisatie met een brede achterban onder de Haagse Azeri’s.’ Volgens de memo doet de vereniging regelmatig projecten voor taal in de buurt, emancipatie, de LHBTI-gemeenschap en ontmoetingen op het gebied van culturele diversiteit.
Er wordt een gedeeltelijke subsidie toegekend van 9.000 euro voor het houden van een Nevruz-viering op 24 maart 2019, valt te lezen. ‘Omdat de subsidie vooralsnog past binnen de Hoofdlijnenbrief Integratie en voldoet aan de voorwaarden uit de concept subsidieregeling.’ Guernaoui: ‘Deze vereniging krijgt al jaren subsidie, ook toen ik nog geen wethouder was. Sinds 2012 in totaal bijna twee ton.’
Vriendelijk gesprek
Guernaoui is niet verbaasd over de toon van het telefoongesprek met de Opera-manager. ‘Het was gewoon een persoonlijk en vriendelijk gesprek. De Turkse vereniging wachtte al lang op dit geld en een week na het telefoongesprek zou de viering zijn. Het is dus niet vreemd dat ik op deze manier met mensen praat. En het is ook niet verdacht dat ik hierover met een donateur van de partij spreek. Ik mag toch wel contact hebben met donateurs?’
In de andere telefoontap tussen de voorzitter van moskee On Dort Masumlar en Erdinç Akyol wordt gesproken over Guernaoui als ‘onze man’ op het stadhuis die zaken zou moeten regelen.
Ongehoord
Daarover zegt Guernaoui dat hij weinig kan doen aan wat er achter zijn rug gebeurt. ‘Dat is spreektaal’, reageert hij. ‘Daar kan ik niets aan doen. Als er zaken gebeuren die niet kunnen, dan moet het OM daar actie op ondernemen. Maar het is ongehoord om mij op basis hiervan van mijn bed te lichten. Dat dit kan gebeuren in Nederland.’
Den HaagFM 22.01.2020 De corruptie-affaire in het Haagse stadhuis draait niet alleen om nachtvergunningen maar ook om gesjoemel met gemeentegeld. Volgens justitie regelde Rachid Guernaoui, een van de twee Groep de Mos-wethouders, een subsidie waar een bevriend zalencentrum profijt van had. Dat meldt het AD. De krant baseert zich op stukken van het OM die zijn ingezien. Betrokkenen ontkennen.
De Haagse Groep de Mos-wethouders Rachid Guernaoui en Richard de Mos stapten in oktober op nadat de rijksrecherche een inval had gedaan in het stadhuis en bij hen thuis in het kader van een groot corruptie-onderzoek. Dit onderzoek richt zich onder meer op het tegen betaling verstrekken van nachtvergunningen aan het bevriende zalencentrum Opera.
Maar bij Guernaoui speelt volgens de krant iets anders. Justitie zou de voormalige D66’er ervan verdenken een subsidie voor een Turkse vereniging geregeld te hebben, terwijl een flink deel van dat gemeentegeld weer ten goede kwam van zalencentrum Opera, dat gerund wordt door intimi en donateurs van Groep de Mos.
‘Bij niemand in de zak’
Volgens Guernaoui zit hij ‘bij niemand in de zak’ en heeft ‘niemand de macht over hem’. Toen niet en nu niet, benadrukt hij in de krant. Hij is van mening dat uit het dossier van het OM juist blijkt dat de verdenking tegen hem onterecht is.
OmroepWest 21.01.2020 De corruptie-affaire in het Haagse stadhuis draait niet alleen om nachtvergunningen maar ook om gesjoemel met gemeentegeld. Volgens justitie regelde Rachid Guernaoui, een van de twee Groep de Mos-wethouders, een subsidie waar een bevriend zalencentrum profijt van had. Dat meldt het AD. De krant baseert zich op stukken van het OM die zijn ingezien. Betrokkenen ontkennen.
Maar bij Guernaoui speelt volgens de krant iets anders. Justitie zou de voormalige D66’er ervan verdenken een subsidie voor een Turkse vereniging geregeld te hebben, terwijl een flink deel van dat gemeentegeld weer ten goede kwam van zalencentrum Opera, dat gerund wordt door intimi en donateurs van Groep de Mos.
‘Bij niemand in de zak’
Volgens Guernaoui zit hij ‘bij niemand in de zak’ en heeft ‘niemand de macht over hem’. Toen niet en nu niet, benadrukt hij in de krant. Hij is van mening dat uit het dossier van het OM juist blijkt dat de verdenking tegen hem onterecht is.
NOS 22.01.2020 De Haagse oud-wethouder Rachid Guernaoui, die samen met Richard de Mos wordt verdacht van corruptie, heeft volgens het Openbaar Ministerie gesjoemeld met subsidiegeld om een zalencentrum te bevoordelen. Dat meldt het AD op basis van stukken van het OM. Het Landelijk Parket wil niet ingaan op het bericht.
Tot nu toe werden Guernaoui en De Mos er alleen van verdacht dat ze tegen betaling een nachtvergunning voor het zalencentrum hadden geregeld. Begin oktober deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en de woningen van de twee. Een dag later trokken VVD, D66 en GroenLinks de stekker uit de coalitie met de partij van Guernaoui en De Mos, Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
“Ik dacht dat wij daar onze man hadden?”, aldus De voorzitter van een Turkse vereniging in een afgetapt gesprek met zalencentrum Opera.
Guernaoui zegt tegen het AD dat hij eind december van het OM hoorde dat hij ook wordt verdacht van gesjoemel met subsidiegeld. In het dossier staan onder meer twee verslagen van afgeluisterde telefoongesprekken uit maart 2019. Erding A., de salesmanager van zalencentrum Opera, praat daarin volgens het OM met Guernaoui over een Turkse vereniging die wacht op een subsidie.
Erding: “Ik word een beetje gek van ze, ze zeggen dat ze niet uitkomen.”
Guernaoui: “Ik ben toch geen pinautomaat? (…) Ik heb toch veel gegeven.”
Erding: “Rachid, je weet precies wat je moet doen. (…) Kijk even wat het is en anders moet je het maar doorgeven.”
Dezelfde dag bellen ze opnieuw en zegt Guernaoui: “Ze hadden al 8500 euro gehad, maandag ga ik zeggen dat ze nog 9000 krijgen. Maar ze krijgen veel (…) ik ga niet alles toewijzen, dan denken ze eeeh. Maar stuur niet door wat ik je geappt heb. (…) Het is openbaar, dan weet je dat.”
Zaalhuur nieuwjaarsfeest
Het AD heeft het dossier en de gespreksverslagen ingezien. Volgens de krant is 6000 van de 9000 euro terechtgekomen bij Opera, via de zaalhuur voor het Perzische nieuwjaarsfeest Newroz. Het OM wil niets kwijt over de nieuwe verdenkingen. “Het onderzoek is in volle gang”, zegt een woordvoerder.
Guernaoui ontkent dat hij de Turkse vereniging en het zalencentrum financieel heeft bevoordeeld. “Deze vereniging krijgt al jaren subsidie, sinds 2012 bijna 200.000 euro. En sinds 2007 vieren ze met subsidie Newroz in de Opera. Ambtenaren hebben een positief advies gegeven over de subsidies, dat heb ik overgenomen”, zegt hij tegen het AD.
Lobby
De oud-wethouder benadrukt dat hij de subsidie voor de vereniging zelfs heeft verlaagd. “Ik heb niks onrechtmatigs gedaan. Ik zeg in datzelfde gesprek ook dat de vereniging al veel heeft gekregen, dat ik geen pinautomaat ben. En dat ze lobbyen is niet gek: Jan en alleman lobbyt.”
In een ander afgeluisterd gesprek zou de voorzitter van de Turkse stichting zich tegenover Erding A. van het zalencentrum beklagen over de subsidieaanvraag. “Het is rumoerig geworden met dat subsidie dinges. Ik dacht dat wij daar onze man hadden?” De salesmanager antwoordt: “We praten daar morgen over, ik ga morgen Rachid/Richard in jouw bijzijn bellen, oké?”
Hierover zegt Rachid Guernaoui tegen het AD: “Mensen kunnen van alles over mij zeggen, daar kan ik toch niks mee? Als er verkeerde dingen met subsidies gebeuren, moet het OM dat uitzoeken, natuurlijk. Maar al die andere dingen wist ik niet.”
Erding A. is zelf ook verdachte in het corruptieonderzoek, net als zijn broer en zakenpartner Atilla A. en zijn partner.
MSN 22.01.2020 De wethouders van Groep de Mos gaven niet alleen een kostbare vergunning aan het zalencentrum van een bevriende Turkse ondernemer, maar gaf ook subsidie. Dat schrijft het AD, dat de aanklacht heeft ingezien.
De Haagse Groep de Mos-wethouders Rachid Guernaoui en Richard de Mos moesten in oktober opstappen nadat de rijksrecherche invallen had gedaan op het stadhuis en thuis in het kader van een groot corruptie-onderzoek. Dat onderzoek richt zich onder meer op het tegen betaling verstrekken van nachtvergunningen aan het bevriende zalencentrum Opera, zo was al bekend.
Maar bij Guernaoui speelt iets anders, blijkt nu: justitie verdenkt de voormalige D66’er ervan een subsidie voor een Turkse vereniging geregeld te hebben, terwijl een flink deel van dat gemeentegeld weer ten goede kwam van hetzelfde zalencentrum, gerund door de broers A., intimi en donateurs van Groep de Mos.
AD 22.01.2020 De corruptie-affaire in het Haagse stadhuis draait behalve over nachtvergunningen ook om gesjoemel met gemeentegeld. Volgens justitie regelde Rachid Guernaoui, een van de twee Groep de Mos-wethouders, een subsidie waar een bevriend zalencentrum profijt van had. Betrokkenen ontkennen.
Dat blijkt uit stukken van het OM die deze krant heeft ingezien. De Haagse Groep de Mos-wethouders Rachid Guernaoui en Richard de Mos moesten in oktober opstappen nadat de rijksrecherche invallen had gedaan op het stadhuis en thuis in het kader van een groot corruptie-onderzoek. Dat onderzoek richt zich onder meer op het tegen betaling verstrekken van nachtvergunningen aan het bevriende zalencentrum Opera, zo was al bekend.
Maar bij Guernaoui speelt iets anders, blijkt nu: justitie verdenkt de voormalige D66’er ervan een subsidie voor een Turkse vereniging geregeld te hebben, terwijl een flink deel van dat gemeentegeld weer ten goede kwam van hetzelfde zalencentrum, gerund door de broers A., intimi en donateurs van Groep de Mos.
Telefoontaps
Volgens twee telefoontapverslagen in het voorjaar van 2019 belooft Guernaoui aan Erding A., salesmanager van Opera, dat er negenduizend euro integratiesubsidie overgemaakt zal worden aan de Turkse club. De voorzitter van die vereniging had zich bij A. beklaagd over getreuzel: ,,Ik dacht dat wij daar onze man hadden?’’ Erding trekt aan de bel bij de wethouder, Guernaoui zegt dan volgens het tapverslag: ,,Maandag ga ik zeggen dat ze negenduizend krijgen voor Newroz-viering (Perzisch Nieuwjaar, red.)” Ruim 6.000 euro bedraagt de zaalhuur, dat geld komt weer rechtstreeks ten goede van de Opera.
De banden tussen het zalencentrum en de partij zijn innig: uitbater Atilla A. – eerder nog verdachte in een witwasonderzoek– stond op de kieslijst, de partner van broer Erding is Nino Davituliani, raadslid van Groep de Mos. Guernaoui, De Mos, Davituliani en de broers zijn alle vijf verdachte.
Guernaoui ontkent: ,,Er is geen euro naar mij gegaan. Deze vereniging krijgt al jaren subsidie, sinds 2012 bijna 200.000 euro. En sinds 2007 vieren ze met subsidie Newroz in de Opera. Ambtenaren hebben een positief advies gegeven over de subsidies, dat heb ik overgenomen. In februari is er 8.500 euro toegekend voor een activiteit, en in maart 9.000 euro voor Newroz. Dat is ruim 5.000 minder dan aangevraagd, en 3.000 euro minder dan vorig jaar.”
Luister ook naar de podcast Achter het Verhaal, waarin Niels Klaassen uitgebreid spreekt over deze zaak en over Groep De Mos:
Zo kwam Guernaoui in het vizier
De Haagse corruptieaffaire begon, zo blijkt nu, met een onderzoek – Tyrus genaamd – naar omkoping van een ambtenaar van de gemeente door de salesmanager van zalencentrum Opera, Erding A. Al vlot kwam ook diens broer Atilla A. in beeld.
Dat blijkt uit de stukken die ex-wethouder Rachid Guernaoui van het OM heeft gekregen. Justitie vermoedde in het najaar van 2018 dat Erding A. ‘mogelijk samen’ met zijn partner Nino Davituliani (Groep de Mos-raadslid) vergunningen kon regelen op het stadhuis tegen betaling van 15.000 euro.
Op basis van die verdenking is de telefoon van Erding A. van half oktober 2018 tot half april 2019 afgetapt, ook de telefoon van zijn broer Atilla is afgeluisterd, van januari 2019 tot begin mei 2019.
In twee gesprekken duikt Guernaoui op, daarna richt het OM het vizier ook op de wethouder. De ex-wethouder van Groep de Mos wordt verdacht van corruptie en schending ambtsgeheim, vanwege ‘vermoedelijke betrokkenheid bij het tegen betaling verstrekken van subsidies die (deels) weer ten goede komen van het zalencentrum’, schrijft het OM in het proces-verbaal. Een woordvoerder van het Landelijk Parket wil geen toelichting geven op het onderzoek. Ook kan hij niet zeggen wanneer het OM naar verwachting een besluit neemt over eventuele vervolging van de corruptieverdachten. Volgens de advocaat van raadslid Davituliani en de partij Groep de Mos komt er in het onderzoek een ‘informant’ voor. Het OM kan daarover geen mededelingen doen.
Lees hieronder meer citaten uit het onderzoeksdossier, de reactie van betrokkenen en een uitgebreid interview met Guernaoui: ‘Begin je nu ook al zoals het OM te doen?’
De gewezen wethouder Rachid Guernaoui (Groep de Mos) doet voor het eerst zijn inhoudelijke verhaal over de corruptieverdenking. De ex-bestuurder ontkent dat hij in de zak zat van bevriende ondernemers. ‘Ik ben geen pin-automaat’.
Bijna tien weken moest Rachid Guernaoui (1972) wachten op duidelijkheid. Wat heeft justitie nou precies tegen hem? Op 1 oktober viel de Rijksrecherche zijn woning en werkkamer binnen in het kader van een voor Nederland ongekend corruptieonderzoek: volgens het OM maakten Guernaoui, partijleider Richard de Mos, raadslid Nino Davituliani en partij-intimi Erding en Atilla A. zich schuldig aan omkoping, corruptie en schending van het ambtsgeheim.
De zaak draaide volgens het eerste persbericht van het OM om het verstrekken van nachtvergunningen tegen betaling. Maar meer dan dat kreeg Guernaoui niet te horen, tot zijn grote frustratie: ,,1 oktober vielen ze hier binnen”, zegt de voormalig wethouder aan de keukentafel van zijn appartement in de Haagse binnenstad. De voormalig wethouder serveert koffie, de twee Apple-computers staan weer op het bureau. ,,Die hadden ze ook meegenomen. Maar mijn telefoon en Ipad hebben ze nog wel. De codes heb ik niet gegeven, de apparaten bevatten mijn hele privéleven, filmpjes, foto’s. Dus ze proberen die nog te kraken denk ik. Op 2 oktober was ik mijn baan kwijt. En sindsdien bleef het stil: ik wist niks!”
Tot eind december. Via zijn advocaat drong Guernaoui bij het OM aan om openheid. Vlak voor kerst kreeg hij een pakket papier thuis: het proces-verbaal van verdenking, met daarin verslagen van twee afgeluisterde telefoongesprekken waarin Guernaoui met Erding A. van zalencentrum Opera spreekt over de integratiesubsidie voor de Nederlandse Azerbeidzjaanse Turkse Culturele Vereniging. Het OM stelt: met het verstrekken van de integratiesubsidie hielp Guernaoui het zalencentrum financieel, omdat de vereniging ruim 6.000 euro aan zaalhuur zou betalen. Guernaoui is zelf niet getapt, zijn gesprek werd opgevangen omdat de telefoon van A. werd afgeluisterd. De ex-wethouder doet zijn verhaal.
Wat vindt u van de verdenking? ,,Onzin. Hier kijk.” Guernaoui pakt het staatje van het subsidieregister erbij: ,,Die integratiesubsidies worden al jaren verstrekt. Sinds 2012 heeft deze club bijna 200.000 euro gekregen. Een van de subsidies voor de vereniging was al verstrekt vòòr mijn telefoontje met Erding, die andere subsidie van 9.000 euro voor het jaarlijkse nieuwjaars-evenement was conform het ambtelijk advies, en bedroeg ruim 5.000 euro minder dan aangevraagd. Alles is via de Koninklijke manier gegaan, ik het het OM de ambtelijke adviezen ook gemaild.”
Selectie verslag telefoontap, Erding A. belt met Guernaoui over de integratiesubsidie (maart 2019) Erding: ,,Ik word een beetje gek van ze, ze zeggen dat ze niet uitkomen.”
Rachid: ,,Ik ben toch geen pinautomaat? (..) Ik heb toch veel gegeven.”
Erding: ,,Rachid, je weet precies wat je moet doen. (…) Kijk effe wat het is en anders moet je het maar doorgeven.”
Dezelfde dag bellen de twee opnieuw Rachid: ,,Ze hadden al 8 en een half (duizend euro, red.) gehad, maandag ga ik zeggen dat ze nog 9 duizend krijgen. Maar ze krijgen veel (…) ik ga niet alles toewijzen, dan denken ze eeeh. Maar stuur niet door wat ik je geappt heb. (..) Het is openbaar, dan weet je dat.”
Uit de verslagen blijkt dat u aan Erding A. belooft dat er 9.000 euro subsidie aan komt, nota bene voor een vereniging die een groot deel van dat geld weer bij zijn zalencentrum Opera spendeert. Kassa. ,,Hoezo!? De vereniging krijgt de subsidie, niet de Opera. Deze ondernemer loopt een bedrijfsrisico als de subsidie niet op tijd komt. Het verzoek was lang blijven liggen, het evenement was een week later al. Ik wist dat er ambtelijk een advies lag voor de subsidie van 9.000 euro, trouwens fors minder dan het jaar ervoor en dus fors minder dan aangevraagd. Dat heb ik aan de telefoon verteld. Misschien had ik wat korter en zakelijker moeten blijven, maar ik heb niks onrechtmatigs gedaan. Ik zeg in datzelfde gesprek ook dat de vereniging al veel heeft gekregen, dat ik geen pin-automaat ben. En dat ze lobbyen is niet gek: Jan en Alleman lobbyt.”
Maar voor de partij zijn de broers niet Jan en Alleman, ze zijn lijstduwer, partner van een raadslid, sympathisant en donateur. U deelt volgens het OM via een appje geheime subsidie-informatie, denkt op enig moment zelfs mee over de hoge kosten, zegt dat ze anders een ‘artiestje minder’ moeten boeken. Waarom? ,,Dat is ook mijn werk, ik probeer een beetje te helpen waar dat kan. Die informatie was trouwens niet geheim. Ik zeg tegen Erding: deel dat bericht niet, laat ze wachten op de ambtelijke mededeling. Maar ik zeg ook: het is openbare informatie.”
De broers staan bekend als intimi van de partij. Als zij u bestoken met een vraag over subsidies aan anderen, moet u toch juist afstand nemen? ,,Nee, Erding vraagt mij naar de status van een subsidie. Dat evenement wordt al jaren in Opera gehouden, met gemeentelijke subsidie. Ik heb niks verkeerds gedaan, er is niks aan de hand. Ik praat met iedereen, ik ben geen wethouder die alleen in het stadhuis gaat zitten.”
Selectie tapverslag gesprek tussen de voorzitter van de moskee On Dort Masumlar en Erding A. (januari 2019) Erding: ,,Ik kreeg geld, zal ik me ook voor jullie gaan inzetten?
Moskeebestuurder: ,,Ja, de moskee heeft 40.000 euro schuld. Als we incasseren, kunnen we ook de hypotheekschuld aflossen. Zowel jullie krijgen aandeel alsmede de moskee.”
Selectie gesprek tussen de voorzitter van vereniging die subsidie vraagt en Erding A. (januari 2019) Voorzitter: ,,Plannen liggen bij Rachid/Richard.”
Erding: ,,Maak het 15.000 euro daarvoor, dan ga ik 7,5 aan je teruggeven.”
Selectie tapverslag gesprek tussen de voorzitter van een vereniging die subsidie vraagt en Erding A. (maart 2019) Voorzitter: ,,Het is rumoerig geworden met dat subsidie dinges. Ik dacht dat wij daar onze man hadden?”
Erding: ,,We praten daar morgen over, ik ga morgen Rachid/Richard in jouw bijzijn bellen, oké?”
De broers Erding en Atilla A., van zalencentrum Opera (via hun advocaat)
Reactie van betrokkene
,,Zalencentrum Opera heeft in haar hele bestaan eenmaal subsidie ontvangen, voor het verbeteren van de toegankelijkheid voor minder valide mensen. Dat ons bedrijf integratiesubsidies gehad zouden hebben is pure onzin. De Nederlandse Azerbeidzjaanse Turkse Culturele Vereniging is al sinds de opening van Opera (2007, dus ruim voor de entree van Hart voor Den Haag in de Haagse gemeenteraad) klant. Dat zij de kosten voor zaalhuur met een deel van het verkregen subsidiebedrag betalen is aan hen. ,,Uiteraard kennen wij deze mensen”, zegt Atilla A. via zijn advocaat.
,,Als jarenlange klant, goede relatie en mensen die van origine uit dezelfde Turkse streek komen als wij. Ten tijde van de PvdA kreeg de vereniging veel sneller en meer subsidie, zo was hun klacht bij ons. Dan is het toch niet gek dat mijn broer een telefoontje pleegt naar een bij ons bekende wethouder (‘onze man’) om na te vragen waarom een al jarenlange bestaande subsidiestroom richting de bij ons bekende vereniging opdroogt?”
De Imam van de moskee ‘On Dort Masumlar’ vraagt Erding A. om hulp voor het verkrijgen van een subsidie. Mijn broer Erding krijgt vanuit onze gemeenschap vele verzoeken voor hulp. Zo heeft hij ook de imam toegezegd te helpen als hij een subsidie-aanvraag zou doen. Dit is echter niet gebeurd. Er is nooit een aanvraag ingediend, laat staan dat we voormalig wethouder Guernaoui hierover lastig hebben gevallen.”
Opera is een zalencentrum met een grote maatschappelijke functie voor de stad, schrijven de broers: ,,Het zalencentrum trekt zo’n 400.000 mensen op jaarbasis, heeft 16 mensen in vaste dienst en 80 mensen op afroep. Door alle negatieve aandacht, valse beschuldigingen en insinuaties komt mijn bedrijfsvoering ernstig in gevaar en dat alleen maar omdat ik fan ben van een lokale partij?”, zegt Atilla A.
Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani (via haar advocaat)
Reactie van betrokkene
,,Mevrouw Davituliani ontkent stellig zich schuldig te hebben gemaakt aan enig strafbaar feit. Uit de stukken die inmiddels aan de verdediging ter beschikking zijn gesteld blijkt dan ook volstrekt niet van strafbare feiten door Davituliani. Sterker nog, in een heimelijk opgenomen gesprek waarin zij door een informant benaderd wordt om iemand aan een vergunning te helpen, laat Davituliani direct ondubbelzinnig weten geen vergunningen te kunnen, laat staan te willen regelen. Davituliani ziet de komende verhoren dan ook met vertrouwen tegemoet.”
De fractie van Groep de Mos
Reactie van betrokkene
Uitgaande van het AD-artikel en de stukken die in handen zijn van de advocaten van onze ex-wethouder Rachid Guernaoui en ons raadslid Nino Davituliani dient het Openbaar Ministerie maar één ding te doen: beide zaken direct seponeren!
Het is ongelooflijk hoe onze partij in een kwaad daglicht wordt gesteld. Dat een goed functionerende wethouder van zijn bed wordt gelicht en van zijn baan wordt beroofd voor het – legitiem – verstrekken van twee integratiesubsidies aan Nederlandse Azerbeidzjaanse Turkse Culturele Vereniging. Beide subsidies, één van 8.500 euro voor een ‘Haagse Culturele Ontmoeting’ en één van 9.000 euro voor het jaarlijkse ‘Newroz’ zijn conform ambtelijk advies toegekend. Dat de ‘Newroz’-viering in zalencentrum Opera heeft plaatsgevonden en dat daarmee een relatie zou zijn gelegd tussen Hart voor Den Haag en een donateur is niet alleen spijkers op laag water zoeken, het is je reinste laster.
Al sinds de opening van Opera (2007, dus ruim voor de entree van Hart voor Den Haag in de Haagse gemeentepolitiek) is de Nederlandse Azerbeidzjaanse Turkse Culturele Vereniging klant bij het zalencentrum. Bovendien kreeg de ‘Newroz’-viering 5.600 euro minder (!) subsidie dan was aangevraagd. In 2018 gaf PvdA-wethouder Baldewsingh 12.000 euro voor deze viering en in de jaren voordat Hart voor Den Haag in het College zat kreeg de vereniging bijna 2 ton aan subsidie.
Het AD-artikel stelt dat er tegen betaling van 15.000 euro een horecavergunning geregeld kon worden. Hierbij komt – ten onrechte – de naam van ons raadslid Nino Davituliani naar voren. Kennelijk werden – of worden – er door corrupte medewerkers binnen het ambtelijk apparaat vergunningen verkocht. Dat moet het OM onderzoeken.
Maar uit informatie in handen van de advocaat van Davituliani blijkt dat Nino Davituliani in een, door een informant gearrangeerd, heimelijk afgeluisterd, gesprek, op geen enkel moment over geld spreekt, dat zij belangenverstrengeling wil voorkomen en duidelijk stelt dat zij geen vergunningen kan regelen: ‘Ik ben helemaal niet van vergunningen’, ‘Ik ga dit echt niet in de fractie bespreken’ en ‘Dat komt heel erg als belangenverstrengeling over en dan krijg ik problemen’ zijn de ondubbelzinnige reacties van Davituliani op de benadering van een informant om iemand aan een vergunning te helpen.
Schrikt u dan niet van de tapverslagen? Door de subsidievrager wordt gesproken van ‘onze man’ op het stadhuis, rijst het beeld van ondernemers die voor u stemmen hebben geworven en wel een potje kunnen breken. Ze bespreken gesjoemel met uw subsidiegeld. ,,Schrikken? Ik schrok van de inval van het OM bij mij thuis, om twee telefoontjes over een subsidie die rechtmatig is. Wat dan verder buiten mijn rug om gebeurt, is niet aan mij. Mensen kunnen van alles over mij zeggen, daar kan ik toch niks mee? Als er verkeerde dingen met subsidies gebeuren, moet het OM dat uitzoeken, natuurlijk. Maar al die andere dingen wist ik niet.”
Nu wel. Dat wil je als wethouder toch niet, dat het lijkt alsof u in de zak zit bij bevriende ondernemers? ,,Ik zit bij niemand in de zak, niemand heeft de macht over mij, toen niet, nu niet. Ik bèn niet gebruikt.”
In één van de telefoontaps wordt gesproken over de inzet van een subsidie voor afbetaling van een hypotheekschuld en het onderling verdelen van een deel van de centen. Dat is toch schokkend? ,,Daar had ik geen weet van, maar als zulke dingen gebeuren en werkelijk waar zijn, moet er ingegrepen worden.”
De twee broers A. van het zalencentrum staat dichtbij de partij. Onlangs werd bekend dat Atilla A. een vuurwapen in bezit had, en dat hij eerder verdachte was in een groot onderzoek naar witwassen en gokken. In een van de cafépanden in bezit van de familie werden illegale gokzuilen aangetroffen, dat leidde tot een boete. Onlangs zijn er nog meldingen over illegaal gokken in de Opera doorgespeeld naar de Kansspelautoriteit.
Wat vindt u daarvan? ,,Weet ik allemaal niks van, ga ik ook niet over, is niet mijn zaak.”
U weet het inmiddels wel. Ik vraag wat u ervan vindt. Zijn dat redenen om de innige relaties te heroverwegen? ,,Begin je nu ook al zoals het OM te doen?! Ik sluit helemaal niks uit, maar ik veroordeel niemand die niet door de rechter veroordeeld is. Ik weet wat het is om verdachte te zijn. Atilla heeft een Verklaring Omtrent Gedrag aangeleverd toen hij op de kieslijst kwam, die had hij gewoon. Net als Nino en onze andere kandidaten.”
U klinkt hier vooral als slachtoffer. ,,Ik ben ook slachtoffer, van valse beschuldigingen. Als ze feitelijk en open kijken dan weten ze dat er geen sprake is van bevoordeling. Waarom doen ze zes maanden na dat contact pas een inval? Hoe kunnen deze toevallige gesprekken aantonen dat er sprake is van corruptie? Ik heb nu bijna vier maanden later nog geen duidelijkheid. Ze moeten vaart maken, seponeren, mijn naam zuiveren.”
Voor uw overstap naar Groep de Mos was u gewaardeerd raadslid voor D66, en ambtenaar met de portefeuille integriteit bij Binnenlandse Zaken. Nu zit u werkloos thuis met een corruptieverdenking aan uw broek. Heeft u ergens spijt van? ,,Moet ik hier gaan biechten, ofzo? Ik had dat ene telefoongesprek zakelijker kunnen houden, maar ik sprak gewoon met iemand die ik ken over de telefoon. Als ik nou veel meer subsidie had verstrekt, of geld geef dat ze normaal niet kregen, zou ik een verdenking misschien kunnen begrijpen. Maar dat is allemaal niet gebeurd. Er is nul aan de hand. Niks.”
Aanbevelingen waarnemend burgemeester Johan Remkes
Hij is nu bijna op de dag af drie maanden waarnemend burgemeester van Den Haag en heeft in die periode genoeg gezien in de gemeenteraad om met een hele lijst aanbevelingen te komen.
AD 01.02.2020
AD 28.01.2020
Telegraaf 28.01.2020
De Haagse politieke partijen en de fracties in de gemeenteraad moeten meer openheid geven over hun financiën. Giften en donaties boven een bepaald bedrag, bijvoorbeeld honderd euro, dienen openbaar te worden gemaakt.
AD 27.01.2020
AD 27.01.2020
Waarnemend burgemeester Johan Remkes wil hierover afspraken gaan maken met de partijen in de gemeenteraad. En, stelt hij: ‘Raadsleden en wethouders dienen zich verre te houden van activiteiten die tot doel hebben het verwerven van financiële bijdragen.’
