Telegraaf 05.11.2020
Meer openheid
Het stadsbestuur van Den Haag wil in de toekomst meer openheid gaan bieden over grote bouwprojecten. ‘Je merkt als je daarover praat in de gemeenteraad dat er iets hangt, er heerst ongemak’, aldus de nieuwe wethouder Anne Mulder (VVD, stadsontwikkeling). ‘We moeten daarom lessen leren uit beeldbepalende projecten. Daar ben ik nu mee bezig.’ Zijn streven is meer ‘transparantie’ te gaan bieden.
Mulder werd 16 september 2020 geïnstalleerd als wethouder. Hij volgde zijn partijgenoot Boudewijn Revis op die naar Staatsbosbeheer vertrok. Sindsdien heeft hij al een aantal moeilijke debatten over langslepende dossiers gevoerd. Zo was er drie weken geleden een discussie over de relatie van de gemeente met de tassenmaker Omar Munie. Ook toen constateerde Mulder al dat er ‘ongemak’ in de raad leefde. Diezelfde conclusie trok hij dinsdagvond tijdens een raadsvergadering over de bouw van twee torens op het Koningin Julianaplein bij het Centraal Station.
Kritiekpunt
Een ander kritiekpunt van de raad was dat Revis over het veranderen van de eigenaar van de sociale woningen vanaf december 2019 in gesprek was met de ontwikkelaar van de torens, maar dat de raad hierover pas recent op de hoogte werd gesteld.
Bovendien blijkt dat de bouw van die torens grote gevolgen kan hebben voor de fietsenstalling onder het plein bij het station. In het kersverse dak moet een gat worden gehakt om ervoor te zorgen dat de fietsers er tijdens de bouw gebruik van kunnen blijven maken. Of de stalling – die in april werd geopend – moet mogelijk tijdelijk dicht.
Weer in gesprek met woningbouwcorporatie Arcade
De gemeente Den Haag en de Westlandse woningbouwcorporatie Arcade zijn weer ‘on speaking terms’ na een gesprek tussen wethouder Martijn Balster en de top van de verhuurder. Dat meldt mediapartner Omroep West. ‘De kou is uit de lucht en we willen ook graag in Den Haag blijven bouwen’, aldus een woordvoerder van de corporatie. Maar de Haagse politiek wil meer opheldering over de bouw van een groot nieuw complex op het Koningin Julianaplein, waarbij Arcade buitenspel werd gezet.
Over het project pal naast Den Haag Centraal wordt al jaren gesproken. Diverse ontwerpen werden in de loop van de jaren door achtereenvolgende wethouders gepresenteerd. Uiteindelijk leek er in 2006 een doorbraak te zijn. Toen ging de gemeenteraad akkoord met de bouw van wat door de ontwikkelaar werd omschreven als ‘twee ranke torens met daartussen een groene vallei aan daklandschappen’.
Maar toenmalig wethouder Boudewijn Revis (VVD, stadsontwikkeling) meldde begin september aan de gemeenteraad dat ook dit project moeilijk tot stand komt. Dit onder meer omdat de bouwkosten inmiddels flink waren gestegen. Daarom waren ‘aanvullende afspraken’ nodig om de bouw ‘vlot te trekken’. Revis zei toen: ‘Daarmee kan dit gebied over enkele jaren weer gaan functioneren als een mooie entree van de stad.’
Afgedaan
Volgens de woordvoerder van Arcade is met die brief én een gesprek tussen de wethouder en de directie van de corporatie de zaak afgedaan. Maar voor de gemeenteraad is dat nog niet het geval. De grootste partij in de raad, Hart voor Den Haag, zegt geschrokken te zijn van de brief van Arcade.
Raadslid William de Blok vindt dat de politiek nooit goed op de hoogte is gesteld over de gang van zaken. Volgens hem is de corporatie ‘op ongepaste wijze uit het project gezet’. De Blok wil dat het stadsbestuur ‘alles op alles zet’ om de vertrouwensbreuk te herstellen. ‘Het college stapelt fout op fout, eerder was de realisatie van de fietsenstalling ook al een debacle. Er moet eindelijk orde op zaken worden gesteld.’
Telegraaf 03.11.2020
“Stadsbestuur maakt gewoonte van schimmige dealtjes met projectontwikkelaars”
In de Haagse gemeenteraad werd dinsdagavond 03.11.2020 op aanvraag van de fracties van de Partij voor de Dieren, de Haagse Stadspartij, SP Den Haag en Hart voor Den Haag/ Groep de Mos gesproken over de voortgang rondom de bouw van een woontoren en de fietsenstalling aan het Koningin Julianaplein. “Den Haag had nu een mooi groen plein kunnen hebben, maar door het stadsbestuur kijken we nog vijf jaar aan tegen een bouwput middenin het centrum van Den Haag”, zegt PvdD-fractievoorzitter Robert Barker over de vertraging rondom het bouwproject. De verwachting is dat de bouw van de woontorens in 2024 afgerond zal zijn.
De (toekomstige) woontorens aan het Spuiplein. © Jo Coenen Architects & Urbanists
Bouwer van Haagse woontorens aan Spuiplein voor miljoenen gematst: ‘Wéér zo’n schimmige deal’
De bouwer van de woontorens aan het Spuiplein in Den Haag lijkt flink te zijn gematst door het stadhuis. Projectontwikkelaar VolkerWessels betaalde een schijntje van de prijs die voor de kostbare grond verwacht mocht worden. Zo zou het concern zo’n negen miljoen euro hebben bespaard.
AD 06.11.2020
In een pittig rapport over het onderwijs- en cultuurcomplex Amare constateert de Haagse Rekenkamer dat het stadsbestuur de grond voor de honderden appartementen in de twee woontorens Adagio en Bolero ‘onder de marktwaarde’ verkocht.
Het stadsbestuur van Den Haag wist al in 2014 dat het cultuurcomplex Amare op het Spuiplein miljoenen euro’s duurder zou worden dan 177 miljoen euro. Toch informeerde het college de gemeenteraad hier niet over. Sterker nog: het college stelde de kosten steeds lager voor dan dat ze in werkelijkheid waren. Ook in 2018 hield het college kosten buiten het zicht van de gemeenteraad. Dat schrijft de Rekenkamer Den Haag in een rapport over de ontwikkeling en realisatie van Amare. Het college ontkent dat de raad is misleid.
