De verkrotting van de ambassade van Kroatië op de Groot Hertoginnelaan 30 – ‘Het krot van Kroatië’ is nog steeds een ‘schandvlek’
Al meer dan twintig jaar ligt de kapitale villa, die ooit de ambassade van Kroatië had moeten worden, er flink verwaarloosd bij. De gevel van het monumentale pand aan de Groot Hertoginnelaan oogt smerig en verveloos. De kozijnen zijn zichtbaar verrot. Het ‘Krot van Kroatië’ is een ‘schandvlek’ in deze verder zo keurig onderhouden buurt.
Kroatië spant de kroon met het laten verpauperen van prachtige Haagse monumentale panden. De ambassade aan de Groot Hertoginnelaan 30 werd enkele jaren zelfs gekroond tot ‘grootste krot van Den Haag’. Maar Kroatië is zeker niet het enige land dat het niet zo nauw neemt met het onderhouden van hun ambassade.
De Egyptische ambassade in de Surinamestraat, dat nota bene het ouderlijk huis was van de schrijver Louis Couperus, is een bekend voorbeeld. Maar ook de twee naast elkaar gelegen residenties van Saudi-Arabië en Griekenland zijn altijd slecht onderhouden. En de ambassade van het Afrikaanse land Congo aan de Violenweg hoort eveneens in deze lijst thuis.
Het pand aan de Groot Hertoginnelaan 30 leek in 2019 heel even van de ondergang gered toen een gefortuneerde particulier het mocht kopen. Die zou de voormalige ambassade betrekken na een grondige renovatie. Helaas strandde de verkoop van het vervallen monument in de Kroatische bureaucratie.
Bewoners van Duinoord zijn het inmiddels meer dan zat en gingen vrijdag 26.08.2022 om 14.00 uur demonstreren bij het al jaren leegstaande en volledig verkrotte pand. Buurtbewoners eisen dat Kroatië het pand moet restaureren en onderhouden. Het ministerie van Buitenlandse Zaken en de gemeente moeten zich daar hard voor maken.
Verdrag van Wenen
Maar waarom is het zo lastig landen ertoe te dwingen hun ambassades goed te onderhouden? Het zijn niet de minste panden die ze tot hun beschikking hebben en het zijn vaak gezichtsbepalende monumenten op belangrijke plekken. De gemeente Den Haag is officieel verantwoordelijk voor het toezicht op het onderhoud van monumentale panden.
Maar op grond van het Verdrag van Wenen, dat het diplomatieke verkeer tussen landen regelt, genieten panden die gebruikt worden als ambassade of voor de huisvesting van diplomaten onschendbaarheid. Dit betekent dat ze niet zonder toestemming van de zendstaat betreden mogen worden. Datzelfde verdrag zorgt er ook voor dat diplomaten nooit verkeersboetes betalen.
De gemeente kan eigenaren van monumentale panden wel aanspreken op het niet onderhouden van een ambassade als deze in verval dreigen te raken. Heeft dat geen effect, kan de gemeente het ministerie van Buitenlandse Zaken vragen om de betreffende ambassade aan te spreken. Maar ook dat levert dus niet altijd het gewenste resultaat op.
Meer dwingende maatregelen zijn in strijd met het internationale recht, aldus woordvoerder, gemeente Den Haag
Al meerdere keren is in het verleden uit verschillende hoeken geopperd Kroatië met een dwangsom te bewegen om het pand eindelijk op te knappen of van de hand te doen. Vanwege diplomatieke verdragen is het afdwingen van een betaling lastig, maar met een dwangsom geeft je wel een signaal af, is het idee.
Bijvoorbeeld verkeersboetes, die ook nooit betaald worden, worden alsnog verstuurd. Toch willen het ministerie van Buitenlandse Zaken en de gemeente niet aan een dwangsom. Het zou de relatie met het Balkanland vertroebelen.
,,De gemeente kiest ervoor om in deze gevallen met de betreffende diplomatieke missie te overleggen om zorgen kenbaar te maken en de eigenaar te stimuleren om passende maatregelen te nemen. Meer dwingende maatregelen zijn in strijd met het internationale recht”, liet de gemeente in een eerdere reactie weten.
