Telegraaf 11.09.2020
Opening
Zaterdag 12.09.2020 wordt de grondig gerenoveerde karakteristieke witte Villa Ockenburgh op het landgoed officieel geopend. Uiteraard volgens het coronaprotocol. Bezoekers moesten zich aanmelden en ontvingen een tijdslot.
AD 18.09.2020
Het betreft een besloten opening. Vanaf dinsdag is het restaurant zes dagen per week geopend voor ontbijt, lunch en diner.
AD 11.09.2020
Wat in 2015 begon als een spontaan burgerinitiatief, het renoveren van de monumentale villa op de Historische Buytenplaats Ockenburgh, werd werkelijkheid. „We zijn een fijn ‘paleys’ voor allen.”
AD 11.09.2020
Kom in dit paleys de deur staat open, staat in sierlijke letters op een muur in de vleugel van Villa Ockenburgh. Een ontmoetingsplek waar iedereen welkom is.
Precies zo had de oorspronkelijke stichter van de Historische Buitenplaats Ockenburgh, de dichter Jacob Westerbaen, het indertijd bedoeld.
Buitenplaats Ockenburgh
Monsterseweg 4, 2553 RL Den Haag
https://www.buitenplaatsockenburgh.nl/
.jpg)
Lees: Misschien is dit wel de enige plek waar Den Haag en het Westland zich vermengen zonder animositeit AD 22.10.2023
Lees: Villa Ockenburgh, van bouwval tot bruisend bolwerk: ‘Er gebeuren hier zó veel mooie dingen’ AD 05.10.2022
zie ook: Landgoed Villa Ockenburgh in de verkoop
zie ook: Geen hoogbouw naast historische landhuis Ockenburgh
zie ook: Open dag broedplaats Villa Ockenburgh
August Verdonck (r.) © August Verdonck
Eindelijk kan opgeknapte villa Ockenburgh zich meten met bijbehorende tuin
AD 20.09.2020 Wie na jaren weer eens een kijkje komt nemen, zal versteld staan van de metamorfose die villa Ockenburgh en het terrein eromheen hebben ondergaan. Vorige week is de villa na een grondige restauratie heropend. Deze week gingen wij langs bij de villa voor de rubriek Mijn Tuin.
De groente- en fruittuin van de Haagse villa, naar een ontwerp van tuin- en landschapsontwerper Arina Keijzer, is al wat langer weer te bezoeken, maar niet minder de moeite waard. Op de plaats waar vroeger gespeeld en gedanst werd – toen de villa nog dienst deed als jeugdherberg – is een prachtige tuin ontstaan, compleet met een berceau waar langs appel- en perenbomen worden geleid.
,,Deze bomen worden gesponsord door particulieren en bedrijven en dit jaar belooft een eerste voorzichtige oogst op te leveren”, vertelt August Verdonck, vrijwilliger van de tuin. ,,Ook bij de muur aan de zijkant van het tuincomplex staan gesponsorde fruitbomen, maar dat zijn vooral pruimen-, kersen- en abrikozenbomen.”
Vergeten groente
De groentetuin is verdeeld in een aantal bedden waarin niet alleen de bekende groenten worden geteeld, maar ook ‘vergeten groenten’, zoals de ‘brave hendrik’, de ‘kapucijnerbaard’ (een loot uit de grote cichoreifamilie) en de ‘duinkool’. Kleinfruitstruiken zijn er ook volop: frambozen, aardbeien en bessen. ,,En de vijgen lijken in de tuin een prima standplaats te hebben gevonden. We hebben ook bakken met kruiden en in vier grote bedden bij het terras staat een overdaad aan prachtige bloemen.’’
August Verdonck (l.) © August Verdonck
Ook niet te ontlopen zijn de twee bedden aan het begin van de tuin waarin de metershoge kardoenplanten staan. ,,Met de artisjokken behoren ze tot één familie, maar die overtreffen ze in lengte. De gebleekte bladeren van de kardoen zou je kunnen kennen van de Haagse markt, waar ze soms te koop zijn.”
Elke maandag is een team van zo’n twaalf vrijwilligers in de weer om de tuin te verzorgen. Het is de bedoeling dat enkele vrijwilligers rondleidingen gaan geven.
Vrijwilligers aan het werk in tuin Ockenburgh. © August Verdonck
Tuin Ockenburgh © August Verdonck
Vrijwilligers aan het werk in tuin Ockenburgh. © August Verdonck
Wil je meer artikelen lezen in de rubriek Mijn Tuin? Dat kan hier!
