Haagse Integriteit weer onder druk
De Haagse Topambtenaar Henk Harms mag zich niet meer bemoeien met de bouw van het cultuurcomplex Spuiforum na signalen over het voortrekken van VolkerWessels. Wel blijft hij op andere dossiers zaken doen met bouwbedrijven. Dat bevestigt een ingewijde rond het stadsbestuur.
Hij wordt ervan verdacht de aannemer te hebben bevoordeeld achter de rug van de projectdirectie om. Dat blijkt uit o.a. onderzoek van NRC.
AD 23.11.2019
De gemeente Den Haag onderzoekt of de topambtenaar bouwbedrijf VolkerWessels heeft bevoordeeld bij de bouw van het bijna 211 miljoen euro kostende onderwijs- en cultuurcomplex Spuiforum, dat sinds kort Amare heet. Dat zou gebeurd zijn door onder meer de meerwerkverzoeken van de bouwer te honoreren.
Ook zou Harms, directeur ontwikkelingen en realisatie van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling, de verdeling van de kosten voor de bouwplaats in het Spuikwartier op eigen houtje hebben aangepast ten gunste van aannemer VolkerWessels. Een speciale commissie onderzoekt de zaak.
AD 23.11.2019
Vanwege het onderzoek is Henk Harms, directeur ontwikkeling en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling, ontheven uit zijn functie als hoogst verantwoordelijke ambtenaar voor het gemeentelijk project.
Op vrijdagmiddag 22.11.2019 stuurde waarnemend burgemeester Remkes een brief naar de gemeenteraad. Daarin schrijft hij dat het onderzoek naar de ambtenaar al enige tijd loopt. ‘De afhandeling van het onderzoek verloopt via reguliere stappen, zoals beschreven in het ‘Centraal Onderzoeksprotocol Vermoedelijke Integriteitsschending’.
Business seat
Uit dit onderzoek van NRC blijkt tevens dat Harms gebruik kon maken van een business seat van VolkerWessels in de Rotterdamse Kuip. De gemeente onderzoekt ook deze kwestie. In zijn brief aan de gemeenteraad meldt Remkes dat niet met zoveel woorden, maar schrijft hij dat behalve Harms’ betrokkenheid bij Amare er „aanvullende signalen” zijn ontvangen.
VolkerWessels ontkent in een reactie bevoordeeld te zijn door Harms. Over gezamenlijk bezoek aan voetbalwedstrijden zegt een woordvoerder: „Wij hebben een aantal stoelen in een skybox in de Kuip, in lijn met hoe wij altijd met relaties omgaan hebben wij de heer Harms daar ook wel eens ontvangen.”
Onderzoek De Mos
Henk Harms’ naam wordt ook genoemd in het gemeentelijk onderzoek naar de activiteiten van de van corruptie verdachte ex-wethouder Richard de Mos. Wethouder Saskia Bruines (D66), die de portefeuille economische zaken van De Mos overnam na diens vertrek, heeft een inventarisatie gemaakt van ‘verdachte’ dossiers.
Eén van de dossiers betreft het bedrijfsverzamelgebouw De Schilde. Eerder berichtte NRC dat de rijksrecherche de bemoeienis onderzoekt van De Mos met de voorgenomen verkoop van dit gemeentelijk pand aan zakenmensen die gelieerd zijn aan zijn partij. Harms was als ambtenaar betrokken bij de op handen zijnde deal. Die deal ging uiteindelijk niet meer door toen de rijksrecherche een inval deed in de woningen en kantoren van Groep de Mos.
Behalve De Schilde zijn ook andere dossiers onderzocht. Het gaat onder meer om nachtvergunningen voor zalencentra, de verplaatsing van arbeidsmigranten bij sportcomplex De Uithof en de vestiging van een Escherhotel en een Eschermuseum in de voormalige Amerikaanse ambassade.
Lees ook;
Lees meer
Lees meer
Lees meer
Reacties gemeenteraad
Raadsleden vinden het opmerkelijk. ,,Ik weet nog niet hoe ernstig de integriteitsmeldingen zijn, maar het is niet voor het eerst dat de ongezonde symbiose tussen VolkerWessels en de gemeente op tafel ligt”, zegt Pieter Grinwis van ChristenUnie/SGP. Hij trok zelf al vaker aan de bel over het gebrek aan tegenspel dat de gemeente VolkerWessels biedt, wanneer bouwprojecten te duur uitvallen.
31 miljoen
Dat gebeurde onder meer bij Amare, waarvoor vorig jaar een rekening van 31 miljoen euro voor ‘meerwerk’ aan de gemeente werd gepresenteerd. Dat gebeurde door Boudewijn Revis, die toen net een paar dagen wethouder Stadsontwikkeling was.
Volgens Grinwis ging het om ‘net iets meer dan een paar schroefjes en toiletpotten, maar geen zaken die niet al in het eisenpakket van de gemeente zaten.’ Revis’ voorganger Joris Wijsmuller van de HSP had over deze pogingen om extra bouwkosten in rekening te brengen, jarenlang robbertjes gevochten met VolkerWessels.
Volgens Peter Bos, raadslid van de Haagse Stadspartij, komt het nieuws over de vermeende fraudekwestie niet als verrassing. ,,Het verbaast mij niks. Ik heb de laatste jaren hele reeksen vragen gesteld over VolkerWessels-projecten die financieel uit de hand liepen en waar wij als gemeente dan voor op moesten draaien”, zegt Bos.
Hij noemt nadrukkelijk het busplatform op NS-station Den Haag Centraal (plus vijf miljoen), het woningbouwcomplex aan de Vuurtorenweg, woonflat Sonate bij het Spuiplein en het onderwijs- en cultuurcomplex dat nu Amare heet (plus dertig miljoen euro).
We hebben signalen afgegeven, maar daar koop je nu natuurlijk niks voor, aldus Peter Bos, Haagse Stads Partij (HSP).
Bij een van de laatste miljoenenoverschrijdingen was voor Peter Bos de maat vol: ,,Ik heb het Haagse stadsbestuur toen nadrukkelijk gevraagd om niet meer in zee te gaan met VolkerWessels. Wat mij betreft was het klaar.’’
Dat Peter Bos achteraf wellicht gelijk krijgt over de ‘veel te hoge kosten’ die de bouwer in rekening bracht, is een schrale troost. ,,We hebben signalen afgegeven. Maar daar koop je nu natuurlijk niks voor.’’
Integriteit
De zoveelste dreun voor het vertrouwen in de politiek, noemt Adeel Mahmood van Nida de kwestie. ,,We moeten niet alleen een integriteitsonderzoek houden naar alle wethouders, maar ook naar de hele ambtelijke top. De onderste steen moet boven komen. De uitdaging van de burgemeester op het dossier integriteit wordt alleen maar groter.’’
Ook Robert Barker van de Partij voor de Dieren reageert geschokt. ,,Dit is een heel zorgelijk signaal, dat het beeld bevestigt dat Den Haag een serieus integriteitsprobleem heeft.’’
AD 25.11.2019
Henk Harms zwijgt
Veel Haagse politici hebben intussen gezegd wat ze ervan vinden dat topambtenaar Henk Harms mogelijk bouwgigant VolkerWessels heeft bevoordeeld bij de bouw van het bijna 211 miljoen euro kostende onderwijs- en cultuurcomplex Spuiforum. Maar de man om wie het gaat, doet er vooralsnog het zwijgen toe.
