Commissie Ruimte sprak 06.01.021 over de plannen voor Dreven, Gaarden en Zichten
De commissie Ruimte sprak woensdag 6 januari 2021 over het ambitiedocumentDreven, Gaarden en Zichten. Ook sprak de commissie over Versterking Haagse Pandbrigade en beleidskader ‘Handhaven met ambitie’.
AD 11.02.2021
Dreven, Gaarden en Zichten
In de Dreven, Gaarden en Zichten staan veel woningen van vlak na de oorlog. De gemeente, woningcorporatie Staedion en projectontwikkelaar Heijmans willen samen eraan werken om de 3 buurten te verbeteren en zo geschikt te maken voor de toekomst. Ze hebben hiervoor een plan gemaakt.
Zorgen om massale sloop woningen in Haagse buurten Zichten, Gaarden en Dreven: ‘Het moet geen Bijlmer worden’
Oppositiepartijen SP, Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij maken zich ernstig zorgen over de sloopplannen voor de buurten Zichten, Gaarden en Dreven in Den Haag Zuidwest.
AD 30.03.2021
Ze zijn namelijk zeer zijn bezorgd en ‘missen de menselijke maat’. Volgens hen wordt er nauwelijks gekeken naar de optie van renovatie. Zij roepen wethouder Martijn Balster (Wonen) op de plannen te herzien.
AD 08.03.2021
Het stadsbestuur, woningcorporatie Staedion en bouwbedrijf Heijmans hebben voor ogen een deel van de sociale huurwoningen daar te slopen en vervolgens nieuwe woningen te laten bouwen. Daarmee zouden er 3.500 woningen in het gebied bij moeten komen.
De partijen willen van het stadsbestuur nadere informatie over de staat van de te slopen complexen, ook wil ze weten wat de mogelijkheden voor renovatie zijn voordat de sloopplannen verder worden behandeld. Ook willen de partijen meer inzicht in de verhuisbewegingen die door de sloopplannen ontstaan.
Woede over sloopdrift in Zuidwest: ‘Alles gaat plat, ze zijn gek geworden’
Ze kunnen er niet over uit. In Den Haag Zuidwest gaan de komende jaren hele straten tegen de vlakte. Tot verbijstering van bewoners aan de Dreven, Gaarden en Zichten. ,,Waarom? Ik woon geweldig.’’
‘Stop de sloop’ staat er op de grote, zwarte bol. Een bewoonster van de Gravendreef krijgt de eer om deze zaterdag de als sloopkogel vermomde piñata (uit Mexico overgewaaide traditie, als je het object stuk slaat, vallen er snoepjes of confetti uit) aan gort te slaan. Met een honkbalknuppel kwijt ze zich vol geestdrift van haar taak.
Achter de ludieke actie schuilt woede. Buurtgenoten proberen een vuist te maken tegen de sloopdrift van het stadsbestuur. Dat vindt dat de huizen aan de Dreven, Gaarden en Zichten niet meer geschikt zijn om in te wonen. ,,Alles gaat plat. Ze zijn gek geworden’’, moppert een vrouw tegen SP-Kamerlid Sandra Beckerman die langs is gekomen om de buurt aan te horen.
Iedereen die in mijn huis komt kijken en zegt dat het een krot is, aldus Marianne.
Volgens woonwethouder Martijn Balster verkeren veel van de huizen hier in bar slechte staat en is sloop-nieuwbouw de beste kans om de afgegleden wijken drastisch op te knappen. De mensen die weg moeten, kunnen straks terugkomen in een nieuwe sociale woning tegen een betaalbare prijs, beloofde de wethouder onlangs.
AD 06.03.2021
Maar genoeg Zuidwesters willen helemaal niet weg. Marianne woont 32 jaar in de wijk: ,,Iedereen die in mijn huis komt kijken en zegt dat het een krot is, heeft een neus tot aan de overkant van de straat. Zeven jaar geleden zijn de daken hier nog vervangen en hebben ze spouwmuren geïsoleerd. Vijf jaar geleden kregen we nota bene nog dubbel glas.’
Gloednieuwe woningen
Als de plannen doorgaan, zouden verreweg de meeste van de 1700 tot 2000 woningen aan de Dreven, de Gaarden en de Zichten tegen de vlakte gaan, zo stelden bewoners vast. Ook komen er ongeveer 3500 gloednieuwe (sociale) woningen bij.
Telegraaf 06.01.2021
Bezwaren
Verschillende bewoners hebben aangegeven grote bezwaren tegen de sloopplannen te hebben. ,,Als dit college bewonersparticipatie echt zo belangrijk vindt als zij altijd beweert, dan moet ook de optie van renovatie serieus onderzocht worden als bewoners hierom vragen. Het college scheert nu vrijwel alle corporatiewoningen en hun huurders over één kam, terwijl er wel degelijk verschillen zijn in de kwaliteit van de woningen en het draagvlak voor sloop’’, aldus SP-fractievoorzitter Lesley Arp.
De partijen zien ook dat de leefbaarheid in het geding komt doordat er meer dan twee keer zoveel woningen bijkomen. ,,Hoe wordt voorkomen dat we een nieuwe Bijlmer creëren omdat de gemeente alleen maar oog heeft voor zoveel mogelijk woningen bouwen’’, wil Robert Barker (Partij voor de Dieren) weten.
Hoe haal je het in je hoofd om beschermd stadsgezicht te willen slopen, aldus Tim de Boer.
Van de 1224 woningen in het beschermde stadsgezicht blijven er maar een paar honderd over. ,,Hoe haal je het in je hoofd om beschermd stadsgezicht te willen slopen? Schandalig gewoon’’, vindt Tim de Boer (HSP).
AD 06.02.2021
Dikkere portemonnee
‘Het bouwen van zoveel mogelijk woningen voor nieuwe bewoners met een dikkere portemonnee lijkt een grotere prioriteit te zijn voor het stadsbestuur dan luisteren naar de bestaande bewoners’, zegt SP-fractievoorzitter Lesley Arp.
‘Niet slechts met stenen bouwt men de wijk’, aldus de wijze woorden van oud-minister Winsemius !!!!
De inwoners van het stadsdeel Escamp kampen al jaren met veel problemen. De armoede is groot, de werkloosheid hoog, veel mensen hebben schulden en het stadsdeel is het minst actieve stadsdeel van allemaal. Dat blijkt uit cijfers van de gemeente Den Haag.
Het stadsbestuur wil de komende jaren een groot deel van de bestaande sociale huurwoningen in Bouwlust-Vrederust slopen en hier 3500 nieuwe woningen voor terugbouwen. Het is een onderdeel van een grotere ambitie die de gemeente heeft met geheel Zuidwest. ‘Samen met Staedion wil de gemeente de leefbaarheid verbeteren en tegelijkertijd iets doen aan de woningproblematiek’, schreef wethouder Martijn Balster (PvdA) al eerder in een brief aan de bewoners.
Meer nodig
De vier sportieve buurthuizen, die indertijd werden geopend, was een van de maatregelen om de problemen van Escamp aan te pakken. ‘Maar er is veel meer nodig’, zegt Balster. ‘In Escamp is sprake van armoede, achterstallig onderhoud van woningen, er zijn problemen achter de voordeur, er is veel eenzaamheid. Daar willen wij als stadsbestuur wat aan gaan doen.’
Ook oud-StadsdeeldirecteurRené Baron maakte zich al eerder grote zorgen over Den Haag Zuidwest. ‘Als we niet uitkijken, voltrekt zich onder onze ogen een sociale ramp’, schrijft de topambtenaar op de website platformstad.nl. zie hier
Kijkhier wat de plannen van Martijn Balster zijn met Den Haag Zuidwest !!
AD 07.03.2021 De huizen in Dreven, Gaarden en Zichten gaan op de schop. Tot ergernis van de bewoners. Nu is er de garantie: de huidige bewoners kunnen echt terugkeren naar hun vertrouwde wijk en krijgen hulp bij de verhuizing.
,,Voor elke bewoner is er straks een betaalbare, passende nieuwe woning.” Dat verzekeren woonwethouder Martijn Balster en Dré Boidin, directeur Onderhoud & Vastgoed van Staedion. Bewoners die tijdelijk ergens anders moeten wonen vanwege de verbouwing, krijgen hulp bij de verhuizing.
In de wijken in Den Haag Zuidwest worden 2000 sociale huurwoningen gerenoveerd of vervangen voor nieuwe woningen. Daarnaast komen er nog eens 3500 nieuwe huizen bij.
Genoeg plek om nieuwe bewoners aan te trekken. Maar een goede woning voor de huidige bewoners blijft de prioriteit, volgens de wethouder. ,,Alles is erop gericht de wijk met al zijn voordelen voor de toekomst te behouden en verder uit te bouwen terwijl we de problemen van vandaag aanpakken. De ‘oude’ bewoners vormen ook straks weer de kern van de wijk.”
Woede
Onder het mom ‘Stop de sloop’ uitten bewoners vorige week hun woede over de sloopdrift van de gemeente. Ze wonen er naar eigen zeggen ‘geweldig’ en willen helemaal niet weg. Ook binnen de gemeenteraad zijn er zorgen over de massale sloop in de Haagse wijk.
Maar Balster noemt het opknappen van de wijken bittere noodzaak. Veel huizen zijn er in slechte staat en moeten gerenoveerd worden. Ook wil Staedion de huizen toekomstbestendig maken voor oudere bewoners door het plaatsen van liften.
Bovendien wordt het aanbod in de wijk gevarieerder. ,,Ook voor mensen die het beter krijgen is er perspectief: met betaalbare koopwoningen en middeldure huurwoningen”, aldus Boidin.
AD 01.03.2021 Ze kunnen er niet over uit. In Den Haag Zuidwest gaan de komende jaren hele straten tegen de vlakte. Tot verbijstering van bewoners aan de Dreven, Gaarden en Zichten. ,,Waarom? Ik woon geweldig.’’
‘Stop de sloop’ staat er op de grote, zwarte bol. Een bewoonster van de Gravendreef krijgt de eer om deze zaterdag de als sloopkogel vermomde piñata (uit Mexico overgewaaide traditie, als je het object stuk slaat, vallen er snoepjes of confetti uit) aan gort te slaan. Met een honkbalknuppel kwijt ze zich vol geestdrift van haar taak.
Achter de ludieke actie schuilt woede. Buurtgenoten proberen een vuist te maken tegen de sloopdrift van het stadsbestuur. Dat vindt dat de huizen aan de Dreven, Gaarden en Zichten niet meer geschikt zijn om in te wonen. ,,Alles gaat plat. Ze zijn gek geworden’’, moppert een vrouw tegen SP-Kamerlid Sandra Beckerman die langs is gekomen om de buurt aan te horen.
Iedereen die in mijn huis komt kijken en zegt dat het een krot is, aldus Marianne.
Volgens woonwethouder Martijn Balster verkeren veel van de huizen hier in bar slechte staat en is sloop-nieuwbouw de beste kans om de afgegleden wijken drastisch op te knappen. De mensen die weg moeten, kunnen straks terugkomen in een nieuwe sociale woning tegen een betaalbare prijs, beloofde de wethouder onlangs.
Maar genoeg Zuidwesters willen helemaal niet weg. Marianne woont 32 jaar in de wijk: ,,Iedereen die in mijn huis komt kijken en zegt dat het een krot is, heeft een neus tot aan de overkant van de straat. Zeven jaar geleden zijn de daken hier nog vervangen en hebben ze spouwmuren geïsoleerd. Vijf jaar geleden kregen we nota bene nog dubbel glas.’
Gloednieuwe woningen
Als de plannen doorgaan, zouden verreweg de meeste van de 1700 tot 2000 woningen aan de Dreven, de Gaarden en de Zichten tegen de vlakte gaan, zo stelden bewoners vast. Ook komen er ongeveer 3500 gloednieuwe (sociale) woningen bij.
John en Joke moeten er helemaal niks van hebben. Joke: ,,We wonen hier met heel veel plezier. Ruim, vrij en met mooi uitzicht. We willen niet weg’’. John: Ik ben tachtig als ons huis wordt gesloopt. Ik zit hier echt niet op te wachten.’’
Den HaagFM 07.01.2021 De sloop van een grote hoeveelheid woningen in de wijk Bouwlust-Vrederust is noodzakelijk. Dat was woensdagochtend de boodschap van wethouder Martijn Balster (PvdA) aan de gemeenteraad. Een aantal partijen maakt zich grote zorgen over de ‘sloopwoede’ van het stadsbestuur. Maar volgens Balster is sloop onvermijdelijk. ‘We willen de huidige bewoners een betere plek bieden in de eigen wijk’, zegt hij. Mediapartner Omroep West schreef erover.
In de buurten Zichten, Gaarden en Dreven moet een groot deel van de bestaande sociale woningen verdwijnen om plaats te maken voor duizenden nieuwe woningen. Het is onderdeel van een groter plan om Zuidwest op te knappen en leefbaarder te maken. Nu is de armoede in de wijk groot, de werkloosheid hoog en veel woningen verkeren in slechte staat. ‘De wijken in Zuidwest zijn afgegleden van het Haagse gemiddelde’, zei wethouder Balster hier woensdagochtend over in een commissievergadering van de gemeenteraad.
Daarom staat Zuidwest aan de vooravond van grootste veranderingen. De komende twintig jaar worden er tienduizend extra woningen gebouwd en gaan er woningen tegen de vlakte om plaats te maken voor nieuwe.
Sloopwoede
Vooral de oppositie maakt zich zorgen over de ontwikkelingen in de Zichten, Gaarden en Dreven. ‘We gaan bouwen aan een betere buurt, is de boodschap van woningcorporatie Staedion en de gemeente’, zei SP-fractievoorzitter Lesley Arp. ‘Maar: we gaan slopen voor een betere buurt had de lading ook gedekt. Ik heb een hoop vragen bij deze sloopwoede. Renovatie wordt nauwelijks als optie gezien, terwijl veel bewoners dat wel willen.’
Collegepartij GroenLinks is bezorgd over de mate waarin bewoners betrokken worden bij de plannen. ‘Ik heb wakker gelegen van de participatie rondom dit project’, vertrouwde GroenLinks-raadslid Mariëlle Vavier de raad toe. ‘Het gaat vooral over informeren en niet over meepraten. Hoe gaan we bewoners empoweren om met de gemeente mee te denken?’ Robert Barker van de Partij voor de Dieren vroeg zich af waarom de stad niet door de bewoners wordt gevormd maar door de ontwikkelaars.
Slechte staat
Maar volgens wethouder Balster zijn bewoners al sinds 2017 betrokken bij de plannen. ‘De input die de gemeente toen heeft opgehaald, is de basis van de plannen die we nu hebben’, zei hij. ‘Ook is er in 2019 onderzoek gedaan en hebben we gesprekken in de wijk gevoerd. Wij horen van bewoners dat veel woningen in zeer slechte staat verkeren en zij willen dat er niet langer gepraat wordt, maar dat er actie komt.’
Tim de Boer van de Haagse Stadspartij wijst naar de woningcorporatie. ‘Veel bewoners voelen zich de afgelopen twintig jaar in de steek gelaten door de woningcorporatie’, zei hij. ‘Al die jaren bleef renovatie uit.’ Ook maakt De Boer zich zorgen over de bewoners die vanwege de sloop hun huis uit moeten. De Boer: ‘De bewoners mogen terugkeren, maar het is onduidelijk hoe dit is geregeld. De terugkeergarantie is een wassen neus.’
Terugkeren
Dat ontkent wethouder Balster. ‘We kunnen echt als uitgangspunt houden dat iedereen kan terugkeren. Dat is vrijwillig, dus als mensen alsnog willen verhuizen naar een andere wijk dan krijgen ze een urgentieverklaring voor de buurt waar ze naartoe willen. Maar we gaan in Zuidwest bouwen voor elke portemonnee en we proberen zoveel mogelijk rekening te houden met de woonwensen van de huidige bewoners. Ze kunnen bijvoorbeeld ook voorrang krijgen als ze willen terugkeren in een betaalbare huur- of koopwoning in Zuidwest.’
Daarnaast benadrukt Balster dat de plannen nog niet definitief zijn. ‘Er moeten nog heel veel keuzes gemaakt worden’, zei hij.
OmroepWest 06.01.2021 De sloop van een grote hoeveelheid woningen in de Haagse wijk Bouwlust-Vrederust is noodzakelijk. Dat was woensdagochtend de boodschap van wethouder Martijn Balster (PvdA) aan de gemeenteraad. Een aantal partijen maakt zich grote zorgen over de ‘sloopwoede’ van het stadsbestuur. Maar volgens Balster is sloop onvermijdelijk. ‘We willen de huidige bewoners een betere plek bieden in de eigen wijk’, zegt hij.
In de buurten Zichten, Gaarden en Dreven moet een groot deel van de bestaande sociale woningen verdwijnen om plaats te maken voor duizenden nieuwe woningen. Het is onderdeel van een groter plan om Den Haag Zuidwest op te knappen en leefbaarder te maken. Nu is de armoede in de wijk groot, de werkloosheid hoog en veel woningen verkeren in slechte staat. ‘De wijken in Zuidwest zijn afgegleden van het Haagse gemiddelde’, zei wethouder Balster hier woensdagochtend over in een commissievergadering van de Haagse gemeenteraad.
Daarom staat Zuidwest aan de vooravond van grootste veranderingen. De komende twintig jaar worden er tienduizend extra woningen gebouwd en gaan er woningen tegen de vlakte om plaats te maken voor nieuwe.
Sloopwoede
Vooral de oppositie maakt zich zorgen over de ontwikkelingen in de Zichten, Gaarden en Dreven. ‘We gaan bouwen aan een betere buurt, is de boodschap van woningcorporatie Staedion en de gemeente’, zei SP-fractievoorzitter Lesley Arp. ‘Maar: we gaan slopen voor een betere buurt had de lading ook gedekt. Ik heb een hoop vragen bij deze sloopwoede. Renovatie wordt nauwelijks als optie gezien, terwijl veel bewoners dat wel willen.’
Collegepartij GroenLinks is bezorgd over de mate waarin bewoners betrokken worden bij de plannen. ‘Ik heb wakker gelegen van de participatie rondom dit project’, vertrouwde GroenLinks-raadslid Mariëlle Vavier de raad toe. ‘Het gaat vooral over informeren en niet over meepraten. Hoe gaan we bewoners empoweren om met de gemeente mee te denken?’ Robert Barker van de Partij voor de Dieren vroeg zich af waarom de stad niet door de bewoners wordt gevormd maar door de ontwikkelaars.