Kleyn paleis met groot verhaal; roerige geschiedenis Buitenplaats Ockenburgh in boekvorm
AD 15.09.2020 ,,Ik heb wel iets bijzonders met dat duingebied Ockenburg, altijd gehad. Niet ver daar vandaan ben ik geboren in de Groen van Prinstererlaan. Post Loosduinen heette dat toen.” Ondanks ons telefonisch gesprek is het duidelijk dat Willem van der Ham op afstand eventjes wegdroomt naar zijn jeugd.
Waarna hij uitgebreid vertelt dat hij als stadsjongetje, wonend aan de zuidgrens van Den Haag, met zijn moeder, broer en zus vaak ging wandelen in dat prachtige park vol bruggetjes en watertjes. ,,Dat is echt een plek uit mijn jeugd, daar krijg ik een bijzonder soort chauvinistisch gevoel van, nog steeds.”
De vraag was alleen maar geweest waarom hij als hoofdredacteur van een schrijverscollectief had meegewerkt aan het nieuwe boek Een kleyn paleis over de Haagse Buitenplaats Ockenburgh. Een bijna bijbeldik boek dat zaterdag officieel is gepresenteerd, door corona vijf maanden later dan oorspronkelijk gepland.
Willem van der Ham op het balkon van de Villa Ockenburgh. © Karel van der Bent
Lees ook;
Sociaal geograaf, historicus en journalist Van der Ham is zeker niet de enige met een Ockenburgh-gevoel. Menig Hagenaar, maar ook Westlander, heeft dierbare herinneringen aan dat park. ,,Je kunt er heerlijk wandelen en verpozen. De landschappelijke variatie op een vrij gering oppervlak is heel groot. Het is echt een geliefd wandeloord.”
Jeugdliefde
De jeugdliefde van Willem bleef hangen. Ook nog toen hij Den Haag had verlaten en de liefde vlamde weer op toen hij er weer ging wonen. Als ware het een vriendin, hij bleef Ockenburgh beschermend in de gaten houden. Ontdekte dat ze in verval raakte, besefte dat daar iets aan moest gebeuren, dat dit stukje cultuurhistorie moest worden gekoesterd. ,,Omdat het een belangrijke plek is voor Den Haag.” Van der Ham hoorde van een burgerinitiatief om het weer op te knappen, werd ter plekke vrijwilliger en ging doen wat menig journalist alleen maar kan doen: erover schrijven.
De Stichting tot behoud van de Historische Buitenplaats Ockenburgh had toen al plannen voor een boek, Willem van der Ham werd hoofdredacteur. ,,En toen kwam ik er ook achter dat dit landhuis, deze villa, zo verschrikkelijk veel geschiedenis herbergt. Fascinerend!”
En toen kwam ik er ook achter dat dit landhuis, deze villa, zo verschrikkelijk veel geschiedenis herbergt. Fascinerend!
Want de buitenplaats is behalve een plek van vele individuele herinneringen, het is ook vol van geschiedenis waar in de 18de en 19de eeuw veel gebeurde. Waar later, tijdens de Tweede Wereldoorlog, letterlijk voor de deur werd gevochten en waar, toen er een jeugdherberg was gevestigd, veel prille liefdes opbloeiden.
Felle gevechten
,,Samen met een kleine kernredactie hebben we eerst een tijdspad in hoofdstukken uitgezet”, vertelt hij. ,,Daarna zijn we op zoek gegaan naar gekwalificeerde mensen die ook goed kunnen schrijven en die zich in de materie konden inleven.” Elk hoofdstuk heeft een andere invalshoek. ,,Daardoor is het een roerige geschiedenis geworden die de plek van alle kanten belicht.”
Zo wordt de archeologie beschreven, maar komen ook de bewoners na de eerste eigenaar Jacob Westerbaen aan de orde. Boeiend is het hoofdstuk over de architectuur en verbouwingen van het landhuis en de versnippering van het landgoed. Dat geldt evenzeer voor de geschiedenis vlak voor de Tweede Wereldoorlog, toen de villa onderdak gaf aan Duitse en Oostenrijkse vluchtelingenkinderen. Spannend is te lezen hoe Ockenburgh in mei 1940 het toneel was van de felle en harde gevechten met de Duitsers. Omdat er een vliegveld lag.
Jeugdherberg
Na de oorlog was Ockenburgh jarenlang een succesvolle jeugdherberg en weer later ook nog een inspiratiebron voor talloze, soms maar raak levende, kunstenaars die de buitenplaats als antikraakplek bezet hielden. En daarmee, dat dan ook wel weer, menig geïnteresseerde projectontwikkelaar buiten de deur konden houden.