AD 15.01.2020
Dat schrijft waarnemend burgemeester Johan Remkes in een brief aan de gemeenteraad met als titel ‘Overpeinzingen onder de kerstboom’. Daarin staan, volgens hem, ‘observaties’ die hij de afgelopen tijd heeft gedaan. Die zijn mede gebaseerd op gesprekken met fractievoorzitters, wethouders en andere betrokkenen.
AD 15.01.2020
Integriteit
Remkes besteedt in zijn brief ruim aandacht aan ‘integriteit’. Zo vindt hij dat alle hoofd- en nevenfuncties van raadsleden openbaar moeten worden gemaakt op de website van de gemeente. Dit zorgt volgens hem voor ‘transparantie’ en dus ook het voorkomen van (de schijn van) belangenverstrengeling.
AD 25.01.2020
Verder wijst hij erop dat raadsleden ‘het algemene belang’ moeten dienen en niet ‘specifieke individuele gevallen’. Dat moet wat Remkes betreft ook verregaande consequenties hebben. De gemeenteraad mag geen voorstellen (moties en amendementen) meer indienen die zo’n individueel geval dienen. Die worden ‘buiten de orde verklaard’, als het aan hem ligt.
AD 21.01.2020
Terughoudendheid
Bovendien vindt de waarnemend burgemeester dat raadsleden niet tegelijk in een actiecomité mogen zitten dat zich richt op het beleid van de gemeente. Remkes pleit ook voor meer terughoudendheid bij het indienen van schriftelijke vragen, omdat partijen in de praktijk weinig met de antwoorden doen en het veel werk kost om ze te beantwoorden. Bovendien moeten raadsleden elkaar als het even kan wat minder interrumperen.
AD 21.01.2020
Den Haag – Als het om zijn college gaat, wil Remkes geen onderzoek
Remkes mag de raad kapittelen, hoe integer is het college zelf? Die vraag is uiterst pregnant in de soap rond de verkoop van het monumentale pand naast paleis Noordeinde aan de tassenmaker Omar Munie.
Dit pand werd door het rijk via de gemeente Den Haag voor een fractie van de werkelijke waarde verkocht aan de ondernemende asielzoeker. Die verkocht het alleen binnen een paar maanden al door aan een vastgoedbelegger.
De gemeente stak in antwoord op vragen uit de raad (in de vorm van schriftelijke vragen die volgens Remkes veel te vaak worden gesteld, zonder dat dit wat oplevert) de kop in het zand, er was niets geks aan de hand. Follow The Money onthulde vorige week echter dat het plan om binnen enkele maanden door te verkopen, vooropgezet was.
De nieuwe eigenaar vroeg prompt een hotelvergunning aan, terwijl dit rond de verkoop nooit aan de orde was. Ook vond Remkes het niet erg dat de gemeente niet eens de moeite nam om de correcte naam van Munie te controleren.
De raad moet elk geschenk melden maar miljoenenpanden mag het college ongezien weggeven, aldus Sluijs.
,,Hier wordt met twee maten gemeten, de raad moet elk geschenk melden maar miljoenenpanden mag het college ongezien weggeven”, ziet Ralf Sluijs van Groep De Mos. Om het allemaal nog minder transparant te maken was notabene Jaap Uijlenbroek, de baas van het Rijksvastgoedbedrijf dat het pand verkocht, deze maand door Remkes uitverkoren om de nieuwe gemeentesecretaris te worden. Alsnog een integriteitscheck doen? Remkes wil niet.
In de Haagse gemeenteraad wordt al langer gesproken over het openbaar maken van donaties en giften. Die discussie werd voor de zomer van 2017 aangezwengeld door voormalig SP-raadslid Bart van Kent, nadat Groep de Mos een motie indiende waarin werd gepleit voor een nachtvergunning voor zalencentrum Opera.
Het zijn dit soort akkefietjes die al lange tijd voor argwaan zorgden bij politieke concurrenten in de stad. Waar haalt de voorheen zo armlastige lokale partij het budget voor zo’n grootschalige verkiezingscampagne vandaan, zo vroegen ze zich af. En: wie zijn nu eigenlijk de financiers van Groep de Mos?
De Mos toonde zich niet onder de indruk van die aantijgingen. ‘Het zal mij worst zijn wat u daarvan vindt. Het is aan de kiezer om dat te beoordelen. U kunt mijn rug op.’
Ook de woningen van de wethouders en de woonadressen van drie Haagse ondernemers die worden verdacht van omkoping werden doorzocht. Een van de verdachte ondernemers, Atilla Akyol, stond ook op de kandidatenlijst van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Hij is tevens eigenaar van Opera aan de Fruitweg. De Mos en Guernaoui moesten vervolgens aftreden als wethouder.
De Mos stelt in een reactie op de brief van Remkes ‘laaiend te zijn’. ‘De brief past als dictaat van de Opperste Sovjet zo in een uitzending van de communistische staatstelevisie’, stelt hij een verklaring. Hij noemt het ‘onacceptabel’ dat Remkes wil tornen aan de politieke instrumenten die raadsleden kunnen inzetten.
Telegraaf 15.01.2020
Vrijheid
Ook vindt De Mos dat raadsleden ook de vrijheid moeten kunnen behouden om op te komen voor individuele gevallen. De Mos: ‘Het is niet aan de voorzitter van de gemeenteraad om voorstellen buiten de orde te verklaren, maar aan raadsleden om in alle vrijheid een meerderheid voor hun voorstellen te halen.’
De Mos voelt zich ook aangesproken door het pleidooi van Remkes voor het openbaar maken van de giften boven de honderd euro. Hij noemt dit een ‘goedkope poging om lokale partijen kalt te stellen‘. Het raadslid: ‘De burgemeester zegt deze ridicule overpeinzingen gedaan te hebben onder de kerstboom. Ik hoop dat in huize Remkes de boom nog staat, dan kan ie er nog een poosje onder gaan zitten.’
Burgemeester, even terugkruipen onder die kerstboom. 🌲 Brief is feest der hypocrisie voor niet bestaande problemen en een rechtstreekse aanval op onze #Ombudspolitiek. Wij blijven 24/7 voor de burger opkomen en bepalen zelf hoe wij politiek bedrijven https://t.co/dNUl5wVLjN
GroenLinks in de Haagse gemeenteraad wil afrekenen met de ombudspolitiek’ van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Volgens de collegepartij is de politiek van ‘wij regelen het’ gevaarlijk omdat het belang van een individuele ondernemer of bewoner belangrijker dreigt te worden dan het belang van de stad. GroenLinks gaat dit standpunt woensdagavond tijdens de algemene politieke beschouwingen naar voren brengen.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos voert met trots ombudspolitiek. Partijleider Richard de Mos omschrijft dit als ‘een politiek die voorbij gaat aan het links-rechts denken en die problemen bij de hoorns pakt en met kordate plannen oplost’. Zijn partij werd in 2018 tijdens de gemeenteraadsverkiezingen de grootste partij in Den Haag en kwam in een college terecht met VVD, D66 en GroenLinks. Maar aan deze samenwerking kwam in het najaar van 2019 alweer een einde, omdat justitie een corruptieonderzoek startte naar de inmiddels ex-wethouders De Mos en Guernaoui van Groep de Mos.
GroenLinks stelt nu de ombudspolitiek aan de kaak en wijst op bewoners die zeggen een grote afstand te ervaren tussen bewoners en de politiek. ‘Sommige partijen hier in de raad denken voor dit gevoel van ontevredenheid een oplossing gevonden te hebben’, zegt GroenLinks-fractievoorzitter Arjen Kapteijns. ‘Ze noemen het ombudspolitiek. Als je een klacht hebt of niet tevreden bent, kunnen zij het voor je regelen. Het besturen van een stad verengen tot het opkomen voor individuele kwesties is in mijn ogen een karikatuur van wat er allemaal komt kijken bij een grote stad.’
Gevaarlijk
Kapteijns benadrukt dat het belangrijk is dat raadsleden contact onderhouden met de mensen in alle wijken. ‘Maar toch ben ik ervan overtuigd dat deze ombudspolitiek vanuit de raad nooit de oplossing kan zijn voor het dichten van de kloof tussen bewoners en het bestuur. Het kan zelfs gevaarlijk zijn’, vindt hij. ‘Het gevaar schuilt erin dat de belangen van de mensen of ondernemers die de weg naar een raadslid weten te vinden omdat ze mondig genoeg zijn, een goed netwerk hebben of vaardig zijn op de sociale media, beter vertegenwoordigd worden dan de belangen van andere mensen. Hierdoor kan het algemene belang ondersneeuwen.’
Wat volgens Kapteijns wel werkt om de kloof te dichten, is het veel eerder en veel actiever betrekken van bewoners bij afwegingen en besluiten van de raad. ‘We zetten daarin goede stapjes’, stelt hij. Als voorbeelden noemt hij vergaderingen die de raad tegenwoordig houdt in verschillende stadswijken, de experimenten met wijkbudgetten en het instellen van adviesgroepen rond heikele thema’s.
Economie
Hart voor Den Haag/Groep de Mos gebruikt de algemene beschouwingen om een punt te maken van het economisch beleid van het college. Richard de Mos vindt de bezuiniging van jaarlijks vier miljoen euro op de economie ‘krankzinnig’. ‘Structureel gaan er miljoenen bezuinigd worden op het versterken van de Haagse economie’, zegt hij. ‘Een economie die door de coronacrisis toch al in het slob is geraakt en door het college de genadeklap toegediend krijgt.’
Wethouder Saskia Bruines (D66) heeft laten weten vanwege de coronacrisis de bezuinigingen volgend jaar te compenseren met vier miljoen euro. Tegelijkertijd gaan de geplande bezuinigingen op onder meer het werven van toeristen en congressen door. De Mos wil dat het college in gesprek gaat met de branche om te bespreken waar deze compensatie aan besteed wordt. Hij gaat hiervoor een motie indienen.
Plopsa
Ook wil De Mos dat het college gaat onderzoeken of het haalbaar is om ‘banenmotor’ en attractiepark Plopsa naar Den Haag te halen. ‘Er waren plannen voor een overdekt waterpark met daarbij de realisatie van een wedstrijdbad’, zegt De Mos. ‘Als er genoeg ruimte is, wilde Plopsa daar ook nog een indoor attractiepark bij. De gemeente bevestigde dat er gesproken wordt met Plopsa over de bouw van een waterpark en Den Haag zou een haalbaarheidsonderzoek doen. Maar sindsdien is het muisstil geworden.’ De Mos gaat er in een motie op aandringen bij het college om het onderzoek snel uit te voeren.
De Partij voor de Dieren maakt zich zorgen over de crisis waar Den Haag in zit. ‘Terwijl de gemeente de afgelopen tijd vooral met zichzelf bezig was, zijn we in een crisis beland’, zegt Robert Barker van de Partij voor Dieren. ‘Of eigenlijk zitten we middenin meerdere crises. Niet alleen een coronacrisis, maar ook een klimaatcrisis, ecologische crisis en een eigen Haagse bouwcrisis. De Partij voor de Dieren moet concluderen dat er de afgelopen jaren weinig is gebeurd om die crises aan te pakken.’
Integriteitsschendingen
Samen met de SP en Hart voor Den Haag/Groep de Mos pleit de Partij voor de Dieren er woensdagavond voor om ‘serieus werk te maken van een betere en integere aansturing van gemeentelijke projecten’. De kritiek richt zich voornamelijk op wethouder Boudewijn Revis (VVD) die tijdens de raadsvergadering afscheid neemt. Hij gaat aan de slag bij Staatsbosbeheer.
‘De afgelopen jaren werd Den Haag keer op keer opgeschrikt door integriteitsschendingen en bouwprojecten die uit de kosten liepen’, stelt Barker. Hij doelt onder andere op cultuurcomplex Amare op het Spuiplein dat 31 miljoen euro duurder werd en de fietsenstalling naast het Centraal Station die 5,5 miljoen extra kostte. ‘De afrondende debatten over deze kwesties vinden pas plaats nadat de wethouder afscheid neemt. Zo ontspringt Revis de dans. We hopen dat de nieuwe wethouder orde op zaken gaat stellen en projecten beter gaat aansturen.’
Bouwprojecten
De partijen willen een plan van aanpak om het contractmanagement van grote gemeentelijke bouwprojecten te verbeteren en het budget voor het inhuren van externe medewerkers bij de Dienst Stedelijke Ontwikkeling moet als het aan de partijen ligt omlaag.
Evaluatie integriteitsscreening nieuwe wethouders
De Haagse wethouder Boudewijn Revis (VVD) stelt voor om het tijdspad voor de integriteitsscreening van nieuwe wethouders te evalueren. Afgelopen vrijdag 11.09.2020 bepaalde de Commissie Integriteit dat VVD’er Anne Mulder de opvolger mag worden van Revis, die aanstaande woensdag 16.09.2020 afscheid neemt. De commissie was teleurgesteld over het feit dat de VVD al half augustus de opvolger bekend was gemaakt, ruim vóór de afronding van het integriteitsonderzoek.
Revis snapte wel waarom zijn partij de naam van Mulder bekend wilde maken, zo legde hij in Spuigasten op Den Haag FM uit: “Als je in een heel proces zit om een wethouder te kiezen, dan kan ik mij heel goed voorstellen dat je in een soort euforie naar buiten zegt: ‘Deze man is het geworden’.”
Als de procedure volgens alle regels was doorlopen, dan had de VVD nog maar een paar dagen de tijd om de naam van de nieuwe wethouder te openbaren. Revis daarover: “Als je naar het tijdspad kijkt dat de commissie vrijdag een brief naar de raad heeft gestuurd dat het proces is afgerond, dan kan je je toch niet voorstellen dat je op een dag als vandaag zegt: ‘Woensdag is de raadsvergadering en by the way: het is Anne Mulder’?”
In dat geval had ook Mulder zijn huidige collega’s nu pas kunnen vertellen over zijn vertrek, stelt Revis. “Die ook nog aan zijn eigen achterban in de Tweede Kamer, zijn eigen fractievoorzitter moet vertellen dat hij een andere baan heeft, enzovoorts. Dus ik denk dat het goed is om nog een keer – los van deze casus – te evalueren of dat tijdspad nu wel helemaal klopt.”
Revis begint in oktober aan een baan bij Staatsbosbeheer. Revis kwam in 2008 voor het eerst in de raad namens de VVD, in 2010 werd hij fractievoorzitter. Sinds 2012 is hij wethouder namens zijn partij. Op 17 september 2021 neemt Revis afscheid van zijn functie, dan zal door de gemeenteraad gestemd worden over de benoeming van Mulder.
“Zonnekoning Revis kreeg keer op keer alle ruimte om dubieuze deals met ontwikkelaars te sluiten”, aldus Lesley Arp
Nu verantwoordelijk wethouder Boudewijn Revis weggaat is dit hét moment om serieus werk te maken van een betere en integere aansturing van gemeentelijke projecten, vinden de Partij voor de Dieren, SP en Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
AD 16.09.2020
De partijen stellen dat Den Haag afgelopen jaren keer op keer werd opgeschrikt door integriteitsschendingen en bouwprojecten die uit de kosten liepen. Robert Barker, fractievoorzitter Partij voor de Dieren, vindt dat Revis de dans ontspringt omdat de afrondende debatten over deze kwesties pas na het vertrek van de wethouder zijn. ,,Eerst een puinhoop creëren en de belastingbetaler noodgedwongen op de blaren laten zitten. We hopen dat de nieuwe wethouder orde op zaken gaat stellen en projecten beter gaat aansturen.”
De partijen benadrukken dat diverse bouwprojecten van de gemeente veel meer geld gekost hebben dan geraamd. Als voorbeelden noemen zij dat Amare 31 miljoen euro meer heeft gekost en de fietsenstalling bij het KJ-plein 5,5 miljoen euro extra. ,,Zonnekoning Revis kreeg keer op keer alle ruimte om dubieuze deals met ontwikkelaars te sluiten, die ook nog eens nadelig uitpakken voor de stad”, zegt fractievoorzitter Lesley Arp van de SP. ,,Dit is niet te verantwoorden aan mensen die moeilijk rond kunnen komen. Het is tijd dat het college ruggengraat toont en schoon schip maakt.”
Integriteitsschendingen
Niet alleen de kosten van de ‘bouwblunders’ baren de partijen zorgen. Ook zijn er signalen van integriteitsschendingen. De partijen doelen hiermee op de bouw van het cultuurcomplex Amare. Hierbij bleken de banden met bouwer VolkerWessels wel erg warm en riepen de nodige vragen op. Hierdoor werd de verantwoordelijke topambtenaar van de dienst DSO ontslagen.
,,Er is geen enkele politieke verantwoordelijkheid genomen voor de miljoenenoverschrijdingen en wethouder Revis weet dan ook niet hoe snel hij weg moet komen”, stelt Ralf Sluijs, gemeenteraadslid van Hart voor Den Haag. ,,De gemeente moet nu eindelijk eens stoppen met dit soort schimmige deals en open en transparant écht werk maken van het integriteitsbeleid.”
AD 01.02.2020 De gedragscode van de gemeenteraad van Den Haag wordt op de schop genomen, waarbij onderwerpen als hoe om te gaan met geschenken, nevenfuncties en integriteitskwesties duidelijker op papier komen te staan.
Dat is volgens ingewijden de uitkomst van een conferentie over de omgangsvormen in de raadszaal, die de 45 zetels tellende volksvertegenwoordiging, waarnemend burgemeester Remkes en de wethouders van de hofstad vrijdag hielden. Hoe de regels in de gedragscode precies gaan veranderen, moet nog blijken: geen enkele partij wilde zich nu al committeren aan nieuwe spelregels.
Zwaar geschut
De conferentie werd ingeluid met zwaar geschut van Remkes, die in een brief twee weken geleden een snoeiharde recensie schreef over integriteitsproblemen, de vaak oeverloze debatten, plannen die onnodig in stemming worden gebracht en een overdaad aan schriftelijke vragen. Op veel van die punten gaven de lokale politici Remkes tijdens de raadsbijeenkomst ongelijk. Zo wezen ze er op dat in andere steden veel meer schriftelijke vragen worden gesteld dan in Den Haag.
Wel was iedereen het eens dat het vergaderen in het IJspaleis efficiënter kan. De raadsleden krijgen daarom voortaan makkelijker toegang tot het ambtelijk apparaat, als ze technische vragen hebben. Nu moeten ze die vaak nog schriftelijk stellen, wat niet alleen tot veel rompslomp leidt, maar ook tot veel ergernis. Wethouders klagen dat hun staf er veel tijd aan kwijt is, raadsleden uit de oppositie vinden dat de antwoorden vaak te politiek gestuurd zijn.
Specialisten
Dit komt omdat veel raadsleden de vragen aan het team rond de wethouder stellen. Via de griffie van de gemeenteraad kunnen politici rechtstreeks met de inhoudelijk specialisten in contact komen. ,,Maar omdat veel raadsleden dit niet wisten, gebeurde het niet”, aldus een fractievoorzitter van een coalitiepartij.
De raadsleden kregen in aparte groepjes ook opdrachten over hoe om te gaan met integriteitsdilemma’s. Die waren officieel ‘fictief’, maar kwamen in de praktijk wel erg dichtbij de dagelijkse praktijk op het stadhuis. Zoals of je politiek mag bedrijven over een bouwproject in je eigen straat, of subsidie mag aanvragen voor een stichting waar je zelf de voorzitter van bent.
Discussies
Dat leidde tot discussies, omdat sommige partijen strikter in de leer zijn dan anderen. Bovendien is de huidige gedragscode op dit soort punten soms nog te vaag. Dat moet de komende maanden worden verbeterd. Op de PVV na waren alle fracties aanwezig tijdens de werkconferentie.
OmroepWest 31.01.2020 ‘Nou, nou, nou, jongens. Ik word als toeschouwer niet blij van de raadsvergaderingen in Den Haag.’ Jaap Smit, de commissaris van de koning in Zuid-Holland, is duidelijk in een besloten bijeenkomst met de Haagse fractievoorzitters.
Tijdens het gesprek, begin oktober maakt Smit duidelijk dat er heel wat valt te verbeteren in de gemeenteraad van de derde stad van Nederland. En die boodschap geeft hij ook mee aan waarnemend burgemeester Johan Remkes.
De uitspraken van Smit, waarvan de geluidsopnames uitlekten naar Omroep West, liggen ten grondslag aan de raadconferentie die vrijdag wordt gehouden op initiatief van waarnemend burgemeester Johan Remkes. Wat gaan die raadsleden eigenlijk doen op deze ‘heidag’?
Eerst even terug naar die besloten bijeenkomst, op maandag 7 oktober 2019. Waarom spreken de fractievoorzitters met Jaap Smit?
De bijeenkomst is een dag nadat Pauline Krikke via een video op Instagram bekend maakt dat zij haar ontslag als burgemeester heeft ingediend. Er moet dus een waarnemer komen en Smit heeft iemand op het oog, zo laat hij de fractievoorzitters tijdens de bijeenkomst weten. Het gaat om ‘bestuurlijk zwaargewicht’ Johan Remkes. Volgens Smit is de VVD-prominent geschikt voor Den Haag omdat de man de Haagse gemeenteraad ‘op een prettige manier aankan.’
Waarom wil Smit iemand benoemen die de Haagse raad ‘aankan’?
Jaap Smit is niet te spreken over het niveau van de debatten. ‘Ik heb van de week eens naar zo’n raadsvergadering gekeken’, zegt hij tijdens de bijeenkomst. ‘Daar word ik als toeschouwer niet blij van, moet ik u zeggen. Dat is geen gezicht. Ik zit dan te kijken naar de raad van de derde grootste stad van Nederland met een hoog profiel. Nou, nou, nou, jongens. Dus we moeten met z’n allen hard aan de gang, want je hebt ook een naam hoog te houden.’
Johan Remkes is dus met een speciale opdracht naar Den Haag gestuurd?
Dat klopt. Naast het opkrikken van het niveau van de gemeenteraad, moet Remkes ook het thema integriteit bij de kop pakken. Een van de redenen daarvoor is het corruptieonderzoek dat het Openbaar Ministerie is begonnen naar de inmiddels voormalig wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. ‘Er moet nagedacht worden over het thema integriteit in het college en de gemeenteraad’, zegt Smit daarover. ‘Wat het onderzoek ook mag uitwijzen, de betekenis ervan is erg belangrijk.’
Wat doet Remkes met deze opdracht?
Al bij de eerste kennismaking die Remkes met de fractievoorzitters heeft, begint de burgemeester over een raadconferentie die hij wil beleggen. Hij benoemt ook de thema’s die tijdens de ‘heidag’ besproken gaan worden.
Alle fractievoorzitters die bij deze kennismaking aanwezig zijn zeggen toe dat ze bij de conferentie zullen zijn, zo blijkt uit een tweet van fractievoorzitter Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP die hij afgelopen dinsdag post.
A.s. vrijdag de langverwachte raadsconferentie van #raad070 over integriteit en ‘t wel/niet functioneren van de Haagse raad. Alvast een #draadje mijnerzijds in reactie op de overpeinzingen van onze waarnemend burgemeester Remkes👇
Allereerst, alle bij de kennismaking met bgm Remkes aanwezige fractievoorzitters hebben toegezegd er te zullen zijn. Wie zich afmeldt anders dan om ziekte of ander leed, breekt dus zijn of haar woord. Dus @sebastiankruis, houd woord en kom ons vrijdag gewoon beledigen 😉 15:19 – 28 jan. 2020
Overigens gaan de raadsleden niet daadwerkelijk naar de hei. Ze blijven gewoon in Den Haag en zijn te vinden in vergaderzalencomplex de Rode Olifant.
Daarnaast schrijft Remkes een brief aan de gemeenteraad met als titel ‘Overpeinzingen onder de kerstboom’. Daarin staat een flink aantal dingen die volgens hem beter kunnen. Zo moeten politieke partijen donaties boven 100 euro openbaar maken, moeten ze meer opkomen voor het ‘algemeen belang’, moeten ze fatsoenlijker met elkaar omgaan en kunnen de vergaderingen strakker.
Vrijdag gaan de partijen daar dus over praten. Hoe staan ze er op dit moment in?
De PVV liet afgelopen week weten er niet bij te zullen zijn, ondanks de eerdere belofte dat wel te doen. Die partij voelt zich aangesproken door de brief van Remkes omdat de PVV vermoedt dat de burgemeester onder meer doelt op een venijnig debat in een commissievergadering waarbij fractievoorzitter Sebastian Kruis het woord ‘neger’ in de mond nam. Ondanks dat mensen huilend van de publieke tribune liepen en aandringen van de voorzitter, wilde hij dat woord niet terugnemen.
Vrijheid van meningsuiting mag nooit ter discussie staan. Aanstaande vrijdag wordt er gesproken over het verbieden van “beledigende uitingen”. De PVV boycot daarom de raadsconferentie van Remkes. “Vrijheid van meningsuiting stopt niet waar de gekwetstheid van een ander begint.” 08:24 – 27 jan. 2020
Ook de grootste oppositiepartij, Hart voor Den Haag/Groep de Mos, kan zich niet vinden in de brief. Bijvoorbeeld niet in het deel waarin Remkes ervoor pleit om de burgemeester de mogelijkheid te geven om moties en amendementen die een specifiek, individueel belang dienen, buiten de orde te plaatsen.
Groep de Mos vindt het onterecht als de burgemeester zich zou gaan bemoeien met moties. ‘Als raadslid heb je het recht en de vrijheid om zonder last of ruggespraak moties in te dienen en daar al dan niet een meerderheid voor te krijgen’. Ondanks een eerdere dreiging om de conferentie te boycotten, gaat de partij wel. En belooft zelf nog met eigen punten ter verbetering te komen.
Ook andere partijen gaan wel, maar lijken niet heel erg enthousiast en al helemaal niet unaniem in wat ze willen. Zo is er verdeeldheid over het openbaar maken van de bedragen die donateurs geven. Sommige fracties voelen daar wel voor, maar vinden het bedrag te laag. Andere willen liever landelijke wetgeving afwachten.
Remkes adviseerde verder een einde te maken aan te nauwe personele banden tussen organisaties die iets van de gemeente en partijen willen. Ook dat lijkt niet in vruchtbare aarde te vallen. ‘Je hoort als partij contact te houden met alle geledingen in de samenleving’, zegt bijvoorbeeld Arjen Kapteijns van GroenLinks. ‘Ik denk niet dat dit het grootste probleem is.’
En spreektijden inkorten? Alweer iets waar niet iedereen warm van wordt. ‘Ingewikkeld’, schetst PvdA-fractievoorzitter Mikal Tseggai. ‘De raad moet wel het college controleren, daar moet je de tijd voor hebben.’
Een lastig dagje dus?
Daar lijkt het nu wel op. Het gaat nog niet meevallen om alle partijen op één lijn te krijgen – als er al een lijn valt te bekennen. En dan moeten de partijen het ook nog in de praktijk brengen. Ervaringen uit het verleden, leren dat een conferentie geen garantie biedt om ervoor te zorgen dat commissaris Smit straks met een gerust hart de vergaderingen kan gaan volgen.
Den HaagFM 27.01.2020 De Haagse PVV zegt vrijdag niet aanwezig te zijn bij de raadsconferentie waar wordt gesproken over het functioneren van de gemeenteraad.
Die dag wordt ingegaan op de ‘overpeinzing onder de kerstboom‘ van waarnemend burgemeester Johan Remkes, een brief die Remkes stuurde naar de gemeenteraad over zijn indruk van het werk van diezelfde raad. “Wij zeggen; bedankt voor de brief, maar nee dank u”, zegt Sebastian Kruis in het Den Haag FM-radioprogramma Rob’s Tussendoortje.
In zijn overpeinzing stelde Remkes onder meer dat raadsleden “zich moeten onthouden van uitlatingen jegens (groepen)burgers als aannemelijk is dat die uitlatingen als beledigend worden ervaren”.
De waarnemend burgemeester zegt in zijn brief open te staan voor aanvullingen, maar daar gaat de PVV geen gebruik van maken. “Wat je als beledigend op kunt vatten is heel persoonlijk”, zegt Kruis: “Dat kan nooit de norm zijn.”
PVV-fractievoorzitter Sebastian Kruis: “Ik vind zelf dingen die ik hoor soms ook niet leuk, maar dat is wel de vrijheid van meningsuiting. Als je daarover gaat praten ben je hem eigenlijk al kwijt”.
Kruis zal daarom, evenals collega Karen Gerbrands, niet aanwezig zijn vrijdag: “Het is onze taak om alles te kunnen en mogen zeggen. De vrijheid van meningsuiting houdt niet op waar de gekwetstheid van een ander begint.”
AD 27.01.2020 De Haagse PVV boycot de raads-conferentie van vrijdag. Sebastian Kruis en Karen Gerbrands willen niet praten over taalgebruik en toon in de politiek: ,,Wij laten ons niet beknotten!”
Geen haar op hun hoofd die eraan denkt. De Haagse PVV’ers Sebastian Kruis en Karen Gerbrands doen vrijdag onder geen beding mee met de besloten praatsessie van de Haagse gemeenteraad. De politiek spreekt dan uitgebreid over de onderlinge omgangsvormen, politieke spelregels en integriteit.
Nuttig, lijkt het, maar daar kijkt het duo van de lokale afdeling van de partij van Geert Wilders heel anders tegenaan. Waarom, bijvoorbeeld, moet er een adviesbureau worden ingehuurd dat tienduizenden euro’s stukslaat op een veredelde heisessie die de raadsfracties ook prima zelf kunnen organiseren, zo vragen fractieleider Kruis en raadslid Gerbrands zich af. En waarom moet het allemaal in het geheim? Juist zo’n conferentie leent zich uitstekend voor openheid.
Maar verreweg de belangrijkse reden om de vriendelijke uitnodiging in de prullenbak te werpen, is voor hen de brief van interim-burgemeester Johan Remkes die als blauwdruk voor de bijeenkomst dient. En meer specifiek zijn opmerking dat ‘raadsleden zich moeten onthouden van uitlatingen jegens groepen burgers waarvan aannemelijk is dat zij die als beledigend ervaren’.
Is dat nou zo erg?
Kruis: ,,In zijn kerstoverpeinzingen zegt Remkes ook dat zulke uitlatingen uit het vergaderverslag zouden moeten worden geschrapt. Dit gaat ons allemaal veel te ver. De vrijheid van meningsuiting stopt niet waar de gekwetstheid van een ander begint.”
Moeten we het dan werkelijk gaan hebben over groepen die zich misschien beledigd kúnnen voelen?, aldus Gerbrands.
Gerbrands: ,,Moeten we het dan werkelijk gaan hebben over groepen die zich misschien beledigd kúnnen voelen? Ik dacht het niet.”