Straatmuzikant Chuck Deely (1954-2017) opnieuw geëerd met festival in Haagse binnenstad
Vijf jaar na de dood van de bekende straatmuzikant Chuck Deely, heeft zich in Den Haag nog steeds geen waardige opvolger gemeld. Mogelijk verandert dat komende zondag 28.08.2022 bij de derde editie van het festival The Streets of Chuck Deely.
Van 13.00 tot 17.00 uur spelen twintig acts op tien straathoeken in de Haagse binnenstad. De artiesten in de winkelgebieden rond de Grote Marktstraat, Hoogstraat en Passage houden zich aan de regels die in Den Haag gelden voor straatmuzikanten. Dat wil zeggen: niemand treedt langer dan 30 minuten op dezelfde plek op, de optredens zijn verspreid over de hele binnenstad en het geluidsvolume blijft laag.
,,In de tijd van Chuck Deely waren de regels een stuk strenger”, zegt Darpan van Kuik, cannabisactivist en een goede vriend van de geëerde straatartiest. ,,Zo gebeurde het een keer dat Chuck door de politie op de bon werd geslingerd omdat hij zonder vergunning zat te spelen bij station Centraal. Een groep ambtenaren uit het naastgelegen ministerie heeft het toen voor hem opgenomen.
Met elkaar hebben ze de boete betaald, tekenend voor hoe populair Chuck was. Later heeft hij van toenmalig burgemeester Jozias van Aartsen een vergunning voor het leven gekregen.”
Standbeeld
De vaste speelplekken van Deely waren bij het station Centraal en in het portaal bij de Bijenkorf. Na zijn overlijden als gevolg van een griep in januari 2017 werd er voor hem een herdenkingsdienst gehouden in het Paard. Later verscheen een boek over zijn leven en kreeg de muzikant een bronzen beeldje bij de Rijnstraat op de plek waar hij vaak speelde. Na een paar keer te zijn vernield is dit beeldje onlangs teruggezet op zijn plek.
Deelnemende artiesten maken bij het festival kans op het winnen van een replica van dat beeld, de Chuck Deely Award. Deze wordt, net als de aanmoedigingsprijs, om 17.15 uur uitgereikt in de Passage.
Onderhandelt Den Haag zich in de recordboeken? De stad nadert het record voor de langste en traagste formatie!!!!!!
Den Haag blijkt het Putten aan de Noordzee te zijn. De Hofstad en het Veluwse plaatsje zijn de enige twee gemeenten in Nederland die vijf maanden na de gemeenteraadsverkiezingen nog steeds geen nieuwe coalitie hebben. De stad begint te morren. ‘We proberen hoop in onze wijk te organiseren en daar dreigt nu de klad in te komen’, zegt Neo de Bono van de Moerwijk Coöperatie.
‘De onderhandelaars hebben wel goede vooruitgang geboekt.’ Met deze boodschap gingen D66, VVD, GroenLinks, PvdA en CDA vrijdag 8 juli 2022 op vakantie. De vijf partijen, die ook het huidige college vormen, zitten sinds half mei aan de onderhandelingstafel, maar zijn er nog niet uit. Wel zijn er uitgeschreven teksten voor een akkoord waar de partijen op de camping aan moeten schaven.
Gespreksleider Piet Hein Donner (CDA) bleef deze zomer achter in Den Haag om samen met een aantal ambtenaren de voortgang van de formatie te bewaken en begeleiden. Want iedereen is ervan doordrongen dat de formatie door moet gaan, ook tijdens de zomervakantie.
‘Onderhandelen met financiële krapte is moeilijker.’
De stad kampt met miljoenentekorten, staat voor een enorme bouwopgave om het woningtekort te lijf te gaan en intussen zijn de afvalhopen nog vrijwel dagelijks zichtbaar op straat en luiden wijken de noodklok over criminaliteit en leefbaarheid. Toch is er ruim vijf maanden na de verkiezingen nog geen nieuw stadsbestuur.