Slechte staat
Maar volgens wethouder Balster zijn bewoners al sinds 2017 betrokken bij de plannen. ‘De input die de gemeente toen heeft opgehaald, is de basis van de plannen die we nu hebben’, zei hij. ‘Ook is er in 2019 onderzoek gedaan en hebben we gesprekken in de wijk gevoerd. Wij horen van bewoners dat veel woningen in zeer slechte staat verkeren en zij willen dat er niet langer gepraat wordt, maar dat er actie komt.’
Tim de Boer van de Haagse Stadspartij wijst naar de woningcorporatie. ‘Veel bewoners voelen zich de afgelopen twintig jaar in de steek gelaten door de woningcorporatie’, zei hij. ‘Al die jaren bleef renovatie uit.’ Ook maakt De Boer zich zorgen over de bewoners die vanwege de sloop hun huis uit moeten. De Boer: ‘De bewoners mogen terugkeren, maar het is onduidelijk hoe dit is geregeld. De terugkeergarantie is een wassen neus.’
Terugkeren
Dat ontkent wethouder Balster. ‘We kunnen echt als uitgangspunt houden dat iedereen kan terugkeren. Dat is vrijwillig, dus als mensen alsnog willen verhuizen naar een andere wijk dan krijgen ze een urgentieverklaring voor de buurt waar ze naartoe willen. Maar we gaan in Zuidwest bouwen voor elke portemonnee en we proberen zoveel mogelijk rekening te houden met de woonwensen van de huidige bewoners. Ze kunnen bijvoorbeeld ook voorrang krijgen als ze willen terugkeren in een betaalbare huur- of koopwoning in Zuidwest.’
Daarnaast benadrukt Balster dat de plannen nog niet definitief zijn. ‘Er moeten nog heel veel keuzes gemaakt worden’, zei hij.
NU 05.01.2021 Meerdere partijen in de Haagse gemeenteraad maken zich zorgen over de geplande sloop van een groot deel van de bestaande sociale huurwoningen in de buurten Zichten, Gaarden en Dreven. Het stadsbestuur, woningcorporatie Staedion en bouwbedrijf Heijmans willen er 3.500 nieuwe woningen bouwen.
Volgens de partijen wordt de mogelijkheid van renovatie te snel weggeworpen. Zij roepen daarom wethouder Martijn Balster (Wonen) op de plannen te herzien.
Bewoners van de Haagse buurten hebben aangegeven bezwaar te hebben tegen de sloopplannen. “Als dit college bewonersparticipatie echt zo belangrijk vindt als zij altijd beweert, dan moet ook de optie van renovatie series onderzocht worden als bewoners hierom vragen”, zegt SP-fractievoorzitter Lesley Arp.
De partijen zien ook dat de leefbaarheid in het geding komt doordat er meer dan twee keer zoveel woningen bijkomen. Daarnaast blijven er van de 1.224 woningen in het beschermde stadsgezicht een paar honderd over.
De fracties willen dat het college eerst met objectieve informatie over de staat van het complexen en de mogelijkheden voor renovatie komt, voordat de sloopplannen verder worden behandeld. Ook willen de partijen meer inzicht in de
OmroepWest 05.01.2021 Het Haagse stadsbestuur wil veel te veel woningen slopen in Den Haag Zuidwest. Dat vinden SP, Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij in de gemeenteraad. In de buurten Zichten, Gaarden en Dreven moet een groot deel van de bestaande sociale woningen verdwijnen om plaats te maken voor duizenden nieuwe woningen. Het moet de wijk een oppepper geven. Maar volgens de partijen zijn de sloopplannen ‘megalomaan’.
Het stadsbestuur wil de komende jaren een groot deel van de bestaande sociale huurwoningen in Bouwlust-Vrederust slopen en hier 3500 nieuwe woningen voor terugbouwen. Het is een onderdeel van een grotere ambitie die de gemeente heeft met geheel Zuidwest. ‘Samen met Staedion wil de gemeente de leefbaarheid verbeteren en tegelijkertijd iets doen aan de woningproblematiek’, schrijft wethouder Martijn Balster (PvdA) in een brief aan de bewoners van de Gaarden.
Den Haag Zuidwest is een stadswijk met grote problemen. Er is veel armoede, de werkloosheid is hoog en er zijn veel sociale problemen. Ook verkeert een groot deel van de woningen in slechte staat. Om deze problemen het hoofd te bieden gaat het stadsbestuur woningen renoveren, slopen en tienduizend nieuwe huizen bouwen. Het gaat om nieuwe sociale woningen, maar ook om huizen voor mensen met een middeninkomen.
Maar de SP, Partij voor de Dieren en de Haagse Stadspartij maken zich hier zorgen over. De sloopplannen missen de menselijke maat vinden ze omdat er volgens de partijen nauwelijks gekeken wordt naar de optie van renovatie, terwijl sommige bewoners daar wel om vragen.
Dikkere portemonnee
‘Het bouwen van zoveel mogelijk woningen voor nieuwe bewoners met een dikkere portemonnee lijkt een grotere prioriteit te zijn voor het stadsbestuur dan luisteren naar de bestaande bewoners’, zegt SP-fractievoorzitter Lesley Arp. ‘Het college scheert nu vrijwel alle corporatiewoningen en hun huurders over één kam, terwijl er wel degelijk verschillen zijn in de kwaliteit van de woningen en het draagvlak voor sloop.’
De partijen zien verder dat de leefbaarheid in het geding komt doordat vrijwel alle woningen worden gesloopt en er meer dan twee keer zoveel woningen bijkomen. Robert Barker, fractievoorzitter van de Partij voor de Dieren: ‘De gemeente gooit deze wijken bij het grofvuil en wil opnieuw beginnen. Hoe wordt voorkomen dat we een nieuwe Bijlmer creëren omdat de gemeente alleen maar oog heeft voor zoveel mogelijk woningen bouwen?’
Beschermd stadsgezicht
De Haagse Stadspartij vindt dat er rücksichtsloos gesloopt gaat worden. ‘Vanwege de architectonische kwaliteiten is de wijk Dreven beschermd stadsgezicht’, zegt Tim de Boer van de Haagse Stadspartij. ‘Van de 1224 woningen blijven er maar een paar honderd over. Woningcorporatie Staedion heeft tientallen jaren niets gedaan aan groot onderhoud en wordt nu door de gemeente beloond door sloop van een beschermd stadsgezicht toe te staan. Schandalig gewoon.’
Volgens wethouder Martijn Balster (PvdA) wordt er bij de beslissing tussen renovatie en sloop/nieuwbouw een zorgvuldig proces doorlopen. Maar renoveren is niet altijd rendabel en bovendien is de staat van sommige woningen te slecht. ‘De woningen zijn slecht geïsoleerd en moeten van het gas af’, schrijft hij in de bewonersbrief. ‘De badkamers en keukens zijn veelal verouderd en aan vervanging toe. Het kost te veel geld om dit goed en voor de langere termijn op te lossen met renovatie.’
Verhuizen
Maar de Haagse Stadspartij, Partij voor de Dieren en SP zijn niet overtuigd. De partijen willen dat het college eerst met objectieve informatie over de staat van de complexen en de mogelijkheden voor renovatie komt, voordat de sloopplannen verder worden behandeld. Ook willen de partijen meer inzicht in de verhuisbewegingen die door de sloopplannen ontstaan.
Arp: ‘Het verplaatsen van bijna 2000 huishoudens is een gigantische operatie. Wat betekent dit bijvoorbeeld voor grote gezinnen met een kleinere beurs? Kunnen zij nog in hun vertrouwde buurt blijven, of worden zij over de gemeentegrenzen geduwd?’ Woensdagochtend praat een commissie van de gemeenteraad over de toekomstplannen.
DenHaagFM 05.01.2021 Oppositiepartijen SP, Partij voor de Dieren en Haagse Stadspartij willen dat de plannen voor de buurten Zichten, Gaarden en Dreven in Zuidwest worden herzien. Het stadsbestuur heeft nu voor ogen een deel van de sociale huurwoningen daar te slopen en vervolgens nieuwe woningen te laten bouwen, daarmee zouden er 3.500 woningen in het gebied bij moeten komen.
Wat de partijen betreft moet er gekeken worden naar de mogelijkheid van renovatie van woningen, ze willen meer informatie over de leefbaarheid in de wijken wanneer er meer woningen zouden komen en men is niet te spreken over het mogelijk verdwijnen van een deel van het beschermd stadsgezicht in Dreven.
SP, PvdD en HSP stellen dat er niet goed genoeg is geluisterd naar huidige bewoners, die zouden niet altijd zitten te wachten op sloop en nieuwbouw. “Als dit college bewonersparticipatie echt zo belangrijk vindt als zij altijd beweert, dan moet ook de optie van renovatie serieus onderzocht worden als bewoners hierom vragen.
Het college scheert nu vrijwel alle corporatiewoningen en hun huurders over één kam, terwijl er wel degelijk verschillen zijn in de kwaliteit van de woningen en het draagvlak voor sloop”, legt SP-fractievoorzitter Lesley Arp uit.
Ook zijn de partijen bang dat de leefbaarheid onder druk komt te staan wanneer de woningen worden gesloopt en plaatsmaken voor meer woningen. “De gemeente gooit deze wijken bij het grofvuil en wil opnieuw beginnen.
Hoe wordt voorkomen dat we een nieuwe Bijlmer creëren omdat de gemeente alleen maar oog heeft voor zoveel mogelijk woningen bouwen?”, zegt PvdD-fractievoorzitter Robert Barker. “Er komen nog meer grote flats, waarom zou je daar graag willen wonen?”, vraagt Barker zich af. “Ik denk dat het goed is om ook hier bij te bouwen, maar wel met oog op de leefomgeving. De focus moet liggen op leefbaarheid zodat mensen er ook willen wonen.”
Daarnaast zou een deel van het beschermde stadsgezicht van de wijk Dreven met de huidige plannen verdwijnen zo stellen de partijen. “Hoe haal je het in je hoofd om beschermd stadsgezicht te willen slopen?”, zegt HSP-fractievertegenwoordiger Tim de Boer. “Woningcorporatie Staedion heeft tientallen jaren niets gedaan aan groot onderhoud en wordt nu door de gemeente beloond door sloop van een beschermd stadsgezicht toe te staan. Schandalig gewoon.”
AD 05.01.2021 Meerdere partijen in de Haagse gemeenteraad maken zich ernstige zorgen over de geplande sloop van een groot deel van de bestaande sociale huurwoningen in de buurten . Het stadsbestuur, woningcorporatie Staedion en bouwbedrijf Heijmans willen er 3500 nieuwe woningen bouwen.
De SP, Partij voor de Dieren en Haagse Stadspartij zijn bezorgd over de sloopplannen en ‘missen de menselijke maat’. Volgens hen wordt er nauwelijks gekeken naar de optie van renovatie. Zij roepen wethouder Martijn Balster (Wonen) op de plannen te herzien.
Verschillende bewoners hebben aangegeven grote bezwaren tegen de sloopplannen te hebben. ,,Als dit college bewonersparticipatie echt zo belangrijk vindt als zij altijd beweert, dan moet ook de optie van renovatie serieus onderzocht worden als bewoners hierom vragen. Het college scheert nu vrijwel alle corporatiewoningen en hun huurders over één kam, terwijl er wel degelijk verschillen zijn in de kwaliteit van de woningen en het draagvlak voor sloop’’, zegt SP-fractievoorzitter Lesley Arp.
De partijen zien ook dat de leefbaarheid in het geding komt doordat er meer dan twee keer zoveel woningen bijkomen. ,,Hoe wordt voorkomen dat we een nieuwe Bijlmer creëren omdat de gemeente alleen maar oog heeft voor zoveel mogelijk woningen bouwen’’, wil Robert Barker (Partij voor de Dieren) weten.
Hoe haal je het in je hoofd om beschermd stadsgezicht te willen slopen, aldus Tim de Boer.
Van de 1224 woningen in het beschermde stadsgezicht blijven er maar een paar honderd over. ,,Hoe haal je het in je hoofd om beschermd stadsgezicht te willen slopen? Schandalig gewoon’’, vindt Tim de Boer (HSP).
De fracties willen dat het college eerst met objectieve informatie over de staat van de complexen en de mogelijkheden voor renovatie komt, voordat de sloopplannen verder worden behandeld. Ook willen de partijen meer inzicht in de verhuisbewegingen die door de sloopplannen ontstaan.
Bij de Haagse welzijnsorganisatie Xtra heerst geen ‘angstcultuur’ onder medewerkers en staat het jongerenwerk niet onder invloed van het salafisme. Ook wordt er niet gesjoemeld met bezoekerscijfers. Bovendien zijn de financiën op orde. Wel is er sprake van een grote afstand tussen managers en de werkvloer, zijn relatief veel medewerkers ziek en kunnen de verhoudingen met de gemeente beter. Dat meldt mediapartner Omroep West.
Xtra is ontstaan na een reeks fusies in het Haagse welzijn. Het is een stichting waaronder bijvoorbeeld Mooi Welzijn (Escamp, Laak en Zoetermeer), Voor Welzijn (Loosduinen, Segbroek, Leidschenveen-Ypenburg, Haagse Hout) en Zebra Welzijn (Centrum) vallen. In de zomer van 2019 verschenen alarmerende berichten over Xtra. Zo zouden jongerenwerkers IS-propaganda tonen in de wijken Transvaal en Schilderswijk. Ook zou de bezoekersadministratie niet in orde zijn en angst heersen onder de werknemers om problemen aan te kaarten.
De publicaties leidden tot vragen in de gemeenteraad. Toenmalig burgemeester Pauline Krikke kondigde daarop aan een onderzoek te laten uitvoeren. Wel maakte zij destijds ook bekend dat in één geval de gemeente ook zeer concrete signalen van de politie had ontvangen over een jongerenwerker met radicaal gedachtengoed. Dat was in januari 2018. Deze informatie is volgens de gemeente direct besproken met Xtra, waarna er afscheid werd genomen van de medewerker.
AD 10.02.2021
D66: “Geen duur management, maar meer geld voor jongerenwerkers op straat”
Om het tekort aan welzijnswerkers, -activiteiten en -locaties aan te vullen wil coalitiepartij D66 dat het stadsbestuur haar welzijnsuitgaven slimmer gaat verdelen en daar is wat de partij betreft in de toekomst geen ruimte voor inefficiënte organisaties met dure directies. “Geen bedrijfswagens en duur management, maar geld voor jongerenwerkers op straat,” vindt raadslid Marieke van Doorn. “Er moet een omslag in gang worden gezet en daar roep ik toe op.”
“In veel wijken waar ik kom is een gebrek aan welzijnswerkers. We hebben meer welzijnswerkers op straat nodig. Maar er is nooit geld voor en dat is er wel voor dure directies. Ik vind het echt schrijnend om te zien hoe groot het gebrek is en dan te zien hoeveel geld er naar de interne organisaties gaat.”
“Welzijn is van groot belang voor onze stad, want welzijnswerkers die dicht bij de bewoners staan kunnen eerder problemen ontdekken en aanpakken. Het is hoog tijd dat het college welzijnsorganisaties uitdaagt om minder geld in de eigen organisatie te steken en meer in het werk op straat. Minder directie, meer welzijn.” D66 pleit daarom voor scherper toezicht vanuit de gemeente en vindt dat het kan helpen om het welzijnswerk te gaan aanbesteden. “Dan kun je het als voorwaarde stellen dat er meer op straat en in de wijk moet gebeuren.”
“Welzijnswerk doe je niet binnen tijdens vergaderingen,” vult raadslid Fonda Sahla aan: “Echt welzijnswerk doe je op straat, met jongeren en jongerenwerkers.”
OmroepWest 30.11.2021Den Haag gaat het welzijnswerk anders organiseren. Na jaren van bezuinigingen is de grens van wat het jongeren- en ouderenwerk, de buurthuizen, welzijnsorganisaties en het maatschappelijk werk nog aan kunnen bereikt, stelt het Haagse stadsbestuur. Nu wil wethouder Martijn Balster (PvdA) terug naar de essentie van het professionele welzijnswerk. Balster: ‘Het vertrouwde gezicht komt terug in de wijk.’.
Dat staat in de nieuwe welzijnsvisie ‘Versterken & Verbinden’ die wethouder Balster dinsdag heeft gepresenteerd. Daarin beschrijft hij dat het welzijnswerk de afgelopen vijftien jaar onder druk heeft gestaan door bezuinigingen. ‘Meer doen met minder middelen en mensen kent zijn grenzen en we moeten erkennen dat de maatschappelijke opgaven niet kleiner zijn geworden’, constateert hij.
In de nota schetst de wethouder een visie op de toekomst van het welzijnswerk. Die moet volgens hem in het teken staan van rust en vernieuwing. ‘Rust, die ertoe moet leiden, dat we nog meer Hagenaars en Hagenezen, die er even niet uitkomen kunnen bereiken’, stelt hij. ‘Vernieuwing, omdat we beter gaan aansluiten bij de behoeften van deze tijd.’
Sleutel voor succes
De komende tijd wil het stadsbestuur samen met welzijnsorganisaties de visie concreet uitwerken, maar nu weet Balster al waar het naar zijn mening naartoe moet: de aandacht komt te liggen bij de welzijnswerkers in de wijken.
‘Het kweken van vertrouwen in onze vakmensen met de poten in de klei is een sleutel voor het succes’, zegt hij. ‘De vakmannen en -vrouwen staan met beide benen midden in onze Haagse wijken. Dat moeten vaste gezichten zijn, die langjarig binding hebben met mensen in de wijk.’
Samenwerking
Daarnaast wil de wethouder dat het welzijnswerk betere aansluiting zoekt met bijvoorbeeld het onderwijs, de politie en zorginstellingen om problemen te voorkomen. Aan de andere kant moeten welzijnsorganisaties beter gaan aangeven welke resultaten ze boeken en moet de subsidierelatie met de gemeente zakelijker. ‘Met duidelijke kaders, eenduidige verwachtingen en een vernieuwde wijze van monitoring en verantwoording.’
Balster: ‘We zijn met dit plan terug bij de essentie van het professioneel welzijnswerk. Er is het afgelopen decennium teveel een beroep gedaan op de zelfraadzaamheid van bewoners, juist bij hen die kwetsbaar zijn. Terwijl we het juist samen met elkaar moeten doen. Welzijnswerkers maken met kleine interventies het verschil.
Zij zijn aanwezig in de wijk en zien het als het met iemand niet lekker gaat. Hiermee kan erger worden voorkomen of juist tijdig hulp in worden geschakeld. Dit vereist dat de welzijnswerkers goed uitgerust, in positie zijn en worden gewaardeerd.’