Het lijkt me geen slechte boodschap: ‘laten we het een beetje netjes houden in de raad.’
Kruis: ,,En dat zegt de man die als voorzitter van de landelijke stikstofcommissie ons land kapot maakt? Nee, dat kan ik niet los van elkaar zien. Remkes wil met zijn brief vooral partijen als de onze beknotten.”
Maar de omgangsvormen gelden toch ook voor de andere raadsfracties?
Gerbrands: ,,Dat hele punt over omgangsvormen gaat over ons, over de PVV, omdat wij onwelgevallige dingen zeggen.”
Als wij iets zeggen wat zij niet leuk vinden wordt dat meteen buiten de orde geplaatst, aldus Kruis.
Kruis: ,,Mensen mogen de verschrikkelijkste dingen zeggen over Zwarte Piet, maar als wij iets zeggen wat zij niet leuk vinden wordt dat meteen buiten de orde geplaatst.”
Zoals toen jij, Sebastian, het in een raadsdebat over ‘negers’ had? Mensen liepen boos weg.
Kruis:,,Voor heel veel negroïde mensen is de term ‘neger’ helemaal niet beladen. Zij zijn heel trots op wie ze zijn. Op hun afkomst. Ik heb ook helemaal niks naars over ze gezegd. Jij stelt dat het woord in het maatschappelijke verkeer al zeker twintig jaar niet meer wordt gebruikt, maar daar heb ik nog nooit van gehoord.”
Gerbrands: ,,Ja, een klein groepje blanke, linkse mensen zegt dat we het woord neger niet meer mogen gebruiken. Op straat vinden ze dat echt niet.”
Ik vond de ophef juist jammer, want daarom ging mijn boodschap verloren, aldus Kruis.
Het was dus geen provocatie?
Kruis: ,,Nee, oprecht niet. Het stond ook niet in mijn spreektekst. Ik vond de ophef juist jammer, want daarom ging mijn boodschap verloren. Maar laten we wel wezen: Als ik ‘neger’ wil zeggen, dan zeg ik ‘neger’. Dat is nou vrijheid van meningsuiting.”
Je noemde PvdA’er Martijn Balster onlangs ‘white power’-wethouder. Is dat niet beledigend?
Kruis: ,,Nou, ik vind het vooral een belediging dat de fractieleider van de Haagse PvdA, zodra hij de kans krijgt, als witte man zelf op het Haagse pluche gaat zitten. Terwijl die partij al jaren roept dat Haagse besturen te wit zijn. Hoe hypocriet kun je het hebben?”
Accepteren jullie het ook als andere partijen jullie provoceren?
Kruis: ,,Het raadslid van de Islam Democraten zei in een debatje dat mijn woorden hem aan oorlog en Auschwitz deden denken. Bizar, maar hij gaat z’n gang maar. Ik vind het wel vreemd dat niemand toen zei: ‘Misschien is het raar om Auschwitz erbij te halen’. Bij ons had de commissievoorzitter gelijk ingegrepen.”
Gerbrands: ,,Hoe vaak ik in de gemeenteraad niet voor racist uitgemaakt ben, of aan nazi’s gelieerd wordt: Ze doen maar. Dat mogen ze zeggen. Maar ík mag óók dingen zeggen.”
Zulke kwalificaties slaan de hele discussie dood, aldus Gerbrands.
Weet je, daar gaat het die partijen ook om. Als ik iets zeg over kansloze allochtonen die in groten getale naar onze stad komen, dan discrimineer ik, dan ben ik een racist . En dan kunnen we het dus niet meer over de inhoud hebben. Zulke kwalificaties slaan de hele discussie dood.”
Teer punt
Het is een teer punt voor de lokale PVV. De grote groei van de stad is voor meer dan 100 procent het gevolg van migratie, van de komst van arbeidsmigranten, asielzoekers en expats. Oud-hoofddemograaf Jan Latten van het Centraal Bureau voor de Statistiek wees er onlangs op dat die ontwikkeling (ook in andere grote steden) een serieus debat verdient.
Kruis, bitter: ,,Dat kon hij dus pas zeggen toen-ie met pensioen was gegaan.”
Gerbrands: ,,Maar we mogen ons toch afvragen of we dit wel willen? Of dit goed is voor de stad? Het enige wat we dan in de Haagse gemeenteraad terughoren is: u wilt allochtonen weren. Dáár gaat het niet om.”
U wordt in de raad niet gehoord?
Kruis: ,,Het is hetzelfde als bij de discussie over meisjesbesnijdenis. Daar vragen we vaak aandacht voor, Maar nee, dat is weer stigmatiserend. Tja, ons land wordt gegijzeld door de ziekmakende politieke correctheid.
Okee. Geen raadsconferentie dus voor de PVV. Wat gaan jullie vrijdag dan doen?
Sebastian Kruis (met een lichte sneer naar Groep de Mos): ,,We gaan in elk geval géén vrijwilligerswerk doen in onze partij-jassen.
Karen Gerbrands :,, Wij gaan uitslapen!”
En daarna gaan we mensen beledigen en de islam uitsluiten, aldus Kruis.
Kruis, met stalen gezicht: ,,En daarna gaan we mensen beledigen en de islam uitsluiten. Het wordt gewoon een doorsnee PVV-middag.”
De ‘lekker prikkelende brief’ van Johan Remkes
Den Haag was begin oktober net opgeschrikt door de corruptieaffaire rond de wethouders en een raadslid van Groep de Mos en het aftreden van burgemeester Pauline Krikke, toen commissaris van de Koning Jaap Smit van Zuid-Holland in een besloten raadsvergadering ook de lokale politiek onderuit de zak gaf.
Het zag er niet uit wat ze deden, vond hij. De vergaderingen waren veel te lang, het niveau ondermaats. Daar moest maar eens goed over worden doorgesproken, meende de CDA’er.
Interim-burgemeester Johan Remkes deed daar in januari nog een schepje bovenop. In een brief vol kerstoverpeinzingen aan de Haagse gemeenteraad evalueerde hij de stand van zaken.
Ja, de spelregels van de politiek zijn aan herziening toe en ook de omgangsvormen laten te wensen over, meldde hij. In het algemeen denken politieke partijen veel te veel aan hun deelbelang en te weinig aan het algemeen belang, vond Remkes.
De ‘lekker prikkelende brief’ van Remkes (zoals Peter Bos van de Haagse Stadspartij het omschreef) zal vrijdag op de agenda van de Haagse raadsconferentie staan.
Enkele vragen:
-Moet de spreektijd van kleine partijen verminderd worden?
-Moet er een register komen voor donaties aan partijen voor bedragen boven de honderd euro?
-hoe houden de raadsfracties elkaar scherp op integriteit?
Twijfel
Niet iedereen is van de raadsconferentie gediend. De Haagse PVV doet niet mee en ook Groep de Mos twijfelt. Afgelopen gemeenteraadsvergadering mochten ze tot hun verbijstering een motie niet indienen. Een meerdheid in de Haagse gemeenteraad gaf Johan Remkes daarin gelijk. De Haagse raadsconferentie zelf is besloten. Maar de bevindingen zullen na afloop natuurlijk worden gedeeld.
AD 27.01.2020 De Haagse PVV opent frontaal de aanval op Groep de Mos, de partij die in 2018 veel PVV-kiezers wist ‘in te pikken’. ,,De Mos heeft deze mensen in de steek gelaten.”
PVV-fractieleider Sebastian Kruis en raadslid Karen Gerbrands halen in een interview met deze krant hard uit. ,,De Mos en consorten hebben hun handtekening gezet onder een zorgbezuinigingvan 50 miljoen per jaar”, zegt Gerbrands: ‘Ongelooflijk’.
Kruis: ,,Ze zijn in een college gaan zitten dat 675 miljoen euro uitgeeft aan dúúrzaamheid. Het is een college van groene drab en linkse drek!”
Als die partij niet levert moeten we dat wél benoemen, aldus Kruis.
De Haagse partijen op de rechterflank gingen tot nu toe vriendschappelijk met elkaar om. ,,Iedereen gunt het Richard de Mos, wij ook”, zegt Kruis. ,,Maar als die partij niet levert moeten we dat wél benoemen.”
Speerpunt
Volgens de PVV is er niks terechtgekomen van het De Mos-speerpunt veiligheid. ,,Ook hoor je Richard en zijn mensen nóóit over de migratiegolf die ons overspoelt. Zijn partij laat de oude PVV-kiezers in de steek.”
Een andere ergernis: de slogan die Groep de Mos hanteert: ‘Zet ons op 23′ (zetels, -red.): ,,Die partij is veel te veel met zichzelf bezig en niet met Den Haag. ,,’Zet de stad op 1’, zou het motto moeten zijn.”
Groep de Mos ging bij de raadsverkiezingen in 2018 van 3 naar 8 zetels en werd de grootste partij van Den Haag. De PVV verloor er 6, vooral aan Richard de Mos en co. De Mos noemt de aanval van de PVV op zijn partij ‘erg goedkoop’. ,,Als er één partij nooit moet beginnen over ‘leveren’, dan zijn zij het: de PVV heeft nog nooit bestuurd, nooit iets bereikt”, moppert hij.
Met forse investeringen hebben we de economische motor van de stad weer aan de praat gekregen, aldus De Mos.
Ook somt De Mos een aantal verdiensten van zijn partij op: ,,Met forse investeringen hebben we de economische motor van de stad weer aan de praat gekregen.
We hebben talloze Hagenaars uit de bijstand gehaald. Gebiedsverboden zijn er ook dankzij ons. Ach, de meeuw van de PVV vliegt over, schijt de boel onder en vliegt weer door.”
In het interview met deze krant haalt de PVV ook uit naar de raadsconferentie van vrijdag 31.01.2020 die de partij zal boycotten. ,,Ze gaan praten over over omgangsvormen. Maar wij zullen ons nooit laten beknotten.”
AD 26.01.2020 Het Haagse stadsbestuur heeft z’n zaken niet op orde. Politieke partijen moeten vaak maanden wachten tot hun schriftelijke vragen zijn beantwoord. ,,Ongehoord’’, vindt Peter Bos van de Haagse Stadspartij. ,,Niet alleen wij, ook de Hagenaars zijn de klos.’’
Het zijn niet de minste kwesties die worden aangesneden. Zo stelde Peter Bos in oktober een reeks van 25 vragen over de nachtvergunningen die een rol spelen in het corruptieonderzoek naar de ex-wethouders van Groep de Mos. ,,Het is heel pijnlijk dat we daar drie maanden later nog niks over hebben gehoord.’’, meent hij.
Maar niet eens heel bijzonder: in totaal heeft het Haagse stadsbestuur over vorig jaar nog 74 setjes schriftelijke vragen open staan, zo blijkt uit de gemeentelijke stukken.
Mond vol tanden
,,We klagen hier vaak over. Alle partijen hebben er last van’’, zegt Bos. ,,En vergis je niet: we stellen die vragen niet zomaar: we doen dat voor de stad. Hagenaars vragen het ons ook: ‘wanneer horen we iets?’ Dan sta ik met mijn mond vol tanden.’’
Het wordt tijd dat Remkes ook zijn wethouders aanpakt en tot spoed maant, aldus Ralf Sluijs, Groep de Mos.
Er zijn wel redenen aan te dragen voor de berg aan onbeantwoorde vragen. In november verontschuldigde burgemeester Remkes zich al voor de trage afhandeling. De achterstand zou het gevolg zijn van de politiek crisis die na het plotselinge vertrek van twee wethouders en een burgemeester in oktober ontstond. De bestuurlijke portefeuilles werden toen herverdeeld en nieuwe coalitieonderhandelingen opgestart. Maar, zeggen Haagse raadsleden: sindsdien is er niks verbeterd.
Spoed
Ralf Sluijs van Groep de Mos baalt er flink van. Zijn partij heeft nog een hele reeks vragen openstaan. Ook wacht hij van alle politici het langst op een antwoord. Bijna een jaar geleden (15 februari) stelde hij schriftelijke vragen over café-restaurant Rootz dat graag een glazen serre wil tegen geluidsoverlast. ,,Het wordt tijd dat Remkes ook zijn wethouders aanpakt en tot spoed maant.’’
Voor het beantwoorden van de politieke vragen staat vier weken. Uitstellen kan, maar dat moet wel gemeld worden. In Den Haag gebeurt dat vaak niet. En als het wel gebeurt, wordt ook de volgende deadline vaak gemist. ,,Ik vrees dat dit voor het stadsbestuur gewoon geen prioriteit heeft.’’
AD 25.01.2020 Het Haagse stadsbestuur schoffeert de politiek. Partijen moeten maanden wachten tot de wethouders hun vragen hebben beantwoord. Sterker: over vorig jaar staan er nog 74 setjes politieke vragen open: ‘Ongehoord’, zegt raadslid Peter Bos van de Haagse Stadspartij. ,,Niet alleen wij, ook de Hagenaars wachten op antwoord.’’
We klagen hier vaak over. Alle partijen hebben er last van’’, stelt Peter Bos. ,,En vergis je niet: we stellen die vragen niet zomaar: we doen dat voor de stad. Hagenaars vragen het ons ook: ‘wanneer horen we iets?’ Dan sta ik met mijn mond vol tanden.’’
Het zijn bovendien nogal eens belangrijke kwesties die aan de kaak worden gesteld. Zo heeft de HSP sinds halverwege oktober een setje van 25 vragen openstaan over de nachtvergunningen die een rol spelen in het corruptieonderzoek naar de twee ex-wethouders van Groep de Mos. ,,Het is pijnlijk dat we daar maar niks over horen’’, zegt Bos.
Politieke crisis
Er is een reden voor de berg aan onbeantwoorde schriftelijke vragen. In november verontschuldigde burgemeester Johan Remkes zich voor de toen al ontstane vertraging die het gevolg zou zijn van de politieke crisis (corruptieonderzoek, het vertrek van burgemeester Krikke), het herverdelen van de wethoudersportefeuilles en de coalitieonderhandelingen. Maar sindsdien ziet de Haagse politiek geen enkele verbetering.
Zo baalt Ralf Sluijs van Groep de Mos ook. Hij wacht van alle Haagse raadsleden het langst op antwoord. Bijna een jaar geleden (15 februari) stelde hij schriftelijke vragen over restaurant Rootz. ,,Het is een janboel. Het wordt tijd dat Johan Remkes ook z’n wethouders eens aanpakt.’’
Ik vrees dat de beantwoording voor het stadsbestuur geen prioriteit heeft, aldus Bos.
Schriftelijke vragen horen binnen vier weken beantwoord te worden. Uitstellen kan, maar dat moet wel gemeld worden. Vaak gebeurt dat niet, zo blijkt bij bestudering van de bestuurlijke stukken over de 74 onbeantwoorde setjes vragen. Is er wel uitstel gemeld, dan blijkt de nieuwe deadline dikwijls evenmin gehaald te worden.
Peter Bos: ,,Ik vrees dat de beantwoording voor het stadsbestuur geen prioriteit heeft. De dienstverlening van de gemeente kraakt sowieso. Kijk maar naar de rotzooi op straat.’’
OmroepWest 24.01.2020 Een extern, onafhankelijk bureau gaat het beleid van de gemeente Den Haag op het gebied van integriteit onderzoeken. Het moet ook met voorstellen voor verbeteringen komen. Dat schrijft waarnemend burgemeester Johan Remkes aan de gemeenteraad. Ook wil Remkes regelmatig ‘risico’s in kaart laten brengen’ en maatregelen nemen om die (en de gevolgen ervan) te beperken.
In een brief aan de gemeenteraad schrijft Remkes dat integriteit een ‘actueel thema’ is in Den Haag. In de wet staat dat het zijn taak is om die te bevorderen. Het is één van de onderwerpen die hij sinds hij werd benoemd als waarnemend burgemeester ‘met voorrang’ heeft opgepakt. De burgemeester: ‘Mijn visie is dat de gemeente Den Haag een betrouwbare partner moet zijn voor bewoners en bedrijven in de stad.’
Daarom moet over het onderwerp in het stadhuis veel worden gepraat. ‘Raadsleden, bestuurders en ambtenaren van Den Haag moeten integriteit als een essentieel en vanzelfsprekend onderdeel van hun manier van werken zien.’
Scherper
Behalve dat een extern bureau onderzoek gaat doen, komt de burgemeester zelf ook met een aantal voorstellen en maatregelen. Zo wil hij de regels en protocollen die nu op het stadhuis gelden, tegen het licht houden. En als dat kan, worden deze nog ‘duidelijker, scherper of indringender’.
Daarvoor treft hij een reeks aan maatregelen. De eerste is dat er goede regels moeten komen. Daarom gaat hij kijken of de huidige moeten worden aangepast. Verder worden risico’s voor integriteit in beeld gebracht bij gemeentelijke projecten, het verlenen van vergunningen en het nemen van besluiten.
Een maatregel die Remkes al heeft ingevoerd, is dat wethouders worden gescreend. Daar blijft het niet bij. Remkes wil ook veel aandacht voor nevenfuncties van bestuurders, ambtenaren en raadsleden. Die moeten, als het aan hem ligt, ook worden onderzocht op mogelijke conflicten en openbaar worden gemaakt.
Vanaf deze maand gaat Remkes met de wethouders sessies houden waarin integriteit en omgangsvormen het gespreksonderwerp zijn. Daarbij komen vragen aan de orde als: ‘Hoe kan opgelegde geheimhouding gewaarborgd worden?’, ‘In hoeverre is een wethouder zelfstandig bevoegd om toezeggingen te doen?’, ‘Wat is de nut en noodzaak van dienstreizen?’ en ‘Hoe zit het met het aannemen van geschenken en met declaraties?’.
Vertrouwenspersonen
Verder heeft Remkes naast de vertrouwenspersonen die al op het stadhuis werken, een onafhankelijke, externe vertrouwenspersoon aangetrokken met ‘ruime ervaring op het gebied van dilemma’s in politiek-ambtelijke samenwerking’. Medewerkers die een vermoeden hebben van niet-integer gedrag van bestuurders en ambtenaren kunnen bij deze persoon terecht. Het gaat om een tijdelijke aanvulling van het bestaande ‘vertrouwensnetwerk’.
Om de drempel te verlagen om meldingen te doen, gaat het college laten zien wat er met de meldingen gebeurt en wat de gemeente doet als uit onderzoek blijkt dat er sprake is van schending. ‘Wel met inachtneming van de privacyregels, maar verder zo open en transparant mogelijk.’ Deze openheid zorgt volgens Remkes voor een veilig gevoel en het laat zien dat de gemeente integriteitsmeldingen echt serieus neemt.
Klachten
Remkes wil het ook makkelijke maken om eventuele klachten of zorgen op dit gebied aan te kaarten. Daarom komt er één centraal meldpunt, waar bewoners, bedrijven en ambtenaren al hun meldingen over vermoedelijke integriteitsschendingen kwijt kunnen. De burgemeester: ‘Zij hoeven zich dan niet af te vragen bij welk loket ze terecht kunnen.’
De burgemeester erkent dat hij een ‘ambitieuze visie’ heeft. ‘Dat is ook mijn bedoeling. Ik leg de lat bewust hoog, omdat een stad als Den Haag – Stad van Vrede en Recht – dit verdient.’
Den HaagFM 24.01.2020 Een extern, onafhankelijk bureau gaat het beleid van de gemeente op het gebied van integriteit onderzoeken. Het moet ook met voorstellen voor verbeteringen komen.
Dat schrijft waarnemend burgemeester Johan Remkes aan de gemeenteraad. Ook wil Remkes regelmatig ‘risico’s in kaart laten brengen’ en maatregelen nemen om die (en de gevolgen ervan) te beperken.
In een brief aan de gemeenteraad schrijft Remkes dat integriteit een ‘actueel thema’ is in Den Haag. In de wet staat dat het zijn taak is om die te bevorderen. Het is één van de onderwerpen die hij sinds hij werd benoemd als waarnemend burgemeester ‘met voorrang’ heeft opgepakt. Daarom moet over het onderwerp in het stadhuis veel worden gepraat.
Behalve dat een extern bureau onderzoek gaat doen, komt de burgemeester zelf ook met een aantal voorstellen en maatregelen. Zo wil hij de regels en protocollen die nu op het stadhuis gelden, tegen het licht houden. En als dat kan, worden deze nog ‘duidelijker, scherper of indringender’.
Maar regels alleen zijn niet voldoende. De ambtenaren, raadsleden en bestuurders moeten er ook naar handelen. Daarom moet integriteit worden ‘ingebed in onze manier van werken, cultuur en omgangsvormen, zowel bestuurlijk als ambtelijk’, stelt Remkes.
AD 21.01.2020 Burgemeester Remkes gaf iedereen een veeg uit de pan in zijn brief waarin hij de Haagse bestuurscultuur recenseerde in ‘Overpeinzingen onder de kerstboom’. Hoe is de praktijk in de regio?
Van een meldplicht voor donaties aan politieke partijen die boven de honderd euro uitstijgen tot een oproep om het debat uit de raadzaal niet in nog fellere bewoordingen voort te zetten op Twitter.
Van politieke belangenbehartiging voor een individu tot ongeoorloofd politiek activisme: van links tot rechts kon zich verbeterpunten in de oren knopen. Maar de problemen in de Haagse raad zijn niet uniek voor de hofstad, al vallen die in het ernstig gesegregeerde Den Haag wel wat meer op.
Problemen als gebrek aan transparantie in de miljoenenoverschrijdingen voor jeugdzorg zijn juist van de hele regio. En het begint vijf jaar nadat de gemeenten hier verantwoordelijk voor werden, nu pas op te vallen dat niemand een idee heeft waar al dat geld eigenlijk aan op gaat.
Andere gemeenten zijn verder met hun zoektocht naar dit gat dan Den Haag. Toch: ook andere door Remkes benoemde problemen spelen in buurgemeenten, blijkt uit deze bloemlezing.
Den Haag – Als het om zijn college gaat, wil Remkes geen onderzoek
Remkes mag de raad kapittelen, hoe integer is het college zelf? Die vraag is uiterst pregnant in de soap rond de verkoop van het monumentale pand naast paleis Noordeinde aan de tassenmaker Omar Munie.
Dit pand werd door het rijk via de gemeente Den Haag voor een fractie van de werkelijke waarde verkocht aan de ondernemende asielzoeker. Die verkocht het alleen binnen een paar maanden al door aan een vastgoedbelegger.
De gemeente stak in antwoord op vragen uit de raad (in de vorm van schriftelijke vragen die volgens Remkes veel te vaak worden gesteld, zonder dat dit wat oplevert) de kop in het zand, er was niets geks aan de hand. Follow The Money onthulde vorige week echter dat het plan om binnen enkele maanden door te verkopen, vooropgezet was.
De nieuwe eigenaar vroeg prompt een hotelvergunning aan, terwijl dit rond de verkoop nooit aan de orde was. Ook vond Remkes het niet erg dat de gemeente niet eens de moeite nam om de correcte naam van Munie te controleren.
De raad moet elk geschenk melden maar miljoenenpanden mag het college ongezien weggeven, aldus Sluijs.
,,Hier wordt met twee maten gemeten, de raad moet elk geschenk melden maar miljoenenpanden mag het college ongezien weggeven”, ziet Ralf Sluijs van Groep De Mos. Om het allemaal nog minder transparant te maken was Jaap Uijlenbroek, de baas van het Rijksvastgoedbedrijf dat het pand verkocht, deze maand door Remkes uitverkoren om de nieuwe gemeentesecretaris te worden. Alsnog een integriteitscheck doen? Remkes wil niet.
Westland – ‘Raad is helemáál niet stug’
Er was een tijd dat Westlandse raadsleden elkaar in de politieke arena nog net niet naar de strot vlogen. De verhoudingen waren ronduit belabberd. Vergaderingen liepen ook steevast de spuigaten uit qua tijd. Een eindtijd van half twee ‘s nachts was geen zeldzaamheid.
Sinds er spreektijden zijn ingesteld, gaat het er een stuk ordentelijker aan toe tussen de kassen. En er is ook meer respect naar elkaar, zo lijkt het. Al kan het af en toe nog wel eens flink knallen tussen partijen uit de coalitie en oppositie. Zeker met Peter Duijsens van Westland Verstandig aan het woord.
Iedereen zei tegen mij: Westland heeft een heel lastige raad, aldus Arends.
Maar de Westlandse gemeenteraad is inmiddels een stuk milder geworden, zo blijkt ook uit de woorden van burgemeester Bouke Arends (PvdA). ,,Iedereen zei tegen mij: Westland heeft een heel lastige raad en daar heb je je handen nog vol aan. Maar ik vind helemaal niet dat het een stugge raad is.
Het is juist een hele plezierige raad. Individuele personen zijn ontzettend leuk in de omgang. Tijdens vergaderingen geef ik enige vrijheid, maar ik zorg er ook voor dat het binnen de perken blijft. En ik hou er ook van het binnen een redelijke tijd af te ronden.”
Zoetermeer – Oppositie voelt zich decorstuk raadzaal
Met een raadsmeerderheid van twee derde van de zetels zit het college van Zoetermeer stevig in het zadel. Zo stevig, dat de rest van de gemeenteraad hoog of laag kan springen, maar de kans dat een van haar voorstellen het haalt, bijkans nul is. Daar wordt flink over geklaagd. ,,Wij voelen ons rekwisieten in een toneelstuk”, zeiden oppositiepartijen daarover vorig jaar.
De kern is dat uiteindelijk de meerderheid beslist, aldus Remkes.
Remkes is in zijn brief duidelijk over wat hij ‘representativiteit van de raad’ noemt: ,,De kern is dat uiteindelijk de meerderheid beslist, maar dat de meerderheid ook rekening houdt met de gevoelens van minderheden.” Het is aan zowel burgemeester en wethouders als aan álle raadsleden om ‘bruggen te slaan’ met de oppositiefracties.
Een ander thema dat Remkes belangrijk vindt, wordt door Zoetermeer juist wel voortvarend aangepakt, namelijk het gebrek aan transparantie in de jeugdzorg. Tien gemeenten kopen de zware zorg samen in via een samenwerkingsverband. Dat kostte Zoetermeer vorig jaar een kwart meer dan vooraf begroot. Maar al in 2018 waren er hoogoplopende debatten over hoe dit toch kon gebeuren, de gemeente had juist al extra budget vrijgemaakt.
Delft – Vanaf dit jaar mag iedereen meepraten
Fans van het Britse Lagerhuis, met zijn levendige debatten vol spitsvondigheden, vervelen zich doorgaans stierlijk in de Delftse gemeenteraad.
Het gebrek aan verbaal vuurwerk heeft ook veel voordelen. In tegenstelling tot Groot-Brittannië wordt de gemeente Delft tamelijk efficiënt bestuurd.
De collegepartijen D66, VVD, GroenLinks en studentenpartij STIP kunnen op een ruime raadsmeerderheid rekenen. Het stelt de wethouders in staat om onverstoorbaar te werken.
De blik is onder meer gericht op de energietransitie, de bouw van 15.000 woningen en het creëren van 10.000 banen. Delft wordt met de hand op de knip bestuurd. Dit als reactie op de enorme tekorten waarmee Delft enkele jaren geleden kampte als gevolg van het Spoorzonedebacle. In tegenstelling tot veel andere gemeenten wist Delft een tekort op de jeugdzorg te voorkomen.
Oppositiepartijen krijgen in Delft nauwelijks een poot aan de grond. Critici menen dat het Delftse college zich ook weinig gelegen laat liggen aan de Delftse bevolking. Het college zegt daar graag verandering in aan te brengen. In het vervolg zijn alle vergaderingen op donderdag. Burgers worden nadrukkelijk uitgenodigd om mee te komen praten.
Den HaagFM 14.01.2020 Gemeenteraadsleden in Den Haag moeten zicht transparanter opstellen. Dat schrijft waarnemend burgemeester Johan Remkes in een brief aan de gemeenteraad met als titel ‘Overpeinzingen onder de kerstboom’. Daarin staan, volgens hem, ‘observaties’ die hij de afgelopen tijd heeft gedaan. Die zijn mede gebaseerd op gesprekken met fractievoorzitters, wethouders en andere betrokkenen.
Zo moeten Haagse politieke partijen en de fracties in de gemeenteraad meer openheid geven over hun financiën. Giften en donaties boven een bepaald bedrag, bijvoorbeeld honderd euro, dienen openbaar te worden gemaakt.
In de gedragscode zou ook moeten worden vastgelegd dat bijvoorbeeld hoofd- en nevenfuncties van raadsleden en fractievertegenwoordigers gepubliceerd worden op de website van de gemeente. Dit zorgt volgens hem voor ‘transparantie’ en dus ook het voorkomen van (de schijn van) belangenverstrengeling.
Verder vindt de waarnemend burgemeester dat raadsleden niet tegelijk in een actiecomité mogen zitten dat zich richt op het beleid van de gemeente. Remkes pleit ook voor meer terughoudendheid bij het indienen van schriftelijke vragen, omdat partijen in de praktijk weinig met de antwoorden doen en het veel werk kost om ze te beantwoorden. Bovendien moeten raadsleden elkaar als het even kan wat minder interrumperen.
AD 13.01.2020 Burgemeester Remkes heeft in een brief genaamd ‘overpeinzingen onder de kerstboom’ de Haagse gemeentepolitiek streng op de vingers getikt. Zo stelt hij dat ‘schriftelijke vragen vaak niet interessant zijn’ en ‘debatten onnodig lang duren en kapot worden geïnterrumpeerd’.
Ook komt de burgemeester met nieuwe integriteitsregels, waaronder een meldplicht van donaties boven de 100 euro. Richard de Mos reageert in een verklaring woedend: ,,Dit leest als een dictaat van de communistische staatstelevisie”.
Johan Remkes is nu bijna op de dag af drie maanden waarnemend burgemeester van Den Haag en heeft in die periode genoeg gezien in de gemeenteraad om met een hele lijst aanbevelingen te komen.
Hij begint zijn brief door zich af te vragen hoe representatief de Haagse gemeenteraad eigenlijk is voor het ‘sterk gesegregeerde Den Haag’ en komt met een aantal tips om de betrokkenheid van burgers te vergroten. Zo wil hij dat de gemeenteraad ‘meer gebruik maakt van hoorzittingen en een brug slaat tussen coalitie en oppositie’.
Raadsleden zitten er om algemene belangen te behartigen, niet individuele, aldus Johan Remkes, Waarnemend burgemeester.
Pikant is ook dat Remkes stelt dat ‘samenwerkingsverbanden met andere gemeenten een verlies betekenen voor de autonomie.’ Voormalig burgemeester Van Aartsen was juist groot voorstander van die samenwerking.
Verder gaat Remkes in op de toon van de politici: ,,Tijdens vergaderingen kan er geen ruimte zijn voor belediging en op sociale media, richting ambtenaren of burgers ook niet. Als dit toch aan de orde is, worden die uitlatingen geschrapt uit het vergaderverslag.”
