De vrijspraak van de oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui heeft het Haagse stadhuis doen wakker schudden. Nu is daar ook nog eens het hoger beroep van het Openbaar Ministerie (OM) overheen gekomen. Aanstaande donderdag 11.05.2023 komt de raad samen om te debatteren over de gevolgen van deze vrijspraak voor het stadsbestuur.
De kans voor een terugkomst van Hart voor Den Haag (HvDH) in het college lijkt door dit hoger beroep steeds minder aannemelijk. De meningen onder de raadsleden lopen uiteen, zo bleek zaterdagmorgen in het radioprogramma Spuigasten van Den Haag FM.
Waar vorige week de Drie oud-wethouders uit Den Haag, Frits Huffnagel (VVD), Marjolein de Jong (D66) en Peter Noordanus (PvdA), gezamenlijk pleitte voor een terugkomst van De Mos in het college, lijkt de kans van slagen hiervan nu toch een stuk kleiner. Het hoger beroep van het OM brengt het oude argument van de huidige coalitie, om HvDH uit te sluiten, terug. Ondanks de ‘klip en klare’ uitspraak van de rechter staat de deur van de corruptiezaak tegen De Mos nu toch weer op een kier.
Vijf partijen willen onafhankelijke verkenner
Er moet een verkenner komen die gaat onderzoeken of de Haagse coalitie op de schop moet na de vrijspraak van Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Daarvoor pleiten vijf oppositiepartijen.
Hart voor Den Haag, Denk, SP, de Haagse Stadspartij en Partij voor de Dieren dienen daar op donderdagavond 11.05.2023, tijdens een debat over het hoe-nu-verder met de Haagse stadspolitiek, een motie over in. Het doel: afdwingen dat een verkenner als onafhankelijk iemand gespreksleider wordt en gaat bekijken hoe Hart voor Den Haag weer een grotere rol van betekenis kan gaan spelen in het stadsbestuur.
,,De verkenner zouden we dan als raad vragen advies uit te brengen over de gevolgen van de uitspraak voor de samenstelling van het college en de samenwerking binnen de raad”, zegt Robert Barker (PvdD), initiatiefnemer van de motie.
Nu De Mos en Guernaoui zijn vrijgesproken van corruptie en omkoping, willen zij en hun partij dolgraag terugkeren in de coalitie en als wethouders. De grote vraag is hoe de coalitie dat ziet. Er is flink wat verdeeldheid, zelfs binnen partijen. PvdA en GroenLinks voelen niets voor een samenwerking met Hart voor Den Haag, terwijl CDA en VVD daar een stuk positiever naar kijken. D66 is er nog niet uit.
Aanschuifvariant onderzoeken
Die laatste vier partijen werkten eerder ook al samen, tot eind 2019 De Mos en Guernaoui opstapten als wethouders in afwachting van de rechtszaak. Vooral de liberalen zouden wel oren hebben naar een hernieuwde samenwerking. Zij vinden het huidige gemeentebestuur met GL en PvdA eigenlijk te links.
Barker kwam direct na de vrijspraak op 21 april al met het idee voor een verkenner. Al snel haakten andere oppositiepartijen aan, ook het Hart voor Den Haag van De Mos. ,,Zo’n verkenner moet verbinden, de kloof tussen de verschillende partijen wegnemen en ervoor zorgen dat de grootste partij in de coalitie komt”, zegt De Mos.
Hij pleit ervoor dat zo’n verkenner de ‘aanschuifvariant’, waarbij HvDH erbij komt, gaat onderzoeken. Over namen gaat het nog niet. Andere oppositiepartijen willen vooral dat de verkenner álle opties onderzoekt.
OM gaat in hoger beroep tegen vrijspraak Richard de Mos
Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep tegen de uitspraak in de rechtszaak tegen Richard de Mos en zijn medeverdachten. De Haagse oud-wethouder werd 21.04.2023 vrijgesproken in de corruptiezaak die tegen hem was aangespannen.
De rechter sprak toen ook De Mos’ collega Rachid Guernaoui en zes andere verdachten vrij van corruptie. Een verdachte is wel veroordeeld tot vier maanden voorwaardelijke gevangenisstraf voor wapenbezit.
Het OM liet direct al weten teleurgesteld te zijn over de uitspraak. Het vonnis wordt nog bestudeerd, maar het OM stelt nu toch al hoger beroep in omdat de termijn hiervoor morgen afloopt.
“Het gaat om een complexe strafzaak met maatschappelijke impact, dit vraagt om een zorgvuldige afweging ten aanzien van het hoger beroep”, schrijft het OM. “Hiervoor heeft het OM meer tijd nodig.” Of het hoger beroep uiteindelijk wordt doorgezet, moet dus nog blijken.
Richard de Mos reageert op Twitter dat het OM met het hoger beroep “het Zwaard van Damocles” boven de stad laat hangen.
I.p.v. na de heldere uitspraak van de rechters, volledige vrijspraak, rekening te houden met de gevoelens in de samenleving en het herstel van een zwaar gepolariseerd politiek veld een kans te geven, laat het OM het Zwaard van Damocles boven de stad hangen https://t.co/lQRp2Le1Ln
Burgemeester Den Haag: door hoger beroep duurt onzekerheid langer
De burgemeester van Den Haag, Jan van Zanen, hoopt dat het Openbaar Ministerie snel een definitief besluit neemt over het hoger beroep tegen de vrijspraak van politicus Richard de Mos en zijn medeverdachten. Het OM tekende donderdag beroep aan om te voorkomen dat de termijn daarvoor zou verlopen. Zo is er meer tijd om het vonnis te bestuderen en te beslissen of het beroep wordt doorgezet.
,,Het is uiteraard aan het Openbaar Ministerie welke keuzes ze maken. Als stad Den Haag dachten we dat we met de heldere uitspraak een punt konden zetten achter een lange periode van onzekerheid. Met deze stap duurt de onzekerheid langer. We hopen dat het OM zo snel mogelijk een finale beslissing neemt. Daar is de stad het meeste bij gebaat”, laat de burgemeester weten via zijn woordvoerder.
Bekijk hier een reconstructie van Nieuwsuur van de corruptiezaak tegen De Mos:
Haagse oud-wethouder De Mos vrijgesproken van corruptie
De Haagse oud-wethouder Richard de Mos is vrijgesproken in de corruptiezaak die tegen hem was aangespannen. Ook zijn collega Rachid Guernaoui en de andere zes verdachten zijn vrijgesproken. Een verdachte is wel veroordeeld tot vier maanden voorwaardelijke gevangenisstraf voor wapenbezit. Het OM is teleurgesteld en overweegt in hoger beroep te gaan.
De rechter liet niets heel van de verdenkingen. Hij was zeer kritisch op de werkwijze van het Openbaar Ministerie. Die werkwijze is veel te rigide geweest, oordeelde de rechter. Er is geen bewijs van deelname aan een criminele organisatie, ambtelijke corruptie, het schenden van de geheimhoudingsplicht en meineed.
De rechter stelde vast dat er ruim 100.000 euro aan partijdonaties is gedaan aan Groep de Mos/Hart voor Den Haag door de vijf ondernemers, die ook terechtstonden. Daarnaast kreeg De Mos zelf voor bijna 270 euro aan persoonlijke giften.
Die bestonden vooral uit etentjes. Ook heeft De Mos twee boottochtjes gekregen. Maar volgens de rechter was er met die donaties geen sprake van kwade bedoelingen door de ondernemers. “Sterker nog, de donaties lijken gedaan uit goede bedoelingen”, aldus de rechter.
Rechter spreekt oud-wethouder Richard de Mos vrij in corruptiezaak
De Mos, die voor aanvang van de uitspraak liet blijken nerveus te zijn, viel zijn medeverdachten huilend in de armen nadat de rechter het vonnis had uitgesproken. Op de publieke tribune klonk luid gejoel en applaus.
In een eerste reactie deed De Mos een oproep aan het OM om “het nu los te laten en niet in hoger beroep te gaan”. Verder wil hij een debat in de Haagse gemeenteraad “om de vrijspraak te duiden” en om zo snel mogelijk met zijn partij terug te keren in het stadsbestuur.
De Mos in tranen na de uitspraak
De Haagse burgemeester Van Zanen zegt “bijzonder blij te zijn voor Richard en Rachid”. Volgens de burgemeester komt er “een einde aan een te lange periode van onzekerheid”.
De burgemeester zegt dat de rechter “een heldere uitspraak heeft gedaan. Het is nu aan iedereen die zich met de stad Den Haag verbonden voelt om vooruit te kijken.”
Vlak voordat De Mos de rechtbank in Rotterdam binnenliep, zei hij al tegen journalisten te geloven in volledige vrijspraak. “Dat is het enige wat ik verwacht. Voor u staat iemand met een rechte rug. Iemand die zichzelf recht in de spiegel kan aankijken.”
De Mos en Guernaoui met gejuich ontvangen bij rechtbank
Tegen zijn partijgenoot Guernaoui eiste het OM een gevangenisstraf van zestien maanden, waarvan zes voorwaardelijk. Ook hij zou vier jaar lang geen publiek ambt mogen uitoefenen. Tegen de andere verdachten werden straffen geëist variërend van drie tot twaalf maanden cel.
Waar ging de zaak om?
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 kreeg de door De Mos opgerichte lokale partij Groep de Mos/Hart voor Den Haag, de meeste stemmen. De Mos en Guernaoui werden wethouder. Een jaar later, in oktober 2019, viel de Rijksrecherche kantoren op het Haagse stadhuis binnen en woningen van de verdachten. Uit onderzoek zou blijken dat er bij de gemeente voor 15.000 euro vergunningen te koop zouden zijn.
Daarin zou voormalig raadslid Nino Davituliani van Groep de Mos/Hart voor Den Haag een centrale rol hebben gespeeld. Zij is de partner van horecaondernemer Erdinç Akyol en de schoonzus van Atilla Akyol, die beiden ook in deze zaak terechtstonden.
De drie andere verdachten die ook zijn vrijgesproken, waren vastgoedontwikkelaars. Twee van hen, Michel Zaadhof en Edwin Jansen, kwamen met De Mos in contact als leden van een klankbordgroep. In die hoedanigheid adviseerden zij De Mos en Guernaoui bij de vorming van het college. Dennis Buis kwam later pas in beeld als de achtste verdachte in de zaak. Hij zou door De Mos zijn benaderd als donateur voor zijn partij.
De partij zou de verkiezingen mede gewonnen hebben doordat De Mos en Guernaoui de bevriende ondernemers hebben geholpen in ruil voor donaties aan de partij. De zakenmensen zouden vertrouwelijke informatie hebben ontvangen over toekomstige vastgoedprojecten, het gemeentelijk beleid hebben kunnen beïnvloeden en twee nachtontheffingen voor horecazaken hebben gekregen.
Alle verdachten hebben altijd volgehouden dat ze niets hebben misdaan. Ze hebben vanaf begin af aan verklaard dat er niets vreemds was aan de donaties. De Mos zegt dat hij altijd in het algemeen belang heeft gehandeld en altijd heeft geprobeerd om problemen van ondernemers en burgers op te lossen. De advocaten van de verdachten hadden gevraagd om vrijspraak.
Uitspraak in zaak-De Mos ‘tik op de vingers Openbaar Ministerie’
Het Openbaar Ministerie eiste in februari forse straffen tegen de voormalige Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Bij De Mos ging het om een gevangenisstraf van bijna twee jaar. Tegen Guernaoui eiste het OM zestien maanden celstraf, waarvan zes voorwaardelijk. De oud-wethouders zouden deel hebben uitgemaakt van een criminele organisatie, zich hebben laten omkopen en meineed hebben gepleegd.
Het belangrijkste verwijt was dat ze geldschieters van hun partij hebben bevoordeeld bij onder meer bouwprojecten en de verlening van nachtvergunningen. In de zaak stonden vijf ondernemers terecht die de partij van De Mos – Hart voor Den Haag – financieel steunden voor een bedrag van in totaal ruim 100.000 euro. Ook tegen hen eiste het OM forse (cel)straffen.
Maar van alle aantijgingen liet de rechtbank in Rotterdam geen spaan heel; alle acht verdachten werden op vrijwel alle gronden vrijgesproken. “Er was slechts sprake van een zweem van omkoping, maar er is geen bewijs voor kwade bedoelingen bij de donaties”, aldus de voorzitter van de rechtbank, Jacco Janssen.
De rechter begon zijn vonnis met de vaststelling dat het OM met een “rechttoe-rechtaan blik” naar de politieke gebeurtenissen in Den Haag heeft gekeken, “waarbij vooral de achteraf gevonden communicatie door een corruptiebril is bekeken”.
‘Hoger beroep onverstandig’
Julien van Ostaaijen, bestuurskundige aan de University of Tilburg en Avans Hogeschool, spreekt na bestudering van het vonnis van een ‘tik op de vingers van het OM’. Van Ostaaijen: “Justitie heeft tijdens deze zaak laten zien weinig gevoel te hebben voor te hebben van de lokale politiek en wordt daar nu voor gecorrigeerd door de rechtbank. Natuurlijk is de schijn van belangenverstrengeling problematisch, maar niet per se strafbaar.”
Dat het OM hoger beroep overweegt, noemt de Tilburgse bestuurskundige onverstandig. “In tegenstelling tot de casus rond Jos van Rey ging bij De Mos al het geld naar de partij, niet naar hem persoonlijk – op een paar kleine dingen als etentjes na. De rechter heeft duidelijk gezegd dat er geen directe relatie is tussen de financiële steun en het politiek handelen van de twee wethouders.”
Subsidie voor lokale partijen
Lokale partijen krijgen – in tegenstelling tot landelijke partijen – geen financiering vanuit de overheid, hoewel ze inmiddels ruim één op de drie zetels bezetten in de gemiddelde gemeenteraad. Daar komt wel verandering in met de Wet financiering politieke partijen, die momenteel ter beoordeling ligt bij de Raad van State. In dat wetsvoorstel wordt 8 miljoen euro uitgetrokken voor subsidie aan álle gemeenteraadsleden, dus ook de lokale afdelingen van landelijke partijen.
Ongeveer een derde zal daarvan dus bij lokale partijen terechtkomen. “Een begin”, noemt Winnie Prins, voorzitter van het Kennispunt Lokale Politieke Partijen, de wet. Daarin zijn strenge normen opgenomen voor lokale partijen, die moeten bijvoorbeeld elke gift boven de 50 euro registreren. “Te rigide”, vindt het kennispunt, omdat het tot te grote administratieve rompslomp zou leiden.
Corruptie of zelfs de schijn van belangenverstrengeling zullen bovendien niet voorkomen worden door de wet, zegt Prins. “Dat is valse hoop, mensen die kwaad willen vinden altijd wel een weg. Dat kan geen enkele wet voorkomen.” Ook hoogleraar innovatie en regionaal bestuur Marcel Boogers van de Universiteit Twente waarschuwt dat de wet lang niet alle integriteitskwesties zal voorkomen.
Partij De Mos buiten college
Boogers denkt dat er altijd een grijs gebied zal blijven in de relatie tussen geldschieters en (lokale) partijen. Als er een sterk vermoeden is van corruptie moet het OM sneller tot een zaak komen, vindt de hoogleraar. “Hier heeft de gemeentepolitiek jaren last van gehad, dat is echt veel te lang.” Zo belandde Hart voor Den Haag na de vorige gemeenteraadsverkiezingen buiten het college, hoewel de partij de grootste was geworden in de stad.
Boogers betwijfelt of De Mos ook meteen politiek gaat profiteren van de vrijspraak. “Staatsrechtelijk gezien is daar in ieder geval geen reden voor. En er gaat tussentijds echt geen nieuw college komen.” Hart voor Den Haag heeft wel meteen een debat aangevraagd “om de uitspraak van de rechtbank en de gevolgen daarvan voor de Haagse politiek, openbaar en transparant te duiden”. De Haagse burgemeester Van Zanen heeft het verzoek gehonoreerd, het debat vindt plaats op 11 mei 2023.
Het uur U nadert voor Richard de Mos en de zeven andere corruptieverdachten. Komende vrijdag 21 april 2023 krijgen ze te horen of de rechter vindt dat de drie Haagse politici van Hart voor Den Haag en de vijf ondernemers schuldig zijn aan de Haagse corruptiezaak. Het Openbaar Ministerie (OM) eiste voor De Mos een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 22 maanden.
Ook tegen de andere verdachten zijn celstraffen geëist variërend van 16 tot 3 maanden. Kortom, wat gaat het worden celstraf, taakstraf of vrijspraak?
Celstraf
Voor het Openbaar Ministerie (OM) is het klip en klaar. Richard de Mos en zijn partijgenoot Rachid Guernauoi zijn de strafrechtelijke grens over gegaan en ze moeten hiervoor de gevangenis in. Dat is een forse straf, maar corruptie is dan ook een ernstig vergrijp, zegt het OM. ‘Corruptie brengt de democratie in gevaar. We moeten de democratie en Den Haag beschermen.’
Volgens het OM hebben de twee oud-wethouders ‘andere belangen dan de stad gediend’. Ze hebben een selecte groep van vijf vastgoed- en horecaondernemers voorgetrokken, invloed gegeven op het gemeentelijke beleid en met hen geheime informatie gedeeld. In ruil hiervoor werd door de ondernemers de partijkas van Hart voor Den Haag gespekt met een totaalbedrag van meer dan 100.000 euro.
Zelf vindt De Mos dat hij niets fout heeft gedaan en hij gaat er daarom vanuit dat hij wordt vrijgesproken. Maar mocht het toch tot een ‘onherroepelijke’ veroordeling komen dan is hij bereid om de politiek te verlaten, zo zei hij tijdens de afgelopen coalitie-onderhandelingen.
Maar mocht het toch zover komen dan is partijgenoot en collega-raadslid Rita Verdonk ‘een van de mensen die de kar gaat trekken’ bij Hart voor Den Haag. Dat zei Verdonk een paar maanden voor de gemeenteraadsverkiezingen, toen zij bij de partij kwam.
Taakstraf
‘U gaat zich bij het formuleren van de uitspraak hoe dan ook op politiek glad ijs begeven. U gaat politieke grenzen bepalen.’ Het waren tijdens de rechtszitting de woorden van de advocaat van een van de horecaondernemers, Arthur van der Biezen, aan het adres van de rechter.
De advocaat doelde onder meer op het ontbreken van wettelijke regels voor het geven van donaties bij de lokale overheid. Op landelijk niveau zijn er wel regels en moeten partijen donaties en giften boven de 4500 euro openbaar maken, maar voor lokale partijen zijn geen regels gesteld. Hoogleraar Gerrit Voerman, een deskundige op dit gebied, trad tijdens de zitting als getuige op in het strafproces en hij bevestigde dit.
Causaal verband
Volgens de verdediging heeft het OM geen zaak, omdat er geen causaal verband is aangetoond tussen de donaties en vermeende tegenprestaties. Maar dat betwist het OM en bracht tijdens de rechtszittingen onder meer een lading aan apps en mails naar voren.
Zo appte De Mos aan één van de ondernemers: ‘Jij vraagt, wij draaien’ en ‘Wij hebben het echt slim gespeeld’. De ondernemers schreven over de politici van Hart voor Den Haag aan elkaar: ‘We moeten ze uitmelken tot op het bot. We hebben ze niets voor niets zo groot gemaakt’ en ‘We hebben 30 mille betaald voor die zetel’.
Maar deze teksten zijn volgens de verdachten uit hun verband gerukt. ‘De misdaadroman had wat body nodig’, zei advocaat Judith de Boer snerend richting het OM. De advocaat verweet het OM aan ‘stemmingmakerij’ te doen door selectief om te gaan met de citaten en bijvoorbeeld smileys weg te laten.
Corruptieverdachte Richard de Mos gelooft heilig in volledige vrijspraak
Wat valt er te zeggen over zijn kansen?
Je kunt Richard de Mos wel uit de politieke arena halen, je haalt de politiek niet uit De Mos. CorruptieverdachteRichard de Mos bleef in de rechtszaal van Rotterdam in januari en februari rolvast de raspoliticus, steeds een woordje klaar.
Misschien is het daarom dat De Mos in volledige vrijspraak gelooft: hij heeft toch overal een antwoord op? Maar de rechtbank kijkt alleen of tenlastegelegde feiten wettig en overtuigend bewezen zijn.
De Mos werd in 2018 na een grote verkiezingsoverwinning wethouder in Den Haag, maar verloor zijn baan na de corruptieverdenking in het najaar van 2019. Verder zijn twee partijgenoten en vijf ondernemers uit de horeca en het vastgoed verdachte. De affaire draait om omkoping. Justitie ziet een crimineel complot rond de politieke partij: in ruil voor donaties in de partijkas kregen de horeca- en vastgoedbazen voorrang en voordeel. Tegen De Mos eist het OM 22 maanden cel en een politiek-bestuurlijk beroepsverbod van vier jaar. Wat pleit voor en tegen De Mos en de zeven medeverdachten?
VOOR – Knip- en plakwerk van het OM
Het was een uiterst pijnlijk moment voor het Openbaar Ministerie en past precies in het straatje van de verdediging: kijk, het OM knoeit met het dossier. Het gaat over een appgesprek waarin een van de vastgoedverdachten ‘my lips are sealed’ stuurt, een veelzeggende boodschap rond een schimmige vastgoeddeal, stelt het OM.
Maar wat blijkt: de tekst gaat over een privézaak, onthult een wakkere advocaat. Het OM maakt excuses, maar voor de advocaten staat dit symbool voor meer: het OM winkelt selectief in de stukken en presenteert dat alles zonder context.
VOOR – Welke (criminele) organisatie?
De voorzitter van de rechtbank laat op dag één al doorschemeren: de verdenking van een criminele organisatie is niet zijn favoriete artikel uit het wetboek van Strafrecht. De Haagse corruptieaffaire draait in de kern om omkoping en corruptie, de aantijging dat de politici en ondernemers daarbij ook georganiseerd samenspanden kwam daar later bij. Advocaten zeggen: die extra verdenking is overtrokken en heeft in de beeldvorming een vernietigend effect. De juridische uitwerking oogt daarbij ook rommelig, vindt de verdediging.
VOOR – Geen privéverrijking
,,Ik word afgemaakt, voor wat? Ik heb geen euro aangenomen”, zegt een emotionele De Mos op dag één van de inhoudelijke behandeling in januari. De zaak draait om donaties aan de partijkas. Het OM zou een eenvoudiger omkopingszaak hebben als De Mos en anderen er privé ook beter van geworden zijn. Maar dat hebben de officieren van justitie niet aangetoond.
Bij de doorzoekingen op 1 oktober 2019 wordt er thuis bij De Mos wel 8500 euro contant geld aangetroffen en in beslag genomen, maar op de dagvaarding staat het sponsorgeld van de ondernemers voor de partij als verdacht aangemerkt. In totaal ruim 110.000 euro aan giften voor de partij worden als steekpenningen bestempeld.
Justitie leunt zwaar op in beslag genomen mails en appconversaties en afgeluisterde telefoongesprekken. Het OM beschouwt deze als belastend en citeert er vaak uit: ‘u vraagt, wij draaien’, ‘we gebruiken elkaar’, ‘we hebben ze toch niet voor niets groot gemaakt’, ‘gelijk deleten, anders gaat mijn kop eraf ’, ‘Het is natuurlijk goud dat we via Richard en met Richard zo dicht bij het vuur zitten’.
,,Wie denkt dat je betalende achterban mag voortrekken, diskwalificeert zichzelf als politicus”, zegt de officier van justitie in aanloop naar de strafeis in februari. ,,De ombudspolitiek van De Mos klinkt sympathiek, maar blijkt pijnlijk ondemocratisch, het is pure vriendjespolitiek.”
Rechtbankvoorzitter Jacco Janssen houdt de sfeer graag goed. Hij wil ‘een open debat’ over partijfinanciering en de ‘ombudspolitiek’. Dat lukt, maar Janssen geeft geregeld ook een informeel college corruptie. Als een van de verdachte ondernemers zegt dat hij ‘trouw en loyaal is’ en mensen helpt die hem helpen, zegt Janssen: ,,Dat is in de kern misschien wel wat het OM u verwijt.” Later zegt de rechter nog: ,,Dit is bijna een blauwdruk van een corruptiedossier.” En: ,,Je mag best één persoon helpen, maar als er geld voor terugkomt, wordt het lastig.”
Anti-corruptie-expert Robert Hein Broekhuijsen stelt dat de rechter met zulke uitspraken een spiegel voorhoudt: ,,Als je een gift of belofte aanneemt, ben je al in gevaar als je weet of moet denken dat er iets tegenover staat”, zegt Broekhuijsen in aflevering zes van de podcast O, o, De Mos. ,,De voorzitter van de rechtbank zegt: ‘je hebt een gift gekregen, je begint wat voor de mensen te doen’. Dat ruikt als corruptie.”
Geen strafzaak is hetzelfde, maar toch zijn er cruciale raakvlakken tussen de Haagse kwestie en de corruptiezaak rond ex-VVD’er Jos van Rey, wethouder in Roermond. Van Rey is veroordeeld voor corruptie tot aan de Hoge Raad, in eerste aanleg kwam Van Rey in de zaal bij dezelfde rechter als De Mos nu.
In de zaak-Van Rey concludeert rechter Janssen dat de wethouder ‘op zijn klompen’ kon aanvoelen dat hij niet alleen donaties kreeg omdat hij ‘zo’n aardige vent’ was maar omdat het de gever voordeel kon brengen. En, zo signaleert de rechter bij Van Rey: voor omkoping is een tegenprestatie niet eens per se nodig. De gift op zichzelf kan al een steekpenning zijn als de ontvanger weet of redelijkerwijs moet vermoeden dat er iets voor terug verwacht wordt.
En het vonnis-Van Rey bevat nog een waarschuwing voor De Mos: de lat ligt hoog voor politici. Een wethouder moet ‘anders dan een beginnend ambtenaar bij de groenvoorziening’ alert zijn op giften: ‘Hij heeft keer op keer onvoldoende afstand gehouden van degenen met wie hij als wethouder zaken moest doen’, oordeelde de rechter toen.
Rechtbank doet 21 april 2023 uitspraak in zaak-De Mos
De Rotterdamse rechtbank doet op vrijdag 21 april 2023 om 10.00 uuruitspraak in de zaak rond Richard de Mos. Dat heeft de rechtbank woensdagochtend 16-03.2023 bekendgemaakt. De uitspraak is openbaar.
Het duurde enige tijd om tot een datum te komen. Omdat veel verdachten en advocaten hadden aangegeven aanwezig te willen zijn waren er veel verhinderdata opgegeven. Nu is er een datum geprikt voor de uitspraak: 21 april 2023.
Het idee was aanvankelijk dat de rechtbank al eerder een een datum voor de uitspraak bekend zou maken. Vorige week dinsdag moest Michel Zaadhof als laatste verdachte in de rechtbank verschijnen. De rechter had aanvankelijk aangegeven dat hij dan wellicht ook duidelijkheid zou geven over de uitspraak.
Dat gebeurde echter niet. De voorzitter verklaarde dat volle agenda’s een belemmering vormden. ‘Veel verdachten en advocaten willen aanwezig zijn bij het vonnis, waardoor er veel verhinderdata zijn opgegeven’, luidde de gedeeltelijke verklaring van de voorzitter vorige week. Ook speelt mee dat dezelfde drie rechters ook betrokken zijn bij een andere grote zaak.
De Mos en Guernaoui opgelucht
De hoofdpersonen in de rechtszaak, Richard De Mos en Rachid Guernaoui, laten weten blij te zijn dat er nu een datum is geprikt. Ze zijn ervan overtuigd dat ze worden vrijgesproken. ‘Ik heb een rotsvast vertrouwen dat het recht zal zegevieren’. De mooiste dagen van Den Haag, met Hart voor Den Haag weer in het college, liggen nog voor ons, zegt De Mos.
De voorman van Hart voor Den Haag vernam het nieuws dat er een datum is voor een uitspraak woensdagmorgen om half elf via een appje van zijn advocaat Peter Plasman. ‘Ik kijk uit naar die datum. Daarna hoop ik eindelijk mijn leven weer op te pakken. Ik ga nu ook wel door, maar altijd met een wolk boven mijn hoofd. Daarna hoop ik weer frank en vrij door het leven te kunnen gaan.’
‘Eindelijk een datum’
De Mos voert deze woensdag ook nog even campagne: hij strijdt op twee fronten. Zo is hij lijsttrekker voor BVNL voor een waterschapsverkiezing en lijstduwer voor de Provinciale Staten Zuid-Holland. ‘Ik beschouw de stemmen op mij echt als een steun in de rug.’
Ook raadslid en oud-wethouder Rachid Guernaoui is opgelucht: ‘Eindelijk. Eindelijk een datum. Eindelijk een onafhankelijke uitspraak die gaat laten zien dat het allemaal valse beschuldigingen waren van het Openbaar Ministerie.’ Want voor het raadslid is er geen twijfel over wat de rechter gaat zeggen. ‘Ik krijg vrijspraak. Daarvan ben ik overtuigd. Maar dan is wel drieënhalf jaar van mijn leven naar de klote.’
Nachtvergunningen
Volgens het Openbaar Ministerie spanden De Mos, twee partijgenoten en vijf horeca- en vastgoedondernemers jarenlang samen. In ruil voor ruim een ton aan verdachte partijdonaties kregen de ondernemers invloed op beleid, voorrang en voordeel, onder meer bestaande uit geheime informatie en nachtvergunningen.
Het Openbaar Ministerie maakte 1 februari 2023 in de Rotterdamse rechtbank ook de strafeis bekend voor de andere verdachten in de Haagse corruptiezaak.
Oud-wethouder Rachid Guernaoui: 16 maanden gevangenisstraf, waarvan 6 voorwaardelijk en een bestuursverbod van 4 jaar
Vastgoedondernemer Dennis Buis: 11 maanden celstraf, waarvan 6 voorwaardelijk
Voormalig Hart voor Den Haag-raadslid Nino Davituliani: 3 maanden voorwaardelijke celstraf plus een taakstraf
Haar partner en horeca-ondernemer Erdinç Akyol: 11 maanden celstraf, waarvan 6 voorwaardelijk
Zijn broer Atilla Akyol: 12 maanden celstraf, waarvan 6 voorwaardelijk
Vastgoedondernemer Edwin Jansen: 12 maanden celstraf, waarvan 6 voorwaardelijk
Vastgoedondernemer Michel Zaadhof: acht maanden celstraf tegen hem eisen, waarvan vier voorwaardelijk
‘Donerende ondernemers kregen voorrang’
Het Openbaar Ministerie (OM) acht bewezen dat de verdachte ondernemers vanaf 2017 tot en met 2019 zeer zorgvuldig te werk zijn gegaan om ‘op weinig democratische wijze’ invloed te krijgen op het politieke handelen van Hart voor Den Haag. Corruptie dus. In een democratie moeten wethouders en raadsleden het belang van alle burgers dienen, stelt de aanklager, maar bij Hart voor Den Haag kregen donerende ondernemers voorrang.
De Mos zegt dat hij met zijn ombudspolitiek opkomt voor de kleine man, maar zijn handelen gericht op het belang van hemzelf en een groep ondernemers. Vooral grote donateurs, stelt het OM. Omdat corruptie zo schadelijk is voor het vertrouwen in de democratie en een ‘voedingsbodem vormt voor zware, ondermijnende criminaliteit’, spreekt de aanklager van zeer ernstige strafbare feiten. Met deze eis wil het OM ook een signaal afgeven: ‘Corruptie moet blijven worden onderzocht en worden aangepakt.’
Dat in de politiek van De Mos donerende ondernemers werden voorgetrokken, blijkt volgens het OM vooral uit de dossiers over parkeergarage De Zeeheld, bedrijfspand De Schilde en de nachtvergunningen voor zalencentrum Opera. De Mos en Guernaoui liepen bij die projecten hard voor hun donateurs, die – zo blijkt uit mails – dit ook van hem verwachtten. Vooral De Mos week er daarbij niet voor om buiten zijn portefeuille te rommelen, zegt het OM.
‘Ombudspolitiek werd vriendjespolitiek’
De Mos zegt dat hij vooral een daadkrachtig bestuurder wilde zijn, met ‘korte lijnen’. Het OM ziet wel de mogelijkheden van ombudspolitiek: ‘De Mos was een rolmodel voor veel politici en mensen in Den Haag. Dat had positief kunnen uitpakken, maar hij liet zich gebruiken in zijn hang naar macht en status. Ombudspolitiek werd vriendjespolitiek.’ De aanklager constateert op basis van de verhoren en zittingen dat er van enige reflectie geen sprake is. Daarom vindt het een onvoorwaardelijke celstraf op zijn plek. Hetzelfde geldt voor Rachid Guernaoui, maar omdat zijn rol kleiner was, valt zijn strafeis later uit.
De behandeling ging vanaf maandag 06.02.2023 weer verder met pleidooien van de advocaten, ter verdediging van de verdachten.
Het gehele achttal heeft tot dusver beweerd onschuldig te zijn. Na de pleidooien komt het Openbaar Ministerie nog eenmaal aan het woord en tot slot de verdachten. Naar verwachting vindt begin maart nog de behandeling van het dossier van Michel Zaadhof plaats en volgt de uitspraak in de zaak-De Mos halverwege maart.
Pleidooi advocaat Peter Plasman 07.02.2023
Dinsdag 7 februari 2023 aanstaande is het de beurt aan de verdediging van Richard de Mos en Rachid Guernaoui om alle knotsgekke beschuldigingen van het OM te weerleggen. Advocaat Plasman heeft een rotsvast vertrouwen in een goede afloop: “Ik stel met genoegen vast dat zich hier de contouren ontwikkelen van een gigantisch fiasco voor het Openbaar Ministerie”, aldus Plasman die dinsdag zijn pleidooi houdt in de rechtbank te Rotterdam.
Na woensdag is de zaak overigens nog niet afgerond. Donderdag is voorlopig de laatste dag. Dan kunnen het OM en de advocaten nog een keer op elkaar reageren en dan volgt ook het slotwoord van de verdachten.
Terugblik dag 1 – 06.02.2023
Door de precieze achtergronden van belangrijke telefoonberichten- en gesprekken weg te laten, heeft het Openbaar Ministerie een ‘misdaadroman uit het genre fictie’ geschreven. Dit zeggen advocaten van de verdediging in de Haagse corruptiezaak, die maandag voor het eerst reageerden op de strafeis van de aanklager.
Zijn advocaat is nog geen half uur aan het woord als Edwin Jansen breekt. Hij barst voorovergebogen in de rechtszaal in snikken uit. ‘Er wordt mij zoveel onrecht aangedaan’, antwoordt hij als de rechter aan hem vraagt of het gaat. De rechter: ‘Het valt u zwaar he?’ Jansen: ‘Ik word al drieënhalf jaar zo slecht afgeschilderd.’
Jansens advocaat Judith de Boer heeft net een citaat van ‘heel lief appje’ voorgelezen, dat de projectontwikkelaar en voormalig artiesten-manager stuurde aan Richard de Mos. ‘Wie goed doet, goed ontmoet. Ik geloof in je en steun je. Heb ik dan eindelijk toch een hobby gevonden’, schrijft Jansen daarin aan de politicus. ‘Mijn cliënt was niet bezig met zakelijke plannen’, zegt De Boer. ‘Hij herstelde van een burn-out, hij had net een levensbedreigend ongeluk gehad. Cliënt verwachtte geen voorkeursbehandeling.’
‘Cherry picking’
Nadat het Openbaar Ministerie (OM) vorige week betoogde hoe de politici van Hart voor Den Haag en een aantal ondernemers een ‘criminele organisatie’ zouden vormen – en forse straffen eiste – is het deze maandag de beurt aan de verdediging. De advocaten van oud-raadslid Nino Davituliani, haar partner Erdinç Akyol en Edwin Jansen vertellen dat hun cliënten zich totaal niet in dat verhaal herkennen. Gemene deler in hun pleidooien is dat het OM zeer selectief te werk ging bij het opstellen van het requisitoir.
Hendrik Sytema, raadsman van Davituliani, zegt dat de aanklager gemakshalve allerlei verbanden veronderstelt en doet aan ‘cherry picking’. Edwin Jansens advocaat Judith de Boer voegt hieraan toe: ‘Het OM heeft een misdaadroman willen schrijven die wat mij betreft behoort tot het genre fictie.’
Geknipt en geplakt met citaten
Het is ook De Boer, wier cliënt waarschijnlijk de meest geciteerde was in het betoog van het OM, die het meest ingaat op het de methode van de aanklager. Zinnen uit meerdere mails, met daarin woorden als ‘cashen’, ‘dichtbij het vuur zitten’ en ‘uitmelken’ zouden onder elkaar zijn geplakt. En ‘smileys’ uit Whatsapp-gesprekken bewust weggelaten. ‘Het Openbaar Ministerie heeft alleen oog voor het eigen frame’. Eerder in het proces bleek ook dat Jansen, mede door een misverstand, nooit is verhoord door de Rijksrecherche.
Dat het OM minstens één keer heeft geknipt en geplakt met citaten, blijkt uit een voorbeeld dat De Boer in de pauze uitdeelt op papier. Dit bevat een citaat uit het requisitoir waarin de woorden ‘my lips are sealed’, een uitspraak van Jansen tegen De Mos, worden gekoppeld aan een gesprek met voormalig woonwethouder Boudewijn Revis. Daarin zou Jansen onderhands bouwafspraken hebben gemaakt, die hij volgens het OM dus zou willen verzwijgen. Maar uit de Whatsapp-geschiedenis van Jansen blijkt dat dit een reactie is op een uitspraak van De Mos over problemen met zijn ex.
De Boer verbindt dit aan haar inhoudelijke verweer: Jansen zou helemaal niet uit zijn geweest op winst en dus ook geen onrechtmatige invloed hebben willen uitoefenen. De donatie die hij deed, was bovendien relatief klein en in natura: hij betaalde een paar duizend euro voor een nieuwe website. ‘En niet aan een ambtenaar, maar aan een partij in verkiezingstijd.’
Uit het requisitoir en strafeis blijkt volgens haar wél de visie van het OM op politiek, maar niét dat er sprake was van ondemocratische beïnvloeding met het oog op geld en macht te vergaren. Kortom: er was geen sprake van een criminele organisatie.
Dit is op maandagochtend ook al betoogd door de andere advocaten. ‘Het was eerder een vriendengroep’, zegt advocaat Ed Manders namens Erdinç Akyol. En als de rechter eventueel zou oordelen dat er wel een criminele organisatie zou bestaan, dan nog treft de man die in zalencentrum Opera werkte geen blaam. ‘Want hij wist niets van het oogmerk van deze organisatie.’ Ook advocaat Sytema’s cliënt Davituliani zou geen weet hebben gehad van criminele doelen, wat volgens hem voldoende grond is voor vrijspraak.
Tenlastelegging onduidelijk
Manders eist dat zijn cliënt Erdinç Akyol vrijuit gaat. Door allerlei zaken bij elkaar te vegen onder de noemer criminele organisatie, is het OM volgens Manders onduidelijk wat Akyol precies ten laste wordt gelegd. ‘Zo kan hij zich niet goed verdedigen.’
En, misschien wel belangrijker, Manders vindt dat het onderzoek nooit had mogen beginnen. De basis daarvan werd gelegd door een gerucht, dat er in Den Haag horecavergunningen zouden kunnen worden gekocht. Nino Davituliani zou het brein zijn achter deze operatie, maar de vermeende tipgever heeft later ontkend dat hij dit had gezegd.
‘Onrechtmatige bewijsgaring’
Toch werden er al snel zware opsporingsmiddelen ingezet, maar voor vergunningenverkoop werd nooit een snipper bewijs gevonden. Manders zegt daarom dat er sprake was van ‘onrechtmatige bewijsgaring’. De resultaten daarvan zouden terzijde moeten worden geschoven. Als dat gebeurt blijft er niets over van een zaak, zegt Manders.
De advocaat van Akyol vraagt zichzelf, gezien de ijverige start van de Rijksrecherche, ook af er sprake is van een politiek proces. De Mos zou krachten hebben ontketend die een gevaar zijn voor de gevestigde orde, stelt de advocaat. Manders ontkent ook, in navolging van Nino Davituliani’s advocaat, dat Davituliani in de gemeenteraad zou zijn ‘geplant’ door de broers Erdinç en Atilla Akyol.
‘Bluf tot een kunst verheven’
Dat Erdinç daarop heeft gehint in telefoonberichten, zegt meer over diens achtergrond. Manders: ‘Je moet het in perspectief zien. Mijn cliënt is een gewiekste jongen van de straat, die meelift op het succes van zijn broer. Hij heeft bluf tot een kunst verheven.’ Ook zou Erdinç Akyol ADHD hebben. ‘Zijn gedachten en gedrag lijken op een flipperkast.’
Sytema wijst ook op het gedrag van Davituliani als bewijs tégen een planting in de raad: ze wilde niet meedoen aan een eventuele stemming over nachtvergunningen voor Opera, en de integratiestandpunten die zij vertolkten gingen in tegen de mening van Erdinç Akyol.
Het OM beschuldigt Erdinç Akyol ook van stemfraude, door het kopen van volmachtstemmen. Ook dat verwerpt Manders. Volgens hem is daarvoor geen bewijs te vinden. Het OM zou zich daarvoor alleen baseren op praatjes van zijn cliënt. ‘Het ontbreekt aan hard bewijs.’
De pleidooien van de verdediging in het Haagse corruptieproces gaan morgen verder met Peter Plasman. Die voert dan de hele dag het woord namens zijn cliënten Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Donderdag is dan voorlopig de laatste zittingsdag. Hier mag het Openbaar Ministerie in een repliek nog reageren op de pleidooien, waarna de advocaten weer mogen antwoorden in een ‘dupliek’. Vervolgens is het slotakkoord aan de verdachten, om zich in een laatste woord te richten tot de rechters. Het oordeel van de rechters valt waarschijnlijk halverwege maart.
Terugblik dag 2 – 07.02.2023
Advocaten Haagse oud-wethouders De Mos en Guernaoui vragen om vrijspraak
In het proces tegen de Haagse politici Richard de Mos en Rachid Guernaoui heeft de verdediging gepleit voor vrijspraak. Volgens de advocaten hebben de twee van Groep De Mos/Hart voor Den Haag zich niet schuldig gemaakt aan corruptie en zelfverrijking. Het Openbaar Ministerie stelt dat dat wél zo is en eiste daarom vorige week onder meer celstraffen.
Volgens het OM hebben de twee toen ze wethouder waren bevriende ondernemers bevoordeeld in ruil voor financiële steun.
De Mos was wethouder van Economische Zaken. Zijn advocaten zeggen dat het juist goed was dat hij ondernemers een steun in de rug gaf. Bovendien zou De Mos zich voor veel meer ondernemers hebben ingezet.
Kern van de aanklacht luidt corruptie en zelfverrijking. Het OM eiste vorige week een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van 22 maanden tegen Richard de Mos. Daarnaast zou hij vier jaar lang geen bestuurlijk ambt mogen uitoefenen.
Tegen partijgenoot en oud-wethouder Rachid Guernaoui eiste het OM 16 maanden celstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk. Ook hij zou vier jaar uit een publiek ambt geweerd moeten worden.
Via De Mos en zijn partij zouden ondernemers zich een voorkeurspositie in de gemeente Den Haag hebben verworven, waarmee ze miljoenen hadden kunnen verdienen. Het OM denkt dat drie vastgoed- en twee horecaondernemers uit Den Haag, in ruil voor donaties van zeker 113.000 euro aan de partij van De Mos, zo’n voorkeursbehandeling hebben gekregen.
Naast de twee staan nog vijf ondernemers en een voormalig gemeenteraadslid terecht op beschuldiging van het vormen van twee criminele organisaties, ambtelijke corruptie en het schenden van het ambtsgeheim. Tegen deze verdachten zijn straffen geëist van drie tot twaalf maanden.
De Mos en Guernaoui zouden ook geheime informatie hebben gedeeld, wat neerkomt op schending van het ambtsgeheim . Maar volgens hun advocaten was de informatie niet geheim en zouden ze daarom ook van deze verdenking moeten worden vrijgesproken, schrijft Omroep West.
De advocaten stellen verder dat het Openbaar Ministerie een heksenjacht voert op De Mos. Ook zou hij zijn neergezet als een doortrapte, op zelfverrijking uit zijnde corrupte politicus.
Het dossier van ongeveer 15.000 pagina’s zit volgens de verdediging vol met aannames, foutieve vooronderstellingen en interpretaties.
De rechtbank in Rotterdam doet waarschijnlijk eind volgende maand uitspraak.
Terugblik dag 3 – 08.02.2023
Groep de Mos-donateurs verdedigen zich: ‘OM, luister alstublieft’
Met het verweer van de twee grootste Groep de Mos-donateurs, Dennis Buis en Atilla Akyol, stond het Haagse corruptieproces woensdag in het teken van partijfinanciering. En ook hun advocaten verwijten het Openbaar Ministerie (OM) een te rijke fantasie, die met slecht knip- en plakwerk als werkelijkheid wordt verkocht.
‘Luister alstublieft.’ Advocaat Mark Teurlings richt zich tot de twee officieren van justitie in de Rotterdamse rechtbank. Hij vindt het mooi dat het OM dinsdagochtend excuses aanbood voor een fout in het dossier. Maar tegelijk heeft hij het gevoel dat dit alleen werd ingegeven door de publiciteit. ‘Er zijn namelijk erg veel stukken die uit de context worden geciteerd en samengevat.’ Teurlings sluit zich daarmee aan bij de eerdere verweren van deze week.