Ook struikelt Barker over het feit dat de sociale huurwoningen in de toren mogen worden verkocht aan een belegger. “Den Haag maakt er een gewoonte van schimmige dealtjes met projectontwikkelaars te sluiten. Zo lopen bouwprojecten steeds vaker uit de planning en uit hun budget. Dit moet een keer klaar zijn.
HSP
De Haagse Stadspartij liet bij monde van raadslid Peter Bos eerder al een soortgelijk geluid horen: “Mijn gevoel is dat de marktpartijen – de aannemers, de bouwers, de ontwikkelaars, de beleggers – het voor het zeggen hebben en dat die uiteindelijk toch hun zin krijgen.
Groep de Mos
Hart voor Den Haag/ Groep de Mos laat in aanloop naar de raadsvergadering weten niet blij te zijn met het verlies aan sociale huurwoningen. “In de commissie werd niet duidelijk dat de corporatie, in dit geval Arcade, op een ongepaste wijze uit het project is gezet.
AD 17.09.2020
Ruzie over sociale huurwoningen naast Den Haag CS
Het stadsbestuur van Den Haag zat woningcorporaties dwars bij het realiseren van nieuwe goedkope sociale huurwoningen. Dat zegt corporatie Arcade Wonen, nadat directeur Lemson uit het AD moest vernemen dat ze kan fluiten naar 51 nieuwbouwwoningen in een woontoren naast het Centraal Station.
OmroepWest 29.05.2021 Den Haag groeit de komende jaren uit zijn jasje. Om te zorgen dat de toekomstige 600.000 Hagenaars in de stad kunnen wonen en werken, werkt Den Haag aan een groots plan, vol huizen en kantoren. Gezichtsbepalend voor het Den Haag van de toekomst, wij laten je zien waarom.
Het gaat om de meest omvangrijke bouwplannen in Den Haag van de afgelopen decennia. De gemeente wil in totaal 20.500 woningen, 21 voetbalvelden aan winkels en andere commerciële voorzieningen en negentig voetbalvelden aan kantoren. De afgelopen tijd is er weer veel te doen over de plannen. In de video leggen we uit wat de plannen zijn.
De gemeente noemt deze plannen het Central Innovation District: grofweg is dat het gebied tussen Den Haag Centraal, Hollands Spoor en Laan van NOI.
LEES OOK: Haagse politiek kijkt vol zorg naar grootste bouwplannen in decennia
Meer over dit onderwerp: DEN HAAG WONINGMARKT
Wethouder: meer invloed politiek op grootste bouwplannen Den Haag in decennia
OmroepWest 28.05.2021 De Haagse wethouder Anne Mulder wil de bouw van vele duizenden woningen, kantoren en andere voorzieningen in de driehoek tussen de grote stations weer vlot trekken. In een lange brief aan de gemeenteraad belooft hij dat de politiek invloed houdt op de ontwikkelingen daar. Volgens Mulder biedt hij met die toezegging ‘een oprechte stap van het college om een sport op de ladder te nemen’. Wel erkent hij ook dat er nog veel vragen open blijven, die de komende jaren nog moeten worden beantwoord.
De gemeenteraad praat al enige tijd over de enorme ontwikkelingen in wat het Central Innovation District (CID) heet. Dat is het gebied tussen grofweg Den Haag Centraal, Hollands Spoor en Laan van NOI. Het gaat hierbij om de meest omvangrijke bouwplannen in Den Haag in de afgelopen decennia. In deze driehoek ziet de gemeente ruimte voor in totaal 20.500 woningen, 21 voetbalvelden aan winkels en andere commerciële voorzieningen en negentig voetbalvelden aan kantoren. Omdat er in dat deel van de stad ook weer niet zo heel veel plek is, zou het flink de hoogte in moeten. Projectontwikkelaars en bouwers maken schetsen voor hoge torens.
Maar de afgelopen maanden werd duidelijk dat in de wijken hier omheen én in de raad zorgen leven over die plannen. Zo zou er te weinig ruimte zijn vrijgemaakt voor bijvoorbeeld groen, scholen, sport en speelplekken. Daardoor zouden mensen die straks in het CID gaan wonen hiervoor naar andere wijken moet, waardoor daar een grote druk op die voorzieningen zou ontstaan.
Zorgen over betaalbaarheid plannen
Verder zijn er zorgen over de betaalbaarheid van al die plannen. Ze kennen nu nog een tekort van honderden miljoenen euro. Ook vrezen sommige partijen dat er straks wellicht hoge torens komen te staan, maar dat die er lelijk, doorsnee uit komen te zien en dat het op straat een kille bedoening wordt.
Wethouder Mulder (VVD, stadsontwikkeling) nam de plannen daarom begin februari tijdelijk terug. Hij beloofde de raad een nieuw voorstel dat ‘meer comfort’ moet bieden.
Raad wordt nauw betrokken
Dat stuk ligt er nu. In elf pagina’s beschrijft Mulder de geschiedenis van de plannen en hoe hij denkt dat het verder moet. Een ding staat daarbij centraal: de gemeenteraad wordt bij alle stappen die volgen, nauw betrokken belooft de wethouder. Hij wil met de raad ‘zorgen en vragen onderzoeken en bespreken’, schrijft hij. ‘Zeker als het om zoiets belangrijks gaat als het CID, maar eigenlijk altijd: omdat uw zorgen en vragen de kwaliteit van onze gedachtewisseling op een hoger plan brengen.’