Een heel hoofdstuk in de brief wijdt hij aan integriteit. Zo heeft volgens Remkes de ‘Gedragscode raadsleden’ een nieuw likje verf nodig. ,,Hoofd- en nevenfuncties van raadsleden en fractievertegenwoordigers moeten in het kader van transparantie op de gemeentesite komen te staan. Ook informatie over die nevenfunctie, bijvoorbeeld of er een financiële relatie is met de gemeente, moet worden benoemd.”
Remkes lijkt kritiek te leveren op partijen van links tot rechts. ,,Raadsleden zitten er om algemene belangen te behartigen, niet individuele. Nauwe personele banden met actie- en belangengroepen moeten worden vermeden. Raadsleden en wethouders dienen zich verre te houden van het verwerven van financiële bijdragen.” De burgemeester pleit bovendien voor het openbaar maken van donaties en giften boven de honderd euro.
De manier van politiek bedrijven in de raad stuit ook op weerzin bij Remkes. ,,De omvang van de griffie is stevig maar de inzet beperkt. In vergelijking met andere steden worden veel meer moties ingediend, terwijl er vaak al vergelijkbare toezeggingen door de wethouder zijn gedaan. Ook schriftelijke vragen moeten selectiever, want ze zijn vaak niet interessant.”
‘In de papierversnipperaar’
Richard de Mos laat in een eerste reactie weten dat de brief ‘door de papierversnipperaar moet’. ,,De burgemeester wil tornen aan politieke instrumenten van raadsleden.
Deze brief past als dictaat van de Opperste Sovjet zo in een uitzending van de communistische staatstelevisie. Deze ridicule overpeinzingen zijn gedaan onder de kerstboom. Ik hoop dat ‘ie in huize Remkes nog staat, dan kan hij er nog een poosje onder gaan zitten.”
Het plan om donaties boven de honderd euro openbaar te maken, ziet De Mos als ‘goedkope poging om lokale partijen kalt te stellen.’ ,,Landelijke partijen hoeven donaties boven de 4500 euro pas openbaar te maken. Hiermee creëer je een nog ongelijkere strijd.”
OmroepWest 13.01.2020 De Haagse politieke partijen en de fracties in de gemeenteraad moeten meer openheid geven over hun financiën. Giften en donaties boven een bepaald bedrag, bijvoorbeeld honderd euro, dienen openbaar te worden gemaakt.
Waarnemend burgemeester Johan Remkes wil hierover afspraken gaan maken met de partijen in de gemeenteraad. En, stelt hij: ‘Raadsleden en wethouders dienen zich verre te houden van activiteiten die tot doel hebben het verwerven van financiële bijdragen.’
Dat schrijft Remkes in een brief aan de gemeenteraad met als titel ‘Overpeinzingen onder de kerstboom’. Daarin staan, volgens hem, ‘observaties’ die hij de afgelopen tijd heeft gedaan. Die zijn mede gebaseerd op gesprekken met fractievoorzitters, wethouders en andere betrokkenen.
Het eerste punt is dat Remkes constateert dat Den Haag een stad is met grote verschillen, zowel op sociaaleconomisch als op ‘etnisch cultureel’ gebied. Dat vertaalt zich ook in de gemeenteraad, terwijl de oude, klassieke ‘ideologische’ verschillen een steeds minder grote rol spelen, zegt de burgemeester.
Sterk veranderd
Hij ziet ook dat het bestuur en de politiek in de stad de afgelopen jaren sterk zijn veranderd. Dat komt onder meer omdat de burgers meer bij politiek willen worden betrokken, er steeds meer taken (zoals op het gebied van zorg) naar gemeenten zijn gegaan en steeds meer nieuwe (digitale) media hun intrede hebben gedaan.
Tegelijk zitten raadsleden korter en wordt het voor partijen ook moeilijker om goede mensen te vinden, al was het alleen maar omdat die een baan niet meer met politiek kunnen combineren.
Mede omdat raadsleden zich nog te veel opsluiten in het stadhuis, de verkiezingsopkomst laag is en er veel partijen in de raad zitten, doemt de vraag op of mensen in de stad zich nog wel vertegenwoordigd voelen door politiek en bestuur, schetst Remkes. Hij pleit daarom voor nieuwe manieren om de bewoners meer bij het nemen van besluiten te betrekken.
Dat kan, stelt hij door bijvoorbeeld internetconsultaties en het houden van hoorzittingen. Maar raadsleden zouden zich ook meer moeten afvragen hoe hun gedrag en handelen overkomt bij de bevolking. ‘De meeste mensen verwachten van de raad, van raadsleden, ook een voorbeeldfunctie’, aldus Remkes.
Persoonlijke verhoudingen
De waarnemend burgemeester constateert ook dat de persoonlijke verhoudingen tussen de meeste raadsleden wel in orde zijn. Maar hij waarschuwt ook: tijdens de vergaderingen moet de ‘onderlinge bejegening respectvol zijn, ook op sociale media’.
Dat geldt ook in de richting van ambtenaren en burgers, omdat die zich niet kunnen verweren. Remkes: ‘Raadsleden moeten zich ook onthouden van uitlatingen jegens (groepen)burgers, waarvan aannemelijk is dat zij die uitlatingen als beledigend ervaren.’ Als de politici zich daar niet aan houden, waarschuwt hij, worden de opmerkingen geschrapt uit het verslag.
Integriteit
Remkes besteedt in zijn brief ook ruim aandacht aan ‘integriteit’. Zo vindt hij dat alle hoofd- en nevenfuncties van raadsleden openbaar moeten worden gemaakt op de website van de gemeente. Dit zorgt volgens hem voor ‘transparantie’ en dus ook het voorkomen van (de schijn van) belangenverstrengeling.
Verder wijst hij erop dat raadsleden ‘het algemene belang’ moeten dienen en niet ‘specifieke individuele gevallen’. Dat moet wat Remkes betreft ook verregaande consequenties hebben. De gemeenteraad mag geen voorstellen (moties en amendementen) meer indienen die zo’n individueel geval dienen. Die worden ‘buiten de orde verklaard’, als het aan hem ligt.
Terughoudendheid
Bovendien vindt de waarnemend burgemeester dat raadsleden niet tegelijk in een actiecomité mogen zitten dat zich richt op het beleid van de gemeente. Remkes pleit ook voor meer terughoudendheid bij het indienen van schriftelijke vragen, omdat partijen in de praktijk weinig met de antwoorden doen en het veel werk kost om ze te beantwoorden. Bovendien moeten raadsleden elkaar als het even kan wat minder interrumperen.
In de Haagse gemeenteraad wordt al langer gesproken over het openbaar maken van donaties en giften. Die discussie werd voor de zomer van 2017 aangezwengeld door voormalig SP-raadslid Bart van Kent, nadat Groep de Mos een motie indiende waarin werd gepleit voor een nachtvergunning voor zalencentrum Opera.
De Mos toonde zich niet onder de indruk van die aantijgingen. ‘Het zal mij worst zijn wat u daarvan vindt. Het is aan de kiezer om dat te beoordelen. U kunt mijn rug op.’
Ook de woningen van de wethouders en de woonadressen van drie Haagse ondernemers die worden verdacht van omkoping werden doorzocht. Een van de verdachte ondernemers, Atilla Akyol, stond ook op de kandidatenlijst van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Hij is tevens eigenaar van Opera aan de Fruitweg. De Mos en Guernaoui moesten vervolgens aftreden als wethouder.
De Mos stelt in een reactie op de brief van Remkes ‘laaiend te zijn’. ‘De brief past als dictaat van de Opperste Sovjet zo in een uitzending van de communistische staatstelevisie’, stelt hij een verklaring. Hij noemt het ‘onacceptabel’ dat Remkes wil tornen aan de politieke instrumenten die raadsleden kunnen inzetten.
Vrijheid
Ook vindt De Mos dat raadsleden ook de vrijheid moeten kunnen behouden om op te komen voor individuele gevallen. De Mos: ‘Het is niet aan de voorzitter van de gemeenteraad om voorstellen buiten de orde te verklaren, maar aan raadsleden om in alle vrijheid een meerderheid voor hun voorstellen te halen.’
De Mos voelt zich ook aangesproken door het pleidooi van Remkes voor het openbaar maken van de giften boven de honderd euro. Hij noemt dit een ‘goedkope poging om lokale partijen kalt te stellen‘. Het raadslid: ‘De burgemeester zegt deze ridicule overpeinzingen gedaan te hebben onder de kerstboom. Ik hoop dat in huize Remkes de boom nog staat, dan kan ie er nog een poosje onder gaan zitten.’
Burgemeester, even terugkruipen onder die kerstboom. 🌲 Brief is feest der hypocrisie voor niet bestaande problemen en een rechtstreekse aanval op onze #Ombudspolitiek. Wij blijven 24/7 voor de burger opkomen en bepalen zelf hoe wij politiek bedrijven https://t.co/dNUl5wVLjN
Nadat Richard de Mos als Wethouder het veld moest ruimen, werd hij donderdag 7 november 2019beëdigd tot raadslid van de gemeente Den Haag. De beëdiging is om 17.00 uur in het stadhuis.
Telegraaf 08.11.2019
AD 05.11.2019
‘Als fractievoorzitter zal hij onze fractie opnieuw gaan leiden richting de verkiezingen van 2022′, aldus de partij.
De Mos neemt de plek in van Damiën Zeller, die vrijwillig plaats maakt voor de partijleider en fractievoorzitter.
Waarom vertelde je me dat niet eerder ventje ??
Terug in de Gemeenteraad
De Mos maakte eerder op 13 oktober 2019 in het televisieprogramma Pauw bekend de Haagse gemeenteraad weer in te gaan en fractievoorzitter van zijn partij te worden, nadat op 1 oktober 2019 de Rijksrecherche bij hem en partijgenoot Rachid Guernouai binnenviel. De twee worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
Ondertussen gaat het politieke leven in Den Haag “gewoon” verder.
Het corruptieonderzoek tegen de Haagse ex-wethouder Richard de Mos is groter dan toe nu bekend. Naast het verlenen van vergunningen aan bevriende ondernemers richt het onderzoek zich ook op het bevoordelen van partijgenoten bij de verkoop van gemeentelijk vastgoed. Een miljoenendeal werd doorkruist door de inval in het stadhuis. Dat meldt NRC.
Tot nu toe was bekend dat Richard de Mos en Rachid Guernaoui van de Groep de Mos ervan verdacht worden dat ze als wethouders tegen betaling vergunningen geregeld hebben. Ook twee (kandidaat)raadsleden van lokale partij zouden betrokken zijn bij de corruptie.
Volgens NRC gaat het om De Schilde, een voormalige Philipsfabriek in de buurt van het Zuiderpark in Den Haag. Het was getaxeerd op ongeveer drie miljoen euro. Atilla Akyol en Michel Zaadhof, partijgenoten van De Mos, zouden in de markt zijn voor het complex. Akyol is ook een van de verdachten in het onderzoek.
Donatieregister
De Haagse politiek wil nu dus zo snel mogelijk openheid van zaken middels een openbaar donatieregister. Maar zo makkelijk is dat nog niet. ,,Iedereen moet wel mee willen doen.”
De Paal.
Tijdens de campagne voor de Haagse gemeenteraadsverkiezingen vorig jaar ging er nogal wat aandacht naar uit. De Paal, dat is de gigantische reclamezuil langs de A12 waar destijds wekenlang – gebroederlijk naast elkaar – advertenties hingen van D66 en van Groep de Mos.
Zo’n 20.000 euro per twee weken zou dat geintje hebben gekost. Zonder inkoopkorting. D66 betaalde de reclame zelf, uit het campagnebudget van 60.000 euro. En Groep de Mos? Die kreeg de reclame cadeau, al wilde partijleider Richard de Mos niet zeggen van wie en tegen welke waarde. ,,Ik ben er na al het geleuter wel klaar mee om ons steeds te moeten verantwoorden. We doen alles wat mag. Alleen een beetje Amerikaans.”
AD 13.12.2019
AD 06.12.2019
Argwaan
Het zijn dit soort akkefietjes die al lange tijd voor argwaan zorgden bij politieke concurrenten in de stad. Waar haalt de voorheen zo armlastige lokale partij het budget voor zo’n grootschalige verkiezingscampagne vandaan, zo vroegen ze zich af. En: wie zijn nu eigenlijk de financiers van Groep de Mos?
Helaas liepen de wensen zo uiteen dat we niet tot consensus konden komen, aldus Wijsmuller.
Een poging om Groep de Mos en andere partijen tot meer transparantie te bewegen, was toen al mislukt. Het beoogde donatieregister ter registratie en openbaarmaking van partijdonaties van meer dan 25 (of 500?) euro, kwam er ondanks brede steun niet.
Peter Bos stuurde eind 2017 namens de Haagse Stadspartij een voorstel naar alle fracties, weet fractieleider Joris Wijsmuller van de HSP. ,,Er is toen een werkgroep partijfinanciering in het leven geroepen die een enquête heeft uitgezet. Helaas liepen de wensen zo uiteen dat we niet tot consensus konden komen.”
Kortom, er moet snel meer openheid komen over partijdonaties, vindt de Haagse politiek. Een ruime meerderheid van de partijen wil opnieuw proberen een lokaal giftenregister op te tuigen.
De corruptieaffaire rond twee ex-wethouders en een raadslid van Groep de Mos maken de urgentie alleen maar groter, zeggen diverse Haagse fractieleiders. De verdenkingen tegen de politici gaan onder meer over het mogelijk bevoordelen van partijdonateurs bij het verkrijgen van gemeentelijke vergunningen.
Minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren
Al eerder liet ook Minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren (D66) van zich horen. Zij is namelijk bezorgd over het feit dat het merendeel van de politieke partijen – waaronder haar eigen partij – bereid is de wet te omzeilen of te overtreden als er een grote donatie wordt geboden. Ze gaat binnenkort in gesprek met deze partijen. Dat schrijft zij toen aan de Tweede Kamer na vragen van SP Kamerlid Ronald van Raak.
Uit undercover-onderzoek van de Telegraaf bleek dat alle partijen behalve SP, Partij voor de Dieren en Forum voor Democratie (de PVV reageerde niet) bereid waren om de Wet financiering politieke partijen (Wfpp) te omzeilen in ruil voor geld.
NRC 13.12.2019 Hoe de illegale gokwereld vat kreeg op het bestuur van de derde stad van het land.
Het is een van de eerste kwesties die Nino Davituliani aan de orde stelt, als nieuw raadslid voor Groep de Mos. Vanaf april 2018 roept ze de gemeente Den Haag op om hard op te treden tegen shishalounges. Deze overlastgevende „waterpijpcafés” zijn volgens haar een „trekpleister” voor drugs- en vrouwenhandel en voor illegaal gokken.
Wie is wie
Richard de Mos
Van juni 2018 tot oktober 2019 was Richard de Mos (Delft, 1976) locoburgemeester in Den Haag en wethouder voor economie, sport en buitenruimte. Hij wordt door justitie verdacht van het aannemen van steekpenningen (donaties aan zijn partij) van onder meer Atilla en Erding Akyol en het lekken van vertrouwelijke informatie aan deze broers. De Mos is nu raadslid namens Groep de Mos. Van 2009 tot 2012 was hij Tweede Kamerlid voor de PVV.
Atilla Akyol
Atilla Akyol (Igdir, Turkije, 1967) is een horecaondernemer in Den Haag. Hij runt samen met zijn broer Erding zalencentrum Opera aan de rand van de Schilderswijk. Justitie verdenkt hem ervan Richard de Mos te hebben omgekocht. In ruil zou hij bevoordeeld zijn met onder meer twee nachtvergunningen. Atilla Akyol was in 2017 verdachte in een witwas- en gokonderzoek van justitie en bleek dit jaar in het bezit te zijn van een illegaal vuurwapen en munitie.
Erding Akyol
Akyol (Igdir, Turkije, 1968) is een broer van Atilla Akyol en exploiteert samen met hem zalencentrum Opera. Tot 2015 runde Erding Akyol een illegaal gokcafé in de Schilderswijk.
Nino Davituliani
Nino Davituliani (Tbilisi, Georgië, 1983) is getrouwd met Erding Akyol en gemeenteraadslid voor Groep de Mos in Den Haag. Davituliani wordt verdacht van betrokkenheid bij de omkoping door de broers Akyol en van het lekken van informatie uit het stadhuis. Eerder werkte ze onder meer bij de Belastingdienst.
Anderhalf jaar later ziet de wereld van Nino Davituliani er heel anders uit. Zalencentrum Opera – uitgebaat door haar echtgenoot Erding Akyol en diens broer Atilla – heeft in september 2019 met hulp van wethouder Richard de Mos twee nachtvergunningen gekregen van de gemeente. De broers beginnen in de Opera gelijk hun eigen shishalounge, de Oosters ingerichte Aza Restaurant Lounge. Tot 1 uur ’s nachts kost een Mango Tango- of Lady Killer-waterpijp er 17,50, daarna 30 euro.
Vrijdagavond 1 november 2019 is de Grand Opening van de lounge. Het is een feest tot diep in de nacht met Kaan Deniz. De Turks-Nederlandse deejay is een grootheid in Turkije. Nino Davituliani is er ook. Met rood gestifte lippen gaat ze op de foto, voor een wand met daarop de nachtelijke skyline van Istanbul.
Richard de Mos, de broers Akyol en Davituliani zijn hoofdverdachten in het corruptieonderzoek naar de Haagse lokale politieke partij Groep de Mos. De Turks-Nederlandse familie Akyol zou wethouder De Mos hebben omgekocht om de nachtvergunningen te krijgen, luidt een van de verdenkingen.
Onderzoek van NRC leert dat Richard de Mos de afgelopen jaren nauw betrokken raakte bij de familie Akyol. Gaandeweg kwam de Haagse oud-onderwijzer en voormalig PVV’er terecht in een milieu waarin aanvaringen met overheid en politie gewoon zijn. Een wereld van overlast, witwassen, vuurwapenbezit en – vooral – illegaal gokken. Die wereld financiert zijn partij.
Handelaren en gokkers
De familie Akyol komt uit het uiterste oosten van Turkije, tegen de Armeense grens. Daar ligt de stad Igdir, waar de extreemrechtse en Turks-nationalistische Grijze Wolven van oudsher sterk vertegenwoordigd zijn. Vanuit Igdir wordt veel gesmokkeld – heroïne, olie, sigaretten, mensen. Eigenlijk alles wat geld oplevert.
Veel van de 40.595 Hagenaren van Turkse afkomst komen uit dit grensgebied. Het zijn doorgaans Azeri’s, een Turks sprekend volk dat in Azerbeidzjan, Iran en Turkije woont. De clichés over de Azeri’s: het zijn creatieve handelaren, gokkers en liefhebbers van bling bling, uiterlijk vertoon. Onderling zijn ze sterk verbonden, maar ook competitief. Het ene uur de beste vrienden, het volgende grote vijanden.
De Azeri’s die in de jaren zeventig en tachtig naar Den Haag emigreren, onderhouden nauwe banden. Zakelijk en familiair: ze trouwen veel in eigen kring. Het zijn ondernemers met cafés, belwinkels, autorijscholen, uitzendbureaus, restaurants, shishalounges of feestzalen. En dat komt allemaal samen in zalencentrum Opera aan de Fruitweg, aan de rand van de Schilderswijk.
Het pand dat nu Opera heet, was rond de eeuwwisseling nog een oude liftenfabriek. Vanaf 2004 huren de broers Atilla (1967) en Erding Akyol (1968) de locatie en maken er drie feestzalen. Met kroonluchters, spiegels, marmeren vloeren en een verlichting met suikerspinkleuren. Het wordt een gewilde locatie voor Turkse, Marokkaanse en Hindoestaanse bruiloften en partijen.
Exterieur van zalencentrum Opera aan de Fruitweg. Foto ANP
De broers hebben ervaring in de horeca in Den Haag. Erding exploiteert Grand Café Le Palet. Atilla heeft eerder samen met Ismet Bingöl, tegenwoordig gemeenteraadslid voor het CDA in Den Haag, het multiculturele partycentrum Zichtenburg.
In de beginjaren hebben de Akyols nog geen hechte band met Richard de Mos en zijn partij. Die band hebben ze wel met een andere familie uit het Turkse Igdir. In 2010 opent deze familie in dezelfde liftenfabriek haar eigen bedrijf: zalencentrum Alians. Het krijgt net zo’n zoet interieur als de Opera.
Al een paar maanden later smelten de zaken van beide families samen tot zalencentrum Opera-Alians. Met plek voor vijfduizend mensen is het een van de grootste partycentra van Nederland. Het bedrijf adverteert met een eigen limoservice en wedding planners om elke droom te verwezenlijken.
Afrekening
Beide families worden in verband gebracht met witwassen, fraude en illegaal gokken. Atilla Akyol is in 2017 verdachte in het strafrechtelijk onderzoek ‘Korenbloem’, een witwas- en gokonderzoek. Justitie legt daarin een illegaal goknetwerk bloot in Turkse horecazaken in de Haagse Schilderswijk. Vervolgd wordt hij niet.
In de Schilderswijk hebben de Akyols verschillende zaken, waaronder Grand Café Le Palet van broer Erding. De gemeente sluit het café in 2015, omdat er illegaal gegokt wordt. Het cafépand is eigendom van de vader van Atilla en Erding. Hij raakt in 1991 invalide bij een afrekening in het criminele milieu. In zijn eigen café Bar Chantant wordt hij door beide knieën geschoten als vergelding voor een ontvoering binnen de Turkse gemeenschap. Een bezoeker komt erbij om het leven.
Begin van de eeuw gaat Atilla Akyol in zaken met de in schandalen verwikkelde Haagse vastgoedbaas Victor ’t Hooft. Bij de bank kan hij geen lening krijgen voor een project, bij ’t Hooft wel, zegt Akyol tegen Omroep West. In 2007 wordt de zakenpartner van Akyol voor zijn Wassenaarse woning geliquideerd.
Ook recent duikt de naam van de familie Akyol op. De Kansspelautoriteit legt in 2018 een boete van 22.500 euro op aan een neef. In diens zaak in de Hobbemastraat ontdekken inspecteurs drie illegale gokmachines. Het pand waarin het gokcafé gevestigd is, is eigendom van een broer van Erding en Atilla.
Gokken op onder meer voetbalwedstrijden lijkt onschuldig – in Turkije mag het gewoon – maar het is in Nederland verboden en vaak verweven met zware misdaad, concludeert de Tilburgse hoogleraar criminologie Toine Spapens in 2015. Spapens deed onderzoek in opdracht van de Kansspelautoriteit. Exploitanten en organisatoren in het illegale gokmilieu blijken ook op te duiken bij witwassen, oplichting, bedreiging, georganiseerde vormen van fraude, harddrugs en softdrugs.
In deze wereld zijn wapens geen uitzondering. Als de politie in oktober in het corruptieonderzoek naar de Groep de Mos bij Atilla Akyol binnenvalt, wordt bij hem een vuurwapen met munitie gevonden. Op verboden wapenbezit staat drie maanden gevangenisstraf.
26.000 euro in beha
Ook de Turks-Nederlandse familie die mede-uitbater is van zalencentrum Opera-Alians is bekend bij de politie. Het familiehoofd krijgt in 2002 drie jaar cel wegens deelname aan een criminele organisatie, belastingfraude en valsheid in geschrifte. Hij wordt in 2013 door de politie getapt in een drugsonderzoek en daarna is hij weer verdachte in een witwas- en fraudeonderzoek. Bij een doorzoeking van zijn woning ontdekt de politie bijna 80.000 euro aan contanten in een kluis op de slaapkamer, in een binnenzak van een jas en in een holle ruimte in de badkamer.
De rechtbank spreekt hem vrij van witwassen omdat niet bewezen is dat het geld met oplichting verdiend is. Zijn dochter, een van de uitbaters van het zalencentrum, wordt wel veroordeeld. Zij wordt in 2014 met familieleden aangehouden op Schiphol als ze naar Turkije wil reizen. De vrouwen hebben 26.000 euro in hun beha’s verstopt. Het geld is verdiend in zalencentrum Opera-Alians, verklaren ze tegenover de douane.
Het zalencentrum van beide families is een goedlopende business. In de weekeinden vermaken zich er duizenden gasten. De omwonenden worden vanaf de opening getrakteerd op „donderse dreunen, toeterende kolonnes en nachtelijk geschreeuw en gegil”, meldt buurman Aad Plukaard, die in een woonboot aan het water achter de Opera woont. De klachten bij de gemeente stapelen zich op.
Daar komt bij dat het eigen parkeerterrein niet berekend is op zoveel bezoekers. De buurt staat vol fout geparkeerde auto’s als er een feest is. Jongens met brommers van het zalencentrum zoeken tegen betaling naar lege plekjes – als valet parking.
De gemeente deelt tussen 2008 en 2012 herhaaldelijk waarschuwingen uit voor geluidsoverlast en dreigt met bestuursdwang, blijkt uit een e-mailwisseling die de krant heeft. In de mails staat ook dat de gemeente in maart 2008 een aanvraag voor een nachtvergunning voor het zalencentrum afwijst.
Ondertussen zijn er in en rond het complex opstootjes en steek- en vechtpartijen. Omroep West en de Haagsche Courant doen met regelmaat verslag vanaf de Fruitweg, wanneer de spanning weer eens oploopt bij een bruiloft en de politie in actie komt. Agenten worden met vuurwerk belaagd.
Buurvrouw Adrie Visser vertelt hoe in 2012 haar invalide man is neergeslagen door een gast van de Opera toen hij ’s nachts ging klagen over de geluidsoverlast. „Ik begrijp niet dat dit al tien jaar kan duren”, zegt ze. In 2013 vallen er bij een steekpartij in het zalencentrum twee gewonden waarna de politie in gevecht raakt met bezoekers.
Politieke rugdekking
Vanwege de trammelant zou de gemeente de zaak zomaar tijdelijk kunnen sluiten, zoals dat eerder regelmatig gebeurde met horecazaken. Dan komt de business in gevaar. Het is tijd voor politieke rugdekking.
Gemeenteraadslid Richard de Mos is een geziene gast in de Reinkenstraat, waar Atilla Akyol woont en een café heeft. De Mos werpt zich op als spreekbuis van de lokale middenstand, de horeca in het bijzonder. Hij richt in 2013 de lokale partij Groep de Mos op. Voor zijn campagne voor de raadsverkiezingen in maart 2014 heeft hij geld nodig. Zalencentrum Opera-Alians springt financieel bij, Atilla Akyol wordt lijstduwer.
Kort daarna wordt de familie Akyol de enige uitbater van het zalencentrum. De andere familie trekt zich terug. Het familiehoofd wil niet terugblikken: „Ik kan niet alles vertellen anders kom ik ook misschien in de problemen.”
De broers Akyol gaan alleen verder met het zalencentrum, en met Richard de Mos. Die eist in de raad dat de gemeente minder harde maatregelen oplegt aan horeca-ondernemers die te maken krijgen met incidenten rond klanten. Ook moeten ondernemers meerdere vergunningen kunnen krijgen. Wordt de ene vergunning afgepakt, dan kunnen ze hun bedrijf met de andere voortzetten, zeggen Richard de Mos en Atilla Akyol samen tegen De Telegraaf.
In 2015 wil raadslid De Mos dat het betaald parkeren bij de Opera wordt afgeschaft omdat Akyol hierdoor „grote Turkse bruiloften” misloopt. Hetzelfde jaar stelt hij vragen aan burgemeester en wethouders over een cafépand van Akyol. Hij wil weten waarom de gemeente de uitbater „al geruime tijd het ondernemen onmogelijk maakt”. Of de gemeente zo snel mogelijk het café aan een terrasvergunning kan helpen.
De Mos pleit in de gemeenteraad ook tegen de komst van meer zalencentra in de stad – concurrenten van de Opera – en stelt daar in 2016 schriftelijke vragen over. In 2017 dient De Mos een motie in om zalencentrum Opera alsnog een nachtvergunning te geven.
Een wederdienst
Als hij de motie heeft ingediend wordt het Koerdisch-Turkse raadslid Hasan Küçük van de lokale partij Islam Democraten benaderd door de broers Akyol. Küçük zegt tegen NRC: „Ik had een gesprek waarin mij gevraagd werd vóór de motie te stemmen. Dan sponsoren we jou, een wederdienst. Of je mag de zalen een keer gebruiken. Dat soort dingen. Het is: wij helpen jou, jij helpt ons.” Een raadsmeerderheid verwerpt de motie.
Küçük is geen raadslid meer. Hij runt nu een restaurant op de begane grond van het Haagse stadhuis. Hij is nooit ingegaan op zulke voorstellen van de Akyols, zegt Küçük. „Ik kreeg die verzoeken die De Mos ook kreeg, maar ik weigerde het. Hij ging daarin mee. De Mos is erin getrapt en heeft ervan geprofiteerd, zoals die mensen weer van hem.” De Akyols zeggen dat het gesprek nooit heeft plaatsgevonden.
In de loop van de jaren worden de banden tussen de Akyols en De Mos hechter. Al die tijd blijft de familie geld schuiven, direct en indirect. Met de raadsverkiezingen in 2018 in zicht kan Groep de Mos gratis gebruik maken van de zalen voor campagnebijeenkomsten, nieuwjaarsrecepties en fondsenwervingsdiners.
De Mos zet Nino Davituliani, de vrouw van Erding Akyol, op een verkiesbare plek van de kandidatenlijst. Daarmee krijgen de broers ogen, oren en een stem in de toekomstige fractie. Attila Akyol is dan al lid van een „klankbordgroep” waarin Richard de Mos brainstormt met bevriende ondernemers. Atilla Akyol wordt opnieuw lijstduwer.
De verkiezingskas is voorjaar 2018 met tenminste honderdduizend euro gevuld, de campagne is flamboyant. Groep de Mos wordt met acht zetels de grootste fractie in de gemeenteraad. De bekroning: wethoudersposten voor Richard de Mos en Rachid Guernaoui.
Twee nachtvergunningen
Wat hem niet lukt als raadslid, lukt Richard de Mos wel als wethouder: het regelen van een nachtvergunning voor de broers Akyol. Niet één, maar twee stuks. Dan kunnen de zaken doorgaan als er één vergunning wordt ingetrokken wegens overlast.
In het stadhuis worden de eisen voor de vergunningen zó geformuleerd dat de broers een grote kans maken. Tegelijk bepaalt De Mos: wie het eerst komt, die het eerst maalt. Dankzij voorinformatie liggen de aanvragen van de broers 43 minuten na de openstelling van de procedure bij de gemeente.
De politie moet vooraf nog wel om advies gevraagd worden. In een brief aan de gemeente, die NRC heeft, waarschuwt de politie dat Atilla Akyol in 2017 verdachte was in „een groot witwas- en gokonderzoek”. Volgens Akyol zit de politie fout en heeft hij geen strafblad.