De advocaat van vastgoedondernemer Dennis Buis hoopt dat het OM inzake zijn cliënt de moed heeft om uit zichzelf tot een ander inzicht kan komen. ‘Het gaat immers om de waarheidsvinding.’ Tot dusver waren de oproepen van Teurlings vruchteloos. Hij verzocht het OM namelijk al twee keer om de zaak tegen zijn cliënt te seponeren. ‘Uitzonderlijk’, noemt hij dat, maar hij kan tot geen andere conclusie komen dan dat zijn cliënt erbij is gesleept om de zaak gewicht te geven.
Grootste sponsor
Dennis Buis, die via diverse bv’s eigenaar was van duizenden huizen in Den Haag en jaarlijks zo’n honderd miljoen euro omzette, was met 50.000 euro de grootste sponsor van Hart voor Den Haag bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018. Maar dat is dan ook gelijk zijn enige rol, zegt Teurlings. Zo had hij nauwelijks bemoeienis met de veelbesproken vastgoeddossiers over parkeergarage De Zeeheld en bedrijfspand De Schilde: ‘Hij werd wel eens op de hoogte gehouden en kon er wel eens wat van zeggen, maar hij bemoeide zich er niet mee.’
Het OM probeert Buis wel aan De Zeeheld te koppelen, zegt Teurlings, mede via mails die Edwin Jansen in 2015 naar Buis stuurde. ‘Dat is nog voor de tenlastegelegde periode, maar dat zegt het OM er niet bij in het requisitoir.’ Ook worden de vermeende belangen van Buis vaak samen besproken met die van NU Projectontwikkeling, het bedrijf van medeverdachte Edwin Jansen, omdat Buis oprichter zou zijn. Teurlings: ‘Hij was alleen aandeelhouder, zoals je dat ook van Philips kan zijn.’
‘Richard viel van zijn stoel’
Buis doneerde volgens Teurlings alleen aan Groep de Mos, omdat hij Richard de Mos ‘een verademing’ vond, zonder De Mos vooraf in te lichten. ‘Richard viel van zijn stoel toen hij het bedrag hoorde.’ Niks planmatigs, zegt de advocaat. En niks ‘voor wat hoort wat’. Het was volgens Teurlings eerder andersom: De Mos vroeg zijn sponsor om gunsten, bijvoorbeeld in de vorm van advies. Buis heeft De Mos ook ontraden om wethouder economie te worden, in plaats van stedelijke ontwikkeling. ‘Als je die invloed wil hebben zou dit een heel stom advies zijn geweest.’
Het legitimeren van partijdonaties is ook een belangrijk punt in het tweede pleidooi op woensdag, gevoerd door Arthur van der Biezen. Hij is de advocaat van Atilla Akyol, de voormalige eigenaar van zalencentrum Opera. Met ruim 30.000 euro aan donaties zou Akyol volgens het OM een nachtvergunning hebben ‘gekocht’ en zijn schoonzus Nino Davituliani hebben ‘geplant’ in de gemeenteraad.
Maar Akyol is geen gewone sponsor, zegt Van der Biezen. Hij leerde De Mos kennen in 2013 en werd in 2014 lid van zijn partij. Dat jaar was hij ook lijstduwer bij de gemeenteraadsverkiezingen, maar nog geen (grote) donateur. Dat werd hij pas bij de verkiezingen van 2018, waarbij hij ook op de lijst stond. Oftewel, zegt van De Biezen: ‘Dit is een partijman. Hier wordt iemand vervolgd die zijn eigen gedachtegoed ondersteunde.’
VVD en CDA
Dit verandert de situatie, zegt Van der Biezen. ‘Wie zegt bijvoorbeeld dat hij de partij niet steunde, omdat hij zelf de gemeenteraad in wilde? Dat gebeurt wel vaker met lijstduwers.’ In ieder geval werd het geld niet gestort om een speciale band te kopen: ‘Die was er al voor de donatie.’
Van der Biezen zegt dat de donaties van Akyol vergelijkbaar zijn met de grote bijdragen van vastgoedhandelaar Cor van Zadelhoff aan de landelijke VVD en de miljoenengift van Hans van der Wind aan het CDA. Maar voor landelijke partijen gelden wel regels voor donaties, voor lokale niet. Naar de VVD kraait echter geen haan, zegt Van der Biezen. ‘Is dat gedoogbeleid? Het is in ieder geval oneerlijk.’
Nachtvergunningen
Dan de omstreden nachtontheffingen. Deze waren niet eens een idee van De Mos, zegt Van der Biezen. Volgens hem werden er al rapporten geschreven over het uitbreiden van zalencapaciteit, onder meer in de nacht, lang voordat Groep de Mos toetrad tot het stadsbestuur. En uiteindelijk zijn de ontheffingen gewoon vergeven via het college, zegt Van der Biezen. ‘Niks mis mee.’
Als Van der Biezen, in navolging van eerdere advocaten, ook heeft aangestipt waarom er niks onoorbaars is gebeurd rond de zetel van Nino Davituliani en het huren van De Schilde, kan hij maar één ding concluderen: ‘Het valt gewoon niet juridisch in elkaar te draaien.’ In lijn der verwachting en met de eerdere zes pleidooien, volgt even later de eis: ‘Algehele vrijspraak.’
Volgens de agenda vindt donderdag voorlopig de laatste zittingsdag plaats, met eerst een reactie van het OM en daarna nog één keer de advocaten en verdachten. Vraag is alleen of advocaten na het OM-betoog nog veel tijd nodig hebben voor hun zogeheten dupliek. Mocht dat het geval zijn, vindt er toch nog een zittingsdag plaats. De uitspraak volgt waarschijnlijk halverwege maart.
Terugblik dag 4 – 09.02.2023
Laatste woorden in zaak-De Mos
Na tien zittingsdagen in het Haagse corruptieproces is de voornaamste conclusie dat aanklager en verdediging nog altijd lijnrecht tegenover elkaar staan. Drie weken van inhoudelijke behandeling kwamen donderdagmiddag ten einde met emotionele laatste woorden van de verdachten. ‘Al krijg ik vrijspraak, mijn leven is besmet.’
‘Hier wilde ik het bij laten’, zegt Rachid Guernaoui nadat hij de laatste woorden heeft voorgelezen van zijn papier en de rechtbank heeft bedankt. Hij laat een stilte vallen, maar opent dan toch weer zijn mond. ‘Tot vandaag, tot het repliek van het OM (Openbaar Ministerie, red.)’, zegt hij met verhoogde stem. ‘Want nu ben ik voor het OM ineens schuldig, omdat ik niét ben getapt. Ik dacht dat we in Nederland leefden.’ En dan loopt hij weg.
Guernaoui reageert op de laatste woorden van het OM, dat in de ochtend ‘repliek’ gaf op de verweren van de verdediging. Dat betoog sloot af met een verzameling citaten, die volgens de officier van justitie aantonen dat er een oorzakelijk verband bestaat tussen de donaties van de verdachte ondernemers, en de tegenprestaties die de politicie daarvoor hebben geleverd. Guernaoui komt er in die citaten ‘bekaaid’ vanaf, zegt de officier, maar: ‘Dat laat zich mogelijk verklaren doordat zijn telefoon niet is afgetapt.’
Guernaoui’s advocaat heeft dit tijdens het dupliek – de reactie van advocaten op het repliek – al vol verbazing vertaald als: ‘Je bent de sjaak als je getapt wordt, maar je bent ook de sjaak als je niet wordt getapt.’ Daaraan voegde hij toe: ‘Je kan wel raden wat mijn cliënt toen dacht: was ik maar getapt, want ik heb niks te verbergen.’
De methodes van het OM zijn tijdens de inhoudelijke behandeling veelvuldig het doelwit geweest van de verdediging. Vooral in de pleidooien die de advocaten begin deze week voerde. Het OM leidt aan tunnelvisie, stelden veel van de raadsmannen en -vrouwen. Om die visie te bevestigen, zou er selectief zijn gewinkeld in het dossier en geknipt en geplakt met citaten.
Koude kermis
En de officieren van justitie hebben nauwelijks geluisterd naar de ‘indrukwekkende’ verklaringen van verdachten tijdens de feitenbehandeling, zeggen de advocaten. Mark Teurlings, raadsman van vastgoedondernemer Dennis Buis, deed woensdag nog één klemmende oproep aan de officieren om ‘alstublieft’ te luisteren.
Maar donderdag komt hij van een koude kermis thuis. ‘Jammer, dat als je een pleidooi houdt waarin alle beschuldigingen worden gefileerd, dat er niet geluisterd wordt.’ Teurlings begrijpt dat het OM niet 180 graden draait, maar: ‘Er wordt niets gedaan met de dingen waar wij mee komen, maar het OM komt wel met nieuwe zaken.’ Met die eerste bijzin doelt hij op een omzetoverzicht waaruit blijkt dat zijn cliënt – in tegenstelling tot wat het OM zegt – nauwelijks financiële belangen had bij woningsplitsing. Met het tweede bedoelt hij de onbesproken dossiers die het OM er in het repliek nog bijhaalde.
Grabbelton
Judith de Boer, advocaat van Edwin Jansen, ziet het als een cynisch compliment voor haar verweer dat het OM het nodig vond om nieuwe citaten ‘uit de grabbelton te trekken’, maar ze is ook aangedaan: ‘Het OM is niet geïnteresseerd in de waarheid. Het had deze citaten ook aan mijn cliënt kunnen voorleggen. Ze worden hier aangehaald puur voor de bühne, puur voor de pers.’
Zo blijkt dat ondanks alle woorden over een ‘open debat’ over het grijze gebied van partijfinanciering, aanklager en verdediging na tien lange zittingsdagen nog steeds lijnrecht tegenover elkaar staan. Dat staan ze in hun interpretatie van giften, die volgens de verdediging niet persoonlijk waren, maar volgens het OM wel van grote waarde voor de ambities van De Mos en Guernaoui. Dat staan ze in de aangedragen jurisprudentie over wat corruptie is. En dat staan ze in de planmatigheid die ze zien in het handelen van het achttal, volgens het OM een ‘criminele organisatie’, volgens advocaat De Boer ‘een zooitje ongeregeld’.
Rechtbank tevreden
Waar iedereen het in de rechtbank wel over eens is, is dat er een zware dobber ligt voor de rechtbank. Die is, ondanks alle wrijving, ‘uitermate tevreden’ hoe de behandeling is verlopen. ‘Het is misschien niet het debat geworden waarop de verdachten hadden gehoopt’, zegt de voorzitter, met oog op de verwijten van de verdediging. ‘Toch is dit een debat waar wij wat aan hebben.’
En ook de verdachten hebben hier wat aan gehad, blijkt als zij zich op het einde nog één keer tot de rechters mogen richten. Stuk voor stuk bedanken ze de rechtbank voor het creëren van een ontspannen sfeer.
Leven besmet
Toch zitten de emoties nog hoog, wat het meest zichtbaar wordt bij Jansen. Betraand geeft hij het OM nog advies: ‘Al krijg ik vrijspraak, mijn leven is besmet en zal nooit meer het zelfde zijn. Dus ik hoop dat het OM hier lering uit trekt, om beter met verdachten om te gaan.’ Ook de koele Atilla Akyol oogt voor het eerst in drie weken fragiel, als hij spreekt wat de rechtszaak heeft betekend voor zijn zalencentrum, en wat hem op persoonlijk vlak nog meer is overkomen in de afgelopen jaren. ‘Het is niet makkelijk geweest.’
‘Deze mensen hebben wat meegemaakt in hun leven’, zegt Guernaoui. ‘Grote sterke mannen. En u heeft gezien wat er gebeurt als je de volle kracht van het OM op je afgevuurd krijgt. Ik heb nog nooit zoveel gehuild als in de afgelopen drie weken. Met uw uitspraak kunt u voorkomen dat andere bestuurders en ondernemers hetzelfde overkomt.’
De Mos
Als Guernaoui is gaan zitten, is het laatste woord aan Richard de Mos, de spil in dit dossier. Hij start met de grap dat hij hoopt dat dit niet écht zijn laatste woorden zijn, met gelijk de serieuze toevoeging dat hij nog lang door wil als politicus. Dan volgt het levensverhaal van zijn partij. Hoe die met ‘feelgoodpolitiek’ en het opkomen voor individuele belangen, groeide van een eenmansfractie tot de grootste van Den Haag.
Gepaard met die groei, werden de aanvallen op zijn partij smeriger, zegt De Mos. ‘Terwijl wij op Amerikaanse wijze geld aan het ophalen waren voor de campagne in 2018, verweten opponenten mij vriendjespolitiek. Maar iedere vertegenwoordiger van iedere politieke partij zal beamen dat er geld nodig is voor het voeren van een campagne. Veel geld!’
Een Hagenees is niemands knecht
De Mos zegt zich ervan bewust te zijn geweest dat ondernemers hem steunden uit eigenbelang. ‘Mijn partij had hun geld ook nodig voor het eigenbelang, om Den Haag beter te maken.’ Dat hij vanwege die donaties nu vervolgd wordt, heeft hem in zijn diepste zijn geraakt, maar bovenal zegt hij: ‘Het heeft de stad prachtige ideeën afgenomen. Waardeloos voor al die stadsgenoten die hun geloof in de lokale overheid dankzij ons juist hadden hervonden. Zij zijn de grootste slachtoffers van het treurige schouwspel dat nu al 3,5 jaar een schaduw werpt over onze mooie stad.’
Het OM zei in het requisitoir dat De Mos geen zelfinzicht toont, en eist mede daarom een hoge straf. De Mos zegt daarover: ‘Ben ik roomser dan de paus? Nee, natuurlijk niet. Ik ben een mens met fouten, ook in dit dossier. Een mens met onhebbelijkheden: een workaholic, een controlefreak, ongedurig en ongeduldig. Iemand met een grote mond, maar een klein hartje.’ En uiteindelijk heeft De Mos maar één credo, zegt hij: ‘Zo ik iets ben, ben ik een Hagenaar. En weet: een Hagenees is niemands knecht. Een Hagenees is niemands knecht, en zit zeker niet in de zak van welke donateur dan ook.’
Op 7 maart 2023 volgt nog de behandeling van het dossier van vastgoedondernemer Michel Zaadhof, die de afgelopen zittingen niet kon bijwonen vanwege zijn gezondheid. Op die dag maakt de rechtbank bekend wanneer het vonnis volgt.
Richard de Mos dé spil in een crimineel netwerk !!
Op weg naar een zware strafeis schetst het Openbaar Ministerie deze woensdag 01.02.2023 een gitzwart beeld van Richard de Mos en zijn ombudspolitiek. Hoezo werkte hij voor de stad? Zijn politiek is ‘pijnlijk ondemocratisch’ en zelfs crimineel. De politicus reageert woedend: ,,Mijn naam wordt te grabbel gegooid.’’
,,De Mos is een hardwerkende politicus”, zegt een van de officieren van Justitie in de grote corruptiezaak rond Richard de Mos en zeven andere verdachten. Het is ook meteen de enige positieve kwalificatie over hem die in het anderhalve dag durende relaas over de lippen van de aanklagers komt.
Van alle verdachten is het strafbare handelen van Richard de Mos het meest ernstig, meent Justitie. ,,Hij heeft zijn politieke positie jarenlang strafbaar ingezet. Voor zichzelf, zijn vrienden en het bij hen behorende, kleine, zakelijke netwerk.” Ofwel: de verdachte vastgoedmannen Michel Zaadhof, Dennis Buis en Edwin Jansen. En de verdachte horecabazen Atilla en Ernst Akyol.
Zucht naar macht
Het Openbaar Ministerie heeft een gitzwart beeld van Richard de Mos gekregen. En dat willen de officieren van Justitie laten weten ook: ,,De Mos heeft zich laten leiden door zijn zucht naar macht, prestige en status”, zegt de vrouwelijke aanklager. Tot enig zelfinzicht zal ook deze strafzaak hem niet brengen, concludeert het OM: ,,Ook in de rechtszaal liet De Mos weten dat hij niet op een andere manier politiek zou kunnen en willen bedrijven.”
De ombudspolitiek van De Mos en co ziet Justitie als ‘een pijnlijk ondemocratische figuur’ en een dekmantel voor ‘pure vriendjespolitiek’. De ondernemers in een ‘crimineel netwerk’ met De Mos en Rachid Guernaoui kregen overduidelijk een voorkeurspositie, meent het OM.
Weerleggen
Dat het OM De Mos’ geliefde ombudspolitiek juist als strafbare vriendjespolitiek afdoet, doet hem pijn. Hij volhardt dat hij niet alleen voor zijn donateurs de benen uit zijn lijf liep, maar voor alle inwoners en ondernemers van Den Haag. ,,Vanaf volgende week zijn de pleidooien en dan kunnen we alles weerleggen.”
Volgende week gaat de zaak verder
En zo kwam er een einde aan de zittingsdag van vandaag. De strafeisen zijn bekend, daar houdt het echter nog niet mee op. De behandeling gaat vanaf maandag 06.02.2023 weer verder met pleidooien van de advocaten, ter verdediging van de verdachten.
Het gehele achttal heeft tot dusver beweerd onschuldig te zijn. Na de pleidooien komt het Openbaar Ministerie nog eenmaal aan het woord en tot slot de verdachten. Naar verwachting vindt begin maart nog de behandeling van het dossier van Michel Zaadhof plaats en volgt de uitspraak in de zaak-De Mos halverwege maart.
Daarmee wederom bedankt voor het volgen van de zaak. Volgende week meer.
Pleidooi advocaat Peter Plasman 07.02.2023
Dinsdag 7 februari aanstaande is het de beurt aan de verdediging van Richard de Mos en Rachid Guernaoui om alle knotsgekke beschuldigingen van het OM te weerleggen. Advocaat Plasman heeft een rotsvast vertrouwen in een goede afloop: “Ik stel met genoegen vast dat zich hier de contouren ontwikkelen van een gigantisch fiasco voor het Openbaar Ministerie”, aldus Plasman die dinsdag zijn pleidooi houdt in de rechtbank te Rotterdam.
Bent u erbij? Om Richard en Rachid als ‘twaalfde man’ te steunen, hopen we met zo’n groot mogelijke groep aan achterban op de publieke tribune te kunnen zitten. We roepen u dan ook op om met ons mee te gaan naar Rotterdam.
‘Ik ben vooral boos, heel boos. Als je goede naam te grabbel wordt gegooid.’ Richard de Mos reageert furieus op de geëiste 22 maanden celstraf voor corruptie. Hij noemt de strafeis van het Openbaar Ministerie (OM) ‘knettergek’. Volgens de voorman van Hart voor Den Haag is het OM ‘een tunnel ingereden’. Maandag en dinsdag, als de advocaat van Richard de Mos aan het woord komt, ‘zal het OM keihard tegen een muur aanrijden’, aldus De Mos. ‘U kent mij al heel lang, en weet dat ik het voor iedere ondernemer opneem. Ik loop voor iedereen hard.’
STEUN VOOR RICHARD DE MOS EN RACHID GUERNAOUI
Den Haag staat achter Richard de Mos en Rachid Guernaoui. Deze zaak is een groter geheel. Het OM wil duidelijk laten zien dat welke lokale partij dan ook zich niet van die ‘vieze’ en ‘criminele’ ombudspolitiek moet bedienen. De Mos is het gezicht van de lokale partijen. Ze worden te groot, te machtig en te succesvol. Al die baantjes van wethouderschappen en burgemeestersposten moeten natuurlijk wel beschikbaar blijven voor uitgerangeerde landelijke kopstukken.
Maar wij blijven knokken voor de gewone mensen. Dank voor alle steun!
OM eist bijna 2 jaar celstraf tegen Haagse oud-wethouder De Mos
Het OM heeft een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van bijna 22 maanden geëist in de strafzaak tegen de Haagse politicus Richard de Mos. Hij mag ook vier jaar lang geen bestuurlijk ambt meer uitoefenen, als het aan justitie ligt.
Het OM acht bewezen dat De Mos heeft deelgenomen aan een criminele organisatie, zich heeft laten omkopen en meineed heeft gepleegd. Ook zou uit het onderzoek zijn gebleken dat hij een illegaal in Nederland verblijvende man zwart werk aan zijn woning heeft laten uitvoeren.
Het is nogal wat: oud-wethouder Rachid Guernaoui, 16 maanden cel, waarvan 6 voorwaardelijk en een bestuursverbod van 4 jaar. Horeca-ondernemer Erdinç Akyol: 11 maanden celstraf, waarvan 6 voorwaardelijk. Zijn broer Atilla: 12 maanden celstraf, 6 voorwaardelijk. Voormalig raadslid Nino Davituliani: 3 maanden voorwaardelijk plus een taakstraf.
Vastgoedondernemer Edwin Jansen: 12 maanden cel, 6 voorwaardelijk. Vastgoedondernemer Dennis Buis: 11 maanden celstraf, 6 voorwaardelijk. Een derde vastgoedondernemer krijgt de strafeis later te horen. De man is lichamelijk en geestelijk gesloopt. De zwaarste straf is voor Richard zelf: 22 maanden onvoorwaardelijke cel en een bestuursverbod van vier jaar.
Ik ben vooral boos, heel boos. Als je goede naam te grabbel wordt gegooid, aldus Richard de Mos in de rechtszaal
De Mos noemde de strafeis van het OM ‘knettergek’ en hij benadrukte zich altijd ingezet te hebben voor de stad en haar inwoners: “U kent mij al heel lang, en weet dat ik het voor iedere ondernemer opneem. Ik loop voor iedereen hard”, zei de oud-wethouder volgens Omroep West.
Vriendjespolitiek
De Mos verweerde zich tegen de beschuldigingen met het argument dat hij ombudspolitiek bedrijft. Hij omschreef dat als “een politiek die voorbijgaat aan het links-rechts denken en die problemen bij de hoorns pakt en met kordate plannen oplost”.
Volgens het OM was er in het geval van De Mos sprake van vriendjespolitiek, die “destructief” is voor de maatschappij en tot “verrotting van het democratisch proces” leidt. “Integere burgers worden weggespeeld, de werking van de rechtstaat wordt aangetast.”
Via De Mos en zijn partij zouden ondernemers zich een voorkeurspositie in de gemeente Den Haag hebben verworven, waarmee ze miljoenen hadden kunnen verdienen. Justitie denkt dat drie vastgoed- en twee horecaondernemers uit Den Haag in ruil voor donaties van zeker 113.000 euro aan de partij van De Mos zo’n voorkeursbehandeling hebben gehad.
Vastgoedprojecten
In ruil voor hun donaties kregen de vastgoedondernemers volgens het OM veel vertrouwelijke informatie over toekomstige vastgoedprojecten doorgespeeld door De Mos, die toen wethouder was, en ook door zijn collega Guernaoui. Ook zouden de vastgoedondernemers het gemeentelijk beleid hebben kunnen beïnvloeden en kregen ze twee nachtontheffingen voor hun horecazaak.
De verdachte ondernemers, onder wie ook voormalig Idols-jurylid Edwin Jansen, hadden volgens het OM vaak direct contact met De Mos. Zij wilden onder meer dat De Mos zich binnen het college hard zou maken voor de ontwikkeling van een parkeergarage en een bedrijfsverzamelpand. De Mos zou zelfs zijn collega-wethouder Liesbeth van Tongeren (GroenLinks) op een “ongehoorde manier onder druk hebben gezet” om dat dossier aan hem over te dragen.
Bekijk hier een reconstructie van de corruptiezaak tegen De Mos:
Stempassen geronseld
Het OM citeerde gisteren en vandaag kwistig uit app-, mail- en telefonisch verkeer tussen de diverse verdachten. Het onderzoek kwam in 2018 aan het rollen nadat er via een gemeenteambtenaar een tip bij de politie was binnengekomen dat er bij de gemeente Den Haag voor 15.000 euro vergunningen te koop zouden zijn. Daarin zou voormalig raadslid Nino Davituliani van Groep de Mos/Hart voor Den Haag een centrale rol hebben gespeeld. Zij is de partner van horecaondernemer Erdinç Akyol en de schoonzus van Atilla Akyol, die beiden ook in deze zaak terechtstaan.
De broers Akyol hebben volgens het OM voor Davituliani een hoge plek op de kieslijst gekocht voor de gemeenteraadverkiezingen van 2018. Verder zouden de Akyols honderden stempassen hebben geronseld voor Groep de Mos.
Het volledige strafdossier lekte voor de behandeling van de zaak uit naar Nieuwsuur. De Mos deed daarop aangifte van lekken.
Een nieuwe uitdaging alvast voor Richard ?
Richard de Mos is aanvoerder voor BVNL bij de waterschapsverkiezingen in Delfland. De fractievoorzitter van Hart voor Den Haag is ook lijstduwer voor de partij van Wybren van Haga bij de Provinciale Statenverkiezingen in maart 2023. Dat heeft BVNL bekendgemaakt op haar website.
Het zuiveren van rioolwater, het repareren van dijken en het schoonhouden van het water zijn de kerntaken voor het waterschap, vindt De Mos. ‘Je ziet dat er steeds meer klimaatdrammers actief worden in de Waterschappen.
Naast het lijsttrekkerschap voor BVNL bij de waterschapsverkiezingen is de naam van De Mos ook in maart op het biljet te vinden bij de Provinciale Statenverkiezingen. Hij is lijstduwer en zegt bij voldoende voorkeurstemmen zitting te nemen in de provincie. Het was oorspronkelijk de bedoeling om die lijst juist aan te voeren en ook de kar te trekken bij de Eerste Kamerverkiezingen. ‘Dat had ik supergraag gedaan, maar ik heb mijn tijd – fysiek en mentaal – nodig voor de lopende rechtszaak.’ Hoe het in maart ook zal lopen, De Mos zegt raadslid te blijven in Den Haag.
Richard de Mos stapt van Code Oranje over naar nieuwe partij Wybren van Haga
De Haagse politicus werkt sinds mei vorige jaar ook voor BVNL, onder meer als voorlichter bij de nieuwe landelijke partij van Wybren van Haga, Belang van Nederland (BV NL). De Mos gaat deze functie combineren met het raadslidmaatschap in Den Haag, laat hij weten.
Zwendel met vergunningen, luie wethouders en boottochtjes, aldus het boek van Richard de Mos
Het corruptieonderzoek naar de voormalig wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is begonnen na een tip over zwendel met horecavergunningen. Die tip kwam terecht op het stadhuis waarna een ambtenaar de Rijksrecherche heeft ingeschakeld. Dat schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn verhaal’, dat nu is verschenen, aldus mediapartner Omroep West.
Telegraaf 02.02.2021
In het boek beschrijft De Mos verder welke verdenkingen het Openbaar Ministerie (OM) tegen hem, zijn partijgenoten en een aantal Haagse ondernemers heeft. Hij doet dat aan de hand van het omvangrijke strafdossier dat hij van het OM heeft gekregen. Zijn advocaat Peter Plasman wijst er in het voorwoord op dat het een eenzijdig boek is. Maar Plasman voegt daaraan toe dat eenzijdigheid niet betekent dat het verhaal niet klopt.
AD 30.01.2021
De Haagse corruptieaffaire rond Richard de Mos draait om zeker 80.000 euro aan donaties van bevriende ondernemers. Een groot deel van het geld ging naar de politieke partij, in ruil kregen sponsoren volgens justitie vergunningen, geheime informatie en invloed op beleid, zo beschrijft De Mos in een boek waarmee hij zijn onschuld wil aantonen. ,,Iedere partij krijgt donaties!”
AD 01.02.2021
Voor het eerst wordt meer van de omvang duidelijk van de Haagse corruptieaffaire rond politicus Richard de Mos. De zaak leek alleen om gesjoemel met nachtvergunningen en integratiesubsidies te gaan, maar er is meer: een plan voor een erfpachtkorting, een pand voor de Haagse band Di-rect, de lobby voor een winkelcentrum Leyweg en de deal rond parkeergarage De Zeeheld zijn volgens het OM ook niet in de haak.
Kom maar op ventje !!!
Dinsdag ligt het boek over de opkomst en de val van De Mos, die onder meer wordt verdacht van omkoping en van corruptie, bij de boekhandels.
Het Kort geding dat horeca-adviseur John Poen tegen Richard de Mos heeft aangespannen is van de baan. Poen en De Mos hebben overeenstemming bereikt over een aanpassing van het boek ‘Mijn Verhaal’ van De Mos in de tweede druk. Nu hoeft het boek niet te worden aangepast. Poen eiste een rectificatie omdat De Mos schrijft dat het corruptieonderzoek naar zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos begon met een tip van Poen. Maar Poen zegt dat er sprake is van een misverstand.
In ‘Mijn Verhaal’ krijgt John Poen de rol toebedeeld van aanstichter van het strafproces tegen De Mos. Maar de horeca-adviseur bezweert bij hoog en laag dat het verhaal, gebaseerd op het strafdossier, niet klopt. ,,Mijn cliënt is geen informant geweest. We hebben een geluidsfragment om dat te bewijzen’’, zegt advocaat Danny Pieterse.
AD 01.02.2021
Richard de Mos doet de onthullingen in zijn boek Mijn verhaaldat dit weekeinde uitkwam. De voormalig wethouder wordt samen met partijgenoten Rachid Guernaoui (ex-wethouder) en Nino Davituliani (raadslid) verdacht van corruptie. De Mos wordt verdacht van lidmaatschap van twee criminele organisaties, omkoping, meineed en schending van het ambtsgeheim. In oktober 2019 moest hij opstappen als wethouder toen de Rijksrecherche was binnengevallen op het stadhuis en bij betrokken politici en ondernemers thuis.
AD 01.02.2021
Het begon bij raadslid Davituliani
De Haagse corruptieaffaire begint als er bij de Rijksrecherche een tip binnenkomt dat in Den Haag horecavergunningen ‘te koop zijn’ voor 15.000 euro. Daarvoor zou een 06-nummer gebeld moeten worden, zodat de vergunning geregeld kan worden. Dat 06-nummer blijkt van Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani te zijn, schrijft De Mos. Zij is de partner van Erding, broer van Atilla Akyol, eigenaar van het zalencentrum Opera en vriend van de partij(leider).
Het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok, omdat hij een gerucht had gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn Verhaal’, maar blijkt ook uit documenten van het Openbaar Ministerie (OM) die Omroep West heeft ingezien.
De betreffende ambtenaar is een bibob-coördinator, wiens taak het is om de financiële status en achtergrond te controleren van ondernemers die een vergunning aanvragen. Zo moet worden voorkomen dat malafide bedrijven voet aan de grond krijgen.
AD 03.02.2021
Integriteitsmelding
Op dinsdag 17 september 2018 ontvangt de ambtenaar signalen dat er iets niet in de haak is op het stadhuis. Hij stuurt daarop een mail naar de directeur veiligheid van de gemeente met de titel ‘integriteitsmelding’.
De ambtenaar schrijft dat hij is gebeld door horeca-adviseur John Poen, die bedrijven onder meer helpt met de aanvraag van vergunningen. Poen begeleidt momenteel de restauranteigenaar Haci Yilmaz, die zijn sluitingstijd wil oprekken van 23.00 naar 2.30 uur. Eerder is een vergunningsaanvraag hiervoor afgewezen, vanwege het bestemmingsplan van het pand in de Newtonstraat in Den Haag.
Volgens de ambtenaar zou Yilmaz zijn benaderd door een vrouw die voor 15.000 euro deze vergunning alsnog zou kunnen regelen. In de mail schrijft de ambtenaar verder dat hij onlangs ook een tip heeft gekregen van een andere bekende, namelijk dat het gerucht rondgaat dat er bij de gemeente ‘wat te regelen valt’ qua horeca. Deze tipgever wordt niet bij naam genoemd.
AD 03.02.2021
Brein achter de operatie
Twee dagen later mailt de ambtenaar opnieuw. Volgens de informatie die hij van Poen zegt te hebben gekregen, is er al twee keer eerder betaald voor een vergunning, in een procedure die ongeveer zes tot negen maanden duurt. Vermoedelijk zit er een ambtenaar in het complot, die een deel van het bedrag ontvangt.
Het brein achter de operatie zou een kersvers gemeenteraadslid van Groep de Mos zijn: Nino Davituliani. Zij zou volgens de tip ook haar plek op de kieslijst hebben gekocht voor een flink bedrag, dat is betaald door de familie Akyol. Haar partner Erdinç Akyol is de broer van partijdonateur Atilla Akyol.
Op basis van deze berichten wordt de rijksrecherche ingeseind en wordt het onderzoek ‘Tyrus’ geopend, zo is te lezen in een proces-verbaal. Dit is ook het onderzoek waarin oud-wethouders Richard de Mos, Rachid Guernaoui, raadslid Nino Davituliani, haar partner en een viertal partijdonateurs verdachten zijn. Met deze mails is het dus begonnen.
AD 06.02.2021
AD 06.02.2021
AD 06.02.2021
Aanleiding voor aftappen
Na het gesprek op het stadhuis hebben Davituliani en Akyol nooit meer contact gehad met Poen. Wel is er nog contact geweest tussen Akyol en Yilmaz, maar dit zou vooral zijn gegaan over een bruiloft in zalencentrum Opera. Er is in ieder geval nooit een vergunning afgegeven voor de zaak, die inmiddels een nieuwe eigenaar heeft.
Desondanks is het gesprek op het stadhuis essentieel voor de rest van het onderzoek. Het koppelen van Akyol aan Yilmaz door Davituliani, is de eerste aanleiding geweest voor de recherche om de telefoon van Akyol voor zeker een half jaar af te tappen. In die periode horen ze hem zeggen dat er bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018betaald is voor stemmen, en aan Rachid Guernaoui vragen wanneer de jaarlijkse subsidies voor een Turks-Azerbeidjaanse stichting worden overgemaakt.
En in dezelfde tijd knokt De Mos, weliswaar conform het coalitieakkoord, in het college voor meer nachtontheffingen, waarvan er twee ten goede komen aan het zalencentrum van de broers Akyol. Redenen voor de recherche om ook Atilla Akyol en later Richard de Mos te gaan af luisteren en om, op 1 oktober 2019, binnen te vallen op het stadhuis.
Dat er een corruptieonderzoek liep werd dus op 1 oktober 2019 duidelijk. Toen waren er invallen bij De Mos en de andere verdachten. Een dag later spatte het college waarin Hart voor Den Haag/Groep de Mos zat uiteen en werd er een motie van wantrouwen tegen de wethouders De Mos en Guernaoui aangenomen. Zij namen vervolgens ontslag. Inmiddels is De Mos weer fractievoorzitter van zijn partij in de Haagse gemeenteraad.
AD 07.02.2021 Axel Veldhuijzen, chef van AD Haagsche Courant schrijft wekelijks een commentaar over het nieuws. Deze keer schrijft hij over het boek van Richard de Mos ‘Mijn Verhaal.’
Richard de Mos heeft een boek geschreven. Misschien had hij dat alleen niet moeten uitgeven. Hij is zonder twijfel de meest spraakmakende Haagse politicus van de afgelopen decennia. Hij zegt wat hij denkt en doet wat hij zegt. Dat maakt hem voor velen ook zo sympathiek.
Maar in zijn deze week verschenen boek ‘Mijn Verhaal’ maakt de lezer ook kennis met een andere De Mos. Waar de lijsttrekker van Hart voor Den Haag en Code Oranje zich publiekelijk altijd heel toegankelijk en aimabel presenteert, is dit boek vooral het verhaal van een rancuneuze politicus zonder zelfinzicht.
Bootreisje
De rechter zal bepalen of De Mos zijn sponsors en vrienden heeft bevoordeeld. In zijn boek, dat een even eenzijdige als lezenswaardige versie van het strafdossier is, somt De Mos wel wat zaken op die op zijn minst opmerkelijk zijn te noemen: de door vrienden geregelde huiskraan voor zijn deur die pas na de politie-inval werd betaald, het bootreisje met vastgoedjongens en het gebruiken van projectontwikkelaars als politiek adviseurs.
Voor één kapitale fout werd De Mos behoed. Toen de eigenaar van het bevriende horecabedrijf De Opera (die van de nachtvergunningen) hem een gratis vloer voor zijn woning aanbood, was het de vriendin van de politicus die het beter vond dat hij dit geschenk niet aannam. Zo’n advies had Richard de Mos de afgelopen jaren wel wat vaker mogen krijgen.
In zijn boosheid bij het schrijven rekent De Mos genadeloos af met alles en iedereen, aldus Axel Veldhuijzen.
De flamboyante beroepspoliticus die volgens eigen zeggen onbemiddelbaar op de arbeidsmarkt was nadat hij van de PVV-lijst was gegooid, laat in zijn boek steeds zien dat zijn bedoelingen meestal goed zijn, maar de uitwerking van zijn plannen vaak ondoordacht.
In zijn boosheid bij het schrijven rekent De Mos genadeloos af met alles en iedereen, ook met loyale ambtenaren. Dat maakt hem niet sympathieker of betrouwbaarder. Het was daarom beter geweest als ‘Mijn Verhaal’ na het schrijven in een la was blijven liggen. Kennelijk heeft niemand dat hem geadviseerd.
AD 06.02.2021 Met een vuistdik boek heeft Richard de Mos zijn frustraties van zich afgeschreven. Na een week van publicaties over Mijn Verhaal blijft het de vraag of het wel verstandig is om zo mededeelzaam te zijn over de zware verdenkingen van corruptie en omkoping. ,,Hij heeft nu al zijn kaarten op tafel gelegd.’’
Het is warm en druk in het kale zaaltje op het Haagse stadhuis. Tal van partijgenoten van Richard de Mos zijn afgekomen op de presentatie van Mijn Verhaal, het boek van 352 pagina’s dat de voorman van Hart voor Den Haag/Groep De Mos deze week het licht liet zien.
Het lijkt deze woensdag een demonstratie van eensgezindheid. Een boodschap aan de buitenwacht: hier staan ze pal achter ‘Onze Ries’ en pal achter het boek, waarin de politicus zich pagina na pagina verweert tegen het grote rijksrechercheonderzoek naar hem, twee partijgenoten en vijf lokale ondernemers. En tegen de daaropvolgende verdenking van omkoping, van ambtelijke corruptie en van de deelname aan niet één, maar twee criminele organisaties.
‘Uniek’, noemt advocaat Peter Plasman het werk van zijn charismatische cliënt. Bij zijn weten is het niet eerder voorgekomen dat een verdachte in een strafzaak zich in een boek verdedigt tegen alle aantijgingen, terwijl een rechtbank zich nog over de zaak zal moeten buigen.
Prematuur
Na alle artikelen die de afgelopen week in kranten en op nieuwswebsites over Mijn verhaal verschenen, is het een van de vragen die blijven hangen: Is het wel verstandig, dat wat premature, vuistdikke boek waarin Richard de Mos het halve strafdossier beschrijft, met naam en toenaam van iedereen die voorbijkomt? Doet die publicatie niet meer kwaad dan goed?
Uit juridisch oogpunt mogelijk wel, zo vermoedt strafadvocaat Sidney Smeets van Spong Advocaten. Hij gaat niet specifiek in op het boek van De Mos, maar zegt wel dat hij doorgaans cliënten afraadt om zelf in de publiciteit te treden. ,,Over het algemeen is een rechtbank er niet van gecharmeerd als een dossier op straat komt te liggen, voordat ze er zelf een oordeel over heeft kunnen vellen. Zeker niet als er verklaringen van anderen – met naam en al – in voorkomen. Dat schaadt de privacy.’’
Een dik boek met een eigen interpretatie van al het onderzoekswerk kan nog gevoeliger liggen: ,,De rechtbank heeft alle informatie’’, zegt advocaat Smeets. ,,Als je daar nogal selectief zaken uit haalt en in de media brengt, dan ben je bezig de publieke opinie te beïnvloeden.’’
Strafmatiging
In hun beroepseer aangetaste rechters zijn dan niet het enige probleem. Met het zelf opzoeken van de media kan een verdachte in een strafzaak de kans op een lagere straf verspelen. Het is een belangrijke reden dat advocaten hun cliënten op het hart drukken publicitair te zwijgen.
,,Als er op televisie veel over je wordt gepraat en in kranten veel over je wordt geschreven, dan kan dat strafmatiging opleveren, maar dan moet je niet zelf de publiciteit opzoeken’’, zegt Smeets.
Ik heb niets te verbergen, aldus Richard de Mos.
Of De Mos zich daar druk over maakt is, zeer de vraag. Overtuigd als de politicus is van zijn onschuld, van de ‘hetze van het Openbaar Ministerie’ tegen hem en zijn succesvolle lokale partij, gaat hij uit van vrijspraak, of zelfs een sepot van de zaak. ‘Ik heb niks te verbergen’, is zijn credo vanaf de dag dat de rijksrecherche een inval deed in zijn wethouderswerkkamer en woning.
Tegengas
Theo de Roos heeft er begrip voor dat De Mos het beeld wil corrigeren dat het OM met de voorlopige aanklacht van de lokale politicus en zijn kompanen gecreëerd heeft. ,,Hij is een bekende Hagenaar en een bekende Nederlander die volop in de schijnwerpers staat en dan dit over zich heen krijgt’’, zegt de voormalig advocaat en voormalig raadsheer van het gerechtshof in Den Bosch. ,,Dan snap ik dat boek wel. Maar of het tactisch handig is, kun je je afvragen.’’
Het risico van het boek is dat het OM ermee aan de haal gaat, aldus Peter Plasman.
In plaats van te reageren op wat de aanklager aanbrengt, legt De Mos nu al zijn kaarten op tafel, stelt De Roos. Dat ziet ook de advocaat van de lokale politicus in. ,,Het risico van het boek is dat het OM ermee aan de haal gaat’’, zegt Peter Plasman bij de presentatie in het stadhuis.
Toch heeft de raadsman niet overwogen om zijn cliënt het boek af te raden. ,,De Mos wil verder met zijn leven. Hij kan niet jarenlang wachten tot er eindelijk een proces komt. Hij redeneert als een politicus en wil verder als politicus. Dan zul je dus tegengas moeten geven.’’
Roeptoeteren
Het is een strategie die ingaat tegen de algemene wijsheid die zegt ‘wie geschoren wordt, moet stil zitten’. Die zegt dat roeptoeteren bij reputatieschade niet het beste verweer is. Toch is men ook in de wereld van imagodeskundigen niet altijd overtuigd van de tactiek van het zwijgen.
Journalisten gaan graven, ze blijven over de kwestie schrijven, aldus Zabeth van Veen.
,,Dat denkt men vaak. Maar een mogelijke strafzaak blijft je als politicus achtervolgen’’, zegt Zabeth van Veen van ImagoMatch. ,,Journalisten gaan graven, ze blijven over de kwestie schrijven. Dan is het niet verstandig om stil te zitten. De Mos heeft niets te verliezen. De verdenkingen liggen op straat. Dan kun je het beetje regie dat je nog hebt het best in eigen hand houden.’’
Met zijn boek kan hij begrip kweken, zegt Van Veen. ,,Zijn boodschap: ‘Ik doe het allemaal voor de ondernemers, voor de stad en niet voor mezelf’ zou kiezers kunnen overtuigen. Die zeggen wellicht: Je moet ook onorthodox zijn, je moet langs het randje schuren. Deze man snapt dat.’’
Ombudspolitiek
Het is precies waarop Richard de Mos hoopt. Als lijsttrekker van de nieuwe landelijke partij Code Oranje koos hij voor de vlucht vooruit. De zogenoemde ombudspolitiek die hem groot maakte in Den Haag, wil hij, met onder anderen zijn advocaat als medekandidaat, in de Tweede Kamer voortzetten. En voor een zetel hoeft hij heus niet iedereen te overtuigen van zijn verhaal.
Ik laat het oordeel geheel aan de lezers, aldus Richard de Mos.
Op de vraag wie er gebaat is bij een nadrukkelijk eenzijdig boek als Mijn Verhaal is het antwoord van de politicus veelzeggend: ,,Ik laat het oordeel geheel aan de lezers. Een GroenLinks-stemmer zal wellicht niet enthousiast worden van mijn boek, andere kiezers misschien wel.’’
Afbreuk
Of hem dat genoeg helpt? Politicoloog Joost van Spanje benadrukt dat nieuwe partijen in Nederland bijna altijd gedoemd zijn te mislukken. Negentig procent haalt de Tweede Kamer niet. Ook is er op rechts bar weinig ruimte, met naast de VVD al de PVV, Forum voor Democratie en nieuwkomer JA21 die in verschillende peilingen de kiesdrempel weet te halen.
De verdenking van het OM doet verder afbreuk aan de kansen van De Mos en Code Oranje, stelt Van Spanje. ,Dat weten we uit onderzoek. Het is een bijkomend probleem.’’ En zijn boek dan? ,,Ach, wie gaat er voor de verkiezingen van 17 maart nog een dik boek lezen van een politicus?”
AD 03.02.2021 De Haagse horeca-adviseur John Poen bevond zich de afgelopen dagen in het oog van de storm. Na het verschijnen van Mijn verhaal, het boek van Richard de Mos, stond hij opeens te boek als de aanstichter van het grote rechercheonderzoek naar de Haagse politicus. Als informant zelfs.
,,Mijn leven is ingestort, verzucht Poen. ,,Ik ben zakelijk en privé keihard geraakt. Het voelde als de hel op aarde.’’
Poen kreeg vorige week een telefoontje van een journalist, vertelt hij: ‘U staat in het boek van De Mos’. Een geintje, dacht ik nog. Maar ik kreeg wat passages te horen en schrok me rot”, vertelt hij. ,,Ik dacht: nu kan ik het wel vergeten met mijn baan.”
John Poen adviseert horecabazen, ondernemers in de Haagse regio en daarbuiten. Hij helpt ze met de bureaucratische rompslomp die aan het verkrijgen van vergunningen en aan contracten met brouwers kleeft. Hij is een oliemannetje.
En dan word ik afgeschilderd als een verklikker!, aldus Poen.