Wethouder Mulder wil met de raad ‘zorgen en vragen onderzoeken en bespreken’ | Foto: gemeente Den Haag/Martijn Beekman
De gemeenteraad, belooft de wethouder nu, wordt over de ontwikkelingen voortaan goed op de hoogte gehouden. Jaarlijks komt er een overzicht van welke afspraken zijn gemaakt met projectontwikkelaars en wat er gaat gebeuren. Dat gaat tot in detail, stelt hij. Zo kan de raad zien wat de exacte plannen zijn en eventueel ingrijpen. Volgens Mulder zijn de voorstellen die er nu liggen, grove schetsen, die nog veel verder moeten worden uitgewerkt. De raad heeft ook hierbij nog mogelijkheden dingen aan te passen.
Wethouder begrijpt vrees
Dat er vrees voor gebrek aan voorzieningen is, snapt Mulder, schrijft hij. ‘Is er straks voldoende gelegenheid voor sport, zijn er voldoende scholen, is er genoeg groen om te verblijven en recreëren?’ Maar volgens hem is dat het geval. ‘Kristalhelder’ moet zijn dat er niet alleen huizen en kantoren komen – ‘zodat Haagse kinderen en kleinkinderen straks woonruimte kunnen vinden’ – maar dat dit deel van de stad ook ‘leefbaar en bereikbaar’ moet worden. ‘Dat Den Haag een aantrekkelijke en leefbare woon- en werkstad blijft en wordt. Waar het goed leven is, in alle opzichten.’
Daarom moet de bouw van woningen en kantoren gelijke tred houden met die voorzieningen. Toch erkent hij dat er geen plek is voor bijvoorbeeld sportvelden. Die moeten elders komen. Een plan daarvoor volgt, evenals voor onderwijs, welzijn en cultuur.
Plannen voor de komende 20 jaar
Mulder zegt ook te begrijpen dat er zorgen zijn over de betaalbaarheid van alle plannen. Uit een eerder stuk maakt hij duidelijk dat er nog een financieel gat is van 340 miljoen. De plannen bestrijken echter een termijn van pakweg twintig jaar. Op dit moment is al wel voldoende beschikbaar om te kunnen beginnen. Daarna moet het ‘stapje voor stapje’ en gaat hij ook op zoek naar bijdragen van bijvoorbeeld het Rijk. ‘Dit is geen opdracht of besluit dat moet worden uitgevoerd, en ook geen groen licht om maar te gaan bouwen. Het is een visie voor de ontwikkeling. Aanvullende besluiten zijn noodzakelijk, ook in financiële zin.’
Bij het uitwerken van de plannen wordt niet alleen de politiek nauw betrokken, maar ook bewoners, ondernemers en andere betrokkenen, belooft Mulder. Hij noemt het ‘belangrijk’ om hun ideeën te horen’. De wethouder: ‘Den Haag is immers een stad waarin we samen leven, samen kiezen en samen doen.’
Meer over dit onderwerp: CENTRAL INNOVATION DISTRICT CID WONINGBOUW ANNE MULDER
Haagse politiek is helemaal klaar met grote bouwer: ‘Geen knaak extra naar VolkerWessels’
AD 04.03.2021 Den Haag gaat ontwikkelaar VolkerWessels geen cent extra betalen om de ondergrondse parkeergarage bij het Inntel Hotel op Scheveningen op korte termijn gebouwd te krijgen. De politiek weigert nog eens op te draaien voor tegenvallers bij projecten van de grote bouwer in Den Haag.
,,Na het Amare-debacle hebben we al gezegd: geen knaak extra naar deze ontwikkelaar’’, zei CDA’er Cees Pluimgraaff, verwijzend naar de tientallen miljoenen aan meerkosten die de stad aan aan de bouwer van het grote cultuurpaleis op het Spuiplein kwijt was. Eerder kostte het busplatform boven station Den Haag Centraal ook miljoenen meer dan met VolkerWessel was afgesproken.
Lees ook;
- Bouwblunders verbijsteren Haagse raad: ‘We gooien tientallen miljoenen weg, maar bezuinigen op zorg’
Amare aan het Spui kostte miljoenen extra dan was berekend © Gemeente Den Haag
Pieter Grinwis van ChristenUnie/SGP nam vanavond het voortouw om maar eens de hakken in het zand te zetten en kreeg een meerderheid van de zwaar gefrustreerde gemeenteraad mee. Nu Den Haag de geëiste extra miljoenen voor een snelle bouw niet wil betalen, gaat het waarschijnlijk nog vijf jaar duren voordat de toch al zwaar vertraagde parkeergarage er komt.
VolkerWessels is de ontwikkelaar van de grootse plannen die visondernemers en andere ondernemers voor het Noordelijke Havenhoofd hebben. Er komt grootschalige nieuwbouw voor de Scheveningse visindustrie. Ook recreatiewoningen, horecazaken en het al gebouwde hotel moeten het gebied een flinke (toeristische) boost geven. De grote, ondergrondse parkeergarage zal dan wel voor de broodnodige parkeerplekken moeten gaan zorgen.
Maar voorlopig is alleen het luxueuze hotel op het havenhoofd gebouwd. En dat dreigde onlangs zelfs gesloten te worden, omdat er niet voldaan is aan de harde eis van voldoende parkeerplekken voor gasten en personeel. Inmiddels heeft wethouder Mulder ingestemd met 114 tijdelijke parkeerplekken die de projectontwikkelaar bovengronds heeft geregeld. In ruil daarvoor belooft VolkerWessels binnen vijf jaar de gewraakte garage alsnog te bouwen.
,,Het probleem is dat de projectontwikkelaar geen bouwplicht heeft’’, verklaarde wethouder Mulder. ,,Met deze afspraak weten we tenminste zeker dat de parkeergarage er komt en de bovengrondse parkeerplekken tijdelijk zijn. Maar als de deal niet binnen twee maanden rond is, dan zal het Intell Hotel op het Noordelijke Havenhoofd – hoe vervelend ook – alsnog dicht moeten.’’
Vervuilde grond
CU-raadslid Pieter Grinwis heeft, net als andere raadsfracties, al eerder zijn grote ergernis uitgesproken over de miljoenentegenvallers van VolkerWessels die steeds op het bordje van Den Haag terechtkomen. In het geval van de parkeergarage vraagt de projectontwikkelaar niet alleen extra geld om op korte termijn te gaan bouwen, maar ook nog een korting op de grondprijs, omdat ze vervuilde grond zou hebben aangetroffen in de duin waaronder de garage komt.