Reces
Ook in het reces is de formatie nog wel doorgegaan. Er werd via video-verbinding vergaderd tussen D66, VVD, GroenLinks, PvdA en CDA en uitgewerkte thema’s zijn aan de fracties voorgelegd. In het stadhuis gaat men ervan uit dat het resultaat mogelijk in de eerste of tweede week van september bekend kan worden gemaakt.
Maar zover is het nog niet en met inmiddels 155 dagen op de teller kunnen het recordonderhandelingen worden. In 2014 stelde Culemborg dat op 157 dagen. In 2018 was het Enkhuizen dat in juli als een van de laatsten de aanvalsplannen presenteerden, maar de formatie pas op 25 september officieel afrondde toen de wethouders waren benoemd. In 188 dagen.
Den Haag is niet de enige gemeente zonder akkoord. Putten en Den Helder stellen dat 29 augustus vast en in het Noord-Hollandse Bergen is net als op Vlieland gekozen voor een raadsbreed akkoord. Beide gemeenten zoeken nog wethouders. Maar alle ogen zijn niet op Putten, Bergen of Vlieland, maar op de Hofstad gericht, weet Marcel Boogers, hoogleraar Innovatie en Regionaal Bestuur aan de Universiteit Twente.
Alle ogen op Den Haag gericht
Hij noemt het uitzonderlijk dat de formatie zo lang duurt. ,,Wat in Bergen gebeurt, daar zal de rest van Nederland zich niet zo druk over maken. Maar naar Den Haag kijkt de rest van het land wel. Zeker omdat Den Haag al een geschiedenis heeft met een burgemeester die opstapte en wethouders die vervolgd worden. Dat zegt iets over de bestuurbaarheid van de stad. Dat het dan lastig is een coalitie te vormen, bevestigt dat beeld.”
Dat dezelfde vijf partijen die nu de coalitie vormen, opnieuw aan tafel zitten, is dus niet per se een voorwaarde om er snel uit te komen, meent ook Boogers: ,,Ze zijn een beetje tot elkaar veroordeeld en dat weten ze. Dan is het ook een verstandshuwelijk, geen echte liefde. Dat heb je wel een beetje nodig om er snel uit te komen.”
Wel merkt hij op dat het in alle gemeenten gemiddeld genomen steeds langer duurt voor er een coalitie is. Steeds meer en kleinere partijen, verharde verhoudingen binnen de gemeenteraad en anti-establishment partijen die groter worden.
,,In Den Haag komt daar de bijzondere omstandigheid van het onderzoek naar Richard de Mos bij. Het is een schande dat het OM die zaak niet met meer voorrang heeft opgepakt. Nu zit de boel in een impasse.”
Ik noem het een magnetroncoalitie, maar ze krijgen de oude prak blijkbaar niet opgewarmd en dat is superslecht voor de stad, aldus Richard de Mos
Dezelfde Richard de Mos, fractievoorzitter van Hart voor Den Haag, noemt het ‘bizar’ dat een akkoord nog op zich laat wachten. ,,Ik noem het een magnetroncoalitie, maar ze krijgen de oude prak blijkbaar niet opgewarmd en dat is superslecht voor de stad. Ik spreek mensen uit andere steden en die kijken hier wel met minachting naar, en als ik in de Tweede Kamer kom, word ik er ook altijd naar gevraagd.”
Volgens De Mos blijven belangrijke dossiers liggen en is er veel meer daadkracht nodig. ,,Ik zie nog geen antwoord op de groeiende bevolking, we hebben een gigantische woningnood, we zien wijken die zuchten onder overbewoning, kijk alleen al naar het afvalprobleem.”
Dat Piet Hein Donner voor de zomer meldde dat de financiële situatie van de stad als een ‘schok’ kwam voor de onderhandelaars – onder wie vier wethouders, inclusief de wethouder Financiën – noemt De Mos ‘knettergek’.
,,Hebben ze onder een steen gelegen? Wij roepen al langer om taken terug te geven aan het Rijk als er niet meer geld komt.” Hij vreest bezuinigingen en lastenverzwaring voor de Hagenaars. ,,Dat terwijl de lasten al omhoog gaan. Energie, huur, zorg, een luxetaks op water.”