,,Het is werk achter de schermen, daarom hoef ik ook niet zo in de openbaarheid. En zeker niet zoals nu, natuurlijk. Ik krijg geregeld vertrouwelijke informatie onder ogen: salarissen, afkoopsommen voor bedrijven. Integriteit en betrouwbaarheid zijn alles in mijn werk. En dan word ik afgeschilderd als een verklikker!”
Niet alleen zakelijk, ook privé viel het niet mee. Een voorbijganger maakte hem uit voor ‘verrader’. Op sociale media ging een foto van hem rond, met de tekst ‘Dagboek van een informant: hoe een kale nietsnut met leugens een hele stad op tilt zet’. ,,Ik heb toen aangeklopt bij Jake Hampel, een vriend. Die heeft beveiliging voor mijn gezin kunnen regelen.”
Observatieteam
Even kort de feiten op een rij: in het boek van De Mos krijgt Poen op basis van het strafdossier de rol van informant toebedeeld. Hij zou een ambtenaar hebben verteld dat er in Den Haag vergunningen te koop zijn voor 15.000 euro per stuk, mogelijk via Groep de Mos. Bij brasserie MaZo in het stadhuis heeft hij een gesprek met een raadslid dat door een observatieteam van de recherche blijkt te worden gevolgd. Het onderzoek naar De Mos en co. is geboren.
Maar John Poen ontkent dat hij de Haagse ambtenaar over het vermeende vergunningenschandaal heeft getipt. ,,En dat bevestigt deze man in een telefoongesprek met mij”, benadrukt Poen. Tijdens het gesprek bij MaZo had hij ook geen idee dat er over de kwestie een integriteitsmelding was gedaan. Het recherchewerk om hem heen ontging hem volledig.
Poen vindt het lastig om anderen te kapittelen. De ambtenaar die de vergunningenkwestie volgens hem aan de orde stelde en daarmee het onderzoek naar De Mos, twee partijgenoten en vijf lokale ondernemers bewust of onbewust aan het rollen bracht, is de integriteit zelve, bezweert hij zelfs. ,,Hij is een buitengewoon vriendelijke man bovendien.”
Om zijn gelijk te kunnen bewijzen voelde hij zich wel genoodzaakt het recente telefoongesprek met de vriendelijke ambtenaar op te nemen: ,,Er was helaas geen andere manier”, verzucht Poen. ,,Het kan zijn dat deze man onder druk is gezet door anderen. Het is niet uitgesloten dat De Mos gelijk heeft als hij zegt dat er sprake is van een hetze.”
Regeling
John Poen voelt zich sinds gisteren wat rustiger, vooral dankzij de regeling die hij trof met De Mos waardoor een kort geding over het boek werd afgeblazen. De Mos belooft een tweede druk van zijn boek aan te passen. Ook verklaart hij naar aanleiding van het opgenomen telefoongesprek dat het onwaarschijnlijk is dat de Poen een informant is.
De horecaman wilde aanvankelijk ook niet naar de rechter om het boek van De Mos. ,,Ik ben juist een fan van zijn partij. Maar ik kon niet anders. Ik moest zowel privé als zakelijk voor mijzelf opkomen. Het gaat om eerherstel.”
AD 02.02.2021 Het kort geding over Mijn verhaal, het boek van Richard de Mos gaat niet door. Horeca-adviseur John Poen en de Haagse politicus hebben vlak voor het begin van de rechtszaak om 10.00 uur een regeling getroffen.
In het boek is John Poen de aanstichter van het rechercheonderzoek naar De Mos, twee partijgenoten en enkele Haagse ondernemers. ,,Mijn cliënt heeft zich daarbij gebaseerd op processen-verbaal in het strafdossier en had geen eigen wetenschap‘’, zegt advocaat Plasman. ,,Een recente geluidsopname roept vraagtekens op‘’, zegt Richard de Mos.
De partijen zijn overeengekomen dat het boek van de Mos nu niet wordt aangepast. Wel komt er bij een tweede druk een toevoeging.
De Haagse politicus schreef in zijn boek dat Poen een gemeenteambtenaar had verteld dat er in Den Haag mogelijk vergunningen werden verkocht voor 15.000 euro per stuk. En dat dat wellicht via de partij van De Mos ging. Het was het begin van het rijksrechercheonderzoek dat heeft geleid tot de aanklacht tegen De Mos van corruptie en omkoping.
‘Verrader’
Horeca-adviseur Poen beweert dat niet hij, maar de gemeenteambtenaar waar hij destijds mee in gesprek was, is begonnen over vergunningen die in Den Haag mogelijk te koop waren voor 15.000 euro per stuk. Dat zou hij twee keer tegenover de rijksrecherche hebben verklaard. Ook weigerde hij het getuigenverslag bij de rijksrecherche te ondertekenen.
Als Poen de waarheid spreekt, is het interessant om uit te zoeken hoe de Rijksrecherche dan aan de informatie komt die ze heeft verstrekt, aldus De Mos.
Richard de Mos: ,,Ik heb Poen in Mijn verhaal een informant genoemd op basis van de processen-verbaal die de rijksrecherche onder ambtseed heeft opgemaakt. Als Poen de waarheid spreekt, is het interessant om uit te zoeken hoe de Rijksrecherche dan aan de informatie komt die ze heeft verstrekt. Zeker nu het recent opgenomen telefoongesprek tussen de ambtenaar en horeca-adviseur Poen grote vraagtekens oproept.”
Horeca-adviseur John Poen is enorm blij en opgelucht dat De Mos nu ook de lezing van het OM betwijfelt. Hij vreesde niet meer aan de bak te komen na de ‘beschuldiging’. Ook werd de adviseur op straat en via sociale media uitgemaakt voor ‘verrader’ en vreesde hij voor erger.
OmroepWest 02.02.2021 Het kort geding dat horeca-adviseur John Poen tegen Richard de Mos heeft aangespannen is van de baan. Poen en De Mos hebben overeenstemming bereikt over een aanpassing van het boek ‘Mijn Verhaal’ van De Mos in de tweede druk. Nu hoeft het boek niet te worden aangepast. Poen eiste een rectificatie omdat De Mos schrijft dat het corruptieonderzoek naar zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos begon met een tip van Poen. Maar Poen zegt dat er sprake is van een misverstand.
In het boek van De Mos staat dat het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok omdat hij van Poen zou hebben gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit heeft De Mos opgemaakt uit het strafdossier dat hij van justitie heeft gekregen.
Maar Poen zei eerder al tegen Omroep West dat de ambtenaar hem verkeerd zou hebben begrepen, dus dat er vals alarm zou zijn geslagen. Volgens Poen wordt hij hierdoor nu gezien als verrader in de horecawereld, waar zich veel Groep de Mos-aanhangers begeven. Zo gaat er een foto rond met een balkje voor zijn ogen en de tekst ‘Dagboek van een informant: hoe een kale nietsnut met leugens een hele stad op tilt zette’.
Kou uit de lucht
Poen eiste daarom een rectificatie van De Mos. Inmiddels is de kou uit de lucht. In een gezamenlijke verklaring erkennen de twee dat De Mos de term ‘informant’ heeft gebruikt op basis van het proces-verbaal van onder andere de ambtenaar die aan de bel trok en niet omdat hij daar zelf weet van had. Bovendien heeft Poen aan De Mos een geluidsopname laten horen waarin de betreffende ambtenaar erkent dat Poen verkeerd is begrepen.
‘Ik heb Poen in ‘Mijn Verhaal’ informant genoemd op basis van de processen-verbaal die de Rijksrecherche onder ambtseed heeft opgemaakt. Poen ontkent dit nu. Als Poen de waarheid spreekt, is het interessant om uit te zoeken hoe de Rijksrecherche dan aan de informatie komt die zij heeft verstrekt’, zegt De Mos. ‘Mijn advocaat Peter Plasman en ik zetten daarom grote vraagtekens bij de start van het onderzoek. Zeker ook nu een recent opgenomen telefoongesprek tussen Poen en de ambtenaar die het onderzoek mede heeft aangezwengeld vraagtekens oproept.’
Den HaagFM 02.02.2021 Bijna kon Richard de Mos niet meer bij Den Haag FM aanschuiven vanwege het kort geding dat tegen hem was aangespannen door horeca-adviseur John Poen. Dat zou vandaag om 10:00 uur plaatsvinden, maar is op het laatste moment ingetrokken. De twee zijn tot een schikking gekomen over de tweede druk van De Mos’ boek ‘Mijn Verhaal’, dat vrijdag uitkwam. Bij Haags Bakkie reageert hij: ‘Het verhaal blijft zoals het is.’
In ‘Mijn Verhaal’ schrijft De Mos dat een ambtenaar naar aanleiding van een tip van Poen aan de bel trok met het bericht dat de gemeente horecavergunningen verkocht voor 15.000 euro. De Mos had dit opgemaakt uit het strafdossier dat hij van justitie kreeg. Poen zou hierdoor als verrader worden gezien en beschimpt worden in de horecawereld en eiste een rectificatie.
Vraagtekens
De Mos en Poen zijn vanochtend tot overeenstemming gekomen. Mediapartner Omroep West berichtte dat zij in een gezamenlijke verklaring erkennen dat De Mos de term ‘informant’ heeft gebruikt op basis van het proces-verbaal van onder andere de ambtenaar die aan de bel trok en niet omdat hij daar zelf weet van had. Ook heeft Poen hem een geluidsopname laten horen waarin de betreffende ambtenaar erkent dat Poen verkeerd is begrepen.
Naar aanleiding daarvan besluit De Mos om Poen tegemoet te komen door in de tweede druk van zijn boek ook zijn kant van het verhaal te belichten. De rest wil hij echter laten zoals het is. ‘Ik heb mijn informatie uit de processen verbaal die onder ambtseed door de Rijksrecherche zijn opgemaakt,’ vertelt De Mos aan Den Haag FM. ‘Poen ontkent dit. Als hij de waarheid spreekt, dan is dat nogal wat.’
Het is een zaak waar De Mos overigens graag in zou duiken. ‘Mijn advocaat en ik zetten wel degelijk vraagtekens bij het onderzoek van de Rijksrecherche. Het staat allemaal zwart op wit, dus als het niet klopt hebben ze wat uit te leggen.’
Bulldozer
In zijn boek neemt De Mos geen blad voor de mond. ‘Gisteren kwam er bericht dat ik kritisch ben en dat ik mensen bij naam noem. Dat klopt, maar ik ben ook lief voor mensen die goed voor me zijn geweest.’ Ook wilde hij met dit boek reageren op het corruptieonderzoek door de Rijksrecherche. ‘De zware verdachtmakingen weerleg ik. Verder is het aan de kiezer en lezer om te oordelen.’
De eventuele terugslag die hij kan verwachten van verschillende belanghebbenden probeert De Mos naast zich neer te leggen. ‘Mensen hebben zo veel over me gezegd. Ik ben overreden met een bulldozer en die is daarna nog even in zijn achteruit gezet. Mag ik dan ook even mijn verhaal doen?’
‘Het begin van iets moois’
Wel geeft De Mos aan dat ook hij niet onaantastbaar was als het gaat om alle commotie. ‘Het was ook zwaar. Ik ben een paar weken van het padje geweest en mijn relatie leed eronder. Wat dat betreft ben ik net een mens,’ grapt hij. ‘Dat verdriet heb ik ook van me af kunnen schrijven, dus het werkte ook therapeutisch.’
Tot nu toe heeft de Mos vooral goede reacties mogen ontvangen. ‘Ik hoorde dat ambtenaren het al volop hebben besteld en van sommige heb ik appjes gehad dat ze zich erin herkennen. Ik vond het heel leuk om het boek te schrijven, dus misschien is dit het begin van iets moois.’
AD 01.02.2021 Ze zijn vrienden van ex-wethouder Richard de Mos, maar ook adviseur, donateur of ‘meedenker’. Volgens het OM is de relatie tussen De Mos en leden van zijn klankbordgroep corrupt. In zijn nieuwe boek gaat De Mos zelf de dossiers langs. Over een hijskraan, boottochtjes en een nieuwe vloer. ,,Ik had mijn wethouderspet op moeten zetten.”
Het was zo’n moment dat de meeluisterende rijksrechercheurs vast dachten: bingo. Beet. Het is 27 juni 2019 als Richard de Mos van zijn klusjesman hoort dat hij een grote hijskraan nodig heeft om een nieuwe schuifpui in zijn tuin te krijgen, aan de achterkant van het huis. De pui moet over het dak
Wethouder De Mos doet dan wat hij standaard doet als er een probleem is: een hulplijn inschakelen, de telefoon pakken, iets regelen. Hij belt een vastgoedbekende. ,,Ik heb misschien een superstomme vraag”, horen de agenten die al sinds 2018 onderzoek doen naar corruptie in en rond de politieke partij Groep de Mos/Hart voor Den Haag.
,,Nou moet ik zo’n kraan hebben om de schuifpui over mijn huis heen te tillen. Heb jij daar een adresje voor?” Aan de andere kant van de lijn antwoordt Michel Zaadhof van NU Projectontwikkeling, hij is ook bestuurslid van Groep de Mos en lid van de ‘klankbordgroep’: ,,Ja, dat kunnen we wel regelen.”
Op 8 augustus wordt de straat van de eerste locoburgemeester in de Haagse Vruchtenbuurt tijdelijk afgezet en arriveert de hijskraan die de schuifpui op de plek takelt.
De Mos vraagt aan Zaadhof wat het ding moet kosten (865,15 euro), maar de rekening komt maanden later, ‘kruist de invallen’ van oktober, in november betaalt De Mos de factuur.
De hijskraan voor een dag is een gift, oordeelt het OM volgens De Mos in zijn boek Mijn verhaal. Niet meer dan een ietwat vertraagde factuur, vindt de politicus zelf. Het zoveelste gevalletje niks aan de hand, zo leest het pagina na pagina in de alternatieve pleitnota waarin de populaire politicus – hij wil met Code Oranje de Tweede Kamer in, Johan Derksen is ‘ambassadeur’ – probeert af te rekenen met de verdachtmakingen.
De rijksrecherche onderzoekt al jaren corruptie en omkoping rond de partij van de volksheld en verkiezingswinnaar (2018) uit Den Haag. Er is geld gestort, er zijn campagnefilmpjes en advertenties gemaakt en betaald, en in ruil daarvoor is geheime informatie gelekt, kregen ondernemers een voorkeursbehandeling en vergunningen, zo meldde het OM eerder.
Dit zegt De Mos er nu zelf over
Richard de Mos vindt dat het OM zijn zaak moet ‘seponeren’: ,,Ze hebben me met een gigantische zet voor de bus gegooid.” ‘Ze’ zijn politieke opponenten, media, ambtenaren: iedereen die vragen stelde of kritiek leverde op nauwe banden tussen De Mos en ondernemers krijgt ervan langs in het boek.
Zijn partij deugt, is De Mos’ boodschap, er is geen voor-wat-hoort-wat-politiek, hij stemde ook tegen de belangen van donateurs, hij is er zelf geen cent beter van geworden, andere collegeleden waren telkens betrokken: ,,Dan maakt het OM een heel grote zaak van het plan voor afschaffen erfpachtsuppletie. Dat plan komt van Edwin Jansen ja, en wij voerden het in ons programma in en het kwam in het coalitieakkoord. Maar dat is generiek goed voor de huizenmarkt, dat is niet alleen voor Jansen winst. Die nachtvergunningen idem: vijf mensen kregen er een, vijf aanvragen lagen er. Niemand had extra voordeel.”
De Mos zegt nooit ‘iets te doen of te laten’ onder druk van donateurs: ,,Dan zeggen ze dat ik een pand voor Di-rect regel voor vriend Jansen. We willen Di-rect in de stad houden, logisch toch? De deal heb ik verder niet begeleid, ik jaagde het alleen aan, net als bij parkeergarage De Zeeheld.”
Dat hij soms ‘trots’ appt of spreekt tegenover ondernemers is ‘logisch’: ,,Je showt winstpunten toch, tuurlijk doe je dan trots naar je donateurs.
Het enige spannende vind ik die vloer: daarvan had ik meteen moeten zeggen ‘joh, Atilla, top, maar dat doen we beter niet’. Maar ik stond daar in m’n korte broekie tijdens m’n vakantie op mijn eigen zolder. Hij is ook gewoon een kameraad van me, hè.”
Wat justitie na langdurig onderzoek – inclusief telefoontaps, afluisteroperaties in een Haagse restaurant, het doorspitten een bult mail- en appverkeer en verhoren van verdachten en getuigen – als corrupt beschouwt, is volgens De Mos niets meer dan een logisch gevolg van zijn onorthodoxe, daadkrachtige ‘ombudspolitiek’ van een ‘wij regelen het-partij’.
De rechercheurs zien een kleine club ondernemers, verzameld in de ‘klankbordgroep’, die als schaduwmacht opereert. De ondernemers denken mee, krijgen collegeplannen te lezen voor publicatie, adviseren De Mos bij belangrijke plannen en besluiten, maar steunen zijn partij ook financieel. En ze zitten eerste rang.
De klankbordgroep lijkt voor de partijleider zelfs belangrijker dan de gekozen volksvertegenwoordigers: na de verkiezingsoverwinning in 2018 – Groep de Mos wordt met acht zetels in één klap de grootste – komt de partijleider eerst samen met de ondernemers en pas daarna met zijn nieuwe fractie.
Informatie uit college-onderhandelingen belandt bij de meedenkgroep, het heikele besluit over extra miljoenen voor het cultuurpaleis in het Haagse Spuikwartier gaat éérst langs twee bevriende ondernemers. Nieuwe erfpachtregels en een plan voor huisvestingsverordening worden ook vroegtijdig voorgelegd.
Zo wordt De Mos serieus beïnvloed door de donateurs, redeneert het OM volgens het boek, en hebben de partijbaronnen voordeel van voorkennis via hun directe lijnen met het stadhuis. Plannen die hen goed uitkomen en geld opleveren – nachtvergunningen, een erfpachtkorting – halen het verkiezingsprogramma en het coalitieakkoord. Kassa voor de kleine kring van intimi? ‘Goed voor de hele stad’, luidt het verweer van de politicus.
Partij
Van donaties profiteert vooral de partij. Bevriende ondernemers geven royaal: een advertentiecampagne van dik 30.000 euro in huis-aan-huis-kranten wordt door Atilla Akyol in het verkiezingsjaar direct afgetikt bij die kranten. De Mos schrijft: ,,Het uiteindelijke bedrag voor de advertorials is 31.859 euro.
Goedzak Akyol betaalde nog eens bijna 2.000 euro meer dan.” Akyol – zelf ook verdachte – is eigenaar van zalencentrum Opera, de informele huiskamer van de partij, en al jarenlang een goede vriend van De Mos. Dit zijn geen kinderachtige bedragen: het totale campagnebudget van de partij lag rond een ton in het jaar dat De Mos glansrijk de verkiezingen in Den Haag won (hij steeg van 3 naar 8 zetels). Alleen de VVD beschikte over een vettere campagnekas.
Vastgoedondernemer Dennis Buis – ook verdachte, zo blijkt nu – van NU Projectontwikkeling stort in verkiezingsjaar 2018 en 2019 in totaal meer dan 50.000 euro in de partijkas van De Mos. Volgens De Mos zelf is dat alles in de haak, zo herhaalt hij steeds in zijn kenmerkende retoriek – over ‘luistervinken’ van de rijksrecherche, en ‘Zoete Lieve Gerritje’ die het niet betalen kan, opponenten van politiek en media die hem willen ‘slopen’.
Maar het OM slaat juist aan op spontane uitspraken van De Mos, die niet bedacht zijn of achteraf beschreven. ‘Je moet natuurlijk niet zeggen dat ik je getipt heb’, zegt hij bijvoorbeeld tegen Akyol nadat de omstreden nachtvergunningen verstrekt zijn in het voorjaar van 2019. Ook zegt de partijleider: ‘Ik heb er heel erg voor moeten knokken, maar nu is het geregeld’.
En als een zakenrelatie van een donateur een vergunning voor een uitbouw bij zijn huis wil, krijgt hij later van wethouder De Mos zelf te horen dat het ‘geregeld’ is. Als vastgoedvriend Edwin Jansen (ook verdachte, ook van NU Projectontwikkeling) in ruil voor behoud van parkeerplaatsen in garage De Zeeheld elders in de stad 60 woningen ontwikkelen, biedt De Mos deze deal bij collega-wethouders aan als een ‘herenakkoord’.
Als De Mos via diezelfde Jansen hoort dat de band Di-rect een gemeentepand wil kopen, appt hij de vastgoeddirecteur van de gemeente dat hij ‘de bieding graag gehonoreerd wil zien’. Na het corruptieonderzoek is de koop overigens niet doorgegaan.
De verstrengeling tussen De Mos en de ondernemers is innig, zo blijkt uit het boek. Als het OM de zaak doorzet moet de rechter oordelen of zijn handelen vooral in ‘het grijze gebied’ valt of daadwerkelijk corrupt is, weet hoogleraar criminologie Hans Nelen (Universiteit Maastricht) desgevraagd: ,,De verstrengeling die hij beschrijft maakt hem kwetsbaar”, zegt Nelen, corruptie-expert, na het horen van de beschreven feiten. ,,Uit integreitsoogpunt zeg je al snel: dit is niet goed. Maar strafrechtelijk ligt de lat hoger: waar kun je aantonen dat een politicus een tegenprestatie levert voor een donatie? Dat zal moeten blijken.”
Dat andere politici ‘overal bij waren’, zoals De Mos steeds beweert, zegt daarbij weinig, weet Nelen: ,,Dat anderen meekeken of besloten zegt niks over het feit dat jij erbij was toen de boel voorgekookt werd. De zaak-Van Rey liet dat ook zien. Van Rey deed voortdurend ‘integriteitsmeldingen’ in zijn college en hield zich soms afzijdig bij een besluit dat een eigen belang raakte. Dat is niet genoeg. De vraag is: ontstaat er een klimaat waarbij je beïnvloed wordt, anderen voortrekt, je machtspositie misbruikt.”
Persoonlijk profijt beschrijft het boek in drie gevallen. Daarover meldt De Mos’ advocaat Peter Plasman (ook kandidaat op de Code Oranje-lijst) in het voorwoord dat het om twee boottochtjes en een hijskraan gaat: ,,Al met al schamele verdiensten voor een wethouder die in de ‘grootste corruptiezaak ooit’ deelnemer aan twee criminele organisaties en mensensmokkelaar zou zijn.”
Bijna beleeft het OM overigens weer zo’n bingo-moment als vriend Atilla Akyol diezelfde zomer bij De Mos thuis naar de nieuwe zolder komt kijken na een verbouwing. Atilla vindt de ‘goedkope Ikea-vloer’ in huize-De Mos maar niks en biedt de politicus een restant aan van een vloer uit zijn zalencentrum. Wat moet je ervoor hebben, vraagt De Mos nog. Niks joh, antwoordt Atilla, hij heeft het toch over. ‘Niet handig’, vindt De Mos zelf. ,,Ik had mijn wethouderspet op moeten zetten en meteen moeten zeggen dat ik zulke giften niet aanneem.”
De vloer wordt overigens niet geleverd: zijn vriendin waarschuwt De Mos dat het niet kosjer is om zo’n vloer aan te nemen. ‘En al zou de vloer wel gelegd zijn, dan nog is nergens een verband aan te tonen tussen een door mij verleende gunst en een door Akyol gegeven gift’.
Wie is wie in de Haagse corruptieaffaire?
De Haagse corruptieaffaire draait om omkoping, lekken, corruptie en de vorming van twee criminele organisaties. Volgens het OM spanden de politici samen met vijf ondernemers. In ruil voor donaties zouden de lokale ondernemers geheime informatie, vergunningen en een voorkeursbehandeling gekregen hebben.
Wie zijn de verdachten?
Richard de Mos, oprichter en partijleider van Groep de Mos. De voormalige basisschooldocent vertrok ooit bij de PVV, ging solo en werd in 2018 de grootste partij van Den Haag (met acht zetels). De Mos werd na de formatie wethouder Economie, Sport en Buitenruimte en eerste locoburgemeester. Na de inval door de Rijksrecherche moesten De Mos en collega-wethouder Rachid Guernaoui opstappen.
Guernaoui zat lang bij D66 maar stapte op toen hij in 2017 misgreep bij een wethouderspost. De voormalige rijksambtenaar sloot zich daarna aan bij Groep de Mos, in 2018 werd Guernaoui wethouder Financiën, Integratie en Stadsdelen.
Nino Davituliani is raadslid voor Groep de Mos sinds 2018, ze stond op plek vier van de kieslijst. Hiervoor werkte ze bij de Belastingdienst en het ministerie van Binnenlandse Zaken. Davituliani is de partner van Erding Akyol.
Erding is de broer van Atilla Akyol, eigenaar van zalencentrum Opera, die de omstreden nachtvergunningen kreeg van de gemeente. Beide broers zijn ook verdachte. De banden tussen Opera en Groep de Mos zijn innig, zo stond Atilla ook op de kieslijst in 2018, ook organiseerde de partij borrels, diners en campagne-avonden in de zaal.
In juli erkenden vastgoedondernemers Michel Zaadhof en Edwin Jansen (oud-manager van zangeres Anouk) dat zij ook als verdachte zijn aangemerkt door justitie. Beide directeuren van NU Projectontwikkeling zijn bekende sympathisanten van de partij. Zaadhof zat in het partijbestuur, ex-Idols-jurylid Jansen vierde het verkiezingsfeest in 2018 nog uitbundig mee. In het boek onthult De Mos dat ook NU-compagnon Dennis Buis verdachte is. Die naam is nieuw in het onderzoek.
Zaadhof, Jansen en Atilla Akyol schoven ook geregeld aan bij de informele ‘klankbordgroep’ van Groep de Mos, het overlegclubje waar wordt gesproken over actuele dossiers en partijzaken.
Alle betrokkenen ontkennen de beschuldigingen.
AD 01.02.2021 Haags politicus Richard de Mos ‘praat moreel verwerpelijke praktijken goed’, zegt de een. ,,Hij zet zichzelf alleen maar verder buitenspel”, meent de ander. Haagse politici die op het Mijn Verhaal van De Mos reageren, zijn vooralsnog niet heel erg onder de indruk. ,,Ik hoop dat de film beter wordt.”
In zijn boek schrijft politicus Richard de Mos over zijn opkomst, val en opkrabbelen. Vooral gaat het over het strafrechtelijk onderzoek dat momenteel tegen hem, twee partijgenoten en enkele Haagse ondernemers loopt. En dan in de eerste plaats over hoe onterecht de aanklacht van onder meer ambtelijke corruptie en omkoping is.
De politicus baseert zich daarbij op zijn strafdossier, maar dat overtuigt zijn collega’s niet. ,,Het is inderdaad ZIJN verhaal”, zegt bijvoorbeeld fractieleider Frans de Graaf van de Haagse VVD. ,,En ik heb niet de behoefte dat te recenseren.”
Gelezen hebben de meeste Haagse raadsleden het boek nog niet, hooguit passages. Het komt officieel ook pas dinsdag uit. Maar op basis van artikelen die er al over geschreven zijn hebben sommige politici al genoeg gelezen.
Film
,,Wat ik opmaak over wat ik ervan hoor, is dat Richard de Mos zich hiermee nog verder buitenspel zet”, zegt Arjen Kapteijns van GroenLinks ,,De manier dat hij voor zichzelf goedpraat dat hij grote sommen geld aanneemt van bedrijven geeft aan dat zijn morele kompas ernstige gebreken vertoont.” En over het boek: ,,Ik hoop dat de film beter wordt”
Dit is in de lokale politiek nog nooit vertoond, aldus Joris Wijsmuller.
Joris Wijsmuller van de HSP houdt het bij de feiten die nu bekend zijn: 80.000 euro aan verdachte donaties in de corruptieaffaire. ,,Dit is in de lokale politiek nog nooit vertoond”, zegt hij. ,,Maar De Mos doet voorkomen dat het heel normaal is. Laat duidelijk zijn dat dit voor de geloofwaardigheid van stadsbestuurders onacceptabel is.”
,,De Mos denkt blijkbaar dat als hij maar hard genoeg roept er niks verkeerds is aan zijn handelen. En dat zijn achterban er toch wel intrapt”, zegt Adeel Mahmood van Nida.
OmroepWest 31.01.2021 Horeca-adviseur John Poen eist een rectificatie van het boek ‘Mijn Verhaal’ van Richard de Mos. De Mos schrijft dat het corruptie-onderzoek naar zijn partij begon met een tip van Poen. Maar Poen zegt dat er sprake is van een misverstand en dat hij nu wordt beschimpt in de horecawereld. Het kort geding dient dinsdag om 10.00 uur.
Wat vaststaat, is dat het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok omdat hij van Poen zou hebben gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit is te lezen in stukken van de rijksrecherche. Maar Poen zei eerder al tegen Omroep West dat de ambtenaar hem verkeerd zou hebben begrepen, dus dat er vals alarm zou zijn geslagen.
De Mos vraagt in zijn boek hardop af of Poen niet onder druk is gezet door de recherche om hem en zijn partij er bij te lappen. Volgens Poen en zijn advocaat wordt hij hierdoor nu gezien als verrader in de horecawereld, waar zich veel Groep de Mos-gestemden begeven. Zo gaat er foto rond met een balkje voor zijn ogen en de tekst ‘Dagboek van een informant: hoe een kale nietsnut met leugens een hele stad op tilt zette.’
Onjuiste weergave door ambtenaar
De Mos schrijft in zijn boek ook dat Poen beweert dat er sprake is van een onjuiste weergave door de bewuste ambtenaar, maar doet dit op basis van een verklaring van Poen aan de rijksrecherche die niet door Poen wordt erkend.
Poen en zijn advocaat stellen namelijk allebei dat ze zich niet kon vinden in de verklaring die door de recherche was opgesteld. Poen heeft hem dan ook niet ondertekenend. Zij hadden gewild dat De Mos wederhoor bij Poen hadden gehaald. Via het kort geding hopen ze nu voor elkaar te krijgen dat er een rectificatie wordt opgenomen in het boek, dat dinsdag in de winkels ligt.
‘Nooit mijn advocaat gemaild’
Richard de Mos zegt in een reactie dat Poen ‘via via’ eerder al aan hem heeft laten weten dat hij zich onder druk gezet voelde door de rijksrecherche om een verklaring te tekenen waar hij niet achter stond. ‘Toen heb ik via via terug laten weten dat hij mijn advocaat moest mailen. Dat heeft hij nooit gedaan.’ Desondanks wist Poen niet dat De Mos hem in zijn boek zou noemen.
Waar Poen verder problemen mee heeft, is de volgende passage: ‘En wie is toch die ijverige John Poen? Is dat niet de man die betrokken is bij Feestcafe´ De Admiraal? De nieuwe club die een einde moest maken aan de roerige historie van ‘t Maliehuisje en Club Malie. In maart 2016 was er namelijk een grote inval in ‘t Maliehuisje. Daarbij werden maar liefst zeventien mensen opgepakt en heel wat drugs gevonden. De naam werd aangepast naar Club Malie. Maar ook toen ging het mis. In november 2017 was er opnieuw een inval waarbij drugs werden gevonden.’
Valse verklaring
Poen is inderdaad bedrijfsleider van De Admiraal, maar pas sinds 2019. Met ’t Maliehuisje en Club Malie zegt hij dus niks te maken te hebben.
Richard de Mos zegt verder dat hij zich in zijn boek puur heeft gebaseerd op de stukken van de rijksrecherche. Dat Poen zich niet in zijn verklaring herkent, kan volgens De Mos twee dingen betekenen: ‘Óf Poen probeert zijn straatje schoon te vegen, of de recherche heeft – onder ambtseed – een valse verklaring opgesteld.’ Verder zegt De Mos dat hij Poen nergens mee in verband brengt: ‘Ik stel alleen vragen.’
AD 31.01.2021 De Haagse horeca-adviseur John Poen stapt naar de rechter. Hij eist dat het boek ‘Mijn Verhaal’ van politicus Richard de Mos wordt aangepast. Dinsdag ligt het boek over de opkomst en de val van De Mos, die onder meer wordt verdacht van omkoping en van corruptie, bij de boekhandels.
In ‘Mijn Verhaal’ krijgt John Poen de rol toebedeeld van aanstichter van het strafproces tegen De Mos. Maar de horeca-adviseur bezweert bij hoog en laag dat het verhaal, gebaseerd op het strafdossier, niet klopt. ,,Mijn cliënt is geen informant geweest. We hebben een geluidsfragment om dat te bewijzen’’, zegt advocaat Danny Pieterse.
Pieterse zal nog dit weekeinde een dagvaarding opstellen namens John Poen voor een kort geding dat ‘hopelijk maandag nog’ kan plaatsvinden: ,,Het boek van De Mos uit de handel laten halen wordt op zo’n korte termijn waarschijnlijk lastig. Maar we willen op zijn minst een rectificatie of een bijschrift bij het boek waarin staat dat de informatie over Poen onjuist is.’’
Beschuldiging
John Poen vreest dat hij als horeca-adviseur niet meer aan de bak komt, nu hij ‘publiekelijk en volkomen ten onrechte’ wordt neergezet als de man die het rechercheonderzoek naar Richard de Mos, twee partijgenoten en enkele Haagse ondernemers zou hebben aangewakkerd. ,,Nu al heeft die beschuldiging een bijzonder grote impact op zijn leven’’, zegt advocaat Pieterse.
,,Een voorbijganger riep bijvoorbeeld al ‘verrader’ tegen hem. Op Facebook en in app-groepen gaat zijn naam rond als informant en wordt er een foto geplaatst van zijn gezicht met een balkje voor zijn ogen. Poen vreest voor verdergaande acties. Ik ken hem als een zeer welbespraakt man, nu zit hij erbij als een ellendig hoopje mens.’’
De horeca-adviseur verwijt Richard de Mos dat hij geen wederhoor heeft gepleegd, terwijl daar in dit geval aanleiding voor bestond, stelt zijn advocaat. De voorman van Hart voor Den Haag/Groep de Mos baseert zich namelijk op zijn strafdossier om Poen in ‘Mijn Verhaal’ aan te merken als de man die een ambtenaar van de gemeente Den Haag op de hoogte stelt dat er via de partij van De Mos mogelijk vergunningen te koop zijn bij de gemeente.
Hetze
,,Maar mijn cliënt ontkent dat ten stelligste. Hij heeft dat niet naar voren gebracht. Zijn getuigenverklaring bij de rijksrecherche heeft hij ook niet ondertekend, omdat hij het niet eens was met de weergave van het gesprek”, zegt advocaat Pieterse.
Omdat de rijksrecherche op haar beurt niets wilde aanpassen, greep Pieterse in. ,,Toen heb ik namens mijn cliënt medegedeeld dat hij verdere medewerking zou weigeren en alleen nog een verklaring zou afleggen tegen de rechter-commissaris.”
De eenzijdigheid van ‘Mijn Verhaal’, waarover de advocaat van De Mos in z’n voorwoord spreekt, heeft er volgens de advocaat toe geleid dat er een onjuist verhaal de wereld in is geholpen, met alle gevolgen van dien. ,,Richard de Mos schreef zijn boek om een hetze tegen zijn partij bloot te leggen, maar veroorzaakt nu mogelijk zelf een hetze tegen mijn cliënt.”
15.000 euro
Volgens zijn advocaat heeft John Poen de lezing die nu in het boek van De Mos staat ook al bij een informeel eerste gesprek met de rijksrecherche op het stadhuis ontkend. Hij is het niet die over vergunningen sprak die voor 15.000 euro bij de gemeente Den Haag te koop zouden zijn, maar de gemeenteambtenaar, stelt zijn advocaat.
Pieterse zegt over een geluidsopname, die het standpunt van de horeca-adviseur ondersteunt: ,,De beschuldiging snijdt geen hout en moet in het belang van mijn cliënt uit de wereld worden geholpen. Op deze manier wordt zijn eer en goede naam op ernstige wijze aangetast.”
Aanrader
Richard de Mos benadrukt dat de passages over Poen in het boek gebaseerd zijn op proces-verbaalstukken waaruit hij letterlijk heeft geciteerd. ,,Staat keurig in mijn boek. Een aanrader!‘’ Ook stelt de politicus dat hij afgelopen vrijdag nog door John Poen is gebeld. ,,Hij zei dat-ie zich gigantisch onder druk gezet voelde door de rijksrecherche om mij te beschadigen. Hij wilde graag afspreken om dat nader toe te lichten. En nu dit? Poen heeft mijn telefoonnummer, dus ik hoor het verder wel als hij het anders heeft bedoeld.”
OmroepWest 31.01.2021 Horeca-adviseur John Poen eist een rectificatie van het boek ‘Mijn Verhaal’ van Richard de Mos en gaat een kort geding aanspannen bij de rechter. De Mos schrijft dat het corruptie-onderzoek naar zijn partij begon met een tip van Poen. Maar Poen zegt dat er sprake is van een misverstand en dat hij nu wordt beschimpt in de horecawereld.
Wat vaststaat, is dat het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok omdat hij van Poen zou hebben gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit is te lezen in stukken van de rijksrecherche. Maar Poen zei eerder al tegen Omroep West dat de ambtenaar hem verkeerd zou hebben begrepen, dus dat er vals alarm zou zijn geslagen.
De Mos vraagt in zijn boek hardop af of Poen niet onder druk is gezet door de recherche om hem en zijn partij er bij te lappen. Volgens Poen en zijn advocaat wordt hij hierdoor nu gezien als verrader in de horecawereld, waar zich veel Groep de Mos-gestemden begeven. Zo gaat er foto rond met een balkje voor zijn ogen en de tekst ‘Dagboek van een informant: hoe een kale nietsnut met leugens een hele stad op tilt zette.’
Onjuiste weergave door ambtenaar
De Mos schrijft in zijn boek ook dat Poen beweert dat er sprake is van een onjuiste weergave door de bewuste ambtenaar, maar doet dit op basis van een verklaring van Poen aan de rijksrecherche die niet door Poen wordt erkend.
Poen en zijn advocaat stellen namelijk allebei dat ze zich niet kon vinden in de verklaring die door de recherche was opgesteld. Poen heeft hem dan ook niet ondertekenend. Zij hadden gewild dat De Mos wederhoor bij Poen hadden gehaald. Via het kort geding hopen ze nu voor elkaar te krijgen dat er een rectificatie wordt opgenomen in het boek, dat dinsdag in de winkels ligt.
‘Nooit mijn advocaat gemaild’
Richard de Mos zegt in een reactie dat Poen ‘via via’ eerder al aan hem heeft laten weten dat hij zich onder druk gezet voelde door de rijksrecherche om een verklaring te tekenen waar hij niet achter stond. ‘Toen heb ik via via terug laten weten dat hij mijn advocaat moest mailen. Dat heeft hij nooit gedaan.’ Desondanks wist Poen niet dat De Mos hem in zijn boek zou noemen.
Waar Poen verder problemen mee heeft, is de volgende passage: ‘En wie is toch die ijverige John Poen? Is dat niet de man die betrokken is bij Feestcafe´ De Admiraal? De nieuwe club die een einde moest maken aan de roerige historie van ‘t Maliehuisje en Club Malie. In maart 2016 was er namelijk een grote inval in ‘t Maliehuisje. Daarbij werden maar liefst zeventien mensen opgepakt en heel wat drugs gevonden. De naam werd aangepast naar Club Malie. Maar ook toen ging het mis. In november 2017 was er opnieuw een inval waarbij drugs werden gevonden.’
Valse verklaring
Poen is inderdaad bedrijfsleider van De Admiraal, maar pas sinds 2019. Met ’t Maliehuisje en Club Malie zegt hij dus niks te maken te hebben.
Richard de Mos zegt verder dat hij zich in zijn boek puur heeft gebaseerd op de stukken van de rijksrecherche. Dat Poen zich niet in zijn verklaring herkend, kan volgens De Mos twee dingen betekenen: ‘Óf Poen probeert zijn straatje schoon te vegen, of de recherche heeft – onder ambtseed – een valse verklaring opgesteld.’ Verder zegt De Mos dat hij Poen nergens mee in verband brengt: ‘Ik stel alleen vragen.’
Poen en zijn advocaat hopen dat het kort geding maandag of dinsdag kan plaatsvinden.
OmroepWest 31.01.2021 Richard de Mos doet in ‘Mijn verhaal’ een boekje open over het corruptieonderzoek, zijn werkwijze als politicus, en zijn omgang met en opvatting over zijn voormalige collega’s op het stadhuis. Hij gaat er in zijn boek bij tijd en wijle met een gestrekt been in. De partijleider van Hart voor Den Haag/Groep de Mos vindt dat hij in zijn recht staat. De Mos: ‘Ik ben neergezet als de Don Corleone van Den Haag en toen is er niemand voor mij gaan staan. Dit is mijn verhaal.’
Voormalig wethouder De Mos is verdachte in een corruptieonderzoek. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem onder andere van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en lidmaatschap van criminele organisaties. Ook zijn partijgenoten Rachid Guernaoui en Nino Davituliani en een aantal Haagse ondernemers zijn verdachte in de zaak.
Op 1 oktober 2019 werd duidelijk dat het OM de politici en ondernemers op de korrel had. Toen deed de Rijksrecherche een inval in de woningen van de verdachten. Daarna viel op het stadhuis de coalitie met Hart voor Den Haag/Groep de Mos uiteen en namen de wethouders De Mos en Guernaoui ontslag. De Mos is inmiddels als fractievoorzitter teruggekeerd in de Haagse raad en hij is lijsttrekker van de landelijke beweging Code Oranje. Hij heeft aan de hand van zijn strafdossier een boek geschreven over de afgelopen turbulente maanden en wat daaraan vooraf ging.
Wat is het doel van uw boek?
Er is natuurlijk heel veel over mij en mijn partij geschreven. Een ‘trial by media’ heb ik het genoemd. Ik heb heel lang niet kunnen reageren omdat ik bijna een jaar heb moeten wachten voor ik de procestukken van het OM in handen kreeg. De afgelopen zomer heb ik de stukken gekregen en gelezen en nu heb ik mijn verhaal in een boek opgeschreven. De kiezers en lezers kunnen nu oordelen over de waarheid.
U beschrijft dat u een klankbordgroep heeft gevormd om u te adviseren. Drie van deze mensen zijn nu ook verdachte in uw zaak. Dat is onder andere horecaman Atilla Akyol van zalencentrum Opera en verder een aantal vastgoedmannen, zoals voormalig artiestenmanager Edwin Jansen. Hoe bent u tot deze samenstelling gekomen?
Allereerst: het is heel gangbaar dat een politieke partij een klankbordgroep heeft. Bij het formeren van een kabinet bijvoorbeeld zijn er tafels waar er gesproken wordt met lobbyisten, kenners en brancheorganisaties. Ik had een startende partij met een onervaren fractie en daar heb ik mensen omheen willen zoeken met kennis van zaken en een goed stel hersens. Zij hebben mij geadviseerd bij zoiets complex als de coalitieonderhandelingen.
Het waren vertrouwelingen?
Het waren vertrouwelingen van de partij, zoals elke partij vertrouwelingen heeft. Sommige partijen klankborden bijvoorbeeld met oud-voorzitters of de landelijke partijtop. Maar die heb ik niet. Ik heb daarom ge-klankbord met mensen die ik vertrouw en al langere tijd ken. Dat is belangrijk omdat een coalitieonderhandeling een vertrouwelijk proces is met vertrouwelijke stukken. En alles is dus ook in de vertrouwelijkheid gebeurd.
U beschrijft hoe Atilla Akyol als lijstduwer en partijlid tijdens de verkiezingscampagne 30.000 euro uitgeeft aan een reclamecampagne voor Groep de Mos in de huis-aan-huis bladen. Toen ik die 30.000 zag dacht ik wel: dat is een fors bedrag…
Zeker, maar doneren mag en daar zijn we niet geheimzinnig over geweest. De heer Akyol heeft zelf de facturen ontvangen van de huis-aan-huis bladen.
Maar maakt u zichzelf niet kwetsbaar als politicus. Wie betaalt, bepaalt toch?
Als je dat zegt, dan moeten we het begrip donatie afschaffen. Ik beschrijf in mijn boek dat alle partijen donaties ontvangen. De VVD heeft daarvoor allerlei vage stichtingen voor opgezet. De VVD krijgt van de Stichting Fonds Toekomst Liberaal Den Haag 50.000 euro. Niemand weet waar die 50.000 euro vandaan komen. Ik heb ook donateurs en Akyol is daar een van. Is het gek dat de heer Akyol doneert? Nee. Hij was tot twee keer toe kandidaat-raadslid.
Maar in een keer een bedrag van 30.000 euro van een individuele ondernemer, maakt misschien kwetsbaar..?
Dat bedrag en de advertentiecampagne heeft hij gespreid over een aantal maanden. En het was campagnetijd. Het is niet gek dat partijen grote donateurs hebben. Ik geloof dat 50PLUS een donateur heeft die drie ton heeft gedoneerd. En zo zijn er meer grote donateurs bij landelijke partijen. Dat is nooit een probleem. En nu is er een iemand – een partijlid en kandidaat notabene – die doneert aan Groep de Mos en dan is de wereld te klein. Dat vind ik vrij hypocriet.
Justitie legt een link tussen dit bedrag en het Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani, de schoonzus van Akyol. Zij zou volgens justitie ‘geplant’ zijn, oftewel: er zou betaald zijn voor haar raadszetel…
Je moet natuurlijk een stok vinden om de hond mee te slaan. Ja: Nino Davituliani is de schoonzus van Atilla Akyol, daar hebben we nooit geheimzinnig over gedaan. Bovendien heeft Akyol een extra reden te doneren omdat zijn schoonzus bij een partij zit die het geld goed kan gebruiken. Want even voor uw beeld: landelijke partijen krijgen subsidie, lokale partijen krijgen niets in de campagne. Wij moeten dus zelf campagnegeld vinden en dat geld hebben wij bij een fijne donateur gevonden. Daar zijn wij altijd heel transparant over geweest.