,,Ik vind het verschrikkelijk dat er op het havenhoofd nu een luxueus hotel staat zonder parkeerplekken. Terwijl al het goede in de Scheveningse plannen voor de haven: – het viscluster, de ondergrondse parkeergarage er voorlopig niet komen’’, verzuchtte raadslid Grinwis.
Want ook die bouwontwikkelingen lopen flinke vertraging op nu de Haagse gemeenteraad zijn voorstel ‘geen cent extra naar de bouw van de garage’ vanavond ruimschoots aan een meerderheid hielp en nu wethouder Anne Mulder de verstrekkende motie zonder omhaal van woorden omarmde: ,,Ik ben blij dat het mij voorziet van munitie in de onderhandelingen met de bouwer’’, zei hij.
Tramtunnel, stadhuis en het Binnenhof: Allemaal projecten die financiële bloedbaden opleverden
AD 08.11.2020 Waarom verkocht de gemeente Den Haag de grond voor drie woontorens op het Spui voor 9 miljoen euro minder dan die waard was? Een onderzoek van de Haagse Rekenkamer geeft te denken, schrijft Axel Veldhuijzen, chef AD Haagsche Courant, in zijn wekelijkse rubriek Commentaar.
Amare, je prikt erin en het stinkt. Alles wat met de bouw van dat cultuurcomplex op het Spui te maken heeft, is omgeven met steeds maar hogere kosten en onduidelijkheid daarover. Zelfs de afkoopsom van 210 miljoen euro voor alle extra kosten, blijkt volgens het laatste onderzoek maar een deel van het verhaal te zijn. Eigenlijk staat de teller al op 223 miljoen euro, maar de aanvullende bedragen zijn op creatieve wijze elders ondergebracht.
Lees ook;
De gemeente haalt voor een zacht prijsje wel de onrendabele sociale huurflatjes uit je plan zodat je nog wat marktconforme penthouses kan verpatsen, aldus Axel Veldhuijzen.
Het van meet af aan omstreden cultuurgebouw was overigens aanvankelijk begroot op 177,4 miljoen euro. We zitten dus 45 miljoen euro in de plus. Het zijn onbegrijpelijke overschrijdingen in een tijd dat de gemeentekas zo goed als leeg is.
En steeds zijn het de bouwers en projectontwikkelaars die ondanks alles goed wegkomen in Den Haag. Zorgen over de winstgevendheid van je woontoren? De gemeente haalt voor een zacht prijsje wel de onrendabele sociale huurflatjes uit je plan zodat je nog wat marktconforme penthouses kan verpatsen. Als het niet zo slecht was, zou dit aanhoudende Haagse drama tenminste nog een goed verhaal opleveren.
Axel Veldhuijzen, chef AD Haagsche Courant. © Frank Jansen
Cadeautje
Zelfs de bouwer van de drie woontorens had niet op het voordeeltje van 9 miljoen gerekend, zo meldt de Rekenkamer. De gemeente is drie keer gevraagd hoe het zit met dit cadeautje. Drie keer gaf het stadhuis geen antwoord.
De kans is groot dat een aantal politieke partijen nu weer deemoedig besluit dat het echt anders moet; dat er geleerd moet worden van de fouten. Voor die mensen: ga eens op het Spui staan en kijk om je heen. De tramtunnel, het stadhuis en verderop het Binnenhof, allemaal zijn het projecten die financiële bloedbaden opleverden. En ook zijn het allemaal projecten waarbij iedereen plechtig zei dat het nooit meer zo fout mocht gaan. Dat hebben we geweten.
Den Haag gaat meer openheid geven over grote bouwprojecten in de stad
OmroepWest 04.11.2020 Het stadsbestuur van Den Haag wil in de toekomst meer openheid gaan bieden over grote bouwprojecten. ‘Je merkt als je daarover praat in de gemeenteraad dat er iets hangt, er heerst ongemak’, aldus de nieuwe wethouder Anne Mulder (VVD, stadsontwikkeling). ‘We moeten daarom lessen leren uit beeldbepalende projecten. Daar ben ik nu mee bezig.’ Zijn streven is meer ‘transparantie’ te gaan bieden.
Mulder werd 16 september geïnstalleerd als wethouder. Hij volgde zijn partijgenoot Boudewijn Revis op die naar Staatsbosbeheer vertrok. Sindsdien heeft hij al een aantal moeilijke debatten over langslepende dossiers gevoerd. Zo was er drie weken geleden een discussie over de relatie van de gemeente met de tassenmaker Omar Munie. Ook toen constateerde Mulder al dat er ‘ongemak’ in de raad leefde. Diezelfde conclusie trok hij dinsdagvond tijdens een raadsvergadering over de bouw van twee torens op het Koningin Julianaplein bij het Centraal Station.
Vrijwel alle partijen verklaarden ontevreden te zijn hoe dat project verloopt. Recent bleek dat dat sociale woningbouw in het complex niet wordt gerealiseerd door woningbouwcorporatie Arcade, zoals steeds de bedoeling was. De 51 woningen komen nu in handen van een investeerder, die ze na twintig jaar weer mag verkopen. Dit tot grote onvrede van Arcade, die nooit officieel op de hoogte werd gesteld door dat besluit, maar het via de media moest vernemen.
Kritiekpunt
Een ander kritiekpunt van de raad was dat Revis over het veranderen van de eigenaar van de sociale woningen vanaf december 2019 in gesprek was met de ontwikkelaar van de torens, maar dat de raad hierover pas recent op de hoogte werd gesteld.
Bovendien blijkt dat de bouw van die torens grote gevolgen kan hebben voor de fietsenstalling onder het plein bij het station. In het kersverse dak moet een gat worden gehakt om ervoor te zorgen dat de fietsers er tijdens de bouw gebruik van kunnen blijven maken. Of de stalling – die in april werd geopend – moet mogelijk tijdelijk dicht.