Den HaagFM 09.02.2021 Om het tekort aan welzijnswerkers, -activiteiten en -locaties aan te vullen wil coalitiepartij D66 dat het stadsbestuur haar welzijnsuitgaven slimmer gaat verdelen en daar is wat de partij betreft in de toekomst geen ruimte voor inefficiënte organisaties met dure directies. “Geen bedrijfswagens en duur management, maar geld voor jongerenwerkers op straat,” vindt raadslid Marieke van Doorn. “Er moet een omslag in gang worden gezet en daar roep ik toe op.”
“In veel wijken waar ik kom is een gebrek aan welzijnswerkers. We hebben meer welzijnswerkers op straat nodig. Maar er is nooit geld voor en dat is er wel voor dure directies. Ik vind het echt schrijnend om te zien hoe groot het gebrek is en dan te zien hoeveel geld er naar de interne organisaties gaat.”
“Welzijn is van groot belang voor onze stad, want welzijnswerkers die dicht bij de bewoners staan kunnen eerder problemen ontdekken en aanpakken. Het is hoog tijd dat het college welzijnsorganisaties uitdaagt om minder geld in de eigen organisatie te steken en meer in het werk op straat. Minder directie, meer welzijn.” D66 pleit daarom voor scherper toezicht vanuit de gemeente en vindt dat het kan helpen om het welzijnswerk te gaan aanbesteden. “Dan kun je het als voorwaarde stellen dat er meer op straat en in de wijk moet gebeuren.”
“Welzijnswerk doe je niet binnen tijdens vergaderingen,” vult raadslid Fonda Sahla aan: “Echt welzijnswerk doe je op straat, met jongeren en jongerenwerkers.”
AD 28.10.2020 De gemeente Den Haag was jaren ontevreden over Xtra, de grootste welzijnsinstelling van de stad die het gros van het buurtwerk onder haar hoede heeft. Maar van ‘structurele misstanden’ daar is ondanks problemen geen sprake, schrijft hoogleraar Pauline Meurs na ruim een jaar onderzoek.
Het stadsbestuur gelastte het onderzoek vorig jaar omdat het verrast werd door verhalen van oud-medewerkers van Xtra in deze krant. Zij zouden zijn aangemoedigd om bezoekcijfers op te krikken of om te zwijgen over misstanden. Dat zou onder meer het geval zijn geweest bij een aantal orthodox-islamitische jongerenwerkers, die tijdens hun door de overheid betaalde werk op straat hun salafistische overtuigingen inzetten om jeugd uit de Schilderswijk op het rechte pad te houden.
Volgens Meurs zijn er ‘geen aanwijzingen voor een structureel patroon van radicalisering’ gevonden in het onderzoek, dat de voormalig PvdA-senator uitvoerde met collega’s van de Nederlandse School voor Openbaar Bestuur. Het onderzoek omvatte gesprekken met betrokkenen en een enquête onder 150 medewerkers. Aan hen is gevraagd of zij verhalen omtrent radicalisering ‘herkennen’. Vijftien medewerkers zeiden hierop ja, ruim tweederde zei ‘nee’.
Uitreis
Slechts één van die vijftien medewerkers werkt bij Zebra, het welzijnswerk van Xtra in onder meer de Schilderswijk. ‘Dat valt op’, aldus Meurs. Sinds 2018 zijn vier concrete gevallen bekend waarin, onder meer naar aanleiding van signalen van de politie, onderzoek is gedaan naar radicalisering onder jongerenwerkers. Naar casussen van voor deze periode (de uitreis naar Syrië begon rond 2013) is geen onderzoek gedaan.
Ook geven respondenten aan dat in gesprekken meerdere keren een zogenoemde ‘aap-uit-de-mouw’ is gekomen, aldus Pauline Meurs.
Op verschillende niveaus binnen de gemeente heerste ‘wantrouwen’ jegens het buurtwerk. Dat ging onder meer over de verantwoording van activiteiten, maar ook over signalen over wat er loos is in een buurt. ,,Diverse gemeenteambtenaren, op verschillende niveaus binnen de organisatie, geven aan bij verzoeken om informatie aan de welzijnsorganisaties van Xtra vaak lang te moeten wachten of onvolledige informatie toegestuurd te krijgen, terwijl het vermoeden bestaat dat de informatie wel beschikbaar zou moeten zijn.”
,,Ook geven respondenten aan dat in gesprekken meerdere keren een zogenoemde ‘aap-uit-de-mouw’ is gekomen. Gemeenteambtenaren werden dan verrast door informatie waarvan zij hadden verwacht dat Xtra daar in een eerder stadium al transparant over had kunnen zijn”, zegt Meurs.
Cijfers
Oud-medewerkers die vorig jaar een boekje opendeden over het reilen en zeilen binnen het buurtwerk, stelden ook dat bezoekcijfers van locaties soms kunstmatig worden opgehoogd. Dit op aandringen van de leiding. Hiervan kreeg Meurs in vertrouwelijke gesprekken ‘enkele voorbeelden’. ,,Maar hier is geen sprake van ‘structureel’ gerommel, want de gemeente liet te veel onduidelijkheid bestaan over de vele cijfertjes die ze bij Xtra opvroeg.
Discussie
Bovendien was de leiding van het concern al ‘meerder malen geadviseerd zichtbare controles op de juistheid van urenregistraties van medewerkers uit te voeren’. Ook hierover was veel discussie met de gemeente.
Meurs kreeg ook de opdracht om de financiële situatie van Xtra te onderzoeken. Dit deed ze door vragen te stellen aan de accountant van Xtra. Die maakt zich zorgen over de snel leeglopende reserves van de stichting. Maar de instelling is desondanks volgens het onderzoek ‘gezond’.
OmroepWest 28.10.2020 Bij de Haagse welzijnsorganisatie Xtra heerst geen ‘angstcultuur’ onder medewerkers en staat het jongerenwerk niet onder invloed van het salafisme. Ook wordt er niet gesjoemeld met bezoekerscijfers. Bovendien zijn de financiën op orde. Wel is er sprake van een grote afstand tussen managers en de werkvloer, zijn relatief veel medewerkers ziek en kunnen de verhoudingen met de gemeente beter.
Dat blijkt uit een ruim honderd pagina’s dik onafhankelijk onderzoek naar Xtra. Dat werd in opdracht van de gemeente Den Haag uitgevoerd door een team onder leiding van Pauline Meurs. Zij is hoogleraar Bestuur van de Gezondheidszorg aan het Instituut Beleid en Management van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Aanleiding was een reeks berichten over de situatie bij Xtra.
Zowel de gemeente als Xtra zijn ‘blij’ met de uitkomsten van het onderzoek. ‘De berichtgeving is hard aangekomen bij onze medewerkers. Dat was niet prettig’, zegt Eric Lemstra, de voorzitter van de raad van bestuur van Xtra. ‘Ik ben blij dat nu is gebleken dat dit niet gegrond was.’ De Haagse wethouder Martijn Balster (PvdA, welzijn) wijst erop dat uit het onderzoek duidelijk wordt dat van structurele problemen geen sprake is.
Alarmerende berichten
Xtra is ontstaan na een reeks fusies in het Haagse welzijn. Het is een stichting waaronder bijvoorbeeld Mooi Welzijn (Escamp, Laak en Zoetermeer), Voor Welzijn (Loosduinen, Segbroek, Leidschenveen-Ypenburg, Haagse Hout) en Zebra Welzijn (Centrum) vallen. In de zomer van 2019 verschenen alarmerende berichten over Xtra. Zo zouden jongerenwerkers IS-propaganda tonen in de wijken Transvaal en Schilderswijk. Ook zou de bezoekersadministratie niet in orde zijn en angst heersen onder de werknemers om problemen aan te kaarten.
De publicaties leidden tot vragen in de gemeenteraad. Toenmalig burgemeester Pauline Krikke kondigde daarop aan een onderzoek te laten uitvoeren. Wel maakte zij destijds ook bekend dat in één geval de gemeente ook zeer concrete signalen van de politie had ontvangen over een jongerenwerker met radicaal gedachtengoed. Dat was in januari 2018. Deze informatie is volgens de gemeente direct besproken met Xtra, waarna er afscheid werd genomen van de medewerker.
Radicaal gedachtengoed
Het team onder leiding van Meurs constateert in het rapport dat dat er sinds 2014 vier gevallen zijn gesignaleerd van ‘radicaal gedachtengoed’ bij een jongerenwerker. Maar daarop zou ‘adequaat’ zijn gereageerd. ‘Er zijn geen aanwijzingen aangetroffen dat er – afgezien van deze incidenten – sprake is van een structureel probleem met betrekking tot radicalisering.’
Het onderzoeksteam constateert ook dat de medewerkers over het algemeen positief zijn. Ze hebben ‘gemiddeld genomen’ plezier in hun werk, ervaren een prettige werksfeer en zien ook ruimte om fouten te mogen maken. ‘Er komt uit het onderzoek geen aanleiding naar voren om te spreken van zoiets als een angstcultuur.’ Wel zijn er in het verleden enkele incidenten geweest, stelt het onderzoek. Dat werkt vaak lang door. Ook ervaren medewerkers een afstand tussen de werkvloer en het management. Verder is het ziekteverzuim hoog.
Verhoudingen
De onderzoekers vinden wel dat de verhoudingen met de gemeente beter moeten. Zo hebben de welzijnsorganisaties in de stad contact met heel veel takken en lagen van de gemeente: de wethouders, ambtenaren van meerdere diensten op het stadhuis, medewerkers van stadsdeelkantoren. Dat wordt door én de gemeente én Xtra als ‘verwarrend’ ervaren. Bij de gemeente leeft dan ook nog het idee dat er ‘te weinig grip’ is op de welzijnsorganisaties. Omgekeerd bestaat het gevoel bij Xtra dat het stadhuis zich wel erg richt op details. Dat heeft tot gevolg dat er ‘beperkt wederzijds vertrouwen’ is.
Maar al met al is Meurs duidelijk: ‘We zien een grote organisatie, die actief is op heel veel terreinen, en daar in beginsel goed voor is toegerust. Het onderzoek schetst geen verontrustend beeld.’
Kwetsbare mensen
Lemstra van Xtra zegt heel blij te zijn dat het onderzoek er nu is en met de conclusies. ‘Onze medewerkers staan elke dag klaar om kwetsbare mensen te helpen. Die publicaties hebben wel wat gedaan. Nu kunnen we daar een streep onder zetten en vooral vooruit kijken.’ Zo zegt hij ‘volle aandacht’ te hebben voor het ziekteverzuim en de relatie tussen het management en de werkvloer. Daarnaast komt er binnenkort een experiment waarbij wordt onderzocht hoe mensen het werk van Xrta ervaren.
De titel van het rapport is: ‘Verhoudingen verhelderen’. Dat is dan ook precies wat moet gebeuren, aldus Meurs. De relatie tussen gemeente en de welzijnsorganisaties moet beter.
Aan de slag
Volgens wethouder Balster is dat waar hij komende tijd mee aan de slag wil. Het stadsbestuur werkt aan een nieuwe visie op het welzijnswerk, die over een paar maanden verschijnt, aanbeveling uit het onderzoek kunnen daarbij worden gebruikt. Verder wil hij werken aan het verbeteren van de ‘vertrouwensrelatie’.
Een van de conclusies is bijvoorbeeld dat de verhouding tussen de gemeente en de welzijnsorganisaties soms lastig is. Dat herkent Balster ook. ‘Aan de ene kant wil je wijkgericht, kleinschalig opereren en voeling houden met wat er in de buurten en wijken gebeurt. Aan de andere kant wil je het ook zakelijk aansturen. Dat is wel puzzelen. Daarover moeten we goede gesprekken voeren.’
Proef
Een van de dingen die in de toekomst zeker gaat gebeuren, zegt de wethouder, is dat een succesvolle proef in een aantal wijken waarbij de verschillende bewoners en organisaties samen aan tafel zitten, definitief beleid wordt. ‘Dat gaan we in de hele stad doen.’
Wethouder Balster: ‘Ik zie een paar heel goede aanknopingspunten om nu mee aan de slag te gaan. Het welzijnswerk is in deze tijden belangrijker dan ooit om bijvoorbeeld eenzaamheid te voorkomen en jongeren te begeleiden.’
Den HaagFM 28.10.2020 Bij de Haagse welzijnsorganisatie Xtra heerst geen ‘angstcultuur’ onder medewerkers en staat het jongerenwerk niet onder invloed van het salafisme. Ook wordt er niet gesjoemeld met bezoekerscijfers. Bovendien zijn de financiën op orde. Wel is er sprake van een grote afstand tussen managers en de werkvloer, zijn relatief veel medewerkers ziek en kunnen de verhoudingen met de gemeente beter. Dat meldt mediapartner Omroep West.
Dat blijkt uit een ruim honderd pagina’s dik onafhankelijk onderzoek naar Xtra. Dat werd in opdracht van de gemeente Den Haag uitgevoerd door een team onder leiding van Pauline Meurs. Zij is hoogleraar Bestuur van de Gezondheidszorg aan het Instituut Beleid en Management van de Erasmus Universiteit Rotterdam. Aanleiding was een reeks berichten over de situatie bij Xtra.
Zowel de gemeente als Xtra zijn ‘blij’ met de uitkomsten van het onderzoek. ‘De berichtgeving is hard aangekomen bij onze medewerkers. Dat was niet prettig’, zegt Eric Lemstra, de voorzitter van de raad van bestuur van Xtra. ‘Ik ben blij dat nu is gebleken dat dit niet gegrond was.’ De Haagse wethouder Martijn Balster (PvdA, welzijn) wijst erop dat uit het onderzoek duidelijk wordt dat van structurele problemen geen sprake is.
Alarmerende berichten
Xtra is ontstaan na een reeks fusies in het Haagse welzijn. Het is een stichting waaronder bijvoorbeeld Mooi Welzijn (Escamp, Laak en Zoetermeer), Voor Welzijn (Loosduinen, Segbroek, Leidschenveen-Ypenburg, Haagse Hout) en Zebra Welzijn (Centrum) vallen. In de zomer van 2019 verschenen alarmerende berichten over Xtra. Zo zouden jongerenwerkers IS-propaganda tonen in de wijken Transvaal en Schilderswijk. Ook zou de bezoekersadministratie niet in orde zijn en angst heersen onder de werknemers om problemen aan te kaarten.
De publicaties leidden tot vragen in de gemeenteraad. Toenmalig burgemeester Pauline Krikke kondigde daarop aan een onderzoek te laten uitvoeren. Wel maakte zij destijds ook bekend dat in één geval de gemeente ook zeer concrete signalen van de politie had ontvangen over een jongerenwerker met radicaal gedachtengoed. Dat was in januari 2018. Deze informatie is volgens de gemeente direct besproken met Xtra, waarna er afscheid werd genomen van de medewerker.
Radicaal gedachtengoed
Het team onder leiding van Meurs constateert in het rapport dat dat er sinds 2014 vier gevallen zijn gesignaleerd van ‘radicaal gedachtengoed’ bij een jongerenwerker. Maar daarop zou ‘adequaat’ zijn gereageerd. ‘Er zijn geen aanwijzingen aangetroffen dat er – afgezien van deze incidenten – sprake is van een structureel probleem met betrekking tot radicalisering.’
Het onderzoeksteam constateert ook dat de medewerkers over het algemeen positief zijn. Ze hebben ‘gemiddeld genomen’ plezier in hun werk, ervaren een prettige werksfeer en zien ook ruimte om fouten te mogen maken. ‘Er komt uit het onderzoek geen aanleiding naar voren om te spreken van zoiets als een angstcultuur.’ Wel zijn er in het verleden enkele incidenten geweest, stelt het onderzoek. Dat werkt vaak lang door. Ook ervaren medewerkers een afstand tussen de werkvloer en het management. Verder is het ziekteverzuim hoog.
Verhoudingen
De onderzoekers vinden wel dat de verhoudingen met de gemeente beter moeten. Zo hebben de welzijnsorganisaties in de stad contact met heel veel takken en lagen van de gemeente: de wethouders, ambtenaren van meerdere diensten op het stadhuis, medewerkers van stadsdeelkantoren. Dat wordt door én de gemeente én Xtra als ‘verwarrend’ ervaren. Bij de gemeente leeft dan ook nog het idee dat er ‘te weinig grip’ is op de welzijnsorganisaties. Omgekeerd bestaat het gevoel bij Xtra dat het stadhuis zich wel erg richt op details. Dat heeft tot gevolg dat er ‘beperkt wederzijds vertrouwen’ is.
Maar al met al is Meurs duidelijk: ‘We zien een grote organisatie, die actief is op heel veel terreinen, en daar in beginsel goed voor is toegerust. Het onderzoek schetst geen verontrustend beeld.’
Kwetsbare mensen
Lemstra van Xtra zegt heel blij te zijn dat het onderzoek er nu is en met de conclusies. ‘Onze medewerkers staan elke dag klaar om kwetsbare mensen te helpen. Die publicaties hebben wel wat gedaan. Nu kunnen we daar een streep onder zetten en vooral vooruit kijken.’ Zo zegt hij ‘volle aandacht’ te hebben voor het ziekteverzuim en de relatie tussen het management en de werkvloer. Daarnaast komt er binnenkort een experiment waarbij wordt onderzocht hoe mensen het werk van Xrta ervaren.
De titel van het rapport is: ‘Verhoudingen verhelderen’. Dat is dan ook precies wat moet gebeuren, aldus Meurs. De relatie tussen gemeente en de welzijnsorganisaties moet beter.
Aan de slag
Volgens wethouder Balster is dat waar hij komende tijd mee aan de slag wil. Het stadsbestuur werkt aan een nieuwe visie op het welzijnswerk, die over een paar maanden verschijnt, aanbeveling uit het onderzoek kunnen daarbij worden gebruikt. Verder wil hij werken aan het verbeteren van de ‘vertrouwensrelatie’.
Een van de conclusies is bijvoorbeeld dat de verhouding tussen de gemeente en de welzijnsorganisaties soms lastig is. Dat herkent Balster ook. ‘Aan de ene kant wil je wijkgericht, kleinschalig opereren en voeling houden met wat er in de buurten en wijken gebeurt. Aan de andere kant wil je het ook zakelijk aansturen. Dat is wel puzzelen. Daarover moeten we goede gesprekken voeren.’
Proef
Een van de dingen die in de toekomst zeker gaat gebeuren, zegt de wethouder, is dat een succesvolle proef in een aantal wijken waarbij de verschillende bewoners en organisaties samen aan tafel zitten, definitief beleid wordt. ‘Dat gaan we in de hele stad doen.’
Wethouder Balster: ‘Ik zie een paar heel goede aanknopingspunten om nu mee aan de slag te gaan. Het welzijnswerk is in deze tijden belangrijker dan ooit om bijvoorbeeld eenzaamheid te voorkomen en jongeren te begeleiden.’