Maar als je als partij transparant bent, wil dat toch nog niet zeggen dat er niets aan de hand is?
Donaties mogen. Iedere partij in dit land mag donaties aannemen, ook Hart voor Den Haag. Sterker nog: voor lokale partijen zijn er niet eens regels voor. Landelijke partijen moeten donaties boven de 4500 euro openbaar maken. Zulke regels bestaan voor lokale partijen niet. Overigens wordt hier ook mee gemarchandeerd door verschillende landelijke partijen zo is uit onderzoek gebleken van Follow the Money en de Telegraaf. Zij geven ook niet alles op wat ze krijgen. Maar hoe dan ook: donaties mogen.
En u heeft Nino Davituliani niet geplant, zoals justitie zegt?
Dat is klinkklare onzin, maar je moet natuurlijk een stok hebben om mee te slaan. Vooral omdat justitie de zaak zo hard heeft aangezet, met een inval in woningen van wethouders, raadsleden en ondernemers. Eigenlijk heeft justitie een ministaatsgreep gepleegd in Den Haag. Hierdoor is het college gevallen en is het beleid veranderd. Dan moet je natuurlijk een verhaal hebben om de beschuldigingen te staven.
Er wordt ook gebluft door een van de Akyols blijkt uit tapverslagen. Er wordt gezegd: kijk we hebben Nino daar neergezet en daar hebben we veel geld voor betaald..?
Dat is voor hun rekening en Nino is daarvan het slachtoffer. Nino Davituliani is een hardwerkend raadslid. Bovendien: ze heeft de portefeuille veiligheid gekregen, dat heeft niets te maken met horeca. De heer Akyol is een zeer gewaardeerde donateur en een zeer gewaardeerd partijlid die heel veel heeft meegedacht met de partij.
En hij heeft er ook nooit een geheim van gemaakt dat hij nachtvergunningen wil?
Inderdaad. De nachtvergunningen hebben we in alle transparantie in ons verkiezingsprogramma gezet, in alle transparantie in een coalitieakkoord gekregen en vervolgens doen wij wat we hebben beloofd tijdens de verkiezingen. Dat is misschien nieuw. Bovendien zijn de vergunningen in collegiaal bestuur tot stand gekomen en verstrekt door oud-burgemeester Krikke. Niets wat niet zou mogen.
Iets anders wat mij opviel is dat veel mensen uit de klankbordgroep vaak terugkomen in plannenmakerij rondom vastgoedprojecten. Waarom kwam u steeds terug bij deze mensen die betrokken werden bij mogelijk lucratieve deals?
Eerst even voor de goede orde: in mijn boek heb ik voornamelijk de zaken beschreven die het OM mij in de schoenen schuift. Met mijn weerwoord daarop zodat de lezer kan zien hoe de vork in de steel zit. En in die zaken komen deze heren aan de orde, die overigens allemaal mooie voorstellen voor de stad hadden.
Waarom steeds zij, want er zijn nog meer ondernemers in de stad?
Ik ben een doener, dus als ik ideeën had over bijvoorbeeld winkelcentrum Leyweg dan ging ik mensen bellen. En daar zaten ook mensen uit mijn netwerk tussen, zoals iemand uit de klankbordgroep die flink wat McDonalds-vestigingen heeft. Ik heb hem gevraagd of hij een McDonalds wilde openen op de Leyweg, zodat het winkelcentrum nieuw leven ingeblazen kan worden. Maar daarnaast hebben we hierover ook met ondernemers gebeld waar ik geen relatie mee heb.
Dus u zegt: ik deed het voor de stad?
Inderdaad. En nog iets belangrijks: bij ieder plan dat ik had of lanceerde heb ik vanaf het allereerste moment ambtenaren betrokken.
U haalt flink uit naar uw voormalige collega-wethouders en oud-burgemeester Krikke. Ze zijn onbetrouwbaar of lui. Waarom heeft u dat gedaan, want u maakt veel vijanden op deze manier?
Voorop gesteld: ik ga ervan uit dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos met de gemeenteraadsverkiezingen in 2022 weer de grootste wordt en dat ziet er goed uit als we uitgaan van de peiling van Omroep West.
Daar zegt u zoiets: als u zo om u heenslaat in een boek, dan blijft er toch niemand over die nog met u samen wil werken?
Mensen hebben ook uitgehaald naar mij en mijn partij. De heer Kapteijns van GroenLinks heeft nog op de camera bij u staan oreren over hoe gevaarlijk de ombudspolitiek wel niet is. Dan is het niet meer dan billijk dat ik een keer mijn verhaal vertel en dat ik laat zien dat deze collega-wethouders niet collegiaal zijn geweest in een tijd dat mijn hele leven in elkaar stortte en dat mijn partij publiekelijk werd gesloopt. Binnen 24 uur hadden deze partijen een oordeel geveld en waren op slag vergeten dat je in Nederland onschuldig bent tot het tegendeel is bewezen.
Maar met dit wantrouwen kunt u toch nooit meer een collegiaal bestuur vormen met wie dan ook?
Dat kan altijd. Er is altijd een nieuwe start te maken met een nieuw begin. Ik heb mijn verhaal gedaan over alles wat er over mij geschreven is in een trail by media. Ik ben neergezet als de Don Corleone van Den Haag. Toen is er niemand voor mij gaan staan. Niemand heeft gezegd dat ik een hardwerkende wethouder was, waar goed mee te wheelen en dealen was. Een wethouder ook die anderen wat gunde. Dankzij mij heeft GroenLinks zelfs twee wethouders gekregen. In het boek ben ik kritisch naar mijzelf, naar het OM en ook naar de mensen met wie ik heb gewerkt. Maar er is ook genoeg ruimte voor humor en hier en daar wat veren. Dus ik zou iedereen aanraden om het te gaan lezen.
U citeert ambtenaren uit hun verhoren en sommigen noemt u met naam en toenaam. Waarom doet u dat?
Ik wil een boek zo inzichtelijk mogelijk maken en er is heel veel over mij gezegd en geschreven. Nu was het tijd om mijn weerwoord te laten horen. Dan ontkom je er niet aan om een boek zo gedetailleerd mogelijk te maken en dat heb ik geprobeerd.
Daar maakt u geen vrienden mee…
Ik denk dat heel veel ambtenaren behoorlijk fan waren van de wijze waarop ik heb gewerkt. De manier waarop ik vernieuwing heb willen brengen, de luiken heb willen opengooien, veel samen heb willen doen met burgers. Ook hebben ambtenaren veel ruimte gekregen om zichzelf te ontplooien en om ideeën aan te dragen. Ik denk dat veel ambtenaren mij heel erg missen en er zullen er ook een paar zijn die daar iets anders over denken, wellicht vanwege een politieke agenda. Maar ik heb mijn verhaal gedaan en ik heb mensen die mij beschadigd hebben of dat geprobeerd hebben niet lelijk benoemd.
Had u achteraf dingen anders moeten doen?
Tuurlijk. Iedereen is een mens en ieder mens maakt fouten. Ik heb daarom een hoofdstuk spiegelen. Ik ben een ongedurige man. Ik wil dat Rome in een dag gebouwd is en dat werkt niet altijd in het ambtelijk apparaat. Misschien moet ik in het vervolg daar anders in opereren. Aan de andere kant zingt ieder vogeltje zoals het gebekt is. Het is mijn stijl van besturen dat ik dingen wil fiksen en liefst zo snel mogelijk.
Den HaagFM 30.01.2021 Ze hielden de adem in. Op het stadhuis in Den Haag werd zowel verwachtingsvol als met enige angst gewacht op het moment dat oud-wethouder Richard de Mos zijn boek ‘Mijn verhaal’ zou publiceren. Dat is inmiddels gebeurd, het viel vrijdag op menig deurmat. Ook bij politici en ambtenaren, aldus Mediapartner Omroep West.
Grote vraag bij voormalige collega-wethouders, raadsleden, ambtenaren en andere betrokkenen rond De Mos was afgelopen week in hoeverre hij een boekje zou opendoen over alles dat er is gebeurd. Welke namen noemt hij? Met wie rekent hij af? In welke mate gaat De Mos in op alle verhoren door de Rijksrecherche en wie beticht hij van betrokkenheid bij zijn val?
De Haagse wethouder, grote man achter verkiezingswinnaar Hart voor Den Haag/Groep de Mos, trad destijds terug als wethouder (samen met partijgenoot Rachid Guernaoui) na huiszoekingen thuis en op kantoor, omdat hij wordt verdacht van corruptie, onder meer bij het verlenen van nachtvergunningen in de horeca.
Een dag later viel het stadsbestuur. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft de zaak in onderzoek, omdat men De Mos verdenkt van niet alleen corruptie, maar ook deelname aan criminele organisaties, meineed en schending van het ambtsgeheim. Ook wordt hij verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
Ongerustheid en spanning
Tot vrijdagochtend heerst er op het stadhuis (en in mail- en appgroepen van de thuiswerkers) een sfeer van gezonde nieuwsgierigheid van ‘boeiend en benieuwd’ tot grote ongerustheid en spanning. De vragen die leven zorgen voor menig zweetdruppel, zoveel wordt duidelijk.
Ingewijden laten Omroep West dan desgevraagd weten dat er zorgen leven over welke mate van openhartigheid De Mos betracht. Hoewel het besef er is dat dit toch echt zijn verhaal is (en ook niet meer dan dat) en zijn openbare verweer, heerst er de angst dat De Mos, fractievoorzitter in Den Haag en ook lijsttrekker van de landelijke beweging Code Oranje, wild om zich heen slaat en een vat vol frustraties kan zijn. Dat hij naar verwachting van zijn hart geen moordkuil maakt, zorgt bepaald niet voor ontspanning.
Onderzoek Rijksrecherche
In het onderzoek door de Rijksrecherche naar corruptie en omkoping komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen; zo liet het OM eerder weten.
Richard de Mos beziet de wereld op een andere manier. In een aankondiging van het boek staat nog: ‘De Mos is niet de man die lijdzaam toeziet hoe hij gesloopt wordt en besloot zíjn kant van het verhaal op te schrijven. In dit boek vecht hij terug van een achterstand in punten, die de meeste andere targets van het OM tot opgave zouden hebben verleid.
Het is een intrigerend verhaal met als centrale vraag: wíe is hier nu eigenlijk integer? Is dat het Openbaar Ministerie? Zijn dat de politici, van raadsleden tot ministers aan toe, van de gevestigde partijen? Of is het juist die gewone Hagenees Richard de Mos, die als ‘ongewenste vreemdeling’ in de politiek keihard knokt voor zijn mensen, de kiezers?’
‘Niet alleen vrienden’
In de loop van vrijdag, als de eerste exemplaren onverwacht vroeg blijken te worden geleverd, blijkt dat De Mos inderdaad geen blad voor de mond neemt. Hij heeft er eerder op gehint dat het – na de afrekening met hem door de, in zijn ogen, ‘gevestigde orde’ in 2019 – nu tijd is om zijn kant van het verhaal te vertellen. Om daarmee zijn afrekening te realiseren.
Alleen daarom al kijkt alles en iedereen op het stadhuis van nu en toen gespannen uit naar wat komen gaat, vertellen bronnen die liever niet met naam worden genoemd. Veel geruststellende woorden aan de voorkant hoeven de politici en ambtenaren niet te verwachten. Desgevraagd laat de auteur op dat moment weten ‘dat ik me realiseer dat ik niet alleen maar vrienden maak met dit boek’.
Ook ‘gewone’ ambtenaren genoemd
En De Mos doet van zich spreken. Opvallendst: niet alleen collega-politici als wethouders en oud-burgemeester Pauline Krikke neemt hij de maat, ook de ene na de andere ambtenaar moet het ontgelden, omdat hij citeert uit verhoren. En daar dan ook duidelijk over is. Men hield er aan het Spui in Den Haag al ernstig rekening mee dat ook ‘gewone’ ambtenaren met naam worden genoemd – hoe uitzonderlijk dit dan ook is – en die vrees wordt bewaarheid.
Daarmee toont De Mos zich dan niet alleen een politicus en oud-wethouder die ‘afrekent’ met wat er politiek is gebeurd, maar mengt hij zich ook als oud-werkgever tot zijn ambtenaren in de strijd. Dat is op z’n minst bijzonder en doet hem scheren langs de randen van wat gemeengoed is – al zal zijn meelezer en advocaat Peter Plasman de auteur De Mos voor al te grote uitglijders hebben behoed, mag je veronderstellen.
Zonder aanziens des persoons
Onder ambtenaren en politici was en is de belangstelling voor het boek hoe dan ook groot – ‘vriend en vijand’ zag ernaar uit en heeft het boek in de voorverkoop besteld. Ze kunnen daarmee rekenen op toezending met handtekening van hun oud-collega en/of oud-baas.
De Mos wilde daar voorafgaand aan het verschijnen best wat over zeggen, wanneer hij hoort dat er spanning heerst op het stadhuis en de interesse voor wat hij vertelt groot is. ‘Het is heel goed dat mensen boeken bestellen. Haha. En iedereen die het op tijd heeft aangevraagd, krijgt een handtekening plus een persoonlijk voorwoord dat echt door mij is geschreven, zonder aanziens des persoons.’
OmroepWest 30.01.2021 Ze hielden de adem in. Op het stadhuis in Den Haag werd zowel verwachtingsvol als met enige angst gewacht op het moment dat oud-wethouder Richard de Mos zijn boek ‘Mijn verhaal’ zou publiceren. Dat is inmiddels gebeurd, het viel vrijdag op menig deurmat. Ook bij politici en ambtenaren.
Grote vraag bij voormalige collega-wethouders, raadsleden, ambtenaren en andere betrokkenen rond De Mos was afgelopen week in hoeverre hij een boekje zou opendoen over alles dat er is gebeurd. Welke namen noemt hij? Met wie rekent hij af? In welke mate gaat De Mos in op alle verhoren door de Rijksrecherche en wie beticht hij van betrokkenheid bij zijn val?
De Haagse wethouder, grote man achter verkiezingswinnaar Hart voor Den Haag/Groep de Mos, trad destijds terug als wethouder (samen met partijgenoot Rachid Guernaoui) na huiszoekingen thuis en op kantoor, omdat hij wordt verdacht van corruptie, onder meer bij het verlenen van nachtvergunningen in de horeca. Een dag later viel het stadsbestuur. Het Openbaar Ministerie (OM) heeft de zaak in onderzoek, omdat men De Mos verdenkt van niet alleen corruptie, maar ook deelname aan criminele organisaties, meineed en schending van het ambtsgeheim. Ook wordt hij verdacht van het inhuren van een illegale klusjesman.
Ongerustheid en spanning
Tot vrijdagochtend heerst er op het stadhuis (en in mail- en appgroepen van de thuiswerkers) een sfeer van gezonde nieuwsgierigheid van ‘boeiend en benieuwd’ tot grote ongerustheid en spanning. De vragen die leven zorgen voor menig zweetdruppel, zoveel wordt duidelijk.
Ingewijden laten Omroep West dan desgevraagd weten dat er zorgen leven over welke mate van openhartigheid De Mos betracht. Hoewel het besef er is dat dit toch echt zijn verhaal is (en ook niet meer dan dat) en zijn openbare verweer, heerst er de angst dat De Mos, fractievoorzitter in Den Haag en ook lijsttrekker van de landelijke beweging Code Oranje, wild om zich heen slaat en een vat vol frustraties kan zijn. Dat hij naar verwachting van zijn hart geen moordkuil maakt, zorgt bepaald niet voor ontspanning.
Onderzoek Rijksrecherche
In het onderzoek door de Rijksrecherche naar corruptie en omkoping komt een beeld naar voren van geldstortingen, betalingen voor het maken van een website, (promotie)filmpjes, een verkiezingscampagne en etentjes, het lekken van vertrouwelijke informatie, voorkeursbehandelingen, omkoping van kiezers en het verstrekken van vergunningen; zo liet het OM eerder weten.
Richard de Mos beziet de wereld op een andere manier. In een aankondiging van het boek staat nog: ‘De Mos is niet de man die lijdzaam toeziet hoe hij gesloopt wordt en besloot zíjn kant van het verhaal op te schrijven. In dit boek vecht hij terug van een achterstand in punten, die de meeste andere targets van het OM tot opgave zouden hebben verleid. Het is een intrigerend verhaal met als centrale vraag: wíe is hier nu eigenlijk integer? Is dat het Openbaar Ministerie? Zijn dat de politici, van raadsleden tot ministers aan toe, van de gevestigde partijen? Of is het juist die gewone Hagenees Richard de Mos, die als ‘ongewenste vreemdeling’ in de politiek keihard knokt voor zijn mensen, de kiezers?’
‘Niet alleen vrienden’
In de loop van vrijdag, als de eerste exemplaren onverwacht vroeg blijken te worden geleverd, blijkt dat De Mos inderdaad geen blad voor de mond neemt. Hij heeft er eerder op gehint dat het – na de afrekening met hem door de, in zijn ogen, ‘gevestigde orde’ in 2019 – nu tijd is om zijn kant van het verhaal te vertellen. Om daarmee zijn afrekening te realiseren.
Alleen daarom al kijkt alles en iedereen op het stadhuis van nu en toen gespannen uit naar wat komen gaat, vertellen bronnen die liever niet met naam worden genoemd. Veel geruststellende woorden aan de voorkant hoeven de politici en ambtenaren niet te verwachten. Desgevraagd laat de auteur op dat moment weten ‘dat ik me realiseer dat ik niet alleen maar vrienden maak met dit boek’.
Ook ‘gewone’ ambtenaren genoemd
En De Mos doet van zich spreken. Opvallendst: niet alleen collega-politici als wethouders en oud-burgemeester Pauline Krikke neemt hij de maat, ook de ene na de andere ambtenaar moet het ontgelden, omdat hij citeert uit verhoren. En daar dan ook duidelijk over is. Men hield er aan het Spui in Den Haag al ernstig rekening mee dat ook ‘gewone’ ambtenaren met naam worden genoemd – hoe uitzonderlijk dit dan ook is – en die vrees wordt bewaarheid.
Daarmee toont De Mos zich dan niet alleen een politicus en oud-wethouder die ‘afrekent’ met wat er politiek is gebeurd, maar mengt hij zich ook als oud-werkgever tot zijn ambtenaren in de strijd. Dat is op z’n minst bijzonder en doet hem scheren langs de randen van wat gemeengoed is – al zal zijn meelezer en advocaat Peter Plasman de auteur De Mos voor al te grote uitglijders hebben behoed, mag je veronderstellen.
Zonder aanziens des persoons
Onder ambtenaren en politici was en is de belangstelling voor het boek hoe dan ook groot – ‘vriend en vijand’ zag ernaar uit en heeft het boek in de voorverkoop besteld. Ze kunnen daarmee rekenen op toezending met handtekening van hun oud-collega en/of oud-baas.
De Mos wilde daar voorafgaand aan het verschijnen best wat over zeggen, wanneer hij hoort dat er spanning heerst op het stadhuis en de interesse voor wat hij vertelt groot is. ‘Het is heel goed dat mensen boeken bestellen. Haha. En iedereen die het op tijd heeft aangevraagd, krijgt een handtekening plus een persoonlijk voorwoord dat echt door mij is geschreven, zonder aanziens des persoons.’
NOS 29.01.2021 De corruptiezaak tegen de Haagse oud-wethouder Richard De Mos is begonnen met de bewering dat je in Den Haag voor 15.000 euro vergunningen kunt kopen en dat een raadslid van De Mos’ partij daar een rol in zou spelen. Een gemeenteambtenaar tipte met die beschuldiging de Rijksrecherche, die vervolgens een onderzoek begon.
Dat schrijft de Mos in een boek, getiteld Mijn verhaal, dat maandag verschijnt. Daarin verdedigt hij zich tegen de verdenkingen van het Openbaar Ministerie aan het adres van hem en anderen rond zijn partij.
De Mos citeert daarbij uitgebreid uit het dikke strafdossier dat het OM hem en zijn advocaat Peter Plasman heeft verstrekt. In de 351 pagina’s wordt tevens duidelijk waar het OM zijn aanklachten op baseert, in ieder geval tot zover De Mos dat met de buitenwereld wil delen.
Pand voor band Di-rect
Er blijkt onder meer dat De Mos volgens justitie vriend, partijdonateur en vastgoedondernemer Edwin Jansen op diverse manieren heeft geholpen. Zo benadert Jansen de wethouder economie in de zomer van 2019 om hem te informeren dat de band Di-rect, waarvan Jansen voorheen de manager was, zijn oog had laten vallen op een gemeentelijk pand dat te koop stond. “Waarschijnlijk komt het wel goed, maar wil even met jou over hebben hoe we dit monitoren”, schrijft Jansen in een WhatsApp-bericht.
De Mos reageert positief: dit past in zijn ambitie om Den Haag een echte popstad te maken. Hij appt in reactie op Jansens bericht de verantwoordelijke ambtenaar: “Dit is fantastisch en van enorme meerwaarde voor de stad. Deze wil ik graag gehonoreerd zien.”
Hoogste bod
Een voorbeeld van corruptie, van vriendjespolitiek? Absoluut niet volgens De Mos: hij neemt als zelfverklaarde ‘ombudspoliticus’ de telefoon op voor iedereen met een goed idee dat past in zijn grootse plannen voor de stad. Bovendien: Di-rect bleek uiteindelijk ook het hoogste bod te hebben uitgebracht, dus ook wat dat betreft was er niets aan de hand. Toch is vanwege het corruptieonderzoek de verkoop voorlopig opgeschort
Ook de hierboven genoemde aantijging tegen raadslid Nino Davitualini vindt De Mos onzin: zij heeft de 15.000 euro nooit aangenomen. “En ze had trouwens ook helemaal niet de bevoegdheid om wat voor vergunning dan ook te regelen.”
Paniekaanvallen
Het opengooien van het dossier in boekvorm past goed bij deze high profile-zaak, waarin vrijwel alles ongebruikelijk is. Dat begon al met die unieke beelden van die eerste oktoberdag in 2019, toen de Rijksrecherche binnenviel in het woonhuis en de gemeentelijke werkkamer van De Mos. De locoburgemeester van de derde stad van het land viel hard van zijn troon en heeft daarna enige tijd nodig om zich weer op te richten, schrijft hij. “Ik huil, ik heb medelijden met mijzelf, ik ben een gebroken man die paniekaanvallen krijgt.”
De voorlopige aanklacht blijkt daarna eveneens ‘on-Nederlands’ zwaar. Het Openbaar Ministerie legt De Mos en zijn partijgenoot en collega-wethouder Rachid Guernaoui onder meer lidmaatschap van twee criminele organisaties ten laste. Die organisaties zouden zij hebben gevormd met een aantal horeca- en vastgoedondernemers, onder wie Edwin Jansen. Op zijn vroegst eind dit jaar komt de zaak voor de rechter, ruim twee jaar na de invallen bij De Mos en anderen.
Schenden ambtsgeheim
Al die tijd dat De Mos moet wachten, gebruikt hij nu om zich alvast uitgebreid te verdedigen. Advocaat Plasman noemt het boek in het voorwoord “een eenzijdig verhaal” van zijn cliënt, maar dat maakt het voor de schrijver zelf niet minder kloppend. Hij schetst een beeld van een OM dat een “mini-staatsgreep” zou hebben opgezet en in zijn vaste voornemen om hem veroordeeld te krijgen van alles uit de kast heeft gehaald: observatieteams, maandenlang afluisteren van diverse hoofdrolspelers en inbeslagname van De Mos’ telefoon en computers.
Het levert een hele stapel aan verdenkingen op die er volgens De Mos met de haren bij zijn gesleept. Bijvoorbeeld het ‘schenden van het ambtsgeheim’ dat hij zou hebben gedaan door tijdens de onderhandelingen over een nieuw college van burgemeester en wethouders terug te koppelen naar een ‘klankbordgroep’ met verschillende ondernemers uit de partij. Andere partijen voeren ook dat soort intern overleg, is zijn verweer. De twee gratis boottochten die hij maakte met vastgoedman en geldschieter Dennis Buis vindt hij nauwelijks het noemen waard.
‘Geen wederdiensten’
“Corruptie”, stelt De Mos aan het eind van zijn boek, “is als je geld ontvangt voor het leveren van een wederdienst. Ten eerste: ik heb geen geld voor mijzelf ontvangen, wel donaties voor mijn partij. Voor de duidelijkheid: dat is volstrekt legaal. Ten tweede: ik heb geen wederdiensten geleverd. Ik heb gedaan wat in mijn verkiezingsprogramma, en later het coalitie-akkoord, staat en wat mijn partij goed acht voor de stad. Ik deed dit overigens in collegiaal bestuur, dus samen met het gehele college.”
De politieke honger is ondertussen helemaal terug. De Mos is al geruime tijd terug als fractievoorzitter in de raad en half maart doet hij als lijsttrekker van Code Oranje een poging zijn ‘ombudspolitiek’ naar het Binnenhof te brengen. Bovendien: volgend jaar zijn er weer gemeenteraadsverkiezingen. Volgens een peiling van Omroep West enkele maanden geleden zou Groep De Mos die opnieuw kunnen winnen, met nog meer zetels dan in 2018.
Den HaagFM 29.01.2021 Het corruptieonderzoek naar de voormalig wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is begonnen na een tip over zwendel met horecavergunningen. Die tip kwam terecht op het stadhuis waarna een ambtenaar de Rijksrecherche heeft ingeschakeld. Dat schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn verhaal’, dat nu is verschenen, aldus mediapartner Omroep West.
In het boek beschrijft De Mos welke verdenkingen het Openbaar Ministerie (OM) tegen hem, zijn partijgenoten en een aantal Haagse ondernemers heeft. Hij doet dat aan de hand van het omvangrijke strafdossier dat hij van het OM heeft gekregen. Zijn advocaat Peter Plasman wijst er in het voorwoord op dat het een eenzijdig boek is. Maar Plasman voegt daaraan toe dat eenzijdigheid niet betekent dat het verhaal niet klopt.
Dat er een corruptieonderzoek liep werd op 1 oktober 2019 duidelijk. Toen waren er invallen bij De Mos en de andere verdachten. Een dag later spatte het college waarin Hart voor Den Haag/Groep de Mos zat uiteen en werd er een motie van wantrouwen tegen de wethouders De Mos en Guernaoui aangenomen. Zij namen vervolgens ontslag. Inmiddels is De Mos weer fractievoorzitter van zijn partij in de Haagse gemeenteraad.
Het boek aan de hand van een aantal opvallende passages:
Het begin
Het onderzoek is vanuit de Haagse ambtenarij ‘aangezwengeld’, staat in het boek. Een voor De Mos onbekende tipgever, John Poen, had aan een ambtenaar laten weten dat er in Den Haag tegen betaling van 15.000 euro horecavergunningen konden worden gekocht via Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani. Poen zou daarachter zijn gekomen omdat een horecaondernemer Yilmaz – ook een onbekende voor De Mos – wilde dat Poen dit voor hem zou regelen.
Uit het boek: ‘Volgens Poen vroeg Yilmaz aan hem om via deze weg een vergunning voor zijn eetcafé te regelen. Yilmaz verstrekte aan Poen een telefoonnummer dat gebeld kon worden om de vergunningsaanvraag te regelen. Dit nummer is gekoppeld aan ons raadslid Nino Davituliani.’
De Rijkrecherche heeft vervolgens een observatieteam met afluisterapparatuur gestuurd naar een ontmoeting die Poen en Davituliani hadden in de Brasserie in het stadhuis.
Uit het boek: ‘Op 2 oktober 2018 is dus de door een observatieteam gadegeslagen ontmoeting tussen John Poen en Nino Davituliani. Hoewel de Rijksrecherche hierna start met afluisteren, moet deze ontmoeting een grote teleurstelling voor ze zijn. Nino stelt, zo blijkt uit het proces verbaal, duidelijk tegenover Poen dat er via haar of Groep de Mos niets te regelen is. Ook wordt er geen moment over geld gesproken, laat staan over 15.000 euro waarvoor de ambtenaar het onderzoek had aangezwengeld.’
Desondanks gaat de Rijksrecherche verder met het onderzoek omdat Davituliani haar partner en horecaman Erdinç Akyol erbij haalt, ‘omdat Nino wel wilde meedenken over hoe een horecaondernemer met een hulpvraag eventueel geholpen kan worden’, zo schrijft De Mos. Hierna start het afluisteren van Atilla en Erdinç Akyol, bekend van zalencentrum Opera en later ook van Richard de Mos.
De donateurs en een klankbordgroep
Broer van Erdinç is Atilla Akyol. De laatste is sinds 2014 partijlid en lijstduwer van Groep de Mos. Ook maakt hij deel uit van de klankbordgroep die Richard de Mos na zijn enorme verkiezingszege in maart 2018 opricht en als doel heeft om De Mos van advies te voorzien. Bovendien is Akyol donateur van de partij en de zwager van raadslid Nino Davituliani. De broers Akyol en Davituliani zijn alle drie verdachten in de corruptiezaak rondom De Mos.
Uit het boek: ‘Voor de advertorials in de lokale huis-aan-huis-bladen zegt Atilla Akyol mij 30.000 euro toe. Niet vreemd voor een partijlid en lijstduwer op de kandidatenlijst. Helemaal logisch omdat zijn schoonzus Nino Davituliani, die eerder tevergeefs bij de PVV had gesolliciteerd, op de kandidatenlijst is komen te staan. Het OM ziet dat, nogal vergezocht, anders: ‘Nino zou geplant zijn!’. Ja geplant. (…) Het komt het OM goed uit dat Erdinç Akyol tegen een vriend bluft dat hij Atilla heeft moeten smeken om Nino in de partij de krijgen en dat ze daar veel geld voor hebben moeten betalen. De waarheid is dat Nino gewoon een selectieprocedure heeft doorlopen.’
Naast Atilla Akyol zitten ook Eugene de la Croix van de Uithof en vastgoedman Edwin Jansen in de klankbordgroep die Richard de Mos adviseert. Jansen is bekend als oud-artiestenmanager en ontdekker van onder andere zangeres Anouk en DI-RECT.
Uit het boek: ‘Anders dan gevestigde partijen, had ik niet of nauwelijks kaderleden, met het bijbehorende netwerk, waarmee ik kon klankborden. (…) Je zoekt daarbij naar mensen die je kent, die je vertrouwt, die je werk uit handen kunnen nemen, die het niveau hebben om mee te denken en die hun maatschappelijke kennis en ervaring beschikbaar willen stellen.’
Edwin Jansen helpt tijdens de campagne naar de verkiezingen in maart 2018 actief mee.
Uit het boek: ‘Via zijn netwerk maken we op een betaalbare manier onze mooie campagnefilm. De kosten voor een voice-over, de video- en posterproductie en de tekstbijdrage door een speechwriter worden betaald door de vereniging. Je netwerk gebruiken, zeg ik. Een misdaad, zegt de Rijksrecherche, die met veel tromgeroffel in het proces-verbaal schrijft: ‘Uit bovenstaande onderzochte mails is het vermoeden dat Edwin Jansen een organiserende rol heeft gespeeld bij het produceren van de promotiefilm en fotoshoot voor het postmateriaal ten behoeve van de campagne van Groep de Mos.”
Ook is Edwin Jansen de schakel tussen De Mos en de bekende Haagse band DI-RECT. Volgens Jansen heeft de band zijn oog laten vallen op een pand van de gemeente waarin de muzikanten hun hoofdkwartier en studio willen onderbrengen. Ze willen de vraagprijs betalen, maar er zijn meer gegadigden. Jansen dringt er bij De Mos op aan om actie te ondernemen, omdat DI-RECT anders Den Haag dreigt te verlaten.
Uit het boek: ‘Ik vind het, in het kader van Den Haag Popstad, een prima verhaal en ik stuur naar de directeur van de Centrale Vastgoedorganisatie Den Haag op 23 september 2019 de volgende app: ‘Hoi Mariska, deze bieding op de Hulshorststraat van DI-RECT is binnengekomen vandaag. Dat is fantastisch en van enorme meerwaarde voor de stad. Deze wil ik graag gehonoreerd zien.’ (…) ‘Op 24 september 2019 was het pand rond. Ik krijg van Edwin nog een filmpje waar Spike, die met een enthousiast ‘Wow’ erg blij reageert. Is dit corrupt? Nee, dit is het goede doen voor Den Haag en snel adequaat doorpakken.’
Volgens De Mos blijkt DI-RECT de hoogste bieder te zijn voor het pand. Maar vanwege het corruptieonderzoek is de verkoop alsnog geannuleerd.
Geen lid van de klankbordgroep maar wél donateur en volgens het boek een van de verdachten, is de Haagse vastgoedondernemer Dennis Buis.
Uit het boek: ‘Een brutaal mens heeft de halve wereld, dus ik vroeg mensen of ze ons konden steunen en mailde ook Dennis Buis. Tot mijn grote verrassing doet hij, vanuit verschillende vennootschappen, donaties van 20.000 euro.’
De Mos zou volgens het OM een gift hebben aangenomen van Buis die hij niet heeft opgegeven, namelijk twee boottochten over het IJsselmeer, inclusief eten bij een luxe restaurant. Om dit vast te leggen, is een observatieteam gestuurd.
Uit het boek: ‘Vanuit een verscholen hoekje fotografeert het observatieteam naar hartenlust wie er die warme zomerdag komen opdagen bij de Lengers Yachts BV in Muiden. De waarde van de boot van Dennis is natuurlijk reuze interessant. Van belang voor de framing. Dus wordt de boot ‘een waarde van enkele honderdduizenden euro’s’ toegedicht. Ook de auto’s en inzittenden van de genodigden van Buis krijgen een eervolle vermelding in een processtuk vol sfeerkiekjes’ (…) ‘Waarom betaalde Buis de diners in 2018 en 2019?’ ‘Dat wilde-ie graag. Er zijn zat wethouders die zeggen: ‘Ik betaal en declareer de rekening.’ Ik was daar prive´, heb nooit de belastingbetaler voor iets laten opdraaien.’
Richard de Mos gaat er prat op dat hij goede contacten heeft in de stad en opkomt voor problemen van individuele burgers en ondernemers. Volgens hemzelf heeft hij zich losgemaakt van ideologieën en hij omschrijft zichzelf als ‘uitvinder van de ombudspolitiek’.
Uit het boek: ‘Het opkomen voor de (individuele) belangen van burgers en kleine ondernemers, die worden platgewalst door de gemeentelijke regeltjesbulldozer, is daarom mijn politieke missie. De politicus als ombudsman, waarbij de volksvertegenwoordigende taak met stip op nummer één staat. Benaderbaar, altijd bereikbaar en denken in oplossingen, niet in problemen. Dat is in een notendop de ideologie waar mijn politieke partij voor staat.’
De voormalige collega-wethouders en oud-burgemeester Krikke
De Mos is slecht te spreken over de wethouders en burgemeester Krikke met wie hij meer dan een jaar heeft samengewerkt.
Uit het boek: ‘In mijn periode als wethouder heb ik helaas moeten ervaren dat collega-wethouders vaak angstig en weinig ondernemend zijn. Het zijn mensen die een poosje op de winkel passen. Ze zijn bezig met hun carrière. Hopen uiteindelijk minister te worden of wedijveren om een andere beloning voor trouwe dienst aan de partij. Maar ze zijn er niet voor de stad. (…). Bovendien zijn sommigen ronduit lui. Ze zitten liever thuis achter de piepers dan dat ze op het stadhuis aan het werk zijn.’
Over voormalig VVD-wethouder Boudewijn Revis is De Mos ronduit negatief.
Uit het boek: ‘CDA-wethouder Karsten Klein waarschuwt mij bij de sleuteloverdracht voor deze VVD’er. Een opmerking van een jaloers iemand die zijn wethouderfunctie verliest, dacht ik toen nog. Maar al gauw bleken de woorden van Klein te kloppen. Revis heeft altijd een dubbele agenda, met overal binnen het ambtelijk apparaat door hem geplaatste pionnen die voor hem lopen.’
Uit het boek: ‘Als nietsdoen tot kunst verheven wordt, dan zijn de GroenLinks-wethouders Liesbeth van Tongeren en Bert van Alphen grote sterren. Op brandende ambitie kun je deze wethouders niet snel betrappen, op kennis van de stad evenmin.’
Aanvankelijk kan De Mos het goed vinden met oud-burgemeester Krikke, maar na de inval van justitie bekoelt de relatie razendsnel. De Mos vindt dat zij hem en collega-wethouder Rachid Guernaoui heeft laten vallen. De dag na de presentatie van het zeer kritische rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de vonkenregen op Scheveningen probeert Krikke nog wel in contact te komen met de Mos. Haar positie wankelt op dat moment.
Uit het boek: ‘Die dag gaat mijn telefoon diverse keren over. Het is Krikke. Rond twaalf uur appt ze: ‘Richard, ik probeer je al een aantal malen te bellen, maar ik kom niet door. Wil graag een kopje koffie met je drinken. Daarvoor kom ik graag bij je langs, of kunnen we afspreken op een andere plek die jij goed vindt. Wat is een goed moment om samen even te zitten?’ Ik reageer niet. Toen ik collegialiteit van haar kant het hardst nodig had, was ze er niet. Geen persoonlijk contact, geen pogingen daartoe.(…) Ze had mij laten vallen als een baksteen. Nu was ik er niet.’
Een paar dagen later biedt Krikke haar ontslag aan als burgemeester van Den Haag.
Over woede en verdriet
Na de inval op 1 oktober 2019 in zijn woning, ziet De Mos het een tijdje niet meer zitten.
Uit het boek: ‘Maar ik ben politicus. Ik moet vandaag of morgen naar buiten met mijn verhaal, mezelf presenteren als degene die de leiding heeft over het proces en die daarbij ook de oplossingen heeft. Ook al wil ik liever tegen een muur slaan, een deur intrappen, schreeuwen en huilen en thuis instorten met de gordijnen dicht. (…) Ik ben zo bang voor het gevoel, zo bang dat mijn sterke masker afgaat als ik in de openbaarheid zal treden. Zo bang dat men ziet hoe kapot ik ben. Kapot van woede en verdriet die in mij woeden.’
Bovendien knaagt het dat De Mos een jaar lang is afgeluisterd.
Uit het boek: ‘Pijnlijk hierbij is het feit dat de Rijksrecherche maandenlang als Big Brother heeft mogen meegenieten van de (intieme) gebeurtenissen in mijn privéleven. Mijn goede en slechte eigenschappen, mijn nukken, mijn liefdesverklaringen of juist ruzies met dierbaren, mijn fantasieën, mijn verdriet en vreugde, ze hebben het allemaal live mee kunnen volgen. (…) Na de invallen word ik nog geruime tijd afgeluisterd, zou later uit het proces verbaal blijken. Die periode heb ik, onder meer in een dronken bui gebruikt om het OM onder het uitroepen van ‘Stelletje hondenlullen!’ duizend maal te danken voor hun aandacht en liefde.’
De reden van het onderzoek
Volgens De Mos is er doelbewust aangestuurd op zijn val.
Uit het boek: ‘Het onderzoek is gebaseerd op verklikkerswerk van mensen die uit waren op mijn val. Op machten en krachten die ervoor gezorgd hebben dat justitie zich ongekend hard op mij en mijn partij hebben gestort. Kleurde Den Haag te groengeel en werd Hart voor Den Haag te groot? Mocht ik van de elite geen tijdelijk burgemeester worden? Wie de aanjager van deze zaak ook mag zijn, duidelijk is dat Groep de Mos het veld moest ruimen.’
AD 29.01.2021 De Haagse corruptieaffaire rond Richard de Mos draait om zeker 80.000 euro aan donaties van bevriende ondernemers. Een groot deel van het geld ging naar de politieke partij, in ruil kregen sponsoren volgens justitie vergunningen, geheime informatie en invloed op beleid, zo beschrijft De Mos in een boek waarmee hij zijn onschuld wil aantonen. ,,Iedere partij krijgt donaties!”
Voor het eerst wordt meer van de omvang duidelijk van de Haagse corruptieaffaire rond politicus Richard de Mos. De zaak leek alleen om gesjoemel met nachtvergunningen en integratiesubsidies te gaan, maar er is meer: een plan voor een erfpachtkorting, een pand voor de Haagse band Di-rect, de lobby voor een winkelcentrum Leyweg en de deal rond parkeergarage De Zeeheld zijn volgens het OM ook niet in de haak.
Richard de Mos doet de onthullingen in zijn boek Mijn verhaal dat dit weekeinde uitkomt. De voormalig wethouder wordt samen met partijgenoten Rachid Guernaoui (ex-wethouder) en Nino Davituliani (raadslid) verdacht van corruptie. De Mos wordt verdacht van lidmaatschap van twee criminele organisaties, omkoping, meineed en schending van het ambtsgeheim. In oktober 2019 moest hij opstappen als wethouder toen de Rijksrecherche was binnengevallen op het stadhuis en bij betrokken politici en ondernemers thuis.
De Mos, partijgenoten en ondernemers ontkennen alle aantijgingen. De Mos zegt zelf: ,,Er is niks mis, dat beschrijf ik nauwkeurig in het boek. Het OM zegt steeds: van die plannen worden bevriende ondernemers beter. Maar het zijn generieke maatregelen: iederéén profiteert. En iedere partij krijgt donaties, dat is niet verboden!”
Uit het boek blijkt dat De Mos volgens het OM in zeker twee gevallen een persoonlijke gift ontvangt van een bevriende ondernemer: Dennis Buis van NU Projectontwikkeling neemt De Mos mee uit varen op het IJsselmeer, daarna volgt een etentje bij een restaurant. ,,De waarde van de boot van Dennis is natuurlijk reuze interessant. Van belang voor de framing.
Dus wordt de boot ‘een waarde van enkele honderdduizenden euro’s’ toegedicht. Ook de auto’s en inzittenden van de genodigden van Buis krijgen een eervolle vermelding in een processtuk vol sfeerkiekjes”, schrijft de politicus die met Code Oranje meedoet aan de komende Tweede Kamerverkiezingen.
Het begon bij raadslid Davituliani
De Haagse corruptieaffaire begint als er bij de Rijksrecherche een tip binnenkomt dat in Den Haag horecavergunningen ‘te koop zijn’ voor 15.000 euro. Daarvoor zou een 06-nummer gebeld moeten worden, zodat de vergunning geregeld kan worden. Dat 06-nummer blijkt van Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani te zijn, schrijft De Mos. Zij is de partner van Erding, broer van Atilla Akyol, eigenaar van het zalencentrum en vriend van de partij(leider).
Een klokkenluider maakt een afspraak met het raadslid om te kijken of er inderdaad een vergunning tegen betaling verkregen kan worden, de Rijksrecherche observeert deze afspraak op 2 oktober 2018 in het Haagse stadhuis. Het raadslid zou volgens het proces-verbaal echter stellen dat ‘er niks te regelen is’.
Wel verwijst ze de klokkenluider naar haar partner Erding omdat hij horecaervaring heeft. Erding en Atilla worden daarna afgeluisterd, zo gaat het balletje rollen en daarna komen ook de Groep de Mos-wethouders in beeld.
Uit tapverslagen blijkt volgens het boek dat het OM er vanuit gaat dat raadslid Davituliani ‘geplant’ is door de broers A. bij de partij. Dat Erding op een van de taps ‘bluft’ dat hij Atilla heeft gesmeekt om Nino ‘in de partij te krijgen’ en dat ‘er heel veel geld voor betaald’ is, zou die verdenking staven.
Maar De Mos ontkent dat zij als marionet in de partij geschoven is, hij schrijft: ‘De waarheid is dat Nino gewoon de selectieprocedure heeft doorlopen. Zoals ik ook app aan Erding: ook zonder donaties zou ze in de top 5 gestaan hebben’.
Donaties
Volgens het OM speelde De Mos een sleutelrol bij het aanjagen of vlottrekken van diverse projecten waarbij hij bevriende vastgoed- en horecaondernemers voortrok door ze informatie en invloed te bieden. In ruil daarvoor doneerden betrokken ondernemers in totaal zeker 80.000 euro aan de partij, zo becijferde de Rijksrecherche volgens het boek. De Mos schetst daarin een beeld van een partij waarin de ‘klankbordgroep’ van bevriende Haagse ondernemers en donateurs als schaduwmacht opereert.
De vastgoed- en horecaondernemers zitten eerste rang bij de vorming van het stadsbestuur, plannen die goed voor hen uitpakken (het schrappen van erfpachtsuppletie, de uitgifte van nachtvergunningen) belanden in het verkiezingsprogramma en coalitieakkoord. Ook worden ze op de hoogte gehouden van de coalitieonderhandelingen en worden ze betrokken bij formele besluiten van het Haagse college van burgemeester en wethouders. ,,Gaat het de goede kant op”, appt een van de ondernemers naar De Mos tijdens de onderhandelingen in 2018. ,,Probeer sowieso economie in te lijven, hè.” Volgens De Mos is alles in de haak: ,,Ze moeten seponeren.”
Hoofdrolspelers in de Haagse corruptieaffaire
De Haagse corruptieaffaire draait om omkoping, lekken, corruptie en de vorming van twee criminele organisaties. Volgens het OM spanden de politici samen met vijf ondernemers. In ruil voor donaties zouden de lokale ondernemers geheime informatie, vergunningen en een voorkeursbehandeling gekregen hebben. Wie zijn de verdachten?
Richard de Mos, oprichter en partijleider van Groep de Mos. De voormalige basisschooldocent vertrok ooit bij de PVV, ging solo en werd in 2018 de grootste partij van Den Haag (met acht zetels). De Mos werd na de formatie wethouder Economie, Sport en Buitenruimte en eerste locoburgemeester. Na de inval door de Rijksrecherche moesten De Mos en collega-wethouder Rachid Guernaoui opstappen.