Niet vrolijk
Het stemde de politiek allemaal niet vrolijk, dinsdagavond. ‘Het college moet stoppen met schimmige deals’, aldus Robert Barker van de Partij voor de Dieren. ‘Het is stuitend dat de afspraken met Arcade niet worden nagekomen.’ William de Blok van Hart voor Den Haag sloot zich daarbij aan. ‘Dit is een complex project. Dat kan uit de hand lopen. Maar bij dit college is dit soort dingen structureel.’
Alleen de VVD wilde liever niet te veel terugkijken. ‘Het belangrijkste is dat hier wordt gebouwd, want een braakliggend stuk grond maakt Den Haag niet mooier’, aldus raadslid Det Regts.
Muurschildering
Raadslid Peter Bos van de Haagse Stadspartij herinnerde eraan dat er al eerder in dit project belangrijke concessies waren gedaan. Er komt geen tunnel vanuit de fietsenstalling rechtstreeks naar de stationshal. Hij stelde voor om als blijvende herinnering aan die omissie een grote muurschildering in de kelder te maken op de plek waar de ingang van die tunnel zou moeten komen.
Zijn collega Pieter Grinwis (ChristenUnie/SGP) opperde daarop dat het goed zou zijn als Revis zelf als ‘vorm van contemplatie en reflectie’ als schilder aan de slag zou gaan op deze ‘klaagmuur’. ‘En het is natuurlijk treurig dat hier hierover niet meer met de vooral verantwoordelijke Revis kunnen praten, aldus Grinwis. ‘Ik had hem graag pastoraal toegesproken.’
Oogkleppen
Wethouder Mulder zei zelf ook ‘een beetje ongemak’ te voelen bij hoe dit project was verlopen. Toch vindt ook hij dat er nu wel moet worden doorgegaan op de ingeslagen koers. ‘Niet omdat we oogkleppen ophebben, maar het is wel een braakliggend terrein, een windgat én de entree naar de stad.’ Mulder: ‘Op een gegeven moment maak je dan een deal. Dan doe je het zoals het kan en niet zoals het moet.’
Volgens hem had zijn voorganger de raad niet eerder geïnformeerd over het buitensluiten van Arcade omdat die in de tussentijd nog bezig was om op de ontwikkelaar ‘te drukken’ zodat die toch de corporatie de woningen zou gunnen. In de zomer van dit jaar bleek dat niet te gaan gebeuren en meldde hij het wel.
De wethouder beloofde ook de banden met Arcade te gaan herstellen en een meer gedetailleerde reconstructie aan de raad te sturen. En dat kunstwerk in de kelder? Ook op dat punt toonde hij zich toegeeflijk. ‘Dat is misschien wel goed. Om ons te herinneren aan wat er niet is gekomen.’
Meer over dit onderwerp: ANNE MULDER BOUDEWIJN REVIS KONINGIN JULIANAPLEIN DEN HAAG
Deal over torens bij Den Haag Centraal leidt tot ruzie en zorgen
OmroepWest 03.11.2020 De gemeente Den Haag en de Westlandse woningbouwcorporatie Arcade zijn weer ‘on speaking terms’ na een gesprek tussen wethouder Martijn Balster en de top van de verhuurder. ‘De kou is uit de lucht en we willen ook graag in Den Haag blijven bouwen’, aldus een woordvoerder van de corporatie. Maar de Haagse politiek wil meer opheldering over de bouw van een groot nieuw complex op het Koningin Julianaplein, waarbij Arcade buitenspel werd gezet.
Over het project pal naast Den Haag Centraal wordt al jaren gesproken. Diverse ontwerpen werden in de loop van de jaren door achtereenvolgende wethouders gepresenteerd. Uiteindelijk leek er in 2006 een doorbraak te zijn. Toen ging de gemeenteraad akkoord met de bouw van wat door de ontwikkelaar werd omschreven als ‘twee ranke torens met daartussen een groene vallei aan daklandschappen’.
Maar toenmalig wethouder Boudewijn Revis (VVD, stadsontwikkeling) meldde begin september aan de gemeenteraad dat ook dit project moeilijk tot stand komt. Dit onder meer omdat de bouwkosten inmiddels flink waren gestegen. Daarom waren ‘aanvullende afspraken’ nodig om de bouw ‘vlot te trekken’. Revis zei toen: ‘Daarmee kan dit gebied over enkele jaren weer gaan functioneren als een mooie entree van de stad.’
Commerciële ontwikkelaar
Eén van die afspraken was dat niet langer Arcade 51 sociale huurwoningen in het complex gaat bouwen, maar een commerciële ontwikkelaar. Die krijgt ook het recht om ze na twintig jaar te verkopen. De ontwikkelaar van de torens betaalt daarvoor wel 510.000 euro aan de gemeente om het mogelijk te maken dat elders in Den Haag sociale woningen worden gebouwd.
Acade was onaangenaam getroffen door die mededeling, schreef directeur René Lemson in een brief aan het college van burgemeester en wethouder en de gemeenteraad. De gang van zaken wekte ‘op z’n mist irritatie’ op, stelt hij.
Lang
Reden daarvoor is, zegt Arcade, dat er al lang met de ontwikkelaar werd gesproken over het opnemen van de sociale woningen in het project. De corporatie zou die afnemen voor 180.000 euro per stuk. Maar in 2019 werd duidelijk dat de ontwikkelaar de woningen aan een belegger kon verkopen voor 250.000 euro per stuk.
Die kon daarvoor meer betalen omdat de woningen na twintig jaar zouden worden verkocht. Ook is het idee dat die commerciële partij ze ook voor meer geld verhuurt dan Arcade van plan was. De woordvoerder van Arcade: ‘De gemeente heeft er dan geen zicht op dat de woningen verhuurd worden aan de juiste doelgroep. Dit is geen wenselijke situatie.’
Het besluit dat de gemeente akkoord was met de verkoop aan de commerciële partij werd nooit officieel meegedeeld. De corporatie moest het via de media vernemen. ‘Een zeer vreemde wijze van handelen’, oordeelde Arcade.