AD 28.10.2020 Het college van Den Haag publiceert vanmiddag een groot onderzoek naar het welzijnswerk. Een externe commissie onder leiding van hoogleraar Pauline Meurs onderzocht de problemen bij stichting Xtra, die vorig jaar door professionals werden onthuld in deze krant. Wat was daar ook weer aan de hand?
Xtra, waar staat dat voor?
Door de jaren heen zijn welzijnsinstellingen in de stad op grote schaal gefuseerd, en onder de paraplu van Xtra gebracht. Onder andere Voor Welzijn, Mooi Welzijn en Zebra horen hierbij. Met de groei van de organisatie kwam de werkvloer steeds verder af te staan van de top van het bedrijf, die vooral met haar eigen dingen bezig is, klaagden welzijnswerkers in de stad. Klagen werd niet op prijs gesteld, veel mensen die dat deden raakten in een arbeidsconflict met de top van Xtra. Per werknemer werden soms tienduizenden euro’s aan gouden handdrukken uitgedeeld, maar dan moesten ze wel zwijgen over wat er was gebeurd.
Er was toch wat aan de hand met de jongerenwerkers?
In de Schilderswijk is een groot conflict uitgebroken tussen salafistische jongerenwerkers en hun leidinggevenden. Die kwamen erachter dat een van de jongerenwerkers bij de veiligheidsdiensten in het vizier was wegens ronselen van jongeren voor de gewapende strijd in Syrië. Dat werd volgens bronnen zo gevaarlijk, dat de man plots moest worden overgeplaatst, naar een functie waarbij hij geen kwetsbare jongeren meer zag tijdens het werk.
Wat hebben de leidinggevenden hiertegen gedaan?
Het management van Zebra probeerde af te komen van andere salafistische jongerenwerkers, die verdacht gedrag lieten zien en bovendien vaak niet op hun werk verschenen. Maar nadat twee van hen op non-actief werden gezet, begonnen jongeren plotseling bedreigingen te uiten naar de leidinggevende die dit had gedaan. Dit werd zo gevaarlijk geacht, dat de manager door politie werd afgeraden nog naar kantoor te gaan.
Hierna wilde alleen de leiding van Xtra definitief van de manager af. Zij zou namelijk de oorzaak zijn van ‘onderling wantrouwen’ en een angstcultuur bij het Schilderswijkse welzijnswerk. De manier waarop wekte veel verbazing: personeelsleden mochten hierover allemaal hun zegje doen tegen een ingehuurde organisatieadviseur. Dat onderzoek is niet fair geweest, zeggen mensen die geïnterviewd zijn. Een van hen: ,,Er werken een kleine twintig mensen in het buurthuis, maar in het onderzoek waren er ineens vijftig medewerkers die haar bijna allemaal de schuld gaven van alles.”
Op hetzelfde moment werden de salafistische jongerenwerkers, die waren geschorst, doodleuk weer in dienst genomen. De wereld op zijn kop, volgens meerdere bronnen die het AD sprak: dit duo had juist de hand gehad in de bedreigingen richting de manager, stellen zij.
De gemeente werkt toch sinds burgemeester Krikke niet meer met salafisten samen?
De vorig jaar opgestapte burgemeester zegde inderdaad na discussies in de gemeenteraad de samenwerking op met salafistische organisaties in de Schilderswijk, zoals de nieuwjaarshulp van vrijwilligers van de As Soennah-moskee. Maar die maatregel betreft alleen organisaties, en voor iemands werk maakt in principe zijn of haar religie helemaal niet uit. Alleen gingen volgens oud-collega’s sommige jongerenwerkers de fout in door hun religie te gebruiken in het werk. En dat is bij het sociaal werk in de buurthuizen niet de bedoeling. Kerk en staat zijn immers gescheiden in Nederland.
Maar in de Schilderswijk willen steeds meer mensen het ondersteunen van de jeugd niet langer aan de welzijnsclubs overlaten, bleek na de rellen afgelopen augustus in de Schilderswijk. Islamitische organisaties nemen daarin nu het voortouw.
Komt met het onderzoek vandaag de onderste steen boven?
Belangrijke hoofdrolspelers zijn niet gevraagd te komen praten met Pauline Meurs of haar medewerkers, vertellen ze. Dit terwijl het duidelijk was voor het stadhuis dat zij mee wilden doen aan het onderzoek. Bij Xtra is een nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht aangetreden, oud PvdA-wethouder Jan Heemskerk ging weg na de verhalen in het AD.
Alleen is het welzijnswerk nu misschien wel belangrijker dan ooit: de buurthuizen kunnen bij opvoedondersteuning, huiswerkbegeleiding en andere hulp aan Hagenaars de zorg en het onderwijs te hulp schieten, zodat huisartsen en leraren niet onnodig belast worden.
De zoektocht naar een nieuwe burgemeester begint met het opstellen van een profielschets. Hierin staat waar de burgemeester aan moet voldoen. De gemeenteraad praat daar op woensdag 29 januari 2020 over in een commissievergadering en stelt de profielschets op donderdag 17 februari 2020 definitief vast.
Telegraaf 30.01.2020
AD 30.01.2020
Uit de eerste opzet van de profielschets blijkt dat veel waarde wordt gehecht aan integriteit. Er wordt bijvoorbeeld verzocht om een betrouwbare burgemeester, maar ook om een persoon die open en toegankelijk is. ‘Verbindend naar alle partijen in de stad en die erop is gericht afstand tussen het politiek bestuur en de stad te verkleinen.’
‘Met de genoemde kwalificaties beseft de gemeente dat er veel van onze nieuwe burgemeester wordt gevraagd, en natuurlijk ook dat de nieuwe burgemeester een betrokken inwoner van onze stad wordt, of is’, aldus het presidium.
Dat meldt ook dat de nieuwe burgemeester een kei moet zijn rond de portefeuille openbare orde en veiligheid. ‘En daarbij standvastig en consistent optreedt.’ Anders dan de zoektocht in 2016/2017 wordt niet meer nadrukkelijk naar een vrouwelijke kandidaat gezocht.
Hagenaars kunnen zelf ook aangeven waaraan het profiel van de nieuwe burgemeester moet voldoen. Zij kunnen een mail sturen naar burgemeester2020@denhaag.nl.
Bovendien mogen zij inspreken tijdens een speciale commissievergadering op 29 januari 2020 op het stadhuis. Insprekers kunnen zich voor die dag aanmelden via commissiebestuur@denhaag.nl. Alle ideeën en gedachtes worden daarna geïnventariseerd.
AD 10.02.2020
Vertrouwenscommissie
De namen van de Haagse raadsleden die in de vertrouwenscommissie komen zijn bekend. Die commissie gaat op zoek naar de nieuwe burgemeester van Den Haag en bestaat uit raadsleden van vier coalitiepartijen en drie oppositiepartijen, waaronder Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Van deze partij gaat niet fractievoorzitter Richard de Mos, maar raadslid Arjen Dubbelaar de vertrouwenscommissie in.
Verder komen Birgül Özmen (D66), Mikal Tseggai (PvdA), Marielle Vavier (GroenLinks), Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) en Robin Smit (Partij voor de Dieren) in de commissie. VVD’er Chris van der Helm wordt voorzitter. Wethouder Saskia Bruines (D66) is namens het college adviseur van de vertrouwenscommissie. Coalitiepartij CDA levert geen lid.
Den Haag moet op zoek naar een nieuwe burgemeester omdat Pauline Krikke begin oktober 2019 ontslag nam als burgemeester van Den Haag. Johan Remkes is sindsdien waarnemend burgemeester en hij vertrekt per 1 juli.
Geheimhouding
De vertrouwenscommissie voert sollicitatiegesprekken met kandidaten die door de commissaris van de koning zijn geselecteerd. Dat doen de commissieleden onder strikte geheimhouding. Uiteindelijk schuift de vertrouwenscommissie twee kandidaten naar voren en daaruit maakt de gemeenteraad een definitieve keuze.
Maandag 17 februari 2020 velt de gemeenteraad een definitief oordeel over de samenstelling van de vertrouwenscommissie. Dat doet de raad tijdens een extra raadsvergadering waarin ook de profielschets wordt vastgesteld. Hierin staat welke kwaliteiten de nieuwe burgemeester moet hebben. Bij deze vergadering is Jaap Smit, de commissaris van de koning aanwezig.
De uiteindelijk vertrouwenscommissie die bestaat uit een afvaardiging van de gemeenteraad gaat vervolgens gesprekken voeren met kandidaten die door de commissaris van de koning zijn geselecteerd. De vertrouwenscommissie draagt twee kandidaten voor aan de gemeenteraad en de raad stuurt uiteindelijk een aanbeveling naar de minister van Binnenlandse Zaken.
Je zou hem haast zelf kunnen maken, zo’n profielschets voor een nieuwe burgemeester. De meeste lijken immers sprekend op elkaar. Zet alle positieve eigenschappen die een mens kan hebben op een rijtje en klaar is Kees.
Ook Omroep West wil van jou weten wat voor achtergrond en kwaliteiten de nieuwe burgemeester zou moeten hebben. Vul het formulier in (het zijn in totaal zeven vragen) en zij brengen de uitslag naar de gemeenteraad.
Den HaagFM 23.02.2020 De procedure die moet worden gevolgd voor het benoemen van een nieuwe burgemeester van Den Haag is door de openlijke sollicitatie van Bert Blase “ingewikkeld” geworden. Dat zei commissaris van de koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, in het politieke radioprogramma Spuigasten op Den Haag FM.
Blase, op dit moment nog waarnemend burgemeester van het Noord-Hollandse Heerhugowaard, wil burgemeester van Den Haag worden. Dat maakte hij eerder deze week via een filmpje op YouTube zelf bekend. Openlijk solliciteren is niet gebruikelijk. Kandidaten blijven meestal geheim, maar volgens de 60-jarige Blase hebben de inwoners van Den Haag ‘het recht te weten wie er belangstelling heeft’.
Volgens Smit lopen er door deze openlijke sollicitatie nu “twee dingen door elkaar heen”. De commissaris legt uit: “Op het moment dat wij een gekozen burgemeester hebben, is het volkomen logisch dat alles openbaar is en iedereen weet wie er solliciteert. Op het moment dat het niet zo is – en ik ben gehouden aan het volgen van de wet en de procedure zoals die nu is afgesproken – dan wordt het ingewikkeld.”
Over de sollicitatie van Blase wilde de commissaris inhoudelijk weinig kwijt. “Ik ga er geen oordeel over uitspreken, maar er lopen twee dingen door elkaar heen. Ik denk dat de heer Blase er ook een statement mee wil maken. Het past ook een beetje bij het gesprek van deze tijd. Maar ik kan er verder niets over zeggen, want ik volg gewoon in alle vertrouwelijkheid – zoals mij dat ook opgedragen is en zoals ik daar ook aan hecht – de komende weken de procedure die er voor staat.”
Smit sprak verder zijn voorkeur uit voor een sollicitatiebrief, in plaats van een video. “Ik ben wel gehecht aan gewoon een mooie nette brief, die dan bij mij komt en die ik dan beoordeel.” Blase heeft overigens ook een brief geschreven aan de commissaris. Smit zag ook een bijzondere trend in Den Haag: “Het is wel opvallend in deze tijd: de ene burgemeester kondigt haar vertrek af via Instagram en de andere burgemeester toont zijn belangstelling via YouTube.”
Den HaagFM 21.02.2020 De vacature voor een nieuwe burgemeester voor Den Haag is vrijdag verschenen in de Staatscourant, wat betekent dat er gesolliciteerd kan gaan worden voor de functie. Tot 14 maart 2020 kan er gereageerd worden op de vacature. De nieuwe burgemeester kan rekenen op een beloning van 12.246,36 euro (bruto) per maand.
De nieuwe burgemeester moet een ‘betrokken inwoner van onze stad’ zijn of worden, zo stelde de gemeenteraad. Daarnaast zijn onder meer ervaring, integriteit, humor en daadkracht belangrijke eisen. Ook een screening door de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties behoort tot het eisenpakket voor de uiteindelijke kandidaat.
Deze week werd bekend dat in elk geval Bert Blase interesse heeft in de positie, de -nu nog- burgemeester van Heerhugowaard solliciteerde openbaar middels YouTube voor de functie. Vanuit de sollicitanten kiest de vertrouwenscommissie twee kandidaten die voorgelegd zullen worden aan de gemeenteraad, die besluit in een geheime vergadering wie wordt voorgedragen voor de post.
Opvolger Krikke
Den Haag is op zoek naar een nieuwe burgemeester sinds het vertrek van Pauline Krikke in oktober. Sindsdien is Johan Remkes waarnemend burgemeester van de stad, dit blijft hij tot 1 juli 2020.
BB 19.02.2020 Als een Nederlandse gemeente een nieuwe burgemeester moet krijgen, gaat dat in het diepste geheim. Burgers horen aan het einde wie de gemeenteraad voordraagt. Dat moet anders, vindt Bert Blase, de oprichter van de hervormingsbeweging Code Oranje. En daarom stelt hij zich openlijk kandidaat voor het burgemeesterschap van Den Haag. De inwoners van de hofstad hebben het recht om te weten wie hun stad wil besturen, zegt Blase.
Waarnemer
Blase (60) is al sinds 2017 waarnemend burgemeester van Heerhugowaard. Daarvoor was hij burgemeester in Alblasserdam en waarnemer in Hardinxveld-Giessendam en Vlaardingen. In 2018 begon hij Code Oranje. De partij deed vorig jaar in vier provincies mee aan de Statenverkiezingen, maar haalde geen zetels en kwam ook niet in de Eerste Kamer.
Achterkamertjes
Blase zegt dat het huidige systeem van burgemeestersbenoemingen, waarbij het strafbaar is om ook maar iets over de procedure naar buiten te brengen, averechts werkt. ‘Het biedt alle ruimte voor speculaties en gevoelens van wantrouwen, waardoor niet het vertrouwen maar de onvrede wordt gevoed. Omdat niet inzichtelijk is wat er gebeurt gaan mensen speculeren. Mensen hebben het gevoel dat alles in achterkamertjes gebeurt.’ Dat leidt tot druk op de leden van vertrouwenscommissies, dan ontstaan er lekken en dat wordt volgens Blase uitvergroot. ‘Er is helemaal geen ontspannen sfeer rond de procedure. Terwijl die vertrouwelijkheid niet nodig is. Het heeft wel nadelen, maar geen voordelen.’
Gekozen burgemeester
Zijn open sollicitatie is de eerste stap, zegt Blase. Het liefst ziet hij dat burgemeesters helemaal niet meer voorgedragen en benoemd worden, maar dat ze worden gekozen. Gemeenten mogen wat hem betreft zelf beslissen of het de raad of de bevolking is die de nieuwe burgemeester kiest.
YouTube
Blase wil de buitenwereld op de hoogte houden op YouTube en een blog. ‘Ik doe het ook om te laten zien hoe zo’n proces verloopt. Ik vind dat het niet geheimzinnig hoeft te zijn.’ Toch meldt Blase niet alles. ‘Ik ga geen dingen zeggen die niet weersproken kunnen worden. De vertrouwenscommissie is bijvoorbeeld gebonden aan geheimhouding, dus ik ga niets zeggen over een gesprek met die vertrouwenscommissie.’
Den Haag zoekt een nieuwe burgemeester, omdat Pauline Krikke vorig jaar opstapte. Ze trok haar conclusies na een kritisch rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid over de aanpak van vreugdevuren. (ANP)
AD 18.02.2020 Het wensenlijstje waaraan de nieuwe burgemeester van Den Haag moet voldoen is gisteravond vastgesteld in de gemeenteraad. Op z’n Haags. Met enerzijds de in-keurige regels en aan de andere kant de vrije jongens van de Haagse politiek.
Natuurlijk hebben kandidaten voor het burgemeesterschap van Den Haag gisteravond thuis zitten kijken naar het live-verslag uit de gemeenteraad waarin zijn of haar gewenste karakterschetsen zijn vastgelegd. Op die manier kreeg die ‘iemand’, die zowel een superheld als een krachtig bestuurder moet zijn, meteen een uitstekend inkijkje in hoe het hier gaat in Den Haag.
De gemeenteraad van 45 zetels met 15 verschillende fracties is als spiegel van de stad heel helder. Aan de ene kant de in-keurige vertegenwoordigers van de regels en procedures en aan de andere kant de meer vrije jongens van de politiek. De partijen als Groep de Mos en PVV die vinden dat de inwoners zelf een burgemeester moeten kunnen kiezen of op z’n minst moeten weten wie zich kandidaat stellen.
Kriegelig
Dat gaf zoals gebruikelijk de nodige interrupties, werden moties ingediend die amendementen bleken te zijn en werd waarnemer burgemeester Johan Remkes er een beetje kriegelig van. Den Haag had tenslotte ook commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, in z’n midden om de opgestelde profielschets van de nieuwe burgemeester in ontvangst te nemen.
Een van rituelen omgeven feestelijke gebeurtenis. Maar in Den Haag loopt dat heel makkelijk uit op een robbertje vechten. Nou ja, noem het stoeien.
Want veel meer kregen de raadsleden niet voor elkaar die de profielschets nog wilden aanscherpen op het punt van ‘groen geel bloed’ in de aderen van de kandidaat tot het betwisten van de vertrouwenscommissie van raadsleden die de eerste kennismakingsgesprekken gaan voeren met de kandidaten.
Het gaat uiteindelijk zoals van tevoren werd voorzien: Den Haag zoekt een krachtige leider van de gemeenteraad, boegbeeld van de hele stad, een verbinder van alle verschillende stukjes Den Haag met hoog in het vaandel integriteit en oog voor het internationale karakter van de stad.
Hoeder
Daarnaast beklemtoonden GroenLinks, HSP en PvdA dat de burgemeester ook hoeder moet zijn van de democratie. Zeker in een verdeelde stad als Den Haag.
Er wordt op geen enkel moment geklapt uit de vertrouwelijke procedure, aldus Smit.
Commissaris van de Koning Jaap Smit vindt dat hij met het duidelijke no nonsense-profiel goed uit de voeten kan bij de selectie van de sollicitanten die vervolgens door de vertrouwenscommissie worden bevraagd.
Uiteindelijk worden er twee kandidaten aan de hele gemeenteraad voorgesteld, die in een vertrouwelijke vergadering één kiezen. ,,Er wordt op geen enkel moment geklapt uit de vertrouwelijke procedure. Als dat wel gebeurt leg ik de zaak stil en doe ik aangifte”, waarschuwde hij ferm.
Hij miste nog een ‘soundbite’ boven de profielschets. Daarop kwam Mikal Tseggai (PvdA) met superheld. Dennis Groenewold (D66) noemt ‘een combinatie van Anouk en Couperus’. Frans Hoynck van 50Plus zoekt het in het motto van de drie musketiers: één voor allen.