Guernaoui zat lang bij D66 maar stapte op toen hij in 2017 misgreep bij een wethouderspost. De voormalige rijksambtenaar sloot zich daarna aan bij Groep de Mos, in 2018 werd Guernaoui wethouder Financiën, Integratie en Stadsdelen.
Nino Davituliani is raadslid voor Groep de Mos sinds 2018, ze stond op plek vier van de kieslijst. Hiervoor werkte ze bij de Belastingdienst en het ministerie van Binnenlandse Zaken. Davituliani is de partner van Erding.
Erding is de broer van Atilla Akyol, eigenaar van zalencentrum Opera, die de omstreden nachtvergunningen kreeg van de gemeente. Beide broers zijn ook verdachte. De banden tussen Opera en Groep de Mos zijn innig, zo stond Atilla ook op de kieslijst in 2018, ook organiseerde de partij borrels, diners en campagne-avonden in de zaal.
In juli erkenden vastgoedondernemers Michel Zaadhof en Edwin Jansen (ook oud-manager van zangeres Anouk) dat zij ook als verdachte zijn aangemerkt door justitie. Beide directeuren van NU Projectontwikkeling zijn bekende sympathisanten van de partij. Zaadhof zat in het partijbestuur, ex-Idols-jurylid Jansen vierde het verkiezingsfeest in 2018 nog uitbundig mee.
Zaadhof, Jansen en Atilla schoven ook geregeld aan bij de informele ‘klankbordgroep’ van Groep de Mos, het overlegclubje waar wordt gesproken over actuele dossiers en partijzaken. Mogelijk is daar dus geheime informatie doorgespeeld.
OmroepWest 29.01.2021 Op 2 oktober 2018 schuiven Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani en horeca-adviseur John Poen aan bij een tafeltje in brasserie MaZo, onderin het Haagse stadhuis. Een kort gesprek staat op de agenda, over wat Davituliani kan betekenen voor een klant van Poen. Een hele normale gang van zaken in wat haar partij ‘ombudspolitiek’ noemt. Maar vandaag zal anders zijn, want een paar tafeltjes verderop zit een observatieteam van de rijksrecherche, te luisteren naar wat een essentiële gebeurtenis zal blijken in het corruptie-onderzoek naar Groep de Mos.
Het onderzoek naar Hart voor Den Haag/Groep de Mos is gestart nadat een ambtenaar aan de bel trok, omdat hij een gerucht had gehoord dat er bij de gemeente Den Haag horecavergunningen te koop waren voor 15.000 euro. Dit schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn Verhaal’, maar blijkt ook uit documenten van het Openbaar Ministerie (OM) die Omroep West heeft ingezien.
De betreffende ambtenaar is een bibob-coördinator, wiens taak het is om de financiële status en achtergrond te controleren van ondernemers die een vergunning aanvragen. Zo moet worden voorkomen dat malafide bedrijven voet aan de grond krijgen.
Integriteitsmelding
Op dinsdag 17 september 2018 ontvangt de ambtenaar signalen dat er iets niet in de haak is op het stadhuis. Hij stuurt daarop een mail naar de directeur veiligheid van de gemeente met de titel ‘integriteitsmelding’.
De ambtenaar schrijft dat hij is gebeld door horeca-adviseur John Poen, die bedrijven onder meer helpt met de aanvraag van vergunningen. Poen begeleidt momenteel de restauranteigenaar Haci Yilmaz, die zijn sluitingstijd wil oprekken van 23.00 naar 2.30 uur. Eerder is een vergunningsaanvraag hiervoor afgewezen, vanwege het bestemmingsplan van het pand in de Newtonstraat in Den Haag. Volgens de ambtenaar zou Yilmaz zijn benaderd door een vrouw die voor 15.000 euro deze vergunning alsnog zou kunnen regelen. In de mail schrijft de ambtenaar verder dat hij onlangs ook een tip heeft gekregen van een andere bekende, namelijk dat het gerucht rondgaat dat er bij de gemeente ‘wat te regelen valt’ qua horeca. Deze tipgever wordt niet bij naam genoemd.
Brein achter de operatie
Twee dagen later mailt de ambtenaar opnieuw. Volgens de informatie die hij van Poen zegt te hebben gekregen, is er al twee keer eerder betaald voor een vergunning, in een procedure die ongeveer zes tot negen maanden kost. Vermoedelijk zit er een ambtenaar in het complot, die een deel van het bedrag ontvangt. Het brein achter de operatie zou een kersvers gemeenteraadslid van Groep de Mos zijn: Nino Davituliani. Zij zou volgens de tip ook haar plek op de kieslijst hebben gekocht voor een flink bedrag, dat is betaald door de familie Akyol. Haar partner Erdinç Akyol is de broer van partijdonateur Atilla Akyol.
Op basis van deze berichten wordt de rijksrecherche ingeseind en wordt het onderzoek ‘Tyrus’ geopend, zo is te lezen in een proces-verbaal. Dit is ook het onderzoek waarin oud-wethouders Richard de Mos, Rachid Guernaoui, raadslid Nino Davituliani, haar partner en een viertal partijdonateurs verdachten zijn. Met deze mails is het dus begonnen.
In de brasserie
Twee weken later vindt het gesprek plaats tussen Poen en Davituliani en de conversatie wordt dus gadegeslagen en opgenomen door de recherche. In een transcript van de opname valt te lezen dat er niet over geld gesproken wordt. Ook zegt Davituliani al snel dat ze Yilmaz niet verder kan helpen, omdat vergunningen niet in haar portefeuille (veiligheid) vallen. ‘Dat komt dan heel erg over als belangenverstrengeling en dan krijg ik problemen.’ Ook wil ze het niet ter sprake brengen in haar partij.
Wat Davituliani wel voorstelt, is om haar vriend Erdinç Akyol te vragen om advies. Hij loopt al jaren rond in de Haagse horeca en heeft net als Yilmaz een Turkse achtergrond. Davituliani belt Akyol, die haar net heeft afgezet en nog in de stad is. Even later schuift hij aan, maar ook hij denkt weinig te kunnen betekenen – en zegt dat Yilmaz in zijn handjes mag knijpen voor de vergunningen die hij al heeft. Wel geeft hij aan nog wat rond te vragen en bereikbaar te zijn voor eventueel advies. Het is gesprek is daarna snel klaar, toch zal de entree van Akyol een staartje krijgen.
Grapje
De documenten van het OM maken duidelijk wat de precieze aanleiding is geweest voor de recherche om het onderzoek te openen. Onduidelijker is op basis van welke informatie John Poen de ambtenaar heeft getipt. Want opvallend genoeg ontkent Poen, zowel tegen de recherche als Omroep West, dat hij de ambtenaar heeft verteld over het kopen van horecavergunningen.
Wat er is gebeurd volgens Poen: ‘Ik doe dit werk al dertig jaar en al die tijd gaan er, in allerlei gemeentes, geruchten rond dat er vergunningen te koop zijn. Dat kan niet, want voor een aanvraag heb ik meestal met zeven verschillende personen te maken.’ Volgens Poen gaan in die geruchten telkens weer namen van verschillende partijen rond. De ambtenaar zou tegen hem hebben gezegd dat het gerucht weer rondging, nu rond Groep de Mos. ‘”Dat komt mooi uit”, grapte ik toen tegen de ambtenaar, ‘”want ik heb binnenkort een afspraak met Davituliani om te praten over een vergunning, dan hoor ik het wel”‘, aldus Poen.
Excuses aangeboden
Poen denkt dat de ambtenaar zijn opmerking over Davituliani heeft gekoppeld aan het eerdere gerucht. Volgens Poen heeft de ambtenaar hem dus verkeerd begrepen en daarvoor later ook zijn excuses aangeboden. Poen staat immers nu bekend als de man door wie het onderzoek naar Groep de Mos begon, terwijl: ‘Ik werk in de horeca en De Mos is het beste wat de Haagse horeca ooit is overkomen.’
Op de vraag of de ambtenaar inderdaad zijn excuses heeft aangeboden aan Poen, laat een gemeentewoordvoerder weten niet op het onderzoek van de rijksrecherche in te gaan. Er valt in ieder geval weinig spijt of twijfel te bekennen in het verhoortranscript van de ambtenaar: ‘De informatie van Poen was behoorlijk explosief. (…) Nino Davituliani kan als lid van de gemeenteraad zelf geen vergunning afgeven.
Wel is in het algemeen bekend dat Groep de Mos zich inzet voor de horeca in Den Haag en het aanvragen voor vergunningen wil vereenvoudigen. Ik heb toen voor mijzelf de afweging gemaakt dat ik iets met deze informatie moest doen (…) U moet weten dat Poen weleens eerder op basis van wederzijds vertrouwen interessante informatie met mij heeft gedeeld (…) Ik ben naar mijn leidinggevende gegaan en heb deze casus met hem besproken. Samen waren wij het volstrekt eens dat deze mogelijke werkwijze van Nino Davituliani als volstrekt niet integer kon worden aangemerkt.’
Ombudspolitiek
Vraag blijft waarom Poen überhaupt met Davituliani ging praten. Hij zei tijdens het gesprek met Davituliani namelijk ook dat hij Ralf Sluijs, het raadslid van Groep de Mos dat wel over vergunningen gaat, goed kent. Poen zegt hierover tegen Omroep West: ‘Ik wist eigenlijk al dat die vergunningsaanvraag kansloos zou zijn, omdat er een wijziging van het bestemmingsplan nodig was. Maar Yilmaz had gehoord dat Davituliani misschien iets voor hem kon betekenen. Op zijn aandringen heb ik toen een afspraak gemaakt.’
Ook Davituliani zegt dat dit de reden is van de afspraak: ‘Ik spreek geregeld met mensen af om problemen aan te horen. Dat doen we vanuit onze partij. Dat is onze ombudspolitiek.’
Aanval vanuit de ambtenarij
Omdat Poen ook tegen de rijksrecherche heeft gezegd dat zijn uitspraken verkeerd zijn weergegeven, spreekt Richard de Mos in zijn boek van een ‘aanval vanuit de ambtenarij’. Hij vraagt zich af welk belang de ambtenaar had die aan de bel trok. De Mos denkt aan een politiek motief, maar hint ook op iets anders: ‘Al veel langer lopen er onderzoeken naar ambtenaren. In 2017 werd onder de naam ‘Carum’ onderzoek gedaan naar personen die voor grote geldbedragen vergunningen zouden regelen. Dit onderzoek gaat helemaal terug naar het handelen van ambtenaren tot 2014.’
De Mos suggereert daarmee, zonder hiervoor verder bewijs aan te voeren, dat ambtenaren zelf iets te verbergen hebben en daarom zijn partij voor de bus gooien. Een woordvoerder van de gemeente laat weten niet bekend te zijn met een onderzoek naar vergunningenverkoop door ambtenaren. Verder stelt hij dat de gemeente ‘het altijd als een goede zaak beschouwt dat als medewerkers een signaal ontvangen of vermoeden hebben van fraude of niet-integer gedrag, ze daarvan een melding maken.’ Ook John Poen twijfelt niet aan de integriteit van de ambtenaar: ‘Hij is zo integer als maar kan.’
Aanleiding voor aftappen
Na het gesprek op het stadhuis hebben Davituliani en Akyol nooit meer contact gehad met Poen. Wel is er nog contact geweest tussen Akyol en Yilmaz, maar dit zou vooral zijn gegaan over een bruiloft in zalencentrum Opera. Er is in ieder geval nooit een vergunning afgegeven voor de zaak, die inmiddels een nieuwe eigenaar heeft.
Desondanks is het gesprek op het stadhuis essentieel voor de rest van het onderzoek. Het koppelen van Akyol aan Yilmaz door Davituliani, is de eerste aanleiding geweest voor de recherche om de telefoon van Akyol voor zeker een half jaar af te tappen. In die periode horen ze hem zeggen dat er bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 betaald is voor stemmen, en aan Rachid Guernaoui vragen wanneer de jaarlijkse subsidies voor een Turks-Azerbeidjaanse stichting worden overgemaakt. En in dezelfde tijd knokt De Mos, weliswaar conform coalitieakkoord, in het college voor meer nachtontheffingen, waarvan er twee ten goede komen aan het zalencentrum van de broers Akyol. Redenen voor de recherche om ook Atilla Akyol en later Richard de Mos te gaan af luisteren en om, op 1 oktober 2019, binnen te vallen op het stadhuis.
Alle betrokkenen hebben aan Omroep West laten weten dat zij instemmen met het noemen van hun volledige naam in dit artikel. Tips? sjors.hofstede@omroepwest.nl
OmroepWest 29.01.2021 Het corruptieonderzoek naar de voormalig wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is begonnen na een tip over zwendel met horecavergunningen. Die tip kwam terecht op het Haagse stadhuis waarna een ambtenaar de Rijksrecherche heeft ingeschakeld. Dat schrijft Richard de Mos in zijn boek ‘Mijn verhaal’, dat nu is verschenen.
In het boek beschrijft De Mos welke verdenkingen het Openbaar Ministerie (OM) tegen hem, zijn partijgenoten en een aantal Haagse ondernemers heeft. Hij doet dat aan de hand van het omvangrijke strafdossier dat hij van het OM heeft gekregen. Zijn advocaat Peter Plasman wijst er in het voorwoord op dat het een eenzijdig boek is. Maar Plasman voegt daaraan toe dat eenzijdigheid niet betekent dat het verhaal niet klopt.
Dat er een corruptieonderzoek liep werd op 1 oktober 2019 duidelijk. Toen waren er invallen bij De Mos en de andere verdachten. Een dag later spatte het college waarin Hart voor Den Haag/Groep de Mos zat uiteen en werd er een motie van wantrouwen tegen de wethouders De Mos en Guernaoui aangenomen. Zij namen vervolgens ontslag. Inmiddels is De Mos weer fractievoorzitter van zijn partij in de Haagse gemeenteraad.
Het boek aan de hand van een aantal opvallende passages:
Het begin
Het onderzoek is vanuit de Haagse ambtenarij ‘aangezwengeld’, staat in het boek. Een voor De Mos onbekende tipgever, John Poen, had aan een ambtenaar laten weten dat er in Den Haag tegen betaling van 15.000 euro horecavergunningen konden worden gekocht via Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani. Poen zou daarachter zijn gekomen omdat een horecaondernemer Yilmaz – ook een onbekende voor De Mos – wilde dat Poen dit voor hem zou regelen.
Uit het boek: ‘Volgens Poen vroeg Yilmaz aan hem om via deze weg een vergunning voor zijn eetcafé te regelen. Yilmaz verstrekte aan Poen een telefoonnummer dat gebeld kon worden om de vergunningsaanvraag te regelen. Dit nummer is gekoppeld aan ons raadslid Nino Davituliani.’
De Rijkrecherche heeft vervolgens een observatieteam met afluisterapparatuur gestuurd naar een ontmoeting die Poen en Davituliani hadden in de Brasserie in het stadhuis.
Uit het boek: ‘Op 2 oktober 2018 is dus de door een observatieteam gadegeslagen ontmoeting tussen John Poen en Nino Davituliani. Hoewel de Rijksrecherche hierna start met afluisteren, moet deze ontmoeting een grote teleurstelling voor ze zijn. Nino stelt, zo blijkt uit het proces verbaal, duidelijk tegenover Poen dat er via haar of Groep de Mos niets te regelen is. Ook wordt er geen moment over geld gesproken, laat staan over 15.000 euro waarvoor de ambtenaar het onderzoek had aangezwengeld.’
Het stadhuis van Den Haag| Foto: Richard Mulder
Desondanks gaat de Rijksrecherche verder met het onderzoek omdat Davituliani haar partner en horecaman Erdinç Akyol erbij haalt, ‘omdat Nino wel wilde meedenken over hoe een horecaondernemer met een hulpvraag eventueel geholpen kan worden’, zo schrijft De Mos. Hierna start het afluisteren van Atilla en Erdinç Akyol, bekend van zalencentrum Opera en later ook van Richard de Mos.
De donateurs en een klankbordgroep
Broer van Erdinç is Atilla Akyol. De laatste is sinds 2014 partijlid en lijstduwer van Groep de Mos. Ook maakt hij deel uit van de klankbordgroep die Richard de Mos na zijn enorme verkiezingszege in maart 2018 opricht en als doel heeft om De Mos van advies te voorzien. Bovendien is Akyol donateur van de partij en de zwager van raadslid Nino Davituliani. De broers Akyol en Davituliani zijn alle drie verdachten in de corruptiezaak rondom De Mos.
Uit het boek: ‘Voor de advertorials in de lokale huis-aan-huis-bladen zegt Atilla Akyol mij 30.000 euro toe. Niet vreemd voor een partijlid en lijstduwer op de kandidatenlijst. Helemaal logisch omdat zijn schoonzus Nino Davituliani, die eerder tevergeefs bij de PVV had gesolliciteerd, op de kandidatenlijst is komen te staan. Het OM ziet dat, nogal vergezocht, anders: ‘Nino zou geplant zijn!’. Ja geplant. (…) Het komt het OM goed uit dat Erdinç Akyol tegen een vriend bluft dat hij Atilla heeft moeten smeken om Nino in de partij de krijgen en dat ze daar veel geld voor hebben moeten betalen. De waarheid is dat Nino gewoon een selectieprocedure heeft doorlopen.’
Naast Atilla Akyol zitten ook Eugene de la Croix van de Uithof en vastgoedman Edwin Jansen in de klankbordgroep die Richard de Mos adviseert. Jansen is bekend als oud-artiestenmanager en ontdekker van onder andere zangeres Anouk en DI-RECT.
Uit het boek: ‘Anders dan gevestigde partijen, had ik niet of nauwelijks kaderleden, met het bijbehorende netwerk, waarmee ik kon klankborden. (…) Je zoekt daarbij naar mensen die je kent, die je vertrouwt, die je werk uit handen kunnen nemen, die het niveau hebben om mee te denken en die hun maatschappelijke kennis en ervaring beschikbaar willen stellen.’
Edwin Jansen in 2003| Foto: ANP
Edwin Jansen helpt tijdens de campagne naar de verkiezingen in maart 2018 actief mee.
Uit het boek: ‘Via zijn netwerk maken we op een betaalbare manier onze mooie campagnefilm. De kosten voor een voice-over, de video- en posterproductie en de tekstbijdrage door een speechwriter worden betaald door de vereniging. Je netwerk gebruiken, zeg ik. Een misdaad, zegt de Rijksrecherche, die met veel tromgeroffel in het proces-verbaal schrijft: ‘Uit bovenstaande onderzochte mails is het vermoeden dat Edwin Jansen een organiserende rol heeft gespeeld bij het produceren van de promotiefilm en fotoshoot voor het postmateriaal ten behoeve van de campagne van Groep de Mos.”
Ook is Edwin Jansen de schakel tussen De Mos en de bekende Haagse band DI-RECT. Volgens Jansen heeft de band zijn oog laten vallen op een pand van de gemeente waarin de muzikanten hun hoofdkwartier en studio willen onderbrengen. Ze willen de vraagprijs betalen, maar er zijn meer gegadigden. Jansen dringt er bij De Mos op aan om actie te ondernemen, omdat DI-RECT anders Den Haag dreigt te verlaten.
Uit het boek: ‘Ik vind het, in het kader van Den Haag Popstad, een prima verhaal en ik stuur naar de directeur van de Centrale Vastgoedorganisatie Den Haag op 23 september 2019 de volgende app: ‘Hoi Mariska, deze bieding op de Hulshorststraat van DI-RECT is binnengekomen vandaag. Dat is fantastisch en van enorme meerwaarde voor de stad. Deze wil ik graag gehonoreerd zien.’ (…) ‘Op 24 september 2019 was het pand rond. Ik krijg van Edwin nog een filmpje waar Spike, die met een enthousiast ‘Wow’ erg blij reageert. Is dit corrupt? Nee, dit is het goede doen voor Den Haag en snel adequaat doorpakken.’
Volgens De Mos blijkt DI-RECT de hoogste bieder te zijn voor het pand. Maar vanwege het corruptieonderzoek is de verkoop alsnog geannuleerd.
Gitarist Spike van DI-RECT| Foto: ANP
Geen lid van de klankbordgroep maar wél donateur en volgens het boek een van de verdachten, is de Haagse vastgoedondernemer Dennis Buis.
Uit het boek: ‘Een brutaal mens heeft de halve wereld, dus ik vroeg mensen of ze ons konden steunen en mailde ook Dennis Buis. Tot mijn grote verrassing doet hij, vanuit verschillende vennootschappen, donaties van 20.000 euro.’
De Mos zou volgens het OM een gift hebben aangenomen van Buis die hij niet heeft opgegeven, namelijk twee boottochten over het IJsselmeer, inclusief eten bij een luxe restaurant. Om dit vast te leggen, is een observatieteam gestuurd.
Uit het boek: ‘Vanuit een verscholen hoekje fotografeert het observatieteam naar hartenlust wie er die warme zomerdag komen opdagen bij de Lengers Yachts BV in Muiden. De waarde van de boot van Dennis is natuurlijk reuze interessant. Van belang voor de framing. Dus wordt de boot ‘een waarde van enkele honderdduizenden euro’s’ toegedicht. Ook de auto’s en inzittenden van de genodigden van Buis krijgen een eervolle vermelding in een processtuk vol sfeerkiekjes’ (…) ‘Waarom betaalde Buis de diners in 2018 en 2019?’ ‘Dat wilde-ie graag. Er zijn zat wethouders die zeggen: ‘Ik betaal en declareer de rekening.’ Ik was daar prive´, heb nooit de belastingbetaler voor iets laten opdraaien.’
Richard de Mos gaat er prat op dat hij goede contacten heeft in de stad en opkomt voor problemen van individuele burgers en ondernemers. Volgens hemzelf heeft hij zich losgemaakt van ideologieën en hij omschrijft zichzelf als ‘uitvinder van de ombudspolitiek’.
Uit het boek: ‘Het opkomen voor de (individuele) belangen van burgers en kleine ondernemers, die worden platgewalst door de gemeentelijke regeltjesbulldozer, is daarom mijn politieke missie. De politicus als ombudsman, waarbij de volksvertegenwoordigende taak met stip op nummer één staat. Benaderbaar, altijd bereikbaar en denken in oplossingen, niet in problemen. Dat is in een notendop de ideologie waar mijn politieke partij voor staat.’
Richard de Mos praat met een Westlander Foto: Omroep West
De voormalige collega-wethouders en oud-burgemeester Krikke
De Mos is slecht te spreken over de wethouders en burgemeester Krikke met wie hij meer dan een jaar heeft samengewerkt.
Uit het boek: ‘In mijn periode als wethouder heb ik helaas moeten ervaren dat collega-wethouders vaak angstig en weinig ondernemend zijn. Het zijn mensen die een poosje op de winkel passen. Ze zijn bezig met hun carrière. Hopen uiteindelijk minister te worden of wedijveren om een andere beloning voor trouwe dienst aan de partij. Maar ze zijn er niet voor de stad. (…). Bovendien zijn sommigen ronduit lui. Ze zitten liever thuis achter de piepers dan dat ze op het stadhuis aan het werk zijn.’
Over voormalig VVD-wethouder Boudewijn Revis is De Mos ronduit negatief.
Uit het boek: ‘CDA-wethouder Karsten Klein waarschuwt mij bij de sleuteloverdracht voor deze VVD’er. Een opmerking van een jaloers iemand die zijn wethouderfunctie verliest, dacht ik toen nog. Maar al gauw bleken de woorden van Klein te kloppen. Revis heeft altijd een dubbele agenda, met overal binnen het ambtelijk apparaat door hem geplaatste pionnen die voor hem lopen.’
V.l.n.r. collegeleden Richard de Mos, Pauline Krikke, Boudewijn Revis en Liesbeth van Tongeren in 2018.
En met zijn GroenLinks-collega’s heeft hij ook weinig op.
Uit het boek: ‘Als nietsdoen tot kunst verheven wordt, dan zijn de GroenLinks-wethouders Liesbeth van Tongeren en Bert van Alphen grote sterren. Op brandende ambitie kun je deze wethouders niet snel betrappen, op kennis van de stad evenmin.’
Aanvankelijk kan De Mos het goed vinden met oud-burgemeester Krikke, maar na de inval van justitie bekoelt de relatie razendsnel. De Mos vindt dat zij hem en collega-wethouder Rachid Guernaoui heeft laten vallen. De dag na de presentatie van het zeer kritische rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de vonkenregen op Scheveningen probeert Krikke nog wel in contact te komen met de Mos. Haar positie wankelt op dat moment.
Uit het boek: ‘Die dag gaat mijn telefoon diverse keren over. Het is Krikke. Rond twaalf uur appt ze: ‘Richard, ik probeer je al een aantal malen te bellen, maar ik kom niet door. Wil graag een kopje koffie met je drinken. Daarvoor kom ik graag bij je langs, of kunnen we afspreken op een andere plek die jij goed vindt. Wat is een goed moment om samen even te zitten?’ Ik reageer niet. Toen ik collegialiteit van haar kant het hardst nodig had, was ze er niet. Geen persoonlijk contact, geen pogingen daartoe.(…) Ze had mij laten vallen als een baksteen. Nu was ik er niet.’
Een paar dagen later biedt Krikke haar ontslag aan als burgemeester van Den Haag.
Burgemeester Pauline Krikke tijdens het debat over de vonkenregen. Foto: ANP
Over woede en verdriet
Na de inval op 1 oktober 2019 in zijn woning, ziet De Mos het een tijdje niet meer zitten.
Uit het boek: ‘Maar ik ben politicus. Ik moet vandaag of morgen naar buiten met mijn verhaal, mezelf presenteren als degene die de leiding heeft over het proces en die daarbij ook de oplossingen heeft. Ook al wil ik liever tegen een muur slaan, een deur intrappen, schreeuwen en huilen en thuis instorten met de gordijnen dicht. (…) Ik ben zo bang voor het gevoel, zo bang dat mijn sterke masker afgaat als ik in de openbaarheid zal treden. Zo bang dat men ziet hoe kapot ik ben. Kapot van woede en verdriet die in mij woeden.’
Bovendien knaagt het dat De Mos een jaar lang is afgeluisterd.
Uit het boek: ‘Pijnlijk hierbij is het feit dat de Rijksrecherche maandenlang als Big Brother heeft mogen meegenieten van de (intieme) gebeurtenissen in mijn privéleven. Mijn goede en slechte eigenschappen, mijn nukken, mijn liefdesverklaringen of juist ruzies met dierbaren, mijn fantasieën, mijn verdriet en vreugde, ze hebben het allemaal live mee kunnen volgen. (…) Na de invallen word ik nog geruime tijd afgeluisterd, zou later uit het proces verbaal blijken. Die periode heb ik, onder meer in een dronken bui gebruikt om het OM onder het uitroepen van ‘Stelletje hondenlullen!’ duizend maal te danken voor hun aandacht en liefde.’
De reden van het onderzoek
Volgens De Mos is er doelbewust aangestuurd op zijn val.
Uit het boek: ‘Het onderzoek is gebaseerd op verklikkerswerk van mensen die uit waren op mijn val. Op machten en krachten die ervoor gezorgd hebben dat justitie zich ongekend hard op mij en mijn partij hebben gestort. Kleurde Den Haag te groengeel en werd Hart voor Den Haag te groot? Mocht ik van de elite geen tijdelijk burgemeester worden? Wie de aanjager van deze zaak ook mag zijn, duidelijk is dat Groep de Mos het veld moest ruimen.’
Groep de Mos is volgens een peiling momenteel de grootste partij van Den Haag
Hart voor Den Haag/Groep de Mos van voormalig wethouder Richard de Mos, die verdacht wordt van corruptie, is volgens een peiling momenteel de grootste partij in de Hofstad.
Telegraaf 06.10.2020
AD 06.10.2020
No Ties
Volgens een poll van onderzoeksbureau No Ties, in opdracht van Omroep West staat, staat de partij op elf zetels in de gemeenteraad, drie meer dan nu het geval is.
De Mos was tot vorig jaar wethouder, maar stapte op na een inval van de Rijksrecherche in zijn woning en in zijn kantoor op het stadhuis.
Vergunningen
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem en Rachid Guernaoui, partijgenoot en ook oud-wethouder, van ambtelijke corruptie. De twee zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij. De Mos nam ontslag als wethouder en keerde later terug als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
In een reactie stelt De Mos ‘enorm veel energie te halen’ uit de peiling. ,,Zoveel vertrouwen na een voor ons zo moeilijk jaar, geeft ons extra motivatie om door te gaan en te blijven knokken voor al die lieve mensen. De inwoners van deze stad zijn niet dom en zien, ondanks een haatcampagne van politieke opponenten en knotsgekke, valse beschuldigingen van het OM, dat wij voor de stad veel goeds bereiken.”
AD 08.09.2020
Eindelijk gerechtigheid ??
Het Openbaar Ministerie (OM) startte maandag 07.09.2020 met de verhoren van Richard de Mos, meldt mediapartner Omroep West. Bijna een jaar geleden viel de Rijksrecherche de woning en werkkamer binnen van de Haagse ex-wethouder. De Mos is verdachte in een corruptiezaak.
Behalve van lekken, corruptie en omkoping beschuldigt het OM de voormalige Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag ook van meineed en deelname aan aan twee criminele organisaties.
Op 16 oktober2019 trad De Mos terug alswethouder van het Haagse gemeentebestuur vanwege de verdenkingen. Tegen hem en Rachid Guernaoui werd een motie van wantrouwen ingediend.
Groot Rijswijk 03.09.2020
AD 02.09.2020
Inmiddels is hij weer partijleider van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en wil in 2022 niet alleen Den Haag veroveren, maar ook meedoen met de gemeenteraadsverkiezingen in randgemeentes van de hofstad, zoals Westland, Rijswijk en Delft.
Posthoorn 09.09.2020
Terugblik
Dat justitie de twee op de korrel heeft, wordt duidelijk op dinsdagochtend 1 oktober 2019. De Rijksrecherche doet die dag in alle vroegte een inval in de woningen van de twee zittende wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Naast De Mos en Guernaoui blijken ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani en de Haagse ondernemers Atilla Akyol van zalencentrum Opera en de vastgoedondernemers Edwin Jansen en Michel Zaadhof verdachte in de zaak. Allemaal ontkennen ze iets fout te hebben gedaan.
Het OM maakt de dinsdag van de inval in de loop van de middag bekend dat de wethouders verdacht worden van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en omkoping. Zo zou er sprake zijn geweest van het tegen betaling regelen van nachtvergunningen voor horecabedrijven.
Nachtvergunningen
Begin september 2019 heeft het Haagse stadsbestuur namelijk vijf extra nachtvergunningen uitgegeven. Twee hiervan komen terecht bij zalencentrum Opera van horecaondernemer Atilla Akyol. En dat vindt justitie verdacht, omdat Akyol nauwe banden heeft met Groep de Mos. Hij staat op de kandidatenlijst van de partij en de Opera is donateur van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Wat De Mos betreft is er niets mis met die donaties, zegt hij vooruit kijkend op zijn verhoor. ‘Hart voor Den Haag heeft openlijk donaties ontvangen van Haagse ondernemers’, zegt hij. ‘We waren hard bezig om onze verkiezingsbeloften in te lossen en wij hebben openlijk ideeën bij Haagse inwoners en ondernemers opgehaald.
Dat is onze manier van politiek bedrijven. Er is geen enkel signaal dat ik geld voor mijzelf heb ontvangen. Wel heb ik dus donaties voor mijn partij gekregen. Maar voor de duidelijkheid: dat is volstrekt legaal. De verdenking lijkt voorlopig op een wilde slag in de lucht.’
Geen wederdiensten
Hij ontkent dat er sprake is van het leveren van wederdiensten door hemzelf of door zijn partij. ‘Corruptie is als je stiekem geld of goederen ontvangt in ruil voor het verrichten van een wederdienst’, reageert De Mos. ‘Wij hebben gewoon gedaan wat in het verkiezingsprogramma van onze partij stond.
Bovendien was er in het college waar Hart voor Den Haag in zat, sprake van collegiaal bestuur. Alle besluiten werden samen met het gehele college genomen. Alsof een wethouder eigenstandig nachtvergunningen kan verlenen. Dat kan hij niet.’
Daarnaast wijst De Mos naar een besluit van waarnemend burgemeester Johan Remkes, eind juni van dit jaar. Op de laatste dag dat Remkes nog burgemeester is, besluit hij dat zalencentrum Opera de nachtvergunningen mag houden.
Remkes legt daarmee het advies van de Adviescommissie bezwaarschriften naast zich neer, die de burgemeester een paar maanden eerder adviseert om de verleende vergunning in te trekken na klachten van omwonenden. ‘Ook in de ogen van Remkes, was er niets aan de hand’, concludeert De Mos hieruit.
Criminele organisaties
Maar volgens justitie is er naast de nachtvergunningen meer aan de hand. Vlak voor de zomer, op 10 juli 2020 maakt het OM duidelijk dat de verdenking is uitgebreid. Het OM verdenkt de ex-wethouders van deelname aan criminele organisaties.
‘We zien dat een clubje van wethouders en ondernemers heel hecht was en structureel bezig was met omkoping en corruptie’, stelt een woordvoerder van het OM in het TV West Nieuws bij Omroep West. ‘Het gaat om twee criminele organisaties. Eén die toeziet op de horecaondernemers en één die toeziet op het vastgoed, steeds, met een wethouder daarbij.’
De Mos is nog altijd woedend over deze verdenking. ‘Ik word, zeker ook in de beeldvorming, op één lijn gezet met de leden van motorclubs als Hells Angels en Satudarah’, zegt hij. ‘Het OM lijkt gevangen te zijn geraakt in zijn eigen tunnelvisie.
Eerst ben ik een half jaar afgeluisterd, daarna vindt er een inval in mijn woning plaats en nu word ik, via ‘trial by media’ beschuldigd van deelname aan criminele organisaties. Dat is heftig en onterecht.’
Gevaarlijke klucht
Volgens De Mos krijgt de zaak trekjes van een ‘gevaarlijke klucht’. De Mos: ‘Op basis van deze redeneringen van het OM loopt iedere wethouder en ieder college van B&W in Nederland het risico om van deelname aan een criminele organisatie te worden beschuldigd.
Bijna iedere politieke partij heeft te maken met donaties en hoe daarmee om te gaan. Iedere actieve wethouder heeft dagelijks contact met belanghebbenden in stad of dorp. In ieder college spelen er vragen over hoe om te gaan met geheime stukken en hoe dit zich tot de openbaarheid verhoudt.’
De Mos vindt dat hier een open debat over gevoerd moet worden. ‘Het is van groot belang dat het gesprek hierover in alle openheid wordt gevoerd’, zegt hij. ‘Was het OM nu maar tot die conclusie gekomen. Dat zou een nuttige discussie opleveren over belangrijke vragen in onze democratie, die wat mij betreft zou uitmonden in volledige transparantie over donaties en over politieke lobby.’
Telegraaf 02.10.2020
De partij is blut
Een jaar na de inval bij de Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is de verenigingskas van de partij leeg. Hieruit werden de juridische kosten voor de van corruptie verdachte politici betaald. Maar de bodem is bereikt en nu start de partij een crowdfunding actie om de kas weer te vullen. De Mos: ‘We hebben tienduizenden euro’s nodig.’
AD 02.10.2020
Geldzorgen
Kortom, zijn grote verhoor door de rijksrecherche moet nog beginnen, maar nu al moet oud-wethouder Rachid Guernaoui met de pet rond om de advocaatkosten te kunnen betalen. Met Richard de Mos begint hij daarvoor nu een crowdfunding, precies een jaar na de inval in het corruptieonderzoek tegen de politici.
De partijkas is leeg, dat is zelfs nog zonder zitting het gevolg van het onderzoek van het Openbaar Ministerie naar de politici van Hart voor Den Haag en de bevriende ondernemers. Die zouden de partij financieel hebben gesteund in ruil voor vergunningen en andere wederdiensten, luidt de aanklacht die het stadhuis nog steeds doet trillen op haar grondvesten.
Najaar volgend jaar
Wanneer de inhoudelijke behandeling van de zaak in de rechtszaal begint is nog niet duidelijk. Volgens het OM zal het in elk geval niet eerder zijn dan in het najaar van volgend jaar.
OmroepWest 06.10.2020 Den Haag schuift op naar rechts en rekent af met de gevestigde politieke partijen. Dit valt op te maken uit een tussentijdse opiniepeiling.
Met nog anderhalf jaar te gaan voor de gemeenteraadsverkiezingen lijkt het stadhuis af te stevenen op een politieke kloof van jewelste waardoor het besturen van de stad uitermate lastig kan worden. Hoe zit dat? Een paar vragen en antwoorden.
Waarom hebben Omroep West en Den Haag FM de peiling laten uitvoeren?
Een jaar nadat duidelijk werd dat het Openbaar Ministerie (OM) twee Haagse wethouders van Groep de Mos op de korrel heeft in een corruptieonderzoek, hebben Omroep West en Den Haag FM een opiniepeiling laten doen door onderzoeksbureau No Ties. De vraag die leefde was: hoe zouden de verhoudingen in de Haagse gemeenteraad eruit zien als er nu verkiezingen zouden zijn?
En?
De kopgroep van deze peiling bestaat uit Hart voor Den Haag/Groep de Mos die de grootste partij van de stad blijft (van acht naar elf zetels), de PVV (omhoog van twee naar zeven) en de VVD (stabiel met zeven zetels). De partijen die hierop volgen zijn D66 en GroenLinks die allebei vier zetels zouden krijgen.
De eerste drie vormen dus een flink rechts blok…
Zeker. Deze drie partijen zouden een riante meerderheid kunnen vormen met 25 van de 45 zetels.
Hoe zit het met de huidige coalitie?
Op de VVD na verliezen deze partijen in de peiling. D66, GroenLinks, CDA en PvdA zakken allemaal met één of twee zetels.
Wat zegt dat?
De Haagse kiezer lijkt het vertrouwen in de gevestigde (midden)partijen te verliezen. Tegelijkertijd wordt de populariteit van Groep de Mos groter – ondanks de corruptieaffaire – en zit de PVV flink in de lift. PVV-fractievoorzitter Sebastian Kruis verklaart de winst van zijn partij onder andere uit het feit dat zijn partijleider Geert Wilders het goed doet.
En waar komt de winst van De Mos vandaan?
Volgens fractievoorzitter Richard de Mos slaat zijn ombudspolitiek aan. Bovendien zegt De Mos dat de kiezer niet begrijpt dat zijn partij in oktober 2019 vanwege de corruptieaffaire uit het college is gezet, terwijl Groep de Mos toch de grote winnaar was van de verkiezingen in 2018. Nu voert het nieuwe college beleid uit van verliezende partijen en dat is niet uit te leggen, zegt De Mos.
Als we de statistieken erbij pakken dan blijkt uit het onderzoek dat mensen die blanco of niet hadden gestemd in 2018, hebben bijgedragen aan de winst van De Mos in de peiling. Het verhaal van De Mos slaat kennelijk aan bij een groep mensen die weinig vertrouwen heeft in de politiek. Een ander cijfer: van de Groep de Mos-stemmers (in de peiling) is 73 procent door de corruptieaffaire negatiever over de Haagse politiek gaan denken.
De groei van De Mos lijkt hem dus te zitten in de ontevreden stemmers. Kiezers die geloven in de onschuld van De Mos, het gevoel hebben dat de gevestigde partijen hem een loer willen draaien en de politiek als geheel wantrouwen. Of om met de woorden van Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij te spreken: de ontevreden stem komt vooral terecht bij de rechtse partijen.
Over Joris Wijsmuller gesproken, hoe zit het met links Den Haag?
Collegepartijen GroenLinks en de PvdA verliezen dus, maar de Haagse Stadspartij (3 zetels), SP (1) en de Partij voor de Dieren (2) blijven stabiel. Wijsmuller noemt de uitslag van de opiniepeiling een wake-up call. Hij vindt het ‘schrikken’ dat twee ‘opportunistische’ partijen zo groeien. ‘De ene is verwikkeld in een corruptieschandaal en de ander schuwt racisme niet’, zegt hij.
Globaal gezien wint rechts dus, verliest het midden en blijft links stabiel. Met deze verkiezingsuitslag komt er dus een rechts college?
Dat valt nog te bezien. Groep de Mos, PVV en de VVD zouden getalsmatig een college kunnen vormen, maar de corruptiezaak van Richard de Mos zit een samenwerking tussen Groep de Mos en de VVD in de weg. Voorlopig is deze zaak nog niet afgerond en het kan weleens jaren gaan duren. Ook andere partijen zullen niet in de rij staan om met een partij waarvan de partijleider in het verdachtenbankje zit samen te gaan. En ook de PVV heeft in de Haagse raad weinig bondgenoten.
Het zou kunnen betekenen dat de grootste partijen in Den Haag tot de oppositiebanken zijn veroordeeld en belangrijker nog: dat een groot deel van de Haagse kiezers zich niet gehoord voelt. Dat vergroot de kloof tussen de politiek en de Hagenaars. Daarnaast zal het nodig zijn om een brede coalitie te vormen met veel kleinere partijen. Dat maakt het besturen van een stad bijzonder lastig.
Pfff.. Dat wordt nog wat. Maar waar hebben we het eigenlijk over, peilingen zijn toch palingen?
Tuurlijk. En: de enige echte peiling is die op de verkiezingsdag (16 maart 2022) in het stemhokje. Maar peilingen geven wel een trend aan en het is een indicatie waar de kiezersgunst heen gaat.
Den HaagFM 05.10.2020 Haagse politici reageren verdeeld op een opiniepeiling van Omroep West en Den Haag FM. Richard de Mos zag zijn partij groeien naar elf zetels en was een tevreden man. ‘We hebben niet het makkelijkste jaar achter de rug, dus dat was een emotioneel moment.’ Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij had een heel ander gevoel: ‘Het is een wake-up call.’
Uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM blijkt dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos nog altijd de grootste partij van de hofstad is. Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden zou de ploeg van De Mos groeien van acht naar elf zetels.
Fractievoorzitter De Mos is uitermate blij met het resultaat. ‘Als je het vertrouwen van de stad krijgt en voelt dan maakt je dat geëmotioneerd en trots op de fractie’, vertelt hij in het nieuwe radioprogramma West wordt Wakker.
Verplichtingen
Volgens De Mos is de peiling het bewijs dat de aanpak van Groep de Mos aanspreekt. ‘Wij kijken naar wat wel kan, in plaats van wat niet kan en willen beslissingen nemen samen met de mensen in plaats van over de mensen. Ik denk dat je dit terug ziet in de score en het schept voor ons verplichtingen om op deze manier door te gaan.’
De andere grote winnaar in de opiniepeiling is de PVV. Die partij gaat van twee naar zeven zetels. Fractievoorzitter Sebastian Kruis denkt dat dit succes vooral te danken is aan Geert Wilders. ‘Er spelen landelijk veel thema’s waar de PVV een eigen geluid laat horen wat de gewone Nederlander aanspreekt. Mensen maken zich zorgen over hun baan, of ze hun horecazaak open kunnen houden en de islamisering.’
Alternatieve geluid
De Haagse fractie profiteert hier volgens Kruis van. ‘Deze onderwerpen spelen in Den Haag misschien nog wel meer dan in de rest van het land, want deze stad kent zoveel problemen. De PVV is dan nodig om het alternatieve geluid te laten horen.’
Joris Wijsmuller stond maandagmorgen met een minder goed gevoel op. Zijn Haagse Stadspartij stond dan wel nog steeds op drie zetels in de peiling, de groei van Groep de Mos en de PVV was voor hem een grote tegenvaller. ‘Het is voor ons een wake-up call en hopelijk ook voor de kiezers in Den Haag.’
Corruptieschandaal
‘Het is schrikken dat twee opportunistische partijen zo groeien’, vervolgt Wijsmuller. ‘De ene partij is verwikkeld in een corruptieschandaal en de ander schuwt het racisme niet’, zo verwijst de fractievoorzitter naar Groep de Mos en de PVV. ‘En dit zouden dan de winnaars in Den Haag zijn. Ik zou dat echt verschrikkelijk vinden.’
De groei van Groep de Mos en de PVV gaat vooral ten koste van de gevestigde partijen. Zo leveren de PvdA, D66, GroenLinks en het CDA allemaal een of twee zetels in. De enige uitzondering is de VVD, tot verbazing van Wijsmuller. ‘Die hebben de opmerkelijke kwaliteit dat alles als een soort teflon van hun afglijdt. Of het nu om schandalen op het stadhuis gaat of de gevolgen van hun beleid zoals het tekort op de woningmarkt, de kiezers blijven ze hiervoor belonen.’
Netje citroenen gegeten
‘Wijsmuller heeft vanmorgen een netje citroenen gegeten denk ik’, reageerde De Mos op de kritiek van de fractievoorzitter van de Stadspartij. ‘Ik vind dat je de kiezer niet zo kunt schofferen. Het staat iedereen vrij om te stemmen op wie hij wil. En gelukkig stemmen ze in meerderheid op Groep de Mos.’
OmroepWest 05.10.2020 Haagse politici reageren verdeeld op een opiniepeiling van Omroep West. Richard de Mos zag zijn partij groeien naar elf zetels en was een tevreden man. ‘We hebben niet het makkelijkste jaar achter de rug, dus dat was een emotioneel moment.’ Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij had een heel ander gevoel: ‘Het is een wake-up call.’
Uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM blijkt dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos nog altijd de grootste partij van de hofstad is. Als er nu verkiezingen zouden worden gehouden zou de ploeg van De Mos groeien van acht naar elf zetels.