De directeur ontwikkeling en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling kan voorlopig niet anders, laat hij telefonisch weten. ,,Ik mag me niet verdedigen’’, zegt hij gelaten. ,,Dat gaat voorlopig allemaal via de gemeente.’’
Of hij nu nog wel kan aanblijven op zijn huidige post en of hij zich sowieso herkent in de beschuldigingen van corruptie? Het zijn vragen die Harms beleefd afwimpelt. De suggestie dat hem met klem is afgeraden om in verband met eventuele juridische consequenties voorlopig zijn kaken op elkaar te houden, spreekt hij niet tegen.
Bevoordeling
Maar, zoals eerder gememoreerd, Harms is niet uit zijn functie ontheven. Lopende het onderzoek naar mogelijke bevoordeling van VolkerWessels – en dus naar mogelijke benadeling van de Haagse belastingbetalers – blijft hij op zijn post. Zij het dat het dossier Spuiforum tot nader order wordt overgenomen door waarnemend burgemeester Johan Remkes.
Wat speelt er nog meer ???
Nogal wat Haagse projecten van VolkerWessels kostten te veel. En de gemeente mocht dokken. Dat baart al langer zorgen.
Architect Joop ten Velden was er vroeg bij. Op 1 oktober 2019, de dag dat Justitie naar buiten bracht dat de Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim worden verdacht, stuurde het lid van stichting SOS Den Haag een e-mail naar de Rijksrecherche.
‘Wellicht kunt u bij uw onderzoek naar het Haagse gemeentebestuur ook aandacht besteden aan de gang van zaken bij het onderwijs- en cultuurcomplex’, vroeg Ten Velden namens de club bouwfanaten die ‘de schoonheid van de stad’ bewaken. ‘Inclusief de gang van zaken bij de bouw van het complex.’
Onderzoek
Succes had hij niet. Telefonisch kreeg Ten Velden nul op het rekest. ‘Het dossier maakt geen deel uit van het onderzoek’, werd hem verteld.
Zaterdag 23.11.2019 werd Ten Velden in zekere zin alsnog op zijn wenken bediend. Er loopt een onderzoek naar een hoge ambtenaar vanwege integriteitsmeldingen, zo maakte het stadsbestuur bekend. Vanwege vermeende bevoordeling van VolkerWessels, de bouwer van het OCC, meldde NRC.
We hebben als werkgroep vaak gewaarschuwd, aldus Joop ten Velden.
,,Dat verbaast me niet”, zegt Ten Velden. ,,We hebben als werkgroep vaak gewaarschuwd dat het projectteam in bed lag bij VolkerWessels en dat niemand er de belangen van de gemeente in de gaten hield.”
En dat gaat niet alleen om de plotselinge meerwerkfactuur van ruim 30 miljoen die de topambtenaar zou hebben goedgekeurd. In de zomer was er al ophef over het schrappen van 88 sociale huurwoningen, die in de drie woontorens rond het kunstenpaleis hadden moeten komen.
Anonieme tip
Volgens een architect die anoniem wil blijven, is bijvoorbeeld op de woontorens die bij het nieuwe cultuurpaleis komen door VolkerWessels ‘een legertje juristen’ ingezet om onder delen van het programma van eisen uit te komen. Dit gekonkel resulteerde er onder meer in dat dit jaar plotseling 88 sociale huurwoningen verdwenen uit de plannen.
Geen woningcorporatie zou ze willen kopen, stelde VolkerWessels, omdat ze te duur waren geworden. Reden volgens de bouwer: de fundering is uitzonderlijk kostbaar, omdat die op een bestaande parkeergarage komt.
Peter Bos van de Haagse Stadspartij stelde hier vragen over. ,,Het blijkt dat ze al die bouwkosten niet hebben uitgesplitst over de drie torens die er komen, maar alleen over die ene.” Dit zou een kostprijs opleveren van 285.000 euro per flatje van 51 vierkante meter.
De woontorens, plots zonder sociale woningen. © Sonate|Delta
De toenmalig wethouder Joris Wijsmuller (Haagse Stadspartij) wilde dat in een van die torens ook sociale huurwoningen zouden komen. Daarvoor was wel extra geld nodig van de gemeente om het mogelijk te maken.
Den Haag was toen zelfs nog bereid om hiervoor een miljoen euro uit te trekken. ‘Het openbare gebied moet van de hele stad worden en ook de woningen moeten toegankelijk worden voor alle groepen in de stad,’ was toen de redenering.
Echter de nieuwe wethouder Boudewijn Revis (VVD, bouw) maakte eind januari 2019 al bekend dat de veelbesproken huurwoningen in een van de torens naast het onderwijs- en cultuurcomplex (OCC) worden geschrapt. Dit omdat ze te duur zouden worden. Daardoor zagen de woningbouwcorporaties er vanaf om 88 huurappartementen af te nemen in de luxe woontoren die VolkerWessels aan het Spuiplein bouwt.
Kleine lettertjes
De gemeente wilde deze flatjes per se in de toren van de parkeergarage, omdat die het eerste af zou zijn. Maar in de kleine lettertjes van het contract stond ook vermeld dat VolkerWessels de appartementjes niet aan een woningcorporatie hoefde te leveren als die ze niet wilde kopen tegen kostprijs.
Straks leveren ze op de vrije markt veel meer op. Op de vraag of de sociale woninkjes dan niet in een van de andere torens konden komen, stelde Revis: de gemeente kan dat ‘op grond van de huidige contracten en afspraken niet afdwingen’.
Scheveningen
Zoiets speelt ook in Scheveningen, waar het bedrijf een hotel met een grote parkeergarage bouwt. ,,Die parkeergarage moet nu kleiner, dat is goedkoper”, legt Grinwis uit, ,,maar de visafslag heeft die plekken nodig voor hun personeel. De directeur is talloze keren naar de topambtenaar gestapt, maar die kon niks voor hem doen. De gemeente zit volledig in de tang bij VolkerWessels.”
Busplatform: de gemeente rekent 5 miljoen meer af. © Frank Jansen
Vertraging oplevering Cultuurgebouw
En als klap op de vuurpijl is de Oplevering van het cultuurcomplex Amare op het Spuiplein in Den Haag is mogelijk een paar maanden vertraagd.
Bouwcombinatie Cadanz heeft aan de gemeente laten weten dat het de geplande oplevering op 4 januari 2021 niet haalt. De vertraging zou de ingebruikname van het gebouw niet in gevaar brengen. Toch accepteert de gemeente de vertraging niet.
Cultuurcomplex Amare is het nieuwe onderkomen van het Residentie Orkest, het Nederlands Danstheater en het Koninklijk Conservatorium. Zij willen in september 2021 intrekken in het cultuurcomplex.
Onlangs heeft Cadanz in een brief aan de gemeente gemeld dat de oplevering van het gebouw begin januari niet wordt gehaald. Het wordt minimaal vier maanden later: op 3 mei 2021. ‘De gemeente heeft Cadanz laten weten dat de inhoud van deze brief en het opschuiven van de opleverdatum niet worden geaccepteerd’, schrijft wethouder Boudewijn Revis (VVD) in een brief aan de gemeenteraad. ‘Overigens komt met een oplevering op 3 mei 2021 de geplande ingebruikname van Amare in september 2021 niet in gevaar.’