Transparantie
Ook Nur Icar, fractievoorzitter van Denk, vindt het allemaal tergend lang duren en wil meer transparantie. De partijen aan tafel moeten veel opener zijn over hoe de onderhandelingen vorderen.
Op Twitter schrijft hij: ‘Waarom duurt het zo lang? Den Haag stevent af op financiële malaise en de wijken verloederen in snelvaarttempo. Den Haag is een grote bouwplaats geworden. Alles zit dicht, overal gaten in de weg’.
Dat het een moeilijke opgave zou worden om een nieuw stadsbestuur te vormen, was al direct na de verkiezingen half maart duidelijk. Dat het veel sneller had gekund, bestrijden de onderhandelaars. ,,Ik denk dat we hebben gedaan wat nodig is”, zegt Mariëlle Vavier, fractievoorzitter van GroenLinks.
,,Je gaat zo’n proces niet in met het idee dat we er even lekker lang over gaan doen, of dat we het supersnel gaan doen. We zitten er allemaal met de motivatie om er iets goeds van te maken, niet om procesmatige records te breken.”
We zijn het aan de stad verplicht om zo snel mogelijk met een akkoord te komen, maar zorgvuldigheid is in deze lastige tijd heel belangrijk, aldus Hilbert Bredemeijer
CDA-fractievoorzitter en onderhandelaar Hilbert Bredemeijer wil zoveel mogelijk vaart maken, zolang dat niet ten koste gaat van de zorgvuldigheid. ,,We zijn het aan de stad verplicht om zo snel mogelijk met een akkoord te komen, maar zorgvuldigheid is in deze lastige tijd heel belangrijk. Het heeft aan de voorkant lang geduurd. Eerst Hart voor Den Haag, toen D66 en gelukkig ging het met de komst van Donner best snel.”
Zowel Vavier als Bredemeijer benadrukken dat de vijf partijen niet op dezelfde manier verder kunnen als het de afgelopen drie jaar ging. ,,We zitten in een heel andere tijd”, legt Bredemeijer uit. ,,We hebben corona gehad, we hebben nu de hoge gasprijzen en de financiële situatie van de stad is heel anders. We moeten op bepaalde zaken een andere koers varen. En we zijn natuurlijk niet demissionair. Het stadsbestuur is gewoon in charge.”
Schoonheidsprijs
,,Maar grote, politiek gevoelige onderwerpen worden vaak niet meer opgepakt”, merkt hoogleraar Boogers daarover op. ,,En de schoonheidsprijs verdient het niet. Je wilt na de verkiezingen dat de nieuwe wethouders worden benoemd. Dan geeft de raad die nieuwe wethouders een bepaalde steun. Die steun ontbreekt nu.”
Wel beaamt hij dat het inderdaad moeilijker onderhandelen is met minder geld in kas. Je kan niet meer als partij zomaar iets ‘weggeven’ om een ander punt binnen te halen. ,,Normaal kan je nog iets afkopen, maar in tijden van financiële krapte is dat moeilijker. Je kan niet allebei de dingen doen, je moet kiezen.”
Of de lange aanloop naar een akkoord uiteindelijk ook iets zegt over de uitvoering ervan in de komende drieënhalf jaar die nog resteert? Dat is volgens hoogleraar Boogers moeilijk te zeggen. ,,Als een van de partijen enorme concessies moet doen, kan zich dat gaan wreken. Het langdurig onderhandelen kan ook juist leiden tot een stevig akkoord waar alle partijen voor willen gaan.”
Ontwikkelaar Sistra BV mag doorgaan met het verbouwen van de scheefgezakte woningen langs het Spui in Den Haag. De Raad van State heeft dat woensdag besloten in een einduitspraak. Er was bezwaar tegen het project omdat het het beschermde stadsgezicht zou aantasten.