Lemson liet zelfs in zijn brief doorschemeren als gevolg hiervan te twijfelen aan verdere samenwerking met Den Haag. ‘Wij vragen ons af of het maken van prestatieafspraken voor komend jaar in Den Haag überhaupt zin heeft, als de gemeente sociale huurwoningen van een toegelaten instelling wegtrekt en deze aan de hoogte bieder gunt.’
Gemeente betreurt gang van zaken
De wethouders Martijn Balster (PvdA) en Anne Mulder (VVD) – de opvolger van Revis – laten nu aan de gemeenteraad weten ook deze gang van zaken ‘te betreuren’. Wel zou de ontwikkelaar al in 2019 hebben laten weten dat niet Arcade maar een commerciële partij de woningen gaat bouwen. Volgens hen was het de taak van die ontwikkelaar om dat aan de corporatie te laten weten.
De wethouders constateren ook dat het heel moeilijk is om in dit soort gebieden sociaal te bouwen. Dat vraagt ‘extra inspanningen’, menen ze. ‘De gronden in het centrum zijn duur en de planvorming is complex.’ Toch willen ze dat in de toekomst wel blijven proberen.
Afgedaan
Volgens de woordvoerder van Arcade is met die brief én een gesprek tussen de wethouder en de directie van de corporatie de zaak afgedaan. Maar voor de gemeenteraad is dat nog niet het geval. De grootste partij in de raad, Hart voor Den Haag, zegt geschrokken te zijn van de brief van Arcade. Raadslid William de Blok vindt dat de politiek nooit goed op de hoogte is gesteld over de gang van zaken. Volgens hem is de corporatie ‘op ongepaste wijze uit het project gezet’. De Blok wil dat het stadsbestuur ‘alles op alles zet’ om de vertrouwensbreuk te herstellen. ‘Het college stapelt fout op fout, eerder was de realisatie van de fietsenstalling ook al een debacle. Er moet eindelijk orde op zaken worden gesteld.’
Ook Robert Barker van de Partij voor de Dieren is nog niet gerustgesteld. Volgens hem toont de gang van zaken aan dat Den Haag echt beter grip moet proberen te krijgen op grote bouwprojecten. Zeker omdat dit de gemeente zelf ook veel extra geld kost. Verder moet het dak van de nieuwe fietsenkelder bij CS voor een deel worden opengezaagd om een nieuwe entree te maken.
Het is zelfs niet zeker of die kelder wel open kan blijven. Bovendien, zegt hij, worden de torens pas in 2024 opgeleverd. Hij herinnert daarom aan een oud plan van zijn partij om van het plein een groene oase in de stad te maken. ‘Den Haag had nu een mooi groen plein kunnen hebben, maar door het stadsbestuur kijken we nog vijf jaar aan tegen een bouwput middenin het centrum van Den Haag.’
Geritseld
Beide partijen, de SP en de Haagse Stadspartij, hebben daarom voor dinsdagavond een debat aangevraagd. Tijdens een extra gemeenteraadsvergadering wordt over de kwestie gesproken. Peter Bos van de HSP wil daarbij ook opheldering over de vraag waarom de raad pas zo laat is geïnformeerd. Hij stelt dat Revis de kwestie ‘nog snel even voor zijn vertrek met de ontwikkelaar heeft geritseld’.
Bos gaat dan ook een motie van treurnis over de kwestie indienen, en een voorstel om alsnog Arcade de sociale woningen te gunnen. ‘Die zal het wel niet halen’, constateert hij zelf op voorhand. ‘Maar ik vind echt dat we duidelijk moeten maken dat de gemeente nooit toestemming had moeten geven voor deze afspraken.’
LEES OOK: Den Haag gaat de uitdaging aan, ‘Wij maken een mooier stationsplein dan Rotterdam’
Meer over dit onderwerp: KONINGIN JULIANAPLEIN KJ-PLEIN BOUDEWIJN REVIS ANNE MULDER MARTIJN BALSTER
Deal met woningen bij Den Haag CS leidt tot ruzie met woningbouwcorporatie en zorgen in politiek
Den HaagFM 03.11.2020 De gemeente Den Haag en de Westlandse woningbouwcorporatie Arcade zijn weer ‘on speaking terms’ na een gesprek tussen wethouder Martijn Balster en de top van de verhuurder. Dat meldt mediapartner Omroep West. ‘De kou is uit de lucht en we willen ook graag in Den Haag blijven bouwen’, aldus een woordvoerder van de corporatie. Maar de Haagse politiek wil meer opheldering over de bouw van een groot nieuw complex op het Koningin Julianaplein, waarbij Arcade buitenspel werd gezet.
Over het project pal naast Den Haag Centraal wordt al jaren gesproken. Diverse ontwerpen werden in de loop van de jaren door achtereenvolgende wethouders gepresenteerd. Uiteindelijk leek er in 2006 een doorbraak te zijn. Toen ging de gemeenteraad akkoord met de bouw van wat door de ontwikkelaar werd omschreven als ‘twee ranke torens met daartussen een groene vallei aan daklandschappen’.
Maar toenmalig wethouder Boudewijn Revis (VVD, stadsontwikkeling) meldde begin september aan de gemeenteraad dat ook dit project moeilijk tot stand komt. Dit onder meer omdat de bouwkosten inmiddels flink waren gestegen. Daarom waren ‘aanvullende afspraken’ nodig om de bouw ‘vlot te trekken’. Revis zei toen: ‘Daarmee kan dit gebied over enkele jaren weer gaan functioneren als een mooie entree van de stad.’
Commerciële ontwikkelaar
Eén van die afspraken was dat niet langer Arcade 51 sociale huurwoningen in het complex gaat bouwen, maar een commerciële ontwikkelaar. Die krijgt ook het recht om ze na twintig jaar te verkopen. De ontwikkelaar van de torens betaalt daarvoor wel 510.000 euro aan de gemeente om het mogelijk te maken dat elders in Den Haag sociale woningen worden gebouwd.
Acade was onaangenaam getroffen door die mededeling, schreef directeur René Lemson in een brief aan het college van burgemeester en wethouder en de gemeenteraad. De gang van zaken wekte ‘op z’n mist irritatie’ op, stelt hij.