‘Accepteren we niet’
Het is onduidelijk wat de reden van de vertraging is. Volgens een woordvoerder van het stadhuis zegt Cadanz dat er een wijziging is in hun planning waardoor de oplevering later komt. ‘Maar wij accepteren dat dus niet’, zegt hij.
Vorige week werd bekend dat de directeur ontwikkeling en realisatie, van de dienst Stedelijke Ontwikkeling, door de gemeente Den Haag van het Amare-bouwproject is gehaald. De ambtenaar was hoofdverantwoordelijk voor de bouw van cultuurcomplex Amare op het Spuiplein. De gemeente onderzoekt of hij zijn functie heeft misbruikt om aannemer VolkerWessels te bevoordelen. VolkerWessels maakt onderdeel uit van bouwcombinatie Cadanz.
lees: RIS303983 Signalen ambtenaar brief 22.11.2019
Zie ook: Het gedonder met de “Sonate” in het Haagse Wijnhavenkwartier
Zie ook: Den Haag de klos met Groep de Mos ??!! – de nasleep
Zie ook: Den Haag de klos met Groep de Mos ??!!
Zie ook: Verplicht de Integriteitstoets voor Wethouders
Zie ook: Het Haagse corruptie-meldpunt versus integriteit bestuurders
Lees: Gemeente opent meldpunt bestuurlijke integriteit 28.10.2019 DH
Zie ook: Het SpuiForum gaat vrolijk weer verder !! – voortgang 17.11.2019
Zie ook: Het SpuiForum gaat als “Amare” vrolijk weer verder !! – voortgang 10.10.2019
Zie ook: Het Haagse Spuiforum na het coaltieakkoord 2018 – 2022
Zie ook: Het SpuiForum gaat vrolijk weer verder !! – voortgang 08.09.2019
Zie ook: Het SpuiForum gaat vrolijk weer verder !! – voortgang 10.07.2019
Zie ook: Het SpuiForum gaat vrolijk weer verder !!
Nieuwe directeur Jan Zoet: ‘Ik hoop dat Amare de huiskamer van Den Haag wordt’
OmroepWest 04.01.2020 Op 1 februari begint de 61-jarige Jan Zoet als nieuwe directeur van het Haagse Zuiderstrandtheater. Vanaf 2021 is hij automatisch ook de eerste directeur van Amare, zoals het niet onomstreden cultuurcomplex op het Spuiplein inmiddels heet: ‘Mijn droom is dat Amare een huis is waar iedereen van zegt: Hé, dat is óns huis. Ónze plek, waar we graag zijn, waar we trots op zijn. Waar we elkaar tegenkomen, waar onze dingen te zien zijn.’
Zoet, die in Leiden heeft gestudeerd en een groot deel van zijn leven in Oude Wetering heeft gewoond, is geen onbekende in Den Haag. In de jaren tachtig is hij elk weekend te vinden in de Hofstad. Niet alleen vanwege vrienden die daar wonen, maar ook met name vanwege zijn eerste vrouw, die studeert aan het Koninklijk Conservatorium.
In de jaren negentig geeft hij hier zelfs twee dagen les. En begin deze eeuw is hij lid van de Raad van Toezicht van datzelfde conservatorium en de Academie voor de Beeldende Kunsten.
Toch kent hij de stad nog niet zo goed als hij zou willen. Daar gaat vanaf 1 februari 2020 verandering in komen: ‘Den Haag is een fantastische stad. Het is mij niet vreemd.
Ik ken de beleving van de kunstenaars en het conservatorium. Maar dat is maar van een kant. Ik ben heel erg nieuwsgierig naar wie er nog meer wonen. Daar kijk ik wel heel erg naar uit. Ook organisaties, wensen, plekken. Met wie ik wil samenwerken.’
Liefde en zee
Want Zoet laat er geen misverstand over bestaan, hij wil verbinden: ‘Ik hoop dat Amare de huiskamer van Den Haag wordt.’ Daarom is hij blij met de naam van het nieuwe cultuurcomplex. ‘Ik vind het houden van als naam fantastisch. Amare gaat over liefde (amore), over verbinden. Het verwijst ook naar de zee (mar). Den Haag, de stad aan de zee.’
Impressie Amare | Foto: Zuiderstrandtheater / Amare
‘De naam is omarmend. I AM, we ARE, zei iemand. Dat verwijst ook naar bij elkaar zijn, samen komen. Ik denk dat het een mooie naam is.’ Den Haag kennende zal er vast ook een bijnaam komen voor het gebouw op het Spui. En dat vindt hij alleen maar goed en leuk: ‘Het is een gebouw van de stad en de stad mag en moet daar ook iets van vinden. Als het maar een bijnaam met humor is.’
Gedoe en weerstand
Er is veel te doen geweest om de komst van Amare, voorheen ook wel het Onderwijs en Cultuurcomplex (OCC) of, in de volksmond, Cultuurpaleis genoemd. Zoet heeft begrip voor de commotie die het met zich meebracht: ‘Was het wel nodig?
Moet het zoveel kosten? Waarom niet de oude panden opknappen? En zoals gebruikelijk: mensen vinden het gebouw een gedrocht. Ik snap het wel. Je hoeft het niet mooi te vinden.’
Impressie van de concertzaal in Amare | Foto: Zuiderstrandtheater / Amare
‘Maar,’ brengt hij daartegen in, ‘er zijn hele goede redenen om te verhuizen. Het onderhoud en het vervangen van de bestaande gebouwen kost ook veel geld. Voor al die vragen zijn allemaal goede antwoorden te vinden. Maar dat is nog niet het antwoord waar het volgens mij over gaat. Over de vraag: waarom willen we dit gebouw?’
Fans voor het leven
Hij herhaalt het een paar keer tijdens het interview. De nieuwe directeur wil dat Amare de huiskamer van Den Haag wordt. Hij wil dat de inwoners van Den Haag Amare omarmen, zich mede-eigenaar voelen en denken: ‘Dit gebouw kost veel geld, maar dat vinden we helemaal niet erg, want het is van mij, ik kan daar naar toe.
En als je vraagt hoe overtuig je de tegenstanders? Ik denk door dingen te doen. Door de programmering. En dan nog zullen er mensen zijn die zeggen: maar dat is niet voor mij.’
Toch legt hij zich daar niet zo makkelijk bij neer, want hij gelooft in de ontmoeting tussen kunst en mensen die helemaal niet gewend zijn naar kunst te gaan.
Zoet spreekt als voormalig zakelijk leider van Theater Hollandia uit ervaring: ‘We bouwden een theater en speelden voorstellingen op plekken waar mensen nooit naar het theater gingen. In het stadhuis van Den Haag, op Schiphol, in tuinkassen. Waar ze zich afvroegen, wat doen ze met mijn belastingcenten? En iedere keer was daar wrijving: wat komen jullie doen? En iedere keer als wij daar weggingen, hadden wij fans voor het leven.’