Het nieuwbouwplan tussen de Nieuwe Kerk, Spui en Gedempte Gracht werd fel bestreden door SOS Den Haag. Uit een tussenuitspraak van de Raad van State eerder dit jaar in maart werd gesteld dat de gemeente met een beter onderbouwd verhaal moest komen over de plannen. Na die uitspraak deed het gemeentebestuur zijn huiswerk.
Afgelopen juni kwam er een betere onderbouwing over het nieuwbouwproject. Den Haag zegt dat de nieuwbouw binnen de perken blijft van het historische stratenpatroon van het Spuikwartier. Ook vormt het nieuwbouwplan volgens de gemeente zeker geen onaanvaardbare aantasting van het beschermde stadsgezicht. Dankzij deze aanvullende onderbouwing – die volgens de hoogste bestuursrechter prima was – is het project nu helemaal goedgekeurd meldt Omroep West.
Authentieke sfeer
Het plan van de renovatie en vernieuwbouw van het laatste vooroorlogse gebouwenblokje in de joodse buurt kwam tien jaar geleden al, van eigenaar Stichting Levi Lassen. Volgens de ontwikkelaar is er alles aan gedaan om de authentieke sfeer te behouden, maar toch een 21e-eeuws woning- en winkelplan te ontwerpen.
SOS Den Haag vond dat de plannen te ver doorgeschoten waren. ‘De nieuwbouw aan de Gedempte Gracht wordt te hoog en te massaal. Dat gaat ten koste van de nabijgelegen Nieuwe Kerk, die straks bij alle omringende bebouwing in het niet valt. Van het hofjes-idee blijft ook niks over. De gemeente Den Haag was daar eerder ook voor en ze had gewoon haar poot stijf moeten houden’, zei woordvoerder Peter Drijver eerder dit jaar tijdens de rechtszaak. De plannen mogen nu dus toch doorgezet worden.
AD 07.01.2021 Het beeld van de sloop van historische panden in het centrum van Den Haag, op de hoek Gedempte Gracht/Spui is best triest. Tegelijkertijd heeft het ook wel iets moois: het is net een schilderij.
Vooral het contrast tussen oud en nieuw levert een bijzonder beeld op. Het heeft overigens lang geduurd voordat de oude panden gesloopt konden worden, omdat veel zaken eerst hun plek moesten verlaten.
De sloop leidde tot protesten in de stad. Maar de gebouwen, die uit de 17de eeuw stamden, waren er echt slecht aan toe. Er zat dan ook nog maar een ding op: slopen.
OmroepWest 14.11.2019 Het vernieuwen van een van de oudste stukjes van het centrum van Den Haag heeft flinke vertraging opgelopen. Dat komt omdat de nieuwbouwplannen op de plek van een aantal markante panden aan de Gedempte Gracht moesten worden aangepast na kritiek van de welstandcommissie. De commissie is inmiddels akkoord met de meest recente voorstellen, zodat waarschijnlijk nog dit jaar wordt begonnen met de werkzaamheden.
Dat blijkt uit antwoorden van wethouder Boudewijn Revis (VVD, stadsontwikkeling) op vragen van raadslid William de Blok van Hart voor Den Haag. Begin vorig jaar leek het erop dat spoedig zou worden begonnen met het ambitieuze project. De eigenaar van de panden diende toen een bouwvergunning in en de nog zittende huurders – zoals de bekende broodjeszaak Otten – moesten hun zaak verlaten.
De nieuwbouw aan de Gedempte Gracht in Den Haag. | Beeld: MVDS Architecture
Maar de welstandscommissie ging niet akkoord met de plannen. Uit een advies van begin 2019 blijkt dat de ontwerpen van dat moment moeten worden aangepast. De nieuwe panden zouden onvoldoende lijken op wat er nu staat. Dat is nodig gezien de ‘zeer prominente plek in het beschermd stadsgezicht’. De commissie: ‘Gezien het cultuurhistorisch belang van het plan, dient het plan zeer zorgvuldig en met gevoel voor de historische context verder uitgewerkt te worden’.
Goedkeuring
In april dit jaar komt er een aangepast plan, maar ook dat kan niet op goedkeuring van de welstandscommissie rekenen. Na weer een paar wijzigingen komt er in juli dan eindelijk wel goedkeuring. Nu wordt, aldus Revis, eind dit jaar waarschijnlijk begonnen met de sloop en nieuwbouw.