Het laatste hoofdstuk vertelt het verhaal van het burgerinitiatief waarbij talloze Hagenaars en, nogmaals ook Westlanders, hun ziel en zaligheid hebben gegeven om Ockenburgh weer Ockenburgh te maken zoals het er vandaag de dag uitziet.
Ook nu het boek klaar is gaat Willem van der Ham nog geregeld op bezoek. Ongetwijfeld zal hij in de nabije toekomst het restaurant, dat inmiddels van de kas naar de villa is verhuisd, blijven bezoeken. ,,Nee, ondanks dat ik hou van de buitenplaats en de duinen eromheen, zou ik er niet willen wonen. Ik woon liever tussen de mensen. Maar misschien is het toch dat jeugdgevoel dat ik er elke keer wel weer even naartoe ga.”
‘Een kleyn paleis, De geschiedenis van de Haagse Buitenplaats Ockenburgh’, € 29,99, onder redactie van Willem van der Ham, Janet Pronk, Botine Koopmans en Heimerick Tromp; Uitgeverij WalburgPers
Om een ‘buiten’ te kopen was een rage onder rijken
Jacob Westerbaen kocht omstreeks 1638 een stuk duingrond waarop hij in het groen een buitenhuis bouwde dat hij zijn ‘kleyn paleis’ noemde. Dat was niet groot; latere eigenaren gaven het meer paleisachtige allures. Ockenburgh is wel monumentaal met een lange oprijlaan door het park die eindigt bij het landhuis dat op een terp ligt.
Toentertijd was het een rage onder rijken om zo’n ‘buiten’ te kopen, ook een plek om aan de drukke en vervuilde stad te ontsnappen. Een buitenplaats mocht niet te ver van de stad liggen, reizen ging toen te voet, met paard en wagen of trekschuit. De locatie Ockenburgh was dus ideaal.
Veel buitenplaatsen zijn gesloopt, vooral door de groei van omliggende steden. Ockenburgh bleef dit lot bespaard. Wel hebben stukken van het oorspronkelijke landgoed een andere bestemming gekregen.
Na jaren is Villa Ockenburgh eindelijk gerestaureerd: ‘Dit is de Ockenburgh-stijl’
OmroepWest 13.09.2020 Na jaren van verloedering is de villa op Buitenplaats Ockenburgh in Den Haag weer in ere hersteld. Het pand is grondig gerestaureerd, zaterdag is de villa officieel heropend. ‘Dit is een stukje Den Haag dat een beetje onder een stoflaagje lag en dat hebben we geprobeerd zichtbaar te maken’, zegt Petra Brekelmans van de Stichting tot Behoud van de Historische buitenplaats Ockenburgh.
De markante villa uit 1654 is sinds vorig jaar december grondig onder handen genomen. Het gebouw zelf is onder leiding van de gemeente Den Haag gerestaureerd, het interieur is volledig aangepakt door vrijwilligers. Brekelmans: ‘Het is in elkaar geschoven tijd en talent van mensen die hier iets van willen maken.’
Zeven jaar geleden ontstond bij Petra Brekelmans het idee om de villa, die op dat moment stond te verpieteren. Bijna 1,8 miljoen euro is er opgehaald dankzij sponsors, giften en crowdfunding om de restauratie mogelijk te maken. In de gerestaureerde villa heeft Brasserie Ock zich gevestigd. Daarnaast wordt de villa een trouw- en evenementenlocatie.
Het interieur van de vernieuwde villa | Foto: Omroep West
Brekelmans is blij met het resultaat: ‘Het is hier echt een uitnodigend gebeuren geworden’, zegt ze. ‘Dit is een stijl van gekregen meubels die een nieuw leven hebben gekregen door een laagje verf of een nieuw stofje en nieuwe meubelen. Dit is de Ockenburgh-stijl.’
Meer over dit onderwerp: DEN HAAG
Villa Ockenburgh weer in oude luister hersteld
Den HaagFM 13.09.2020 De oudste vermelding van Landgoed Ockenburg gaat terug naar rond 1650. Toen kocht dichter en medicus Jacob Westerbaen ‘het woeste duinlandschap te zuiden van ‘s-Gravenhaghe’.
In de afgelopen eeuwen heeft niet alleen het landgoed, maar ook de villa van de buitenplaats een rijke historie gekend. Van koop tot verkoop, van verblijf van Belgische militairen tot opvang van Joodse kinderen, van vliegveld tot camping met jeugdherberg en van volle glorie tot verval.
Met name de staat waarin de villa en het omliggende terrein zich de afgelopen kwart eeuw bevond was voor buurtbewoners een ware doorn in het oog. Daardoor ontstond in 2012 een burgerinitiatief om de villa in oude luister te herstellen en een zinvolle bestemming te geven.