Toegankelijkheid
Hetzelfde doet hij als hij vijftien jaar lang directeur is van de Rotterdamse Schouwburg. Zijn grootste uitdaging: Hoe maak je van de Kist van Quist, zoals het werd genoemd, een betonnen bak die pas ’s avonds openging, een huiskamer van de stad? Door het gebouw open te stellen voor iedereen: ‘In de Rotterdamse Schouwburg hadden we de ervaring dat mensen dagelijks kwamen, die nooit naar voorstellingen gingen. Die vonden het leuk om overdag in de foyer te zijn, daar kon je lezen, computeren, naar een videowall kijken.’
Theater Rotterdam, voorheen de Rotterdamse Schouwburg of de Kist van Quist genoemd | Foto: Jan Klein
Zo stelt hij Amare zich ook voor: ‘Een huiskamer van de stad. Waar je niet om de minuut wordt gevraagd of je een kopje koffie wil, maar waar je gewoon even mag zitten, mag lezen. Een openbare ruimte die je deelt met anderen. Die aangenaam is, die onderdak biedt. Een ontmoetingsplek waar je je thuis voelt. Waar een speakers corner is.
Waar je kleine concerten ziet, waar je niet voor hoeft te betalen. Want we hebben er voor gekozen om een gratis programmering neer te zetten. Zodat als je geen geld hebt, daar toch ook van kan genieten. De toegankelijkheid is voor mij heel belangrijk.’
Vernieuwing en creativiteit
Maar Amare valt of staat natuurlijk met de programmering. Aan de vaste bewoners van het gebouw zal het niet liggen: ‘Het Residentie Orkest is een orkest dat geweldig is, maar ook enorm op zoek is naar nieuwe ontwikkelingen. Dat openstaat voor invloeden vanuit de hele wereld. Het Nederlands Dans Theater ís van de wereld. Het is een van de meest belangrijke dansgezelschappen van de wereld. En het Koninklijk Conservatorium, dat heeft ook wereldwijd een grote reputatie. Het is een groot en inspirerend laboratorium.’
Nederlands Dans Theater is een van de vaste bespelers van Amare | Foto: © Rahi Rezvani, Nederlands Dans Theater, Mehdi Walerski, AUREUM
Daarnaast staat de nieuwe directeur open voor nieuwe initiatieven. Volgens Zoet zijn verbeelding en creativiteit de motor van de vernieuwing voor de hele samenleving: ‘Zonder risico’s nemen, de kans op mislukking, wordt er niets uitgevonden.’
Die houding betaalde zich in Rotterdam uit met kleine, maar zeer succesvolle initiatieven als het theaterfestival de Internationale Keuze van de Rotterdamse Schouwburg, de Operadagen Rotterdam, het Circusstad Festival en het kunstenfestival Motel Mozaïque.
Festival met alle culturen
‘Ik geloof in de formule dat relatief kleine festivals, die nog steeds veel mensen trekken, een geconcentreerd programma kunnen laten zien, waar de liefhebber denkt: Wow, hier moet ik zijn! Dus liefhebbers van over de hele wereld komen naar zo’n stad toe. Ik ga nu niet zeggen dat gaan we ook zo doen in Den Haag, maar het is wel een idee. Amare is een geweldige plek om daar iets prachtigs te doen, samen met andere partners.’
Impressie van de theaterzaal in Amare | Foto: Zuiderstrandtheater / Amare
‘Ik zou het geweldig vinden om een festival te hebben met alle culturen. Dat je ook viert dat we zo divers zijn in Den Haag. Dus niet alleen voor de selecte doelgroep, dat kan, moeten we zeker ook doen, maar dat je ook een ontmoeting kan hebben. Maar dat wil ik samen met de deskundigen, de collega’s, de partners uitzoeken en ontwikkelen.’
Kinderziektes
Opmerkelijk genoeg is Zoet nog niet in het nieuwe gebouw geweest. Maar dat heeft alles te maken met de bouwwerkzaamheden die nog volop in gang zijn. ‘Ik wil graag naar binnen, maar dat is pas in januari mogelijk. Dan krijg ik een rondleiding. Ik ben natuurlijk heel erg nieuwsgierig. Maar ik ken natuurlijk wel de tekeningen en de impressies. Dat ziet er fantastisch uit.’
Impressie van het interieur van Amare | Foto: Zuiderstrandtheater / Amare
Als alles volgens de planning verloopt, wordt Amare in de eerste week van september 2021 officieel geopend. Voor die tijd zal er worden proefgedraaid. Zoet maakt een klein voorbehoud: ‘De bouw is natuurlijk een proces, waar je onvoorziene gebeurtenissen tegenkomt. Maar het ziet er naar uit dat het begin september opengaat voor het publiek. En dan nog moet je rekening houden met kinderziektes.’
Grote woorden
Dat is in het verleden wel gebleken: ‘Ik ken geen gebouw waar dat niet is gebeurd. Of het nou de Stopera in Amsterdam is, het Nieuwe Luxor in Rotterdam of TivoliVredenburg Utrecht. Het is niet heel ernstig, maar het hoort er gewoon bij. Het is heel ingewikkeld met die grote gebouwen. Dat kan pas getest worden als de zalen vol zitten met mensen.’
Jan Zoet | Foto: Bob Bronshoff
Als het eenmaal zover is, hoopt Zoet dat Amare de nieuwe standaard wordt: ‘Ik gebruik nu grote woorden, maar dat het een begin is van een andere manier van werken. Dat meerdere culturen, meerdere groepen uit de stad en samenleving, van hoog tot laag, zich tot die kunsten verhouden.
Dat die ontmoeting tussen alle lagen van de bevolking tot stand te brengen. Dat er een beweging wordt ingezet, een verandering, iets moois, wat de stad meer bindt. Waar we met elkaar trots op kunnen zijn. Dat zou ik geweldig vinden.’
https://player.vimeo.com/video/347254266
Amare in cijfers
Amare herbergt van september 2021 maar liefst vier zalen: een concertzaal met 1500 zitplaatsen, een theaterzaal met 1300 zitplaatsen, een ensemblezaal met 600 zitplaatsen en een repetitiezaal met 200 zitplaatsen.
Daarnaast krijgt het een parkeergarage met 700 parkeerplaatsen en komen er 1500 inpandige fietsplekken.
Het gebouw wordt 125 meter lang, 70 meter breed en 38 meter hoog. Het vloeroppervlak bedraagt daarmee 54000 vierkante meter, ongeveer 7,5 voetbalvelden. Het gebouw bestaat uit 145 miljoen kilo beton en 7,8 miljoen kilo staal. Er komt 3600 vierkante meter glas in het pand.
Duurzaamheid speelt een belangrijke rol bij de bouw.
Het pand is uitgerust met onder meer 4000 vierkante meter zonnepanelen, hemelwater gespoelde toiletten, temperatuurregulatie door gebruik van de bodem als warmte- en koudebron, vijftig in de gevel verwerkte broedkasten voor verschillende soorten vogels en 28 ingebouwde vleermuizenverblijven.