Met de politie-informatie doet de gemeente niets. Een zogenoemde Bibob-toets – waarmee dubieuze ondernemers een vergunning geweigerd kan worden – blijft achterwege.
De politie meldt ook de geluids- en parkeeroverlast bij de Opera. Een politiemedewerker schrijft: „Ik weet dat er wel overlast is.” Omwonenden melden het volgens hem niet meer frequent „omdat het in hun ogen toch niet helpt”. In het uiteindelijke besluit om de vergunningen te verlenen schrijft de gemeente dat de politie géén bezwaar heeft „aangezien de politie tot op heden geen overlast heeft geconstateerd”.
Dat het zalencentrum ook problemen heeft met de Belastingdienst – die al twee jaar boekenonderzoek doet – is eveneens geen belemmering voor de gemeente om in september 2019 de nachtvergunningen te verlenen.
Een maand later – het is dan 1 oktober 2019 – staat de rijksrecherche bij de hoofdverdachten De Mos, de twee broers Akyol en raadslid Davituliani op de stoep. De dienst heeft hun verstrengeling via telefoontaps maandenlang ‘live’ gevolgd. De Mos wordt ervan verdacht giften voor zijn partij – in geld en in natura – te hebben aangenomen van de broers terwijl hij wist dat ze dat deden om door hem ‘geholpen’ te worden. Zo kreeg de illegale gokwereld vat op het bestuur van de derde stad van Nederland.
Illegaal feestje
Nino Davituliani heeft intussen als raadslid een succesje geboekt. Haar oproep om hard op te treden tegen shishalounges heeft gehoor gekregen. Shishalounges in Den Haag moeten sinds dit jaar een speciale vergunning hebben. In een persbericht schrijft ze: „In plaats van ieder jaar bij meerdere shishalounges in te grijpen kunnen we nu met gerust hart weten dat als er eentje open gaat dat het dan aan de eisen voldoet!”
Pijnlijk voor Davituliani is dat juist de Grand Opening van de shishalounge van haar man en diens broer een illegaal feestje is. De Akyols hebben dan wel twee nachtvergunningen bemachtigd, maar een exploitatievergunning voor de verhuur van hun Mango Tango- en Lady Killer-waterpijpen hebben ze niet.
Na vragen hierover van NRC stuurt de gemeente „een handhavingsteam” naar de Opera. Dat team constateert „dat er geopereerd wordt buiten de kaders van de afgegeven vergunning.”
De gemeente zegt bovendien „signalen” te hebben gekregen over „illegale kaartspelen” in de Opera. De signalen „zijn doorgespeeld aan de Kansspelautoriteit.”
Dat komt allemaal door NRC, reageert Erding Akyol door de telefoon. „Ik ben salesmanager bij Opera, mijn broer is een hardwerkende ondernemer. Jullie journalisten brengen gemeenteambtenaren maar op rare gedachten, over de vergunningen en zo.”
Luister ook naar deze aflevering van onze podcastserie NRC Vandaag: De verstrengelde belangen van Richard de Mos
De verstrengelde belangen van Richard de MosDe verstrengelde belangen van Richard de Mos
De verstrengelde belangen van Richard de Mos
De Haagse ex-wethouder Richard de Mos noemde zich een ‘ombudspoliticus’. Als je iets geregeld wilde zien dan hielp hij je een handje, het loket stond altijd open.
Tot de politie binnenviel. Onderzoeksjournalisten Merijn Rengers en Joep Dohmen doken in de wereld van De Mos. Hoe ver mag een politicus gaan met ‘voor wat hoort wat’, en wanneer noem je dat simpelweg corruptie?
Reacties
NRC heeft de bevindingen uit dit artikel aan betrokkenen voorgelegd. Dat leidde tot ingeslikte verklaringen en op de valreep ingediende officiële stukken.
Horeca-ondernemer Atilla Akyol deponeerde deze week – een dag na opmerkingen van NRC over het ontbreken van jaarrekeningen van zalencentrum Opera – cijfers over de jaren 2015-2017 bij de Kamer van Koophandel. De advocaat van Akyol zegt dat de vertraging te wijten was aan een boekenonderzoek door de Belastingdienst.
De Vereniging Groep de Mos, de partij van Richard de Mos, publiceerde deze week financiële gegevens over donaties aan de partij. De vereniging moet die gegevens openbaren om te voldoen aan de voorwaarden van de Belastingdienst aan algemeen nut beogende instellingen (anbi’s), maar deed dat niet tot NRC vragen ging stellen. Uit de publicatie blijkt dat de vereniging tussen 2013 en 2018 162.520 euro aan donaties ontving, grotendeels van bedrijven. Giften in natura zijn niet inbegrepen.
Voormalig raadslid in Den Haag Hasan Küçük liet deze week – nadat NRC de concepttekst van dit artikel naar de familie Akyol had gestuurd – aan NRC weten dat hij terug wilde komen op zijn eerdere verklaring over het optreden van de broers Akyol. Waar hij eerst aan NRC vertelde (en later nogmaals bevestigde) dat de Akyols hem vroegen om voor een motie te stemmen, in ruil voor (financiële) gunsten, zegt hij nu: „Het waren niet de Akyols die dit aan mij voorstelden, maar het was een ander persoon – een eigenaar van een ander zalencentrum.”
De gemeente Den Haag stuurde deze week, na vragen van de krant, een handhavingsteam naar zalencentrum Opera. Dat constateerde dat de Akyols, zonder de juiste vergunning, een shishalounge zijn begonnen in het zalencentrum. Geheim was dat allerminst – op de luifel van de Opera hangt een groot plakkaat met naam en logo van de shishalounge en het openingsfeest werd groots aangekondigd op sociale media.
De advocaat van Richard de Mos laat weten „nergens op in te gaan”
Correctie (14 december 2019): In een eerdere versie van dit artikel stond abusievelijk dat veel Turkse Hagenaren ‘Assyriërs’ zijn. Dit had ‘Azeri’s’ moeten zijn en is in deze versie aangepast.
AD 12.12.2019 De van corruptie verdachte Haagse ex-wethouder Rachid Guernaoui (Groep de Mos) heeft het dossier gekregen van het OM en weet nu op basis waarvan justitie hem verdenkt. Over de inhoud laat hij vooralsnog niks los, maar: ,,Ik zie de uitkomsten nu met nog meer vertrouwen tegemoet.”
Het is onduidelijk of Guernaoui nu over alle relevante justitie-informatie beschikt. Op 1 oktober viel de rijksrecherche de werkkamers en woningen binnen van Guernaoui, de partijleider Richard de Mos en drie Haagse ondernemers.
Het OM verdenkt de wethouders van omkoping, ambtelijke corruptie en de schending van het ambtsgeheim. Ze zouden onder meer tegen betaling nachtvergunningen in de horeca hebben verstrekt. Beide politici ontkennen.
Kapotgemaakt
Guernaoui had de stukken in oktober via zijn advocaat opgeëist: ,,Door deze zaak word ik persoonlijk, politiek, bestuurlijk en financieel kapotgemaakt”, zei hij. ,,Ik heb het recht te weten waarvan ze me precies beschuldigen, zodat ik me daartegen kan verdedigen.”
De rechter-commissaris honoreerde onlangs dat verzoek. Vandaag heeft hij het dossier gekregen. Later geeft hij mogelijk meer informatie: ,,Met mijn advocaat ben ik bezig met een strategie voor het vervolg. Tot die tijd geven wij geen nadere toelichting.”
OmroepWest 12.12.2019 Voormalig wethouder Rachid Guernaoui heeft het dossier gekregen waarin staat waarop het Openbaar Ministerie (OM) de verdenking aan zijn adres heeft gebaseerd. De Haagse ex-wethouder van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt verdacht van corruptie en trad vanwege de zaak half oktober af. Wat in het dossier staat heeft Guernaoui niet bekendgemaakt.
Guernaoui heeft altijd gezegd dat hij niets fout heeft gedaan. Het dossier sterkt hem in deze opvatting, zegt hij. ‘Na bestudering van het dossier zie ik de uitkomsten met nog meer vertrouwen tegemoet dan ik al deed’, reageert hij. ‘Met mijn advocaat ben ik bezig met een strategie voor het vervolg. Tot die tijd geven wij geen nadere toelichting.’
Vorige maand stapte Guernaoui naar de rechter omdat hij zijn dossier wilde inzien en het OM dit weigerde. De rechter-commissaris gaf Guernaoui uiteindelijk gelijk.
Vanwege de zaak namen wethouders Guernaoui en De Mos ontslag en braken coalitiegenoten VVD, D66 en GroenLinks met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. PvdA en CDA schoven in plaats van Hart voor Den Haag aan bij een nieuw college.
Den HaagFM 12.12.2019 Voormalig wethouder Rachid Guernaoui heeft het dossier gekregen waarin staat waarop het Openbaar Ministerie (OM) de verdenking aan zijn adres heeft gebaseerd. De ex-wethouder van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt verdacht van corruptie en trad vanwege de zaak half oktober af. Wat in het dossier staat heeft Guernaoui niet bekendgemaakt.
Guernaoui heeft altijd gezegd dat hij niets fout heeft gedaan. Het dossier sterkt hem in deze opvatting, zegt hij. “Na bestudering van het dossier zie ik de uitkomsten met nog meer vertrouwen tegemoet dan ik al deed”, reageert hij. “Met mijn advocaat ben ik bezig met een strategie voor het vervolg. Tot die tijd geven wij geen nadere toelichting.”
Vorige maand stapte Guernaoui naar de rechter omdat hij zijn dossier wilde inzien en het OM dit weigerde. De rechter-commissaris gaf Guernaoui uiteindelijk gelijk.
Guernaoui en zijn partijgenoten Richard de Mos en Nino Davituliani worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambstgeheim. Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche daarom de woningen en werkkamers van de politici binnen. Maar het OM heeft tot nu toe niets over de zaak naar buiten gebracht. De drie politici ontkennen de beschuldigingen.
Vanwege de zaak namen wethouders Guernaoui en De Mos ontslag en braken coalitiegenoten VVD, D66 en GroenLinks met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. PvdA en CDA schoven in plaats van Hart voor Den Haag aan bij een nieuw college.
OmroepWest 05.12.2019 De Haagse ex-wethouder Rachid Guernaoui weet volgende week waarvan hij precies wordt verdacht. Dat heeft hij in Omroep West-talkshow FRITS! gezegd. De politicus van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is verdachte in een corruptiezaak, maar weet nog niet waar het Openbaar Ministerie (OM) zich op baseert. Daar komt verandering in, nu de rechter-commissaris heeft bepaald dat de ex-wethouder de stukken moet krijgen.
Richard de Mos en Rachid Guernaoui waren sinds de zomer van 2018 wethouder in Den Haag, maar in oktober namen ze ontslag. Aanleiding was het corruptieonderzoek dat het Openbaar Ministerie startte naar de twee. Ze worden verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Het zou te maken hebben met nachtvergunningen voor horecabedrijven. Zelf zeggen De Mos en Guernaoui onschuldig te zijn.
De ex-wethouder zei in de talkshow van Omroep West: ‘Ik weet nog steeds niet concreet waarvan ik verdacht word, wat precies de feiten en omstandigheden zijn, op basis waarvan ze de invallen hebben gedaan.’
‘Ik heb eindelijk reactie’
Guernaoui stapte vorige maand naar de rechter om snel meer duidelijkheid te krijgen over de verdenkingen tegen hem. Zijn advocaat Job Knoester startte een bijzondere procedure tegen nodeloze vertraging. Dit is een stap die niet vaak genomen wordt. Op deze manier wordt de rechter-commissaris gedwongen om een termijn te stellen waarop het onderzoek afgerond moet zijn.
‘Ik heb daar nu eindelijk reactie op’, zei Guernaoui. ‘Volgende week krijg ik de stukken die ten grondslag lagen aan de inval op 1 oktober. Dan weet ik tenminste waar het over gaat. Dan kan ik mij verdedigen, met mijn advocaat praten en kijken hoe ik verder ga. Ik ben blij dat nu eindelijk duidelijk gaat worden wat er aan de hand is.’ De officier van justitie moet de stukken naar zijn advocaat verzenden.
De Mos: ‘Ik voel me buitengewoon lullig’
Zijn ex-collega-wethouder De Mos weet ook nog niks over de verdenkingen. ‘Het is hier zinvol om even te zeggen: het zijn persoonlijke zaken geworden. We hebben allemaal een eigen advocaat. Guernaoui en ik, ons raadslid en ook de ondernemers.’
De Mos: ‘Voor die ondernemers is het trouwens ook verschrikkelijk. Er wordt één ondernemer aan de schandpaal genageld die gewoon een donatie heeft gedaan aan een partij. Alle ondernemers die donaties doen aan VVD, CDA en alle andere partijen; gaan we die dan ook aan de schandpaal nagelen? Dus ook naar die ondernemers toe voel ik me buitengewoon lullig. Want zij steunen een lokale partij om het beleid dat ze maken, die worden meegesleept in de verdenkingen.’
‘Mijn partij is gebaat bij rust’
Anders dan Guernaoui, kiest De Mos er niet voor om iets zeggen over het opvragen van de stukken bij het Openbaar Ministerie. De Mos: ‘Rachid kiest ervoor om hierover naar buiten te treden, maar ik ben daarnaast ook politiek leider van mijn partij. Mijn partij is gebaat bij de komende tijd zoveel mogelijk rust en te doen waarvoor we zijn aangesteld, namelijk het behartigen van de belangen van onze kiezers. Dus daarom kies ik voor wat meer rust, maar zodra ik meer weet kom ik daar op terug.’
Zaterdag vertellen de van corruptie verdachte ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui meer over hun zaak in een aflevering van talkshow FRITS! Vanaf 17.00 uur op TV West.
AD 05.12.2019 Voormalig wethouder Rachid Guernaoui weet binnenkort waar hij precies van wordt verdacht. De rechter-commissaris heeft besloten dat hij de stukken moet krijgen met informatie die leidde tot de inval bij zijn woning en werkkamer op 1 oktober. ,,Ik ben blij dat ik eindelijk inzicht krijg in de stukken.”
Job Knoester, de advocaat van Guernaoui, diende eind oktober een bezwaarschrift in zodat het raadslid van Groep De Mos kan zien waar het OM hem van verdenkt. Volgens Knoester hebben verdachten recht op deze processtukken.
Justitie verdenkt voormalig wethouders Rachid Guernaoui en Richard de Mos van omkoping, ambtelijke corruptie en schending van het ambtsgeheim. Ze zouden onder meer nachtvergunningen verstrekt hebben tegen betaling. De wethouders ontkennen de aantijgingen met klem, maar weten niet waarop het OM de verdenkingen baseert. Een dag na de inval trokken coalitiegenoten de stekker uit de samenwerking.
Het is niet bekend of Richard de Mos ook inzicht krijgt in de stukken die hebben geleid tot de invallen in zijn woning en kantoor. Hij wil zich niet publiekelijk uitlaten over het verloop van de strafzaak.
OmroepWest 01.12.2019 Goudeerlijke en loyale horecaondernemer of gewiekste zakenman die gemeentepolitici voor zijn karretje spant? Atilla Akyol geldt naast de twee ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui en gemeenteraadslid Nino Davituliani als de voornaamste verdachte in een groot corruptieonderzoek rond Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Wie is hij?
Atilla Hüngar Akyol wordt op 5 juli 1967 geboren in Igdir, een stad in het verre Oosten van Turkije. Ook zijn twee jongere broers Erdinç en Sinasi en oudere zus Feyhan komen in de Turkse stad nabij de Armeense grens ter wereld.
Begin jaren ’70 vertrekt Mehmet Akyol als gastarbeider naar Nederland, waar hij aan de slag gaat bij de Gazelle-fabriek in Arnhem. Als Atilla een paar jaar oud is voegt de rest van het gezin zich in 1973 vanuit Turkije bij vader Akyol, die inmiddels naar Den Haag is verhuisd.
Aan de Van der Vennestraat begint Mehmet Akyol in 1974 ‘het eerste Turkse koffiehuis’ van Nederland, zegt jongere broer Erdinç (‘Ernst’), die ook verdachte is in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. ‘Het was van begin af aan echt een buurthuis, veel mensen hadden na werktijd niets te doen.
Hier konden ze in hun eigen taal met mensen praten die in hetzelfde schuitje zaten.’ Al gauw komen er een horecazaak aan het Noordeinde en een goedlopende souvenirwinkel op de Scheveningse Pier bij. ‘Mijn vader had een hekel aan mensen die niet werken en hij heeft nooit een uitkering gehad. Ook mijn moeder heeft altijd gewerkt, ruim 30 jaar als schoonmaker in ziekenhuis Westeinde.’
Iedereen komt er, van straatvegers tot de grootste pooiers. Wij kennen iedereen in Den Haag en iedereen kent ons, aldus Broer Erdinç over het café van zijn familie in de Schilderswijk.
Bekende familie in Schilderswijk
In 1979 opent vader Mehmet Akyol café Chantant aan de Vaillantlaan, een zaak die inmiddels decennia in de familie is, tegenwoordig onder de naam ‘Grand Café Le Palet’ even verderop aan de Hobbemastraat. Lange tijd runt Erdinç de zaak, de laatste jaren heeft jongste broer en voormalig gemeenteambtenaar Sinasi de leiding in handen.
Dankzij dit café geniet de familie Akyol de nodige bekendheid in de Schilderswijk en omliggende wijken, zeker in de Turks-Nederlandse gemeenschap. Erdinç: ‘Iedereen komt er, van straatvegers tot de grootste pooiers. Wij kennen iedereen in Den Haag en iedereen kent ons.’
In 1977 verhuist het gezin naar een koophuis aan de Volendamlaan in Leyenburg, in die tijd een ‘keurige ambtenarenwijk’, zegt Marcel ‘Bo’ Bodrij. Hij kan het weten, want Bodrij groeit op in dezelfde buurt. ‘Toen was een Turkse familie in de wijk nog echt een tropische verrassing’, zegt Bodrij, die net als Akyol later horecaondernemer zou worden.
Hij leert Atilla Akyol kennen als ‘ontwapenend eerlijke, lieve en slimme jongen’. Bodrij en Akyol gaan in 1982 samen naar het vwo op de Dalton aan de Aronskelkweg. ‘Ook daar was hij de enige Turkse jongen in de brugklas, maar hij maakte altijd het beste dictee van de school. Atilla was echt het wonderkind van de familie, zijn broertjes waren meer de schoffies.’
‘Perfect geïntegreerde allochtoon’
Al op jonge leeftijd is Akyol bezig met handeltjes en werkt mee in het bedrijf van zijn vader. Bodrij: ‘Hij was ook de eerste op school met een brommer en auto.’ Een andere schoolgenoot herinnert zich dat Akyol zijn auto graag naast die van de rector parkeerde. ‘En die van de rector was niet de mooiste van de twee auto’s.’
Ook Michel Zaadhof, die volgens NRC samen met Akyol betrokken is bij een verdachte vastgoeddeal, kent Akyol van de Dalton. Van de schuchtere Zaadhof krijgen zijn schoolgenoten echter minder hoogte dan van de flamboyante en ontwapenende Akyol. Bodrij: ‘Je zou kunnen zeggen dat Atilla het schoolvoorbeeld is van de perfect geïntegreerde allochtoon.
Hij voelde zich zowel in de Schilderswijk als aan deze kant van de stad perfect thuis. Al moet ik wel bekennen dat ik altijd weinig heb geweten van zijn leven in de Schilderswijk, dat hield hij toch wel gescheiden.’
Belwinkels
Akyol gaat rechten studeren aan de Erasmus Universiteit, maar komt er al snel achter dat zijn hart toch vooral ligt bij het ondernemen. Hij breekt de rechtenstudie af, probeert kortstondig nog een nieuwe studie, werkt een tijdje als bijstandsambtenaar tot hij zijn eerste eigen zaak begint.
Op vakantie in Israël vallen hem de vele winkels waar mensen naar huis bellen op. ‘Hij dacht: Dat moet ik thuis ook gaan doen, in een wijk vol met allochtonen van over de hele wereld’, vertelt broer Erdinç.
Gek genoeg is Atilla helemaal niet geïnteresseerd in geld. Hij wil altijd avontuur, nieuwe dingen opzetten en daar een succes van maken, aldus Erdinç Akyol over zijn oudere broer Atilla.
Volgens Erdinç opent Atilla met ‘International Telephone Center’ (ITC) aan de Hobbemastraat ‘de eerste internationale belwinkel’ van Nederland. Het blijkt een gat in de markt. Erdinç: ‘Op een gegeven moment draaide hij in een winkel met 24 cellen een gigantische omzet. En altijd keurig 40 procent belasting betalen, hè. Ik zei tegen hem: Je bent gek dat je zoveel afdraagt. Maar Atilla is altijd goudeerlijk geweest.’
Liever avontuur dan geld
Al snel opent Akyol nog twee zaken. Na een serie overvallen op zijn winkels en concurrenten die het kunstje beginnen te kopiëren, besluit Akyol de belwinkels te verkopen. Zijn broer vindt dat nog altijd jammer. ‘Hij had nu net zo groot als Ortel (een succesvolle Haagse telecomonderneming red.) kunnen zijn, maar Atilla wilde liever wat anders gaan doen.’
Ook dat blijkt een constante in het leven van de Haagse ondernemer: hij is altijd op zoek naar uitdagingen. ‘Gek genoeg is Atilla helemaal niet geïnteresseerd in geld. Hij wil altijd avontuur, nieuwe dingen opzetten en daar een succes van maken’, zegt Erdinç. De winst die hij maakt met de belwinkels besluit Akyol in 1996 deels te investeren in een café in de Reinkenstraat – De Barock.
Markant pand in de binnenstad
Niet veel later opent Akyol in dezelfde straat café-restaurant Augustus, dat van begin af aan goed draait en uitgroeit tot een begrip in de wijk. Ruim tien jaar geleden deed hij de zaak over aan jeugdvriend Oktay Soysal, die al jarenlang in het restaurant werkte. ‘De zaak liep goed, hij had ‘m niet aan mij hoeven verkopen.
Maar hij deed het wel, dat is een kwestie van gunnen’, zegt Soysal. Akyol woont nog altijd boven het restaurant en komt regelmatig een ‘bakkie doen’. Soysal: ‘Het steekt hem vooral dat hij in de pers al veroordeeld is. Er wordt een klopjacht op hem gehouden, maar dat verdient hij niet. Misschien heeft hij niet alles even handig aangepakt, maar ik weet zeker dat hij niets verkeerds heeft gedaan.’
Pand aan Kalvermarkt waar Akyol in investeerde| Bron: Google Streetview, foto uit 2009
In de loop der jaren runt Akyol nog diverse horecazaken verspreid over de stad, onder meer op het Noordeinde en op de Zoutmanstraat. Ook investeert Akyol begin jaren 2000 in een markant pand in de Haagse binnenstad op de hoek van de Kalvermarkt en het Spui, waar nu ‘de Amadeus’ staat en vooral bekend is vanwege een vestiging van modeketen Primark.
Na een conflict met de makelaar besluit Akyol het pand te kopen, maar hij slaagt er ondanks eerdere toezeggingen niet in om de financiering rond te krijgen. ‘Het moest 1,7 miljoen gulden kosten, dat vond ik niet veel voor zo’n groot pand op zo’n plek in de stad. Maar de bank wilde me er uiteindelijk toch geen geld voor lenen’, zegt Akyol er zelf over.
Zakenpartner van Victor ’t Hooft
Daarom klopt hij aan bij de bekende Haagse vastgoedondernemer Victor ’t Hooft, die in 2007 voor de ogen van zijn vrouw bij zijn woning aan de Bezuidenhoutseweg wordt geliquideerd. De twee ondernemers willen graag samen met een projectontwikkelaar op deze locatie nieuwbouw realiseren, maar worden volgens Akyol daarbij jarenlang ‘tegengewerkt’ door de gemeente. ‘Dan was er weer wat met de bouwhoogte, dan weer andere problemen met het bestemmingsplan.
Uiteindelijk heeft het project dankzij de gemeente jarenlang stilgelegen.’ Na de dood van ‘T Hooft doet Akyol het gebouw volledig over aan de weduwe van de vermoorde vastgoedondernemer. ‘Ik heb uit piëteit niet de hoofdprijs gevraagd, dat doe je niet bij iemand die in rouw is.’
In de tussentijd voert Akyol een ‘jarenlange strijd’ met de gemeente over het zalencentrum dat hij aan de Fruitweg wil beginnen: Opera. Hoewel Akyol al in 2004 een huurcontract – à 200.000 euro per jaar – afsluit, krijgt Akyol pas in 2007 groen licht van de gemeente om de deuren te openen. ‘Al die jaren ben ik aan het lijntje gehouden.
Ook dát is de gemeente Den Haag.’ In deze jaren klopt hij meermaals aan bij zijn vriend ‘T Hooft voor financiële ondersteuning. ‘Ik moest wel jaarlijks twee ton huur ophoesten, terwijl ik niet kon ondernemen.’
Zalencentrum Opera
Als Opera dan uiteindelijk mag gaan draaien, groeit het in ruim een decennium uit tot het grootste zalencentrum van Den Haag. Inmiddels trekt de locatie aan de Fruitweg jaarlijks zo’n 400.000 tot 500.000 bezoekers.
Opera is onder meer een zeer populaire trouwlocatie voor mensen van Turkse, Marokkaanse en Hindoestaanse afkomst. Atilla runt het zalencentrum als een familiebedrijf: zus en voormalig gemeenteambtenaar Feyhan is algemeen directeur, broer Erdinç salesmanager.
Zalencentrum biedt veel moeilijke jongeren uit de wijk een werkplek, aldus Erdinç Akyol over de ‘buurtfunctie’ van Opera.
Ook diverse zoons, dochters, neven en nichten werken in de loop der jaren korte of langere tijd voor Opera. Daarnaast biedt het zalencentrum ‘veel moeilijke jongeren uit de wijk’ een werkplek, zegt Erdinç Akyol. ‘Dan hebben ze weer 100 euro voor het weekend, zijn ze hun ouders niet tot last en hangen ze niet op straat rond. Soms stelen ze weleens wat bij ons, maar daar spreken we de ouders dan weer op aan. Ik durf wel te stellen dat veel jongens door ons niet afglijden in de criminaliteit.’
Loyale vriend
Volgens vrienden en familie is Akyol enorm betrokken en staat hij in moeilijke momenten altijd voor iedereen klaar. ‘Ras-Hagenees’ Jeffrey Huf onderschrijft dat. Hij organiseert door de jaren heen samen met Akyol diverse feesten in Opera. Ook doet hij wat losse klussen, onder meer als dj, voor de ondernemer.
In 2015 raakt Huf zowel financieel als fysiek in zwaar weer. Zo moet zijn voet geamputeerd worden vanwege een ontsteking aan zijn been door suikerziekte. Omdat hij zijn eigen huurhuis heeft moeten opzeggen, trekt Huf na de operatie noodgedwongen in bij zijn op leeftijd zijnde ouders.
Al snel staan Atilla en Erdinç Akyol voor de deur om Huf een hart onder de riem steken. ‘Ze hadden voor twee weken een mooie suite in een hotel voor me geregeld. Kun je lekker uitrusten, zeiden ze tegen me.’ Huf wordt er nog altijd emotioneel van als hij eraan terugdenkt. ‘Atilla is zó loyaal, een gouden gozer. Hij is net als ik een creatieve, vrije jongen. Ik heb in mijn leven genoeg échte boeven ontmoet, maar Atilla is daar geen van. Ik steek beide handen voor ‘m in het vuur.’
Richard de Mos
In 2013 leert Akyol op een bijeenkomst van Haagse ondernemers in evenementenlocatie De Uithof de bij de PVV vertrokken politicus Richard de Mos kennen. Hij is bezig een lokale partij op te zetten die zich hard maakt voor ondernemers én een bruisend uitgaansleven in Den Haag, dat volgens De Mos het niveau van een doorsnee plattelandsgemeente niet overstijgt.
Aanvankelijk stuit De Mos op scepsis in de familie, herinnert broer Erdinç zich. ‘Wij dachten: “Wat moet je als Turkse ondernemer nou met een PVV’er?” Maar volgens Atilla heeft Richard goede ideeën voor de stad die bovendien gunstig zijn voor Opera.’
Akyol besluit de partij te gaan steunen, onder meer als donateur. Volgens De Mos gaat het daarbij ‘niet om schokkende bedragen’, al wil hij over de precieze hoogte van donaties niets zeggen. Wel ontvangt de partij veel steun in ‘natura’, bijvoorbeeld van donateurs die reclamecampagnes betalen of een verkiezingsbus beschikbaar stellen. ‘En Atilla geeft ons altijd een mooie korting als we een zaal willen huren voor een partijbijeenkomst.
Maar zijn steun zit ‘m vooral in zijn goede ideeën, onder meer tijdens de verkiezingscampagnes. Atilla liep als ondernemer tegen allerlei regels van de gemeente op. En net als onze partij pleit hij voor een levendig nachtleven, daarin hebben we elkaar gevonden.’
Honderden voorkeursstemmen
Zo ziet Akyol, die de verdenkingen tegen hem verwerpt, het zelf ook: ‘Het nachtleven in Den Haag stelt al jaren niets meer voor. Na de Asta hebben we nooit meer een discotheek met enige landelijke bekendheid in de stad gehad. Ik vind het belachelijk dat jongeren altijd naar een andere stad moeten om fatsoenlijk uit te gaan. Groep de Mos wilde daar echt wat aan doen, dat had ik nog niet eerder meegemaakt. Hij helpt mij, dus ik help hem met stemmen, zo simpel is het.’
In 2014 krijgt Akyol bij de gemeenteraadsverkiezingen 460 voorkeursstemmen. Daarmee haalt hij als nummer 28 op de verkiezingslijst na lijsttrekker Richard de Mos het hoogste aantal stemmen van de partij binnen. Zonder die stemmen had Groep de Mos, die dan nog samen optrekt met de Ouderen Partij, het met twee in plaats van drie zetels in de gemeenteraad moeten doen.
Toch was Atilla volgens broer Erdinç niet tevreden. ‘Hij verontschuldigde zich tegenover Richard dat hij niet meer stemmen had binnengehaald. Ik denk dat het komt omdat veel mensen in de wijk niet goed weten wat voor partij het is. Als hij op de lijst had gestaan van de PvdA of het CDA had hij zo een paar duizend stemmen binnengehaald.’
Verdacht van belangenverstrengeling
In 2018 is Akyol als nummer 35 op de lijst goed voor 700 voorkeursstemmen. De Mos: ‘Atilla heeft ervoor gezorgd dat we ook in de Schilderswijk en Transvaal flink wat stemmen hebben binnengehaald, want daar hadden we nog geen achterban.’ Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt bij de verkiezingen de grootste partij van de stad en vormt samen met de VVD, D66 en GroenLinks het college. Richard de Mos wordt wethouder en locoburgemeester.