Het gaat om een project op de hoek van het Spui en de Gedempte Gracht. De panden hier zijn het laatste deel van de oorspronkelijke stad. Er omheen staat allemaal nieuwbouw: de Markthof, de bioscoop, het Spuimarkt-complex en het stadhuis. Maar de panden zijn in verval geraakt. ‘Dit historische stukje Den Haag in het hart van de stad steekt qua bouwkundige uitstraling schril af tegen de (nieuwe) ontwikkelingen in de directe omgeving,’ aldus de gemeente eerder.
Strikte voorwaarden
Vandaar dat de gemeente onder strikte voorwaarden wilde meewerken aan de plannen van de eigenaar, de Stichting Levi Lassen. De bedoeling is dat de panden aan het Spui worden gerestaureerd. Aan de kant van de Gedempte Gracht en op een binnenterrein met uitzicht op de Nieuwe Kerk, komt nieuwbouw. Hierin komen negentien woningen en er is plek voor horeca en winkels.
De nieuwbouw aan de Gedempte Gracht in Den Haag. | Beeld: MVDS Architecture
Een deel van de negen panden werd vermoedelijk al in eind veertiende, begin vijftiende eeuw gebouwd. Ze staan in ieder geval ook op een kaart van 1681 van het centrum van Den Haag. In de loop van de jaren is er vlakbij wel enorm veel veranderd. ‘Als het Galliërsdorpje van Asterix en Obelix bleven de oude panden op de hoek van de Gedempte Gracht en het Spui heldhaftig overeind’, staat in een nota van de gemeente over het gebiedje.
OmroepWest28.02.2018 De gebakken uien, de hamburgers en braadworsten. En natuurlijk: de broodjes tartaar, rosbief en – terug van weggeweest – halfom (pekelvlees en lever). Iedereen die wel eens door het centrum van Den Haag heeft gewandeld, kent lunchroom Otten aan de Gedempte Gracht, schuin tegenover het stadhuis. Deze woensdag kunnen de klanten er voorlopig voor het laatst terecht voor koffie of broodje.
En dat is een raar idee, vindt ook Patrick Groenstege, eigenaar van de lunchroom. ‘Vijfendertig jaar werk ik hier. En dan morgen opeens niet meer. Maar ja, het biedt ook nieuwe kansen’.
Want Otten is gevestigd in een van de markante panden die grondig worden gerestaureerd. De – veelal – winkels en horecazaken aan het Spui en Gedempte Gracht zijn een bijzonder stukje van het Haagse centrum. Ze vormen het laatste stukje van de oorspronkelijke stad die is overgebleven. Er omheen staat allemaal nieuwbouw: de Markthof, de bioscoop, het Spuimarkt-complex en het stadhuis.
Monumentale gebouwen
De monumentale gebouwen zijn eigendom van de Stichting Levi Lassen, die het gebiedje graag opnieuw wil ontwikkelen. De panden aan de kant van het Spui worden daarom gerenoveerd en gerestaureerd. Aan de kant van de Gedempte Gracht en op het binnenterrein komt ook deels nieuwbouw.
De gemeente wilde de plannen alleen onder strenge voorwaarden goedkeuren. Want ‘het is het laatste stukje kleinschalige bebouwing in dit deel van de binnenstad’, staat in een nota over het gebied. ‘Het grootste deel van de panden hebben hun basis aan het einde van de zeventiende eeuw, dus ze zijn zo’n 350 jaar oud’, zegt wethouder Boudewijn Revis (VVD, binnenstad) in een toelichting.
Lelijk plekje
Toch wilde hij wel medewerking verlenen aan de renovatieplannen. ‘Veel delen van de Binnenstad zijn mooier geworden, maar dit stukje is toch echt zo langzamerhand een lelijk plekje geworden. En nu wordt het opgeknapt, waarbij we respect hebben voor de historische bouwstijl. Het wordt echt een prachtig stukje binnenstad.’