Impressie van het interieur van Amare | Foto: Zuiderstrandtheater / Amare
Meer over dit onderwerp: JAN ZOET AMARE ZUIDERSTRANDTHEATER RESIDENTIE ORKEST NEDERLANDS DANS THEATER KONINKLIJK CONSERVATORIUM SPUIPLEIN CULTUUR
Oplevering cultuurcomplex Spuiplein later, gemeente Den Haag boos
OmroepWest 29.11.2019 De oplevering van cultuurgebouw Amare op het Spuiplein in Den Haag is mogelijk een paar maanden vertraagd. Bouwcombinatie Cadanz heeft aan de gemeente laten weten dat het de geplande oplevering op 4 januari 2021 niet haalt. De vertraging zou de ingebruikname van het gebouw niet in gevaar brengen. Toch accepteert de gemeente de vertraging niet.
Cultuurcomplex Amare is het nieuwe onderkomen van het Residentie Orkest, het Nederlands Danstheater en het Koninklijk Conservatorium. Zij willen in september 2021 intrekken in het cultuurcomplex.
Onlangs heeft Cadanz in een brief aan de gemeente gemeld dat de oplevering van het gebouw begin januari niet wordt gehaald. Het wordt minimaal vier maanden later: op 3 mei 2021. ‘De gemeente heeft Cadanz laten weten dat de inhoud van deze brief en het opschuiven van de opleverdatum niet worden geaccepteerd’, schrijft wethouder Boudewijn Revis (VVD) in een brief aan de gemeenteraad. ‘Overigens komt met een oplevering op 3 mei 2021 de geplande ingebruikname van Amare in september 2021 niet in gevaar.’
‘Accepteren we niet’
Het is onduidelijk wat de reden van de vertraging is. Volgens een woordvoerder van het stadhuis zegt Cadanz dat er een wijziging is in hun planning waardoor de oplevering later komt. ‘Maar wij accepteren dat dus niet’, zegt hij.
Vorige week werd bekend dat de directeur ontwikkeling en realisatie, van de dienst Stedelijke Ontwikkeling, door de gemeente Den Haag van het Amare-bouwproject is gehaald. De ambtenaar was hoofdverantwoordelijk voor de bouw van cultuurcomplex Amare op het Spuiplein. De gemeente onderzoekt of hij zijn functie heeft misbruikt om aannemer VolkerWessels te bevoordelen. VolkerWessels maakt onderdeel uit van bouwcombinatie Cadanz.
LEES OOK: Dit is de nieuwe naam van het cultuurcomplex in Den Haag
Meer over dit onderwerp: AMARE ONDERWIJS- EN CULTUURCOMPLEX SPUI
Is VolkerWessels stadhuis steeds te slim af, of speelt er toch meer?
AD 24.11.2019 Nogal wat Haagse projecten van VolkerWessels kostten te veel. En de gemeente mocht dokken. Dat baart al langer zorgen.
Architect Joop ten Velden was er vroeg bij. Op 1 oktober 2019, de dag dat Justitie naar buiten bracht dat de Haagse wethouders Richard de Mos en Rachid Guernaoui van corruptie, omkoping en schending van het ambtsgeheim worden verdacht, stuurde het lid van stichting SOS Den Haag een e-mail naar de Rijksrecherche.
Lees ook;
Lees meer
Corruptiezaken stapelen zich op: ‘Den Haag heeft een serieus integriteitsprobleem’
Lees meer
‘Wellicht kunt u bij uw onderzoek naar het Haagse gemeentebestuur ook aandacht besteden aan de gang van zaken bij het onderwijs- en cultuurcomplex’, vroeg Ten Velden namens de club bouwfanaten die ‘de schoonheid van de stad’ bewaken. ‘Inclusief de gang van zaken bij de bouw van het complex.’
Onderzoek
Succes had hij niet. Telefonisch kreeg Ten Velden nul op het rekest. ‘Het dossier maakt geen deel uit van het onderzoek’, werd hem verteld.
Gisteren werd Ten Velden in zekere zin alsnog op zijn wenken bediend. Er loopt een onderzoek naar een hoge ambtenaar vanwege integriteitsmeldingen, zo maakte het stadsbestuur bekend. Vanwege vermeende bevoordeling van VolkerWessels, de bouwer van het OCC, meldde NRC.
We hebben als werkgroep vaak gewaarschuwd, aldus Joop ten Velden.
,,Dat verbaast me niet”, zegt Ten Velden. ,,We hebben als werkgroep vaak gewaarschuwd dat het projectteam in bed lag bij VolkerWessels en dat niemand er de belangen van de gemeente in de gaten hield.”
En dat gaat niet alleen om de plotselinge meerwerkfactuur van ruim 30 miljoen die de topambtenaar zou hebben goedgekeurd. In de zomer was er al ophef over het schrappen van 88 sociale huurwoningen, die in de drie woontorens rond het kunstenpaleis hadden moeten komen.
Anoniem
Volgens een architect die anoniem wil blijven, is bijvoorbeeld op de woontorens die bij het nieuwe cultuurpaleis komen door VolkerWessels ‘een legertje juristen’ ingezet om onder delen van het programma van eisen uit te komen. Dit gekonkel resulteerde er onder meer in dat dit jaar plotseling 88 sociale huurwoningen verdwenen uit de plannen.
Geen woningcorporatie zou ze willen kopen, stelde VolkerWessels, omdat ze te duur waren geworden. Reden volgens de bouwer: de fundering is uitzonderlijk kostbaar, omdat die op een bestaande parkeergarage komt.
Peter Bos van de Haagse Stadspartij stelde hier vragen over. ,,Het blijkt dat ze al die bouwkosten niet hebben uitgesplitst over de drie torens die er komen, maar alleen over die ene.” Dit zou een kostprijs opleveren van 285.000 euro per flatje van 51 vierkante meter.
De woontorens, plots zonder sociale woningen. © Sonate|Delta
Kleine lettertjes
De gemeente wilde deze flatjes per se in de toren van de parkeergarage, omdat die het eerste af zou zijn. Maar in de kleine lettertjes van het contract stond ook vermeld dat VolkerWessels de appartementjes niet aan een woningcorporatie hoefde te leveren als die ze niet wilde kopen tegen kostprijs.
Straks leveren ze op de vrije markt veel meer op. Op de vraag of de sociale woninkjes dan niet in een van de andere torens konden komen, stelde Revis: de gemeente kan dat ‘op grond van de huidige contracten en afspraken niet afdwingen’.
Zoiets speelt ook in Scheveningen, waar het bedrijf een hotel met een grote parkeergarage bouwt. ,,Die parkeergarage moet nu kleiner, dat is goedkoper”, legt Grinwis uit, ,,maar de visafslag heeft die plekken nodig voor hun personeel. De directeur is talloze keren naar de topambtenaar gestapt, maar die kon niks voor hem doen. De gemeente zit volledig in de tang bij VolkerWessels.”
Busplatform: de gemeente rekent 5 miljoen meer af. © Frank Jansen
Topambtenaar Henk Harms houdt zich koest over bouwgigant VolkerWessels
AD 23.11.2019 Veel Haagse politici hebben intussen gezegd wat ze ervan vinden dat topambtenaar Henk Harms mogelijk bouwgigant VolkerWessels heeft bevoordeeld bij de bouw van het bijna 211 miljoen euro kostende onderwijs- en cultuurcomplex Spuiforum. Maar de man om wie het gaat, doet er vooralsnog het zwijgen toe.