De Mos heeft altijd gezegd dat er wat hem betreft niets onoorbaars is gebeurd bij de toekenning van de nachtontheffingen. ‘Er zijn vijf aanvragen gedaan en er zijn vijf vergunningen toegekend door de burgemeester. Niemand is dus gedupeerd.’
Voormalige Philipsfabriek
En dat de voorwaarden voor de vergunningen – onder meer dat het moest gaan om gelegenheden van minimaal 1.000 vierkante meter buiten de bestaande uitgaansgebieden – wel erg toegesneden waren op Opera vindt De Mos ook geen bezwaar. ‘We hebben dit allemaal in de campagne beloofd en vervolgens is het beleid geworden van het hele college. De wethouders van de andere partijen hebben er gewoon mee ingestemd, daar is niets geheimzinnigs aan.’
Richard de Mos ontkent niet dat hij Akyol heeft gesproken over De Schilde. ‘Maar ik heb ook nog veel andere mensen gebeld, de telefoon stond steeds roodgloeiend. Ik heb tijdens mijn wethouderschap met honderden mensen gesproken, en echt niet steeds dezelfde ondernemers gebeld. Ik ben een doener en wil wat voor elkaar krijgen in de stad.’
Schoonzus Akyol hoog op verkiezingslijst
Op de kieslijst voor de raadsverkiezingen van 2018 komt op nummer vier een relatief onbekende nieuwkomer, Nino Davituliani, de partner van Erdinç Akyol. De hoge notering van Davituliani zorgt voor scheve gezichten bij een groep oudgedienden van Groep de Mos die zich jarenlang hebben ingezet voor de partij. Zij vragen zich af waarom een nieuwkomer zonder politieke ervaring zo’n hoge plek op de lijst krijgt.
Nino Davituliani| Foto: Gemeente Den Haag
Erdinç Akyol meent dat goed uit te kunnen leggen. ‘Nino wilde altijd al de politiek in. Nadat ze eerst kort met een andere partij had gesproken, zei Atilla tegen haar: “Waarom ga je niet bij Groep de Mos?” Richard wilde graag een paar powervrouwen hoog op de lijst en mijn vriendin is een powervrouw.’ Davituliani is net als haar partner verdachte in het corruptieonderzoek, al zegt zij nog altijd niet te weten waar ze precies van verdacht wordt.
Vuurwapen in woning Akyol
Richard de Mos en Rachid Guernaoui worden door het Openbaar Ministerie verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en het schenden van het ambtsgeheim. De inmiddels ex-wethouders zijn maandenlang afgeluisterd door de rijksrecherche en ook de werkkamers en de woningen van De Mos en Guernaoui zijn doorzocht.
Bij Atilla Akyol thuis wordt op 1 oktober een vuurwapen gevonden. ‘Dat is absoluut waar. Maar dat ding lag in een kluis en er kon niets mee gebeuren’, zegt hij er zelf over. Alle verdachten in het corruptieonderzoek wachten nog altijd op hun dossier. Erdinç Akyol heeft begrepen dat hij verdacht wordt van het ‘omkopen van een ambtenaar’. ‘Maar ik weet echt niet om wie het gaat. Ik heb niet eens een advocaat, want ik heb niets gedaan.’
Witwassen
In 2017 is Atilla Akyol ook verdachte in een groot onderzoek naar witwassen en illegaal gokken, maar dat stelt volgens zijn broer niet veel voor. ‘Ik denk dat zijn naam naar voren is gekomen omdat hij regelmatig contact had met de andere verdachten, waardoor het OM een link is gaan leggen. Maar Atilla heeft er echt niets mee te maken, hij is ook niet veroordeeld.’
‘Niemand in onze familie heeft een strafblad. We hebben het financieel goed en rijden rond in Porsches en Mercedessen. We werken om te leven, daar is niet crimineels aan.’ Atilla Akyol zelf zegt verrast te zijn over de verdenking aan zijn adres. ‘Ik wist echt niet dat ik verdachte ben geweest en ik ben ook nog nooit verhoord.’
Online gokken en Polenhotels
Wel registreert Atilla Akyol volgens zijn broer 20 jaar geleden al de domeinnaam gokken.nl. Vanaf volgend jaar wordt online gokken legaal in Nederland. Erdinç: ‘Alle grote partijen in de gokwereld willen die naam nu van hem kopen, daar gaat hij weer flink mee verdienen.’ Onder zijn ‘Akyol Holding BV’ hangt nog een waaiertje aan andere horeca- en (financiële) dienstverleningsbedrijven, maar volgens zijn broer Erdinç houdt Atilla zich eigenlijk vooral met zalencentrum Opera bezig. ‘Hij heeft wel wat vastgoed, maar dat interesseert ‘m niet echt. Met Opera is Atilla druk genoeg.’
Akyol geeft wel vaker blijk van een vooruitziende zakelijke blik, zeggen mensen uit zijn omgeving. Volgens jeugdvriend Bo Bodrij ziet Akyol een kleine tien jaar geleden juist een kans in de toestroom Oost-Europese migranten, terwijl toenmalig wethouder Norder (PvdA) nog spreekt van een ‘tsunami’. ‘Hij was toen al bezig met het opzetten van Polenhotels.’ Zo opent Akyol in het complex van Opera een accommodatie voor Oost-Europese arbeidsmigranten, een onderneming die hij inmiddels van de hand heeft gedaan.
Plopsaland
Ook in de voormalige Philipsfabriek tegenover het zalencentrum zou Akyol dus kansen zien voor de huisvesting van arbeidsmigranten. Die zouden nodig weg moeten bij evenementencentrum De Uithof waar Eugène de la Croix – ook financier van de Groep de Mos – liever een toeristische attractie, een vestiging van Plopsaland, ziet komen.
Volgens De Mos heeft De la Croix daar ‘helemaal niets mee te maken’. ‘Het is allemaal op mijn initiatief gebeurd. Ik ben zelf naar België gegaan om de eigenaar van Plopsaland lekker te maken. En ik heb hem ook meerdere locaties in de stad aangeboden.’
De Mos en Akyol zijn ervan overtuigd dat de beschuldigingen tegen hen niet hard gemaakt kunnen worden. Ondertussen is de publicitaire schade al wel gigantisch, zegt Erdinç Akyol. ‘Atilla kan zijn gezicht op de tennisvereniging niet meer vertonen en bij Opera hebben we al verschrikkelijk veel annuleringen binnengekregen. De meeste mensen denken toch dat waar rook is ook vuur is. Voor velen zijn wij al lang veroordeeld.’
AD 30.11.2019 Richard de Mos regelde op creatieve wijze een baan voor een nieuwe manager op de Haagse Markt. De inval door de Rijksrecherche haalde een streep door die procedure. ‘Dit is niet in de haak’.
Precies op de dag dat de Rijksrecherche binnenviel bij wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui in een ongekend groot corruptieonderzoek zou hij aan zijn nieuwe baan beginnen. Dus ja, Wim van Leeuwen baalt stevig dat het allemaal anders liep door die inval op 1 oktober. ,,Dat was echt heel mooi geweest, vervelend dat het nu zo loopt.”
Van Leeuwen werkt als administratief manusje van alles op de markt maar zou ‘commercieel manager’ worden van de Haagse Markt, een nieuwe functie voor de grootste markt van het land (500 kramen), een politiek zwaar beladen marktplaats ook. Al jaren steggelen kooplui met de gemeente over huurtarieven, het vergunningtraject, een overkapping en promotiebudget.
Maar met Groep de Mos aan het roer braken er andere tijden aan in 2018. Verantwoordelijk wethouder Richard de Mos besloot na Rekenkamer-onderzoek tot bevriezing en verlaging van de huurtarieven, en eindelijk was er ook politiek draagvlak voor de lang gekoesterde wens voor een ‘eigen’ commercieel manager, iemand die anders dan de ‘ambtelijke’ marktmeesters gevoel heeft voor de sentimenten, die snapt hoe je de boel moet promoten.
Snel
De verschillende bonden hadden daarvoor de ideale kandidaat op het oog: Wim. Hij moest het worden, vond ook Richard de Mos. Om snel zaken te doen, had de nu van corruptie verdachte ex-wethouder een slimmigheidje bedacht. Van Leeuwen: ,,Hij had daar wat op gevonden. Hij zegt: weet je wat, ik maak zelf budget voor je vrij, binnen mijn eigen team.”
Maar de gang van zaken wekt ergernis bij ambtenaren en in het college. ,,Er zijn normale procedures voor werving en selectie”, meldt een stadhuisbron. Een andere ingewijde: ,,Een curieuze zaak, je moet die rollen tussen gemeente en markt strikt scheiden.”
Als de Rijksrecherche binnenvalt bij De Mos, Guernaoui en drie Haagse ondernemers voor het corruptie-onderzoek gaat er een streep door de benoeming. Van Leeuwen: ,,De ambtenaren zeggen nu: dit moet via een normale sollicitatie, dan kun je niet zomaar één kandidaat naar voren schuiven. En daar hebben ze ook gelijk in, dat is terecht.”
Op het Haagse stadhuis heerst al langer argwaan over de verstrengeling tussen markt en Groep de Mos, bronnen vrezen dat ook op dit dossier te weinig afstand is bewaard tussen bestuur en stad. Zo zei De Mos zelf in een interview met deze krant dat hij ‘de jongens van de Haagse Markt’ vooraf informeerde over een collegeplan: ,,De week voor de inval heb ik nog contact gehad met ze over een plan.
Ik zei: ‘dit wordt ons voorstel’, dat heb ik ze laten meelezen.” Een ander voorbeeld illustreert ook de innige banden, weten twee ingewijden: ,,Eén marktkoopman was geschorst vanwege een mishandeling”, zegt een bron. ,,Toen vroeg De Mos om bekorting van die schorsing. Dat kan niet: je bent wèthouder.” Een andere bron: ,,Dat was echt niet in de haak.” De schorsing bleef.
Dossier
Inmiddels valt het dossier-Haagse Markt onder een andere wethouder. En zoals alle mogelijk verdachte beleidsterreinen opereert het college hier uiterst behoedzaam. De benoeming van Wim van Leeuwen als ambtenaar is van de baan, mogelijk wordt hij wel commercieel manager namens de stichtingen op de markt. ,,Daarover zijn we nu in gesprek, de gemeente weet ook dat er een commerciële wind moet waaien”, zegt Van Leeuwen.
Het budget blijft, in een formele reactie meldt een woordvoerder van het stadsbestuur dat de aanstelling van een commercieel manager ‘aan de marktkooplieden zelf is’: ,,De functie is geen bestaande functie en is niet voorzien binnen de afdeling van de gemeente.” Dat leek tot 1 oktober nog anders.
Ondertussen balen marktkooplieden dat hun politieke vriend De Mos vertrokken is: ,,We willen mensen aan het roer die er verstand van hebben”, zegt Nel Kames van de bloemenkraam op de hoek van ‘de mart’. Kames stond eerder zelf ook op de kieslijst van Groep de Mos: ,,De huurverlaging moet zo snel mogelijk, we moeten ons geld krijgen. En nu hebben ze alles on hold gezet, gaan ze alles opnieuw doen. Maar we gaan de winter in, mensen hebben geen reserves meer!”
Reactie Richard de Mos
De Mos wil over ‘individuele personen’ als de kandidaat-manager en de geschorste marktkoopman geen uitspraken doen, meldt hij in een reactie. De voormalig wethouder stelt wel dat de aanstelling van een commercieel manager ‘conform coalitieakkoord’ is. ,,De manager gaat de ‘vergeten markt’ promoten. Perfect!”
AD 18.11.2019 Atilla A., goede vriend en donateur van de voormalige Haagse wethouder Richard de Mos, was eerder al verdachte in een onderzoek naar witwassen en illegaal gokken. Dat blijkt uit stukken van de politie. A. is ook verdachte in het corruptie-onderzoek dat De Mos vorige maand zijn baan kostte.
Tijdens een openbare hoorzitting over de omstreden horecavergunningen vandaag op het Haagse stadhuis bleek dat A. in 2017 verdachte was in een ‘groot onderzoek naar illegaal gokken en witwassen’. Een politiemedewerker meldt deze antecedenten in een advies aan de gemeente (in mei) over de nachtvergunning voor A.
Ondanks de oude verdenking kon de vergunning toch verstrekt worden, oordeelt de politie in het advies dat standaard gegeven wordt wordt bij horeca-aanvragen in de stad. In het recherche-onderzoek genaamd Korenbloem deed het OM vorig jaar april invallen in verschillende Turkse horecazaken om een netwerk van illegaal gokken op te rollen. A. zou geen verdachte meer zijn, de rechtszaak tegen andere betrokkenen loopt. Atilla verwijst naar zijn advocaat voor een toelichting op de zaak, maar die is vooralsnog onbereikbaar.
Atilla A. is eigenaar van zalencentrum Opera en sinds oktober -net als oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui – verdachte in het onderzoek van de rijksrecherche naar corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. De Mos en Atilla zijn persoonlijke vrienden, de nachtvergunningen voor zijn zalencentrum Opera aan de Fruitweg zouden via vriendjespolitiek geregeld zijn.
De ondernemer stond ook op de kandidatenlijst van de partij en sponsorde Groep de Mos. Richard de Mos ontkent dat smeergeld is betaald voor de vergunningen. Vandaag was er een hoorzitting over bezwaren tegen de vergunningen.
Voor de nachtontheffingen werd ‘conform gemeentebeleid’ geen speciale bibob-toets uitgevoerd, meldt een gemeente-woordvoerder. De ontheffing is slechts een bijlage bij een bestaande vergunning en leidt daarom niet opnieuw tot uitgebreide screening maar slechts tot een ‘standaard’ politie-advies over antecedenten van de ondernemer.
Dit tot verbazing van bezwaarmakers vandaag: ,,Burgemeester Pauline Krikke had op grond van die mededeling moeten ingrijpen,” zegt een omwonende. ,,Zij had de vergunning niet zomaar moeten geven, maar moeten zeggen: ‘Het stinkt’.’’
Een stadhuisbron noemt het ook ‘vreemd’ dat de verdenking de verstrekking van de nachtvergunning of reeds afgegeven drank- en horecavergunningen aan A. niet in de weg stond.
Wat de precieze rol was van A. in het witwas-onderzoek, en waarom de vergunningverlening gewoon door ging, is onbekend: het OM, de politie en de gemeente Den Haag komen later met antwoorden op vragen hierover.
Zij had de vergunning niet zomaar moeten geven, aldus Omwonende.
De Bibob is in 2003 in het leven geroepen en geeft gemeenten een middel om door justitie te laten onderzoeken of er een kans is dat een vergunning misbruikt kan worden voor criminele activiteiten.
De uitspraak van de Haagse bezwaarschriftencommissie volgt ook later. Advocaat Arthur de Groot van Atilla A. stelde tijdens de hoorzitting dat niks onoorbaars is gebeurd bij het verstrekken van de nachtvergunningen.
OmroepWest 18.11.2019 De Haagse ondernemer Atilla Akyol, die verdachte is in het corruptieonderzoek rond de Haagse ex-wethouder Richard de Mos, was in 2017 verdachte in een groot witwas- en gokonderzoek. Dat blijkt uit politiestukken die door de gemeente zijn verstrekt aan bezwaarmakers tegen de nachtvergunning voor zalencentrum Opera. Akyol is eigenaar van dat zalencentrum.
Het onderzoek staat bekend onder de naam ‘Korenbloem’ en richtte zich op illegaal gokken in Haagse koffiehuizen en internetcafés. Dat gebeurde volgens het OM door computers en licenties voor online goksites te verstrekken aan tientallen koffiehuizen en (internet)cafés. Afgelopen zomer en dit najaar stonden verschillende eigenaren van dit soort zaken voor de rechter. Die legde boetes en werkstraffen op, en er werd geld in beslag genomen.
Akyol is volgens het Openbaar Ministerie inmiddels geen verdachte meer in deze zaak. Waarom hij in 2017 wel als verdachte werd aangemerkt, kan een woordvoerder niet zeggen. Dat de ondernemer verdachte was geweest in een witwaszaak, was voor de gemeente geen aanleiding om een nachtvergunning te weigeren.
De ondernemer zelf zegt niets te weten van een onderzoek tegen hem in deze zaak. Verder wil hij niet ingaan op vragen. Zijn advocaat was maandagmiddag niet bereikbaar voor commentaar.
Corruptieonderzoek De Mos
Akyol is een geldschieter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 stond hij ook op de kieslijst voor die partij. Hij is ook opgedoken in het corruptieonderzoek dat nog loopt naar de ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Ook bij hem werd een huiszoeking gedaan. In datzelfde onderzoek wordt ook Hart voor Den Haag/Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani verdacht van betrokkenheid bij ambtelijke corruptie. Zij is de partner van de broer van Atilla Akyol.
Den HaagFM 18.11.2019 De Haagse ondernemer Atilla Akyol, die verdachte is in het corruptieonderzoek rond de Haagse ex-wethouder Richard de Mos, was in 2017 verdachte in een groot witwas- en gokonderzoek. Dat blijkt uit politiestukken die door de gemeente zijn verstrekt aan bezwaarmakers tegen de nachtvergunning voor zalencentrum Opera. Akyol is eigenaar van dat zalencentrum.
Het onderzoek staat bekend onder de naam ‘Korenbloem’ en richtte zich op illegaal gokken in Haagse koffiehuizen en internetcafés. Dat gebeurde volgens het OM door computers en licenties voor online goksites te verstrekken aan tientallen koffiehuizen en (internet)cafés. Afgelopen zomer en dit najaar stonden verschillende eigenaren van dit soort zaken voor de rechter. Die legde boetes en werkstraffen op, en er werd geld in beslag genomen.
Akyol is volgens het Openbaar Ministerie inmiddels geen verdachte meer in deze zaak. Waarom hij in 2017 wel als verdachte werd aangemerkt, kan een woordvoerder niet zeggen. Dat de ondernemer verdachte was geweest in een witwaszaak, was voor de gemeente geen aanleiding om een nachtvergunning te weigeren.
De ondernemer zelf zegt niets te weten van een onderzoek tegen hem in deze zaak. Verder wil hij niet ingaan op vragen. Zijn advocaat was maandagmiddag niet bereikbaar voor commentaar.
Corruptieonderzoek De Mos
Akyol is een geldschieter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 stond hij ook op de kieslijst voor die partij. Hij is ook opgedoken in het corruptieonderzoek dat nog loopt naar de ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui.
Ook bij hem werd een huiszoeking gedaan. In datzelfde onderzoek wordt ook Hart voor Den Haag/Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani verdacht van betrokkenheid bij ambtelijke corruptie. Zij is de partner van de broer van Atilla Akyol.
Samen met zijn broer is Atilla Akyol eigenaar van zalencentrum De Opera. Dat is een van de vijf zaken die een omstreden nachtvergunning kregen.
AD 14.11.2019 Zwemparadijs Plopsaqua wil nog steeds graag een vestiging openen op het terrein van De Uithof. Door de voortvarendheid waarmee ex-wethouder Richard de Mos het idee omarmde, is dit recreatiegebied in Den Haag vooralsnog de favoriete locatie van bestuursvoorzitter Steve van den Kerkhof van het Vlaamse attractieparkenbedrijf.
De gemeente bevestigt dat er gesproken wordt met Plopsa over de bouw van een waterpark. Den Haag doet nu een haalbaarheidsonderzoek. ,,Dat wachten we af voor de volgende stap wordt gezet”, meldt een woordvoerder.
Van den Kerkhof heeft het afgelopen jaar meerdere gesprekken gehad met ex-wethouder De Mos en andere afgevaardigden van de gemeente. De Mos wordt verdacht van ambtelijke corruptie, het verlenen van gunsten in ruil voor een donatie aan zijn lokale partij.
Een van de zaken die de rijksrecherche onderzoekt, is een deal waarbij arbeidsmigranten van De Uithof naar de voormalige Philipsfabriek aan de Fruitweg zouden verhuizen. Dit pand is nu eigendom van de gemeente, maar zou voor dit doel overgekocht worden door twee politieke vrienden van De Mos.
Wij zijn niet door De Mos benaderd maar door het bureau dat ook Legoland naar Scheveningen heeft gehaald, aldus Steve van den Kerkhof, Bestuursvoorzitter Plopsaland.
Dat is gestaakt na de inval van de rijksrecherche. Plopsa staat hier helemaal buiten, benadrukt Van den Kerkhof. ,,Wij zijn ook niet door De Mos benaderd om ons op Den Haag te oriënteren, maar door het bureau dat in opdracht van de gemeente ook Legoland naar Scheveningen heeft gehaald.”
Dat bureau is ingeschakeld om meer toeristen naar de hofstad te lokken. Maar de gemeente wil ook graag een waterpark, omdat er nu weinig plekken zijn waar je overdekt kan zwemmen. De exploitatie van de gemeentelijke zwembaden is bovendien een steeds zwaardere financiële last.
Plopsaqua heeft op verzoek van de gemeente een aantal locaties in de stad bekeken. ,,Bijvoorbeeld ook het terrein naast het ADO-stadion. Maar wij willen ons waterpark dicht bij de inwoners vestigen, en daarom valt De Uithof ook zo bij ons in de smaak.
Daar komen al meer dan een miljoen mensen per jaar. Het is een plek die wij hebben uitgezocht, en niet De Mos of de gemeente.” Van den Kerkhof zegt dat Plopsa meerdere percelen op De Uithof bekijkt, niet alleen de plek waar nu nog arbeidsmigranten wonen.
Je hebt veel politici met wie je een vergadering hebt en vervolgens hoor je twee maanden niets. Richard is voor hen een voorbeeld, hij trekt zo’n kar echt, aldus Steve van den Kerkhof.
Het enthousiasme van De Mos maakte dat Den Haag tot nu toe de voorkeur heeft van Plopsa, ook al is het dochterbedrijf van Studio 100 met nog drie andere gemeenten in gesprek. ,,Richard was tegen ons niet alleen 100 procent correct, heel zakelijk, maar tegelijk heel enthousiast.
Ik werk al 20 jaar in deze branche, en je hebt veel politici met wie je eens een vergadering hebt en dan hoor je weer twee maanden niets, en dan zet je weer een stapje. Richard is voor hen een voorbeeld, hij trekt zo’n kar echt.”
Beroemdheid
Daar kwam nog bij dat De Mos tijdens de werkbezoeken een lokale beroemdheid bleek. ,,Als ik met Gert Verhulst van Studio 100 (bekend van Samsom, red.) langs de Belgische kust loop, dan moet iedereen met hem op de foto, dat kende ik wel. Toen ik hier met Richard op bezoek was bij een ‘maatjesavond’, zag ik dezelfde taferelen.”
Als Den Haag voor het eind van het jaar groen licht geeft, wil Plopsa exclusief met deze stad verder onderhandelen over een nieuw waterpark, aldus de bestuursvoorzitter. ,,De gesprekken lopen nog steeds, dus zijn aftreden hoeft dat niet in de weg te staan.”
Plopsa wil in eerste instantie alleen een waterpark vestigen, al heeft het bedrijf ook wel oren naar uitbreiding met een indoor recreatiepark. Plannen voor een hotel of andere logies zijn er niet, benadrukt Van den Kerkhof.
OmroepWest 14.11.2019 De Belgische Plopsa Group wil in Den Haag een nieuw zwemparadijs bouwen. Plopsa-directeur Steve van den Kerkhof heeft een plek bij De Uithof de voorkeur gegeven, maar de plannen liggen stil door het corruptieonderzoek naar voormalig wethouder Richard de Mos.
Om ruimte te maken voor het Plopsa-zwemparadijs zou een gemeentepand waar nu arbeidsmigranten gehuisvest zijn, moeten verhuizen. Die arbeidsmigranten zouden moeten verhuizen naar De Schilde, een voormalige Philipsfabriek in de buurt van het Zuiderpark.
Dat pand is echter onderdeel van het onderzoek naar de oud-wethouder. Richard de Mos zou partijgenoten Atilla Akyol en Michel Zaadhof hebben bevoordeeld bij de verkoop van dat pand.
‘We betreuren de huidige situatie’, vertelt directeur Van den Kerkhof. ‘Het is onzeker of we ons in Den Haag kunnen vestigen. We hebben de gemeente gevraagd om voor het einde van het jaar duidelijkheid te verschaffen.’
Daarbij worden de plannen niet zomaar van tafel geveegd. ‘We willen de gemeente gerust de tijd geven, maar we willen alleen weten of ze wel verder willen met dossier.’ Mocht dat niet gebeuren dan gaat Plopsa Group verder kijken.
‘De Mos heeft zich niet bemoeid met locatie’
Over de vermoedelijke corruptie rondom het pand aan De Schilde, doet de Plopsa-directeur geen uitspraken, maar Van den Kerkhof benadrukt wel dat De Mos zich niet heeft bemoeid met de eventuele komst van Plopsaland naar Den Haag: ‘Alle gesprekken zijn volledig correct verlopen. Er is bij mij nooit enige schijn van beïnvloeding geweest.’
Volgens de directeur zocht Den Haag contact met Plopsaland. ‘We zijn benaderd door een externe partij die toerisme in de regio wil bevorderen.’ Pas later kwam De Mos in beeld. ‘Hij heeft ons drie locaties aangeboden. Ik heb zelf voor De Uithof gekozen.’
Dat had volgens Van den Kerkhof een strategische reden. ‘We willen dichtbij de mensen zitten. De wethouder heeft ons niet gepusht om voor De Uithof te kiezen.’
Zo kon Plopsa zich eventueel ook vestigen ergens bij het ADO Den Haag-stadion net buiten de stad. ‘Dat is voor ons te ver buiten het centrum, het gaat om een waterpark dus we willen dat er mensen dichtbij wonen. Ook is het belangrijk intensief samen te werken en dat kan bij De Uithof makkelijk, omdat dat al een trekpleister is.’
Waterpark heeft prioriteit
Het bouwen van een zwemparadijs in Den Haag staat volgens Van den Kerkhof bovenaan het verlanglijstje: ‘Dat moet een volledig gethematiseerd waterpark moeten worden.’ Er gaan verhalen rond dat Plopsa naast het waterpark een indoor speelparadijs wil neerzetten, maar volgens Van den Kerkhof is dat nog niet aan de orde.
‘Een waterpark heeft onze prioriteit. We willen extra zwemwater voor Den Haag.’ Daarnaast is het volgens de directeur nog maar te bezien of er dan überhaupt ruimte zou zijn voor een indoor speelparadijs.
Voorlopig zitten de arbeidsmigranten nog bij De Uithof en is de verkoop van het pand aan De Schilde ‘bevroren’ door het lopende onderzoek. Of Plopsa zich daadwerkelijk in Den Haag kan gaan vestigen, is dus nog maar de vraag. ‘We hopen voor het eind van het jaar duidelijkheid te hebben, anders zijn er ook andere locaties buiten Den Haag waar we een oog op hebben.’
In gesprek
Een woordvoerder van de gemeente Den Haag laat weten dat de gemeente inderdaad in gesprek is over een zwemparadijs. De woordvoerder: ‘Er loopt nu een haalbaarheidsonderzoek en dat wachten we af.’
AD 13.11.2019 Het corruptieonderzoek rond de Haagse ex-wethouder Richard de Mos lijkt groter dan tot dusver bekend. De verdachte vastgoedlobby van De Mos rond een leeg gemeentepand, waarover deze nieuwssite eerder schreef, is volgens NRC onderwerp van onderzoek. Die miljoenendeal was nodig om ruimte te maken voor een nieuwe attractie elders in Den Haag: Plopsaqua, bekend van Plopsaland.
Dat bevestigen diverse bronnen. De Mos wordt samen met voormalig wethouder Rachid Guernaoui verdacht van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en omkoping. Beiden dienden daarom begin oktober hun ontslag in als wethouder.
Behalve op gesjoemel met nachtvergunningen richt het justitie-onderzoek zich dus ook op het bevoordelen van partijgenoten bij de verkoop van De Schilde, een groot leeg gemeentepand aan de rand van de Schilderswijk.
Eerder schreef deze site al dat deze vastgoedlobby van De Mos als verdacht werd beschouwd op het stadhuis: De Mos ijverde intern voor de huisvesting van arbeidsmigranten in het gebouw, zijn bevriende ondernemer Atilla A. had daar plannen voor en werkte – zoals nu blijkt – samen met vastgoedontwikkelaar Michel Zaadhof, ook bestuurslid van de partij Groep de Mos.
Roderik Wuite is directeur bij het gemeentelijk bedrijf dat De Schilde exploiteert. Hij leidde het duo A. en Zaadhof, die geen verdachte zou zijn, nog rond in het pand: ,,Ze hebben het bekeken en waren geïnteresseerd.” Tot een koop kwam het niet, na de invallen van de Rijksrecherche zijn alle dossiers van Richard de Mos ‘bevroren’, zo ook de mogelijke verkoop van het pand dat miljoenen kan opbrengen op de vastgoedmarkt.
Plopsaqua
De huisvesting van arbeidsmigranten was nodig omdat elders in de stad ruimte gemaakt moest worden voor een grote nieuwe attractie: Plopsaqua, een waterparadijs van het Belgische concern Plopsaland. Dat zwembad moest komen op de plek waar nu nog een Polenhotel gevestigd is, nabij attractiepark De Uithof aan de rand van de stad.
Dat Polenhotel kon dan naar De Schilde verhuizen.
De directeur van Plopsaland was deze zomer op verkenning in het gebied en bezocht toen ook de Uithof, het attractiepark van Eugène de La Croix, partijnestor van Groep de Mos. Maar volgens een ingewijde is De la Croix ‘op geen enkele wijze’ zakelijk betrokken bij het dossier Plopsaqua/De Schilde.
Met een potentiële miljoenendeal in het vizier is het corruptieonderzoek rond Groep de Mos uitgedijd. Al is rommelen met de verkoopprijs complex, schetst directeur Wuite: behalve de gemeente is ook een economisch fonds nog aandeelhouder. ,,En ik als directeur heb daar ook een stem in, die prijs moet marktconform zijn.”
Atilla A., Richard de Mos en diens advocaat Peter Plasman weigeren commentaar te geven op de zaak.
OmroepWest 13.11.2019 De Haagse campus van de Universiteit Leiden twijfelt of het nog ruimte bij zalencentrum Opera wil huren, nu de eigenaars verdachten zijn in een corruptiezaak. De universiteit wacht de uitkomst van het onderzoek van de Rijksrecherche af, antwoordt een woordvoerster van de Universiteit Leiden op vragen van Omroep West.