In de afgelopen jaren zijn er door zeker 150 vrijwilligers meer dan 70.000 werkuren geïnvesteerd om de villa helemaal op te knappen. Ook de moestuin werd weer nieuw leven ingeblazen.
Initiatiefnemer en voorzitter van de Stichting tot Behoud van de Historische Buitenplaats Ockenburgh Petra Brekelmans is ongelooflijk trots en blij met wat er in al die tijd is bereikt. “We hebben mensen opgeroepen, heb je talent en tijd, kom dan helpen om de villa weer bruikbaar te maken”, zo zegt Brekelmans tegen Den Haag FM.
Bij de restauratie kwamen ook onverwachte zaken boven tafel. Zo werden er nog kogels uit de Tweede Wereldoorlog in balken gevonden en werd er een onbekende kelder ontdekt.
Toen de villa grotendeels klaar was voor gebruik werd Buitenplaats Ockenburg onlangs verrast met de Publieksprijs voor de Haagse Openbareruimte. Brekelemans vindt het geweldig en ziet dat als de beloning voor al het vrijwilligerswerk, “dit is een project waar ieder zijn stukje heeft bijgedragen tot het succes.”
En dat succes is zeker niet te danken aan de Gemeente Den Haag, zo benadrukte Wethouder Bredemeijer bij de onthulling van het kunstwerk ter ere van de heropening, “Dit is dankzij de geweldige inzet van de vrijwilligers uit deze buurt”. “
Het is een heel mooi voorbeeld van hoe een samenleving zou moeten werken, hoe participatie werkt en hoe we dat met elkaar kunnen doen”, zo loofde hij dit burgerinitiatief.
Om de Buitenplaats ook een maatschappelijk karakter mee te geven heeft de horeca expoitant een aantal opdrachten kregen. Zo moet er een brug worden geslagen naar het Westland, wordt er vergeten vis uit de Scheveningse haven gepromoot en moest het een leer-werk bedrijf worden. Daarnaast is ook de sociale buurtfunctie een belangrijke pijler.
Om de heropening te vieren is er een openingsweek met verschillende activiteiten, “dus kom het beleven hier op Ockenburgh”, besluit Brekelmans.
Buytenplaats Ockenburgh is nu een groene ontmoetingsplek voor iedereen
AD 11.09.2020 Wat in 2015 begon als een spontaan burgerinitiatief, het renoveren van de monumentale villa op de Historische Buytenplaats Ockenburgh, werd werkelijkheid. „We zijn een fijn ‘paleys’ voor allen.”
Kom in dit paleys de deur staat open, staat in sierlijke letters op een muur in de vleugel van Villa Ockenburgh. Een ontmoetingsplek waar iedereen welkom is. Precies zo had de oorspronkelijke stichter van de Historische Buitenplaats Ockenburgh, de dichter Jacob Westerbaen, het indertijd bedoeld.
Morgen wordt de grondig gerenoveerde karakteristieke witte villa op het landgoed officieel geopend. Uiteraard volgens het coronaprotocol. Bezoekers moesten zich aanmelden en ontvingen een tijdslot.
Lees ook;
Meters plinten
„Met de professionals en vrijwilligers zijn wonderen verricht”, zegt coördinator van het klusteam Tiede van der Weij. „Bijna vijfhonderd liter watergedragen verf zit op de muren en kozijnen. Meters plinten werden gezaagd en gelegd, sierlijsten bevestigd, houten bladen in de toiletten werden gemarmerd.
Ook denk ik dat er in de villa ontelbare tubes kit zitten, waarmee naadjes werden gedicht.” Hij wijst naar de strak gelakte donkergroene deur aan de binnenplaats van de villa. „Dat is nog de originele deur van de ruim 350 jaar oude villa. Op last van de brandweer mocht de deur niet meer naar binnen open draaien, in verband met de brandveiligheid.
Dus moest alles om. Nu draait de deur naar buiten.” Het is slechts een van de voorbeelden waar het bestuur en de 150 vrijwilligers van de Stichting tot behoud van de Historische Buitenplaats Ockenburgh (SHBO), afgelopen jaren mee werden geconfronteerd.
Het trappenhuis. © Frank Jansen
Oproep
Van der Weij zijn blauwe ogen glinsteren. Dat de villa nu in ere is hersteld, voelt onwerkelijk. Hij herinnert zich nog goed dat hij samen met zijn vrouw over het landgoed wandelde. „Al het houtwerk van het rijksmonument was vermolmd, je kon er zo je hand insteken.