De directeur ontwikkeling en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling kan voorlopig niet anders, laat hij telefonisch weten. ,,Ik mag me niet verdedigen’’, zegt hij gelaten. ,,Dat gaat voorlopig allemaal via de gemeente.’’
Lees ook;
Lees meer
Lees meer
Uitdagingen
Het is de op zich begrijpelijke reactie van een ambtenaar die – afgezien van twee korte tussenpozen – al bijna 20 jaar in dienst is van de gemeente Den Haag, waar hij zich al vroeg toelegde op de ontwikkeling van bouwprojecten in de dichtstbevolkte stad van Nederland. ‘De uitdagingen die je in alle steden ziet,’zei hij eerder al eens, ‘zijn in Den Haag hier en daar nog een tikkeltje ingewikkelder.’
Of hij nu nog wel kan aanblijven op zijn huidige post en of hij zich sowieso herkent in de beschuldigingen van corruptie? Het zijn vragen die Harms beleefd afwimpelt. De suggestie dat hem met klem is afgeraden om in verband met eventuele juridische consequenties voorlopig zijn kaken op elkaar te houden, spreekt hij niet tegen.
Bevoordeling
Maar, zoals eerder gememoreerd, Harms is niet uit zijn functie ontheven. Lopende het onderzoek naar mogelijke bevoordeling van VolkerWessels – en dus naar mogelijke benadeling van de Haagse belastingbetalers – blijft hij op zijn post. Zij het dat het dossier Spuiforum tot nader order wordt overgenomen door waarnemend burgemeester Johan Remkes.
Omstreden ambtenaar mag met bouwer blijven werken ondanks beschuldiging van bevoordeling
AD 23.11.2019 Directeur Henk Harms van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling mag zich niet meer bemoeien met de bouw van het cultuurcomplex Spuiforum omdat hij ervan wordt verdacht de aannemer te hebben bevoordeeld. Wel blijft hij op andere dossiers zaken doen met bouwbedrijven. Dat bevestigt een ingewijde rond het stadsbestuur.
Onder die bouwers is ook VolkerWessels, de aannemer van het theatercomplex Amare die bevoordeeld zou zijn door de topambtenaar. De bouwgigant heeft nog meer grote projecten in de stad, waaronder de bouw van een hotel op het Noordelijk Havenhoofd in Scheveningen en drie luxe woontorens rond het Spuiplein.
Lees ook;
Lees meer
Lees meer
Raadsleden vinden het opmerkelijk. ,,Ik weet nog niet hoe ernstig de integriteitsmeldingen zijn, maar het is niet voor het eerst dat de ongezonde symbiose tussen VolkerWessels en de gemeente op tafel ligt”, zegt Pieter Grinwis van ChristenUnie/SGP. Hij trok zelf al vaker aan de bel over het gebrek aan tegenspel dat de gemeente VolkerWessels biedt, wanneer bouwprojecten te duur uitvallen.
31 miljoen
Dat gebeurde onder meer bij Amare, waarvoor vorig jaar een rekening van 31 miljoen euro voor ‘meerwerk’ aan de gemeente werd gepresenteerd. Dat gebeurde door Boudewijn Revis, die toen net een paar dagen wethouder Stadsontwikkeling was.
Volgens Grinwis ging het om ‘net iets meer dan een paar schroefjes en toiletpotten, maar geen zaken die niet al in het eisenpakket van de gemeente zaten.’ Revis’ voorganger Joris Wijsmuller van de HSP had over deze pogingen om extra bouwkosten in rekening te brengen, jarenlang robbertjes gevochten met VolkerWessels.
Ik was er wel klaar mee dat hun projecten steeds miljoenen duurder werden en dat de gemeente daar elke keer voor moest opdraaien, aldus Peter Bos.
Peter Bos van de Haagse Stadspartij verbaast zich niet over de integriteitsmelding. Hij vroeg het stadsbestuur onlangs nog om niet meer in zee te gaan met VolkerWessels. ,,Ik was er wel klaar mee dat hun projecten steeds miljoenen duurder werden en dat de gemeente daar elke keer voor moest opdraaien.’’
Het bouwbedrijf ontkent door Harms te zijn bevoordeeld, maar wil verder niet reageren op de aantijgingen. VolkerWessels neemt wel afstand van de suggestie in NRC Handelsblad dat de ambtenaar ‘gebruik kan maken’ van de business seats van het bedrijf in Feyenoord-stadion De Kuip. ,,Hij is daar wel eens door ons ontvangen, maar dat is niets bijzonders, we verwelkomen daar veel relaties.”
Volgens een ingewijde zou er nog een tweede ambtenaar bij de kwestie betrokken zijn.
Corruptiezaken stapelen zich op: ‘Den Haag heeft een serieus integriteitsprobleem’
AD 22.11.2019 Henk Harms, een topambtenaar van de gemeente Den Haag, mag zich niet meer bemoeien met de bouw van het cultuurcomplex Spuiforum omdat hij ervan wordt verdacht de aannemer te hebben bevoordeeld achter de rug van de projectdirectie om.
Dat zou gebeurd zijn door onder meer de meerwerkverzoeken van de bouwer te honoreren. Ook zou Harms, directeur ontwikkelingen en realisatie van de Dienst Stedelijke Ontwikkeling, de verdeling van de kosten voor de bouwplaats in het Spuikwartier op eigen houtje hebben aangepast ten gunste van aannemer VolkerWessels. Een commissie onderzoekt de zaak.
Lees ook;
Lees meer
Volgens Peter Bos, raadslid van de Haagse Stadspartij, komt het nieuws over de vermeende fraudekwestie niet als verrassing. ,,Het verbaast mij niks. Ik heb de laatste jaren hele reeksen vragen gesteld over VolkerWessels-projecten die financieel uit de hand liepen en waar wij als gemeente dan voor op moesten draaien”, zegt Bos.
Hij noemt nadrukkelijk het busplatform op NS-station Den Haag Centraal (plus vijf miljoen), het woningbouwcomplex aan de Vuurtorenweg, woonflat Sonate bij het Spuiplein en het onderwijs- en cultuurcomplex dat nu Amare heet (plus dertig miljoen euro).
We hebben signalen afgegeven, maar daar koop je nu natuurlijk niks voor, aldus Peter Bos, Haagse Stads Partij (HSP).
Bij een van de laatste miljoenenoverschrijdingen was voor Peter Bos de maat vol: ,,Ik heb het Haagse stadsbestuur toen nadrukkelijk gevraagd om niet meer in zee te gaan met VolkerWessels. Wat mij betreft was het klaar.’’
Dat hij achteraf wellicht gelijk krijgt over de ‘veel te hoge kosten’ die de bouwer in rekening bracht, is een schrale troost. ,,We hebben signalen afgegeven. Maar daar koop je nu natuurlijk niks voor.’’
Integriteit
De zoveelste dreun voor het vertrouwen in de politiek, noemt Adeel Mahmood van Nida de kwestie. ,,We moeten niet alleen een integriteitsonderzoek houden naar alle wethouders, maar ook naar de hele ambtelijke top. De onderste steen moet boven komen. De uitdaging van de burgemeester op het dossier integriteit wordt alleen maar groter.’’