De Opera kreeg één van de vijf omstreden nachtontheffingen. Eigenaars Atilla en Erding Akyol zouden de vergunning mogelijk hebben gekregen in ruil voor donaties aan de partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De twee zijn verdachten in een corruptiezaak, net als de twee ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Ook een gemeenteraadslid van de partij, Nino Davituliani, tevens levenspartner van Erding Akyol, is verdachte.
De Opera aan de Fruitweg wordt zo’n twaalf weken in een collegejaar door de Haagse campus gebruikt om zo’n 900 studenten tentamens te laten maken, omdat in het Wijnhaven-complex van de universiteit onvoldoende tentamenruimte is. De Haagse campus huurt op dit moment alleen bij Opera een tentamenruimte voor studenten en niet bij andere locaties.
‘We wachten het onderzoek af’
Omdat de eigenaars van het zalencentrum worden verdacht, twijfelt de universiteit over het in de toekomst huren van tentamenruimte bij de Opera. ‘We kunnen de Opera dit collegejaar tot juni 2020 gebruiken. Of we de tentamenruimte tot 2020 gaan gebruiken, is altijd lastig te zeggen, want je weet uiteraard niet wat de toekomst brengt.
We wachten nu eerst de uitkomst van het onderzoek af – op basis daarvan kunnen we besluiten of, en zo ja, welke stappen we nemen.’ De woordvoerster benadrukt: ‘Zij zijn inderdaad verdachten, geen veroordeelden.’
De keuze viel op zalencentrum Opera vanwege het feit dat het pand aan de Fruitweg volgens de universiteit voldoet aan een groot aantal eisen. ‘Het ligt op korte afstand van onze onderwijsgebouwen, het is met het openbaar vervoer bereikbaar, het is van voldoende omvang voor zeer grote groepen en ook ingericht op de ontvangst van grote groepen als het gaat om sanitair en veiligheid.’ De universiteit hecht ook belang aan het huren van één locatie als tentamenruimte, die dagdelen, hele dagen en soms ook in de avond beschikbaar zijn.
Onvoldoende tentamenruimte al tijdens de bouw bekend
Dat er in de universiteit onvoldoende plek is om tentamens af te nemen, was al duidelijk tijdens de bouw van het complex. ‘In 2013-2014 is de vastgoedafdeling op zoek gegaan in Den Haag naar alle mogelijke locaties voor zaalhuur’, vertelt de woordvoerster van de universiteit.
‘In de aanloop naar de bouw van Wijnhaven heeft de universiteit verschillende locaties, zoals kerken, theaters en andere zalencentra gehuurd. Na gereedkomen van het Wijnhaven was er nog steeds tentamenruimte nodig.’
Als de universiteit uiteindelijk besluit om de Opera niet meer af te huren, hoeven studenten niet bang te zijn dat ze hun tentamens niet kunnen maken. ‘We hebben sowieso – los van dit onderzoek – een lijst van alternatieve locaties, maar die locaties zijn verder weg en dus minder gunstig. Maar als het nodig is, kunnen we erop terugvallen.’
Nog geen structurele oplossing
Een structurele oplossing voor het feit dat er onvoldoende tentamenruimte is, is er nog niet. ‘Het is vooralsnog niet rendabel hiervoor zelf een flexibel of multifunctioneel gebouw te bouwen’, aldus de woordvoerster van de Universiteit Leiden.
OmroepWest 13.11.2019 Het corruptieonderzoek tegen de Haagse ex-wethouder Richard de Mos is groter dan toe nu bekend. Naast het verlenen van vergunningen aan bevriende ondernemers richt het onderzoek zich ook op het bevoordelen van partijgenoten bij de verkoop van gemeentelijk vastgoed. Een miljoenendeal werd doorkruist door de inval in het stadhuis. Dat meldt NRC.
Tot nu toe was bekend dat Richard de Mos en Rachid Guernaoui van de Groep de Mos ervan verdacht worden dat ze als wethouders tegen betaling vergunningen geregeld hebben. Ook twee (kandidaat)raadsleden van lokale partij zouden betrokken zijn bij de corruptie.
Volgens NRC gaat het om De Schilde, een voormalige Philipsfabriek in de buurt van het Zuiderpark in Den Haag. Het was getaxeerd op ongeveer drie miljoen euro. Atilla Akyol en Michel Zaadhof, partijgenoten van De Mos, zouden in de markt zijn voor het complex. Akyol is ook een van de verdachten in het onderzoek.
Den HaagFM 13.11.2019 Het corruptieonderzoek tegen de Haagse ex-wethouder Richard de Mos is groter dan toe nu bekend. Naast het verlenen van vergunningen aan bevriende ondernemers richt het onderzoek zich ook op het bevoordelen van partijgenoten bij de verkoop van gemeentelijk vastgoed. Een miljoenendeal werd doorkruist door de inval in het stadhuis. Dat meldt NRC.
Tot nu toe was bekend dat Richard de Mos en Rachid Guernaoui van de Groep de Mos ervan verdacht worden dat ze als wethouders tegen betaling vergunningen geregeld hebben. Ook twee (kandidaat)raadsleden van lokale partij zouden betrokken zijn bij de corruptie.
Volgens NRC gaat het om De Schilde, een voormalige Philipsfabriek in de buurt van het Zuiderpark in Den Haag. Het was getaxeerd op ongeveer drie miljoen euro. Atilla Akyol en Michel Zaadhof, partijgenoten van De Mos, zouden in de markt zijn voor het complex. Akyol is ook een van de verdachten in het onderzoek.
De in opspraak geraakte Richard de Mos (geheel links) en Rachid Guernaoui (naast De Mos) boden een maand geleden hun ontslag aan als wethouders nadat bekend was geworden dat ze worden verdacht van corruptie.Foto Lex van Lieshout / ANP
NRC 13.11.2019 De Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui worden verdacht van corruptie. Het onderzoek richt zich ook op de verkoop van een groot gemeentelijk pand.
Het corruptieonderzoek tegen de Haagse ex-wethouder Richard de Mos is groter dan toe nu bekend. Naast het verlenen van vergunningen aan bevriende ondernemers richt het onderzoek zich ook op het bevoordelen van partijgenoten bij de verkoop van gemeentelijk vastgoed. Een miljoenendeal werd doorkruist door de inval in het stadhuis, zo blijkt uit onderzoek van NRC.
Het gaat om het complex De Schilde, een voormalige Philipsfabriek nabij het Zuiderpark, dat startende bedrijven huisvest en getaxeerd was op circa drie miljoen euro. Voor dat pand was een zakenduo in de markt: Atilla Akyol en Michel Zaadhof, partijgenoten van De Mos. De Rijksrecherche heeft maandag getuigen gehoord over de voorgenomen deal.
Tot nu toe was bekend dat Richard de Mos en Rachid Guernaoui van de Groep de Mos verdacht worden als wethouders tegen betaling vergunningen geregeld te hebben. Ook twee (kandidaat-)raadsleden van lokale partij zouden betrokken zijn bij de corruptie.
De naam van projectontwikkelaar Michel Zaadhof is nieuw in het onderzoek. Hij is algemeen directeur van NU Projectontwikkeling in Den Haag en bestuurslid van Groep de Mos. Zaadhof is het vijfde partijlid dat opduikt in de affaire. Hij is geen verdachte, laat Zaadhof desgevraagd weten.
Dat is zijn zakenpartner Atilla Akyol wel. Hij is uitbater van het Haagse zalencentrum Opera. Volgens justitie bemachtigde hij dit jaar onder verdachte omstandigheden gemeentelijke nachtvergunningen. Akyol, die geen bezwaar heeft tegen het vermelden van zijn volledige naam, was vorig jaar kandidaat-raadslid voor De Mos en financierde de partij. Justitie meldde dat dat gebeurde in ruil voor gunsten, waaronder vertrouwelijke informatie afkomstig van De Mos en Guernaoui.
Akyol kwam opmeten
Huurders van De Schilde verklaren tegenover NRC hoe Akyol al in maart dit jaar het complex kwam „opmeten”. Akyol wilde er arbeidsmigranten huisvesten en een restaurant uitbaten. Verantwoordelijk wethouder Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) wist daar niets van, zo verklaren gemeentelijke bronnen.
Volgens dezelfde bronnen is Van Tongeren in de loop van dit jaar door De Mos politiek onder druk gezet om het pand uit haar portefeuille te halen en aan hem over te dragen. Uit gemeentelijke documenten blijkt dat De Mos op 16 juli inderdaad verantwoordelijk werd voor het pand, waarna het college van B&W op 10 september instemde met een verkoop.
In de nazomer presenteerde projectontwikkelaar Zaadhof zich bij de huurders van De Schilde als toekomstig eigenaar. Daarbij zei hij UrbanMade te vertegenwoordigen, een dochteronderneming van NU Projectontwikkeling. „Hij gaf ons twee weken de tijd om na te denken over onze plek in het pand na de verkoop”, zegt huurder Stefan Coster. Voordat de twee weken voorbij waren viel de Rijksrecherche binnen bij de wethouders en bij drie Haagse ondernemers, onder wie Akyol.
Akyol en Zaadhof werkten samen om De Schilde te kopen, bevestigt Roderik Wuite, directeur van het gemeentelijk bedrijf dat het gebouw exploiteert. „Ze trokken als team op”, aldus Wuite. In de week na de inval van de Rijksrecherche lieten Akyol en Zaadhof de gemeente per e-mail weten af te zien van De Schilde. „We hebben gemeld dat vanwege alle commotie onze verkenning was stopgezet”, zegt Michel Zaadhof.
Gemeente ‘vroeg mee te denken’
Akyol zegt tegen NRC dat zijn „vriend” Zaadhof op verzoek van hem en van de gemeente „meegedacht” heeft over de toekomst van het pand. Het zou de gemeente zijn geweest die hem vroeg om arbeidsmigranten te huisvesten, aldus Akyol. „Elders in de stad moesten die weg omdat de gemeente voor die locatie andere plannen had.”
Het blijkt te gaan om een stuk gemeentegrond naast De Uithof, een sportcentrum van Eugène de la Croix. Deze Haagse ondernemer is eveneens financier en voormalig kandidaat-raadslid van De Mos. Als wethouder wilde De Mos dat de op de gemeentegrond wonende arbeidsmigranten vertrokken naar De Schilde.
Bij De Uithof zou dan ruimte komen voor attractiepark Plopsaqua, van het Belgische concern Plopsaland. Directeur Steve Van den Kerkhof van Plopsaland zegt desgevraagd inderdaad te zijn benaderd door de gemeente. Hij had interesse. Deze zomer is hij op De Uithof ontvangen door Eugène de la Croix.
De betrokkenheid van Zaadhof, Akyol en De la Croix bij de voorgenomen transacties is opvallend. Het trio is niet alleen verbonden met de Groep de Mos maar blijkt ook deel uit te maken van een door Richard de Mos opgerichte „klankbordgroep”. Zaadhof: „Wij komen vaker met meerdere ondernemers bijeen om met De Mos te brainstormen.”
Justitie zegt niet in te kunnen gaan op vragen over het lopende onderzoek. De Mos wil niet reageren. Hij verwijst naar zijn advocaat Peter Plasman. Die zegt: „De Mos heeft de beschuldiging weersproken. Hij ziet de uitkomst van het onderzoek met vertrouwen tegemoet. Wij hebben besloten het vooralsnog daarbij te laten.”
OmroepWest 11.11.2019 De Haagse ex-wethouder Rachid Guernaoui (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) stapt naar de rechter om snel meer duidelijkheid te krijgen over de verdenkingen tegen hem. Guernaoui wordt verdacht van corruptie, maar weet niet waarop het Openbaar Ministerie (OM) zich baseert.
‘We zijn nu vijf weken verder en ik weet nog steeds niks’, zegt Guernaoui. ‘Ik wil me kunnen verdedigen, maar dat gaat niet als ik niks weet. Sinds 1 oktober is het al stil. Ik kan me zo gewoon niet verdedigen.’
Advocaat van Guernaoui Job Knoester: ‘We krijgen niets te horen vanuit het OM. Terwijl de verdachtmaking hard ingrijpt in het leven van Guernaoui. Hij moet op zijn minst de gelegenheid krijgen om zich te verdedigen. We krijgen nu geen stukken, geen inhoudelijk toelichting, helemaal niets.’
Advocaat: ‘Het lijkt mij niet heel ingewikkeld’
Knoester start een bijzondere procedure tegen nodeloze vertraging. ‘Dit is een stap die niet vaak genomen wordt. Op deze manier wordt de rechter-commissaris gedwongen om een termijn te stellen waarop het onderzoek afgerond moet zijn. Knoester: ‘Ik heb vernomen dat de verdachtmakingen te maken hebben met vergunningen rond zalencentrum Opera. Het lijkt mij niet heel ingewikkeld om daar meer duidelijkheid over te geven, dat hoeft echt niet zo lang te duren.’
Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche de werkkamers en woningen binnen van partijleider Richard de Mos, Rachid Guernaoui en drie Haagse ondernemers. Het OM verdenkt ze van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Ze zouden tegen betaling nachtvergunningen in de horeca hebben verstrekt.
AD 11.11.2019 Als de nieuwe burgemeester van Den Haag gekozen zou worden in plaats van benoemd, had Groep de Mos-raadslid Richard de Mos het wel geweten. ,,Dan had ik het in Den Haag met twee vingers in mijn neus gehaald.”
De Mos zat gisteravond in het televisieprogramma Café Hendriks & Genee op Veronica en vertelde onder meer over zijn lokale partij Groep de Mos. ,,Ik weet dat mijn partij alleen maar bezig is met het verbeteren van de stad Den Haag.” Op een gegeven moment werd hij onderbroken door Genee met de vraag of hij nog gaat solliciteren op de burgemeestersfunctie die is ontstaan sinds Pauline Krikke haar ontslag indiende.
Helaas hebben wij geen gekozen burgemeester, aldus De Mos.
,,Of ik ga solliciteren?” aldus de Mos, vervolgend met: ,,Helaas hebben wij geen gekozen burgemeester. Anders had ik het graag gedaan. Dan had ik het in Den Haag met twee vingers in mijn neus gehaald.”
De Mos is sinds donderdag 7 november weer raadslid en fractievoorzitter van zijn partij. Hij werd in het stadhuis beëdigd. Hij liet weten dat met een dubbel gevoel te doen. ,,Ik heb er veel zin in, maar het is vreemd. Ik had mijn werk als wethouder natuurlijk dolgraag willen afmaken.”
Het raadslid wordt – samen met voormalig wethouder Rachid Guernaoui – verdacht van corruptie. De twee dienden beiden eerder hun ontslag als wethouder in. Raadslid Damiën Zeller maakte plaats voor De Mos, zodat hij vorige week weer kon terugkeren in de lokale politiek.
AD 11.11.2019 De Haagse ex-wethouder Rachid Guernaoui stapt naar de rechter om snel uitsluitsel te krijgen over verdenkingen tegen hem. Guernaoui is verdachte in het Haagse corruptie-onderzoek, maar weet niet waarop het OM haar zaak baseert: ‘Ik wil me kunnen verdedigen’.
De wethouders ontkennen de aantijgingen, maar sinds de invallen -nu vijf weken geleden- is het stil gebleven vanuit het Openbaar Ministerie. ,,Door deze zaak word ik persoonlijk, politiek, bestuurlijk en financieel kapotgemaakt”, zegt Guernaoui tegen deze nieuwssite.
,,Ik heb het recht te weten waarvan ze me precies beschuldigen, zodat ik me daartegen kan verdedigen.” Een dag na de inval bij de Groep de Mos-politici trokken de coalitiepartijen de stekker uit de samenwerking, Guernaoui en De Mos traden noodgedwongen terug als wethouder.
Daarom gaat Knoester nu opnieuw naar de rechter-commissaris in Rotterdam, ditmaal om ‘nodeloze vertraging’ van het onderzoek tegen te gaan, zoals de term uit het wetsartikel luidt waarmee Knoester bespoediging van de zaak probeert af te dwingen. Knoester: ,,Op deze manier kun je de rechter-commissaris vragen om het OM een termijn te stellen waarop het onderzoek afgerond moet zijn.
Zo’n procedure wordt niet vaak ingezet, maar als iemands leven zo op zijn kop staat dan mag je voortvarendheid verwachten van het Openbaar Ministerie. En als de zaak draait om de nachtvergunningen dan is dat toch niet zo complex, waarom moet het dan zo lang duren?”
Een woordvoerder van het Landelijk Parket wilde eerder niet ingaan op vragen over de informatievoorziening aan verdachten of de verwachte looptijd van het onderzoek. ,,Als we dat doen, dan melden we dat aan de verdachten zelf”, zei de woordvoerder vorige week nog. Toch kan het nog lang duren totdat het OM eventueel tot vervolging overgaat.
In de zaak-Van Rey bijvoorbeeld, viel de rijksrecherche in het najaar van 2012 de woning binnen van de Roermondse wethouder. Pas twee jaar daarna besloot het OM tot vervolging over te gaan vanwege corruptie. De jaren die daarop volgden, kwam de zaak voor de rechter. Pas in juli van dit jaar, bijna zeven jaar na de invallen bij Van Rey thuis, volgde het oordeel van de Hoge Raad.
Of medeverdachte Richard de Mos dezelfde juridische route bewandelt als Guernaoui is onbekend. Zijn advocaat reageert niet op vragen daarover.
Den HaagFM 10.11.2019 “Het was een heel mooi moment. We zijn ontzettend blij dat hij weer terug is in de fractie”, zegt Hart voor Den Haag/ Groep de Mos-raadslid Ralf Sluijs over de terugkeer van Richard de Mos als fractievoorzitter in de Haagse gemeenteraad. Sluijs is niet angstig dat de fractievoorzitter alle aandacht zal opeisen: “Richard jaagt ons aan in creativiteit. Ik weet zeker dat ik alle ruimte krijg om me in te blijven zetten voor ondernemers in de stad. We lopen elkaar niet voor de voeten.”
Toch zegt het raadslid ook een beetje gemengde gevoelens te hebben bij het feit dat Damiën Zeller zijn plek heeft afgestaan aan de partijleider. “Maar hij blijft bij ons. Ik weet zeker dat Damien in 2022 weer terug is in de raad.” Daarmee doelt het raadslid op de campagne ‘zet ons op 23’ die de partij gestart is voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2022. Met 23 zetels zou de partij een meerderheid in de gemeenteraad halen.
“23 is een richtingsgetal, het klinkt lekker en bekt goed. Hoe meer zetels we halen en hoe meer steun we krijgen, hoe minder ze om ons heen kunnen”, zegt Sluijs in het radioprogramma Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM.
AD 08.11.2019 Richard de Mos is terug. Gistermiddag werd de oud- wethouder beëdigd als raadslid. ,,De positieve schwung overheerst weer.”
Is hij nerveus, of gewoon een beetje ongedurig? Op de publieke tribune van de Haagse raadszaal zit Richard de Mos er niet echt stilletjes bij. Zijn been beweegt op en neer, zijn hand gaat geregeld naar zijn gezicht. Toch moet hij om kwart over vijf in de middag nog even wachten voor burgemeester Remkes hem naar voren roept om de ambtseed af te leggen.
Gelukkig bevindt De Mos zich in goed gezelschap. Sympathisanten van Hart voor Den Haag/Groep De Mos hebben een deel van de publieke tribune in beslag genomen. Ongeveer dertig stadsdeelvoorzitters, wijkvertegenwoordigers en gewone leden zijn hun partijleider komen bijstaan. Sommigen vrolijk gekleed in de gloednieuwe groengele polo’s van Groep De Mos.
Hechte club
Bij binnenkomst drukten ze De Mos stevig aan de borst, deelden ze fervent schouderklopjes uit, of namen ze de geplaagde partijleider in een stevige omhelzing. De lokalo’s vormen een hechte club van Hagenaars.
Beretrots
Het is natuurlijk ook een vreemde middag voor Richard de Mos. Doorgaans zijn beëdigingen van nieuwe gemeenteraadsleden vrolijke bijeenkomsten. Maar de oprichter van de lokale partij was tot een ruime maand geleden toch echt wethouder en loco-burgemeester van Den Haag. Een bestuurder bovendien die met zijn collega Rachid Guernaoui in een rap tempo plannen uitrolde, waarop ze allebei beretrots waren.
Tot de invallen van de rijksrecherche en de verklaring van het Openbaar Ministerie op 1 oktober van de twee wethouders verdachten maakten van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
Ik weet dat ik onschuldig ben, ik weet dat ik niets verkeerds heb gedaan, aldus Richard de Mos.
Dat De Mos deze namiddag met dit stigma de Haagse raadszaal in zou lopen, deed hem niks, zei hij voorafgaand aan de gemeenteraadsvergadering. Dat de heftige verdenking nu aan hem kleeft, is niet zijn probleem, benadrukte hij: ,,Ik weet dat ik onschuldig ben, ik weet dat ik niets verkeerds heb gedaan.”
Toch was de partijleider na een maandje uithuilen en opnieuw beginnen met een dubbel gevoel naar het stadhuis gekomen. ,,Ik heb heel veel zin om weer aan de slag te gaan. Maar ik had ook dolgraag mijn werk als Haags wethouder afgemaakt.”
Wrang
Het afleggen van de eed verloopt soepeltjes. De tekst is er voor Richard de Mos niet minder wrang om, gezien de beschuldiging van corruptie: ‘Ik zweer dat ik om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middels enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of aan zal nemen’, zo draagt interim-burgemeester Johan Remkes voor. ,,Zo waarlijk helpe mij God almachtig”, antwoordt De Mos.
In de raadszaal staan de koppies van de collega-raadsleden bij de ceremonie op serieus. Bij het feliciteren gaat het er even later wisselend aan toe. D66-wethouder Saskia Bruines lacht en kust, collega-bestuurder Robert van Asten houdt het bij een knikje en een korte handdruk. Opvallend ook: na enige aarzeling vinden Richard de Mos en fractieleider Sebastian Kruis van de Haagse PVV elkaar in een warme omhelzing.
Ik hoop maar dat de Haagse raadsfracties straks naar mijn ideeën kijken en niet naar de afzender, aldus Richard de Mos.
Voor De Mos is dát nog wel een vraag: hoe gaan de Haagse collega-raadsleden straks met hem en met zijn partij – waarvan ook een raadslid verdacht wordt – om? Hij herinnert zich nog hoe het is om een halve paria te zijn. ,,Toen ik nog bij de PVV zat, werden mijn ideeën nooit gesteund. Dan ging later een andere partij met mijn plan ervandoor en haalde het wel een meerderheid. Ik hoop maar dat de Haagse raadsfracties straks naar mijn ideeën kijken en niet naar de afzender.”
Daar lijkt Hart voor Den Haag/ Groep De Mos niet bang voor te hoeven zijn, blijkt uit een rondje bellen. Geen enkele lokale fractieleider die deze krant gistermiddag aan de lijn kreeg, ziet het Haagse raadslidmaatschap van Richard de Mos als problematisch. De algemene lijn: het is prima dat hij zich na de zware verdenking teruggetrokken heeft als wethouder, maar terugkeren als raadslid is zijn goed recht. En: ,,We zullen met Groep De Mos omgaan zoals met elke partij.”
Na afloop van de beëdiging neemt Richard de Mos in het belendende zaaltje uitgebreid afscheid van zijn achterban. Een vrouw geeft hem een brief in een envelop mee die het kersverse raadslid in zijn binnenzak steekt. Hij lacht: ,,Er zit geen geld in hoor. Voor we misverstanden krijgen…‘’
Even alleen aan een tafeltje erkent De Mos even later dat die hele corruptieaffaire er nog altijd inhakt. ,,Soms ben ik verdrietig, soms heel boos, maar de ‘positieve schwung’ begint weer te overheersen”, zegt hij.
Niet getreurd, ik ben weer terug, aldus Richard de Mos.
Belangrijk ook: De gepatenteerde ideeënmachine die Richard de Mos heet, draait weer op volle toeren. Bij weekblad Den Haag Centraal pitcht hij deze donderdag een plan voor een nieuw congresgebouw met expositieruimte en een concertzaal. Bij deze krant pleit hij voor een ‘ADO City in het Zuiderpark’ (zie kader).
Als een Groep De Mos-sympathisant bij het tafeltje afscheid komt nemen, slaat Richard de Mos hem op z’n schouders. ,,Niet getreurd”, zegt hij. Ik ben weer terug.‘’
‘ADO-City in Zuiderpark’
Richard de Mos pleit voor een ‘ADO-City’ in het Zuiderpark. De fractieleider van Hart voor Den Haag/Groep De Mos wil dat er in het park een onderkomen komt waar de ADO-selectie kan trainen. Ook ziet hij er kansen voor een modern opleidingsinstituut voor de Haags betaald-voetbalorganisatie en een hotelvoorziening.
Omdat ADO Den Haag in seizoen 2020/2021 weer op echt gras wil gaan spelen, wordt het kunstgras vervangen en moet de club op zoek naar een nieuw onderkomen om te trainen. ,,Een uitgelezen kans dus om de selectie terug te laten keren op legendarische grond’’, vindt De Mos. Bovendien zou ADO City het Haagse Sportkwartier aldaar een belangrijke extra impuls geven.
OmroepWest 08.11.2019 De gemeente Den Haag is ‘baas in eigen huis en blijft dat ook’. Dat zegt de Haagse wethouder Boudewijn Revis (VVD, financiën). Het extra toezicht van de provincie Zuid-Holland op de financiën, betekent niet dat de gemeente zelf niets meer heeft te zeggen. ‘We hoeven niet iedere uitgave voor te leggen aan de provincie.’
Een maand geleden werd duidelijk dat de collegecrisis in Den Haag tot gevolg heeft dat Den Haag onder verscherpt toezicht komt te staan van de provincie. Gemeenten moeten namelijk voor 15 november een door de gemeenteraad goedgekeurde begroting inleveren. Dat gaat Den Haag niet redden omdat VVD, D66 en GroenLinks met CDA en PvdA onderhandelen over een nieuwe coalitie, inclusief aangepaste begroting.
Inmiddels is er overleg geweest met Zuid-Holland, aldus Revis. Hij belde onder meer met gedeputeerde en partijgenoot Floor Vermeulen. Die zou ‘begrip’ hebben voor de ontstane situatie.
Zwaar weer
Omdat Den Haag geen begroting indient vanwege de collegecrisis en niet omdat de stad in financieel zwaar weer is beland, is de provincie coulant, liet Revis doorschemeren. ‘Binnen het plafond van de huidige begroting kunnen gewoon uitgaven worden gedaan. Maar als we een beetje vaart maken, halen ze dat verscherpte toezicht er weer van af.’
De wethouder moest tijdens de gemeenteraadsvergadering een toelichting geven over de rol van de provincie, omdat Hart voor den Haag/Groep de Mos vreest dat Den Haag niets meer te zeggen heeft over de eigen portemonnee. Raadslid Ralf Sluijs: ‘We moeten voor iedere euro die we willen uitgeven met hangende pootjes naar de provincie.’
Volgens hem is dat nergens voor nodig. Hij wees erop dat het college, waarvan zijn partij eerst nog deel uitmaakte, gewoon een begroting heeft ingediend. Die moet met hem ‘met spoed’ worden behandeld, zodat de provincie geen rol meer heeft.
Balk in uw eigen ogen
VVD-fractieleider Frans de Graaf wees Sluijs er echter op dat het diens partij was, waardoor alle problemen ontstonden. ‘Volgens mij ziet de heer Sluijs het over het hoofd dat het Groep de Mos is geweest bij wiens wethouders een inval is geweest door de rijksrecherche. Dat het Groep de Mos is geweest die vervolgens het Openbaar Ministerie beschuldigde van karaktermoord. U heeft heel grote woorden over voor de splinter in de ogen van een aantal andere partijen, maar de balk in uw eigen ogen vergeet u.’
Maar Sluijs kreeg verder nauwelijks steun voor zijn voorstel om de ‘oude begroting’ snel in te dienen. Zelfs de PVV, die Hart voor Den Haag tot nu toe steeds heeft gesteund in de perikelen met de wethouders, voelde daar weinig voor. Fractievoorzitter Sebastian Kruis: ‘Die begroting is vergiftigd door GroenLinks. Vol met linkse drab en groene drek. We zouden beter af zijn met een begroting waaraan GroenLinks niet heeft gesleuteld.’
Revis verklaarde nog wel dat er sprake is van een ‘situatie die we liever niet hadden gezien’, maar verzekerde ook dat er alles aan wordt gedaan om zo snel mogelijk een nieuwe begroting klaar te kunnen hebben.
NOS 07.11.2019 Oud-wethouder Richard de Mos is weer gemeenteraadslid in Den Haag. Hij werd aan het eind van de middag beëdigd door waarnemend burgemeester Remkes. Daarna kreeg hij een staande ovatie.
Begin oktober moest De Mos net als collega-wethouder Rachid Guernaoui opstappen omdat er een corruptie-onderzoek tegen hen loopt. Sindsdien had de oprichter van de partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos geen politieke functie meer.
Een ander raadslid van de partij, Damiën Zeller, heeft nu zijn zetel opgegeven om in de fractie plaats te maken voor De Mos. Die is nu weer fractievoorzitter, net als in de tijd voordat hij wethouder werd.
‘Heel veel energie’
“De tijd van slikken en emotie is voorbij. Nu is het tijd om de rug te rechten en met heel veel energie aan de slag te gaan”, zei De Mos bij zijn terugkeer. Guernaoui komt vooralsnog niet terug in de raad.
De twee oud-wethouders worden ervan verdacht dat zij tegen betaling vergunningen hebben geregeld voor bevriende ondernemers. De Mos zegt dat hij niets stiekem of verkeerd heeft gedaan; volgens hem is zijn partij altijd open geweest over ontvangen donaties, die in de partijkas zijn gestort.
Het toekennen van de vergunningen is volgens hem keurig via de gemeenteraad gelopen. De Mos zegt dat hij niemand heeft benadeeld.
Fractievoorzitters in de Haagse gemeenteraad waren ten tijde van het nieuws erg geschrokken:
‘Het viel al vaker op dat Groep de Mos bepaalde ondernemers steunde’
NU 07.11.2019 Richard de Mos is donderdag beëdigd als raadslid voor de gemeente Den Haag. Hij legde begin oktober zijn functie als wethouder van de stad neer, omdat hij wordt verdacht van corruptie.
De Mos werd rond 17.30 uur beëdigd in het Haagse gemeentehuis, na ongeveer een maand afwezig te zijn geweest.
De Mos kwam in opspraak omdat hij nachtontheffingen zou hebben verleend aan horecagelegenheden die zijn partij financieel hebben gesteund. Hij ontkent de aantijgingen, maar trad op verzoek van toenmalig burgemeester Krikke toch af.
AD 07.11.2019 Richard de Mos is terug. Niet als wethouder, maar als kersvers raadslid stapte de partijleider van Hart voor Den Haag/Groep de Mos vandaag rond half zes ’s middags de politieke arena in.