Fractievoorzitter De Mos is uitermate blij met het resultaat. ‘Als je het vertrouwen van de stad krijgt en voelt dan maakt je dat geëmotioneerd en trots op de fractie’, vertelt hij in het nieuwe radioprogramma West wordt Wakker.
Verplichtingen
Volgens De Mos is de peiling het bewijs dat de aanpak van Groep de Mos aanspreekt. ‘Wij kijken naar wat wel kan, in plaats van wat niet kan en willen beslissingen nemen samen met de mensen in plaats van over de mensen. Ik denk dat je dit terug ziet in de score en het schept voor ons verplichtingen om op deze manier door te gaan.’
De andere grote winnaar in de opiniepeiling is de PVV. Die partij gaat van twee naar zeven zetels. Fractievoorzitter Sebastian Kruis denkt dat dit succes vooral te danken is aan Geert Wilders. ‘Er spelen landelijk veel thema’s waar de PVV een eigen geluid laat horen wat de gewone Nederlander aanspreekt. Mensen maken zich zorgen over hun baan, of ze hun horecazaak open kunnen houden en de islamisering.’
Alternatieve geluid
De Haagse fractie profiteert hier volgens Kruis van. ‘Deze onderwerpen spelen in Den Haag misschien nog wel meer dan in de rest van het land, want deze stad kent zoveel problemen. De PVV is dan nodig om het alternatieve geluid te laten horen.’
Joris Wijsmuller stond maandagmorgen met een minder goed gevoel op. Zijn Haagse Stadspartij stond dan wel nog steeds op drie zetels in de peiling, de groei van Groep de Mos en de PVV was voor hem een grote tegenvaller. ‘Het is voor ons een wake-up call en hopelijk ook voor de kiezers in Den Haag.’
Corruptieschandaal
‘Het is schrikken dat twee opportunistische partijen zo groeien’, vervolgt Wijsmuller. ‘De ene partij is verwikkeld in een corruptieschandaal en de ander schuwt het racisme niet’, zo verwijst de fractievoorzitter naar Groep de Mos en de PVV. ‘En dit zouden dan de winnaars in Den Haag zijn. Ik zou dat echt verschrikkelijk vinden.’
De groei van Groep de Mos en de PVV gaat vooral ten koste van de gevestigde partijen. Zo leveren de PvdA, D66, GroenLinks en het CDA allemaal een of twee zetels in. De enige uitzondering is de VVD, tot verbazing van Wijsmuller. ‘Die hebben de opmerkelijke kwaliteit dat alles als een soort teflon van hun afglijdt. Of het nu om schandalen op het stadhuis gaat of de gevolgen van hun beleid zoals het tekort op de woningmarkt, de kiezers blijven ze hiervoor belonen.’
Netje citroenen gegeten
‘Wijsmuller heeft vanmorgen een netje citroenen gegeten denk ik’, reageerde De Mos op de kritiek van de fractievoorzitter van de Stadspartij. ‘Ik vind dat je de kiezer niet zo kunt schofferen. Het staat iedereen vrij om te stemmen op wie hij wil. En gelukkig stemmen ze in meerderheid op Groep de Mos.’
Telegraaf 05.10.2020 De partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos van voormalig wethouder Richard de Mos, die verdacht wordt van corruptie, is volgens een peiling momenteel de grootste partij in de Hofstad. Volgens de poll van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West staat de partij op elf zetels in de gemeenteraad, drie meer dan nu het geval is.
De Mos was tot vorig jaar wethouder, maar stapte op na een inval van de Rijksrecherche in zijn woning en in zijn kantoor op het stadhuis. Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem en Rachid Guernaoui, partijgenoot en ook oud-wethouder, van ambtelijke corruptie. De twee zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij. De Mos nam ontslag als wethouder en keerde later terug als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
In een reactie stelt De Mos „enorm veel energie te halen” uit de peiling. „Zoveel vertrouwen na een voor ons zo moeilijk jaar, geeft ons extra motivatie om door te gaan en te blijven knokken voor al die lieve mensen. De inwoners van deze stad zijn niet dom en zien, ondanks een haatcampagne van politieke opponenten en knotsgekke, valse beschuldigingen van het OM, dat wij voor de stad veel goeds bereiken.”
AD 05.10.2020 Hart voor Den Haag/Groep de Mos van voormalig wethouder Richard de Mos, die verdacht wordt van corruptie, is volgens een peiling momenteel de grootste partij in de hofstad.
Volgens een poll van onderzoeksbureau No Ties, in opdracht van Omroep West, staat de partij op elf zetels in de gemeenteraad, drie meer dan nu het geval is.
De Mos was tot vorig jaar wethouder, maar stapte op na een inval van de Rijksrecherche in zijn woning en in zijn kantoor op het stadhuis.
Vergunningen
Het Openbaar Ministerie (OM) verdenkt hem en Rachid Guernaoui, partijgenoot en ook oud-wethouder, van ambtelijke corruptie. De twee zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties aan de partij. De Mos nam ontslag als wethouder en keerde later terug als fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
In een reactie stelt De Mos ‘enorm veel energie te halen’ uit de peiling. ,,Zoveel vertrouwen na een voor ons zo moeilijk jaar, geeft ons extra motivatie om door te gaan en te blijven knokken voor al die lieve mensen. De inwoners van deze stad zijn niet dom en zien, ondanks een haatcampagne van politieke opponenten en knotsgekke, valse beschuldigingen van het OM, dat wij voor de stad veel goeds bereiken.”
Den HaagFM 05.10.2020 Het vertrouwen van de Haagse kiezers in Hart voor Den Haag/Groep de Mos is onverminderd groot. De corruptieaffaire rond de ex-wethouders De Mos en Guernaoui lijkt daar geen verandering in gebracht te hebben. Als er nu gemeenteraadsverkiezingen gehouden zouden worden, blijft Groep de Mos de grootste partij in Den Haag. De partij stijgt zelfs van 8 naar 11 zetels. Dat blijkt uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM. De PVV groeit fors en stijgt van 2 naar 7 zetels. D66 en CDA verliezen.
Het is deze week een jaar geleden dat het stadhuis in Den Haag in een ongekende bestuurlijke crisis terecht kwam. In een week tijd viel het college, stapten twee wethouders op en nam Pauline Krikke ontslag als burgemeester van Den Haag vanwege een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de vonkenregen op Scheveningen.
De rampweek begon op 1 oktober 2019. In de vroege ochtend viel de Rijksrecherche de woningen en werkkamers binnen van Richard de Mos en Rachid Guernaoui, beide wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Ze bleken verdachten in een corruptieaffaire waarbij ook Haagse horeca- en vastgoedondernemers betrokken zouden zijn. Alle verdachten ontkennen de beschuldigingen.
Coalitie valt uit elkaar
Gevolg van de verdenkingen is dat een dag na de inval de coalitie uit elkaar viel. VVD, D66 en GroenLinks wilden niet meer samenwerken met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De Mos en Guernaoui namen na een motie van wantrouwen ontslag als wethouder en Richard de Mos keerde terug in de gemeenteraad als fractievoorzitter van zijn partij. Een paar maanden later is er een nieuw college met daarin VVD, D66 en GroenLinks, aangevuld met CDA en PvdA.
Uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties waaraan 685 Hagenaars hebben deelgenomen, blijkt dat als er nu verkiezingen gehouden zouden worden, Hart voor Den Haag/Groep de Mos de grootste partij blijft. De grootste oppositiepartij wint zelfs 3 zetels en komt uit op 11. Ook de PVV doet het goed in de peiling. De oppositiepartij zou meer dan drie keer zo groot worden als nu en gaat van 2 naar 7 zetels. De ChristenUnie/SGP stijgt van 1 zetel naar 3.
Huidige coalitie
De meeste partijen uit de huidige coalitie verliezen zetels. Alleen de VVD blijft met 7 zetels gelijk. D66 en het CDA verliezen het meest. Zij zakken allebei met 2 zetels. D66 gaat van 6 naar 4 en het CDA van 3 naar 1 zetel. GroenLinks en de PvdA zakken allebei met 1 zetel. GroenLinks gaat van 5 naar 4 en de PvdA van 3 zetels nu naar 1 zetel. De linkse oppositie Haagse Stadspartij (3 zetels), Partij voor de Dieren (2 zetels) en de SP (1) blijven gelijk.
Opvallend is dat de partijen Nida, Islam Democraten en de Partij van de Eenheid in de peiling niet zouden terugkeren in de gemeenteraad. Dat kan ermee te maken hebben dat migranten vaak lastig ‘te peilen’ zijn. Ook de Partij voor de Toekomst (voorheen 50PLUS) zou niet terugkeren in de gemeenteraad.
Niet-stemmers
De winst van Groep de Mos wordt mede bepaald door de mensen die in 2018 niet of blanco hadden gestemd, zo blijkt uit de peiling. Ook heeft de affaire voor bijna 50 procent van alle respondenten geen invloed op hun stem bij de volgende verkiezingen.
Voor kiezers zijn ‘betaalbaar wonen’ en ‘veiligheid, criminaliteit en openbare orde’ de belangrijkste thema’s. Voor 11 procent is integriteit en betrouwbaarheid van het stadsbestuur een belangrijk onderwerp. Verkeer, parkeren en bereikbaarheid vinden kiezers minder belangrijk in vergelijking met de verkiezingen van 2018.
Het onderzoek is uitgevoerd door No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM. Het was een online vragenlijst. Voor het onderzoek is het ISO gecertificeerde panel ‘inVotes’ van No Ties gebruikt. Het is een representatieve steekproef van de Haagse populatie (18+) die is uitgenodigd; dat wil zeggen: representatief t.o.v. leeftijd, geslacht en gekozen partij bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 (gebaseerd op de gepubliceerde cijfers). De resultaten zijn gewogen. Het veldwerk vond plaats van vrijdag 11 tot woensdag 17 september 2020. In totaal hebben 685 respondenten deelgenomen aan het onderzoek.
OmroepWest 05.10.2020 Het vertrouwen van de Haagse kiezers in Hart voor Den Haag/Groep de Mos is onverminderd groot. De corruptieaffaire rond de ex-wethouders De Mos en Guernaoui lijkt daar geen verandering in gebracht te hebben. Als er nu gemeenteraadsverkiezingen gehouden zouden worden, blijft Groep de Mos de grootste partij in Den Haag. De partij stijgt zelfs van 8 naar 11 zetels. Dat blijkt uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties in opdracht van Omroep West en Den Haag FM. De PVV groeit fors en stijgt van 2 naar 7 zetels. D66 en CDA verliezen.
Het is deze week een jaar geleden dat het stadhuis in Den Haag in een ongekende bestuurlijke crisis terecht kwam. In een week tijd viel het college, stapten twee wethouders op en nam Pauline Krikke ontslag als burgemeester van Den Haag vanwege een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) over de vonkenregen op Scheveningen.
De rampweek begon op 1 oktober 2019. In de vroege ochtend viel de Rijksrecherche de woningen en werkkamers binnen van Richard de Mos en Rachid Guernaoui, beide wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Ze bleken verdachten in een corruptieaffaire waarbij ook Haagse horeca- en vastgoedondernemers betrokken zouden zijn. Alle verdachten ontkennen de beschuldigingen.
Coalitie valt uit elkaar
Gevolg van de verdenkingen is dat een dag na de inval de coalitie uit elkaar viel. VVD, D66 en GroenLinks wilden niet meer samenwerken met Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De Mos en Guernaoui namen na een motie van wantrouwen ontslag als wethouder en Richard de Mos keerde terug in de gemeenteraad als fractievoorzitter van zijn partij. Een paar maanden later is er een nieuw college met daarin VVD, D66 en GroenLinks, aangevuld met CDA en PvdA.
Uit een representatieve steekproef van onderzoeksbureau No Ties waaraan 685 Hagenaars hebben deelgenomen, blijkt dat als er nu verkiezingen gehouden zouden worden, Hart voor Den Haag/Groep de Mos de grootste partij blijft. De grootste oppositiepartij wint zelfs 3 zetels en komt uit op 11. Ook de PVV doet het goed in de peiling. De oppositiepartij zou meer dan drie keer zo groot worden als nu en gaat van 2 naar 7 zetels. De ChristenUnie/SGP stijgt van 1 zetel naar 3.
Peiling oktober 2020| Bron: Omroep West / No Ties
Huidige coalitie
De meeste partijen uit de huidige coalitie verliezen zetels. Alleen de VVD blijft met 7 zetels gelijk. D66 en het CDA verliezen het meest. Zij zakken allebei met 2 zetels. D66 gaat van 6 naar 4 en het CDA van 3 naar 1 zetel. GroenLinks en de PvdA zakken allebei met 1 zetel. GroenLinks gaat van 5 naar 4 en de PvdA van 3 zetels nu naar 2 zetel. De linkse oppositie Haagse Stadspartij (3 zetels), Partij voor de Dieren (2 zetels) en de SP (1) blijven gelijk.
Opvallend is dat de partijen Nida, Islam Democraten en de Partij van de Eenheid in de peiling niet zouden terugkeren in de gemeenteraad. Dat kan ermee te maken hebben dat migranten vaak lastig ‘te peilen’ zijn. Ook de Partij voor de Toekomst (voorheen 50PLUS) zou niet terugkeren in de gemeenteraad.
Niet-stemmers
De winst van Groep de Mos wordt mede bepaald door de mensen die in 2018 niet of blanco hadden gestemd, zo blijkt uit de peiling. Ook heeft de affaire voor bijna 50 procent van alle respondenten geen invloed op hun stem bij de volgende verkiezingen.
De affaire heeft voor bijna 50 procent van de kiezers waarschijnlijk geen invloed op hun stem bij nieuwe verkiezingen| Foto: Omroep West
Voor kiezers zijn ‘betaalbaar wonen’ en ‘veiligheid, criminaliteit en openbare orde’ de belangrijkste thema’s. Voor 11 procent is integriteit en betrouwbaarheid van het stadsbestuur een belangrijk onderwerp. Verkeer, parkeren en bereikbaarheid vinden kiezers minder belangrijk in vergelijking met de verkiezingen van 2018.
Belangrijkste thema’s voor komende verkiezingen | Foto: Omroep West / No Ties
Belangrijkste thema’s voor komende verkiezingen| Foto: Omroep West / No Ties
Belangrijkste thema’s voor komende verkiezingen | Foto: Omroep West / No Ties
Onderzoeksverantwoording: Het onderzoek is uitgevoerd door No Ties in opdracht van Omroep West. Het was een online vragenlijst. Voor het onderzoek is het ISO gecertificeerde panel ‘inVotes’ van No Ties gebruikt. Het is een representatieve steekproef van de Haagse populatie (18+) die is uitgenodigd; dat wil zeggen: representatief t.o.v. leeftijd, geslacht en gekozen partij bij de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 (gebaseerd op de gepubliceerde cijfers). De resultaten zijn gewogen. Het veldwerk vond plaats van 11 tot 17 september 2020. In totaal hebben 685 respondenten deelgenomen aan het onderzoek.
AD 01.10.2020 Zijn grote verhoor door de rijksrecherche moet nog beginnen, maar nu al moet oud-wethouder Rachid Guernaoui met de pet rond om de advocaatkosten te kunnen betalen. Met Richard de Mos begint hij daarvoor nu een crowdfunding, precies een jaar na de inval in het corruptieonderzoek tegen de politici.
De partijkas is leeg, dat is zelfs nog zonder zitting het gevolg van het onderzoek van het Openbaar Ministerie naar de politici van Hart voor Den Haag en de bevriende ondernemers. Die zouden de partij financieel hebben gesteund in ruil voor vergunningen en andere wederdiensten, luidt de aanklacht die het stadhuis nog steeds doet trillen op haar grondvesten.
Rachid Guernaoui zit sinds die dag thuis, noodgedwongen. Hij wilde na zijn ontslag als wethouder weer aan de slag bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Ambtenaren hebben een terugkeergarantie als zij de politiek in gaan, dan krijgen ze een ‘politiek verlof’, en kunnen ze nadien weer aan het werk als ambtenaar.
Ik kreeg de opdracht om elders binnen het rijk naar werk te zoeken, maar dat is een illusie, aldus Guernaoui.
,,Maar voor mij was er geen functie. Daarom zit ik nu betaald thuis. Ik kreeg de opdracht om elders binnen het rijk naar werk te zoeken, maar dat is een illusie, zolang de verdenkingen nog boven mijn hoofd hangen.”
Nu wil het departement van hem af. ,,Ook daartegen moet ik nu bezwaar maken, weer procederen, weer een advocaat betalen. Kan je het je voorstellen, na twintig jaar trouwe dienst?”
En de rekeningen voor advocaatkosten stapelden zich al op, door het corruptieonderzoek. ,,Ook al heb ik een goede deal kunnen sluiten met raadsman Job Knoester, dan nog is het heel duur. Om een idee te geven: er komen waarschijnlijk nog vijf verhoordagen aan. Daarbij is een advocaat noodzakelijk, alleen die verhoren kosten dan al vele duizenden euro’s. Want er moet ook 21 procent BTW over worden betaald.”
‘Zelf uitzoeken’
De gemeente betaalt niets, dat kreeg hij meteen al te horen. ,,We moesten het zelf maar uitzoeken, omdat het een strafzaak betreft.”
Nu al is het tweetal tienduizenden euro’s kwijt aan advocaten. ,,En dan ben ik één keer verhoord, nota bene over een subsidie die ik gehalveerd heb ten opzichte van mijn voorgangers.”
Een vijfdaags verhoor had vorige maand moeten beginnen. ,,Maar dat werd ineens uitgesteld, er moet nog onderzoek gedaan worden. En dat een jaar na de inval! Ik denk zelfs dat ze al een jaar eerder met het onderzoek begonnen zijn, nog steeds hebben ze geen dossier?”
Mijn spaargeld gaat er ook in, maar dat zal niet genoeg zijn, aldus Guernaoui.
Inmiddels is wel de partijkas van Hart voor Den Haag leeg. Het eerste potje waaruit de juridische kosten betaald werden, is inmiddels leeg. ,,Mijn spaargeld gaat er ook in, maar dat zal niet genoeg zijn. En nu zit ik op het punt dat ik familie en vrienden moet aankijken en we een crowdfundactie beginnen.”
Advocaat Knoester heeft inmiddels afscheid van Guernaoui genomen, vertelt de politicus. ,,Het dossier werd zo dik, dat de zaak te groot werd voor zijn kantoor. Daarom zit ik nu bij Peter Plasman, de advocaat van Richard.” Bij die keuze speelt mee dat Plasman niet eerst het hele dossier hoeft te lezen. Want ook dat wordt in rekening gebracht door de raadsman.
Vandaag is het precies een jaar na de invallen van de Rijksrecherche: gevolgd door knotsgekke beschuldigingen die ons in een politiek proces trokken. Onze advocaten maken veel uren om ons te verdedigen: dat kost geld, veel geld. #Crowdfunding#donatie
Vandaag is het precies een jaar na de invallen van de Rijksrecherche: gevolgd door knotsgekke beschuldigingen die ons in een politiek proces trokken. Onze advocaten maken veel uren om ons te verdedigen: dat kost geld, veel geld. #Crowdfunding#donatie ⤵️ https://t.co/TLA22Ka6fDpic.twitter.com/oVjsKD9NyA
Wie in voorarrest wordt genomen als verdachte, heeft recht op een door de staat bekostigde advocaat. Dat werden beide wethouders niet, dus moeten zij zelf betalen. Blijken ze onschuldig, dan worden al die kosten verhaald op de staat. ,,Maar dat is pas op het allerlaatste, tot die tijd moet je alles voorschieten. Waarom duurt het allemaal zo lang? OM, schiet op!” Maar justitie gaf eerder al aan nog een jaar nodig te hebben voordat de zaak op zitting kan.
Die financiële druk hangt steeds meer als een zwaard van Damocles boven zijn hoofd en laat Guernaoui niet koud. ,,Dit maakt de strijd oneerlijk, je moet je wel verdedigen tegen deze onterechte beschuldigingen, op deze manier. Het voelt heel oneerlijk, alsof je met een hand op de rug moet vechten. Maar ik kan dat ook niet doen zonder advocaat, dan red je het niet.”
OmroepWest 01.10.2020 Een jaar na de inval bij de Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is de verenigingskas van de partij leeg. Hieruit werden de juridische kosten voor de van corruptie verdachte politici betaald. Maar de bodem is bereikt en nu start de partij een crowdfunding actie om de kas weer te vullen. De Mos: ‘We hebben tienduizenden euro’s nodig.’
De twee ontkennen. Gevolg van de verdenkingen is dat de coalitie valt en Hart voor Den Haag/Groep de Mos door VVD, D66 en GroenLinks uit het college wordt gezet. Precies een jaar na de inval heeft Omroep West een dubbelinterview met Richard de Mos en Rachid Guernaoui.
Richard de Mos
Allereerst Richard de Mos. Nadat hij als wethouder in oktober 2019 ontslag nam na een motie van wantrouwen is hij kort daarna de politieke arena weer ingestapt. Hij werd fractievoorzitter van zijn partij. Het OM is begin van deze maand gestart met het horen van De Mos.
Richard de Mos.| Foto: ANP
Hoe lopen de verhoren?
Die verlopen in een gemoedelijke sfeer. We krijgen bij elke knik koffie en ik ben blij dat ik mijn verhaal eindelijk kan doen. Ik hoop echt dat de Rijksrecherche op basis van mijn verhaal de knotsgekke beschuldigingen wil heroverwegen en dat ze niet blijven hangen in een tunnelvisie omdat ze nou eenmaal een zware beschuldiging hebben neergelegd.
Vallen de verhoren u mee of tegen?
Ze vallen mij heel erg mee, want ik heb overal een verklaring voor. Dat zegt mijn advocaat Peter Plasman ook. Hij zegt over mij dat ik een spraakwaterval ben, maar dat ik overal een goed antwoord op heb. Had het Openbaar Ministerie maar eerder naar mij geluisterd, want dan zouden we die beschuldigingen mogelijk niet hebben gehad en dan had het college misschien niet hoeven vallen.
Op welke manier heeft uw zaak het afgelopen jaar de politiek in Den Haag beïnvloed?
In mijn optiek is er in Den Haag een mini-staatsgreep gepleegd. De kiezer heeft in 2018 in groten getale op Groep de Mos gestemd en vervolgens is er een coalitie gevormd die recht doet aan de verkiezingsuitslag.
Nu zie je dat er een college zit met partijen waarvan er drie fors verloren hebben. Deze partijen maken beleid dat anders is dan waar de kiezers in meerderheid voor hebben gekozen. De zaak heeft de democratie dus enorme schade berokkend.
Uw voormalig coalitiegenoot VVD vindt dat u juist zorgt voor schade. In een ingezonden brief in het AD Haagsche Courant schreef de partij deze week dat u zichzelf opstelt als slachtoffer van duistere complotten en anderen verdacht maakt met valse insinuaties. Wat vindt u daarvan?
Voorop gesteld: de VVD mag alles schrijven in de krant, want de dag erna wordt de vis erin verpakt. Maar als ik op de inhoud van de brief in ga, dan zie ik dat Groep de Mos-raadslid Ralf Sluijs steekhoudende kritiek heeft geuit op voormalig VVD-wethouder Boudewijn Revis.
Het pand van Omar Munie is zwaar onder de marktwaarde verkocht, hoe kan dat? Bij bouwproject Amare is een topambtenaar voor de bus gegooid. Er is daar met geld geschoven. De kosten van heel veel projecten zijn onder de verantwoordelijkheid van Revis gierend uit de klauwen gelopen.
Maar zal de VVD niet bedoelen dat u uw persoonlijke strafzaak te veel projecteert op uw politieke werk?
Dat denk ik niet. We hebben gewoon kritiek op het functioneren van een wethouder en daarbij gaan aantoonbare zaken fout. Het busplatform bij Den Haag CS, de fietsenstalling onder het KJ-plein, Amare. Deze projecten zijn allemaal duurder geworden.
Ralf Sluijs doet gewoon zijn controlerende taak als raadslid. In Nederland ben je onschuldig tot het tegendeel is bewezen, dat heeft Mark Rutte nota bene in het tv-programma Buitenhof gezegd. En dan gaat de VVD in Den Haag op de stoel van de rechter zitten. Ik vind het gewaagd.
Was het achteraf gezien wel een verstandige keuze van u om terug te keren als fractievoorzitter in de gemeenteraad?
Dat was een hele verstandige keuze. Ik heb een verplichting naar de mensen die op Groep de Mos hebben gestemd. En ik ga niet weg vanwege onterechte, stuitende beschuldigingen. Ik blijf knokken voor mijn kiezers.
Wie betaalt eigenlijk uw juridische kosten?
Die betalen wij uit de verenigingskas van de partij. Dat geld wordt bijeengebracht door de raadsleden die iedere maand honderd euro inleggen en door de wethouders die elke maand vierhonderd euro betalen. Rachid en ik leggen dat bedrag nog elke maand in. Maar na een jaar advocaatkosten zijn we als vereniging Groep de Mos blut.
Dat betekent dat wij de juridische kosten met privégelden moeten gaan betalen. Wij hebben met onze advocaten een redelijk uurtarief kunnen afspreken, maar in de zaak gaat heel veel tijd zitten. Daardoor lopen de kosten op. Daarom zijn we een crowdfunding actie gestart en vragen we mensen ons te helpen. We hebben tienduizenden euro’s nodig.
Vermengt u met deze actie uw juridische zaak niet te veel met uw politieke werk?
Nee. Om mijn politieke werk goed te kunnen doen moet ik in het politiek proces waarin ik verzeild ben geraakt, worden bijgestaan door advocaten. Ik ben er steeds zekerder van dat het een politiek proces is en dat er sprake is van karaktermoord. En om mijn werk te kunnen blijven doen, heb ik geld nodig om de dure advocaten te kunnen betalen.
U start dus een crowdfunding om Peter Plasman, één van uw dure advocaten, te betalen. Maar Peter Plasman is sinds deze week ook uw partijgenoot geworden in de landelijke partij Code Oranje. Maakt u het niet erg diffuus?
Peter is nu mijn running mate en we hebben met hem afgesproken dat ik waarschijnlijk een andere advocaat toegewezen krijg als we de Tweede Kamer halen. Dan behartigt Peter mijn belangen dus niet meer. Maar voorlopig moet ook het kantoor van Peter Plasman betaald worden voor het werk dat gedaan wordt. En over deze betaling zijn wij weer erg transparant.
Rachid Guernaoui
Rachid Guernaoui werkte voor hij wethouder werd bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Hij kreeg verlof om als wethouder aan de slag te gaan. Maar dit avontuur bleek van korte duur. In oktober 2019 nam hij ontslag vanwege de corruptiezaak. Sindsdien zit Guernaoui thuis.
Voormalig wethouder Rachid Guernaoui | Foto: ANP
Hoe gaat het een jaar na de inval?
Het is al een jaar een nachtmerrie. Ze hebben mij politiek en maatschappelijk buitenspel gezet met valse beschuldigingen waar ik mij niet tegen kan verweren. Ik zit nu al een jaar thuis en ik kan niets doen. Terwijl ik juist met volle energie bezig was voor de stad.
Nadat ik ontslag had genomen als wethouder ben ik teruggegaan naar het ministerie van Binnenlandse Zaken waar ik al twintig jaar in dienst ben. Ik heb gezegd dat mijn verlof is afgelopen en dat ik weer aan het werk wil. Maar ze hebben mij daar geen nieuw werk gegeven, dus nu zit ik betaald thuis.
Dat is vast geen fijn gevoel..?
Nee, dat is verschrikkelijk. Je wordt wakker en je vraagt je af wat je deze dag gaat doen. Maar er is niets te doen. Ik probeer de dag door te komen met boeken lezen, koffie drinken en met andere mensen praten. Want in deze tijd en met deze beschuldigingen solliciteren is een illusie.
Richard de Mos werkt wel door. Bekijkt u dat met jaloezie?
Nee, ik ben heel blij dat Richard weer raadslid heeft kunnen worden zodat hij weer aan de slag kan met onze ideeën. Maar ik zit ondertussen thuis en wacht af. Ik begrijp werkelijk niet waarom het OM nog steeds niet klaar is met het onderzoek dat al meer dan een jaar geleden begonnen is. Ik heb alle tijd om aan het onderzoek mee te werken en ze mogen mij alle vragen stellen.
Is er het afgelopen jaar weleens een moment geweest waarop u dacht: dit of dat is misschien niet handig geweest en dat had ik als wethouder anders moeten doen?
Ik heb mijn dossier gelezen en ik denk vooral dat wat het OM heeft gedaan niet handig is. Mij beschuldigen van lidmaatschap van een criminele organisatie. Ze zijn compleet de weg kwijt. Als je bezig bent met beleid en je deelt dat met anderen voor advies, dan zegt het OM dat dit niet mag. Maar beleid maak je niet op het stadhuis, dat doe je samen met de stad. Het OM grijpt op deze manier in in een politiek proces.
Welk beleid heeft u gedeeld met anderen?
Ik ben nog niet verhoord dus ik weet niet precies waarom ze tot deze conclusie zijn gekomen. Ik hoop zo snel mogelijk verhoord te worden zodat ik de uitkomst van de verhoren en mijn verhaal kan delen met de stad. Maar wat ik en mijn advocaat tot nu toe hebben gelezen, slaat nergens op. Er is niets strafrechtelijks aan de hand.
U bent nog helemaal niet verhoord?
Voor de zomer ben ik verhoord over het verlenen van subsidies. Dat ging over het verstrekken van een subsidie aan een Azerbeidzjaanse vereniging. Omdat ik daarover heb gesproken met een partijgenoot, vindt het OM dat ik iets verkeerds heb gedaan. Maar het is een jaarlijkse subsidie die de vereniging al twintig jaar krijgt.
Daarnaast kreeg de vereniging van mijn voorganger veel meer, ik heb de aanvraag met vijftig procent gekort en ik heb keurig het ambtelijk advies gevolgd. Dus daar is helemaal niets mis mee. Dit heb ik uitgelegd maar ze luisteren niet. Ik ben bang dat het OM in een tunnelvisie zit en dat is schadelijk voor mij, voor Richard, voor de partij en voor de stad.
Waarom is het schadelijk voor de stad?
Omdat wij als grootste politieke partij zijn uitgeschakeld.
Maar er zijn misschien juist ook mensen die zeggen: het is goed dat deze partij op tijd is uitgeschakeld want er zijn mogelijk dingen gebeurd die niet kloppen?
Er is helemaal niets misgegaan en als er wat is misgegaan dan moet het OM daarmee naar buiten komen. Maar ze komen al een jaar met beschuldigingen zonder daarover met mij te spreken en zonder aan Den Haag uit te leggen wat er aan de hand is.
Hoe lang houdt u dit nog vol?
In 2022 zijn er gemeenteraadsverkiezingen en dan kan ik weer meedoen.
Dat is uw stip op de horizon?
Ja. Dan zijn er nieuwe ronden, nieuwe kansen en dan gaan we eens kijken hoe Den Haag gaat kiezen. Mijn ambitie is in elk geval om weer wethouder te worden.
Den HaagFM 01.10.2020 Een jaar na de inval bij de Haagse ex-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos is de verenigingskas van de partij leeg. Hieruit werden de juridische kosten voor de van corruptie verdachte politici betaald. Maar de bodem is bereikt en nu start de partij een crowdfunding om de kas weer te vullen. De Mos: ‘We hebben tienduizenden euro’s nodig.’
Op dinsdag 1 oktober 2019 viel de Rijksrecherche de woningen en werkkamers binnen van Richard de Mos en Rachid Guernaoui. De politici van de grootste partij in de Haagse gemeenteraad worden onder andere verdacht van corruptie en deelname aan criminele organisaties met Haagse horeca- en vastgoedondernemers.
De twee ontkennen. Gevolg van de verdenkingen is dat de coalitie valt en Hart voor Den Haag/Groep de Mos door VVD, D66 en GroenLinks uit het college wordt gezet. Precies een jaar na de inval heeft mediapartner Omroep West een dubbelinterview met Richard de Mos en Rachid Guernaoui.R
Richard de Mos
Allereerst Richard de Mos. Nadat hij als wethouder in oktober 2019 ontslag nam na een motie van wantrouwen is hij kort daarna de politieke arena weer ingestapt. Hij werd fractievoorzitter van zijn partij. Het OM is begin van deze maand gestart met het horen van De Mos.
Hoe lopen de verhoren?
Die verlopen in een gemoedelijke sfeer. We krijgen bij elke knik koffie en ik ben blij dat ik mijn verhaal eindelijk kan doen. Ik hoop echt dat de Rijksrecherche op basis van mijn verhaal de knotsgekke beschuldigingen wil heroverwegen en dat ze niet blijven hangen in een tunnelvisie omdat ze nou eenmaal een zware beschuldiging hebben neergelegd.
Vallen de verhoren u mee of tegen?
Ze vallen mij heel erg mee, want ik heb overal een verklaring voor. Dat zegt mijn advocaat Peter Plasman ook. Hij zegt over mij dat ik een spraakwaterval ben, maar dat ik overal een goed antwoord op heb. Had het Openbaar Ministerie maar eerder naar mij geluisterd, want dan zouden we die beschuldigingen mogelijk niet hebben gehad en dan had het college misschien niet hoeven vallen.
Op welke manier heeft uw zaak het afgelopen jaar de politiek in Den Haag beïnvloed?
In mijn optiek is er in Den Haag een mini-staatsgreep gepleegd. De kiezer heeft in 2018 in grote getale op Groep de Mos gestemd en vervolgens is er een coalitie gevormd die recht doet aan de verkiezingsuitslag. Nu zie je dat er een college zit met partijen waarvan er drie fors verloren hebben. Deze partijen maken beleid dat anders is dan waar de kiezers in meerderheid voor hebben gekozen. De zaak heeft de democratie dus enorme schade berokkend.
Uw voormalig coalitiegenoot VVD vindt dat u juist zorgt voor schade. In een ingezonden brief in het AD Haagsche Courant schreef de partij deze week dat u zichzelf opstelt als slachtoffer van duistere complotten en anderen verdacht maakt met valse insinuaties. Wat vindt u daarvan?
Voorop gesteld: de VVD mag alles schrijven in de krant, want de dag erna wordt de vis erin verpakt. Maar als ik op de inhoud van de brief in ga, dan zie ik dat Groep de Mos-raadslid Ralf Sluijs steekhoudende kritiek heeft geuit op voormalig VVD-wethouder Boudewijn Revis.
Het pand van Omar Munie is zwaar onder de marktwaarde verkocht, hoe kan dat? Bij bouwproject Amare is een topambtenaar voor de bus gegooid. Er is daar met geld geschoven. De kosten van heel veel projecten zijn onder de verantwoordelijkheid van Revis gierend uit de klauwen gelopen.
Maar zal de VVD niet bedoelen dat u uw persoonlijke strafzaak te veel projecteert op uw politieke werk?
Dat denk ik niet. We hebben gewoon kritiek op het functioneren van een wethouder en daarbij gaan aantoonbare zaken fout. Het busplatform bij Den Haag CS, de fietsenstalling onder het KJ-plein, Amare. Deze projecten zijn allemaal duurder geworden.
Ralf Sluijs doet gewoon zijn controlerende taak als raadslid. In Nederland ben je onschuldig tot het tegendeel is bewezen, dat heeft Mark Rutte nota bene in het tv-programma Buitenhof gezegd. En dan gaat de VVD in Den Haag op de stoel van de rechter zitten. Ik vind het gewaagd.
Was het achteraf gezien wel een verstandige keuze van u om terug te keren als fractievoorzitter in de gemeenteraad?
Dat was een hele verstandige keuze. Ik heb een verplichting naar de mensen die op Groep de Mos hebben gestemd. En ik ga niet weg vanwege onterechte, stuitende beschuldigingen. Ik blijf knokken voor mijn kiezers.
Wie betaalt eigenlijk uw juridische kosten?
Die betalen wij uit de verenigingskas van de partij. Dat geld wordt bijeengebracht door de raadsleden die iedere maand honderd euro inleggen en door de wethouders die elke maand vierhonderd euro betalen. Rachid en ik leggen dat bedrag nog elke maand in. Maar na een jaar advocaatkosten zijn we als vereniging Groep de Mos blut.
Dat betekent dat wij de juridische kosten met privégelden moeten gaan betalen. Wij hebben met onze advocaten een redelijk uurtarief kunnen afspreken, maar in de zaak gaat heel veel tijd zitten. Daardoor lopen de kosten op. Daarom zijn we een crowdfundingsactie gestart en vragen we mensen ons te helpen. We hebben tienduizenden euro’s nodig.
Vermengt u met deze actie uw juridische zaak niet te veel met uw politieke werk?
Nee. Om mijn politieke werk goed te kunnen doen moet ik in het politiek proces waarin ik verzeild ben geraakt, worden bijgestaan door advocaten. Ik ben er steeds zekerder van dat het een politiek proces is en dat er sprake is van karaktermoord. En om mijn werk te kunnen blijven doen, heb ik geld nodig om de dure advocaten te kunnen betalen.
U start dus een crowdfunding om Peter Plasman, één van uw dure advocaten, te betalen. Maar Peter Plasman is sinds deze week ook uw partijgenoot geworden in de landelijke partij Code Oranje. Maakt u het niet erg diffuus?
Peter is nu mijn running mate en we hebben met hem afgesproken dat ik waarschijnlijk een andere advocaat toegewezen krijg als we de Tweede Kamer halen. Dan behartigt Peter mijn belangen dus niet meer. Maar voorlopig moet ook het kantoor van Peter Plasman betaald worden voor het werk dat gedaan wordt. En over deze betaling zijn wij weer erg transparant.
Rachid Guernaoui
Rachid Guernaoui werkte voor hij wethouder werd bij het ministerie van Binnenlandse Zaken. Hij kreeg verlof om als wethouder aan de slag te gaan. Maar dit avontuur bleek van korte duur. In oktober 2019 nam hij ontslag vanwege de corruptiezaak. Sindsdien zit Guernaoui thuis.
Hoe gaat het een jaar na de inval?
Het is al een jaar een nachtmerrie. Ze hebben mij politiek en maatschappelijk buitenspel gezet met valse beschuldigingen waar ik mij niet tegen kan verweren. Ik zit nu al een jaar thuis en ik kan niets doen. Terwijl ik juist met volle energie bezig was voor de stad. Nadat ik ontslag had genomen als wethouder ben ik teruggegaan naar het ministerie van Binnenlandse Zaken waar ik al twintig jaar in dienst ben. Ik heb gezegd dat mijn verlof is afgelopen en dat ik weer aan het werk wil. Maar ze hebben mij daar geen nieuw werk gegeven, dus nu zit ik betaald thuis.
Dat is vast geen fijn gevoel..?
Nee, dat is verschrikkelijk. Je wordt wakker en je vraagt je af wat je deze dag gaat doen. Maar er is niets te doen. Ik probeer de dag door te komen met boeken lezen, koffie drinken en met andere mensen praten. Want in deze tijd en met deze beschuldigingen solliciteren is een illusie.
Richard de Mos werkt wel door. Bekijkt u dat met jaloezie?
Nee, ik ben heel blij dat Richard weer raadslid heeft kunnen worden zodat hij weer aan de slag kan met onze ideeën. Maar ik zit ondertussen thuis en wacht af. Ik begrijp werkelijk niet waarom het OM nog steeds niet klaar is met het onderzoek dat al meer dan een jaar geleden begonnen is. Ik heb alle tijd om aan het onderzoek mee te werken en ze mogen mij alle vragen stellen.
Is er het afgelopen jaar weleens een moment geweest waarop u dacht: dit of dat is misschien niet handig geweest en dat had ik als wethouder anders moeten doen?
Ik heb mijn dossier gelezen en ik denk vooral dat wat het OM heeft gedaan niet handig is. Mij beschuldigen van lidmaatschap van een criminele organisatie. Ze zijn compleet de weg kwijt. Als je bezig bent met beleid en je deelt dat met anderen voor advies, dan zegt het OM dat dit niet mag. Maar beleid maak je niet op het stadhuis, dat doe je samen met de stad. Het OM grijpt op deze manier in in een politiek proces.
Welk beleid heeft u gedeeld met anderen?
Ik ben nog niet verhoord dus ik weet niet precies waarom ze tot deze conclusie zijn gekomen. Ik hoop zo snel mogelijk verhoord te worden zodat ik de uitkomst van de verhoren en mijn verhaal kan delen met de stad. Maar wat ik en mijn advocaat tot nu toe hebben gelezen, slaat nergens op. Er is niets strafrechtelijks aan de hand.
U bent nog helemaal niet verhoord?
Voor de zomer ben ik verhoord over het verlenen van subsidies. Dat ging over het verstrekken van een subsidie aan een Azerbeidzjaanse vereniging. Omdat ik daarover heb gesproken met een partijgenoot, vindt het OM dat ik iets verkeerds heb gedaan. Maar het is een jaarlijkse subsidie die de vereniging al twintig jaar krijgt.
Daarnaast kreeg de vereniging van mijn voorganger veel meer, ik heb de aanvraag met vijftig procent gekort en ik heb keurig het ambtelijk advies gevolgd. Dus daar is helemaal niets mis mee. Dit heb ik uitgelegd maar ze luisteren niet. Ik ben bang dat het OM in een tunnelvisie zit en dat is schadelijk voor mij, voor Richard, voor de partij en voor de stad.
Waarom is het schadelijk voor de stad?
Omdat wij als grootste politieke partij zijn uitgeschakeld.
Maar er zijn misschien juist ook mensen die zeggen: het is goed dat deze partij op tijd is uitgeschakeld want er zijn mogelijk dingen gebeurd die niet kloppen?
Er is helemaal niets misgegaan en als er wat is misgegaan dan moet het OM daarmee naar buiten komen. Maar ze komen al een jaar met beschuldigingen zonder daarover met mij te spreken en zonder aan Den Haag uit te leggen wat er aan de hand is.
Hoe lang houdt u dit nog vol?
In 2022 zijn er gemeenteraadsverkiezingen en dan kan ik weer meedoen.
Dat is uw stip op de horizon?
Ja. Dan zijn er nieuwe ronden, nieuwe kansen en dan gaan we eens kijken hoe Den Haag gaat kiezen. Mijn ambitie is in elk geval om weer wethouder te worden.
AD 07.09.2020 Richard de Mos wordt de komende weken gehoord door het Openbaar Ministerie. Hij is verdachte in een corruptiezaak. Op Twitter reageert hij: ‘Ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het OM de plank volledig misslaat.’
Behalve van lekken, corruptie en omkoping beschuldigt het OM de voormalige Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag ook van meineed en deelname aan aan twee criminele organisaties.
Richard de Mos reageert op Twitter op een artikel van nieuwssite Omroep West: ‘Tot en met half oktober ga ik een aantal dagen gehoord worden over de valse beschuldigingen aan mijn adres. Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het OM de plank volledig misslaat.’
Vanmorgen maakte de politicus nog een selfie voor het Paleis van Justitie in Den Haag. Rachid Guernaoui wil echter nog niets kwijt over wanneer hij wordt verhoord. ,,Daar wil ik te zijner tijd samen met mijn advocaat zelf over naar buiten treden.”
De verhoren vinden nu plaats, maar een inhoudelijke behandeling in de rechtszaal kan pas op zijn vroegst in het najaar van 2021 plaatsvinden, zo gaf het OM eerder aan. Dat de zaak zo lang speelt, kan ook gevolgen hebben voor de toekomstige politieke plannen van de Mos, zo geeft hij aan.
In maart doet hij mee met de verkiezingen in de Tweede Kamer, met een programma dat hij nog moet presenteren. ,,Ik hoop dat wij daarbij een eerlijke kans krijgen om onze ombudspolitiek landelijk uit te rollen, zonder een grenzeloze ‘trial by media’.”
De advocaat van De Mos, Peter Plasman, nam dit weekend nog contact op met Nieuwsuur voor het eisen van een rectificatie. In de uitzending van vrijdagavond sprak presentator Jeroen Wollaars over ‘Haagse politici die veroordeeld worden voor lidmaatschap van een criminele organisatie’.
,,Terwijl het nog niet eens bekend is of deze zaak ook daadwerkelijk onder de rechter komt en zonder dat ik nog maar een seconde ben verhoord over de knotsgekke aantijgingen, stelt Nieuwsuur doodleuk dat er een veroordeling zal volgen”, aldus een verontwaardigde Richard de Mos. Het programma zou tegen Plasman hebben gezegd dat het om een verspreking ging.
Op 16 oktober trad De Mos terug als wethouder van de partij vanwege de verdenkingen. Tegen hem en Rachid Guernaoui werd een motie van wantrouwen ingediend.
Inmiddels is hij partijleider van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en wil in 2022 niet alleen Den Haag veroveren, maar ook meedoen met de gemeenteraadsverkiezingen in randgemeentes van de hofstad, zoals Westland, Rijswijk en Delft.
Bijlezen wat er met Richard de Mos in de afgelopen tijd is gebeurd omtrent de corruptieverdenking?
Den HaagFM 07.09.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) start maandag 07.09.2020 met de verhoren van Richard de Mos, meldt mediapartner Omroep West. Bijna een jaar geleden viel de Rijksrecherche de woning en werkkamer binnen van de Haagse ex-wethouder. De Mos is verdachte in een corruptiezaak. Richard de Mos: ‘Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het OM de plank volledig misslaat.’
Richard de Mos is al een klein jaar geen wethouder meer en zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos maakt al even lang geen deel meer uit van de coalitie. De Mos nam in dezelfde week van de inval ontslag als wethouder.
Dat deed hij na een motie van wantrouwen die door de Haagse gemeenteraad werd aangenomen. Datzelfde deed zijn partijgenoot en collega-wethouder Rachid Guernaoui, die ook verdachte is in de corruptiezaak.