Ook Robert Barker van de Partij voor de Dieren reageert geschokt. ,,Dit is een heel zorgelijk signaal, dat het beeld bevestigt dat Den Haag een serieus integriteitsprobleem heeft.’’
/s3/static.nrc.nl/images/gn4/stripped/data52245496-104240.jpg)
De kosten voor cultuurpaleis Spuiforum zijn toegenomen naar bijna 211 miljoen euro. Foto Bart Maat/ANP
Onderzoek topambtenaar Den Haag wegens mogelijke bevoordeling bouwgigant
NRC 22.11.2019 Topambtenaar van gemeente Den Haag mag zich niet meer bemoeien met groot bouwproject, na signalen over het voortrekken van VolkerWessels.
De gemeente Den Haag onderzoekt of een topambtenaar bouwbedrijf VolkerWessels heeft bevoordeeld bij de bouw van het bijna 211 miljoen euro kostende onderwijs- en cultuurcomplex Spuiforum, dat sinds kort Amare heet. Vanwege het onderzoek is Henk Harms, directeur ontwikkeling en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling, ontheven uit zijn functie als hoogst verantwoordelijke ambtenaar voor het gemeentelijk project. Dat blijkt uit onderzoek van NRC.
Naar aanleiding van vragen van NRC over de kwestie zal waarnemend burgemeester Johan Remkes vrijdagmiddag de gemeenteraad informeren, aldus zijn woordvoerder.
Bronnen in het stadhuis melden dat een commissie onderzoekt of Harms, achter de rug van de projectdirectie om, de aannemer bevoordeeld heeft. Volgens een interne integriteitsmelding zou dat onder meer zijn gebeurd door meerwerk-verzoeken van de bouwer te honoreren. De melding kwam van de projectdirectie, aldus de bronnen.
Ook zou Harms de verdeling van de kosten voor de bouwplaats in het Spuikwartier op eigen houtje hebben aangepast ten gunste van de aannemer. VolkerWessels bouwt niet alleen Amare maar ook drie hoge woontorens ernaast. Bouwer van de torens is de combinatie Sonate, net als Amare-aannemer Cadanz, een dochteronderneming van VolkerWessels. Beide projecten delen de bouwplaats.
Vorig jaar bleek dat Amare de gemeente aanzienlijk meer kost dan oorspronkelijk begroot: 210,9 miljoen in plaats van 176,6 miljoen euro. Het gebouw is ook niet in de loop van volgend jaar klaar zoals beoogd, maar pas in september 2021. Amare gaat onderdak bieden aan het Koninklijk Conservatorium, het Residentie Orkest en het Nederlands Dans Theater.
Business seat
Uit onderzoek van NRC blijkt dat Harms gebruik kon maken van een business seat van VolkerWessels in de Rotterdamse Kuip. De gemeente onderzoekt ook deze kwestie. In zijn brief aan de gemeenteraad meldt Remkes dat niet met zoveel woorden, maar schrijft hij dat behalve Harms’ betrokkenheid bij Amare er „aanvullende signalen” zijn ontvangen.
VolkerWessels ontkent in een reactie bevoordeeld te zijn door Harms. Over gezamenlijk bezoek aan voetbalwedstrijden zegt een woordvoerder: „Wij hebben een aantal stoelen in een skybox in de Kuip, in lijn met hoe wij altijd met relaties omgaan hebben wij de heer Harms daar ook wel eens ontvangen.”
Achtergrond: Hoe De Mos het mes aan drie kanten liet snijden
Onderzoek De Mos
Harms’ naam wordt ook genoemd in het gemeentelijk onderzoek naar de activiteiten van de van corruptie verdachte ex-wethouder Richard de Mos. Wethouder Saskia Bruines (D66), die de portefeuille economische zaken van De Mos overnam na diens vertrek, heeft een inventarisatie gemaakt van ‘verdachte’ dossiers.
Eén van de dossiers betreft het bedrijfsverzamelgebouw De Schilde. Eerder berichtte NRC dat de rijksrecherche de bemoeienis onderzoekt van De Mos met de voorgenomen verkoop van dit gemeentelijk pand aan zakenmensen die gelieerd zijn aan zijn partij. Harms was als ambtenaar betrokken bij de op handen zijnde deal. Die ketste af toen de rijksrecherche vorige maand invallen deed en woonhuizen en kantoren doorzocht.
Behalve De Schilde zijn ook andere dossiers onderzocht. Het gaat onder meer om nachtvergunningen voor zalencentra, de verplaatsing van arbeidsmigranten bij sportcomplex De Uithof en de vestiging van een Escherhotel en een Eschermuseum in de voormalige Amerikaanse ambassade.
‘Serieus en vertrouwelijk’
Harms wil geen commentaar geven. In een schriftelijke verklaring schrijft de gemeente publiekelijk geen uitspraken te doen over „de arbeidsverhouding tussen de gemeente en haar ambtenaren.”
Wel zegt de gemeente: „In algemene zin geldt: als er een signaal van integriteitsschending wordt gedaan, dan behandelen we die melding serieus en vertrouwelijk. Dat doen we om het belang veilig te stellen van degene die de melding doet en degene over wie de melding gemaakt wordt.”
Onderzoek naar topambtenaar om mogelijk bevoordelen bouwer Amare
OmroepWest 22.11.2019 De directeur ontwikkeling en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling is door de gemeente Den Haag van het Amare bouwproject gehaald. De ambtenaar was hoofdverantwoordelijk voor de bouw van cultuurcomplex Amare op het Spuiplein. De gemeente onderzoekt of hij zijn functie heeft misbruikt om aannemer VolkerWessels te bevoordelen, dat meldt NRC.
Volgens onderzoek van NRC zouden er meerdere incidenten zijn geweest waarin er sprake was van mogelijke belangenverstrengeling. Zo werd door de ambtenaar gebruikt gemaakt van de skybox van VolkerWessels in de Kuip. Ook werd de kostenverdeling voor de bouwplaats aangepast in het voordeel van de aannemer zonder dat daar overleg over had plaatsgevonden.
VolkerWessels zegt dat er nooit sprake is geweest van bevoordeling, maar dat het bedrijf zich altijd op een dergelijke manier beschikbaar stelt. ‘Wij hebben een aantal stoelen in een skybox in de Kuip, in lijn met hoe wij altijd met relaties omgaan hebben wij de ambtenaar daar ook wel eens ontvangen’, aldus een woordvoerder van VolkerWessels tegen NRC.
Corruptie
Het onderzoek rondom VolkerWessels is niet de eerste keer dat de ambtenaar in kwaad daglicht wordt gesteld. Tijdens het gemeentelijk onderzoek naar de van corruptie verdachte ex-wethouder Richard de Mos werd zijn naam ook al genoemd.
Ook komt zijn naam voor in verschillende ‘verdachte’ dossiers die zijn verzameld door wethouder Saskia Bruines (D66). Zij nam na het vertrek van De Mos diens taken omtrent economische zaken over.
Zo was de ambtenaar in kwestie ook betrokken bij de afgebroken verkoop van bedrijfsverzamelgebouw De Schilde. De Mos zou zich mogelijk bemoeid hebben met de verkoop van het pand aan zakenmensen die connecties hadden met zijn partij. Die deal ging uiteindelijk niet meer door toen de rijksrecherche een inval deed in de woningen en kantoren van Groep de Mos.