Lang
Reden daarvoor is, zegt Arcade, dat er al lang met de ontwikkelaar werd gesproken over het opnemen van de sociale woningen in het project. De corporatie zou die afnemen voor 180.000 euro per stuk. Maar in 2019 werd duidelijk dat de ontwikkelaar de woningen aan een belegger kon verkopen voor 250.000 euro per stuk. Die kon daarvoor meer betalen omdat de woningen na twintig jaar zouden worden verkocht. Ook is het idee dat die commerciële partij ze ook voor meer geld verhuurt dan Arcade van plan was. De woordvoerder van Arcade: ‘De gemeente heeft er dan geen zicht op dat de woningen verhuurd worden aan de juiste doelgroep. Dit is geen wenselijke situatie.’
Het besluit dat de gemeente akkoord was met de verkoop aan de commerciële partij werd nooit officieel meegedeeld. De corporatie moest het via de media vernemen. ‘Een zeer vreemde wijze van handelen’, oordeelde Arcade. Lemson liet zelfs in zijn brief doorschemeren als gevolg hiervan te twijfelen aan verdere samenwerking met Den Haag. ‘Wij vragen ons af of het maken van prestatieafspraken voor komend jaar in Den Haag überhaupt zin heeft, als de gemeente sociale huurwoningen van een toegelaten instelling wegtrekt en deze aan de hoogte bieder gunt.’
Gemeente betreurt gang van zaken
De wethouders Martijn Balster (PvdA) en Anne Mulder (VVD) – de opvolger van Revis – laten nu aan de gemeenteraad weten ook deze gang van zaken ‘te betreuren’. Wel zou de ontwikkelaar al in 2019 hebben laten weten dat niet Arcade maar een commerciële partij de woningen gaat bouwen. Volgens hen was het de taak van die ontwikkelaar om dat aan de corporatie te laten weten.
De wethouders constateren ook dat het heel moeilijk is om in dit soort gebieden sociaal te bouwen. Dat vraagt ‘extra inspanningen’, menen ze. ‘De gronden in het centrum zijn duur en de planvorming is complex.’ Toch willen ze dat in de toekomst wel blijven proberen.
Afgedaan
Volgens de woordvoerder van Arcade is met die brief én een gesprek tussen de wethouder en de directie van de corporatie de zaak afgedaan. Maar voor de gemeenteraad is dat nog niet het geval. De grootste partij in de raad, Hart voor Den Haag, zegt geschrokken te zijn van de brief van Arcade. Raadslid William de Blok vindt dat de politiek nooit goed op de hoogte is gesteld over de gang van zaken. Volgens hem is de corporatie ‘op ongepaste wijze uit het project gezet’.
De Blok wil dat het stadsbestuur ‘alles op alles zet’ om de vertrouwensbreuk te herstellen. ‘Het college stapelt fout op fout, eerder was de realisatie van de fietsenstalling ook al een debacle. Er moet eindelijk orde op zaken worden gesteld.’
Ook Robert Barker van de Partij voor de Dieren is nog niet gerustgesteld. Volgens hem toont de gang van zaken aan dat Den Haag echt beter grip moet proberen te krijgen op grote bouwprojecten.
Zeker omdat dit de gemeente zelf ook veel extra geld kost. Verder moet het dak van de nieuwe fietsenkelder bij CS voor een deel worden opengezaagd om een nieuwe entree te maken. Het is zelfs niet zeker of die kelder wel open kan blijven. Bovendien, zegt hij, worden de torens pas in 2024 opgeleverd. Hij herinnert daarom aan een oud plan van zijn partij om van het plein een groene oase in de stad te maken. ‘Den Haag had nu een mooi groen plein kunnen hebben, maar door het stadsbestuur kijken we nog vijf jaar aan tegen een bouwput middenin het centrum van Den Haag.’
Geritseld
Beide partijen, de SP en de Haagse Stadspartij, hebben daarom voor dinsdagavond een debat aangevraagd. Tijdens een extra gemeenteraadsvergadering wordt over de kwestie gesproken. Peter Bos van de HSP wil daarbij ook opheldering over de vraag waarom de raad pas zo laat is geïnformeerd. Hij stelt dat Revis de kwestie ‘nog snel even voor zijn vertrek met de ontwikkelaar heeft geritseld’.
Bos gaat dan ook een motie van treurnis over de kwestie indienen, en een voorstel om alsnog Arcade de sociale woningen te gunnen. ‘Die zal het wel niet halen’, constateert hij zelf op voorhand. ‘Maar ik vind echt dat we duidelijk moeten maken dat de gemeente nooit toestemming had moeten geven voor deze afspraken.’
“Stadsbestuur maakt gewoonte van schimmige dealtjes met projectontwikkelaars”
Den HaagFM 02.11.2020 In de Haagse gemeenteraad wordt dinsdagavond op aanvraag van de fracties van de Partij voor de Dieren, de Haagse Stadspartij, SP Den Haag en Hart voor Den Haag/ Groep de Mos gesproken over de voortgang rondom de bouw van een woontoren en de fietsenstalling aan het Koningin Julianaplein. “Den Haag had nu een mooi groen plein kunnen hebben, maar door het stadsbestuur kijken we nog vijf jaar aan tegen een bouwput middenin het centrum van Den Haag”, zegt PvdD-fractievoorzitter Robert Barker over de vertraging rondom het bouwproject. De verwachting is dat de bouw van de woontorens in 2024 afgerond zal zijn.
Ook struikelt Barker over het feit dat de sociale huurwoningen in de toren mogen worden verkocht aan een belegger. “Den Haag maakt er een gewoonte van schimmige dealtjes met projectontwikkelaars te sluiten. Zo lopen bouwprojecten steeds vaker uit de planning en uit hun budget. Dit moet een keer klaar zijn. De gemeente moet projectontwikkelaars aan hun contracten houden”, zegt PvdD-fractievoorzitter Robert Barker.
Partij voor de Dieren Den Haag
De toren op het Koningin Julianaplein is pas over jaren klaar en kost miljoenen extra.