Otten moet vanwege de werkzaamheden voor twee jaar de deuren sluiten. De bezorgservice gaat in die periode wel gewoon door. De broodjes worden dan gesmeerd in een keuken, elders. Groenstege: ‘Ik sta hier al 35 jaar. Het is een heel mooi punt, zo in het centrum. Het zal wel even wennen worden, want straks sta ik tussen vier muren. De dag zal langer duren. Ik praat graag met mensen en dat mis je dan. Maar ja, die twee jaar is zo om. Denk ik.’
OmroepWest 28.02.2018 Eén van de bekendste stukjes van het oorspronkelijke Den Haag gaat op de schop. Een aantal historische panden aan het Spui en de Gedempte Gracht worden gerenoveerd, of gesloopt en herbouwd. En om dat mogelijk te maken, moeten de ondernemers tijdelijk wijken.
OmroepWest 22.11.2016 Een aantal markante, historische panden in het centrum van Den Haag wordt gerestaureerd. Het plan daarvoor maakt onderdeel uit van een ontwikkeling om 28 woningen en bijna 900 vierkante meter aan nieuwe winkels of horeca te realiseren in de binnenstad. Dat blijkt uit voorstellen die wethouder Boudewijn Revis (VVD) aan de gemeenteraad heeft gezonden.
De panden op de hoek van het Spui met de Gedempte Gracht zijn in dit deel van het centrum het ‘laatste stukje van de oorspronkelijke stad’, aldus de wethouder. Er omheen staat allemaal nieuwbouw: de Markthof, de bioscoop, het Spuimarkt-complex en het stadhuis.
‘Dit historisch stukje Den Haag in het hart van de stad, steekt qua bouwkundige uitstraling schril af tegen de (nieuwe) ontwikkelingen in de directe omgeving,’ signaleert de gemeente ook. Vandaar dat Revis onder strenge voorwaarden wil meewerken aan het plan.
Nieuwbouw
De monumentale huizen zijn eigendom van de Stichting Levi Lassen. Die wil het gebiedje graag opnieuw ontwikkelen. De panden aan de kant van het Spui worden daarom gerenoveerd en gerestaureerd. Aan de kant van de Gedempte Gracht en op het binnenterrein tussen de panden, komt nieuwbouw. Dat betekent bijvoorbeeld dat vanuit de tuin van de Nieuwe Kerk een nieuw complex is te zien. Maar dat mag niet te hoog worden en niet zichtbaar zijn van de Kalvermarkt en het Spui.
Een deel van de negen panden werd vermoedelijk al in eind veertiende, begin vijftiende eeuw gebouwd. Ze staan in ieder geval ook op een kaart van 1681 van het centrum van Den Haag. In de loop van de jaren is er vlakbij wel enorm veel veranderd. Een van de meest recente ingrepen is de komst van de Markthof, dat in 1967 en 1978 werd gebouwd. ‘Als het Galliërsdorpje van Asterix en Obelix bleven de oude panden op de hoek van de Gedempte Gracht en het Spui heldhaftig overeind,’ staat in een nota van de gemeente over het gebiedje.
Te hoog
Uit het stuk blijkt ook dat Levi Lassen ook al in 2013 heeft geprobeerd om hier nieuwbouw te plegen. Toen werd een voorstel ingediend dat Den Haag te hoog vond. ‘De gemeente vindt dat dit stukje historische binnenstad in maat en schaal behouden moet blijven. Het is het laatste stukje kleinschalige bebouwing in dit deel van de binnenstad,’ staat een beschrijving van de plannen.
Daarom worden de meeste panden gerestaureerd. Slechts een paar (Gedempte Gracht nummers 671 tot en met 679) mogen worden gesloopt, ook al zijn het karakteristieke panden’ in het Rijks beschermde stadsgezicht. De gemeente moet daarvoor nog wel toestemming geven. Dat gebeurt alleen als de nieuwbouw er wat betreft vorm hetzelfde uitziet en de gevels er ‘authentiek historisch’ uit komen te zien.
.jpg)
Jan de Wandelaar in het Den Haag van Morgen 