Niet lang daarna stond er een oproep van Petra Brekelmans in huis-aan-huisblad de Posthoorn dat ze vrijwilligers zocht. Ik heb me meteen aangemeld.” Nu de villa klaar is, kan de stichting zich voorbereiden op de volgende fase: het renoveren van de vleugel.
„Die kan ook nog wel een likje verf gebruiken”, aldus Van der Weij. Daarnaast hoopt hij dat het oude poorthuis wordt herbouwd, waar je terechtkunt voor informatie. „En lekkers, zoals rabarber, uit de moestuin!”
Stap voor stap
Voor Brekelmans komt een droom uit. Als klein meisje speelde ze al in Ockenburgh. „Het was een fijne plek voor iedereen. Toen ik er met mijn eigen kinderen kwam, schrok ik me rot.
De villa was een wrak, overwoekerd met onkruid. In het bos bleek het onveilig. Dat kon toch anders?” In 2012 werd aan haar keukentafel met vijf vriendinnen een reddingsplan geschreven. Drie jaar later startte ze met de eerste groep vrijwilligers. De villa en vleugel werden flink schoon geboend.
Je weet van tevoren dat je zo’n enorm project niet in één keer kunt doen, aldus Petra Brekelmans.
„We openden een pop-up café/restaurant. Met de huurinkomsten konden we kleine herstelklussen realiseren”, vertelt Brekelmans. „Je weet van tevoren dat je zo’n enorm project niet in één keer kunt doen. Het moet stap voor stap.
Vergeet niet dat er voor minstens 3 miljoen euro aan achterstallig onderhoud was opgelopen!” Gelukkig had de stichting het tij mee. De gemeente Den Haag en Provincie Zuid-Holland kregen vertrouwen in het burgerinitiatief. Met elkaar hebben ze de renovatie van het casco van de villa bekostigd. De rest was aan de stichting.
Zonnepanelen
Toen in 2018 de stichting de eigendomsovereenkomst tekende, konden ze hun plan trekken met hulp van fondsen en donaties. Naast voorzitter Petra Brekelmans en penningmeester Peter Vorstermans, trad Guus Pieters aan in het bestuur.
Hij begeleidde het bouwtraject waarbij de villa is gerenoveerd, maar ook verduurzaamd. „Het rijksmonument is ingericht met een mooie mix van oud en nieuw. Er zijn vloerverwarmingen, zonnepanelen op het dak, hoogrendementsglas (HR++), warmtepompen en waterterugwinning.”
Van bewoners uit de wijde omtrek ontving de stichting antieke secretaires, kasten, dekenkisten, schilderijen, een oude vleugel en lampen. „Vrijwillige stylisten decoreerden het restaurant Villa Ockenburgh en de verschillende zalen. Bezoekers kunnen zich onderdompelen in de sfeer van weleer met een sprankje fin de siècle.
Kroonluchters, palmen, okergele fauteuils met fluwelen kussens, royale bloemstukken en pauwenbehang. Je kunt er uitkijken over het landgoed, waar zorg en aandacht aan de natuur is besteed. Er zit buiten bijvoorbeeld amberkleurig licht in de lampen. Een vereiste in het beschermde Natura2000 gebied, waar de villa zich in bevindt.”
Fijn plekje
Het pop-up café/restaurant kreeg tijdelijk onderdak in de kas in de tuin. Tijdens de werkzaamheden moesten alle evenementen en bijeenkomsten doorgaan. Pieters: „Buitenplaats Ockenburgh is voor een groeiend publiek een trekpleister. Dat doen we met een gevarieerd programma vol laagdrempelige activiteiten, zoals de ‘vijf voor twaalf talkshow’ en een filmclub.”
Begin juni namen nieuwe uitbaters met duurzame ambities het restaurant over. Die bezitten daarnaast een sociaal-maatschappelijk hart. In samenwerking met onder meer het Piramide College, een middelbare school voor speciaal onderwijs, krijgen jongeren er de mogelijkheid hun kansen op de arbeidsmarkt te vergroten.
Brekelmans kijkt naar het terras van de kas, waar iedereen de 1,5 meter afstand in acht neemt. Wandel-, yoga- en fietsclubjes ontmoeten elkaar. Binnen zitten moeders met hun kinderen in de speelhoek.
„Het is echt een fijn plekje voor iedereen geworden”, stelt Brekelmans. „Voor de wijde omgeving waar de komende jaren ruim 25.000 woningen worden gebouwd, voor de natuur, onze kinderen en hopelijk ook voor onze kleinkinderen.”
Jan de Wandelaar in het Den Haag van Morgen 