Neerkijken
Maar ‘gewone’ Hagenaar R. Dorlas zei het ook wel heel erg mooi: ,,Ik hoop dat de nieuwe burgemeester tegen niemand opkijkt en op niemand neerkijkt.”
OmroepWest 17.02.2020 De vacature voor burgemeester van Den Haag wordt volgende week opengesteld. Daarna kunnen mensen die Pauline Krikke willen opvolgen, gaan solliciteren. Dat maakte de commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit, maandagavond bekend. Hij nam in de raadzaal de profielschets met eisen waaraan die nieuwe burgemeester moet voldoen officieel in ontvangst.
De Haagse gemeenteraad had die schets in twee ronden vastgesteld. Aanvankelijk was hij nog net niet scherp genoeg, vond de politiek. Daarom werd de eerste versie puntiger geformuleerd en aangescherpt, zoals dat in politieke taal heet.
Nu kreeg de profielschets lof van Smit. Een no-nonsens-lijst, oordeelde hij. Alhoewel hij op sommige punten nog wel wat opheldering wilde. Zo vroeg de raad om een integer bestuurder. Maar wat is dat dan precies, wilde Smit weten.
Alle partijen in de gemeenteraad benadrukten voor het aanbieden van de schets nog wel wat zij de belangrijkste punten vinden. Iemand met gezag, een man of vrouw die kan zorgen voor verbinding, een kandidaat die zich bewust is van de geschiedenis van Den Haag, veel talen spreekt, een goede relatie kan onderhouden met buurgemeenten.
Met humor en ervaring met de openbare orde en veiligheid, klonk het daarom. Of: een combinatie van Anouk en Louis Couperus, zoals D66-fractieleider Dennis Groenewold het omschreef.
Eerder dan voorzien
De commissaris van de Koning stipte zelf nog even fijntjes aan dat hij ‘eerder dan voorzien’ een nieuwe profielschets moest komen ophalen in Den Haag. Een subtiele verwijzing naar het voortijdige vertrek van Pauline Krikke.
Smit schetste tijdens de extra raadsvergadering ook de procedure die nu in gang wordt gezet. Volgende week verschijnt de vacature op websites en in bladen. Binnen drie weken moeten mensen die zich geroepen voelen, reageren met een brief aan de majesteit. De commissaris vervult daarbij een belangrijke rol, omdat hij namens de koning moet toezien op een goed en integer bestuur.
Hij maakt een eerste selectie en voert vervolgens ook een aantal gesprekken met kandidaten die hij geschikt acht. Daarna komt de vertrouwenscommissie van de Haagse raad bij Smit op bezoek. Die krijgt van hem inzicht in álle sollicitanten en hoort ook van de commissaris welke kandidaten hij wel en welke hij minder geschikt vindt.
Designated survivor
Met die geschikte mensen gaat de vertrouwenscommissie ook gesprekken voeren. Eventueel nog aangevuld met kandidaten die niet door Smit werden geselecteerd, maar waarin de commissie wel vertrouwen heeft. Die commissie komt daarna met een voordracht van twee mensen.
De eerste zou het moeten worden, de tweede is – in de woorden van Smit – een ‘designated survivor’. Iemand die in beeld komt als de eerste onverhoopt toch afvalt. Tijdens een besloten vergadering zou de gemeenteraad eigenlijk alleen nog maar de eerste voorkeur moeten bekrachtigen. Het is zeker niet de bedoeling dat de raad het werk van die vertrouwenscommissie dunnetjes overdoet, aldus Smit.
De vertrouwenscommissie vlnr: Bruines (D66), Dubbelaar (Hart voor Den Haag), Tseggai (PvdA), Van der Helm (VVD), Vavier (GroenLinks), Smit (PvdD), Ozmen (D66), Wijsmuller (HSP)
De commissaris van de Koning benadrukte dat het hele proces zich in het diepste geheim moet afspelen. Niet omdat hij van achterkamertjes houdt, maar om te voorkomen dat de kandidaten die het uiteindelijk niet worden, beschadigd raken.
Hun huidige werkgever zou dan weten dat dat ze hebben gesolliciteerd en zich kunnen afvragen ‘wat moet ik hiermee’. Daarom drukte Smit iedereen op het hart om niet uit de school te klappen. ‘Want dan leg ik de zaak stil, doe ik aangifte en dan zien we wel wat er gebeurt.’
Burgemeestersverkiezing
Vorige week pleitte de landelijke beweging Meer Democratie voor een burgemeestersverkiezing in Den Haag. Dat zou kunnen door in de profielschets op te nemen dat de kandidaten zichzelf kenbaar moeten maken. Hart voor Den Haag/Groep de Mos pleitte daar maandagavond ook voor. Maar een voorstel om dat in de profielschets op te nemen, haalde het niet.
Den HaagFM 17.02.2020 De nieuwe burgemeester van Den Haag moet een boegbeeld met passie voor de stad zijn. Dat is een van de wensen van de gemeenteraad, bleek maandag tijdens het vergaderen over de zogenoemde profielschets. Daarin staat beschreven wat voor burgemeester de stad zoekt.
Hart voor Den Haag/Groep de Mos kwam nog met twee voorstellen, de toevoeging “de nieuwe burgemeester moet groen-geel bloed hebben” en “roept kandidaten op zichzelf bekend te maken”. Beide voorstellen haalde het niet.
De burgemeester die Den Haag zoekt is is een bestuurder die ervaren is op openbare orde en veiligheid en daadkrachtig optreedt. Een burgemeester die integriteit hoog in het vaandel heeft staan. Den Haag verdient een burgemeester die een sterke binding met de stad en al haar inwoners (Hagenaar of Hagenees) heeft of krijgt. Een burgemeester die verbindend is naar alle partijen in de stad.
De nieuwe burgemeester weet Den Haag op een waardige wijze te vertegenwoordigen en kan omgaan met een grote verscheidenheid aan belangen die de functie als burgemeester op lokaal, regionaal en (inter)nationaal niveau met zich meebrengt.
Wat verder opvalt:
– Onze burgemeester is ervaren op openbare orde en veiligheid
– Onze burgemeester heeft verantwoordelijkheden die uitstijgen boven het directe belang van de stad
– Onze burgemeester heeft transparantie en integriteit hoog in het vaandel staan
– Onze burgemeester is dé ambassadeur en gastheer van onze internationale stad van Vrede en Recht.
– De burgemeester heeft of krijgt een sterke binding met Den Haag en alle Hagenaars en Hagenezen.
Nieuwe burgemeester
De profielschets is de leidraad waarmee de gemeenteraad op zoek gaat naar de meest geschikte burgemeester van Den Haag. De vacature is vrij, omdat Pauline Krikke begin oktober vorig jaar ontslag nam. Johan Remkes is waarnemend burgemeester tot 1 juli.
Er zijn zeven raadsleden voorgedragen voor de vertrouwenscommissie. Deze commissie gaat onder strikte geheimhouding gesprekken voeren met kandidaten. Zij dragen uiteindelijk twee kandidaten voor aan de gemeenteraad en de raad maakt de formele keuze.
In de vertrouwenscommissie komen waarschijnlijk zeven raadsleden. Het zijn Arjen Dubbelaar (Hart voor Den Haag/Groep de Mos), Birgül Özmen (D66), Mikal Tseggai (PvdA), Marielle Vavier (GroenLinks), Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) en Robin Smit (Partij voor de Dieren) in de commissie. VVD’er Chris van der Helm wordt voorzitter. Wethouder Saskia Bruines (D66) is namens het college adviseur van de vertrouwenscommissie. Coalitiepartij CDA levert geen lid.
AD 17.02.2020 Het lijstje met karaktereigenschappen voor de nieuwe burgemeester die Den Haag krijgt, is klaar. Heel in het kort: iemand met gezag en een groengeel hart. Man of vrouw maakt niet uit.
De Haagse gemeenteraad praat vanavond voor de laatste keer over dit profiel, dat ze zelf hebben samengesteld met inbreng van 110 Hagenaars (van de in totaal 545.000 inwoners) die reageerden op de uitnodiging mee te denken
De lijst met wensen wordt vanavond in een speciale gemeenteraadsvergadering aangeboden aan Jaap Smit, commissaris van de Koning in Zuid-Holland. Hij is de man bij wie kandidaten kunnen solliciteren.
Staatscourant
Smit heeft een belangrijke rol in het proces voor een nieuwe burgemeester. Hij maakt de selectie uit de sollicitanten. Met die geselecteerde kandidaten gaat de vertrouwenscommissie uit de Haagse gemeenteraad vervolgens in gesprek. De vertrouwenscommissie wordt vanavond ook geïnstalleerd. Die commissie bestaat uit Arjen Dubbelaar van Groep de Mos, Birgül Özmen (D66), Mikal Tseggai (PvdA), Marielle Vavier van GroenLinks, Joris Wijsmuller (HSP) en Robin Smit (Partij voor de Dieren). Voorzitter van de commissie wordt Chris van der Helm (VVD).
Zij kiezen uiteindelijk twee kandidaten uit de sollicitanten. De gemeenteraad in z’n geheel kiest vervolgens de burgemeester. De advertentie van de vacature burgemeester van Den Haag komt op vrijdag 21 februari in de Staatscourant. Het startpunt voor de sollicitaties. Kandidaten hebben drie weken de tijd om te schrijven, tot en met vrijdag 13 maart. De hele procedure is er op gericht dat er op 1 juli een nieuwe kroonbenoemde burgemeester van Den Haag is.
Naar verwachting gaat de vertrouwenscommissie in de eerste helft van mei met de geselecteerde kandidaten praten.
Den Haag zoekt een nieuwe burgemeester omdat Pauline Krikke eind vorig jaar opstapte nadat ze was gestruikeld over de uit de hand gelopen vreugdevuren in Scheveningen en Duindorp. Waarnemer Johan Remkes stopt op 1 juli met zijn werk in Den Haag.
BB 11.02.2020 ‘De burgemeester is de hoogste politieke functie van de stad en het is te gek voor woorden dat burgers geen enkele zeggenschap hebben over wie dat moet worden’, aldus Niesco Dubbelboer, oud-PvdA-Kamerlid en woordvoerder van de beweging Meer Democratie in een open brief aan de gemeenteraad van Den Haag.
Ad-hoc verkiezing
Meer Democratie pleit voor een directe verkiezing van de opvolger van de Haagse burgemeester Pauline Krikke. De gemeenteraad kan een dergelijke ‘ad-hoc verkiezing’ zelf uitschrijven binnen de bestaande wettelijke procedures. De grondwetswijziging die de gekozen burgemeester mogelijk maakt, is vorig jaar goedgekeurd, maar voor Den Haag komt die stelselwijziging net te laat, aldus Dubbelboer.
Kandidaten maken zichzelf bekend
Volgende week maandag stelt de Haagse gemeenteraad een profielschets vast van de ideale nieuwe burgemeester. ‘Wij roepen de gemeenteraad op om daarin op te nemen dat kandidaten gevraagd wordt zichzelf als burgemeesterskandidaat bekend te maken. Dat is belangrijk, omdat er wettelijk gezien geheimhouding rust op de benoemingsprocedure, maar niet als mensen van zichzelf bekend maken dat ze hebben gesolliciteerd’, zegt Dubbelboer.
Verkiezing wettelijk mogelijk
Daarnaast doet de gemeenteraad een aanbeveling omtrent de kandidaten aan de minister. Die wordt in de praktijk vrijwel altijd overgenomen. ‘De gemeenteraad kan haar aanbeveling laten afhangen van de verkiezing die zij daarvoor organiseert.’ Volgens Dubbelboer hebben juristen naar het plan van Meer Democratie gekeken. ‘Het kan binnen de huidige wettelijke mogelijkheden. Als er maar politieke wil is.’
Groter draagvlak
In de open brief schrijven de initiatiefnemers dat de huidige benoeming van de burgemeester achter gesloten deuren plaatsvindt ‘met nul invloed van de burgers’. ‘Dit is volkomen uit de tijd. Het is 2020 en geen 1919!’ Uit buitenlandse ervaringen weet de beweging dat een verkozen burgemeester goed geworteld is in de lokale gemeenschap. ‘Het draagvlak voor besluiten van die burgemeester is groter en bovendien versterkt het de rechtstreekse betrokkenheid van de burgers bij het lokale bestuur.’
Burgerraadpleging
Het is essentieel dat de raad in de profielschets opneemt dat kandidaten die zich publiekelijk bekend maken de voorkeur genieten voor uitnodigingen van de raad voor gesprekken. Mochten zij zich dan inderdaad publiekelijk bekend hebben gemaakt, dan volgt overleg tussen de raad en de commissaris van de Koning die vervolgens een shortlist opstelt. Daarna volgt de burgerraadpleging. Inwoners van Den Haag kunnen per brief of online met een unieke code in een periode van vier weken de volgorde van hun voorkeur aangeven. Kandidaten kunnen zich presenteren tijdens publieke bijeenkomsten.
Level playing field
Om een ‘level playing field’ te creëren krijgt elke kandidaat dezelfde mate van ondersteuning en komen er basale spelregels. Zo zouden kandidaten bijvoorbeeld geen campagne kunnen voeren met eigen geld en is er ‘een bepaalde etiquette’. Na de burgerraadpleging verwerkt de vertrouwenscommissie de gegevens en kan de raad de uitkomst betrekken bij het opstellen van de verplichte aanbeveling van twee kandidaten. Dit proces vindt plaats achter gesloten deuren en in een geheime stemming in de gemeenteraad.
AD 10.02.2020 Vraag Hagenaars wie ze als burgemeester willen en de naam van Carola Schouten, minister van Landbouw valt. Maar nog een aantal bekende bestuurders zijn populair.
Zo wordt de Rotterdamse burgemeester en oud-Hagenaar Ahmed Aboutaleb genoemd, de voormalige burgemeester van Maastricht Onno Hoes en de Rijswijkse wethouder Björn Lugthart.
Hun namen staan in de lijst die Hagenaars konden insturen naar de gemeente nu de stad op zoek is naar een nieuwe burgemeester. Na het opstappen van Pauline Krikke heeft Den Haag Johan Remkes als waarnemer. Hij stopt er op 1 juli mee.
Pechtold en Schippers niet
De Hagenaars zijn ook heel duidelijk in wie ze níet willen. Oud-D66 voorman Alexander Pechtold staat in dat lijstje bovenaan. Ook voormalige ministers Edith Schippers en Jeanine Hennis-Plasschaert scoren geen hoge ogen.
Het is uiteindelijk de gemeenteraad die de beslissing neemt. De vertrouwenscommissie van raadsleden die er over gaat is rond. Zij gaan gesprekken voeren met mensen die solliciteren naar de baan. Het zijn Arjen Dubbelaar van Groep de Mos, Birgül Özmen (D66), Mikal Tseggai (PvdA), Marielle Vavier van GroenLinks, Joris Wijsmuller (HSP) en Robin Smit (Partij voor de Dieren). Voorzitter van deze vertrouwenscommissie wordt Chris van der Helm (VVD).
Hun benoeming moet volgende week maandag, 17 februari, worden bekrachtigd in de gemeenteraad. De commissie krijgt ook een adviseur: D66-wethouder Saskia Bruines.
Keuze uit twee
De zeven uitverkoren raadsleden praten niet met alle sollicitanten. Dat doet de Commissaris van de Koning in Zuid-Holland, Jaap Smit. Nadat Smit een selectie heeft gemaakt, gaat de vertrouwenscommissie praten met de kandidaten. Van hen worden twee voorgedragen aan de gemeenteraad die een definitieve keuze maakt.
OmroepWest 10.02.2020 De bewoners van Den Haag moeten zelf hun burgemeester kunnen kiezen. Dat vindt Meer Democratie. Deze landelijke beweging begint deze week een campagne om de Haagse gemeenteraadsleden te bewerken, zodat die een burgemeestersverkiezing mogelijk gaan maken. ‘Het is heel raar dat je als inwoner niets te zeggen hebt over de meest bekende figuur in de gemeente’, aldus de initiatiefnemers, Arjen Nijeboer en Niesco Dubbelboer.
Zij denken dat door een verkiezing burgers meer betrokken raken bij de democratie. Ook vinden ze het huidige systeem niet meer van deze tijd. ‘Een burgemeester is de meest zichtbare vertegenwoordiger van het gemeentebestuur en neemt beslissingen die directe gevolgen hebben voor burgers. Uit bijna alle opiniepeilingen blijkt dat een meerderheid van de Nederlanders zelf de burgemeester wil kiezen.’
‘Uit buitenlandse ervaringen weten we dat een verkozen burgemeester goed geworteld is in de lokale gemeenschap. Het draagvlak voor de besluiten van die burgemeester is groter. Bovendien versterkt het de rechtstreekse betrokkenheid van de burgers bij het lokale bestuur’, stellen ze.
Kandidaten op campagne
Hoewel de wet nu officieel verbiedt dat een burgemeester wordt gekozen, is het volgens de initiatiefnemers mogelijk om daar ‘omheen’ te werken. Dat kan door in de profielschets voor een nieuwe burgemeester op te nemen dat de raad graag wil dat de kandidaten zichzelf kenbaar maken.
De gemeenteraad zou op zijn beurt moeten beloven dat een advies wordt gevolgd. Daarna kunnen de kandidaten campagne gaan voeren en met elkaar in debat gaat gaan. De inwoners zouden dan vervolgens een peiling hun voorkeur bekend mogen maken. De winnaar zou dan burgemeester worden.
Eberhard van der Laan
Meer Democratie voerde in het verleden al een campagne om na het overlijden van Eberhard van der Laan in Amsterdam de bewoners een burgemeester te laten kiezen. Aanvankelijk leek daarvoor steun in de raad. Maar waarnemend burgemeester Jozias van Aartsen maakt in 2018 bekend dat het initiatief niet door kon gaan, mede omdat dit niet kon vanwege de plaatselijke verordeningen.
Stappen in benoeming burgemeester Den Haag| Tekening: gemeente Den Haag
Ook zouden enkele fracties in de hoofdstad onder druk van de toenmalig commissaris van de Koning en huidig waarnemend burgemeester van Den Haag Johan Remkes zijn teruggekrabbeld van hun belofte om mee te werken. Remkes zou zelfs hebben gedreigd een positief besluit te laten vernietigen. Nu hoopt de beweging in Den Haag meer succes te hebben. Er wordt onder meer een open brief gestuurd aan alle Haagse raadsleden. Die moeten maandag 17 februari de profielschets van een nieuwe burgemeester vaststellen.