,,Met een dubbel gevoel’’, erkende hij even later. ,, Ik heb er veel zin in, maar het is vreemd. Ik had mijn werk als wethouder natuurlijk dolgraag willen afmaken. ’’
Ik heb niks verkeerds gedaan
Dat aan hem een verdenking van corruptie kleeft, sinds de invallen van de rijksrecherche en de verklaring van het Openbaar Ministerie doet hem bij zijn terugkeer in de politiek niks. ,,Hoezo? Ik ben onschuldig’’, zegt hij. ,,Ik heb niks verkeerds gedaan.’’
Op de publieke tribune van de raadszaal heeft een deel van de aanhang van De Mos zich bijtijds verzameld. Bij binnenkomst krijgt hij schouderklopjes en omhelzingen. Sommige sympathisanten hebben zich gehuld in de groen-gele polo van de partij.
Het afleggen van de eed verloopt soepel. De tekst is er voor Richard de Mos niet minder wrang om, gezien de verdenking van ambtelijke corruptie en omkoping. ‘Ik zweer dat ik om iets in dit ambt te doen of te laten, rechtstreeks noch middellijk enig geschenk of enige belofte heb aangenomen of aan zal nemen.’
Na de eed draait De Mos zich opzichtig om naar de camera’s en de fotografen in de zaal. Breed lachend steekt het kersverse raadslid zijn duim omhoog. Nee, het is geen pr. Had ’ie beloofd aan een fotograaf, die vreesde voor een plaatje van zijn rug.
OmroepWest 07.11.2019 Richard de Mos, de van corruptie verdachte oud-wethouder, is terug in de gemeenteraad van Den Haag. Hij is donderdag beëdigd als raadslid. Ook blijft hij de fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
‘De tijd van slikken en emotie is voorbij. Nu is het tijd om de rug te rechten en met heel veel energie aan de slag te gaan’, aldus de Mos. Raadslid Damiën Zeller deed een stap opzij en gaf zijn zetel op voor De Mos. ‘Iemand heeft plaats moeten maken voor mij, om mij weer een kans te geven.’
Richard de Mos van Groep De Mos wordt vandaag beëdigd als raadslid, terwijl hij verdacht wordt van ambtelijke corruptie toen hij nog wethouder was.Ⓒ Rene OUDSHOORN
Telegraaf 07.11.2019 Richard de Mos wordt beëdigd als raadslid voor Groep de Mos/Hart voor Den Haag in Den Haag. Hij heeft een zware maand achter de rug sinds hij samen met Rachid Guernaoui zijn ontslag indiende als wethouder vanwege verdenkingen van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. „Ik heb een groot verantwoordelijkheidsgevoel richting mijn kiezers”, zegt de Mos.
De Mos verwacht dat mede-raadsleden van andere partijen volwassen omgaan met zijn terugkeer in de raad ondanks de verdenkingen. Op 1 oktober viel de Rijksrecherche binnen in de woningen van hem en zijn partijgenoot. Ook op het stadhuis werden invallen gedaan. Telefoons en andere gegevensdragers werden onder meer in beslag genomen.
„Ik ga ervan uit dat de plannen als raadslid straks worden beoordeeld op de inhoud en niet op de afzender”, reageert De Mos, die zich niet herkent in de beschuldigingen.
’Normaal’
Frans de Graaf, VVD-raadslid en fractievoorzitter, zegt gewoon ’normaal om te gaan’ met de terugkeer van De Mos in de gemeenteraad. „Ik kijk uit naar een goede samenwerking en zal hem straks feliciteren met zijn benoeming.” Robert Barker van de Partij voor de Dieren vindt het wel ’een vreemde setting’.
„Ik weet niet of ik als ik in zijn schoenen stond zou terugkeren in de raad. Maar hij is vooralsnog alleen een verdachte tot het tegendeel is bewezen. Maar het is zijn eigen afweging om terug te keren. Bovendien beoordelen we ieder voorstel natuurlijk op de inhoud en zal ik hem zeker feliciteren straks.”
„Mijn drive is om Den Haag leuker te maken”, zegt De Mos. „Ik heb geen last van ego en keer daarom graag terug als raadslid. 33.000 Hagenaren hebben gestemd op mijn partij en vele daarvan op mij persoonlijk. Die kan ik niet in de steek laten”, zegt De Mos. Eerder stapte raadslid Damien Zeller op om De Mos weer ruimte te geven om de raad in te gaan.
De verkenning voor een nieuw college is in volle gang. VVD, D66 en GroenLinks voeren onder leiding van verkenner Tom de Bruijn gesprekken met CDA en PvdA voor een nieuw college. De Mos hoopt toch dat hij alsnog met zijn partij ’als grootste van Den Haag’ twee wethouders kan leveren. „Om recht te doen aan de verkiezingsuitslag. En dat is niet door in zee te gaan met een PvdA die slechts drie zetels heeft.
Het coalitieakkoord dat er al ligt, klinkt bovendien als een klok.” Volgens het raadslid en de fractievoorzitter van Groep de Mos/Hart voor Den Haag zijn er genoeg geschikte kandidaten. „Maar ik ga nu nog geen namen noemen. Ik hoop dat als ze er niet uitkomen bij de onderhandelingen wij toch twee wethouders kunnen leveren.”
’Niet anders’
Had hij dingen anders kunnen doen? Minder close zijn met de ondernemers in de stad? „Dat zou ik zeker niet anders doen. Ik sta open voor iedereen met een probleem of idee.
Ik ben wel een man met vele petten op geweest en erg bezig geweest met de groei van de partij en het werven van donateurs. Wij krijgen donaties door ons beleid en er komt geen beleid door donaties”, zegt De Mos.
Als partij heeft hij simpelweg donaties nodig van burgers en ondernemers. „Wij krijgen geen miljoenen van het Rijk net als landelijke partijen, maar wij willen ons wel meten met die landelijke partijen”, besluit De Mos. „Juist op fundraisingavonden komen wij in contact met onze bewoners en die willen mij zien als boegbeeld.”
De zogenaamde ombudspolitiek waar Groep de Mos/Hart voor Den Haag om bekendstaat, blijft. „Daar staan wij juist bekend om. Bovendien is de partij mijn kindje en wil ik mij blijven inzetten om de stad nog mooier te maken”, besluit De Mos.
Den HaagFM 07.11.2019 Een bekend gezicht keert terug in de Haagse gemeenteraad. Oud-wethouder Richard de Mos wordt weer fractievoorzitter van zijn eigen partij Hart voor Den Haag / Groep de Mos. Begin oktober viel de Rijksrecherche zijn huis en werkkamer op het stadhuis binnen op verdenking van corruptie. Daarop zegde het stadsbestuur het vertrouwen op in wethouder de Mos en was in een klap zijn leven anders.
“Op 1 oktober stortte mijn wereld in toen de Rijksrecherche voor de deur stond”, zegt De Mos. “Je bent verbijsterd en verdrietig. Je ziet de stad in een chaos belanden’, blikt hij terug.
Damiën Zeller
Raadslid van de partij Damiën Zeller staat zijn plaats af aan De Mos. Zeller zei daar eerder over dat het zijn eigen besluit is. “Onze partijleider zit nu zonder werk en daarom wilde ik mijn plek aan aan hem bieden omdat ik ook wel inzag dat Richard weer in de oppositiebanken hoort te zitten”, aldus Zeller.
MSN 07.11.2019 Oud-wethouder Richard de Mos, die verdacht wordt van corruptie, is terug in de gemeenteraad van Den Haag. Hij legde donderdag de eed af en is weer fractievoorzitter van de partij die hij heeft opgericht, Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Hij neemt de plek in van een partijgenoot, die opstapte uit de raad om plaats te maken voor De Mos.
De Mos en partijgenoot Rachid Guernaoui zouden als wethouders bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij. Het Openbaar Ministerie doet daar onderzoek naar. De Rijksrecherche doorzocht de werkkamers en de woningen van De Mos en Guernaoui. Zij stapten op als wethouders. Het stadsbestuur waar hun partij in zat, is uiteengevallen. Een nieuwe coalitie is er nog niet.
Rachid Guernaoui komt voorlopig nog niet terug in de raad.
OmroepWest 07.11.2019 Richard de Mos blijft als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos opkomen voor individuele ondernemers. Iedere ondernemer met problemen kan steun verwachten van de partij. Dat zegt De Mos op de dag dat hij weer terugkeert in de Haagse gemeenteraad in een interview met Omroep West.
Richard de Mos en zijn partijgenoot Rachid Guernaoui worden verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani is verdachte. De zaak zou gaan om het verlenen van nachtvergunningen aan horecabedrijven, waaronder zalencentrum Opera. Deze onderneming is donateur van Groep de Mos en is mogelijk bevoordeeld. Alle drie ontkennen fouten te hebben gemaakt.
De Mos en Guernaoui namen vanwege de affaire begin oktober ontslag als wethouder. Dat deden ze nadat een motie van wantrouwen tegen de twee in meerderheid werd aangenomen. De drie coalitiegenoten VVD, D66 en GroenLinks stopten bovendien de samenwerking met Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Installatie
Na zijn ontslag maakte De Mos direct duidelijk dat hij zou terugkeren als fractievoorzitter. Raadslid Damien Zeller deed een stap opzij en gaf zijn zetel op voor De Mos. Donderdagmiddag wordt Richard de Mos officieel geïnstalleerd.
Hij is niet van plan om zijn werkwijze aan te passen. Richard de Mos gaat door met het opkomen voor ondernemers in de stad.
Richard de Mos gaat ervan uit dat andere partijen in de Haagse gemeenteraad zich volwassen zullen opstellen richting Hart voor Den Haag en de plannen van De Mos op inhoud zullen beoordelen.
Volgens De Mos zijn heel veel kiezers in Den Haag aan de kant gezet, doordat VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen opzegden in Hart voor Den Haag/Groep de Mos, de grootste partij in Den Haag. Inmiddels onderhandelen de drie partijen met CDA en PvdA over een nieuw coalitieakkoord. Daar snappen kiezers niets van.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos gaat zich met de nieuwe fractievoorzitter allereerst inzetten om geld binnen te slepen voor Den Haag Zuidwest. In dat stadsdeel zijn veel problemen op het gebied van armoede, werkgelegenheid en eenzaamheid.
De fractie van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is ondanks de corruptiezaak, gemotiveerd om weer voor de stad aan de slag te gaan.
AD 04.11.2019 Voormalig wethouder Richard de Mos wordt donderdag 7 november beëdigd tot raadslid van de gemeente Den Haag. De beëdiging is om 17.00 uur in het stadhuis.
‘Als fractievoorzitter zal hij onze fractie opnieuw gaan leiden richting de verkiezingen van 2022′, aldus de partij. De Mos neemt de plek in van Damiën Zeller, die vrijwillig plaats maakt voor de partijleider en fractievoorzitter.
De Mos maakte op 13 oktober in het televisieprogramma Pauw bekend de Haagse gemeenteraad weer in te gaan en fractievoorzitter van zijn partij te worden, nadat op 1 oktober de Rijksrecherche bij hem en partijgenoot Rachid Guernouai binnenviel. De twee worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim.
Een dag na de inval trok de coalitie, waar Groep de Mos tot dan toe deel van uitmaakte, de stekker uit de samenwerking. Op 16 oktober namen Guernaoui en De Mos ontslag als wethouder. Ze ontkennen allebei de verdenkingen.
AD 04.11.2019 De Haagse politiek wil nu zo snel mogelijk een openbaar donatieregister. Maar zo makkelijk is dat nog niet. ,,Iedereen moet wel mee willen doen.”
De Paal. Tijdens de campagne voor de Haagse gemeenteraadsverkiezingen vorig jaar ging er nogal wat aandacht naar uit. De Paal, dat is de gigantische reclamezuil langs de A12 waar destijds wekenlang – gebroederlijk naast elkaar – advertenties hingen van D66 en van Groep de Mos.
Zo’n 20.000 euro per twee weken zou dat geintje hebben gekost. Zonder inkoopkorting. D66 betaalde de reclame zelf, uit het campagnebudget van 60.000 euro. En Groep de Mos? Die kreeg de reclame cadeau, al wilde partijleider Richard de Mos niet zeggen van wie en tegen welke waarde. ,,Ik ben er na al het geleuter wel klaar mee om ons steeds te moeten verantwoorden. We doen alles wat mag. Alleen een beetje Amerikaans.”
Argwaan
Het zijn dit soort akkefietjes die al lange tijd voor argwaan zorgden bij politieke concurrenten in de stad. Waar haalt de voorheen zo armlastige lokale partij het budget voor zo’n grootschalige verkiezingscampagne vandaan, zo vroegen ze zich af. En: wie zijn nu eigenlijk de financiers van Groep de Mos?
Helaas liepen de wensen zo uiteen dat we niet tot consensus konden komen, aldus Wijsmuller.
Een poging om Groep de Mos en andere partijen tot meer transparantie te bewegen, was toen al mislukt. Het beoogde donatieregister ter registratie en openbaarmaking van partijdonaties van meer dan 25 (of 500?) euro, kwam er ondanks brede steun niet. Peter Bos stuurde eind 2017 namens de Haagse Stadspartij een voorstel naar alle fracties, weet fractieleider Joris Wijsmuller van de HSP. ,,Er is toen een werkgroep partijfinanciering in het leven geroepen die een enquête heeft uitgezet. Helaas liepen de wensen zo uiteen dat we niet tot consensus konden komen.”
Wellicht heeft poging twee nu meer kans van slagen. Ook de Haagse politiek is zich lam geschrokken van ‘de corruptieaffaire’. Van de invallen in de woningen en werkkamers van de wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Groep de Mos. Van de verdenking van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim die het Openbaar Ministerie diezelfde 1 oktober via een persbericht naar buiten bracht. Van de beschuldiging ook dat er vergunningen te koop zouden zijn in Den Haag.
We willen als partij zo snel mogelijk in gesprek, aldus CDA.
En dus willen verreweg de meester Haagse gemeenteraadsfracties alsnog haast maken met een openbaar giftenregister. Al is niet iedereen zover om het oude voorstel van Peter Bos te omarmen. HSP, PvdA, Partij voor de Dieren, SP, ChristenUnie/SGP zijn nadrukkelijk voor. VVD, D66 en CDA houden een slag om de arm over de precieze citeria. ,,We willen als partij zo snel mogelijk in gesprek over hoe we op lokaal niveau meer transparantie kunnen bereiken”, zegt bijvoorbeeld het CDA .
Niet vrijblijvend
Dat wordt nog lastig zat. Het donatieregister is ongetwijfeld een sympathiek plan op een urgent moment, maar daarmee nog niet makkelijk uitvoerbaar. Wat doe je bijvoorbeeld met partijen die niet mee willen doen, zoals de Partij van de Eenheid? ,,Het lijkt me van fundamenteel belang dat een dergelijk register niet vrijblijvend is”, zegt Lesly Arp van de SP. ,,Het is heel belangrijk dat iedereen meedoet”, vindt ook Adeel Mahmood van Nida.
Maar afdwingbaar is zo’n lokaal giftenregister alleen via de wet en nu is openbaarmaking van donaties uitsluitend nog een verplichting voor landelijke partijen.
Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken wil dat veranderen, maar de uitvoering laat even op zich wachten. Bovendien houdt de minister vast aan een verplichte registratie van giften boven de 4500 euro.
Wrang
De donatiediscussie laat bij een lokale partij als Groep de Mos altijd een wrange smaak achter.
De Mos en consorten kunnen voor financiering niet meeliften op de niet onaanzienlijke rijkssubsidies die landelijke politieke partijen kunnen krijgen. Daarom kunnen ze niet anders dan op alternatieve ‘Amerikaanse’ wijze aan campagnegeld komen, zo heet het.
Ook andere raadsfracties vragen aandacht voor die ongelijkheid, zoals Nida. ,,Lokale partijen zijn in gemeenteraden het best vertegenwoordigd. Maar zij krijgen geen cent voor partijfinanciering. Het huidige systeem is dus oneerlijk”, zegt fractievoorzitter Adeel Mahmood. ,,Als we politieke partijen onafhankelijker willen maken, dan is er naast transparantie ook eerlijker partijfinanciering nodig.”
De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) riep het kabinet vorig jaar nog op om eindelijk haast te maken met subsidie voor lokale partijen. Toch moeten die zich niet bij voorbaat rijk rekenen. Volgens D66 en CDA komen de landelijke subsidiegelden helemaal niet bij de lokale Haagse afdeling terecht. De PvdA, voorstander van een gelijk speelveld, krijgt evenmin ‘extreem hoge bedragen vanuit de moederpartij’.
Krokodillentranen
Volgens Pieter Grinwis van ChristenUnie hebben de lokale partijen eigenlijk helemaal niet te klagen. ,,Lokale afdelingen van landelijke partijen hebben financieel juist meer nadelen dan voordelen”, zegt hij. ,,Onze leden betalen contributie aan de landelijke partij. Wij houden daar per lid gemiddeld 7,50 euro aan over. Dat is minder dan het lidmaatschapsgeld dat lokale partijen van hun leden vragen en krijgen.”
De krokodillentranen van de lokale partijen zijn op basis van de feiten niet gepast, aldus Grinwis.
CU Den Haag ziet ook niks terug van de landelijke subsidie die de moederpartij ontvangt. ,,Sterker, waar lokale politici geld afdragen aan de lokale partij, betaal ik jaarlijks zo’n 850 euro aan de landelijke ChristenUnie. Kortom: de krokodillentranen van de lokale partijen zijn op basis van de feiten niet gepast.”
Wat overigens niet wegneemt dat de CU-politicus ook vindt dat lokale partijen subsidie zouden moeten krijgen. ,,Maar die zal nooit zo hoog zijn dat je er een campagne van een ton mee kunt financieren”, waarschuwt Grinwis.
Waar lokale afdelingen dan wel hun campagnes mee financieren? Eenvoudigweg met de contributie van hun leden. Met het deel van het salaris dat raadsleden en wethouders maandelijks (al dan niet verplicht) afdragen. En met een niet heel indrukwekkend bedrag aan donaties.
Uitzondering
De VVD Den Haag is een uitzondering. Zij heeft een ‘club van honderd’ waarvan de leden elk 1000 euro per jaar betalen. Maar schijn bedriegt wel een beetje. Vorig jaar had de club dertig leden. ,,Dat zijn vooral raadsleden, wethouders en partijprominenten”, zegt fractieleider Frans de Graaf. ,,En er zitten wat ondernemers bij op persoonlijke titel.”
Nee, van de donaties moeten de politieke partijen het in Den Haag voorlopig nog niet hebben. In het campagnejaar 2018 ontving D66 bijvoorbeeld 9600 euro aan giften, een bedrag waar de andere partijen (buiten de VVD) bij lange na niet aankomen.
We hebben maar één donateur die boven de 250 euro uitkomt, aldus Wijsmuller .
En neem de Haagse Stadspartij die de laatste drie jaar 4400 euro aan giften kreeg. ,,We hebben maar één donateur die boven de 250 euro uitkomt met 2475 euro in drie jaar. En dat ben ik zelf”, schrijft Joris Wijsmuller.
AD 04.11.2019 Er moet snel meer openheid komen over partijdonaties, vindt de Haagse politiek. Een ruime meerderheid van de partijen wil opnieuw proberen een lokaal giftenregister op te tuigen.
De corruptieaffaire rond twee ex-wethouders en een raadslid van Groep de Mos maken de urgentie alleen maar groter, zeggen diverse Haagse fractieleiders. De verdenkingen tegen de politici gaan onder meer over het mogelijk bevoordelen van partijdonateurs bij het verkrijgen van gemeentelijke vergunningen.
De Haagse gemeenteraad maakte zich al eerder zorgen over vermeend cliëntalisme bij de lokale partij. Maar een poging om een lokaal giftenregister voor politieke partijen op te tuigen, faalde toen jammerlijk. Over de uitvoering van zo’n register konden de raadsfracties toen niet tot overeenstemming komen.
Deze krant vroeg de vijftien huidige Haagse gemeenteraadsfracties of en hoe ze nu meer openheid over hun partijfinanciering willen geven. Elf partijen reageerden, waarvan er tien voorstander zijn van snelle gesprekken om tot een donatieregister te komen.
In de islam moet men anoniem kunnen doneren, aldus Arnoud van Doorn, Partij van de Eenheid.
Groep de Mos, PVV, Islam Democraten en 50Plus lieten niet van zich horen. De Partij van de Eenheid sprak zich als enige fractie uit tegen meer transparantie over de partijfinanciering in Den Haag. ,,Wij toetsen alles aan islamitische wet- en regelgeving’’, zegt fractieleider Arnoud van Doorn. ,,In de islam moet men anoniem kunnen doneren. Het te koop lopen met giften wordt onwenselijk geacht.’’
4500 euro
Volgens de wet moeten landelijke partijen alle donaties boven de 4500 euro openbaar maken. De Haagse afdelingen van deze partijen houden zich ook netjes aan die verplichting. Voor lokale politieke partijen kent Nederland zulke regels niet.
Na de verdenking van corruptie tegen de twee wethouders van Groep de Mos schreef minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken in een brief aan de Tweede Kamer dat ze de wet wil aanpassen, zodat er ook bindende regels komen voor giften en donaties voor de lokale partijen.
OmroepWest 02.11.2019 Hij is opgestaan en doorgegaan. De verbijstering en verbazing maakten plaats voor woede. En op deze avond zit hij tussen partijgenoten, in een zaal van een grote horecagelegenheid aan de Grote Markt in Den Haag. ‘Ze hebben eigenlijk iets gecreëerd wat ze niet wilden. Een fractievoorzitter die straks meer gedreven is dan ooit te voren’, zegt Richard de Mos.
Op de dag af precies een maand geleden wordt de voorman van Hart voor Den Haag/Groep de Mos ’s morgens om kwart voor zeven wakker om nog even in bed een beetje te dommelen. Zijn vriendin is beneden in de keuken een kopje koffie aan het zetten.
‘Plotseling hoorde ik stemmen. Rijksrecherche. Open doen. Voor ik het wist stonden er allemaal mensen in de slaapkamer. Ik mocht nog net een onderbroek aan. En daarna begon alle ellende’, vertelt De Mos tijdens in gesprek met columnist Paul van der Bas.
De ellende houdt onder meer in dat een stuk of tien rechercheurs – sommigen met een zichtbaar wapen en gehuld in kogelvrije vesten – het huis van de dan nog wethouder doorzoeken. Hij en zijn collega Rachid Guernaoui worden verdacht van het regelen van vergunningen. Ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim, heet het officieel. Er worden tegelijk invallen gedaan hun werkkamers in het stadhuis, bij drie ondernemers en bij raadslid Nino Davituliani.
Executie
De gevolgen zijn enorm. ‘Het voelde als de executie van onze partij.’ Sommige nieuwsrubrieken monteerden de melodie van de film The Godfather onder hun reportage over de kwestie. ‘Ik werd neergezet als een van de grootste criminelen van het Westelijk halfrond. Maar ik was niet van plan om ergens een halve paardenkop neer te leggen.’ De zaal, vijftig mensen, lacht. ‘Dus u kunt ook vanavond lekker gaan slapen.’
Hart voor Den Haag wordt in de dagen daarna uit het Haags stadsbestuur gezet. De Mos en Guernaoui wordt eerst gevraagd hun functies neer te leggen. Daarna zeggen ook coalitiegenoten VVD, D66 en GroenLinks de samenwerking op. Op dit moment onderhandelen die met PvdA en CDA over de vorming van een nieuwe coalitie.
Na anderhalf jaar is de grootste partij van Den Haag aan de kant gezet. ‘Je denkt een relatie te hebben opgebouwd. Maar op basis van verdachtmakingen wordt een motie van wantrouwen ingediend’, constateert een inmiddels flink afgevallen (‘Ik heb heel wat gewandeld in de regen.’) De Mos.
Nooit meer iets gehoord
Om daar ook nog aan toe te voegen dat hij van zijn oud collega-wethouders van andere partijen met uitzondering van VVD’er Boudewijn Revis nooit meer iets heeft gehoord. ‘Nada. Niente Noppes.’
Ex-wethouder @RicharddeMos van @GDMDenHaag heeft geen contact gehad met zijn collega-wethouders sinds de inval: “Teleurstellend dat @RachidG en ik van geen enkele collega iets hebben gehoord – behalve van @BoudewijnRevis van de VVD. Verder niets gehoord. Nada, niente, noppes.”
In de dagen daarna doet de leider van de gemeenteraadsfractie Arjen Dubbelaar nog wel het voorstel om als handreiking twee nieuwe wethouders te leveren. Maar dat wijzen andere partijen af. ‘Njet, was het klip en klare antwoord.’
Kiss
De Mos komt eerder deze avond naar voren lopen terwijl muziek van Kiss uit de luidsprekers schalt. I Was Made For Lovin’ You. ‘Ik ben 43 jaar geleden gemaakt. En het lijkt wel of ik ben gemaakt om deze stad mooier te maken’, lacht hij dan.
I Was Made For Lovin’ You klinkt door de speakers in Bleyenberg in Den Haag. Partijleider en ex-wethouder @RicharddeMos van @GDMDenHaag is binnen: hij gaat nu in gesprek met @paulvdbas en de aanwezigen over het feit dat hij verdachte is in een corruptiezaak.
De ambities zijn niet gering. Bij de volgende raadsverkiezingen wil Hart voor Den Haag 23 zetels halen. De helft plus één. Dan zijn er geen andere partijen meer nodig om een coalitie te vormen. Met bravoure: ‘Mijn grootste zorg is straks: hoe vind ik acht goede nieuwe wethouders.’
Moederskindje
2019 is duidelijk niet het jaar van Richard de Mos, moet hij zelf ook constateren. Voor de zomer overlijdt zijn moeder. En hij bekent. ‘Ik was best een moederskindje.’ Daarom was hij des te trotser dat zij hem nog had gezegd: ‘Dat doe je goed jongen.’ De gevallen wethouder: ‘Ik ben blij dat mama deze schandvlek niet meer hoeft mee te maken.’
Den HaagFM 02.11.2019 Hij is opgestaan en doorgegaan. De verbijstering en verbazing maakten plaats voor woede. En op deze avond zit hij tussen partijgenoten, in een zaal van een grote horecagelegenheid aan de Grote Markt in Den Haag. ‘Ze hebben eigenlijk iets gecreëerd wat ze niet wilden. Een fractievoorzitter die straks meer gedreven is dan ooit te voren’, zegt Richard de Mos.
Op de dag af precies een maand geleden wordt de voorman van Hart voor Den Haag/Groep de Mos ’s morgens om kwart voor zeven wakker om nog even in bed een beetje te dommelen. Zijn vriendin is beneden in de keuken een kopje koffie aan het zetten.
‘Plotseling hoorde ik stemmen. Rijksrecherche. Open doen. Voor ik het wist stonden er allemaal mensen in de slaapkamer. Ik mocht nog net een onderbroek aan. En daarna begon alle ellende’, vertelt De Mos tijdens in gesprek met columnist Paul van der Bas.
De ellende houdt onder meer in dat een stuk of tien rechercheurs – sommigen met een zichtbaar wapen en gehuld in kogelvrije vesten – het huis van de dan nog wethouder doorzoeken.
Hij en zijn collega Rachid Guernaoui worden verdacht van het regelen van vergunningen. Ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim, heet het officieel. Er worden tegelijk invallen gedaan hun werkkamers in het stadhuis, bij drie ondernemers en bij raadslid Nino Davituliani.
Executie
De gevolgen zijn enorm. “Het voelde als de executie van onze partij.” Sommige nieuwsrubrieken monteerden de melodie van de film The Godfather onder hun reportage over de kwestie. “Ik werd neergezet als een van de grootste criminelen van het Westelijk halfrond.
Maar ik was niet van plan om ergens een halve paardenkop neer te leggen.” De zaal, vijftig mensen, lacht. “Dus u kunt ook vanavond lekker gaan slapen.”
Hart voor Den Haag wordt in de dagen daarna uit het Haags stadsbestuur gezet. De Mos en Guernaoui wordt eerst gevraagd hun functies neer te leggen. Daarna zeggen ook coalitiegenoten VVD, D66 en GroenLinks de samenwerking op. Op dit moment onderhandelen die met PvdA en CDA over de vorming van een nieuwe coalitie.
Na anderhalf jaar is de grootste partij van Den Haag aan de kant gezet. “Je denkt een relatie te hebben opgebouwd. Maar op basis van verdachtmakingen wordt een motie van wantrouwen ingediend”, constateert een inmiddels flink afgevallen (‘Ik heb heel wat gewandeld in de regen.’) De Mo s.
Nooit meer iets gehoord
Om daar ook nog aan toe te voegen dat hij van zijn oud collega-wethouders van andere partijen met uitzondering van VVD’er Boudewijn Revis nooit meer iets heeft gehoord. “Nada. Niente Noppes.
In de dagen daarna doet de leider van de gemeenteraadsfractie Arjen Dubbelaar nog wel het voorstel om als handreiking twee nieuwe wethouders te leveren. Maar dat wijzen andere partijen af. “Njet, was het klip en klare antwoord.”
Kiss
De Mos komt eerder deze avond naar voren lopen terwijl muziek van Kiss uit de luidsprekers schalt. I Was Made For Lovin’ You. “Ik ben 43 jaar geleden gemaakt. En het lijkt wel of ik ben gemaakt om deze stad mooier te maken”, lacht hij dan.
Volgende week donderdag keert hij met dat idee als motivatie als fractieleider terug in de gemeenteraad. De Mos neemt dan de plaats in van Damiën Zeller, die zelf aanbood een stap terug te doen. Vanuit de oppositie gaat De Mos het stadsbestuur stevig controleren, voorspelt hij.
De ambities zijn niet gering. Bij de volgende raadsverkiezingen wil Hart voor Den Haag 23 zetels halen. De helft plus één. Dan zijn er geen andere partijen meer nodig om een coalitie te vormen. Met bravoure: “Mijn grootste zorg is straks: hoe vind ik acht goede nieuwe wethouders.”
Moederskindje
2019 is duidelijk niet het jaar van Richard de Mos, moet hij zelf ook constateren. Voor de zomer overlijdt zijn moeder. En hij bekent. “Ik was best een moederskindje.” Daarom was hij des te trotser dat zij hem nog had gezegd: “Dat doe je goed jongen.” De gevallen wethouder: “Ik ben blij dat mama deze schandvlek niet meer hoeft mee te maken.”
© ANP
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data58753857-8c7960.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58752853-06b01f.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58752853-06b01f.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58745052-011fd3.png)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2019/11/data51975794-a2fff6.jpg)
axelveldhuijzen @axelveldhuijzen
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/8081f80a-637e-11ea-b993-0255c322e81b.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2019/12/data53024115-d5b411.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data52985094-d23ae1.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data51873185-d88abb.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/da64c192-0161-11ea-848a-02d1dbdc35d1.jpg)