Dat justitie de twee op de korrel heeft, wordt duidelijk op dinsdagochtend 1 oktober 2019. De Rijksrecherche doet die dag in alle vroegte een inval in de woningen van de twee zittende wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Ook op het stadhuis doorzoekt de Rijksrecherche de werkkamers van de politici en neemt documenten, telefoons en andere elektronica mee.
Haagse ondernemers
Naast De Mos en Guernaoui blijken ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani en de Haagse ondernemers Atilla Akyol van zalencentrum Opera en de vastgoedondernemers Edwin Jansen en Michel Zaadhof verdachte in de zaak. Allemaal ontkennen ze iets fout te hebben gedaan.
Het OM maakt de dinsdag van de inval in de loop van de middag bekend dat de wethouders verdacht worden van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en omkoping. Zo zou er sprake zijn geweest van het tegen betaling regelen van nachtvergunningen voor horecabedrijven.
Nachtvergunningen
Begin september 2019 heeft het Haagse stadsbestuur namelijk vijf extra nachtvergunningen uitgegeven. Twee hiervan komen terecht bij zalencentrum Opera van horecaondernemer Atilla Akyol. En dat vindt justitie verdacht, omdat Akyol nauwe banden heeft met Groep de Mos. Hij staat op de kandidatenlijst van de partij en de Opera is donateur van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Wat De Mos betreft is er niets mis met die donaties, zegt hij vooruit kijkend op zijn verhoor. ‘Hart voor Den Haag heeft openlijk donaties ontvangen van Haagse ondernemers’, zegt hij. ‘We waren hard bezig om onze verkiezingsbeloften in te lossen en wij hebben openlijk ideeën bij Haagse inwoners en ondernemers opgehaald.
Dat is onze manier van politiek bedrijven. Er is geen enkel signaal dat ik geld voor mijzelf heb ontvangen. Wel heb ik dus donaties voor mijn partij gekregen. Maar voor de duidelijkheid: dat is volstrekt legaal. De verdenking lijkt voorlopig op een wilde slag in de lucht.’
Geen wederdiensten
Hij ontkent dat er sprake is van het leveren van wederdiensten door hemzelf of door zijn partij. ‘Corruptie is als je stiekem geld of goederen ontvangt in ruil voor het verrichten van een wederdienst’, reageert De Mos. ‘Wij hebben gewoon gedaan wat in het verkiezingsprogramma van onze partij stond.
Bovendien was er in het college waar Hart voor Den Haag in zat, sprake van collegiaal bestuur. Alle besluiten werden samen met het gehele college genomen. Alsof een wethouder eigenstandig nachtvergunningen kan verlenen. Dat kan hij niet.’
Daarnaast wijst De Mos naar een besluit van waarnemend burgemeester Johan Remkes, eind juni van dit jaar. Op de laatste dag dat Remkes nog burgemeester is, besluit hij dat zalencentrum Opera de nachtvergunningen mag houden.
Remkes legt daarmee het advies van de Adviescommissie bezwaarschriften naast zich neer, die de burgemeester een paar maanden eerder adviseert om de verleende vergunning in te trekken na klachten van omwonenden. ‘Ook in de ogen van Remkes, was er niets aan de hand’, concludeert De Mos hieruit.
Criminele organisaties
Maar volgens justitie is er naast de nachtvergunningen meer aan de hand. Vlak voor de zomer, op 10 juli 2020 maakt het OM duidelijk dat de verdenking is uitgebreid. Het OM verdenkt de ex-wethouders van deelname aan criminele organisaties.
‘We zien dat een clubje van wethouders en ondernemers heel hecht was en structureel bezig was met omkoping en corruptie’, stelt een woordvoerder van het OM in het TV West Nieuws bij Omroep West. ‘Het gaat om twee criminele organisaties. Eén die toeziet op de horecaondernemers en één die toeziet op het vastgoed, steeds, met een wethouder daarbij.’
De Mos is nog altijd woedend over deze verdenking. ‘Ik word, zeker ook in de beeldvorming, op één lijn gezet met de leden van motorclubs als Hells Angels en Satudarah’, zegt hij. ‘Het OM lijkt gevangen te zijn geraakt in zijn eigen tunnelvisie. Eerst ben ik een half jaar afgeluisterd, daarna vindt er een inval in mijn woning plaats en nu word ik, via ‘trial by media’ beschuldigd van deelname aan criminele organisaties. Dat is heftig en onterecht.’
Gevaarlijke klucht
Volgens De Mos krijgt de zaak trekjes van een ‘gevaarlijke klucht’. De Mos: ‘Op basis van deze redeneringen van het OM loopt iedere wethouder en ieder college van B&W in Nederland het risico om van deelname aan een criminele organisatie te worden beschuldigd.
Bijna iedere politieke partij heeft te maken met donaties en hoe daarmee om te gaan. Iedere actieve wethouder heeft dagelijks contact met belanghebbenden in stad of dorp. In ieder college spelen er vragen over hoe om te gaan met geheime stukken en hoe dit zich tot de openbaarheid verhoudt.’
De Mos vindt dat hier een open debat over gevoerd moet worden. ‘Het is van groot belang dat het gesprek hierover in alle openheid wordt gevoerd’, zegt hij. ‘Was het OM nu maar tot die conclusie gekomen.
Dat zou een nuttige discussie opleveren over belangrijke vragen in onze democratie, die wat mij betreft zou uitmonden in volledige transparantie over donaties en over politieke lobby.’
Najaar volgend jaar
Wanneer de inhoudelijke behandeling van de zaak in de rechtszaal begint is nog niet duidelijk. Volgens het OM zal het in elk geval niet eerder zijn dan in het najaar van volgend jaar.
OmroepWest 06.09.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) start maandag 07.09.2020 met de verhoren van Richard de Mos. Bijna een jaar geleden viel de Rijksrecherche de woning en werkkamer binnen van de Haagse ex-wethouder. De Mos is verdachte in een corruptiezaak.
Richard de Mos: ‘Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het OM de plank volledig misslaat.’
Richard de Mos is al een klein jaar geen wethouder meer en zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos maakt al even lang geen deel meer uit van de coalitie. De Mos nam in dezelfde week van de inval ontslag als wethouder.
Dat deed hij na een motie van wantrouwen die door de Haagse gemeenteraad werd aangenomen. Datzelfde deed zijn partijgenoot en collega-wethouder Rachid Guernaoui, die ook verdachte is in de corruptiezaak.
Dat justitie de twee op de korrel heeft, wordt duidelijk op dinsdagochtend 1 oktober 2019. De Rijksrecherche doet die dag in alle vroegte een inval in de woningen van de twee zittende wethouders van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Naast De Mos en Guernaoui blijken ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani en de Haagse ondernemers Atilla Akyol van zalencentrum Opera en de vastgoedondernemers Edwin Jansen en Michel Zaadhof verdachte in de zaak. Allemaal ontkennen ze iets fout te hebben gedaan.
Het OM maakt de dinsdag van de inval in de loop van de middag bekend dat de wethouders verdacht worden van ambtelijke corruptie, schending van het ambtsgeheim en omkoping. Zo zou er sprake zijn geweest van het tegen betaling regelen van nachtvergunningen voor horecabedrijven.
Nachtvergunningen
Begin september 2019 heeft het Haagse stadsbestuur namelijk vijf extra nachtvergunningen uitgegeven. Twee hiervan komen terecht bij zalencentrum Opera van horecaondernemer Atilla Akyol. En dat vindt justitie verdacht, omdat Akyol nauwe banden heeft met Groep de Mos. Hij staat op de kandidatenlijst van de partij en de Opera is donateur van Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Wat De Mos betreft is er niets mis met die donaties, zegt hij vooruit kijkend op zijn verhoor. ‘Hart voor Den Haag heeft openlijk donaties ontvangen van Haagse ondernemers’, zegt hij. ‘We waren hard bezig om onze verkiezingsbeloften in te lossen en wij hebben openlijk ideeën bij Haagse inwoners en ondernemers opgehaald.
Dat is onze manier van politiek bedrijven. Er is geen enkel signaal dat ik geld voor mijzelf heb ontvangen. Wel heb ik dus donaties voor mijn partij gekregen. Maar voor de duidelijkheid: dat is volstrekt legaal. De verdenking lijkt voorlopig op een wilde slag in de lucht.’
Geen wederdiensten
Hij ontkent dat er sprake is van het leveren van wederdiensten door hemzelf of door zijn partij. ‘Corruptie is als je stiekem geld of goederen ontvangt in ruil voor het verrichten van een wederdienst’, reageert De Mos. ‘Wij hebben gewoon gedaan wat in het verkiezingsprogramma van onze partij stond.
Bovendien was er in het college waar Hart voor Den Haag in zat, sprake van collegiaal bestuur. Alle besluiten werden samen met het gehele college genomen. Alsof een wethouder eigenstandig nachtvergunningen kan verlenen. Dat kan hij niet.’
Daarnaast wijst De Mos naar een besluit van waarnemend burgemeester Johan Remkes, eind juni van dit jaar. Op de laatste dag dat Remkes nog burgemeester is, besluit hij dat zalencentrum Opera de nachtvergunningen mag houden.
Remkes legt daarmee het advies van de Adviescommissie bezwaarschriften naast zich neer, die de burgemeester een paar maanden eerder adviseert om de verleende vergunning in te trekken na klachten van omwonenden. ‘Ook in de ogen van Remkes, was er niets aan de hand’, concludeert De Mos hieruit.
Criminele organisaties
Maar volgens justitie is er naast de nachtvergunningen meer aan de hand. Vlak voor de zomer, op 10 juli 2020 maakt het OM duidelijk dat de verdenking is uitgebreid. Het OM verdenkt de ex-wethouders van deelname aan criminele organisaties.
‘We zien dat een clubje van wethouders en ondernemers heel hecht was en structureel bezig was met omkoping en corruptie’, stelt een woordvoerder van het OM in het TV West Nieuws bij Omroep West. ‘Het gaat om twee criminele organisaties. Eén die toeziet op de horecaondernemers en één die toeziet op het vastgoed, steeds, met een wethouder daarbij.’
De Mos is nog altijd woedend over deze verdenking. ‘Ik word, zeker ook in de beeldvorming, op één lijn gezet met de leden van motorclubs als Hells Angels en Satudarah’, zegt hij. ‘Het OM lijkt gevangen te zijn geraakt in zijn eigen tunnelvisie.
Eerst ben ik een half jaar afgeluisterd, daarna vindt er een inval in mijn woning plaats en nu word ik, via ‘trial by media’ beschuldigd van deelname aan criminele organisaties. Dat is heftig en onterecht.’
Gevaarlijke klucht
Volgens De Mos krijgt de zaak trekjes van een ‘gevaarlijke klucht’. De Mos: ‘Op basis van deze redeneringen van het OM loopt iedere wethouder en ieder college van B&W in Nederland het risico om van deelname aan een criminele organisatie te worden beschuldigd.
Bijna iedere politieke partij heeft te maken met donaties en hoe daarmee om te gaan. Iedere actieve wethouder heeft dagelijks contact met belanghebbenden in stad of dorp. In ieder college spelen er vragen over hoe om te gaan met geheime stukken en hoe dit zich tot de openbaarheid verhoudt.’
De Mos vindt dat hier een open debat over gevoerd moet worden. ‘Het is van groot belang dat het gesprek hierover in alle openheid wordt gevoerd’, zegt hij. ‘Was het OM nu maar tot die conclusie gekomen. Dat zou een nuttige discussie opleveren over belangrijke vragen in onze democratie, die wat mij betreft zou uitmonden in volledige transparantie over donaties en over politieke lobby.’
Najaar volgend jaar
Wanneer de inhoudelijke behandeling van de zaak in de rechtszaal begint is nog niet duidelijk. Volgens het OM zal het in elk geval niet eerder zijn dan in het najaar van volgend jaar.
Telegraaf 07.09.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) gaat beginnen met het verhoren van voormalig wethouder in Den Haag Richard de Mos. Hij bevestigt berichtgeving hierover van Omroep West. Bijna een jaar geleden, op 1 oktober, doorzocht de recherche zijn woning en werkplek wegens de verdenking van betrokkenheid bij een corruptiezaak.
„Tot en met half oktober ga ik een aantal dagen gehoord worden over de valse beschuldigingen aan mijn adres. Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het #OM de plank volledig misslaat”, meldt De Mos op Twitter bij het bericht van Omroep West. Volgens de regionale omroep gaan de verhoren maandag van start.
Niet lang na de invallen, nam De Mos ontslag als wethouder en ging terug naar de Haagse gemeenteraad als fractievoorzitter van zijn partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Ook zijn partijgenoot en collega-wethouder Rachid Guernaoui is sinds vorig jaar verdachte in de zaak.
Tot en met half oktober ga ik een aantal dagen gehoord worden over de valse beschuldigingen aan mijn adres. Een schande dat dit zolang op zich heeft laten wachten, maar ik ben blij dat ik eindelijk kan uitleggen dat het #OM de plank volledig misslaat.
Het Openbaar Ministerie verdenkt De Mos en Guernaoui van ambtelijke corruptie. Ze zouden bevriende ondernemers hebben geholpen met vergunningen in ruil voor donaties.
Het corruptie-onderzoek naar oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos voltrekt zich in alle stilte.
Toch komen er viaNRCal weer nieuwe beschuldigingen naar buiten. Deze keer gaat het om Turks-Nederlandse partijvrienden, die in 2018 stemmen zouden hebben gekocht en geronseld voor Groep de Mos.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er in Den Haag stemmen gekocht van kiezers met een migratieachtergrond voor de lokale partij van Richard de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
AD 06.06.2020
Wat is het nieuws?
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratie-achtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos, blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een verdachte in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van NRC. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Vergunning Opera
AD 03.07.2020
‘Laffe streek’ wekt wrevel en Vraagtekens bij actie Remkes die vlak voor vertrek nachtvergunning Opera in stand hield
Er zijn vragen gerezen in de Haagse gemeenteraad bij het besluit van interim-burgemeester Remkes dat partycentrum Opera zijn nachtvergunningen mag houden. De HSP noemt het onbegrijpelijk dat Johan Remkes op zijn laatste werkdag als burgemeester, 30 juni, besloot de omstreden nachtvergunningen in stand te houden voor het partycentrum.
Telegraaf 04.07.2020
Zijn brief daarover viel 2 juli op de deurmat bij Hagenaars die bezwaar maakten tegen de nachtelijke feesten. Remkes was toen al weg uit de stad. Ook GroenLinks en D66 blijven achter met veel vragen.
Inval ivm Opera
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding‘ is betaald ‘aan partijen’.
AD 06.06.2020
Wat is er aan de hand?
De Turkse broers A. zouden betrokken zijn geweest bij het ronselen van stemmen voor Groep de Mos. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 zouden ze stempassen van kiezers in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Atilla A. stond op de lijst van de partij. ‘Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’, zo staat te lezen in het NRC-artikel.
Reacties HSP, Islam Democraten en ChristenUnie-SGP
De Haagse Stadspartij (HSP) doet een oproep aan het stadsbestuur om inzicht te krijgen over het stemgedrag, per volmacht, in de Schilderswijk en Transvaal. De partij doet dit nadat NRC vrijdag schreef over mogelijke stemfraude waarbij stemmen zouden zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/ Groep de Mos.
Of dat heeft geleid tot meer voorkeurstemmen tot een bepaalde partij, dat is wel de vraag.” Ook Islam Democraten-fractievoorzitter Tahsin Çetinkaya sprak zich over de kwestie uit, zijn partij liep een tweede zetel mis bij de verkiezingen van 2018. “”We hebben een 2e zetel met ongeveer 200 stemmen verloren. Dit betekent nog wat.” Joris Wijsmuller: “Daar moet je niet aan denken en daarom is het belangrijk dat het wordt opgehelderd. Het stadsbestuur moet onderzoeken of er echt niet iets opmerkelijks is gebeurd.
Stel dat dat het geval is, dan is het de vraag wat voor betekenis dat heeft. Alleen al het idee is heel kwalijk en schadelijk. Dat vraagt om direct onderzoek.”
Wijsmuller HSP reageert: “Als er inderdaad aanleiding is om te denken dat er met volmachten makkelijker geronseld zou worden of dat er stemmen zijn gekocht, dan is dat aanleiding voor de minister om eens na te denken over strengere regels voor volmachten om dat risico wat in te perken. Dat is niet aan ons als gemeenteraad.
Wij moeten gewoon met geloofwaardigheid verder kunnen en daarom is het belangrijk dat we opheldering krijgen hoe dit zit”, aldus de fractievoorzitter van de HSP.
AD 06.06.2020
Hoe reageren De Mos en Guernaoui?
Woedend. ‘Dit is smaad, een lastercampagne. Allemaal roddel en achterklap’, stelt Hart voor Den Haag op haar website. ,,Nadat wij – via Rachid Guernaoui – tapverslagen hebben gedeeld met NRC om onze onschuld te bewijzen, haalt de krant er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen geronseld of gekocht.’
Reactie Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD)
“Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen”, zei de Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag
‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
Dit pleidooi hield de oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM. ‘Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen’, zei de Haagse oud-burgemeester
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. ‘Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten”, reageerde Van Aartsen.
Reactie waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD)
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders “zo snel mogelijk wordt afgerond”.
Remkes zou hierop aandringen bij het OM. “Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd”, beweerde Van Aartsen.
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. “Ik weet ook niet waarom het zolang duurt.
OmroepWest 25.06.2020 Cultureel-religieuze motieven, zo verklaart de gemeente Den Haag het hoge percentage volmachtstemmen bij sommige kiesbureaus tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 2018.
Een analyse van die verkiezingsuitslag door Omroep West ondersteunt dit: op plekken waar veel per volmacht wordt gestemd, krijgen islamitische partijen soms wel zes keer zo veel stemmen. Opvallend is dat de van kiesfraude beschuldigde Groep de Mos bij deze kiesbureaus juist minder stemmen krijgt.
Uit die analyse blijkt dat er bij die verkiezingen in Den Haag opvallend veel per volmacht is gestemd. Maar liefst veertien Haagse stembureaus stonden in de landelijke ‘volmachttop-25’, en in acht van die bureaus zijn er veel stemmen gegaan naar Atilla Akyol, de lijstduwer van Groep de Mos die volgens NRC betrokken is bij het ronselen. De partijfinancier en zakenman is ook verdachte in de corruptiezaak rond Groep de Mos.
Gerommel met stempassen
Voor NRC is de populariteit van Akyol in bureaus met veel volmachtstemmen een aanwijzing dat er met stempassen is gerommeld. Volgens een tipgever uit de Turkse gemeenschap in Den Haag zou er 150 euro worden betaald aan wie twintig stempassen leverde.
Signalen hierover zijn echter nooit beland bij de gemeente, die wijst op cultureel-religieuze motieven voor stemmen per volmacht. Met name in islamitische kringen zouden ouders vaak hun kinderen volmachtigen.
Stembureaus met afwijkend veel volmachtstemmen | Bron: Omroep West
Achtergrond speelt mee in volmachtstemmen
Een indicatie dat de cultureel-religieuze achtergrond meespeelt in het volmachtstemmen, komt ook naar voren uit een analyse van de verkiezingsuitslag van 2018 door Omroep West. Over alle stembureaus genomen, kregen de islamitische partijen Islam Democraten, NIDA en Partij voor de Eenheid respectievelijk 25,6, 16,5 en 14,9 stemmen per bureau.
Kijk je alleen naar de 32 bureaus waar statistisch gezien afwijkend veel per volmacht werd gestemd, krijgen de islamitische partijen drie tot vier keer zo veel stemmen. Dit verschil wordt nog groter als je alleen kijkt naar de veertien bureaus uit de landelijke ‘volmachttop-25’ waar NRC het over heeft. Daar krijgen Islam Democraten, NIDA en Partij van de Eenheid achtereenvolgens gemiddeld 171,3, 87,4 en 103,7 stemmen per bureau. Vijf tot zes keer zo veel als gemiddeld dus.
Volmachtstemmen islamitische partijen| Bron: Omroep West
Eenderde van de stemmen komt uit veertien bureaus
Ter indicatie van hoe belangrijk de top 14-bureaus waren voor de islamitische partijen: Islam Democraten kreeg in totaal 6943 stemmen, waarvan er 2398 werden uitgebracht in deze bureaus. Ruim een derde van hun stemmen is dus afkomstig uit slechts een fractie van de 271 bureaus.
Voor de overige partijen lijkt het belang van de volmachtstem minder groot: op CDA en PvdA na, scoorden ze allemaal (iets) minder goed bij bureaus waar veel met volmachtstemmen werd gestemd. Dat geldt dus ook voor die partij die in verband wordt gebracht met stembusfraude, Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Groep de Mos
Over de hele stad genomen, kreeg de partij van Richard de Mos gemiddeld 128 stemmen per bureau. Bij bureaus waar afwijkend veel per volmacht werd gestemd, ligt dat gemiddelde 13 procent lager: 103,7.
Volmachtstemmen Hart voor Den Haag/Groep de Mos| Bron: Omroep West
In de veertien stembussen uit de top 25 van NRC – waar Atilla Akyol dus veel stemmen kreeg – werden nog minder stemmen voor Groep de Mos gedaan: gemiddeld 79,8. In andere woorden: Akyol, een bekende ondernemer uit Schilderswijk en Transvaal, mag er dan misschien wel goed scoren, de partij als geheel minder.
Gesjoemel met stemmen?
Betekent dit dan dat er niet gesjoemeld is met stemmen? Nee. Partijen zouden geronselde stemmen even goed verspreid over de hele stad uit kunnen laten brengen, want uiteindelijk telt het totaal. Daarin kunnen ook de 29 stemmen voor Atilla Akyol bij stembureau OBS De Galjoen doorslaggevend zijn, of de rest van de partij er nou goed scoorde of niet.
Wat deze cijfers wel laten zien, is dat per volmacht stemmen inderdaad een fenomeen is dat meer voorkomt in buurten met veel islamitische inwoners. Adeel Mahmood van islampartij Nida zei onlangs al tegen Omroep West dat er in buurten als de Schilderswijk en Transvaal zelfs actief campagne wordt gevoerd om het lage opkomstpercentage in de buurten op te krikken. ‘Dan worden mensen die niet van plan zijn om te gaan stemmen of geen politieke interesse hebben, opgeroepen om hun volmacht te geven aan familieleden.’
Alarmbellen
Het verklaart dat er geen alarmbellen zijn afgegaan door de stemmen van Akyol, een bekende man in een buurt waar er vaker veel volmachtstemmen worden uitgebracht. Dit laatste wordt bevestigd door een blik op de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen in 2019, in een top 32 van de bureaus met meeste volmachtstemmen komen veel dezelfde namen naar boven als in 2018.
Provinciale Statenverkiezingen 2019 | Bron: Omroep West
Hoewel er bij de gemeente geen signalen zijn binnengekomen over stemmen met volmacht, wordt er wel gesproken over mogelijke aanpassingen, om ook vraagtekens als die rond Groep de Mos weg te nemen.
Van een afschaffing zal het in ieder geval niet komen, als het aan de Kiesraad ligt: ‘De onderhandse volmacht voorziet in een duidelijke behoefte en is voor sommige mensen zelfs de enige mogelijkheid om deel te nemen aan de verkiezingen.’ Tahsin Çetinkaya van de Islam Democraten: ‘Dit recht is niet verkeerd omdat er een partij is die het zou misbruiken.’
Meer weten over het risico en (en recht) van stemmen per volmacht? Lees dan deze analyse.
Den HaagFM 08.06.2020 De Haagse Stadspartij (HSP) doet een oproep aan het stadsbestuur om inzicht te krijgen over het stemgedrag, per volmacht, in de Schilderswijk en Transvaal. De partij doet dit nadat NRC vrijdag schreef over mogelijke stemfraude waarbij stemmen zouden zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/ Groep de Mos.
Partijleider Richard de Mos ontkende dat hiervan sprake is geweest en sprak van ‘smaad en laster‘. “Ik hoop dat het niet waar is, maar we moeten met alles rekening houden”, zegt HSP-fractievoorzitter Joris Wijsmuller in Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM. De partij heeft vragen gesteld aan het stadsbestuur.
“Stemfraude en de suggestie die uit het artikel van NRC spreekt is heel schadelijk voor de lokale democratie en dat mag niet boven de markt hangen.” NRC maakte een analyse van het gebruik van volmachten. “En dan blijkt dat in de Schilderswijk van heel Nederland veruit de meeste volmachten worden gebruikt.
En dat valt op omdat met name daar de persoon in kwestie daar veel voorkeurstemmen had. Nu vind ik het gevaarlijk om aan die ene analyse conclusies te verbinden, daarom wil ik ook zien hoe het bij de verkiezing ervoor was.
Dan kun je misschien zien of er een opvallende beweging heeft plaatsgevonden die leidt tot meer voorkeursstemmen voor een persoon of partij.” De Kiesraad waarschuwde de gemeente al in 2014 voor het feit dat er in Transvaal en de Schilderswijk veel gebruik werd van gemaakt om te stemmen per volmacht.
“Op het moment dat je door iemand anders je stem laat uitbrengen dan is daar geen zicht meer op, Dat maakt kwetsbaarder. Dat betekent dat mensen die veel volmachten in handen krijgen daar misschien bepaalde agenda’s mee kunnen dienen. Het is een wat risicovollere manier van stemmen.
Of dat heeft geleid tot meer voorkeurstemmen tot een bepaalde partij, dat is wel de vraag.” Ook Islam Democraten-fractievoorzitter Tahsin Çetinkaya sprak zich over de kwestie uit, zijn partij liep een tweede zetel mis bij de verkiezingen van 2018. “”We hebben een 2e zetel met ongeveer 200 stemmen verloren. Dit betekent nog wat.” Joris Wijsmuller: “Daar moet je niet aan denken en daarom is het belangrijk dat het wordt opgehelderd. Het stadsbestuur moet onderzoeken of er echt niet iets opmerkelijks is gebeurd.
Stel dat dat het geval is, dan is het de vraag wat voor betekenis dat heeft. Alleen al het idee is heel kwalijk en schadelijk. Dat vraagt om direct onderzoek.”
Wijsmuller HSP reageert: “Als er inderdaad aanleiding is om te denken dat er met volmachten makkelijker geronseld zou worden of dat er stemmen zijn gekocht, dan is dat aanleiding voor de minister om eens na te denken over strengere regels voor volmachten om dat risico wat in te perken. Dat is niet aan ons als gemeenteraad. Wij moeten gewoon met geloofwaardigheid verder kunnen en daarom is het belangrijk dat we opheldering krijgen hoe dit zit”, aldus de fractievoorzitter van de HSP.
AD 06.06.2020 Nergens in Nederland wordt er zo massaal met volmachten gestemd als in en rond de Haagse Schilderswijk. En dat is nogal link, zo blijkt maar weer uit de vermeende stemfraude bij Groep de Mos.
Het is 2014 als de Kiesraad de gemeente waarschuwt. In Den Haag wordt in Transvaal en in de Schilderswijk wel heel erg veel per volmacht gestemd. Een kwart tot een derde van de kiezers laat z’n stem door een ander uitbrengen.
En dat is best link. Bij het stemmen per volmacht bestaat het gevaar van fraude en misbruik, stelt een Europese organisatie die Nederland datzelfde jaar flink op z’n vingers tikt. Het is bovendien in strijd met het stemgeheim, zo heet het.
Zes jaar later dringt die boodschap opeens keihard door in Den Haag. In NRC verscheen deze week een artikel over stemfraude in de Schilderswijk. Twee Turks-Nederlandse ondernemers zouden geld hebben betaald om stemmen te kopen. ,,Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’’, zegt een anonieme bron in de krant.
Het gaat hier om de broers Erdin en Atilla A. De laatste is lijstduwer, sponsor en een partijvriend van Groep de Mos/Hart voor Den Haag. De eerste heeft een vriendin die op de kieslijst van de lokale partij op de vierde plek is gezet.
Omkoping
De twee zijn inmiddels wel bekend in Haagse kringen. Sinds oud-wethouders De Mos en Guernaoui vorig jaar oktober van hun bed werden gelicht op de verdenking van corruptie en omkoping staat het vizier op de broers. Het is hun zalencentrum dat volgens Justitie in ruil voor giften van wethouder Richard de Mos onder meer twee nachtvergunningen kreeg.
Het recherche-onderzoek verloopt in alle stilte en dus slaan de nieuwe beschuldigingen in als een bom. Ook omdat ze worden gestaafd door verslagen van afgetapte gesprekken uit het recherche-onderzoek. En door een verkiezingsuitslag in de Schilderswijk.
Zo blijkt Atilla A. in het stembureau Theater de Vaillant in maart 2018 verreweg de meeste stemmen te hebben binnengehaald van alle 500 Haagse gemeenteraadskandidaten. Én: in geen enkel kiesbureau in Nederland werd zoveel via volmachten gestemd als juist in Theater de Vaillant: Bijna een derde van alle stemmen werd door een gemachtigde uitgebracht. Het zou nog een extra aanwijzing zijn dat er gerommeld is met de stempassen, meent NRC.
Hoogste percentage volmachtstemmen
De gemeente Den Haag kan het niet beamen. ,,Wij hebben destijds geen signalen van ronselen gehad”, zegt een Haagse woordvoerder. ,,Ook niet uit andere bronnen. En tja, wij kunnen natuurlijk niet in het onderzoeksdossier kijken.
Dat betekent niet dat Den Haag niks heeft gedaan met de waarschuwing van de Kiesraad. Via een speciale app hield de gemeente in maart 2018 nauwlettend in de gaten hoeveel er door anderen dan kiesgerechtigden gestemd werd in de kiesbureaus. Kwam het percentage boven de tien procent uit dan kregen het stembureau en de wijkagent een seintje.
We zullen het onderzoek van de recherche moeten afwachten om te weten of er inderdaad geronseld is. Feit blijft dat de acht stembureaus in en rond de Schilderswijk in 2018 de hoogste percentages volmacht-stemmen hadden van heel Nederland.
Zoon of dochter
Een kwestie van traditie, denkt Adeel Mahmood van Nida. ,,Bij verkiezingen wordt er in Transvaal en in de Schilderswijk vaak opgeroepen om met een volmacht te stemmen. De opkomst is meestal laag. Ouderen zijn niet erg gemotiveerd om naar het stemhokje te gaan. Dus zegt men: geef vooral een machtiging mee aan je zoon of je dochter.‘’
Je baseert dit artikel op niks. Er zijn geen harde feiten, aldus Tahsin Cetinkaja.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos ontkent het ronselen en het stemmen kopen in alle toonaarden. ,,Het is allemaal smaad en laster”, zegt de Haagse partij die een medestander vindt in raadslid Tahsin Cetinkaja van de Islam Democraten. ,,Ik heb met die mensen van NRC gesproken en gezegd: Je baseert dit artikel op niks. Er zijn geen harde feiten.”
Ronselen lijkt hem sowieso een knap lastige klus. ,,Daar moet je zoveel voor regelen. Ga maar na: Eén persoon mag maximaal drie stemmen uitbrengen. Voor 200 stemmen moet je dan 70 man bij elkaar krijgen om voor je naar het stemhokje gaan. Weet je, ik woon midden in de Schilderswijk en ik heb nóóit iets gezien.’’
Den HaagFM 06.06.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) moet snel het corruptieonderzoek naar Richard de Mos en Rachid Guernaoui afronden en tot een conclusie komen. Dat pleidooi hield oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
De Haagse ex-wethouders De Mos en Guernaoui (beiden van Hart voor Den Haag/Groep de Mos) worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op dinsdag 1 oktober viel de Rijksrecherche daarom de woningen en werkkamers van de politici binnen. Maar het OM heeft tot nu toe niets over de zaak naar buiten gebracht. De twee politici ontkennen de beschuldigingen.
“Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen”, zei de Haagse oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. “Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten”, reageerde Van Aartsen. “Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.”
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders “zo snel mogelijk wordt afgerond”.
Remkes zou hierop aandringen bij het OM. “Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd”, beweerde Van Aartsen.
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. “Ik weet ook niet waarom het zolang duurt. Je zou echt willen – en volgens mij is dat ook uit de raad gekomen deze dagen, na het NRC-stuk: rond het nu af, kom tot een conclusie. Dan sleept het zich mogelijkerwijs toch nog langer voort, als het tot een rechtszaak zou komen. Maar alsjeblieft, voor de stad is dit beroerd”, aldus Van Aartsen.
OmroepWest 06.06.2020 Oud-burgemeester van Den Haag Jozias van Aartsen vindt dat het Openbaar Ministerie (OM) snel het corruptieonderzoek naar Richard de Mos en Rachid Guernaoui moet afronden en tot een conclusie moet komen. ‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
Dit pleidooi hield de oud-burgemeester Jozias van Aartsen (VVD) van Den Haag zaterdag in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM. ‘Ik zou willen dat het OM snel tot een conclusie komt en dat er eventueel een vervolging volgt. Dan kan het voor de rechter een rol gaan spelen’, zei de Haagse oud-burgemeester
NRC berichtte deze week dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018. ‘Dan zal dit ongetwijfeld ook aan de orde komen, want als ik het goed begrepen heb, dan is het een onderdeel van het onderzoek waar weer een stukkie uit is gekomen. Daar moeten we toch op wachten’, reageerde Van Aartsen. ‘Voor de stad is het zo ongelofelijk belangrijk dat we dit soort gedoe een keer achter ons kunnen laten, want het blijft de stad ook als geheel achtervolgen.’
De Haagse waarnemend burgemeester Johan Remkes (VVD) zei eerder op Den Haag FM te hopen dat het corruptieonderzoek van het Openbaar Ministerie naar de twee ex-wethouders ‘zo snel mogelijk wordt afgerond’. Remkes zou hierop aandringen bij het OM. ‘Dat mag je als burgemeester best doen. Ze kunnen ook zeggen: ‘U gaat er niet over’, maar dat zullen ze zeker niet tegen Remkes hebben gezegd’, beweerde Van Aartsen.
‘Kom tot een conclusie’
Sinds de inval in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders zijn er ruim acht maanden verstreken. ‘Ik weet ook niet waarom het zolang duurt. Je zou echt willen – en volgens mij is dat ook uit de raad gekomen deze dagen, na het NRC-stuk: rond het nu af, kom tot een conclusie. Dan sleept het zich mogelijkerwijs toch nog langer voort, als het tot een rechtszaak zou komen. Maar alsjeblieft, voor de stad is dit beroerd’, aldus Van Aartsen.
OmroepWest 05.06.2020 ‘Wij hebben de harten gestolen van vele Hagenezen. We hebben 33.000 stemmen, dus wij hebben helemaal geen stemfraude nodig.’ Richard de Mos reageert verontwaardigd op een artikel van NRC waarin staat dat er in Den Haag stemmen zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos tijdens de gemeenteraadsverkiezingen in 2018.
De krant schreef hier donderdag over op basis van een anonieme bron en tapverslagen van het corruptieonderzoek rond de partij. Volgens de krant zouden de twee broers Akyol – die ook verdachten zijn in het corruptieonderzoek – 150 euro hebben gegeven voor elke twintig stempassen.
Richard de Mos laat in Studio Haagsche Bluf op Radio West weten dit niet erg overtuigend te vinden. ‘Dit wordt gezegd op basis van één anonieme bron. Vooropgesteld, als het waar is, dan nemen we daar met klem afstand van, want we hebben dit helemaal niet nodig. Maar ik vind het onderzoek van het NRC erg zwak.’
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan. Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht.
Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding’ is betaald ‘aan partijen’.
‘Verkeerd vertaald’
De Mos ontkent dat hij op de hoogte was over het bieden van geld voor stempassen. ‘Dit is dus op basis van één anonieme bron. Daar kan ik niks mee. Het antwoord daarop is klip en klaar nee.’
Op het feit dat ook in de tapverslagen te lezen valt dat Erdinc Akyol tegen de voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging zegt dat er betaald is voor stemmen voor de partij, reageert De Mos: ‘Ik heb natuurlijk naar Akyol gebeld. Hij zegt: dit is vertaald uit het Turks-Azerbeidzjaans, zo heb ik het helemaal niet gezegd.’
Volmachtstemmen
Ook het hoge aantal volmachtstemmen op Atilla Akyol bij sommige stembureaus in de stad, duidt volgens De Mos niet op stemfraude. ‘Ik ben het ermee eens dat er geen fraai beeld ontstaat.
Wat er met die volmachten gebeurd is, daar heb ik geen zicht op en daar heeft onze partij niks mee te maken. Het is wel zo dat het bij mensen met een migratieachtergrond gebruikelijk is dat er volmachten gegeven worden. De gemeente heeft daarin ook geen gekke dingen gezien.’
‘Er hebben zo’n zeshonderd mensen gestemd op Akyol van de 33.000′, gaat De Mos verder. ‘Hij is in die wijken bekend, hij loopt daar al jaren. Ik vind het niet veel. Er zijn Turkse mensen die op voorkeursstemmen in de raad zijn gekomen in het verleden, dat is de heer Akyol niet eens gelukt.’
Woest en verdrietig
Toch gaat het artikel van NRC niet in de koude kleren van De Mos zitten. ‘Ik heb keihard moeten knokken om hier te komen en mooie dingen voor de stad te doen. Dat is waarvoor ik de politiek in ben gegaan. Natuurlijk ben ik teleurgesteld, woest en verdrietig. Dat is met geen pen te beschrijven’, aldus De Mos.
Luister hier het hele gesprek met Richard de Mos terug:
AD 05.06.2020 Of hij gestemd heeft bij de vorige raadsverkiezingen? Mehmet Döker snapt direct waar het gesprek naartoe gaat. ,,Ja ik heb gestemd en ja: op Richard de Mos. En nee, daar heb ik geen cent voor gekregen.”
De ondernemer met Turkse wortels op het Paletplein gelooft er niets van dat er stemmen in de buurt gekocht zouden zijn om De Mos in het zadel te helpen. ,,Ik koos destijds voor De Mos, omdat hij ondernemers snapt. Ik heb hier een zaak, deels kapsalon, deels telefoonwinkel. De tijd alleen al om een pui tussen beide delen te realiseren bedroeg acht weken. Vergunningengedoe. De gemeente denkt totaal niet mee, De Mos was een positieve uitzondering en deed dat wél.”
In stembureau Theater de Vaillant werden bij de vorige verkiezingen 32,9 procent van de stemmen via een volmacht uitgebracht. Het landelijke gemiddelde ligt op 9,7 procent volmachtsstemmen. Döker is niet onder de indruk. ,,Tuurlijk, als je ouders niets met politiek hebben en niet van plan zijn te stemmen, dan is het toch logisch dat je die passen gebruikt om je eigen stem sterker te maken? Dat gebeurt overal, dat is niet illegaal.”
Nu De Mos wethouder af is en strafrechtelijk wordt vervolgd, is ook voor Döker de politieke kous af. ,,Ik stem nooit meer. Schrijf maar op: fuck de politiek. Het is te oneerlijk voor woorden.”
Ik verbaasde me er toen al over dat De Mos de grootste in de stad was, ik kende niemand die op hem ging stemmen, aldus Alliance.
Een rondvraag op straat toont aan dat veel mensen de naam De Mos niet kennen. Bewoners als Alexander – ‘achternaam hoeft niet’- , in de buurt bekend als de Belg: ,,Ik heb zestien jaar in België gewoond, maar kom uit Albanië. Maar waar in Europa je bent, politici zijn toch niet te vertrouwen. Als buitenlander heb ik dan nog het meeste vertrouwen in Geert Wilders. Hij is tenminste eerlijk.”
Buurtbewoner Alliance (24) stemde bij de laatste raadsverkiezingen GroenLinks. Hij schrikt van de vermeende fraude met stemmen. ,,Maar ergens klinkt het logisch. Ik verbaasde me er toen al over dat De Mos de grootste in de stad was, ik kende niemand die op hem ging stemmen.”
AD 05.06.2020 Het corruptie-onderzoek naar oud-wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van Hart voor Den Haag/Groep de Mos voltrekt zich in alle stilte. Toch komen er via NRC nieuwe beschuldigingen naar buiten. Deze keer gaat het om Turks-Nederlandse partijvrienden, die in 2018 stemmen zouden hebben gekocht en geronseld voor Groep de Mos. ‘Het is allemaal roddel en achterklap’, zo stelt de partij.
Wat is er aan de hand?
De Turkse broers A. zouden betrokken zijn geweest bij het ronselen van stemmen voor Groep de Mos. In aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen van maart 2018 zouden ze stempassen van kiezers in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Atilla A. stond op de lijst van de partij. ‘Wie twintig stempassen afgeeft, krijgt daar 150 euro voor’, zo staat te lezen in het NRC-artikel.
De krant heeft twee bronnen: een anonieme bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag. En de transcripties van tapverslagen die verdachte Rachid Guernaoui nota bene zelf met NRC gedeeld heeft.
In een door de rijksrecherche afgeluisterd gesprek zegt Erdinc A. tegen de voorzitter van een migrantenorganisatie dat er betaald is voor stemmen voor Groep de Mos. Ook bij andere gelegenheden is A. op band te horen over het regelen van stemmen voor Groep de Mos en de bijbehorende ‘subsidiekansen.’
Heeft dat vermeende ronselen van stemmen wat opgeleverd?
Bij het stembureau in Theater de Vaillant haalde Groep de Mos in 2018 bijna een kwart van de stemmen. Van alle honderden gemeenteraadskandidaten kreeg Atilla A. de meeste stemmen: 696. Opvallender: in geen enkel stembureau in Nederland werd zoveel bij volmacht gestemd, ontdekte NRC. Ofwel: stemmen die niet zijn uitgebracht door de kiesgerechtigde, maar door een door hem gemachtigde persoon.
Hoe reageren De Mos en Guernaoui?
Woedend. ‘Dit is smaad, een lastercampagne. Allemaal roddel en achterklap’, stelt Hart voor Den Haag op haar website. ,,Nadat wij – via Rachid Guernaoui – tapverslagen hebben gedeeld met NRC om onze onschuld te bewijzen, haalt de krant er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen geronseld of gekocht.’
Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon heeft uitgeslagen kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen, aldus Groep de Mos.
Even verderop in de verklaring is de toon zakelijker: ‘Mocht blijken dat de heer Erdinc A. heeft gehandeld zoals NRC op basis van één anonieme bron beschrijft, dan nemen wij daar met klem afstand van. Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon heeft uitgeslagen kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Waar gaat het recherche-onderzoek naar de twee leden van Groep de Mos verder ook weer over?
De Mos en Guernaoui worden verdacht van omkoping en/of ambtelijke corruptie. Een van de verdenkingen is dat Richard de Mos partijgenoot, vriend en sponsor Atilla A. – in ruil voor giften – aan twee nachtvergunningen heeft geholpen. Ook zou de recherche haar pijlen richten op de verkoop van een gemeentepand waarin De Mos Atilla A. arbeidsmigranten wilde laten vestigen.
Bij Rachid Guernaoui speelt iets anders. Justitie verdenkt de oud-wethouder ervan subsidie te hebben geregeld voor een Turkse vereniging, terwijl een flink deel van dat gemeentegeld weer ten goede kwam aan het zalencentrum gerund door de broers A.. Volgens Guernaoui is er ‘absoluut niets onrechtmatigs gebeurd’. ,,Ik heb conform de ambtelijke adviezen besloten.’’
OmroepWest 05.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er mogelijk in Den Haag stemmen gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond de lokale partij van Richard de Mos.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc Akyol, heeft volgens NRC in een afgeluisterd gesprek gezegd dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos ‘een financiële vergoeding’ is betaald ‘aan partijen’.
‘Subsidie in ruil voor stemmen’
Zijn gesprekspartner, voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging, zou worden beloond met een subsidie voor zijn vereniging omdat hij veel stemmen heeft geregeld. ‘Rachid en Richard zijn in onze handen’, zou Akyol hebben gezegd.
Ook het hoge aantal volmachtstemmen bij sommige stembureaus in de stad, kan volgens NRC wijzen op stemfraude: acht stembureaus waar veel op lijstduwer Atilla Akyol werd gestemd, staan in de landelijke ‘volmachtentoptwintig’. Bij een stembureau in de Schilderswijk ging een derde van de uitgebrachte stemmen per volmacht. Dat is het hoogste percentage van heel Nederland. Gemiddeld is het zo’n 10 procent.
Tegenover NRC ontkent Akyol dat hij stemmen heeft gekocht, wat strafbaar is. ‘Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld.’
Reactie Groep De Mos: Ze proberen partij te slopen
Ook Groep de Mos ontkent dat er sprake is van ronselen. In een reactie schrijft de partij: ‘Nadat wij via Rachid Guernaoui tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan.’ De partij spreekt van laster en smaad: ‘Terwijl onze Richard de Mos na 8 (!) maanden nog niets weet of verhoord is; blijft de NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie NOOIT lukken.’
De partij gaat verder: ‘Mocht blijken dat de heer Erdinc Akyol heeft gehandeld op de wijze die NRC op basis van één anonieme bron beschrijft, neemt Hart voor Den Haag / Groep de Mos daar met klem afstand van. Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon uitgeslagen heeft kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Reactie NRC-artikel 1/2: Nadat wij – via @RachidG – tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht. Smaad, laster(campagne), roddel, & achterklap dus!
Reactie NRC-artikel 2/2: Terwijl onze @RicharddeMos na 8 (!) maanden nog niets weet of verhoord is; blijft de NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie NOOIT lukken. #weblijvenstaanvoordegewoneman07:13 – 5 jun. 2020
AD 05.06.2020 De lokale partij Groep de Mos van Richard de Mos zou in de Haagse gemeenteraadsverkiezingen in 2018 stemmen van kiezers met een migratieachtergrond in de omgeving van de Schilderswijk hebben gekocht. Dat meldde de NRC gisteren. Groep de Mos reageerde vanochtend via Twitter op het nieuws: ‘Verzonnen stok om mee te slaan.’