Dictatuur
De initiatiefnemers weerspreken dat een verkiezing voor een burgemeester nergens over gaat, omdat burgemeesters in Nederland een beperkt takenpakket hebben. ‘Een burgemeester gaat over openbare orde en veiligheid, over vergunning, over ‘de boel bij elkaar houden’, hoe leef je samen. Dat is niet zo weinig’, aldus Dubbelboer. ‘Daar heb je als burgemeester echt een dagtaak aan.’
Hij noemt het een ‘slecht systeem’ dat de keuze van een nieuwe burgemeester achter gesloten deuren plaats heeft. ‘Dat is gewoon niet democratisch.’ Dat dat wel voor rust zorgt, is al helemaal geen goed argument, stelt Dubbelboer. ‘Nu ga ik een jij-bak doen. Maar in een dictatuur kan het ook heel rustig zijn.’
NOS 09.02.2020 Bij het Haagse raadslid Arnoud van Doorn is afgelopen donderdag een inval gedaan door de politie, zegt hij zelf op sociale media. Het Openbaar Ministerie bevestigt dat er een inval is gedaan bij een Haags gemeenteraadslid, maar wil niet zeggen om wie het gaat.
Volgens het OM heeft het gemeenteraadslid informatie gelekt uit een vertrouwelijke bespreking tussen de commissaris van de koning Jaap Smit en de Haagse fractievoorzitters op 7 oktober. Door het lek werd duidelijk dat Johan Remkes gevraagd was als waarnemer voor de opgestapte burgemeester Pauline Krikke.
Totale onzin
Arnoud van Doorn is van de Partij van de Eenheid. Hij is een voormalig PVV-raadslid dat zich bekeerde tot de islam. Hij beschouwt de reden voor de inval als een “smoes”. “Totale onzin, we weten de ware reden maar al te goed”, schrijft hij op het Facebook-account van zijn vriendin.
Zijn eigen account is geblokkeerd. Van Doorn denkt zelf dat de inval verband houdt met een artikel in Het Parool, waarin staat dat hij fondsenwerver is voor islamistische organisaties.
In zijn Facebookbericht schrijft hij dat de inval om half zeven ’s morgens was in zijn woning en op zijn kantoor in het Haagse stadhuis. Telefoons, tablets, laptops zijn in beslag genomen volgens Van Doorn.
RTL 09.02.2020 Bij het Haags raadslid Arnoud van Doorn, fractievoorzitter van de Partij van de Eenheid is vandaag een inval gedaan. Het Openbaar Ministerie zegt tegen RTL Nieuws dat er een zoeking is geweest op verdenking van schending van het ambtsgeheim.
Het raadslid Van Doorn is zelf niet beschikbaar voor commentaar.
Lekken
De woordvoerder van het OM wilde verder niet zeggen waarom de inval is gedaan en of er spullen in beslag zijn genomen. Volgens het AD houdt de inval verband met het lekken van de naam Johan Remkes als waarnemer voor de opgestapte burgemeester Pauline Krikke.
Het tot de islam bekeerde oud-PVV raadslid Arnoud van Doorn maakte in 2013 de overstap naar de Partij van de Eenheid.
Corruptie
Het is niet de eerste keer dat het OM een inval doet bij raadsleden uit de Haagse gemeenteraad. Vorig jaar oktober doorzocht justitie de woningen en de werkkamers van Richard de Mos en Rachid Guernaoui, van de partij Hart voor Den Haag/Groep de Mos.
Dat tweetal wordt verdacht van corruptie. Vanwege het corruptieonderzoek hebben de heren ontslag genomen als wethouder. De Mos is inmiddels wel weer als raadslid aan het werk.
Telegraaf 09.02.2020 Het Haagse raadslid Arnoud van Doorn, fractievoorzitter van de Partij van de Eenheid, wordt ervan verdacht te hebben gelekt uit een vertrouwelijke vergadering met de commissaris van de koning van Zuid-Holland. Door het lekken zou de naam van Johan Remkes als waarnemer voor burgemeester Krikke vroegtijdig openbaar zijn geworden.
De voormalige PVV’er, die zich tot de islam bekeerde, bevestigt dat op 6 februari ’tien man politie en recherche’ een inval hebben gedaan in zijn woning. Officieel op verdenking van schending van het ambtsgeheim. Van Doorn ontkent dat hij heeft gelekt. „Totale onzin, we weten de ware reden maar al te goed”, schrijft hij op de Facebookpagina van zijn vrouw. Zijn eigen Facebook-account zou tegelijk met de inval zijn geblokkeerd.
Van Doorn vermoedt dat de inval, waarbij telefoons, tablets, laptops en usb-sticks in beslag werden genomen, te maken heeft met een andere reden. Het raadslid wijst op een artikel in Het Parool van 5 februari over de financiering van islamitische instellingen, waarin hij wordt genoemd.
Uitlekken naam Remkes
Begin oktober lekte uit dat Johan Remkes de opgestapte Pauline Krikke zou opvolgen. Krikke hing de ambtsketting aan de wilgen vanwege haar rol in het vuurstapeldrama op Scheveningen.
Het lekken uit de vertrouwelijke vergadering tussen de Zuid-Hollandse commissaris van de koning, Jaap Smit, en de Haagse fractievoorzitters was op dat moment extra pikant omdat integriteit in de hofstad hoog op de agenda staat vanwege het corruptieonderzoek naar de wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui (Hart voor Den Haag). De gemeenteraad wilde daarop dat de onderste steen boven kwam.
AD 09.02.2020 Justitie heeft een inval gedaan in het huis van Arnoud van Doorn, fractievoorzitter van de Partij van de Eenheid, in verband met het lekken uit een vertrouwelijke vergadering met de commissaris van de Koning van Zuid-Holland. Door het strafbare lekken lag de naam van Johan Remkes als waarnemer voor de opgestapte burgemeester Pauline Krikke vroegtijdig op straat.
Van Doorn bevestigt dat er een inval is gedaan bij hem thuis. Officieel op verdenking van schending van het ambstgeheim. Van Doorn ontkent dat hij heeft gelekt. De bij de inval in beslag genomen spullen zijn weer terug, zegt hij. Justitie bevestigt dat er een ‘zoeking’ is geweest bij ‘een Haags raadslid’ in verband met het doorspelen van vertrouwelijke informatie, maar wil verder niets zeggen.
Het brutale doorspelen van vertrouwelijke informatie zorgde in oktober vorig jaar voor enorme commotie in de Haagse gemeenteraad. De stad lag toch al onder vuur vanwege het corruptieonderzoek naar twee wethouders en de uit de hand gelopen vreugdevuren die uiteindelijk tot het opstappen van burgemeester Pauline Krikke zouden leiden.
Juist over haar tijdelijke opvolging ging het vertrouwelijke overleg tussen Jaap Smit, commissaris van de Koning en de vijftien fractievoorzitters uit de Haagse gemeenteraad. In het geheim met een mobieltje opgenomen geluidsopnamen van dat gesprek kwamen terecht bij Omroep West.
Het is een schending van mijn privacy en bovendien zijn mijn kinderen hier erg van geschrokken, aldus Arnoud van Doorn.
Onmiddellijke aangifte
Een ongekende schande, noemden alle fractievoorzitters het naar buiten brengen van de naam van Remkes en tevens de niet mis te verstane visie van de CvK op de slecht functionerende Haagse gemeenteraad. Het lekken kon dat niet beter illustreren.
Chris van der Helm (VVD) deed als plaatsvervangend voorzitter van de gemeenteraad onmiddellijk aangifte van het strafbare feit van het lekken dat valt onder schending van het ambtsgeheim.
In het onderzoek dat daarop in gang is gezet, is afgelopen donderdag de inval gedaan bij Van Doorn. Er zijn spullen in beslag genomen.
‘Nee’
Vlak na het omstreden lek belde deze krant alle vijftien fractievoorzitters met de vraag ‘Bent u het lek?’. Iedereen ontkende. Arnoud van Doorn antwoordde met één woord: ‘Nee’.
Volgens Van Doorn is er geen sprake van dat hij ‘een ambstgeheim heeft geschonden’. Hij is niet te spreken over de inval. ,,Het is een schending van mijn privacy en bovendien zijn mijn kinderen hier erg van geschrokken. Hoewel men professioneel en vriendelijk was, heeft het impact.
Zeker bij kinderen als er opeens om 06.30 uur in de ochtend tien man politie en recherche in je huis staan. Ik kan wel wat hebben, ik ben niet zo onder de indruk van dit soort intimidatie van een ‘lastige en kritische’ politicus. Maar dat mijn gezin hierbij wordt betrokken neem ik niet lichtvaardig op.”
MSN 09.02.2020 Het Openbaar Ministerie (OM) heeft donderdag een huiszoeking gedaan bij een lid van de gemeenteraad van Den Haag. Dat bevestigt een woordvoerder zondag aan NRC.
De inval was in het kader van het onderzoek naar een lek uit een vertrouwenscommissie, waardoor voortijds duidelijk werd dat Johan Remkes waarnemend burgemeester van Den Haag zou worden. De gemeenteraad heeft daar aangifte tegen gedaan. De verdenking tegen het raadslid wier woning is doorzocht, is schending van het ambtsgeheim.
Volgens Arnoud van Doorn van de eenmansfractie Partij van de Eenheid vond de inval deze week bij hem thuis plaats maar was daar een heel andere aanleiding voor. Die zou te maken hebben gehad met een publicatie in Het Parool van woensdag 5 februari, schrijft Van Doorn in een bericht op de Facebookpagina van zijn echtgenoot.
Het Parool noemde het raadslid als fondsenwerver voor islamitische organisaties en volgens Van Doorn vielen politie en justitie om die reden bij hem binnen. Volgens Van Doorn zijn bij de inval verschillende gegevensdragers in beslag genomen. Het OM zegt niets over bij wie de inval is gedaan.
In oktober had de Zuid-Hollandse commissaris van de koning Jaap Smit een onderhoud met alle vijftien fractievoorzitters van de Haagse raad. Pauline Krikke was vlak daarvoor afgetreden als burgemeester en er moest een (tijdelijke) vervanger worden aangewezen.
Dat werd uiteindelijk Johan Remkes maar omdat een van de aanwezigen een geluidsopname maakte en die doorspeelde naar Omroep West, kwam die informatie vroegtijdig naar buiten. „Absoluut onacceptabel”, motiveerde de raad destijds haar aangifte.
De wérkelijke reden van de “doorzoeking” van mijn huis en werkplek: het artikel in het @parool over fondsenwerving waarin ik wordt genoemd. Precies de dag ervoor… https://t.co/FfNziTXIgd#doorzichtig
OmroepWest 09.02.2020 Justitie verdenkt het Haagse raadslid Arnoud van Doorn van het lekken van vertrouwelijke informatie. De politie deed afgelopen week een inval bij hem thuis en in zijn werkkamer in het stadhuis.
Van Doorn zou geluidsfragmenten van een vertrouwelijke bijeenkomst over de aanstelling van Johan Remkes als waarnemend burgemeester van Den Haag hebben doorgespeeld aan Omroep West.
Een woordvoerder van het Openbaar Ministerie bevestigt dat deze week een ‘ zoeking’ is gedaan bij een Haags gemeenteraadslid vanwege het lekken uit de bewuste vergadering op 7 oktober vorig jaar.
Van Doorn zelf stelt dat agenten donderdag om half zeven ’s morgens bij hem thuis en in zijn werkkamer in het stadhuis ‘alle gegevensdragers als telefoons, tablets, laptops, usb-sticks enz’ in beslag hebben genomen en dat hij wordt verdacht van het ‘schenden van ambtsgeheim’.
Het raadslid van de Partij van de Eenheid ontkent dat hij het lek is. ‘En als dat wel zo was, dan zal ik dat erkennen. Dat was een paar jaar geleden ook het geval’, stelt hij in een reactie.
De rechter was dat niet met hem eens. Van Doorn werd begin 2014 veroordeeld tot veertig uur werkstraf en een boete van duizend euro vanwege dat lekken, het verkopen van drugs aan minderjarigen en het bezit van een verboden alarmpistool.
Geluidsopnames
Omroep West onthulde woensdag 9 oktober vorig jaar dat er geluidsopnames waren gemaakt van het vertrouwelijke gesprek tussen de Zuid-Hollandse commissaris van de Koning, Jaap Smit, en de Haagse fractievoorzitters. Smit had op de maandag daarvoor alle fractieleiders bij zich op de kamer uitgenodigd om te praten over het aanstellen van een waarnemend burgemeester.
Die moest worden benoemd, omdat Pauline Krikke haar ontslag als burgemeester had aangeboden. In het overleg zegt Smit dat hij VVD-prominent Johan Remkes heeft gevraagd om als waarnemer aan de slag te gaan en dat Remkes daarmee heeft ingestemd.
Smit maakt tijdens de vergadering meerdere keren duidelijk dat alles wat werd gezegd binnenskamers moet blijven. ‘Als ik de naam ga noemen, ga ik ervan uit dat jullie de kaken op elkaar houden.’
Ontstemde reacties
Dat er toch werd gelekt, leidde tot zeer ontstemde reacties. ‘Dit kán niet’, stelde Smit zelf. ‘Dit schaadt de verhoudingen. Ik denk dat veel mensen dit met me eens zijn.’ Hij voegde daaraan toe dat er aangifte wordt gedaan.
De voorzitter van het presidium van de Haagse gemeenteraad, Chris van der Helm, noemde het lekken ‘absoluut onacceptabel’. Het VVD-raadslid: ‘Het is werkelijk afschuwelijk wat hier is gebeurd.
Dit schaadt op zeer ernstige wijze het onderlinge vertrouwen en de afspraken die zijn gemaakt met de commissaris van de Koning. Ook de integriteit van onze gemeenteraad staat hiermee op het spel, juist nu dit onderwerp actueler is dan ooit. Er zal aangifte worden gedaan. Dit moet tot de bodem toe worden uitgezocht.’
Grote gevolgen
Van Doorn laat weten dat de inval bij hem thuis grote gevolgen heeft voor zijn familie. ‘Het is een schending van mijn privacy en bovendien zijn mijn kinderen hier erg van geschrokken. Hoewel men professioneel en vriendelijk was, heeft het impact.
Zeker bij kinderen als er opeens om half zeven in de ochtend tien man politie en recherche in je huis staan. Ik kan wel wat hebben, ik ben niet zo onder de indruk van dit soort intimidatie van een ‘lastige en kritische’ politicus. Maar dat mijn gezin hierbij wordt betrokken neem ik niet lichtvaardig op.’
Het raadslid: ‘ Het mag duidelijk zijn dat ik zeer ontstemd over ben. Je mag mij lastig vallen en proberen te intimideren, maar laat mijn gezin er buiten.’ Los van het feit dat hij ontkent te hebben gelekt, meldt raadslid Van Doorn dat hij betwijfelt of het lekken uit de vergadering bij Smit wel past onder de juridische noemer ‘schending ambtsgeheim’.
Parool 09.02.2020 Een inval van Justitie bij het Haagse raadslid Arnoud van Doorn wegens het lekken uit een vertrouwelijke vergadering, heeft volgens hemzelf een hele andere reden: een publicatie in Het Parool over zijn rol als fondsenwerver voor islamitische organisaties.
Justitie viel afgelopen donderdag de woning van Van Doorn binnen en nam volgens hem laptops, iPhones en andere gegevensdragers korte tijd in beslag. Dat gebeurde op verdenking van schending van het ambtsgeheim.
De fractievoorzitter van de islamitische Partij van de Eenheid en oud-PVV’er wordt er waarschijnlijk van verdacht het voorbije najaar uit de school te hebben geklapt over een vertrouwelijke vergadering met de commissaris van de Koning van Zuid-Holland.
Een heimelijk gemaakte geluidsopname belandde bij Omroep West. Door het strafbare lekken lag de naam van Johan Remkes als waarnemer voor de opgestapte burgemeester Pauline Krikke vroegtijdig op straat.
Lek
Van Doorn ontkent iets te maken te hebben met dat lek. Hij bevestigt dat er een inval is gedaan bij hem thuis en in de burelen van zijn partij op het Haagse stadhuis. Justitie stelt dat er een ‘zoeking’ is geweest bij ‘een Haags raadslid’ in verband met het doorspelen van vertrouwelijke informatie en wil verder niets zeggen.
Van Doorn doet de verdenking van schending van het ambtsgeheim af als ‘een smoes’ voor de inval van donderdag. De werkelijke reden ligt volgens hem in een artikel dat een dag eerder in HetParool stond, over het parlementaire onderzoek naar buitenlandse financiering van islamitische instellingen. Daarin werd Van Doorn omschreven als fondsenwerver.
“Ik denk dat dat een aanleiding was om inzage te krijgen in mijn communicatie via mobiel en internet. En om te zien of en met welke zogenaamd omstreden figuren ik communiceer. Met name met het oog op de parlementaire verhoren die maandag beginnen over buitenlandse financiering.”
Van Doorn is ook vrijwilliger bij het islamitische Cornelius Haga Lyceum in Amsterdam. De AIVD omschreef hem vorig jaar als een van de ‘salafistische aanjagers’ op de school, die zouden bijdragen aan een zorgelijk klimaat. De rechter heeft die beschuldiging vorig maand van tafel geveegd.
OmroepWest 07.02.2020 De namen van de Haagse raadsleden die in de vertrouwenscommissie komen zijn bekend. Die commissie gaat op zoek naar de nieuwe burgemeester van Den Haag en bestaat uit raadsleden van vier coalitiepartijen en drie oppositiepartijen, waaronder Hart voor Den Haag/Groep de Mos. Van deze partij gaat niet fractievoorzitter Richard de Mos, maar raadslid Arjen Dubbelaar de vertrouwenscommissie in.
Verder komen Birgül Özmen (D66), Mikal Tseggai (PvdA), Marielle Vavier (GroenLinks), Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) en Robin Smit (Partij voor de Dieren) in de commissie. VVD’er Chris van der Helm wordt voorzitter. Wethouder Saskia Bruines (D66) is namens het college adviseur van de vertrouwenscommissie. Coalitiepartij CDA levert geen lid.
Den Haag moet op zoek naar een nieuwe burgemeester omdat Pauline Krikke begin oktober 2019 ontslag nam als burgemeester van Den Haag. Johan Remkes is sindsdien waarnemend burgemeester en hij vertrekt per 1 juli.
Geheimhouding
De vertrouwenscommissie voert sollicitatiegesprekken met kandidaten die door de commissaris van de koning zijn geselecteerd. Dat doen de commissieleden onder strikte geheimhouding. Uiteindelijk schuift de vertrouwenscommissie twee kandidaten naar voren en daaruit maakt de gemeenteraad een definitieve keuze.