Integriteitsschending
De melding over mogelijke belangenverstrengeling en integriteitsschending komt volgens bronnen van NRC uit de projectdirectie van Amare. Volgens die bronnen zou de ambtenaar meerwerk-verzoeken van de aannemer gehonoreerd hebben zonder overleg.
Hoewel de ambtenaar zelf nog geen uitspraak heeft gedaan over de verdenkingen aan zijn adres heeft de gemeente laten weten dat ze de melding van een mogelijke integriteitsschending serieus neemt.
Op vrijdagmiddag stuurde waarnemend burgemeester Remkes een brief naar de gemeenteraad. Daarin schrijft hij dat het onderzoek naar de ambtenaar al enige tijd loopt. ‘De afhandeling van het onderzoek verloopt via reguliere stappen, zoals beschreven in het ‘Centraal Onderzoeksprotocol Vermoedelijke Integriteitsschending’.
Elk signaal neemt de gemeente serieus’ aldus Remkes. Ook schrijft hij dat er publiekelijk voorlopig geen uitspraak zal worden gedaan over de ambtenaar in kwestie.
Haagse raad geschrokken
Vanuit de Haagse gemeenteraad wordt geschokt gereageerd op de kwestie. ‘De zoveelste dreun voor het vertrouwen in de Haagse politiek’, reageert Adeel Mahmood van Nida op twitter. ‘Wat Nida betreft niet alleen een integriteitsonderzoek voor alle wethouders maar ook voor de hele ambtenaren-top. De uitdaging van de burgemeester op het dossier integriteit wordt alleen maar groter.’
Pieter Grinwis van de ChristenUnie/SGP zegt wel geschrokken maar niet verbaasd te zijn. ‘Alleen al de afgelopen jaren heb ik wethouder Boudewijn Revis diverse keren aangesproken op de mijns inziens ongezonde symbiose tussen gemeente en bouwers, met name VolkerWessels.
Zo heb ik mij in juli 2018 gekeerd tegen het cadeau van 31 miljoen van het college voor VolkerWessels om het Spuiforum/Amare alsnog volgens het programma van eisen af te bouwen. Want spreekwoordelijke schroefjes en toiletpotten kostten opeens vele miljoenen extra.’
Integriteitsprobleem
Ook Robert Barker van de Partij voor de Dieren maakt zich zorgen. ‘Dit is een erg zorgelijk signaal dat het beeld bevestigt dat Den Haag een serieus integriteitsprobleem heeft’, zegt hij.
Meer over dit onderwerp: AMARE ONDERWIJS- EN CULTUURCOMPLEX RICHARD DE MOS JOHAN REMKES
Nóg een corruptiemelding in stadhuis: Bouwbedrijf VolkerWessels had topambtenaar Henk in zijn zak
AD 22.11.2019 Een topambtenaar van de gemeente Den Haag mag zich niet meer bemoeien met de bouw van het cultuurcomplex Spuiforum. De gemeente onderzoekt of hij bouwbedrijf VolkerWessels heeft bevoordeeld bij de bouw.
Henk Harms, directeur ontwikkelingen en realisatie van de dienst Stedelijke Ontwikkeling, is inmiddels van het project gehaald. Een commissie onderzoekt of hij achter de rug van de projectdirectie om de aannemer bevoordeelde.
Dat zou gebeurd zijn door onder meer de meerwerkverzoeken van de bouwer te honoreren. Ook zou Harms de verdeling van de kosten voor de bouwplaats in het Spuikwartier op eigen houtje hebben aangepast ten gunste van aannemer VolkerWessels.
Lees ook;
Lees meer
Lees meer
Harms had toegang tot een business seat van VolkerWessels in stadion de Kuip in Rotterdam, schrijft NRC, een gegeven dat ook door de gemeente wordt onderzocht. De aannemer heeft in een reactie aan de krant ontkend bevoordeeld te zijn door de ambtenaar.
Bij uitzondering informeren
De gemeente Den Haag heeft vandaag ‘bij uitzondering’ een mededeling naar buiten gebracht over de kwestie. Daarin laten zij weten dat het onderzoek al enige tijd gaande is en dat er inmiddels ‘aanvullende signalen’ zijn bijgekomen.
Het onderzoek verloopt via de gebruikelijk stappen. De gemeente laat weten nog niet publiekelijk een uitspraak te kunnen doen, omdat het onderzoek nog loopt en er nog geen conclusies zijn.
Kosten
In de zomer van 2018 bleek al dat de kosten voor het Spuiforum opliepen. Het Haagse stadsbestuur moest tientallen miljoen euro extra in de bouw steken om het complex mooier te maken, dat ook nog eens later dan gepland klaar is.
In december vorig jaar uitte wethouder Boudewijn Revis (VVD) nog zijn zorgen over de samenwerking met VolkerWessels, de aannemer die verantwoordelijk is voor de bouw van onder meer het Spuicomplex.
Volgens NRC zal burgemeester Johan Remkes vanmiddag de gemeenteraad informeren.
Het verbaast mij niks, aldus Peter Bos, Haagse Stadspartij.
Raadslid Peter Bos van de Haagse Stadspartij reageert gelaten op de nieuwe, vermeende fraudekwestie in Den Haag. ,,Het verbaast mij niks. Ik heb de laatste jaren hele reeksen vragen gesteld over VolkerWessels-projecten die financieel uit de hand liepen en waar wij als gemeente dan voor op moesten draaien.’’
Hij noemt nadrukkelijk het busplatform op NS-station Den Haag Centraal (plus vijf miljoen), het woningbouwcomplex aan de Vuurtorenweg, woonflat Sonate bij het Spuiplein en het onderwijs- en cultuurcomplex dat nu Amare heet (plus dertig miljoen euro).
Achteraf
Bij een van de laatste miljoenoverschrijdingen was voor Peter Bos de maat vol: ,,Ik heb het Haagse stadsbestuur toen nadrukkelijk gevraagd om niet meer in zee te gaan met VolkerWessels. Wat mij betreft was het klaar.’’
Dat hij achteraf wellicht gelijk krijgt over de ‘veel te hoge kosten’ die de bouwer in rekening bracht, is een schrale troost.,,We waren erbij. We hebben signalen afgegeven. Maar daar koop je nu natuurlijk niks voor.’’
Integriteit
De zoveelste dreun voor het vertrouwen in de politiek, noemt Adeel Mahmood van Nida de kwestie. ,,We moeten niet alleen een integriteitsonderzoek houden voor alle wethouders, maar ook voor de hele ambtelijke top. De onderste steen moet boven komen. De uitdaging van de burgemeester op het dossier integriteit wordt alleen maar groter.’’
Ook Robert Barker van de Partij voor de Dieren reageert geschokt. ,,Dit is een heel zorgelijk signaal dat het beeld bevestigt dat Den haag een serieus integriteitsprobleem heeft”.
Vind ik leuk:
Vind-ik-leuk Laden...
Officiële bekendmaking van de naam Amare met wethouders Robert van Asten en Boudewijn Revis. © Daniella van Bergen
Jan de Wandelaar in het Den Haag van Morgen 