De NRC bracht het nieuws op basis van de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages werden door de krant ingezien. De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning.
Maar volgens de lokale partij zijn er nooit stemmen gekocht. ‘Smaad, laster(campagne), roddel en achterklap’, reageert Groep de Mos op hun website. Rachid Guernaoui, voormalig wethouder van de partij en een van de verdachten in het corruptieonderzoek, deelde zelf de tapverslagen met de krant. ‘Om onze onschuld te bewijzen. Haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan.’
Stemmen kopen
In het artikel schrijft de krant dat de Turks-Nederlandse broers Erdinç en Atilla Akyol 150 euro betaalden voor twintig stempassen. ‘Een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag meldde dat twee hoofdverdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos stemmen hebben gekocht en geronseld voor de lokale politieke partij bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018’, valt te lezen.
Groep de Mos laat weten daar met klem afstand van te nemen, mocht de wijze waarop gehandeld werd waar zijn. ‘Voor stoere teksten die hij blijkbaar aan de telefoon uitgeslagen heeft kan onze partij geen verantwoordelijkheid dragen.’
Den HaagFM 05.04.2020 Partijleider en fractieleider Richard de Mos ontkent dat er bij de gemeenteraadsverkiezingen in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond zijn gekocht voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
De Mos reageert furieus op de berichtgeving van NRC: “Nadat wij tapverslagen met NRC delen om onze onschuld te bewijzen, haalt NRC er weer een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht. Smaad, laster(campagne), roddel en achterklap dus!”
NRC meldde donderdagavond dat Hart voor Den Haag/Groep de Mos in verband wordt gebracht met stemfraude bij de verkiezingen in 2018. Dat blijkt volgens de krant uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Hart voor Den Haag/Groep de Mos. De passages zijn door de krant ingezien.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van de krant. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van burgemeester en wethouders.
Nadat op 1 oktober vorig jaar de Rijksrecherche invallen deed in de werkkamers op het stadhuis en de woningen van de wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui, omdat ze door het Openbaar Ministerie worden verdacht van corruptie, omkoping en schending van zijn ambtsgeheim, zegden VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in hun coalitiepartner Hart voor Den Haag/Groep de Mos op.
Daarop viel het college. Een paar maanden later werd een nieuwe coalitie gevormd met VVD, D66, GroenLinks, PvdA en CDA.
Richard de Mos (midden, met bril) viert zijn verkiezingsoverwinning in 2018 ANP
NOS 05.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 zijn er in Den Haag stemmen gekocht van kiezers met een migratieachtergrond voor de lokale partij van Richard de Mos. Dat schrijft NRC op basis van tapverslagen van het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
In oktober 2019 deed de rijksrecherche invallen in de kantoren en woningen van toenmalig wethouders Richard de Mos en zijn collega en partijgenoot Rachid Guernaoui. Beiden zeggen niets fout te hebben gedaan.
Ook de woonadressen van drie Haagse ondernemers werden doorzocht. Een van hen, Erdinc A., zou in een afgeluisterd gesprek hebben verteld dat bij de raadsverkiezingen in ruil voor stemmen voor Groep de Mos “een financiële vergoeding” is betaald “aan partijen”.
Zijn gesprekspartner, voorzitter van een Turks-Azerbeidzjaanse vereniging, zou worden beloond met een subsidie voor zijn vereniging omdat hij veel stemmen heeft geregeld. “Rachid en Richard zijn in onze handen”, zou A. hebben gezegd.
Heel veel volmachtstemmen
Ook het hoge aantal volmachtstemmen bij sommige stembureaus in de stad wijst volgens de krant mogelijk op stemfraude. “In de Schilderswijk werd een derde van de stemmen met volmacht ingediend. Geen enkel ander stembureau in Nederland had zo veel volmachten”, zegt NRC-journalist Joep Dohmen in het NOS Radio 1 Journaal.
Tegenover NRC ontkent A. dat hij stemmen heeft gekocht, wat strafbaar is. “Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld.”
Ook de partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos ontkent dat er fraude is gepleegd. “Terwijl onze Richard de Mos na acht (!) maanden nog niets weet of verhoord is, blijft NRC alles doen om onze partij te slopen. We hebben nieuws: dat gaat jullie nooit lukken”, staat in een verklaring.
Minister Ollongren zei vanochtend dat ze geschrokken is van het bericht in NRC, maar dat ze er verder niets over weet. “Ik weet niet of het klopt, dat moet worden uitgezocht.”
NU 05.06.2020 Twee horecaondernemers in Den Haag zouden voor de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 stemmen hebben geronseld voor Hart voor Den Haag/Groep de Mos, de lokale politieke partij van Richard de Mos. Dat blijkt uit afgeluisterde telefoongesprekken waarvan de transcripties zijn ingezien door NRC.
Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018 kwam Groep de Mos als grootste partij uit de bus, met acht zetels. In en om de Schilderswijk zouden stemmen van kiezers met een migratieachtergrond zijn gekocht.
Dat blijkt uit telefoongesprekken die zijn gevoerd door horecaondernemer Erdinç A., die samen met zijn broer Atilla A. verdachte is in de corruptiezaak die de Rijksrecherche heeft ingesteld naar de toenmalige wethouders De Mos en Rachid Guernaoui.
Erdinç A. zou in november 2018 tegen de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag gezegd hebben dat hij hem wilde belonen omdat hij had geholpen met het ronselen van stemmen.
Een bron binnen de Turkse gemeenschap erkent in gesprek met NRC dat een week voor de verkiezingen in Turkse kringen bekend was dat de gebroeders A. 150 euro zouden betalen voor twintig stempassen.
‘Rachid en Richard zijn in onze handen’
“Rachid en Richard zijn in onze handen”, doelde Erdinç A. in een gesprek met de voorzitter van de vereniging in november 2018 op Guernaoui en voormalig PVV-Kamerlid De Mos, die op dat moment inmiddels wethouder waren.
De verkiezingsuitslag wijst ook op mogelijke stemfraude, want bij verschillende stembureaus was het aantal stemmen dat per volmacht werd uitgebracht opvallend groot.
Bij één stembureau kreeg Atilla A., die op de kieslijst van Groep de Mos stond, drie kwart van de stemmen op die partij. Op dat kantoor werd een derde van de stemmen per volmacht uitgebracht. Landelijk ligt dat percentage rond de 10.
Wethouders verloren vertrouwen gemeenteraad
In oktober 2019 werden de toenmalige wethouders De Mos en Guernaoui door het Openbaar Ministerie beschuldigd van corruptie. Zij werden verdacht van onder meer het tegen betaling regelen van vergunningen. De twee wethouders verloren een dag later het vertrouwen van de gemeenteraad.
In november bleek dat De Mos en Guernaoui ook verdacht werden van het bevoordelen van partijgenoot Atilla A. bij de verkoop van een groot gemeentelijk pand.
AD 04.06.2020 Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos.
Dat meldt NRC op basis van de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages zijn door NRC ingezien.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
NRC 04.06.2020 De Rijksrecherche luisterde in maart 2018 gesprekken af waarin wordt gesproken over het kopen van stemmen.
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratieachtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos.
Dat blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een van de Turks-Nederlandse verdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. De passages zijn door NRC ingezien.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
De Rijksrecherche doet al anderhalf jaar onderzoek naar mogelijke omkoping van de toenmalige wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui door de Turks-Nederlandse horecaondernemers Atilla en Erdinç Akyol. Zij zouden onder meer nachtvergunningen voor hun zalencentrum Opera hebben geregeld.
‘Financiële vergoeding’
De telefoons van de broers zijn maandenlang afgeluisterd. In een van de gesprekken, op 22 november 2018, spreekt Erdinç Akyol met de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag, Ilhan Askin. Akyol vertelt in dat gesprek dat bij de raadsverkiezingen van 2018 in ruil voor stemmen voor Groep de Mos „een financiële vergoeding” is betaald „aan partijen”.
Akyol zegt ook dat Askin beloond zal worden omdat hij veel stemmen geregeld heeft. Askin krijgt te horen dat de Akyols een gemeentelijke subsidie zullen regelen voor zijn vereniging, via wethouder Rachid Guernaoui. Die was in maart 2018 namens Groep de Mos wethouder geworden, net als Richard de Mos. „Rachid en Richard zijn in onze handen”, zegt Erdinç Akyol in het gesprek.
Broer Atilla Akyol stond bij de raadsverkiezingen op plek 35 van de kandidatenlijst van De Mos. De vrouw van Erdinç, Nino Davituliani, op plek vier. Davituliani is eveneens verdachte in het corruptieonderzoek. Justitie doorzocht in oktober vorig jaar de woningen van de Akyols, De Mos en Guernaoui, net als de werkkamers van beide wethouders in het stadhuis.
Erdinç Akyol ontkent tegenover NRC stemmen gekocht te hebben. „Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld. Ronselen, kopen van stemmen? Welnee man. Lariekoek, gelul.”
Dat stemmen zijn gekocht, wordt tegenover NRC ook gemeld door een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag. Een week vóór de verkiezingen was volgens deze bron in Turkse kringen bekend dat de Akyols voor twintig stempassen 150 euro betaalden.
Op het ronselen van stemmen staat een maand cel, op het omkopen van kiezers zes maanden en op het voorhanden hebben van stempassen om die „wederrechtelijk te gebruiken” twee jaar cel.
Volmachtstemmen
Een aanwijzing voor mogelijke stemfraude in de Schilderswijk en omgeving, is ook te vinden in de verkiezingsuitslag. In het stembureau theater De Vaillant aan de Hobbemastraat kreeg Groep De Mos bijna een kwart (23,8 procent) van alle stemmen. Die gingen voor driekwart naar Atilla Akyol.
In dit stembureau was een derde (32,9 procent) van alle uitgebrachte stemmen een volmachtstem – waarbij een kiesgerechtigde iemand met zijn of haar stempas laat stemmen. In geen enkel ander stembureau in Nederland werd (procentueel) zo vaak per volmacht gestemd.
Een hoog percentage volmachtstemmen kan een aanwijzing zijn dat er is geronseld of dat er stempassen zijn gekocht. Ook andere stembureaus, waar Akyol goed scoorde, hadden opmerkelijk veel volmachtstemmen. Landelijk wordt zo’n 10 procent van de stemmen per volmacht uitgebracht.
Het aantal volmachtstemmen bij de raadsverkiezingen in Den Haag was in 2018 beduidend hoger dan in steden als Amsterdam of Rotterdam. Een onderzoek naar het afwijkende stemgedrag heeft de gemeente Den Haag niet gedaan, omdat er „geen signalen van ronselen” waren, aldus een woordvoerder. Hij wijst daarnaast op „de cultureel-religieuze motieven die vaak een rol spelen bij de keuze om per volmacht te stemmen.”
Het OM geeft geen commentaar op vragen over de stemfraude. Groep de Mos reageerde vrijdag: „Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht of geronseld.”
NRC 04.06.2020 De broers Atilla en Erdinç Akyol zouden betrokken zijn bij het ronselen van stemmen voor de Haagse Groep De Mos. Onderzoek van NRC toont een opvallend hoog aantal stemmen per volmacht aan.
Wat is het nieuws?
Bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2018 in Den Haag zijn in en om de Schilderswijk stemmen van kiezers met een migratie-achtergrond gekocht voor de lokale partij van Richard de Mos, blijkt uit de transcriptie van taps van telefoongesprekken van een verdachte in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos.
De informatie dat stemmen geronseld en gekocht zijn, wordt ondersteund door een analyse van de verkiezingsuitslag. Groep de Mos haalde bij de raadsverkiezingen een grote overwinning. De partij werd de grootste in de raad en trad daarna toe tot het college van B en W.
Wie twintig stempassen zou afgeven, kreeg er 150 euro voor, viel te lezen in een e-mail die in handen kwam van NRC. Dit zou volgens een bron bij veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag bekend zijn geweest.
„Wie twintig stempassen aan Atilla Akyol of Erdinç Akyol zou afgeven, kreeg er 150 euro voor.” De e-mail die de redactie van NRC in december vorig jaar kreeg, is brisant. Een bron uit de Turkse gemeenschap in Den Haag meldde dat twee hoofdverdachten in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos stemmen hebben gekocht en geronseld voor de lokale politieke partij bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018.
Een week voor de verkiezingen deden de geruchten al de ronde, schreef de bron, die anoniem wil blijven. „Veel mensen in de Turkse gemeenschap in Den Haag weten dit.”
De Turks-Nederlandse broers Erdinç en Atilla Akyol spelen sinds de invallen van de Rijksrecherche in oktober vorig jaar een hoofdrol in het nieuws over de corruptieaffaire. Het duo sponsorde Groep de Mos – als uitbaters van het multiculturele zalencentrum Opera. Samen met de voormalige wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui zijn ze verdachten in het onderzoek dat luistert naar de naam van de oude Fenicische havenstad Tyrus, in het tegenwoordige Libanon.
Eind vorig jaar bleek dat ‘Tyrus’ onder meer draaide om de verlening van twee nachtvergunningen door toenmalig wethouder Richard de Mos aan zalencentrum Opera. De tip die NRC kreeg stelt dat de broers Akyol ook betrokken zijn bij stemfraude bij de raadsverkiezingen in 2018. Die leverden Groep de Mos een flinke overwinning op. Met acht zetels is de partij de grootste fractie in de gemeenteraad.
Jos van Rey
Geruchten over het ronselen van stemmen bij raadsverkiezingen zijn van alle tijden, maar tot veroordelingen komt het in Nederland zelden. De bekendste zaak is die van voormalig wethouder Jos van Rey, uit Roermond. Bij een huiszoeking in zijn woning trof de Rijksrecherche in 2012 een partij stempassen aan. In 2019 bekrachtigde de Hoge Raad zijn veroordeling voor corruptie, maar ook voor „het wederrechtelijk gebruik van stempassen en volmachtbewijzen”.
Op het ronselen van stemmen staat een maand cel, op het omkopen van kiezers zes maanden en op het voorhanden hebben van stempassen om die „wederrechtelijk te gebruiken” twee jaar cel.
Eén bron is geen bron, en dus zocht NRC verder naar aanwijzingen voor het ronselen of kopen van stemmen. En die zijn er, bijvoorbeeld in de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen in 2018.
Atilla Akyol
De Turkse gemeenschap in Den Haag is sterk vertegenwoordigd in de buurten als de Schilderswijk en Transvaal. In het hart van dit gebied, aan de Hobbemastraat, ligt theater De Vaillant, waar in 2018 een stembureau was ingericht. Hier kreeg Groep De Mos bijna een kwart (23,8 procent) van alle stemmen. Uitgerekend Atilla Akyol, die op een steenworp afstand van het stembureau een zaak heeft, incasseerde hier van alle 506 raadskandidaten de meeste stemmen.
Atilla Akyol stond bij de raadsverkiezingen op plek 35 van de kandidatenlijst van Groep de Mos en kreeg in totaal 696 stemmen – bijna allemaal in de Schilderswijk en omgeving. Dat waren er 236 meer dan bij de raadsverkiezingen in 2014, toen hij eveneens lijstduwer en financier van De Mos was.
Uit gegevens van de Kiesraad blijkt nog iets opvallends. In theater De Vaillant, waar Atilla Akyol goede zaken deed, is een extreem hoog percentage volmachtstemmen uitgebracht. Een derde (32,9 procent) van alle geldige stemmen is er niet uitgebracht door de kiesgerechtigde zelf, maar door een gemachtigde.
In geen van de 8.699 Nederlandse stembureaus lieten zo veel kiezers iemand anders stemmen met hun stempas. Ook de zeven andere locaties waar Akyol goed scoorde, staan in de landelijke ‘volmachtentoptwintig’ die NRC heeft opgesteld (zie graphic).
Een hoog percentage stemmen per volmacht kan een aanwijzing zijn dat er met stempassen is gerommeld. Onderzoek hiernaar heeft de gemeente Den Haag, die de top twintig domineert en duidelijk hoger scoort dan bijvoorbeeld Amsterdam en Rotterdam, niet gedaan. Een woordvoerder wijst op „de cultureel-religieuze motieven die vaak een rol spelen bij de keuze om per volmacht te stemmen”. En bovendien, zegt hij: er waren „geen signalen van ronselen”.
Maar de signalen blijken nu – meer dan twee jaar na de verkiezingen – wel degelijk te bestaan, als bijvangst in het corruptieonderzoek rond Groep de Mos. In een door de Rijksrecherche op 22 november 2018 afgeluisterd gesprek, luisterend naar de naam ‘2005111400.TAP’, zegt Erdinç Akyol onomwonden tegen de voorzitter van de Turks Azerbeidzjaanse Culturele Vereniging in Den Haag, Ilhan Askin: er is betaald voor stemmen voor Groep de Mos.
Akyol vertelt Askin dat hij die bij de raadsverkiezingen heeft „geregeld” voor De Mos. „Andere partijen” hebben volgens Akyol „een financiële vergoeding” hiervoor gekregen, maar met Askin wil Akyol het anders oplossen. Die neemt „een bijzondere positie in” en zal worden beloond met subsidies. Akyol gaat dit voor hem regelen: „Hij [oud-wethouder Rachid Guernaoui, red.] gaat je 100 procent subsidie verstrekken.”
Over de toekenning van deze subsidie is Guernaoui inmiddels gehoord, voor zover bekend als eerste verdachte. Daarbij is „absoluut niets onrechtmatigs gebeurd”, zegt Guernaoui tegen NRC. „Ik heb conform de ambtelijke adviezen besloten.”
Verenigingsvoorzitter Ilhan Askin zegt tegen NRC eveneens van niets te weten. Niemand van zijn vereniging heeft stemmen voor wie dan ook geregeld, zegt Askin. „Ik heb nimmer volmachten opgevraagd of bij volmacht voor wie dan ook gestemd. Tevens heb ik nimmer betalingen ontvangen.”
Een keurige burger
De bron van de verdenkingen, Erdinç Akyol, is nog nergens aan het woord gekomen. Niet over de mogelijke stemfraude en ook niet over zijn – eveneens afgeluisterde – opmerking: „Zowel Richard als Rachid zijn in onze handen”.
Tegenover NRC zegt Akyol hierover: „Die opmerking is vertaald uit het Azerbeidzjaans naar het Turks, en daarna naar het Nederlands. Ik zei ‘dat het onze vrienden zijn’, of zoiets. Door de vertaling krijgt het een andere lading.”
En, vervolgt Akyol: „Ze zeggen ook dat ik stemmen heb geregeld voor mijn broer Atilla. Niet waar, ik was aan de slag om mijn partner te promoten.”
Die partner is Nino Davituliani, vierde op de kandidatenlijst van De Mos. Davituliani, eveneens verdachte in het corruptieonderzoek, was in 2018 goed voor 316 stemmen.
Van de tip die NRC over de stemfraude kreeg, is Akyol niet onder de indruk. „Die Haagse bron die vertelt dat ik stemmen koop, is gewoon heel erg jaloers, omdat wij allemaal succesvol zijn.”
Al met al zit hij er mooi mee. „Ik ben een keurige burger. Een Azerbeidzjaanse Turk die al vijftig jaar in Nederland woont. Heb zelfs keurig mijn dienstplicht gedaan in Nederland.”
‘Stemmen regelen’
Dat de Rijksrecherche aansloeg op het ritselen van stemmen, is niet verwonderlijk. Rechercheurs hoorden op de tap dat Erdinç Akyol diverse organisaties en mensen belde om met hen het aantal stemmen dat zij hadden geregeld voor Groep de Mos te bespreken, gekoppeld aan hun subsidiekansen. In de gesprekken lijkt Akyol druk doende een slaatje te slaan uit het feit dat hij de wethouders kent. Zonder zijn bemiddeling maak je nauwelijks kans bij Groep de Mos, spiegelt hij zijn gesprekspartners voor.
„Je moet stemmen voor ons regelen, maar je hebt dit niet hard gemaakt,” zegt Akyol tegen een organisator van multiculturele ontmoetingen. „Als ik nu naar Groep de Mos ga, gaan ze antwoorden dat jij niets voor hen betekend hebt.”
Tegen een andere Groep de Mos-sympathisant zegt Akyol, aldus een ander tapverslag: „Ik krijg nog geld van je.” De man heeft „maar 38 stemmen geregeld”. Hij doet de man een oplossing aan de hand. „Ik ga subsidie regelen, je gaat 40/50 duizend euro per jaar krijgen.” Daarvan „is de helft mijn geld”, zegt Akyol.
Reacties
Justitie wil niet reageren op vragen over de stemfraude. Ook de advocaat van Richard de Mos laat weten geen commentaar te geven. Groep de Mos publiceerde vrijdag op haar website een reactie. Daarin staat dat Rachid Guernaoui tapverslagen met NRC heeft „gedeeld”. NRC haalde daar „een verzonnen stok uit om mee te slaan. Er zijn door Groep de Mos nooit stemmen gekocht of geronseld.”
Meer
„Ach, die afgeluisterde telefoontjes”, zegt Erdinç Akyol tegen NRC. „Het is één groot misverstand. In die telefoontjes heb ik maar wat geluld. Ronselen, kopen van stemmen? Welnee man. Lariekoek, gelul.” Hij is nog niet gehoord door de Rijksrecherche, zegt hij. Wel heeft hij oprecht spijt dat zijn woorden Rachid Guernaoui in de problemen hebben gebracht. „Ik heb wat overdreven, en dat heeft hem als wethouder zijn nek gekost. Heel sneu voor Rachid. Die man heeft niets verkeerd gedaan.”
Tijdens zijn opgenomen telefoontjes is Akyol minder flatteus over de ex-wethouder. Over Guernaoui zegt hij volgens een tapverslag: „Die flikker is een Marokkaan”.
Akyol tegen NRC: „Dat ik Marokkaanse flikker gezegd heb is ook een beetje een stopwoordje. Ik bedoel er niks ergs mee.”
Met medewerking van Arlen Poort.
De broers Akyol
De financiers van Groep de Mos kwamen eerder in aanraking met de politie. Zo werd een café dat Erdinç Akyol (Ernst voor zijn Nederlandse vrienden) in de Schilderswijk uitbaatte, in 2015 gesloten wegens illegaal gokken. En in 2018 volgde voor hem een veroordeling tot 50 uur werkstraf en een boete voor het met de dood bedreigen van zijn ex-vriendin. In de woning van Atilla Akyol vond de politie in 2019 een vuurwapen met munitie. Ook was hij verdachte in een onderzoek naar witwassen en illegaal gokken. De broers hebben geen bezwaar dat hun naam voluit genoemd wordt.
Op 1 oktober 2019, ruim zeven maanden geleden, viel de Rijksrecherche bij de toenmalige wethouders binnen. Vervolgens werd door de coalitiepartners VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in de wethouders opgezegd.
En vanwege deze zwaarbeladen corruptiezaak viel uiteindelijk het Haagse college. Zowel De Mos als Guernaoui zeggen nog steeds helemaal niets fout te hebben gedaan.
AD 05.06.2020
Geen tijdslimiet
Sindsdien hebben zowel De Mos als Guernaoui meerdere malen gepoogd om duidelijkheid te krijgen over de zaak, maar zonder succes. Eerder zei waarnemend burgemeester Johan Remkes de hoop te hebben dat het Openbaar Ministerie (OM) het corruptieonderzoek zo snel mogelijk afrondt.
De Mos zei bij Den Haag FM dat hij een maand geleden minister Grapperhaus een brief heeft geschreven. ‘Ik snap heel goed dat de minister recht aan de trias politica moet doen, maar hij is wel de baas van het OM. Ik heb gezegd: Van politicus tot politicus, van mens tot mens, doe wat aan deze termijn.’
Minister Grapperhaus heeft de brief van De Mos beantwoord, maar niet met het antwoord waar hij op hoopte. ‘De minister heeft gereageerd dat hij daarin niet gaat treden. Ik vind het heel jammer dat de minister niet wil drukken op een tijdslimiet.’
AD 28.05.2020
AD 28.05.2020
Recht op duidelijkheid
De Mos vindt dat hij na ruim zeven maanden onduidelijkheid daar wel recht op heeft. ‘We zijn met veel bombarie binnengekomen. Er is van alles gezegd: volgens het NOS Journaal van 1 oktober is het ‘de grootste corruptiezaak ooit’. De minister was al in januari 2019 op de hoogte dat er een onderzoek naar me liep. Dan is het eigenlijk al politiek gemaakt.’
De ex-wethouder vindt het niet kunnen dat hij na zeven maanden nog steeds niet weet waarvan hij precies wordt verdacht. ‘Als je iemand zo lang afluistert, als je iemand zo lang volgt. Kom dan met iets en dan kan ik mij ook verdedigen’, aldus De Mos.
Het stellen van een termijn
Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid wil het Openbaar Ministerie geen termijn opleggen om duidelijkheid te geven over de Haagse corruptiezaak.
Ex-wethouder Rachid Guernaoui van Groep de Mos/Hart voor Den Haag was al eerder druk bezig met een procedure om een termijn te stellen aan het corruptieonderzoek dat hem en Richard de Mos al maanden boven het hoofd hangt. Volgens Guernaoui duurt het allemaal veel te lang.
‘De verdenking is al een jaar oud. Ze hebben alle tijd gehad om het te onderzoeken en er gebeurt niks’.
Guernaoui werd samen met ex-wethouder Richard de Mos verdacht van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Beide mannen moesten wegens de verdenkingen hun positie als wethouder verlaten. Guernaoui vindt nu dat het allemaal lang genoeg heeft geduurd.
‘Het is inmiddels ruim vijf maanden geleden dat ze een inval bij mij thuis hebben gedaan, en sindsdien is het oorverdovend stil bij het ministerie. Het OM reageert niet, dus ik ben bezig met een procedure om een termijn aan het onderzoek te stellen’, vertelt Guernaoui.
AD 15.05.2020
Het zit Richard de Mos niet erg mee !!!
Ondertussen heeft Richard de Mos namelijk wederom een flinke tegenslag moeten incasseren. Ook zijn nieuwe droombaan zag hij in rook opgaan !!
Richard de Mos is namelijk afgewezen als burgemeester van Den Haag. Ook Bert Blase zal niet de nieuwe burgemeester van de Hofstad worden. Dat schrijven de twee in een verklaring. De Mos en Blase solliciteerden beiden openlijk op de functie. ‘In plaats van te kiezen voor openheid en transparantie, kiest de gevestigde orde voor achterkamertjes’, reageert De Mos.
Richard de Mos, fractievoorzitter van Hart voor Den Haag/Groep de Mos en Bert Blase die waarnemend burgemeester in Heerhugowaard is maakten hun sollicitatie zelf bekend. Dat is niet gebruikelijk, maar ze wilden hiermee duidelijk maken dat wat hun betreft de burgemeestersprocedure transparanter moet worden.
Ze zijn allebei op gesprek geweest bij Jaap Smit, de commissaris van de Koning van Zuid-Holland. Smit maakt de eerste selectie en stuurt de ‘geschikte’ kandidaten vervolgens door naar de vertrouwenscommissie. De vertrouwenscommissie, die bestaat uit raadsleden voert vervolgens in het diepste geheim gesprekken met sollicitanten en kiest, samen met de gemeenteraad de nieuwe burgemeester.
‘Black box’
Maar zover zijn De Mos en Blase niet gekomen. Volgens de twee heeft Smit beide kandidaten laten weten dat zij niet tot zijn selectie behoren. ‘De actie van de commissaris illustreert precies de black box die de hele gang van zaken is’, schrijven de twee in een verklaring.
‘Zonder openbaarheid en zonder verantwoording wijst de commissaris kandidaten af die het hem lastig maken. Niemand heeft zicht op dit proces. (…) Den Haag krijgt dus een burgemeester die niet zijn nek heeft uitgestoken door zijn sollicitatie openbaar te maken en die ongetwijfeld afkomstig is van een gevestigde partij.’
De Mos: ‘Het is bizar dat de bekendste en belangrijkste bestuurder van de stad in een schrale partijpolitieke tombola wordt verkozen, in het geheim en achter gesloten deuren. In plaats van te kiezen voor openheid en transparantie, waarbij kandidaten op campagne gaan en in debat gaan met elkaar en met de stad, blijft de gevestigde orde kiezen voor achterkamertjes, de banencarrousel en sferen der geheimzinnigheid uit een achterhaald en ondemocratisch systeem.’
Onder andere Richard de Mos wilde de nieuwe burgemeester worden van Den Haag. Nogal opmerkelijk voor een politicus die verdacht wordt van ambtelijke corruptie en schending van het ambtsgeheim.
Telegraaf 12.03.2020
,,Mensen zien mij graag als hun burgemeester.”, aldus Richard de Mos
Het corruptieonderzoek op het Haagse stadhuis zou al in 2018 zijn begonnen. Tot in elk geval 11 juli 2019 had justitie in eerste instantie slechts één Haagse wethouder, op de korrel. Vermoedelijk de inmiddels ex-wethouder Richard de Mos. Dit alles bleek althans uit de mails en documenten die Omroep West heeft gekregen over de Haagse zaak door een beroep te doen op de Wet openbaarheid van bestuur(Wob).
Telegraaf 28.02.2020
Nachtvergunningen
Wel wordt duidelijk dat het onderzoek onder andere zou gaan om het verlenen van vijf nachtvergunningen voor horecabedrijven, waaronder aan zalencentrum Opera. Het zalencentrum zou ook hebben geprofiteerd van subsidies. Dat is volgens het OM verdacht, omdat Opera donateur is van Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Naast de twee ex-wethouders is ook Groep de Mos-raadslid Nino Davituliani verdachte in de zaak. Alle drie ontkennen iets fout te hebben gedaan.
Den HaagFM 29.05.2020Nadat bekend is geworden dat Utrechter Jan van Zanen wordt voorgedragen als nieuwe burgemeester van Den Haag sprak presentator Rob Kemperman met Richard de Mos van Hart voor Den Haag/ Groep de Mos. Een gesprek over Van Zanen en de ambities van Richard zelf.
Als het aan Hart voor Den Haag/ Groep de Mos fractievoorzitter Richard de Mos ligt dan gaat de nieuwe burgemeester, Jan van Zanen, vanaf 1 juli snel de stad ontdekken. “Hij moet de wijken in en de verschillen en achtergronden van Den Haag leren kennen. Van Duindorp tot de Schilderswijk”, zo stelt Richard in Rob’s Tussendoortje op Den Haag FM. De Mos is te spreken over de kwaliteiten van Van Zanen. “Ik moet wel zeggen dat het een man is met ruime ervaring, dat is goed voor de stad. Maar hij moet zich wel gaan bewijzen, hij moet laten zien dat ie groen-geel bloed heeft.”
Dat Jan overstapt vanuit Utrecht snapt Richard wel. “Als je in Utrecht verlengd en je krijgt Den Haag op een presenteerblaadje dan is de overgang snel gemaakt als je die kans krijgt. Den Haag is natuurlijk een mooiere stad.” In Utrecht vindt men het jammer om hun burgervader te zien vertrekken. “Ik heb meerdere reactie vernomen vanuit Utrecht dat mensen het jammer vinden. Dat is een goed teken, want als de vlag uit gaat bij een vertrek dan heeft iemand het niet goed gedaan. Bij Van Zanen is het wel zo dat Utrechters zeggen dat het ons burgemeester is geweest. We hopen dat we over een aantal jaren hetzelfde kunnen zeggen in Den Haag, dan heeft ie het goed gedaan.”
Op Den Haag FM spreekt De Mos de hoop uit dat ‘Jan van de gemeente’, zoals hij in Utrecht genoemd wordt, ook in Den Haag benaderbaar blijft. Ook in de raadszaal: “Benaderbaar en iemand die de raad met een vleugje humor kan voorzitten en dat hij samen met de raad en het college de stad verder vooruit wil helpen.”
Eigen ambities De Mos
Op de dag dat we Richard spreken, 29 mei 2020, is het exact twee jaar terug dat hij als onderhandelaar het coalitieakkoord van Hart voor Den Haag/ Groep de Mos, VVD, D66 en GroenLinks presenteerde, maar de oud-wethouder denkt daar niet met veel weemoed aan terug. “Het is jammer dat we niet meer in het stadsbestuur zitten. Dat is vooral jammer voor Den Haag. Ik ben een man van vooruitkijken. Over twee jaar zijn er weer verkiezingen en dan willen we weer de grootste worden en weer terugkomen in het stadsbestuur.”
Vooruitkijken lijkt het mantra van De Mos te zijn, er komt een boek aan en in het AD liet hij doorschemeren dat ook de landelijke politiek naar hem lonkt. “Een aantal partijen heeft bij me geïnformeerd. Ik ben nu aan het kijken of er een mogelijkheid is. Al heeft de lokale politiek prioriteit, maar het zou kunnen dat ik landelijk iets ga doen.” Zelf verwacht hij dat het niet moeilijk zal zijn om het werken in de landelijke en lokale politiek te gaan combineren. “Ik heb het twee jaar op een hele goede manier kunnen doen als Kamerlid en raadslid. Het was een combinatie die mij goed lag en het kon elkaar versterken.”
Een wethouderspost zou die combinatie kunnen bemoeilijken, al heeft De Mos nog niet de knoop doorgehakt of hij opnieuw wethouder zou willen worden. “Ik zeg nooit nooit. In de politiek is niks zeker. Wethouder worden is geen doel op zich. Het gaat erom dat de partij weer bestuurt straks.” De Mos wilde nog niet zeggen welke partijen contact met hem hebben opgenomen. “Ik heb met meerdere partijen contact. In de zomer wil ik een goede keuze gaan maken of ik het doe of niet. Als ik meedoe met verkiezingen dan moet het wel een succesformule worden.” Dat betekent niet dat kleine partijen zijn uitgesloten. “Het is niet zo dat kleine partijen geen invloed kunnen uitoefenen natuurlijk.”
AD 28.05.2020 Na zijn val als wethouder heeft Richard de Mos meer power dan ooit, zegt hij. Hij schrijft een boek en denkt na over een positie in het parlement. ,,Veel mensen in Nederland vinden dat ik ballen heb.’’
Acht maanden geleden viel de rijksrecherche uw huis en uw werkkamer op het stadhuis binnen. U wordt verdacht van corruptie bij de afgifte van nachtvergunningen.
Hoe gaat het nu met u?
,,Het gaat heel goed met me. Ik zit vol ambitie, werklust en power. De oude Richard de Mos is gewoon weer terug. En de coronatijd heb ik benut door thuis veel te werken. Ik ben een boek aan het schrijven, over de opkomst van Groep de Mos, over de inval begin oktober door de rijksrecherche.
Ik heb veel te vertellen. Het is een boek dat me is overkomen. Terugblikken en vooral vooruitblikken. Met een duidelijke keuze voor hoe ik wil leven: je kan ervoor kiezen om aandacht te geven aan wat je hebt verloren of aan wat je nog hebt en in de toekomst nog zult krijgen. Ik kies voor dat laatste.’’
Een boek over uw val als wethouder?
,,En over de wederopstanding, dat moet er nadrukkelijk wel bij. Ik denk dat mensen het erg interessant zullen vinden, omdat ze het verhaal nu ook een keer volledig van mijn kant kunnen horen.
Dat begint bij de opkomst van mijn partij, de invallen en het opstaan tot aan het mezelf hervinden. Ik heb nu op mijn laptopje 119 pagina’s getikt. En ik ben nog lang niet klaar. Ik mik op de kerst, als mooi boek voor onder de kerstboom. Het is ook een verhaal dat persoonlijk is. Over de mens Richard de Mos.’’
Het is de dag waarop de nieuwe burgemeester van Den Haag bekend wordt gemaakt. U heeft gesolliciteerd, maar krijgt de baan niet.
Hoe voelt u zich daaronder?
,,Het gaat niet om de persoon Richard de Mos, maar dat ik niet de burgemeester geworden ben, is jammer voor de stad. Ik ben er wel vol voor gegaan. En ik denk dat ik als burgemeester de stad zeker meer elan had kunnen geven. Mijn grote voorbeeld is burgemeester Aboutaleb van Rotterdam, met zijn Rotterdam-first-gedachte. Hij heeft Rotterdam op de kaart gezet. Voor het arme Rotterdam-Zuid heeft het rijk de geldkraan opengedraaid. Den Haag Zuidwest, qua problematiek gelijk, moet het doen met een schijntje.’’
U hebt na de inval door de Rijksrecherche en uw val als wethouder in een donker gat gezeten?
,,Kort. Twee weken zat ik in zak en as. Ik ben een heel emotionele man. Natuurlijk heb ik gehuild. Ik heb het waardeloos gevonden voor de stad. Onze bestuursstijl zorgde voor een goede vibe. Vanaf het moment dat ik, op 14 oktober, bij Jeroen Pauw aan tafel zat, heb ik tegen mezelf gezegd ‘nu moet die rug recht en je kop omhoog’.
Later heb ik mijn positiviteit hervonden. Ik zie veel opties. Ook buiten de politiek. Misschien begin ik wel ooit een goed restaurant of ga ik terug voor de klas. Met een heel fijn gezinsleven ben ik een blij man. Ik heb weer het gevoel dat niemand mij afhoudt van mijn koers. En mijn koers is: positief. Ik laat me niet door het OM daarvan weerhouden.’’
Voetstuk
U bent een politiek icoon geweest en u viel na de inval door de Rijksrecherche van uw voetstuk.
Gaat u in uw boek excuus aanbieden aan de stad?
,,Ik zou niet weten waar ik excuus voor moet aanbieden. Ik bracht vernieuwende ombudspolitiek, wilde in mijn enthousiasme daarbij misschien te snel, maar ik heb geen strafbare feiten gepleegd.
Misschien moet het OM excuses maken, de stad mist nu veel mooi beleid, de grootste partij is uit de coalitie gewipt. En icoon geweest? We zijn nog steeds de grootste en het merk De Mos is springlevend. Ik word ook gevraagd door diverse landelijke partijen of ik in 2021 landelijk wat wil.”
Ik ben een mens. Ik ben misschien niet altijd even handig geweest. Maar ik heb mezelf nooit verrijkt, aldus Richard de Mos.
Ze willen u op hun kieslijst voor de Tweede Kamer, al zal u tegen die tijd misschien een strafblad hebben?
,,Ja, maar ikzelf ben ik er heilig van overtuigd dat justitie de zaak seponeert. Ik ben een mens. Ik ben misschien niet altijd even handig geweest. Maar ik heb mezelf nooit verrijkt. Iedere euro die we ophaalden is naar de partij gegaan. Ik ben geen corrupte klootzak.’’
Dan boos: ,,Het is een schande dat ik acht maanden na de inval door de Rijksrecherche nog steeds niet gehoord ben, en er geen tenlastelegging ligt.’’
Partijen
Welke partijen hebben u eigenlijk gepolst voor de Tweede Kamer? Forum voor Democratie? Code Oranje, de beweging van waarnemend burgemeester van Heerhugowaard Bert Blase? De nieuwe Partij voor de Toekomst van Henk Krol, uiteraard? ,,Ik ga er niks over zeggen. Ik heb het in overweging. Het sterkt mij in mijn gedachte dat ik er nog steeds toe doe.
De ombudspolitiek is ook voor hen interessant. Traditionele partijen denken in termen van liberaal, sociaaldemocratisch, christen-conservatief. Ik denk dat die tijd van politiek bedrijven voorbij is. Je moet gewoon problemen signaleren en die oplossen. Doen wat goed is voor Nederland.’’
Wanneer hakt u de knoop door?
,,In de zomer. De zomer wordt voor mij een spannende tijd. Dat merk je misschien ook wel, ik zit boordevol energie en positiviteit. Ik zeg niet dat ik het doe. Het is geen sinecure om naar de Tweede Kamer te gaan. En mijn drijfveer voor 2022 ligt natuurlijk hier. Ik wil met Hart voor Den Haag de grootste worden en weer gaan besturen.’’
Wat wenst u de stad voor burgemeester toe?
,,Een scherpe onderhandelaar. Een burgemeester die denkt in ‘wat kan wel’, niet in ‘wat kan niet’. En ook een burgemeester die Den Haag op de kaart zet, die verbindt en de economie aanjaagt. Een vleugje De Mos, dus.”
OmroepWest 17.05.2020 Minister Ferd Grapperhaus van Justitie en Veiligheid wil het Openbaar Ministerie geen termijn opleggen om duidelijkheid te geven over de Haagse corruptiezaak.
Ex-wethouder Richard de Mos (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) heeft de minister een brief geschreven met daarin de oproep om een termijn vast te stellen voor de corruptiezaak waarin hij en zijn ex-collega Rachid Guernaoui verdachten zijn, maar de minister wilde daar niet in mee. Dat zei De Mos in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
In de Haagse corruptiezaak worden de ex-wethouders De Mos en Guernaoui verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op 1 oktober, ruim zeven maanden geleden, viel de Rijksrecherche bij de toenmalige wethouders binnen.
Vervolgens werd door de coalitiepartners VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in de wethouders opgezegd, waardoor het college viel. Sindsdien hebben zowel De Mos als Guernaoui meerdere malen gepoogd om duidelijkheid te krijgen over de zaak, maar zonder succes. Eerder zei waarnemend burgemeester Johan Remkes de hoop te hebben dat het Openbaar Ministerie (OM) het corruptieonderzoek zo snel mogelijk afrondt.
Geen tijdslimiet
De Mos zei bij Den Haag FM dat hij een maand geleden minister Grapperhaus een brief heeft geschreven. ‘Ik snap heel goed dat de minister recht aan de trias politica moet doen, maar hij is wel de baas van het OM. Ik heb gezegd: Van politicus tot politicus, van mens tot mens, doe wat aan deze termijn.’
Minister Grapperhaus heeft de brief van De Mos beantwoord, maar niet met het antwoord waar hij op hoopte. ‘De minister heeft gereageerd dat hij daarin niet gaat treden. Ik vind het heel jammer dat de minister niet wil drukken op een tijdslimiet.’
Recht op duidelijkheid
De Mos vindt dat hij na ruim zeven maanden onduidelijkheid daar wel recht op heeft. ‘We zijn met veel bombarie binnengekomen. Er is van alles gezegd: volgens het NOS Journaal van 1 oktober is het ‘de grootste corruptiezaak ooit’. De minister was al in januari 2019 op de hoogte dat er een onderzoek naar me liep. Dan is het eigenlijk al politiek gemaakt.’
De ex-wethouder vindt het niet kunnen dat hij na zeven maanden nog steeds niet weet waarvan hij precies wordt verdacht. ‘Als je iemand zo lang afluistert, als je iemand zo lang volgt. Kom dan met iets en dan kan ik mij ook verdedigen’, aldus De Mos.
DenHaagFM 17.05.2020 Minister Ferd Grapperhaus (CDA) van Justitie en Veiligheid wil het Openbaar Ministerie geen termijn opleggen om duidelijkheid te geven over de Haagse corruptiezaak.
Ex-wethouder Richard de Mos (Hart voor Den Haag/Groep de Mos) heeft de minister een brief geschreven met daarin de oproep om een termijn vast te stellen voor de corruptiezaak waarin hij en zijn ex-collega Rachid Guernaoui verdachten zijn, maar de minister wilde daar niet in mee, zo zei De Mos in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
In de Haagse corruptiezaak worden de ex-wethouders De Mos en Guernaoui verdacht van ambtelijke corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim. Op 1 oktober, ruim zeven maanden geleden, viel de Rijksrecherche bij de toenmalige wethouders binnen. Vervolgens werd door de coalitiepartners VVD, D66 en GroenLinks het vertrouwen in de wethouders opgezegd, waardoor het college viel.
Sindsdien hebben zowel De Mos als Guernaoui meerdere malen gepoogd om duidelijkheid te krijgen over de zaak, maar zonder succes. Eerder zei waarnemend burgemeester Johan Remkes de hoop te hebben dat het Openbaar Ministerie (OM) het corruptieonderzoek zo snel mogelijk afrondt.
De ex-wethouder zei dat hij een maand geleden minister Grapperhaus een brief heeft geschreven. De Mos: “Ik snap heel goed dat de minister de trias politica moet recht doen, maar hij is wel de baas van het OM. Ik heb gezegd: ‘Van politicus tot politicus, van mens tot mens, doe wat aan deze termijn’.”
Minister Grapperhaus heeft de brief van De Mos beantwoord, maar niet met het antwoord waar hij op hoopte. “De minister heeft gereageerd dat hij daarin niet gaat treden. Ik vind het heel jammer dat de minister niet wil drukken op een tijdslimiet.”
De Mos vindt dat hij na ruim zeven maanden onduidelijkheid daar wel recht op heeft. “We zijn met veel bombarie binnengekomen. Er is van alles gezegd: volgens het NOS Journaal van 1 oktober is het ‘de grootste corruptiezaak ooit’. De minister was al in januari 2019 op de hoogte dat er een onderzoek naar me liep. Dan is het eigenlijk al politiek gemaakt.”
De ex-wethouder vindt het niet kunnen dat hij na zeven maanden nog steeds niet weet waarvan hij precies wordt verdacht. “Als je iemand zo lang afluistert, als je iemand zo lang volgt. Kom dan met iets en dan kan ik mij ook verdedigen”, aldus De Mos.
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
© ANP
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f6a2fb3c-06d1-11eb-951a-0255c322e81b.jpg)
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/f39ccbfa-f08a-11ea-acba-02c309bc01c1.jpg)
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data58753857-8c7960.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58752853-06b01f.jpg)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58752853-06b01f.jpg)
:strip_icc()/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2020/06/data58745052-011fd3.png)
/s3/static.nrc.nl/bvhw/files/2019/11/data51975794-a2fff6.jpg)
Jan de Wandelaar in het Den Haag van Morgen 