Maandag 17 februari velt de gemeenteraad een definitief oordeel over de samenstelling van de vertrouwenscommissie. Dat doet de raad tijdens een extra raadsvergadering waarin ook de profielschets wordt vastgesteld. Hierin staat welke kwaliteiten de nieuwe burgemeester moet hebben. Bij deze vergadering is Jaap Smit, de commissaris van de koning aanwezig.
BB 30.01.2020 Een speciaal beveiligde computer in de raadszaal zou welkom zijn als de Haagse raad achter gesloten deuren beslist over de nieuwe burgemeester van de Hofstad.
Dat lijkt een deel van hen wel wat. Veel raadsleden wisten in 2016 namelijk niet wie Pauline Krikke was. Ze konden dat ook niet opzoeken tijdens de vergadering erover, want ze moesten hun telefoon inleveren om lekken te voorkomen.
Raadsleden kenden Krikke niet
Het vinden van een nieuwe burgemeester kan heel wat voeten in de aarde hebben. Zeker als het de burgemeester van derde grootste gemeente van Nederland betreft. Het kan dan niet zo zijn dat veel raadsleden niet weten wie de voorkeurskandidaat van de vertrouwenscommissie eigenlijk is.
Toch was dit in 2016 wel degelijk het geval, meldde Omroep West onlangs na een gang langs raadsleden. Ze wisten bijvoorbeeld niet dat Krikke eerder met ruzie was weggegaan bij het Scheepvaartmuseum in Amsterdam en dat ze als burgemeester van Arnhem regelmatig overhoop lag met de gemeenteraad.
Beste compromis
De vertrouwenscommissie zou dat haar wel hebben voorgelegd, maar Krikke zou dat goed hebben gecounterd. De commissie zou voor Krikke vooral hebben gekozen, omdat ze niet van de PvdA was en wel een vrouw.
Politiek was zij daardoor het beste compromis, maar de praktijk wees anders uit. Na nog geen drie jaar en veel gekrakeel, eindigend met de vonkenregen op Scheveningen, pakte Krikke haar biezen. Meer en betere informatie over Krikke had de raad wellicht anders kunnen laten beslissen.
Computer in de raadszaal
Betere informatie is precies wat de Haagse gemeenteraad deze keer van de vertrouwenscommissie wil ontvangen. CU/SGP-fractievoorzitter Pieter Grinwis heeft alle vertrouwen in de vertrouwenscommissie, maar wil eerst zelf nog een check doen om een ‘verantwoorde keuze’ te kunnen maken in plaats van ‘bij het kruisje te tekenen’. Een speciaal beveiligde computer in de raadszaal lijkt hem een goed idee.
De VVD ziet daar niks in, maar wil wel volledige informatie. Chris van der Helm, VVD-raadslid en tevens voorzitter van het presidium, legt vast dat de ‘minnen’ van de kandidaten meer nadruk krijgen in het verslag. Hart voor Den Haag/Groep de Mos en de PVV willen een gekozen burgemeester, maar zien ook in dat dit nu nog niet mogelijk is.
Kortere profielschets
Verder mag de profielschets voor een nieuwe burgemeester wel wat korter, vindt de gemeenteraad eveneens, aldus Omroep West. Nu moet de nieuwe burgemeester niet alleen ervaren, integer en daadkrachtig zijn, maar ook open en toegankelijk zijn en humor hebben.
De profielschets telt zes pagina’s. Robert Barker van de Partij voor de Dieren zegt dat het erop lijkt ‘alsof we zoeken naar een kandidaat die niet bestaat’. ‘Een schaap met vijf poten en daar zijn wij van de Partij voor de Dieren niet zo van.’
Haags hart
Van der Helm beloofde dat hij zal kijken of de schets wat korter en minder gedetailleerd kan, al zal het volgens hem lastig worden te bepalen wat er dan uit moet. Over dat de nieuwe burgemeester ‘een Haags hart’ moet hebben waren de meeste partijen het wel eens. De Haagse gemeenteraad stelt de definitieve profielschets half februari vast. Johan Remkes blijft tot 1 juli waarnemend burgemeester.
Den HaagFM 30.01.2020 De Haagse gemeenteraad wil betere en uitgebreidere informatie over de burgemeesterskandidaten die de vertrouwenscommissie naar voren schuift.
Zo zou er in de raadzaal een speciale computer moeten komen als de gemeenteraad achter gesloten deuren over de nieuwe burgemeester beslist zodat raadsleden zelf informatie kunnen opzoeken. Verder moet de vertrouwenscommissie meer informatie geven over de kandidaten.
Bij Pauline Krikke wist niet iedereen wie zij was. Informatie over haar opzoeken was er niet bij omdat iedereen zijn telefoon had moeten inleveren bij aanvang van de vergadering om lekken te voorkomen. Dit wil de huidige gemeenteraad bij de komende procedure voorkomen.
Daarom stelde Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP woensdag tijdens een commissievergadering voor om een stand alone computer toe te staan tijdens de besloten vergadering waar gestemd wordt over de nieuwe burgemeester. Dat is een computer die niet is aangesloten op een netwerk waardoor lekken niet mogelijk is.
Half februari gaat naar verwachting de procedure naar de nieuwe burgemeester daadwerkelijk van start.
OmroepWest 30.01.2020 De Haagse gemeenteraad wil betere en uitgebreidere informatie over de burgemeesterskandidaten die de vertrouwenscommissie naar voren schuift. Zo zou er in de raadzaal een speciale computer moeten komen als de gemeenteraad achter gesloten deuren over de nieuwe burgemeester beslist zodat raadsleden zelf informatie kunnen opzoeken. Verder moet de vertrouwenscommissie meer informatie geven over de kandidaten.
Onlangs berichtte Omroep West dat een deel van de Haagse gemeenteraad op het moment dat de raadsleden een keuze moesten maken, niet wist wie Pauline Krikke was. Krikke werd in maart 2017 burgemeester van Den Haag maar nam na nog geen drie jaar ontslag.
De toenmalige vertrouwenscommissie, die bestond uit zeven raadsleden, had in het diepste geheim gesprekken gevoerd met verschillende kandidaten. Hieruit koos de commissie twee kandidaten, van wie Pauline Krikke die de eerste voorkeur van de vertrouwenscommissie was. Deze twee werden aan de gemeenteraad voorgelegd tijdens een besloten vergadering.
Lekken voorkomen
Maar de meeste raadsleden hadden nog nooit van Krikke gehoord en informatie over haar opzoeken was er niet bij omdat iedereen zijn telefoon moet inleveren bij aanvang van de vergadering om lekken te voorkomen. ‘We konden dus alleen afgaan op het verhaal van de vertrouwenscommissie’, zei Aisha Akhiat die in 2017 voor de SP in de gemeenteraad zat.
Dit wil de huidige gemeenteraad bij de komende procedure voorkomen. Daarom stelde Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP woensdag tijdens een commissievergadering voor om een speciaal beveiligde computer toe te staan tijdens de besloten vergadering waar gestemd wordt over de nieuwe burgemeester. Die computer die beveiligd zou moeten zijn tegen hacken, moet lekken van de namen voorkomen.
Verantwoorde keuze
Grinwis: ‘Ik heb vertrouwen in de vertrouwenscommissie en ik ga ervan uit dat de vertrouwenscommissie ons goed informeert. Maar ik ben eigenwijs genoeg om zelf nog een check te willen doen om mijn beeld te vervolmaken. Zo kunnen we een verantwoorde keuze maken en is het niet een kwestie van tekenen bij het kruisje.’
Ook Robert Barker van de Partij voor de Dieren wil zelf informatie kunnen opzoeken. ‘Zet zo’n standalone computer in de raadzaal’, zei hij. ‘Dan kunnen we een Google search doen. Anders ben je slechts klapvee. En als de raad besluit dat we geen enkele mogelijkheid krijgen om zelf informatie op te vragen, dan neem ik mijn telefoon gewoon mee naar de vergadering’, zo waarschuwde hij.
Meer nadruk op minpunten
De VVD is geen voorstander van een computer. ‘Het risico is dat oordeelsvorming een vluggertje wordt’, zei VVD-fractievoorzitter Frans de Graaf. ‘En dan kan er ruis ontstaan. Ik vind een computer dus ongelukkig, alhoewel ik de behoefte deel aan volledige informatie.’
De partijen zijn het er wel over eens dat het verslag dat de vertrouwenscommissie naar de gemeenteraad stuurt, uitgebreider moet zijn dan nu het geval is. ‘Ik verwacht een kritisch verslag’, zei SP-fractievoorzitter Lesley Arp. ‘Een verslag waarin niet alleen positieve punten terug te lezen zijn maar waarin ook twijfels bij de kandidaten staan.’ Chris van der Helm, de voorzitter van het presidium van de gemeenteraad beloofde dat vastgelegd wordt dat het verslag meer nadruk moet leggen op de ‘minnen’ van kandidaten.
Achterkamertjes
Hart voor Den Haag/Groep de Mos en de PVV denken een betere oplossing te hebben. Ze willen af van de geheimzinnige procedure en zijn voor een gekozen burgemeester. ‘De hele procedure speelt zich af in achterkamertjes waarbij alle punten en komma’s geheim zijn’, zei Ralf Sluijs van Hart voor Den Haag. ‘Welke bunker gaat afgehuurd worden om gesprekken met kandidaten te voeren? Wij willen een gekozen burgemeester.’
Ook de PVV is niet te spreken over de huidige procedure. ‘Het is een onzalig proces’, zei PVV-fractievoorzitter Sebastian Kruis. ‘De vertrouwenscommissie is nog stiekemer dan stiekem. Wij willen meer invloed van de burger.’ Maar voorlopig is er geen zicht op een gekozen burgemeester omdat de wet dit niet toestaat en er geen landelijke politieke meerderheid voor is.
Half februari gaat naar verwachting de procedure naar de nieuwe burgemeester daadwerkelijk van start.
AD 29.01.2020 Als Den Haag een kleurige ooievaar wil als nieuwe burgemeester in plaats van een ‘eendagsmus’, dan moet de wollige profielschets die nu is opgesteld worden aangepast. En dat is precies wat er gaat gebeuren.
De schets moet veel Haagser worden. Het is niets voor niets dat Mariëlle Vavier van GroenLinks kwam met de vergelijking tussen de ooievaar en de mus. Ze is één van de politici die zich stoort zich aan de huidige pagina’s lange opsomming van clichés waaraan de nieuwe burgemeester moet voldoen.
En dus wordt de vacature aangepast. Huidige omschrijvingen als zichtbaar, transparant, conflictoplossend en diplomatiek zijn blijven gelden. En ook moet de nieuwe burgemeester humor hebben. Maar het accent komt te liggen op wat Den Haag écht nodig heeft, namelijk iemand die flink is op openbare orde en veiligheid en die de gemeenteraad stevig kan leiden.
En het moet iemand zijn met een groengeel hart, want het aanvoelen van een stad die zowel de koning als inwoner heeft als Henk Bres, is een eigenschap waar je in Den Haag niet zonder kan.
Remco Vogel, rector van het Maerlant Lyceum in het Benoordenhout, heeft het gisteren voorafgaand aan het debat over de eisen die aan de nieuwe burgemeester worden gesteld nog gezegd. ,,Laat het vooral een burgemeester worden die de beide kanten van Den Haag bij elkaar kan brengen’’, aldus Vogel. In hem zelf komen die twee werelden ook samen.
En juist daarom raakt het hem dat de ‘meerderheid van de leerlingen op mijn school niet weet wat er speelt aan de andere kant van de stad, in Escamp, waar ik geboren ben’.
Haagse paragraaf
Zijn opmerking werd onmiddellijk opgepikt. Die verbindende rol moet veel nadrukkelijker worden beschreven. Dat vindt ook Chris van der Helm, voorzitter van het presidium uit de Haagse gemeenteraad, dat de profielschets heeft gemaakt. Hij wil zelfs nadenken over een ‘Haagse paragraaf’ in de vacaturetekst.
Er waren gisteren slechts twee ‘gewone Hagenaars’ naar de raadzaal gekomen om hun stem te laten horen, terwijl er 110 via de mail hun wensen met betrekking tot een nieuwe burgemeester hebben ingestuurd.
Kandidaten
Misschien had er meer moeten worden gedaan om inwoners te betrekken, klonk het uit de raadszetels. Maar daar is het nu te laat voor. laat. Plannen om de bewoners mee te laten kiezen tussen de twee kandidaten die straks naar voren worden geschoven (Cemil Yilmaz , Nida) zijn procedureel niet mogelijk.
Op 7 februari moet die nieuwe vacature klaar zijn, want op 17 februari is de officiële presentatie ervan aan commissaris van de Koning Jaap Smit. Hij gaat kandidaten zoeken. Vervolgens gaat een vertrouwenscommissie uit de raad kennis met hen maken. Deze commissie kiest dan twee van deze kandidaten. Uiteindelijk beslist de gemeenteraad op een nader te bepalen moment wie het wordt.
Achterkamertjespolitiek
Dat gebeurt achter gesloten deuren en daar zijn niet alle raadsleden het mee eens. De meningen binnen de vijftien partijen lopen uiteen van ‘achterkamertjespolitiek waarbij ik me afvraag welke bunker daarvoor afgehuurd gaat worden’ (Groep de Mos) tot ‘gezien de korte tijd die we hebben en de situatie zijn vertrouwelijkheid en rust nodig’ (HSP).
OmroepWest 29.01.2020 De profielschets waar de eigenschappen voor de nieuwe Haagse burgemeester in staan, mag wel wat korter. Daar zijn de meeste partijen in de gemeenteraad van Den Haag het over eens. Den Haag wil iemand met ervaring, een integer persoon is, iemand die humor heeft, daadkrachtig optreedt en open en toegankelijk is. ‘We zoeken zoals gewoonlijk een schaap met vijf, zes of zelfs zeven poten’, zei PvdA-raadslid Bülent Aydin.
De profielschets is de leidraad waarmee de gemeenteraad op zoek gaat naar de meest geschikte burgemeester van Den Haag. De vacature is vrij omdat Pauline Krikke begin oktober vorig jaar ontslag nam. Johan Remkes is waarnemend burgemeester tot 1 juli.
De profielschets bestaat uit zes pagina’s en is volgens veel partijen te omvangrijk. ‘Het is een tombola aan wensen’, zei Robert Barker van de Partij voor de Dieren. ‘Het lijkt erop alsof we zoeken naar een kandidaat die niet bestaat, een schaap met vijf poten en daar zijn wij van de Partij voor de Dieren niet zo van.’ Mariëlle Vavier van GroenLinks sluit zich daarbij aan. ‘We gooien een groot net uit en daarmee vangen we kleurloze, kleine musjes. We zoeken kleurrijke ooievaars.’
‘Maar wat moet er dan uit?’
VVD-fractievoorzitter Frans de Graaf is het er mee eens dat de profielschets korter kan. ‘Maar wat moet er dan uit?’, vroeg hij. ‘Het zal niet makkelijk zijn om het er daarover eens te worden.’ Chris van der Helm, de voorzitter van het presidium van de gemeenteraad beloofde te bekijken of de profielschets hier en daar wat korter en minder gedetailleerd kan.
De meeste partijen benadrukten dat ze het belangrijk vinden dat de nieuwe burgemeester ‘een Haags hart heeft’. Joris Wijsmuller van de Haagse Stadspartij: ‘De nieuwe burgemeester moet voeling met de stad hebben. De burgemeester hoeft hier niet geboren en getogen te zijn, maar hij of zij moet wel de wil hebben om de stad eigen te maken.’
‘Groengeel bloed’
Ook Hart voor Den Haag/Groep de Mos wil iemand ‘die groengeel bloed door zijn aderen heeft stromen’. ‘Betrokkenheid bij de stad is cruciaal’, zei Ralf Sluijs van Groep de Mos. De partij ziet het liefst een gekozen burgemeester, maar erkent dat dit wettelijk nog niet kan. Sluijs: ‘Als het te kort dag is om het voor deze keer te regelen, dan willen we dit wel bij de volgende keer.’
Hoe wordt een burgemeester gekozen.
De VVD wil in de profielschets extra onderstrepen dat openbare orde en veiligheid een belangrijke taak is van de burgemeester. ‘Dat is een vereiste. Want Den Haag is een stad met veel dynamiek en veiligheidsvraagstukken’, zei VVD’er De Graaf.
Half februari wordt de profielschets door de gemeenteraad definitief vastgesteld. Bij deze raadsvergadering is ook de commissaris van de koning, Jaap Smit aanwezig.
Pim Markering vroeg aan de mensen op straat wat zij van de nieuwe burgemeester willen.
OmroepWest 28.01.2020 Den Haag wil een burgemeester die daadkrachtig kan optreden en een echte Hagenaar is. Of de nieuwe burgemeester een man of een vrouw is, maakt de meeste inwoners niet uit. Richard de Mos van Hart voor Den Haag/Groep de Mos wordt het meest genoemd als ideale kandidaat. Dat blijkt uit een poll van Omroep West. Het formulier is bijna drieduizend keer ingevuld.
Den Haag heeft een nieuwe burgemeester nodig omdat Pauline Krikke begin oktober vorig jaar ontslag nam. Johan Remkes is sindsdien waarnemend burgemeester maar hij stopt 1 juli dit jaar. Er is dus een vacature.
Omroep West heeft een eigen poll gemaakt. Het formulier op de website is tussen dinsdag 7 januari en donderdag 16 januari bijna drieduizend keer ingevuld, om precies te zijn 2931 keer. Uit de poll ontstaat een duidelijk beeld van wat jullie willen.
Woensdagmiddag praat de gemeenteraad voor het eerst over de nieuwe burgemeester. Dan staat tijdens een vergadering van een raadscommissie de profielschets op de agenda. Hierin is opgeschreven waar de ideale kandidaat volgens de gemeenteraad aan moet voldoen. Ook konden bewoners een mail sturen naar de gemeente met op- en aanmerkingen. Dat hebben 110 mensen gedaan.
Wij stuurden verslaggever Pim Markering de straat op in Den Haag, met de vraag: wie moet de nieuwe burgemeester van Den Haag worden?
OmroepWest 28.01.2020 Omroep West heeft de uitslag van de burgemeesterspoll afgeleverd bij de Haagse gemeenteraad. Voor deze poll vroegen wij aan jullie welke kwaliteiten de nieuwe burgemeester van Den Haag moet hebben. ‘De uitslag gaat ons zeker helpen om de ideale kandidaat te vinden’, zei de voorzitter van het presidium Chris van der Helm bij de overhandiging.
Den Haag moet op zoek naar een nieuwe burgemeester. Dat is nodig omdat Pauline Krikke vorig jaar oktober ontslag nam. Waarnemend burgemeester Johan Remkes vertrekt op 1 juli. Woensdagmiddag vergadert de gemeenteraad over de profielschets waarin de gemeenteraad vastlegt welke eigenschappen de nieuwe burgemeester moet hebben.