Door falend contractmanagement van de gemeente lopen talloze projecten uit de planning en uit de kosten. Dat moet stoppen, vindt fractievoorzitter @RNBarker. #raad070 Lees z’n opinie
11:19 a.m. · 2 nov. 2020 5 Andere Tweets van Partij voor de Dieren Den Haag bekijken
De Haagse Stadspartij liet bij monde van raadslid Peter Bos eerder al een soortgelijk geluid horen: “Mijn gevoel is dat de marktpartijen – de aannemers, de bouwers, de ontwikkelaars, de beleggers – het voor het zeggen hebben en dat die uiteindelijk toch hun zin krijgen. Ze hebben een machtspositie en kunnen de gemeente onder druk zetten. De gemeente is daar niet tegen bestand en die zou veel harder moeten onderhandelen.”
Hart voor Den Haag/ Groep de Mos laat in aanloop naar de raadsvergadering weten niet blij te zijn met het verlies aan sociale huurwoningen. “In de commissie werd niet duidelijk dat de corporatie, in dit geval Arcade, op een ongepaste wijze uit het project is gezet. Daarnaast haalt de gemeente met terugwerkende kracht de hele tenderprocedure door elkaar”, stelt raadslid William de Blok. De partij spreekt van een vertrouwensbreuk tussen de gemeente en Arcade, ze wil dat het stadsbestuur die verhouding gaat herstellen.
Een impressie van het nieuwe Koningin Julianaplein. © Gemeente Den Haag
Ruzie over sociale huurwoningen naast Den Haag CS
AD 17.09.2020 Het stadsbestuur van Den Haag zit woningcorporaties dwars bij het realiseren van nieuwe goedkope huurwoningen. Dat zegt corporatie Arcade Wonen, nadat directeur Lemson vorige week uit het AD moest vernemen dat ze kan fluiten naar 51 nieuwbouwwoningen in een woontoren naast het Centraal Station.
Lemson haalt vandaag telefonisch verhaal bij wethouder Balster. ,,We hebben ook zijn collega Revis (die gisteren afscheid nam, red.) om opheldering gevraagd, maar die liet niets van zich horen nadat wij door dit bericht overvallen werden”, vertelt woordvoerder Femke van Veen in een toelichting op een boze brief van de corporatie aan het stadsbestuur.
Arcade had meegewerkt aan de aanbesteding waarmee de vastgoedontwikkelaar OKCJ de KJ-toren mocht bouwen, pal naast het ministerie van Onderwijs, op de hoek van het stationsplein en de Koekamp. De corporatie wilde in de appartementen sociale huurwoningen vestigen, een vurige wens van het stadsbestuur. ,,Daar maken we ook harde prestatieafspraken over”, zegt Femke van Veen van Arcade.
Wij moeten sociale woningen bouwen en dan wordt zo in één klap, zonder ons iets te zeggen, van 50 woningen gezegd: deze niet, aldus Femke van Veen.
Extra kosten
Maar vorige week gaven wethouders Revis (stadsontwikkeling) en Balster (wonen) de bouwers totaal onverwacht toestemming om de sociale huurwoningen niet aan een corporatie, maar aan een private belegger te verkopen. De gemeente doet dit, omdat ze extra kosten moet maken tijdens de bouw, onder meer doordat de gloednieuwe ondergrondse fietsenstalling bij het station een nieuwe ingang moet krijgen omdat anders niet veilig gebouwd kan worden.
Daar laat Arcade Wonen het niet bij zitten. ,,Wij moeten sociale woningen bouwen, maken harde prestatieafspraken over het aantal, en dan wordt zo in één klap, zonder ons iets te zeggen, van 50 woningen gezegd: deze niet”, zegt Van Veen. Arcade wil de appartementen, ook al zijn ze nog niet gebouwd, terugkrijgen. ,,Wij hebben onze handtekening gezet, er is een aanbestedingsprocedure doorlopen, en dankzij onze inzet voor sociale huurwoningen is de projectontwikkelaar als winnaar uit de bus gekomen. Dan hebben wij op grond van dat contract toch ook recht op de woningen?”
Rendabel
Een woordvoerder van de gemeente zegt dat de bouw sneller van start kan, als een belegger in plaats van de corporatie de sociale huurwoningen betaalt. Arcade was geen partij die (rechtstreeks) heeft deelgenomen aan de tender bij de bovenbouw. ,,Wel zijn zij door de winnaar van de aanbesteding, OCKJ, gevraagd om te onderzoeken of zij de sociale huurwoningen kon afnemen. Mocht Arcade menen dat er rechten zijn ontstaan uit de gevoerde gesprekken of een gemaakte afspraak met OCKJ, dan dienen zij zich tot OCKJ te wenden.”
Zo lukt het nooit om sociale huur een beetje over de stad te verspreiden, aldus Daniël Scheper.
De besparing voor de stad zit als volgt: Bij sociale huurwoningen ontvangen gemeenten minder inkomsten voor de verkoop van bouwgrond, een belangrijke inkomstenbron. Anders zijn de woningen niet rendabel voor de corporaties. In de binnenstad en in hoogbouw zijn die prijsverschillen nog groter, omdat de grond daar duurder is.
Extra miljoen
Het valt raadsleden daarom extra op dat nu weer sociale woningbouw sneuvelt in het centrum. ,,Je zag dat vorig jaar ook al bij Sonate, het woningbouwproject achter het muziektheater Amare. Zo lukt het nooit om sociale huur een beetje over de stad te verspreiden”, signaleert raadslid Daniël Scheper van coalitiepartij D66.
Vorig jaar bleken corporatiewoningen in het nieuwbouwproject Sonate van VolkerWessels achter het nieuwe cultuurpaleis Amare plotseling te duur om te realiseren. Aan de Grotiusplaats stak de gemeente een extra miljoen euro in twee woontorens om ervoor te zorgen dat zeker een kwart van de appartementen goedkoop zouden worden. Ook dat bleek niet haalbaar. Ondanks het extra geld bleef het percentage woningbouw in de torens ruim onder de twintig procent.
Jan de Wandelaar in het Den Haag van Morgen 