Aan de vooravond van dit debat overhandigt Omroep West de uitslag van de burgemeesterspoll aan voorzitter Chris van der Helm van het dagelijks bestuur van de gemeenteraad (presidium). De poll is bijna drieduizend keer ingevuld. De uitkomst is onder meer dat inwoners een daadkrachtige Hagenaar willen. Of het een man of een vrouw is, maakt de meesten niet uit.
Profielschets
Van der Helm is blij met de poll. ‘We gaan deze uitslag aan alle vijftien fracties uit de gemeenteraad geven’, zei hij. ‘Morgen hebben we een debat over de profielschets en dan gaan we het erover hebben wat hierin moet komen te staan. De uitslag van de poll van Omroep West kunnen we hierin meenemen.’
Volgens Van der Helm is een profielschets belangrijk. ‘Het is een belangwekkend onderdeel van het proces. Er staat in wat wij voor stad zijn maar ook welke kandidaat we zoeken. Het helpt ons om de ideale burgemeester voor Den Haag te vinden.’
OmroepWest 23.01.2020 De procedure voor het benoemen van een nieuwe burgemeester leidt niet altijd tot de beste kandidaat. Volgens politicoloog Peter Castenmiller van de Universiteit Leiden komt dat doordat er geen regels zijn vastgelegd voor de rol die de gemeenteraad speelt. Bovendien beknot de geheimhoudingsplicht de procedure en zijn raadsleden niet per se geschikt om personeelsbeleid te voeren.
De vertrouwenscommissie had twee kandidaten naar voren geschoven van wie de ene – toenmalig PvdA-minister Ronald Plasterk – bekend was. Bij VVD’er Pauline Krikke ging slechts bij een enkeling een lichtje branden. Informatie googelen was niet mogelijk omdat de raadsleden voor de vergadering hun telefoons hadden moeten inleveren. Nog geen drie jaar later nam Krikke alweer ontslag als burgemeester van Den Haag.
Zo wordt een burgemeester benoemd:
Relatief korte procedure
De Haagse raadsleden zijn geen uitzondering. Ook in andere gemeenten zijn alleen de vertrouwenscommissies goed geïnformeerd, terwijl de rest van de gemeenteraadsleden vaak niet weten op wie ze eigenlijk stemmen. Volgens politicoloog Peter Castenmiller heeft dat een aantal oorzaken.
‘Je wilt graag dat de raad een zo goed mogelijke beslissing neemt, maar de procedure biedt daar vaak niet genoeg ruimte voor. Dat komt onder andere door de geheimhoudingsplicht. Daardoor is de procedure vaak relatief kort om te voorkomen dat de namen van de kandidaten uitlekken. Dat kan ten koste gaan van de inhoud. Een gemiddelde sollicitatieprocedure duurt langer, geeft meer ruimte om je te verdiepen in de personen en geeft meer mogelijkheden om informatie op te vragen. Dat is in het proces van een burgemeestersbenoeming veel ingewikkelder.’
Geen regels
Daarnaast zijn er geen regels vastgelegd voor de rol van de gemeenteraad in het proces. ‘Formeel is er maar één procedure: een kandidaat solliciteert bij de Commissaris van de Koning en de Commissaris doet een voordracht aan de minister van Binnenlandse Zaken’, zegt Castenmiller. ‘De rol van de gemeenteraad in deze procedure is in de loop der jaren ontstaan vanuit de wens om de raad meer invloed te geven. Maar er is niets vastgelegd over hoe die rol moet worden uitgevoerd.’
Dat betekent volgens Castenmiller dat elke gemeenteraad zijn eigen regels heeft. ‘Elke gemeenteraad moet zelf ontdekken en uitwerken hoe dat proces vorm moet krijgen. De raadsleden leren van eerdere procedures en van andere gemeenten, maar het kan door het ontbreken van regels voorkomen dat achteraf gezien de procedure niet is gelopen zoals gewenst.’
Kennis en ervaring
Bovendien zijn raadsleden niet altijd in staat om de juiste burgemeesterskandidaten aan te wijzen. ‘Raadsleden zijn gekozen volksvertegenwoordigers’, zegt Castenmiller. ‘En zij moeten opeens een beslissing nemen over zo’n belangrijke post. Daar zijn ze niet voor gekozen en missen mogelijk de kennis en ervaring om dat op een goede manier te doen.’
Den HaagFM 22.01.2020 De nieuwe burgemeester van Den Haag zou bij voorkeur daadkrachtig (/overwicht /stevig) moeten zijn, die voorkeur is 53 keer doorgegeven aan de gemeente.
Ook betrouwbaarheid (/integer /eerlijk /rechtvaardig) met oog voor mensen worden aangegeven als belangrijke eigenschappen. Die voorkeuren heeft de gemeente van stadsgenoten gekregen, in totaal zegt de gemeente 110 reacties te hebben ontvangen. Door negentien mensen werd de voorkeur aangegeven voor een ervaren bestuurder.
De naam van de huidig waarnemend burgemeester Johan Remkes werd met acht keer het meest genoemd als burgemeester, vijf mensen geven aan een voorkeur te hebben voor Onno Hoes (oud-burgemeester Maastricht). Uit de reacties valt op te maken dat de naam van Alexander Pechtold (oud-partijleider D66) negen keer werd doorgegeven als minst geliefde kandidaat voor de post.
Op 17 februari 2020 wordt vervolgens de profielschets in een raadsvergadering met de commissaris van de Koning Jaap Smit besproken en vervolgens vastgesteld. Eerder wist mediapartner Omroep West al te melden dat Den Haag ‘meer dan veel‘ verlangt van een nieuwe burgemeester.
Opvolger Krikke
Den Haag moet op zoek naar een nieuwe burgemeester na het plotselinge vertrek van Pauline Krikke op zondagmiddag 6 oktober. Zij maakte toen via Instagram bekend op te stappen. Op dit moment is Johan Remkes waarnemend burgemeester, hij heeft meermaals gezegd aan te blijven tot 1 juli 2020.
AD 09.01.2020 De voorlopige profielschets voor de nieuwe burgemeester van Den Haag bevat een hoop dooddoeners. Toch wordt ook duidelijk waar de stad naar verlangt: een gezaghebbende burgemeester, type Sheriff.
Je zou hem haast zelf kunnen maken, zo’n profielschets voor een nieuwe burgemeester. De meeste lijken immers sprekend op elkaar. Zet alle positieve eigenschappen die een mens kan hebben op een rijtje en klaar is Kees.
Ook Den Haag is, met oog op het vertrek van interim-burgemeester Johan Remkes, op zoek naar het bekende ‘schaap met de vijf poten’. Iemand die ‘betrouwbaar, daadkrachtig, toegankelijk en verbindend’ is, om maar een paar van de kwalificaties te noemen. Toch valt er voor de goede verstaander meer te lezen in het wensenlijstje dan een reeks clichés.
Verbindende burgemeester
Zo lijkt Den Haag nu meer dan voorheen op zoek naar een type ‘sheriff’. De nieuwe burgemeester moet volgens de profielschets niet alleen ‘daadkrachtig’ zijn en ‘standvastig optreden’, ook is de gewenste kandidaat ‘zéér betrokken bij de openbare orde en veiligheid van de stad’. Zo’n drie jaar geleden, vóór de komst van Pauline Krikke, lag de nadruk toch meer op een verbindende burgemeester.
Vreemd is dat ook niet na een Haags jaar dat begon met een bijna-ramp op Scheveningen en eindigde met het in de hens steken van tientallen auto’s en honderden containers in december.
De zo gewenste daadkracht die de nieuwe burgemeester moet bezitten, heeft natuurlijk ook te maken met Pauline Krikke zelf die vorig jaar oktober sneuvelde op het rapport van de Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) over de vonkenregen tijdens de jaarwisseling van 2018/2019.
Dat burgemeester Krikke destijds niet optrad toen door de bouwers van de vreugdevuren afspraken werden geschonden, werd haar nogal nagedragen. ‘Een oerzonde’, zo noemde voorzitter Jeroen Dijselbloem van de OVV het. Dat nooit meer, meent de politiek.
Tweeminutendebat
Maar het voorlopige wensenlijstje van Den Haag – de raadsleden mogen er nog hun zegje over doen, evenals de inwoners – bevat meer ‘anti-Krikke- teksten’, menen Haagse politici. Dat de profielschets spreekt over ‘een burgemeester die problemen niet verdoezelt’ is vrij bijzonder en nogal concreet. Het zou een verwijzing zijn naar de onduidelijkheid die de vorige burgemeester vaak liet bestaan.
Zo kon een tweeminutendebat over de crisiscommunicatie na de vonkenregen uitlopen op een discussie van ruim drie uur, omdat raadsleden burgemeester Krikke ontoeschietelijk vonden.
Loep
Ook typerend: de raad werd er nooit over ingelicht dat het college onder leiding van Krikke het gebouw De Schilde wilde verkopen, een voorgenomen transactie die nu nota bene onder de loep wordt genomen door de rijksrecherche in het corruptie- en omkooponderzoek naar de twee voormalige wethouders van Groep de Mos.
‘Boven de partijen staan’ lijkt een van de vele dooddoeners in het Haagse wensenlijstje voor de nieuwe burgemeester. Maar ook hier speelt de ervaring van de gemeenteraad met Pauline Krikke zeker een rol. Van haar vonden de lokale politici dat ze zich veel te veel opstelde als ‘een van de wethouders’ en niet als een onafhankelijke burgmeester die aan hen leiding geeft.
Vrouw
Het moest maar eens een vrouw worden, vond de Haagse politiek in 2016, toen er werd nagedacht over de opvolger van Jozias van Aartsen. In de vier grootste steden van ons land stonden uitsluitend mannen aan het roer. De raad ging zelfs zo ver om in de toenmalige profielschets naar de gewenste burgemeester te verwijzen als ‘zij’ en ‘haar’. Taalkundig fout, maar wel zo duidelijk.
Dát niet meer, moet men gedacht hebben, nadat burgemeester Pauline Krikke te licht bleek voor Den Haag. In de nieuwe profielschets komt dan ook geen ‘zij’ (en geen ‘hij’) meer voor. Eén keer krijgt ‘de burgemeester’ in de tekst nog een verwijswoord en wel ‘deze’. Veel genderneutraler kan het niet.
OmroepWest 07.01.2020 Welke eigenschappen moet de nieuwe burgemeester van Den Haag hebben? En moet de burgemeester (hij/zij/x) lid zijn van een politieke partij of maakt dat niet uit? Jij mag het zeggen. Samen met jou wil Omroep West de ideale burgemeester voor Den Haag schetsen. In het onderstaande formulier kan jij je voorkeur kwijt.
De zoektocht naar een nieuwe burgemeester begint met het opstellen van een profielschets. Hierin staat waar de burgemeester aan moet voldoen. De gemeenteraad praat daar op woensdag 29 januari 2020 over in een commissievergadering en stelt de profielschets op donderdag 17 februari 2020 definitief vast.
Een vertrouwenscommissie die bestaat uit een afvaardiging van de gemeenteraad gaat vervolgens gesprekken voeren met kandidaten die door de commissaris van de koning zijn geselecteerd. De vertrouwenscommissie draagt twee kandidaten voor aan de gemeenteraad en de raad stuurt uiteindelijk een aanbeveling naar de minister van Binnenlandse Zaken.
Omroep West wil van jou weten wat voor achtergrond en kwaliteiten de nieuwe burgemeester zou moeten hebben. Vul het formulier in (het zijn in totaal zeven vragen) en wij brengen de uitslag naar de gemeenteraad.
Den HaagFM 07.01.2020 Hagenaars mogen meepraten over een nieuwe burgemeester voor de stad. Vanaf nu kunnen Hagenaars input meegeven voor de zogenoemde profielschets. Deze profielschets is het uitgangspunt voor de selectie van burgemeesterskandidaten. Meepraten kan door een mail te sturen naar de gemeente (burgemeester2020@denhaag.nl) en door in te spreken op 29 januari.
Op woensdag 29 januari spreekt de commissie Bestuur over de voorlopige profielschets voor de nieuwe burgemeester. De vergadering start om 13.30 uur in de raadzaal van het stadhuis. Inwoners kunnen inspreken tijdens de vergadering door zich voor 29 januari 9.30 uur aan te melden via commissiebestuur@denhaag.nl. Op 17 februari wordt de profielschets in een openbare raadsvergadering met de commissaris van de Koning besproken en vastgesteld.
Johan Remkes is waarnemend burgemeester. Hij blijft tot 1 juli 2020. Remkes vervult de rol van burgemeester na het vertrek van Pauline Krikke. Zij vertrok daags na een vernietigend rapport over de vreugdevuren op Scheveningen.
AD 07.01.2020 Den Haag wil een vlotte, open, daadkrachtige, ervaren bestuurder als nieuwe burgemeester. Hij of zij moet bovendien humor hebben en beschikken over de nodige diplomatie. Dat blijkt uit een eerste opzet van een profielschets die vanmiddag door het presidium, een vertegenwoordiging van de gemeenteraad, naar buiten is gebracht.
Het presidium wil bovendien een burgemeester die problemen niet verdoezelt, maar deze helder en met een oplossingsgerichte visie op tafel legt. Den Haag zoekt een nieuwe burgemeester nadat Pauline Krikke vorig jaar opstapte. Dat deed zij na alle onrust rond de vonkenregen in Scheveningen tijdens de jaarwisseling 2018/2019. Johan Remkes (68) neemt sindsdien waar, maar kondigde al aan dat hij niet langer aanblijft dan tot juli.
Uit de eerste opzet van de profielschets blijkt dat veel waarde wordt gehecht aan integriteit. Er wordt bijvoorbeeld verzocht om een betrouwbare burgemeester, maar ook om een persoon die open en toegankelijk is. ‘Verbindend naar alle partijen in de stad en die erop is gericht afstand tussen het politiek bestuur en de stad te verkleinen.’
‘Met de genoemde kwalificaties beseft de gemeente dat er veel van onze nieuwe burgemeester wordt gevraagd, en natuurlijk ook dat de nieuwe burgemeester een betrokken inwoner van onze stad wordt, of is’, aldus het presidium.
Dat meldt ook dat de nieuwe burgemeester een kei moet zijn rond de portefeuille openbare orde en veiligheid. ‘En daarbij standvastig en consistent optreedt.’ Anders dan de zoektocht in 2016/2017 wordt niet meer nadrukkelijk naar een vrouwelijke kandidaat gezocht.
Hagenaars kunnen zelf ook aangeven waaraan het profiel van de nieuwe burgemeester moet voldoen. Zij kunnen een mail sturen naar burgemeester2020@denhaag.nl. Bovendien mogen zij inspreken tijdens een speciale commissievergadering op 29 januari op het stadhuis. Insprekers kunnen zich voor die dag aanmelden via commissiebestuur@denhaag.nl. Alle ideeën en gedachtes worden daarna geïnventariseerd.
Sollicitatie
‘Op 17 februari 2020 wordt de profielschets in een openbare raadsvergadering met de commissaris van de Koning besproken en vastgesteld’, aldus het presidium.
Een vertrouwenscommissie die de sollicitatieprocedure begeleidt, moet nog door de gemeenteraad worden aangesteld. Die commissie, met daarin een aantal raadsleden, draagt aan het slot van de zoektocht haar twee favoriete kandidaten voor aan de gemeenteraad. De raad stuurt daarna een aanbeveling naar de minister van Binnenlandse Zaken.
OmroepWest 07.01.2020 Ervaring, integriteit, humor, daadkracht, open en toegankelijk. Den Haag zoekt een burgemeester die aan een enorme reeks eisen voldoet. Dat realiseert de gemeenteraad zich ook: ‘Met de genoemde kwalificaties beseft de gemeente dat er veel van onze nieuwe burgemeester wordt gevraagd’, aldus het presidium – het dagelijks bestuur – van de Haagse gemeenteraad. Om er toch nog één eis aan toe te voegen. De nieuwe burgemeester moet een ‘betrokken inwoner van onze stad’ zijn of worden.
Het presidium van de gemeenteraad heeft dinsdag een eerste opzet voor een profielschets gepresenteerd. Hij of zij – een voorkeur voor een geslacht wordt zorgvuldig vermeden – moet veel capaciteiten bezitten. ‘De gemeente Den Haag zoekt een ervaren bestuurder met hart voor het openbaar bestuur en affiniteit met de lokale democratie, die transparant is en integriteit hoog in het vaandel heeft staan. Een burgemeester die problemen niet verdoezelt, maar deze helder en met een oplossingsgerichte visie op tafel legt.’
Zie hieronder hoe de benoeming van een nieuwe burgemeester werkt
Stappen in benoeming burgemeester Den Haag| Tekening: gemeente Den Haag
Diplomatie
Tegelijkertijd moet een nieuwe burgemeester ook over ‘de nodige diplomatie beschikken’, aldus het presidium. ‘Een burgemeester die boven de partijen staat en onafhankelijk en betrouwbaar is. Iemand die met humor en relativering zaken daadkrachtig kan aanpakken. Een bestuurder die open en toegankelijk is, verbindend naar alle partijen in de stad en die erop is gericht de afstand tussen het politiek bestuur en de stad te verkleinen.’
Ook verwacht de gemeenteraad veel op het gebied van de openbare orde en veiligheid. Een nieuwe burgemeester moet op dit gebied ervaring hebben en standvastig en consistent optreden. Verder moet hij of zijn snel kunnen schakelen en zich makkelijk bewegen in de vele verschillende situaties en omstandigheden die een stad als Den Haag met zich meebrengt. Bovendien moet de nieuwe burgemeester de gemeente op een waardige wijze vertegenwoordigen en kunnen omgaan met de vele belangen die de functie met zich meebrengt.
Meepraten
De inwoners van Den Haag kunnen ook meepraten over wat zij belangrijk vinden voor een nieuwe burgemeester. De reacties van de inwoners worden door de gemeenteraad verwerkt in een voorlopige profielschets voor de nieuwe burgemeester die op 29 januari wordt besproken in een commissie van de gemeenteraad. Op 17 februari wordt de profielschets in een openbare raadsvergadering met de commissaris van de Koning besproken en vastgesteld.
Omroep West is een eigen poll begonnen over de nieuwe burgemeester. Wij willen van jou weten wat voor achtergrond en kwaliteiten de nieuwe burgemeester zou moeten hebben. Vul het formulier in (het zijn in totaal zeven vragen) en wij brengen de uitslag naar de gemeenteraad.
:quality(50)/cdn-kiosk-api.telegraaf.nl/88c5093a-4b69-11ea-86db-0218eaf05005.jpg)
Jan de Wandelaar in het Den Haag van Morgen 